Sektor: Hotelarstwo Kurs akcji: 61,40 PLN ORBIS Reuters: ORBP.WA Wycena: 67,92 PLN GPW: ORB akumuluj Profil spółki Orbis S.A. jest największym operatorem hoteli w Polsce i EŚW. Na koniec 3Q 2015 r. w strukturze Grupy funkcjonowało 107 hoteli z 18 700 pokojami działających w 9 krajach. Struktura akcjonariatu Accor SA 52,69% Aviva OFE 9,94% ING PTE 5,19% Amplico PTE 5,12% Pozostali 27,07% ORB vs. WIG 52 tyg 70,00 65,00 60,00 55,00 50,00 45,00 40,00 35,00 30,00 ORB WIG relatywnie 25,00 14-12-30 15-03-30 15-06-30 15-09-30 Kapitalizacja: 2829 mln PLN Free float: 766 mln PLN Beta 0,58 Max 52 tyg 65,99 PLN Min 52 tyg 39,71 PLN Tomasz Chwiałkowski starszy analityk rynku finansowego tomasz.chwialkowski@ge.com Biuro Maklerskie Banku BPH S.A. (012) 682 64 55 W nowej odsłonie Bieżący rok jest pierwszym pełnym okresem działalności Grupy po przeprowadzeniu akwizycji aktywów hotelarskich w EŚW. Perspektywy Pozytywne otoczenie makroekonomiczne sprzyja scenariuszowi utrzymania frekwencji oraz średnich cen w nadchodzących kwartałach. Akwizycja oraz rozwój sieci da efekt w postaci wypracowania w 2015 r. przeszło 336 mln zł EBITDA, co z nawiązką wypełni prognozę spółki. W szerszej perspektywie czynnikami ryzyka będą bardzie wyraźne spadki średnich cen (aktualne rekordowe poziomy będą trudne do utrzymania poza 2016 r.) oraz potencjalna intensyfikacja planów inwestycyjnych spółki. Wycena akcji Orbisu Akcje Orbisu zostały wycenione dwiema metodami: porównawczą i modelem zdyskontowanych przepływów pieniężnych (DCF). Wycenie modelem DCF oraz wycenie metodą porównawczą przyznano wagę 1/2 wyceny końcowej. Wartość 1 akcji w oparciu o wycenę porównawczą (z wyższą wagą odniesienia do wskaźników charakteryzujących francuskiego właściciela) wyniosła 73,67 zł, a w oparciu o model DCF 62,17 zł. Średnia z obu wycen dała cenę 67,92 zł. Powracamy do oceny spółki od wydania zalecenia akumuluj i określamy cenę docelową na 67,92 zł. Według naszych założeń wzrost przychodów w tym roku przełoży się na wypracowanie blisko 336 mln zł skonsolidowanej EBITDA (powyżej górnego przedziału prognozy zarządu) i ponad 153 mln zł skonsolidowanego zysku netto. Perspektywa rekordowych zysków jest już wyraźnie uwzględniona w zachowaniu kursu akcji spółki w bieżącym kursie, choć przy p/e 15=18,4x oraz p/e-16=16,4x akcje Orbisu są wciąż notowane z dyskontem względem wyceny Accoru. W naszej opinii silny cash flow operacyjny przy umiarkowanym zadłużeniu pozwala utrzymać optymistyczne oczekiwania względem podziału zysku w najbliższych latach, co jednakże może ulec zmianie w momencie ogłoszenia dalszych planów w zakresie budowy bądź akwizycji (w tym wykupu leasingowanych) hoteli. Klimat inwestycyjny wokół akcji niezmiennie rozstrzygnie relacja między planowanym CAPEX-em a stopą dywidendy. (mln PLN) 2013 2014 2015P 2016P 2017P 2018P 2019P Przychody 682,6 707,8 1258,8 1295,2 1316,2 1308,4 1313,4 EBITDA 196,2 212,5 335,6 371,0 355,6 350,2 347,4 marża EBITDA 28,7% 30,0% 26,7% 28,6% 27,0% 26,8% 26,5% EBIT 81,9 101,1 198,3 229,5 210,7 202,2 196,5 marża EBIT 12,0% 14,3% 15,7% 17,7% 16,0% 15,5% 15,0% Zysk netto 65,0 88,2 153,5 172,9 158,0 151,6 148,7 marża netto 9,5% 12,5% 12,2% 13,3% 12,0% 11,6% 11,3% P/E 43,5 32,1 18,4 16,4 17,9 18,7 19,0 P/BV 1,5 1,4 1,5 1,4 1,4 1,4 1,4 EV/EBITDA 13,0 12,1 8,9 7,8 8,0 7,9 7,7 EPS 1,4 1,9 3,3 3,8 3,4 3,3 3,2 P - projekcje BM BPH; wskaźniki rynkowe obliczone dla ceny rynkowej z dnia 30.12.2015 r. analityk: Tomasz Chwiałkowski 1
Profil Spółki Orbis jest największym operatorem hotelowym w Europie Środkowo-Wschodniej, działającym w 9 krajach, z możliwością dalszej ekspansji w kolejnych 7 krajach regionu. Spółka powstała w 1991 r. z przekształcenia Przedsiębiorstwa Państwowego Orbis w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa. W 1997 r. akcje spółki zostały upublicznione i zadebiutowały na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. Dominującym akcjonariuszem Spółki oraz partnerem strategicznym jest francuski Accor, wiodący na świecie operator hotelowy i lider rynku europejskiego. Jest on obecny w 92 krajach, w których dysponuje 3,8 tys. hoteli z bazą 480 tys. pokoi. Szerokie portfolio marek hotelowych Accor zapewnia zróżnicowaną ofertę usług i produktów od luksusowych po ekonomiczne. Orbis jest wyłącznym licencjodawcą marek Accor w 16 krajach, w tym w Bośni i Hercegowinie, Bułgarii, Chorwacji, Czarnogórze, Czechach, Estonii, na Litwie, Łotwie, w Macedonii, Mołdawii, Polsce, Rumunii, Serbii, Słowacji, Słowenii i na Węgrzech. Hotele Grupy Orbis działają pod następującymi markami: własną marką Orbis Hotels oraz markami Accor (Sofitel, Pullman, MGallery, Novotel, Mercure, ibis, ibis Styles, ibis budget). Hotele należące do Grupy Orbis są położone w centrach dużych miast lub w miejscowościach wypoczynkowych i oferują usługi o określonym standardzie od jednej do pięciu gwiazdek. Hotele Grupy oferują pełną obsługę gastronomiczną, dysponują profesjonalnie wyposażonymi salami konferencyjnymi i Business Centre, posiadają zaplecze rekreacyjne i SPA. Do końca 2014 r. zasięg działalności Orbisu obejmował jedynie Polskę oraz kraje nadbałtyckie. W dniu 7 stycznia 2015 r. Orbis zawarł z Accor transakcję, w wyniku której przejął 38 operujących hoteli w tym: 11 hoteli własnych, 17 w dzierżawie, 9 działających na podstawie umowy o zarządzanie oraz 1 we franczyzie. Grupa Orbis zaczęła operować w 5 następujących krajach: Bułgarii, Czechach, Rumunii, Słowacji i na Węgrzech, a od marca br. również w Macedonii. Ponad 3/4 przejętych hoteli jest zlokalizowanych w stolicach tych państw. Zakupione przez Orbis hotele działają pod markami Sofitel, Pullman, MGallery, Novotel, Mercure, ibis i ibis budget. Łączna cena, jaką Orbis zapłacił za nabyte udziały wyniosła 142,3 mln EUR. Cena nabycia została sfinansowana w 80% z kredytu, a w 20% ze środków własnych. Ponadto, Orbis zawarł z Accor Generalną Umowę Licencyjną, na podstawie której uzyskał prawo do prowadzenia działalności hotelowej pod markami Accor do 2035 r., w następujących krajach: Bośnia i Hercegowina, Bułgaria, Czarnogóra, Czechy, Chorwacja, Estonia, Litwa, Łotwa, Macedonia, Mołdawia, Polska, Rumunia, Serbia, Słowacja, Słowenia i Węgry. Uprawnienia te zostały przyznane Orbis na wyłączność na okres minimum 10 lat. Grupa kapitałowa Orbis S.A. tworzy Grupę Kapitałową (dalej również Grupa, GK) w skład której wchodzi 6 jednostek zależnych: Hekon Hotele Ekonomiczne S.A., Orbis Corporate Sp. z o.o oraz Orbis Kontrakty Sp. z o.o., Katerinska Hotel s.r.o. (zarejestrowana w Czechach), Accor Pannonia Hotels Zrt. (zarejestrowana na Węgrzech) oraz Accor Hotels Romania S.R.L. (zarejestrowana w Rumunii). Ponadto, Orbis S.A. posiada pośrednio udziały w 8 podmiotach, prowadzących działalność hotelarską, bądź zajmujących się wynajmem nieruchomości w Polsce, Litwie, na Czechach, Węgrzech oraz na Słowacji. Portfolio Wg stanu na koniec III kwartału 2015 r. w strukturze Grupy funkcjonowało 107 hoteli (w tym 79 własnych), dysponujących blisko 18,7 tys. pokoi Większość z nich (bo 64 obiekty) funkcjonowało w Polsce. Przed akwizycją aktywów hotelarskich z początku 2015 r., Grupa operowała siecią 69 hoteli (w tym 53 własnymi), obejmującą blisko 12 tys. pokoi. Hotele Grupy Orbis działają pod markami Accor oraz pod marką Orbis Hotels. Hotele działające pod tą ostatnią marką poddawane są systematycznemu procesowi rebrandingu. analityk: Tomasz Chwiałkowski 2
Opis marek hotelowych GK Orbis Marka Sofitel Pullman MGallery Charakterystyka Marka międzynarodowa, luksusowa, niezestandaryzowana. Hotele łączące francuskie pochodzenie z tym, co najlepsze w lokalnej kulturze. Zaprojektowane przez renomowanych architektów, którzy w swych projektach oddają francuski styl i elegancję. Pełna gama usług. Minimalna liczba pokoi 100. Profil gości: 52% turystów i 48% gości biznesowych 121 hoteli w 41 krajach, ponad 30 tys. pokoi. W Grupie Orbis 4 obiekty, 1 tys. pokoi. Marka międzynarodowa klasy wyższej. Designerskie hotele wysokiej klasy. Są zlokalizowane w największych metropoliach i najatrakcyjniejszych miejscowościach turystycznych. Oferują szeroką gamę niestandardowych usług, innowacyjne technologie i nowe podejście do organizacji spotkań poprzez ofertę Co-Meeting. Pełna gama usług. Minimalna liczba pokoi 180. Profil gości: 55% gości biznesowych i 45% turystów. 93 hotele w 26 krajach, ok. 26 tys. pokoi. W Grupie Orbis 1 obiekt, 203 pokoje. Marka klasy wyższej, międzynarodowa i niezestandaryzowana. Hotele butikowe, oferujące luksusowe pobyty, takie jak: weekendy tematyczne, seminaria, podróże służbowe. Każdy hotel jest inspirowany historią starożytną lub współczesną. Minimalna liczba pokoi 50 Profil gości: 40% gości biznesowych i 60% turystów. 71 hoteli w 22 krajach, ok. 7,1 tys. pokoi. W Grupie Orbis 2 obiekty, 254 pokoi. Novotel Marka klasy średniej, międzynarodowa, zestandaryzowana. Jednolite, proste, nowoczesne hotele, dostosowane do potrzeb zarówno biznesmenów, jak i rodzin z dziećmi. Zaangażowanie w zrównoważony rozwój ISO 14001 Pełna gama usług. Minimalna liczba pokoi 120. Profil gości: 60% gości biznesowych i 40% turystów. 414 hoteli w 61 krajach, ok. 79,2 tys. pokoi. W Grupie Orbis 21 obiektów, 4,9 tys. pokoi. Mercure Marka klasy średniej, międzynarodowa i niezestandaryzowana. Łączy atuty międzynarodowej marki, gwarantującej wysoką jakość z niezobowiązującą atmosferą, typową dla hoteli o indywidualnym charakterze. Hotele są zlokalizowane w centrach miast, jak również w nadmorskich lub górskich kurortach. Pełna gama usług. Minimalna liczba pokoi 80. Profil gości: 56% gości biznesowych i 44% turystów. 711 hoteli w 52 krajach, ok. 89,2 tys. pokoi. W Grupie Orbis 33 obiekty, 5,5 tys. pokoi. Ibis Europejski lider w segmencie hoteli klasy ekonomicznej. Marka zestandaryzowana. Nowoczesne pokoje, wyposażone w wygodne łóżka. Szeroki wybór restauracji w różnym stylu. Dbałość o jakość (770 hoteli posiada certyfikat ISO 9001) i o środowisko (417 hoteli ma certyfikat ISO 14001). Pełna gama usług. Minimalna liczba pokoi 60. Profil gości: 58% gości biznesowych i 42% turystów. 1031 hoteli w 59 krajach, około 129,0 tys. pokoi. W Grupie Orbis 30 obiektów, 4,6 tys. pokoi. Ibis Styles Marka międzynarodowa, niezestandaryzowana. Większość hoteli jest zarządzana na podstawie umowy franczyzowej. Oferta jest kierowana zarówno do osób podróżujących samotnie i służbowo, jak i do rodzin i turystów. Oprócz pokoju, oferta obejmuje także śniadanie, dostęp do sieci Wi-Fi i szereg usług dodatkowych. Minimalna liczba pokoi 50. Profil gości: 58% gości biznesowych i 42% turystów. 277 hoteli w 24 krajach, ok. 25,1 tys. pokoi. W Grupie Orbis 5 obiektów, 558 pokoi. Ibis budget (dawniej Etap Hotel). Marka międzynarodowa, zestandaryzowana. Nowoczesny, prosty design. Wygodne 1-3 osobowe pokoje Cocoon z kabinami prysznicowymi, telewizorami z płaskim ekranem, siecią Wi-Fi i śniadaniem bez ograniczeń w samoobsługowym bufecie. Minimalna liczba pokoi 80. Profil gości: 65% gości biznesowych i 35% turystów. 537 hoteli w 17 krajach, około 51,0 tys. pokoi. W Grupie Orbis 9 obiektów, 1,2 tys. pokoi. Źródło: Spółka, opracowanie własne BM BPH analityk: Tomasz Chwiałkowski 3
Według stanu na 30 czerwca 2015 r., Grupa posiadała na polskim rynku 64 obiekty hotelowe z 11 363 pokojami. Najwięcej z nich działało w następujących miastach: Warszawa 12, Wrocław 7, Kraków 6. Liczba hoteli w Polsce w podziale na marki Liczba hoteli w Polsce wg formy zarządzania 25 23 20 10 15 12 12 10 9 54 5 4 3 1 0 Mercure Novotel Ibis Ibis Budget Ibis Styles Sofitel Orbis Hotels Źródło: Spółka, opracowanie własne BM BPH Własne i leasingowane Franszyzowane Na Węgrzech działa dwóch operatorów hotelowych z Grupy Orbis: Accor Pannonia Hotels Zrt, Blaha Hotel Kft. Na dzień 30 czerwca 2015 r. spółki te prowadziły 17 hoteli z 3 271 pokojami. Z tej liczby 13 obiektów zlokalizowanych jest w Budapeszcie. Liczba hoteli na Węgrzech w podziale na marki Liczba hoteli na Węgrzech wg formy zarządzania 6 5 4 5 5 5 1 3 2 1 1 1 16 0 Novotel Mercure Ibis Sofitel Mgallery Źródło: Spółka, opracowanie własne BM BPH Własne i leasingowane Franszyzowane W Czechach Grupa posiada cztery spółki zależne: Katerinska Hotels s.r.o., Nový Smíchov Gate a.s., H-DEVELOPMENT CZ a.s. oraz Business Estate Entity a.s. Pierwsza z ww. spółek jest operatorem hotelowym, trzy pozostałe zajmują się wynajmem i obsługą nieruchomości. Na dzień 30 czerwca 2015 r. Grupa posiadała na rynku czeskim 8 hoteli z 1 356 pokojami. Pięć z nich funkcjonuje w Pradze. Liczba hoteli w Czechach w podziale na marki Liczba hoteli w Czechach wg formy zarządzania 6 5 4 5 1 3 2 1 1 1 1 7 0 Ibis Mgallery, Pullman Novotel Mercure Źródło: Spółka, opracowanie własne BM BPH Własne i leasingowane Franszyzowane analityk: Tomasz Chwiałkowski 4
W pozostałych krajach działalnością hotelową zajmują się następujące spółki zależne: Accor Hotels Romania s.r.o. z siedzibą w Bukareszcie, Accor Pannonia Slovakia s.r.o. z siedzibą w Bratysławie, UAB Hekon z siedzibą w Wilnie. Na dzień 30 czerwca 2015 r., w pozostałych krajach regionu sieć hoteli Orbis przedstawiała się następująco: Rumunia: siedem hoteli, które miały w sumie 1 334 pokoi. Pięć z nich działało w Bukareszcie, w tym hotel marki Pullman, Litwa: trzy hotele, w tym jeden w Wilnie. Łącznie posiadały 331 pokoi, Łotwa: dwa hotele w Rydze, które miały w sumie 219 pokoi, Bułgaria: dwa hotele w Sofii z 262 pokojami, Słowacja: dwa hotele zlokalizowane w Bratysławie, dysponujące w sumie 295 pokojami, Macedonia: jeden hotel w Skopje z 110 pokojami. Liczba hoteli w pozostałych krajach w podziale na marki Liczba hoteli w pozostałych krajach wg formy zarządzania 8 7 7 6 4 5 4 4 4 9 3 4 2 1 1 1 0 Ibis Novotel Mercure Pullman Ibis Styles Źródło: Spółka, opracowanie własne BM BPH Własne i leasingowane Franszyzowane Zarządzane Zasięg działalności Grupy Źródło: Spółka, opracowanie własne BM BPH analityk: Tomasz Chwiałkowski 5
Struktura Grupy Kapitałowej Orbis S.A. Orbis Spółka Akcyjna jednostka dominująca PODMIOTY ZALEŻNE UAB Hekon 100% Hekon-Hotele Ekonomiczne S.A. 100% Accor Pannonia Slovakia, s.r.o. 33WT Wil PODMIO TY 20,00% ZALEŻN E UAB Hekon kasy Sp. z o.o.,33%% 99,92% Orbis Kontrakty Sp. z o.o. Orbis Corporate Sp. z o. o.** 80,00% 100% 95,08% Blaha Hotel Szállodaüzemeltető Kft. * 44,42% Accor Pannonia Hotels Zrt. 99,92% WTCM Budapest Kft.** 99,92% PBP OR Accor Hotels Romania s.r.l. 100% Novy Smichov Gate a.s. 100% H-Development CZ a.s. 100% Katerinska Hotel s.r.o. 100% Business Estate Entity a.s. 100% Hotek Polska Sp. z o.o.*** 100% "* Jednostka stowarzyszona ujmowana w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym metodą praw własności ** Spółki wyłączone z konsolidacji, nie prowadzą działalności gospodarczej *** Spółka Hotek Polska Sp. z o.o. została połączona w dniu 1 października 2015 roku ze spółką Orbis S.A." Źródło: Spółka, opracowanie własne BM BPH analityk: Tomasz Chwiałkowski 6
Liczba pokoi GK (hotele własne, leasingowane, zarządzane i franczyzowane) 20 000 18 000 18 585 18 587 18 679 16 000 14 000 12 000 10 000 11 145 11 260 11 342 11 181 11 095 11 002 10 993 10 812 10 812 10 668 10 027 9 947 9 947 10 125 10 029 10 778 10 999 11 161 11 327 11 373 11 457 11 656 11 722 11 946 8 000 6 000 4 000 2 000 0 1Q 09 2Q 09 3Q 09 4Q 09 1Q 10 2Q 10 3Q 10 4Q 10 1Q 11 2Q 11 3Q 11 4Q 11 1Q 12 2Q 12 3Q 12 4Q 12 1Q 13 2Q 13 3Q 13 4Q 13 1Q 14 2Q 14 3Q 14 4Q 14 1Q 15 2Q 15 3Q 15 Źródło: Spółka, opracowanie własne BM BPH W strukturze gości hotelowych Grupy do końca 2014 r. dominowali klienci biznesowi (59% w 2013 r., 60% w 2014 r.). Wysoki udział klientów podróżujących w sprawach służbowych uodparniał stronę przychodową spółki na presję ze strony systemów rezerwacji online (OTA online travel agencies), jako że klienci korporacyjni w dużej części dysponują umowami na stałe stawki wynajmu. Po nabyciu od Accor aktywów hotelarskich w krajach Europy Środkowo-Wschodniej, udział klientów indywidualnych uległ wyraźnemu wzrostowi, osiągając po III kwartałach br. poziom blisko 52%. W starej strukturze, koncentrującej się na rynku polskim, w ujęciu narodowościowym dominowali klienci krajowi (56% w 2014 r.). Struktura sprzedanych pokojonocy 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 45% 43% 45% 44% 55% 57% 55% 56% 2011 2012 2013 2014 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 37% 38% 41% 40% 48% 63% 62% 59% 60% 52% 2011 2012 2013 2014 1-3Q 2015* Polacy Obcokrajowcy Klienci biznesowi Klienci indywidualni */po akwizycji aktywów hotelarskich w EŚW Źródło: Spółka, opracowanie własne BM BPH Przychody Struktura sprzedaży W efekcie przeobrażeń przeprowadzonych w ostatnich latach i koncentracji na core działalności, znakomita większość przychodów realizowanych przez GK stanowią opłaty za wynajem pokoi hotelowych (room revenue). W 2014 r. GK osiągnęła z tego tytułu 459,0 mln zł wpływów, co stanowiło 64,9% skonsolidowanych obrotów. Rok wcześniej przychody w tej kategorii wyniosły 440,8 mln zł (64,6% obrotów GK). Po III kwartałach 2015 r. (a więc w okresie pełnej konsolidacji przejętych ad Accor aktywów hotelarskich w EŚW) przychody z tytułu room revenue ukształtowały się na poziomie już 647,1 mln zł (pro forma +11,4% r/r) i stanowiły 67,8% całkowitych obrotów Grupy. Drugą pod względem znaczenia kategorią przychodową są analityk: Tomasz Chwiałkowski 7
wpływy z usług gastronomicznych (food & beverage revenue). W 2015 r. wyniosły one 203,0 mln zł, wobec 198,4 mln zł rok wcześniej, co stanowiło odpowiednio 28,7% i 29,1% skonsolidowanych przychodów. Po III kwartałach 2015 r. przychody z usług gastronomicznych wyniosły 248,8 mln zł (pro-forma +6,6% r/r). Rok wcześniej, w tym samym okresie adekwatne aktywa wypracowały 233,5 mln zł przychodów gastronomicznych. Kolejną pozycję w strukturze przychodów zajmują wpływy z innych usług świadczonych przez GK (np. wynajem sal konferencyjnych). Na przestrzeni dwóch ostatnich lat w tej kategorii GK wykazała po ok. 43-45 mln zł wpływów (ok. 6,5% skonsolidowanych obrotów). Po dziewięciu miesiącach br. obroty w tej kategorii wyniosły 48,4 mln zł wobec 49,4 mln zł pro-forma w analogicznym okresie 2014 r. Ostatnią pod względem wielkości pozycją przychodową są wpływy z tytułu opłat za zarządzanie hotelami oraz umów franczyzowych. Pozycje te mają póki co małe znaczenie. Na podstawie umowy o zarządzanie Orbis uzyskuje w zamian za zaangażowanie w politykę przychodową kosztową danego obiektu pewien procent obrotu oraz udział w wyniku finansowym. W przypadku umowy franczyzy ingerencja Orbisu w funkcjonowanie hotelu jest dalece mniejsza i ogranicza się zasadniczo do aktywnego wspierania strony przychodowej, od której spółka uzyskuje procentowe wynagrodzenie. Orbis dopiero od niedawna raportuje odrębnie wpływów z tytułu umów o zarządzenie i franczyzy. Po III kwartałach 2015 r. przychody z tego tytułu wyniosły 10,2 mln zł, tj. 1,1% skonsolidowanych obrotów (wobec 7,6 mln zł pro-forma przed rokiem, tj. 0,9% przychodów Grupy. Sezonowość Przychody Grupy podlegają zauważalnemu, sezonowemu cyklowi koniunktury w trakcie roku. W dotychczasowym kształcie działalności Grupy (do końca 2014 r.), ze względu na warunki klimatyczne i przypadający na miesiące lipiec - wrzesień okres urlopowy w Polsce, największa część przychodów ze sprzedaży wypracowywana jest w trzecim kwartale roku. Następnym kwartałem pod względem udziału w przychodach ze sprzedaży jest drugi kwartał roku, trzecią pozycję zajmuje czwarty kwartał, a ostatnią pierwszy kwartał. Z uwagi na dosyć sztywną strukturę kosztową słabsze przychodowo kwartały znajdują przełożenie na uzyskiwane marże i raportowane wyniki finansowe. Po rozszerzeniu działalności o nowe rynki (m.in. Czechy, Węgry) można oczekiwać utrzymania zbliżonego wzorca sezonowości. Sezonowość przychodów GK 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 9% 11% 33% 32% 30% 32% 24% 22% 25% 25% 19% 28% 27% 29% 29% 27% 31% 28% 28% 30% 29% 28% 25% 22% 20% 18% 18% 22% 2009 2010 2011 2012 2013 2014 średnia 2009-2014 1Q 2Q 3Q 4Q Źródło: Spółka, opracowanie własne BM BPH Wskaźniki branżowe Analityka przychodów spółki zasadza się na kilku wskaźnikach branżowych opisujących osiągane rezultaty. Hotelarstwo jest branżą bardzo podatną na zmiany koniunktury gospodarczej, co dobrze oddaje wskaźnik frekwencji (OR - Occupancy Rate), stanowiący iloraz liczby pokoi zajętych do liczby pokoi dostępnych w danym okresie. Frekwencja w hotelach własnych Grupy w 2014 r. wyniosła 61,5% i była o 3,1 p.p. wyższa r/r. W 2013 r. frekwencja wyniosła 58,4% (+3,6 p.p. r/r). W ujęciu like for like (a więc na porównywalnej bazie hoteli) frekwencja w 2014 r. wzrosła również o 3,1 p.p. (do 61,5%), natomiast rok wcześniej 2013 r. wyniosła 58,8% (+3,0 p.p.). W obiektach klasy ekonomicznej frekwencja w 2014 r. wyniosła 62,5% (+0,9 p.p.). Tradycyjnie nieco niższa frekwencja charakteryzuje obiekty klasyfikowane przez Orbis jako up&midscale (posiadające trzy i więcej gwiazdki). W 2014 r. wskaźnik dla tego segmentu wyniósł 61,6% (+4,0 p.p.). Rok wcześniej segmenty mogły się pochwalić frekwencją odpowiednio na poziomie 61,6% (+5,0 p.p.) oraz 57,1% (+3,0 p.p.). W hotelach zarządzanych analityk: Tomasz Chwiałkowski 8
i franczyzowanych wskaźnik frekwencji wyniósł w 2014 r. 51,5%, wobec 51,0% w 2013 r. oraz 58,8% w 2012 r. Wskaźniki OR dla spółki wypadają nieźle na tle średniej dla kraju. Frekwencja w hotelach własnych GK 90,0% 80,0% 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 38,6% 50,0% 56,3% 44,0% 41,0% 52,0% 57,0% 44,6% 41,5% 55,7% 61,7% 48,4% 41,7% 59,6% 65,0% 52,4% 45,3% 65,8% 68,0% 54,2% 45,6% 66,5% 72,2% 61,4% 53,5% 77,3% 82,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% 1Q 09 2Q 09 3Q 09 4Q 09 1Q 10 2Q 10 3Q 10 4Q 10 1Q 11 2Q 11 3Q 11 4Q 11 1Q 12 2Q 12 3Q 12 4Q 12 1Q 13 2Q 13 3Q 13 4Q 13 1Q 14 2Q 14 3Q 14 4Q 14 1Q 15 2Q 15 3Q 15 Źródło: Spółka, opracowanie własne BM BPH Średnia Cena Pokoju (ARR - Average Room Rate, również ADR - Average Daily Rate) jest ilorazem przychodów za wynajem pokoi (room revenue) do liczby pokoi zajętych w danym okresie czasu. W 2014 r. ARR w hotelach własnych Grupy ukształtował się na poziomie 206,4 zł (netto), co oznaczało spadek o 1,7% r/r. Rok wcześniej ARR w hotelach własnych Orbisu wyniósł 210,0 zł, co oznaczało spadek o 9,8% wobec 232,8 zł osiągniętych w 2012 r. Zaznaczyć należy, że mocny wpływ na średnią cenę w 2012 r. miały Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012. W efekcie spadek ARR w 2013 r. był w znacznej mierze efektem wysokiej bazy roku poprzedniego. Średnia cena w segmencie up&midscale w 2014 r. wyniosła 229,6 zł (-2,5% r/r) a w segmencie ekonomicznym 148,8 zł (-1,3% r/r). W hotelach zarządzanych i franczyzowanych ARR w 2014 r. wyniósł 206,1 zł i był o 7,2% niższy r/r. ARR w hotelach własnych GK 350,0 300,0 250,0 200,0 150,0 100,0 229,3 243,0 217,8 210,0 208,3 227,0 214,8 217,3 214,9 226,2 223,5 232,3 223,2 287,3 212,9 204,0 190,6 214,1 211,4 219,0 196,7 217,5 208,2 199,4 196,3 227,1 218,4 30% 20% 10% 0% -10% 50,0-20% - 1Q 2Q 3Q 4Q 1Q 2Q 3Q 4Q 1Q 2Q 3Q 4Q 1Q 2Q 3Q 4Q 1Q 2Q 3Q 4Q 1Q 2Q 3Q 4Q 1Q 2Q 3Q 09 09 09 09 10 10 10 10 11 11 11 11 12 12 12 12 13 13 13 13 14 14 14 14 15 15 15-30% ARR (zł; lo) Dynamika r/r (po) Źródło: Spółka, opracowanie własne BM BPH Wskaźnikiem opisującym kompleksowe stronę przychodową biznesu jest przychód na dostępny pokój (RevPAR - Revenue per Available Room), stanowiący iloczyn frekwencji oraz ARR. Wskaźnik ten jest bardzo dobrą miarą do porównań wzrostu obrotów w czasie oraz do benchmarkingu. W 2014 r. RevPAR w hotelach własnych GK ukształtował się na poziomie 126,9 zł (+3,4% r/r). Wzrost w pozycji r/r stanowił więc pochodną wzrostu frekwencji oraz (+3,1 p.p.). W 2013 r. RevPAR w hotelach analityk: Tomasz Chwiałkowski 9
własnych Grupy ukształtował się na poziomie 122,7 zł (-3,8% r/r) i podobne, wspomniany wzrost frekwencji (+3,6 p.p.) zamortyzował spadek średniej ceny za pokój o 9,8% r/r. W 2014 r. Relatywnie niewielki wzrost RevPAR odnotował segment hoteli ekonomicznych (+0,1% r/r, do poziomu 93,0 zł). Na tym tle istotnie lepiej wypadł segment up&midscale, w którym RevPAR wzrósł w 2014 r. o 4,3% r/r, do poziomu 140,3 zł. Presja na średnie ceny w hotelach zarządzanych i franczyzowanych spowodowała spadek RevPAR w 2014 r. o 6,4%, do 106,1 zł. Rok wcześniej RevPAR w tej kategorii obietów spadł o 27,4% r/r, co poziomu 113,3 zł. RevPAR w hotelach własnych GK 200,0 180,0 160,0 140,0 120,0 100,0 80,0 88,5 121,5 122,6 92,4 85,4 118,0 122,4 96,9 89,2 126,0 137,9 112,4 93,1 171,2 138,4 106,9 86,3 140,9 143,8 118,7 89,7 144,6 150,3 122,4 105,0 175,5 179,1 40% 30% 20% 10% 0% 60,0-10% 40,0 20,0-20% - 1Q 2Q 3Q 4Q 1Q 2Q 3Q 4Q 1Q 2Q 3Q 4Q 1Q 2Q 3Q 4Q 1Q 2Q 3Q 4Q 1Q 2Q 3Q 4Q 1Q 2Q 3Q 09 09 09 09 10 10 10 10 11 11 11 11 12 12 12 12 13 13 13 13 14 14 14 14 15 15 15-30% RevPAR (zł; lo) Dynamika r/r (po) Źródło: Spółka, opracowanie własne BM BPH Segmenty operacyjne Obok segmentów geograficznych oraz raportowania przychodów linii produktowych, Grupa wyróżnia dwa sprawozdawcze segmenty operacyjne: hotele o wyższym i średnim standardzie (up&midscale), do którego należą hotele marki Sofitel, Pullman, MGallery, Novotel, Mercure oraz Orbis Hotels, hotele ekonomiczne, czyli hotele marki ibis, ibis budget oraz ibis Styles. Wyniki segmentów zostały omówione w opisie wyników Grupy za okres 2015 r. Koszty operacyjne Dominującą pozycją w kosztach operacyjnych GK Orbis są koszty wynagrodzeń, które w 2014 r. wyniosły 191,4 mln zł, co stanowiło 30,7% kosztów ogółem (b.z. r/r). Na przestrzeni wcześniejszych lat Grupa poczyniła w tej pozycji istotne oszczędności. W efekcie wspomnianych już zmian w spółce koszty świadczeń pracowniczych w 2013 r. spadły o 4,7% r/r. Przeciętne zatrudnienie w GK w 2013 r. wyniosło 2 723 etatów i było o 11,2% niższe w porównaniu do roku ubiegłego. Największą redukcję etatów odnotowała spółka dominująca, co stanowiło rezultat zakończenia w 2012 r. działalności hoteli: Polonez w Poznaniu, Aria w Sosnowcu, Giewont w Zakopanem oraz transakcji sprzedaży i franczyzy zwrotnej hotelu Mercure Kasprowy w Zakopanem, jak również redukcji zatrudnienia w Biurze Zarządu i pozostałych hotelach. Stosowany jako miara efektywności kosztowej wskaźniki pokoi/liczby etatów wynosił w 2013 r. 3,6 wobec 3,2 rok wcześniej. Drugą pod względem wielkości pozycją kosztową stanowią usługi obce, w tym koszty czynszów. W 2014 r. łącznie wyniosły one 140,4 mln zł (+3,1% r/r). Udział tej kategorii w łącznych kosztach działalności wyniósł 22,5% wobec 22,3% rok wcześniej. W ramach tej pozycji mieszczą się częściowo koszty ponoszone z tytułu wykorzystania przez spółkę marek należących do Accor oraz wyłączności na operowanie na rynkach polskim i krajów nadbałtyckich. Łącznie koszty te wyniosły w 2013 r. 35,8 mln zł, co stanowiło 5,2% przychodów GK, 5,9% kosztów ogółem oraz 18,2% skonsolidowanej EBITDA. Rok później koszty te analityk: Tomasz Chwiałkowski 10
ukształtowały się na poziomie 34,7 mln zł, tj. 4,9% skonsolidowanych obrotów, 5,6% kosztów ogółem oraz 16,3% skonsolidowanej EBITDA. Amortyzacja stanowiła na przestrzeni dwóch ostatnich lat między 18 a 19% kosztów ogółem (111,4 mln zł 2014 r.). Na koszty zużycia materiałów i energii przypada ok. 18% kosztów operacyjnych (111,6 mln zł w 2014 r.). Około 5% kosztów stanowią podatki i opłaty. Inne koszty (m.in. podróże służbowe, opłaty franchisingowe, tantiemy, składki na ubezpieczenia) stanowią kolejne 5% łącznych kosztów operacyjnych. Wysoki udział kosztów stałych powoduje, że wyniki finansowe osiągane przez GK są mocno podatne na wahania koniunktury. Rentowność GK na wybranych poziomach rachunku wyników 400,0 350,0 300,0 250,0 200,0 150,0 100,0 50,0-1Q 2Q 3Q 4Q 1Q 2Q 3Q 4Q 1Q 2Q 3Q 4Q 1Q 2Q 3Q 4Q 1Q 2Q 3Q 4Q 1Q 2Q 3Q 4Q 1Q 2Q 3Q 09 09 09 09 10 10 10 10 11 11 11 11 12 12 12 12 13 13 13 13 14 14 14 14 15 15 15 Przychody (mln zł; lo) rentowność operacyjna (po) rentowność netto (po) 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% -10,0% -20,0% Źródło: Spółka, opracowanie własne BM BPH Prognozy wyników Orbis może pochwalić się dobrą praktyką sporządzania corocznych prognoz wyniku EBITDA. Z końcem lipca br. spółka opublikowała prognozę wynik operacyjny EBITDA na 2015 r., który na poziomie skonsolidowanym ma ukształtować się w przedziale pomiędzy 310 i 320 mln zł. Prognoza EBITDA uwzględnia wynik z działalności operacyjnej, z wyłączeniem wpływu zdarzeń jednorazowych, takich jak sprzedaż nieruchomości, aktualizacja wartości aktywów trwałych, czy koszty restrukturyzacji zatrudnienia. Po III kwartałach br. Grupa osiągnęła wynik operacyjny EBITDA w wysokości 263,3 mln zł. Majątek i źródła finansowania Struktura bilansu Grupy Orbis jest typowa dla operatorów hotelowych, których sieć składa się głównie z obiektów własnych. Na koniec III kwartału 2015 r. aktywa ogółem Grupy wyniosły 2 451,2 mln zł. W relacji do stanu z końca 2014 r. aktywa ogółem wzrosły o 16,9%, co zasadniczo stanowiło pochodną rozszerzenia składu Grupy o nowe spółki zależne w wyniku przeprowadzonej z początkiem roku akwizycji. Główne elementy aktywów Grupy to: rzeczowe aktywa trwałe (głównie budynki i nieruchomości) o wartości 1 904,7 mln zł, które stanowią 77,7% aktywów, środki pieniężne i ich ekwiwalenty w łącznej wysokości 270,1 mln zł (11,0% aktywów), wartości niematerialne (w tym głównie wartość firmy) wycenione na 113,8 mln zł (4,6% aktywów). Grupa finansowała swoją działalność operacyjną głównie ze środków własnych. Wg stanu na dzień 30 września 2015 r. kapitały własne wynosiły 1 729,6 mln zł (70,6% pasywów). Na początku stycznia br. spółka zapłaciła za zakupione od Accor spółki środkami z kredytu zaciągniętego w grudniu 2014 r. Następnie, 26 czerwca 2015 r. Orbis wyemitował obligacje korporacyjne o wartości 300,0 mln zł. W dniu 30 czerwca 2015 roku Spółka przedterminowo spłaciła 300,0 mln zł kredytu zaciągniętego na zakup spółek przeznaczając na ten cel wszystkie środki pozyskane z wyemitowanych obligacji. analityk: Tomasz Chwiałkowski 11
W efekcie, na dzień 30 września 2015 r. Grupa posiadała następujące, oprocentowane zobowiązania długoterminowe: zobowiązania z tytułu emisji obligacji 301,2 mln zł (12,3% pasywów), kredyty i pożyczki 140,0 mln zł (5,7% sumy bilansowej). Krótkoterminowe zobowiązania Grupy z tytułu kredytów na koniec września 2015 roku wynosiły 35,3 mln zł. Na koniec 2014 r. Grupa nie posiadała zarówno zobowiązań z tytułu kredytów, jak i zobowiązań z tytułu emisji obligacji. Wg. stanu na dzień 30 września 2015 r. zadłużenie netto Grupy wynosiło 206,4 mln zł, czyli stanowiło 11,9% kapitałów własnych. Strategia rozwoju Strategia Grupy opiera się na trzech podstawowych filarach zakładających: Rozwój sieci i umacnianie pozycji lidera w Europie Wschodniej, Optymalizację struktury aktywów i źródeł ich finansowania, Dążenie do operacyjnej doskonałości. Ważnym krokiem w kierunku rozwoju i budowania pozycji Orbisu jako lidera branży hotelarskiej w Europie Wschodniej było podpisanie umowy z Accor, w wyniku której Orbis nabył sieć 38 działających hoteli stanowiących do tej pory własność Accor i stał się wyłącznym licencjodawcą wszystkich jego marek w 16 państwach w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. Zgodnie z przyjętą strategią, ekspansja Grupy odbywa się zarówno poprzez zawieranie umów franczyzowych i o zarządzanie, jak również poprzez realizację własnych projektów rozwojowych. Wg stanu na koniec I półrocza 2015 r. w trakcie budowy było 11 obiektów hotelowych, które działać będą na podstawie umów franczyzowych lub o zarządzanie. Zostaną one oddane do użytku do końca 2017 r. W ramach projektów własnych trwają prace związane z budową hoteli Mercure w Krakowie oraz ibis Gdańsk Stare Miasto. Potencjał wynikający z nowoprzejętych rynków otwiera przed Grupą dodatkowe możliwości dalszej ekspansji, włączając rynki, na których marki grupy AccorHotels nie są jeszcze obecne. Orbis na bieżąco analizuje potencjalne projekty pod kątem maksymalizacji stopy zwrotu z inwestycji, koncentrując się na prestiżowych lokalizacjach, głównie w centrach dużych miast. Wysoki udział klientów biznesowych w strukturze klientów Grupy korzystnie wpływa na stabilność przychodów. Poza realizacją projektów związanych z ekspansją sieci, Orbis konsekwentnie dokonuje modernizacji i renowacji aktualnie posiadanych hoteli. Zarząd zakłada, że na prace modernizacyjne Grupa będzie przeznaczać około 5% przychodów netto ze sprzedaży. Optymalizacja struktury aktywów, również pod kątem formy własności, stwarza konieczność zabezpieczenia odpowiednich źródeł finansowania. Grupa zakłada utrzymanie długu na bezpiecznym poziomie. Na koniec I półrocza 2015 r. relacja długu netto do kapitałów własnych nie przekraczała 15%. Jednocześnie w I półroczu 2015 r. Grupa pozyskała 300 mln zł z emisji obligacji przy rekordowo niskiej marży 0.97 p.p. Dodatkowo, Orbis nie wyklucza dalszego finansowania aktywów poprzez emisję papierów dłużnych. Dążąc do operacyjnej doskonałości Grupa nie tylko modernizuje posiadaną bazę hotelową, ale jednocześnie wdraża nowoczesne rozwiązania we wszystkich obszarach działalności. Działając na wielu rynkach Grupa osiąga synergie w zakresie: wdrażania nowoczesnych technologii i rozwiązań, takich jak: e-check-in i e-check-out, wirtualny concierge oraz możliwość elektronicznego zameldowania i wymeldowania, promowania programów lojalnościowych, takich jak Le Club AccorHotels liczącego już ponad 780 000 uczestników w regionie Europy Wschodniej (program w 100% internetowy, gdzie wszystkie korzyści dostępne są on-line; każdy uczestnik może zarządzać swoimi preferencjami, sprawdzać rezerwacje, wybierać nagrody i korzystać ze spersonalizowanych ofert w preferencyjnych cenach), wprowadzania najlepszych praktyk i rozwiązań w zakresie Revenue Management, wspólnego systemu zarządzania zamówieniami, systemu raportowania i systemu kontroli wewnętrznej, promowania najnowszych konceptów w zakresie oferty gastronomicznej (Orbis jest innowatorem w zakresie sieci restauracji Winestone czy konceptu NOVO2, opartego o dynamicznie zmieniające się trendy w wystroju wnętrz i menu), działań na rzecz rozwoju kompetencji pracowników, wprowadzania najlepszych praktyk i kreowania nowych trendów w zakresie społecznej odpowiedzialności biznesu. analityk: Tomasz Chwiałkowski 12
Struktura akcjonariatu Kapitał zakładowy spółki dzieli się na 46 077 008 mln akcji o wartości nominalnej 2 zł. Pakiet kontrolny akcji jest w posiadaniu inwestora branżowego, francuskiej sieci hotelarskiej Accor. Struktura akcjonariatu Orbis Akcjonariusz Liczba posiadanych akcji Udział w kapitale zakładowym Liczba posiadanych głosów na WZA Udział w liczbie głosów Accor SA 24276415 52,69% 24276415 52,69% Aviva OFE 4577880 9,94% 4577880 9,94% ING PTE 2391368 5,19% 2391368 5,19% Amplico PTE 2357156 5,12% 2357156 5,12% Pozostali 12474189 27,07% 12474189 27,07% Ogółem 46077008 100,00% 46077008 100,00% Źródło: Spółka Wybrane czynniki ryzyka związane z działalnością Spółki Ryzyko związane z sytuacją makroekonomiczną i stanem branży hotelarskiej Branża hotelarska jest branżą mocno uzależnioną od cyklu koniunkturalnego. W efekcie, do głównych czynników ryzyka wpływających na popyt na usługi hotelarskie Spółka zalicza: recesję lub stagnację gospodarczą, wpływającą na popyt na usługi hotelarskie, zarówno ze strony klientów indywidualnych, jak i biznesowych. Pogorszenie się sytuacji materialnej ludności i wzrost bezrobocia nie tylko ogranicza możliwości finansowe, ale oddziałuje niekorzystnie na nastroje i skłonność do podróżowania. Zła sytuacja finansowa firm wpływa natomiast na ograniczenie budżetów na szkolenia, podróże służbowe i w efekcie skutkuje odwołaniem, przełożeniem lub renegocjacją umów dla grup biznesowych, wzrost cen paliw, energii i żywności, który przekłada się na poziom kosztów operacyjnych operatorów hotelowych, umocnienie się waluty lokalnej, wpływające na pogorszenie atrakcyjności danego kraju dla turystów zagranicznych, zmniejszenie liczby połączeń lotniczych i kolejowych, zmieniającą się niekorzystnie sytuację geopolityczną, w tym w wyniku konfliktów i napięć społecznych, skutkującą zmniejszeniem się liczby osób podróżujących. Ryzyko związane z konkurencją Branża hotelarska jest rynkiem, na którym prowadzona jest intensywna konkurencja. W dużych miastach, w których działa Grupa powstają z roku na rok nowe hotele. Część z nich należy do globalnych operatorów dysponujących szeroką siecią obiektów o rozpoznawalnych markach, efektywnymi programami lojalnościowymi oraz wysokimi budżetami marketingowymi. Operatorzy hotelowi konkurują także w zakresie pozyskania nowych franczyzobiorców w atrakcyjnych lokalizacjach. W efekcie, nasilenie konkurencji może mieć niekorzystny wpływ na wysokość ceny oraz poziom obłożenia obiektów hotelowych prowadzonych przez podmioty wchodzące w skład Grupy, a w konsekwencji na osiągane przez Orbis wyniki finansowe. Przeciwdziałając powyższym zagrożeniom, Grupa prowadzi aktywną politykę produktową i cenową we wszystkich swoich hotelach, kładzie szczególny nacisk na rozszerzanie swojej oferty o nowe i ciekawe produkty wyprzedzając konkurencję na rynku hotelarskim. Ryzyko wynikające ze współpracy z agencjami i pośrednikami turystycznymi Celem Grupy jest maksymalizacja sprzedaży noclegów poprzez tradycyjne kanały lub stronę internetową Accor. Jednakże klienci korzystają obecnie regularnie ze stron internetowych agencji turystycznych. Niektórzy z tych dużych pośredników rozwijają własne programy lojalnościowe dla swoich systemów rezerwacyjnych. Jeżeli poziom sprzedaży poprzez OTA (Online Travel Agencies) wzrośnie istotnie, przychody Grupy mogą istotnie ucierpieć. analityk: Tomasz Chwiałkowski 13
Wyniki finansowe Grupy w 2015 r. Po III kwartałach 2015 r. Orbis zaprezentował bardzo dobre wyniki. Przychody grupy wzrosły aż o 9,5% r/r w ujęciu proforma (tj. w odniesieniu porównywalnym, ze względu na przeprowadzoną z początkiem roku akwizycję), do poziomu 954,5 mln zł, za sprawą zarówno wzrostu segmentu up&midscale, gdzie odnotowano wzrost obrotów o 10,1% r/r (w tym samym ujęciu), jak i segmentu ekonomicznego, w którym sprzedaż wzrosła o 8,15 r/r pro-forma. W samym III kwartale przychody (w analogicznym ujęciu) wzrosły o 7,5%, do poziomu 3 przy czym wyższą dynamikę zaraportował segment ekonomiczny (9,7% r/r vs. 7,6% w wyższym segmencie). Wzrost obrotów stanowił pochodną skokowej poprawy wskaźników operacyjnych. I tak po 9 miesiącach 2015 r/ frekwencja w grupie wzrosła do poziomu 71,0% (+6,8 pp) ale już średnia cena za pokój wzrosła do 208,7 zł (+0,8% r/r), co łącznie zapewniło przychód na 1 dostępny pokój na poziomie 153,4 zł (+11,4% r/r). Wyniki finansowe i operacyjne Grupy Orbis po III kwartałach 2015 r. 3Q 15 3Q 14 3Q 14 pro-forma zm. % vs pro-forma 1-3Q 15 1-3Q 14 1-3Q 14 pro-forma zm. % vs pro-forma Przychody ze sprzedaży 362,9 204,2 337,7 7,5% 954,5 530,9 871,6 9,5% w tym segment up&midscale 283,5 166,3 263,5 7,6% 745,6 427,4 677,2 10,1% w tym segment ekonomiczny 73,0 34,4 66,5 9,7% 190,3 93,8 176,0 8,1% frekwencja (%) 82,0% 72,2% 75,5% 6,5 pp 71,0% 61,5% 64,2% 6,8 pp ARR (zł) 218,4 208,2 213,5 2,3% 216,2 208,7 214,4 0,8% RevPar (zł) 179,0 150,4 161,2 11,0% 153,4 128,4 137,7 11,4% całkowita liczba pokoi 18 679 11 722 18 146 2,9% 18 679 11 722 18 146 2,9% Amortyzacja -34,8-27,9 b.d. - -103,9-83,2 b.d. - Usługi obce -70,4-42,0 b.d. - -193,5-114,5 b.d. - Koszty świadczeń pracowniczych -78,7-47,7 b.d. - -234,8-143,2 b.d. - Zużycie materiałów i energii -51,7-29,6 b.d. - -143,6-82,5 b.d. - Podatki i opłaty -10,9-7,7 b.d. - -32,4-23,1 b.d. - Pozostałe koszty rodzajowe -5,0-1,6 b.d. - -12,4-4,7 b.d. - Pozostałe przychody/(koszty) operacyjne netto 0,0-0,3 b.d. - 1,4 0,6 b.d. - EBITDAR 146,2 75,2 133,0 9,9% 339,3 163,6 298,0 13,9% Koszty wynajmu nieruchomości 26,0 1,2 25,7 1,5% 76,1 3,4 74,6 2,0% EBITDA operacyjna 120,1 74,1 107,3 12,0% 263,3 160,2 223,4 17,8% w tym segment up&miscale 102,1 66,6 94,0 8,6% 227,7 145,9 198,9 14,5% w tym segment ekonomiczny 35,2 17,5 33,7 4,4% 86,5 44,4 81,6 6,0% EBIT 95,3 48,2 75,0 27,1% 166,7 79,0 124,8 33,6% Przychody finansowe 0,5 1,5 b.d. - 6,1 3,8 b.d. - Koszty finansowe -3,7-0,1 b.d. - -12,1-0,8 b.d. - Zysk netto 75,8 39,9 b.d. - 129,1 66,2 b.d. - Marża EBITDA 33,1% 36,3% 31,8% 1,3 pp 27,6% 30,2% 25,6% 1,9 pp w tym segment up&miscale 36,0% 40,1% 35,7% 0,3 pp 30,5% 34,1% 29,4% 1,2 pp w tym segment ekonomiczny 48,2% 50,8% 50,6% -2,4 pp 45,4% 47,4% 46,4% -0,9 pp Marża EBIT 26,3% 23,6% 22,2% 4,1 pp 17,5% 14,9% 14,3% 3,1 pp Marża netto 20,9% 19,5% b.d. - 13,5% 12,5% b.d. - Przepływy z działalności operacyjnej 113,8 58,8 b.d. - 239,9 134,8 b.d. - Przepływy z działalności inwestycyjnej -3,3-14,8 b.d. - -602,7-54,0 b.d. - Przepływy z działalności finansowej -71,8-69,1 b.d. - 396,5-69,1 b.d. - Źródło: Spółka, obliczenia własne BM BPH analityk: Tomasz Chwiałkowski 14
Motorem wzrostu w tym okresie były m.in. bardzo dobre wyniki samego III kwartału, w którym frekwencja wzrosła do rekordowego poziomu 82,0% (+6,5 pp), przy wzroście ARR do poziomu 218,4 zł (+2,3% r/r), co łącznie implikowało wzrost RevPAR do 179,0 zł (+11,0% r/r). Uwzględniając poniesione koszty (brak danych po III kwartałach zapewniających porównywalność), powyższe przełożyło się na wzrost skonsolidowanej, operacyjnej EBITDA do poziomu 263,3 mln zł po 9 miesiącach 2015 r., co oznacza wzrost aż o 17,8% w ujęciu pro-forma. Marża EBITDA uległa już jednak stosunkowo małej poprawie, rosnąc do poziomu 27,6% (+1,9 pp), na co wpływ miał m.in. spadek rentowności segmentu ekonomicznego (na tym poziomie o 0,9 pp). W samym III kwartale Grupa zaraportowała 120,1 mln zł operacyjnej EBITDA (+12,0% r/r), przy poprawie rentowności na tym poziomie tylko o 1,3 pp. W wyniku przeprowadzonej akwizycji w portofolio Grupy znalazły się obiekty w leasingu a tym samym w kosztach operacyjnych spółki większą rolę odgrywa pozycja czynszów, co przybliża strukturę kosztów spółki do większych, międzynarodowych sieci hotelarskich, w tym do tej, charakteryzującej Accor. Co za tym idzie, od momentu transakcji Orbis raportuje poziom zysku EBITDAR (tj. EBITDA skorygowana o poziom czynszów), który po 9 miesiącach br. wyniósł 339,3 mln zł (+13,9% r/r w ujęciu pro-forma). W samym III kwartale EBITDAR wzrósł o 9,9% r/r (w analogicznym ujęciu), do poziomu 146,2 mln zł. Na poziomie wyniku netto Grupa po 9 miesiącach br. wykazała 129,1 mln zł zysku, z czego na sam III kwartał przypadło 75,8 mln zł. analityk: Tomasz Chwiałkowski 15
Otoczenie rynkowe Dane Eurostatu za 2014 r. wskazują na istotne zróżnicowanie sytuacji krajów Europy Środkowo-Wschodniej w zakresie rozwoju infrastruktury hotelowej oraz jej wykorzystania. Najmniej pokoi hotelowych na 1 mln mieszkańców było w Polsce (około 3,7 tys.) oraz na Litwie (4,7 tys.). Najlepiej rozwiniętą bazę hotelową posiadała Bułgaria (17,0 tys. pokoi na 1 mln mieszkańców) oraz Czechy (12,6 tys.). Głównymi klientami hoteli w tych krajach byli zagraniczni goście. W 2014 r. hotele regionu odczuły skutki niepokojów na Ukrainie. Mniejszy napływ turystów z Rosji i Ukrainy miał wpływ na niższą liczbę zagranicznych klientów w porównaniu z 2013 r. Wg danych Eurostatu, w 2014 r. w Polsce z usług hotelowych korzystali głównie goście krajowi (około 71% noclegów). Uważa się, że są to klienci wrażliwi na ceny usług. Również w Rumunii i Słowacji w hotelach przeważali klienci krajowi. Liczba pokoi (tys.) i noclegów (mln) w hotelach i podobnych obiektach w 2014 r. 40 160 35 30 123,3 132,5 142,4 140 120 25 20 15 6,2 11,7 25 106,6 71,5 9,4 100 80 60 10 5 0 20,0 13,8 38,7 13,8 10,7 4,1 10,7 1,3 13,8 0,3 11,5 2,3 2,5 3,5 3,2 Bułgaria Czechy Łotwa Litwa Polska Rumunia Słowacja Węgry Noce-nierezydenci Noce-rezydenci Liczba pokoi 40 20 0 Źródło: Spółka (za:) Eurostat. Dla Rumunii i Słowacji liczba obiektów za 2013 r. Liczba noclegów na podstawie danych miesięcznych W skali całej Unii Europejskiej, w 2014 roku całkowity wkład turystyki do PKB wyniósł 9,7%, w tym wkład bezpośredni ukształtował się na poziomie 3,6%. Wśród analizowanych krajów, najwyższą kontrybucję turystyki do PKB zanotowano na Węgrzech (10,3%), zaś najniższą w Polsce (4,4%). Wkład turystyki do PKB wybranych krajów Europy Środkowo-Wschodniej w 2014 r. 14 12 10 8 6 4 2 0 9,4 6,4 5,7 5,4 3,6 2,9 2,7 3,2 3,7 3,9 2,6 3,1 1,9 2,3 1,7 1,6 Bułgaria Czechy Łotwa Litwa Polska Rumunia Słowacja Węgry Źródło: Spółka (za:) World Travel & Tourism Counsil, Travel & Tourism Economic Impact 2015 analityk: Tomasz Chwiałkowski 16
W raporcie World Economic Forum The Travel & Tourism Competitivenes Report 2015, kraje w których działa Grupa sklasyfikowano od 37 miejsca (w przypadku Czech) do 66 miejsca (Rumunia) na 141 państw objętych analizą. Polska zajęła 47 pozycję w tym rankingu. Atrakcyjność turystyczna wybranych krajów Europy Środkowo-Wschodniej 4,3 4,2 4,1 4,0 3,9 3,8 3,7 3,6 3,5 4,2 4,1 4,1 4,1 4,0 3,9 37 3,8 3,8 41 49 47 53 59 61 66 Bułgaria Czechy Łotwa Litwa Polska Rumunia Słowacja Węgry 0 10 20 30 40 50 60 70 Wartość indeksu (lo) Miejsce w rankingu (po odwrócona) Źródło: Spółka (za:) World Economic Forum, The Travel & Tourism Competitivenes Report 2015 Na koniec 2014 r. funkcjonowało w Polsce 2 459 hoteli, oferujących 122 162 pokoi, natomiast jeszcze w 2013 r. na krajowym rynku działało 2 107 hoteli, dysponujących bazą przeszło 104 tys. pokoi. Liczba obiektów hotelowych w Polsce systematycznie rośnie; przed pięcioma laty na rynku działało nieco powyżej 1 600 hoteli. Największy udział w rynku mają hotele średniej klasy. Przeszło 1 200 trzygwiazdkowych obiektów (50% rynku) dysponuje ponad 54 tys. pokoi (45% ogólnej liczby). Hotele wyższej klasy (cztery i pięć gwiazdek) to łącznie blisko 400 obiektów (15% rynku) z łączną bazą ponad 40 tys. pokoi (32% ogólnej liczby). Obiektów najniższych kategorii (jedna i dwie gwiazdki) w 2013 r. było 938 (35% rynku). Dysponowały one przeszło 28 tys. pokoi. Rozbieżności pomiędzy udziałami hoteli a udziałami pokoi hotelowych w rynku, wynikają z różnic w rozmiarach obiektów. Średni pięciogwiazdkowy hotel dysponuje 139 pokojami, czterogwiazdkowy obiekt to średnio blisko 100 pokoi. Niższe kategorie obiektów są statystycznie sporo mniejszymi obiektami. Statystyczny obiekt trzygwiazdkowy dysponuje 44 pokojami a dwu- i jednogwiazdkowe obiekty średnio 34 pokojami. Struktura rynku wg kategorii obiektu Struktura rynku wg kategorii obiektu *; 186; 8% *****; 61; 2% *; 6430; 5% *****; 8505; 7% ****; 321; 13% **; 21230; 17% ****; 31699; 26% **; 652; 27% ***; 1239; 50% ***; 54298; 45% Źródło: Horwarth HTL HotelGuidebook 2015 na podstawie danych Urzędów Marszałkowskich W perspektywie regionalnej rozkład krajowej bazy hotelowej jest nierównomierny. Pod względem liczby istniejących hoteli pierwszą pozycję zajmuje województwo małopolskie (327 hoteli dysponujących bazą 15 782 pokoi). W województwie analityk: Tomasz Chwiałkowski 17
mazowieckie działało w 2013 r. 247 hoteli z bazą 19 655 pokoi. Na dalszych miejscach znajdują się wielkopolskie (241 hoteli, 13 795 pokoi), dolnośląskie (271; 13 042) i pomorskie (175; 9 113). Przeciętne obłożenie hoteli (OR) w Polsce wynosi według GUS 45,4% (dane za 2014 r.). Najwyższe wskaźniki, powyżej średniej krajowej, uzyskują obiekty zlokalizowane w województwie mazowieckim, zachodniopomorskim, małopolskim i podlaskim. Średnia wielkość hoteli według kategorii Obłożenie hoteli w Polsce według kategorii* 160 140 120 100 80 60 40 139 99 44 33 35 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 65,0% 51,8% 42,1% 39,0% 43,1% 20 10,0% 0 ***** **** *** ** * 0,0% ***** **** *** ** * */dane za 2014 r. Źródło: Horwarth HTL HotelGuidebook 2015 Kluczowe dla powodzenia aktualnej strategii Orbisu są perspektywy usieciowienia. Spośród ogólnej liczby obiektów działających na rynku krajowym jedynie 12% stanowią hotele wchodzące w skład sieci. Biorąc pod uwagę liczbę pokoi odsetek ten rośnie (z uwagi na wielkość obiektów sieciowych). Struktura rynku w tej perspektywie stopniowo się zmienia. Partycypacja w szerszej sieci hotelowej niesie za sobą szereg korzyści. W warstwie marketingowej sieciowe obiekty dysponują przewagą wynikającą z rozpoznawalności, prestiżu oraz wartości marki hotelowej a co za tym idzie przewidywalności produktu. Powyższe ma kluczowy wpływ na sprzedaż, która dodatkowo odbywa się poprzez globalne (w przypadku sieci międzynarodowych), regionalne i krajowe struktury sprzedażowe. Hotele sieciowe wspierane są przez dedykowane kanały sprzedażowe (np. korporacje, wypoczynek, organizacja konferencji i wydarzeń MICE, tj. meetings, incentives, conferences, and exhibitions ) przy wsparciu regionalne i krajowych kampanii promocyjnych. Przewagi sieci widoczne są zwłaszcza w obszarze dystrybucji. Ostatnie lata to okres dynamicznego rozwoju systemów rezerwacji online (OTA). W przypadku przeciętnego obiektu niezrzeszonego stawki narzucone przez OTA sięgają nierzadko nawet 20% oferowanej ceny za pokój, co za tym idzie mocno rzutując na wypracowywane marże. W przypadku sieci hotelowych stawki OTA są negocjowane na poziomie centrali i w efekcie w mniejszym stopniu odbijają się na osiąganych wynikach, co częściowo rekompensuje koszt opłat partycypacyjnych. Dodatkowo obiekty sieciowe dysponują większą elastycznością we współpracy z OTA, co pozwala na lepsze zarządzanie room revenue, np. na wyłączenie z systemu rezerwacji online na czas spodziewanego wzrostu popytu. Sieci hotelowe zapewniają dostęp do własnych systemów rezerwacji (GDA - Global Distribution Systems w przypadku sieci międzynarodowych) oraz własnych programów lojalnościowych, które w przypadku największych sieci generują nawet kilkadziesiąt procent obrotów. Wsparcie ze strony sieci ma również praktyczny wymiar technologiczny w postaci dostępu do zintegrowanych aplikacji zarządzania hotelem, zaawansowanego raportowania, procedur revenue management oraz optymalne wykorzystanie zasobów ludzkich. W przypadku nowych inwestycji wsparcie ze strony sieci przejawia się w dostępie do inwestycyjnego know-how, co pozwala na lepsze sformatowania już nowego obiektu już na etapie planowania i inwestycji. W praktyce całość wymogów i parametrów zawarta jest w stanowiącej załącznik do umowy księdze standardów konkretnej sieci, zawierającej szczegółowe procedury i wytyczne w zakresie bieżącej działalności operacyjnej, marketingu, sprzedaży, standardów technicznych, polityki personalnej oraz rachunkowości w ramach danego brandu. Z drugiej strony wejściem do sieci nie są zainteresowane hotele dysponującą jakąś formą przewagi konkurencyjnej na lokalnym rynku, dla przykładu dobrze sformatowane i spozycjonowane hotele butikowe (duże ośrodki miejskie ale nie tylko), prestiżowe lokalizacje w ośrodkach turystycznych czy wyspecjalizowane kompleksy typu SPA bądź też ukierunkowane na obsługę segmentu MICE. Barierą wejścia w skład sieci są relatywnie wysokie koszty zakończenia współpracy. Niejednokrotnie problemem są również kwestie na rodzimym rynku biznes hotelowy jest niejednokrotnie dodatkiem do podstawowej działalności, co sprawia, że efektywność posiadanego hotelu niejako traci na znaczeniu. Sformatowanie analityk: Tomasz Chwiałkowski 18
obiektu oraz zastosowane rozwiązania technologiczne również bywają barierą dla wejścia obiektu w skład większej sieci. Powyższe czynniki tłumaczą po części powolną realizację strategii Orbisu w ramach rozbudowy sieci franczyzowej i przypuszczalny zwrot w stronę nowych inwestycji tudzież projektów akwizycyjnych. Największe międzynarodowe sieci hotelowe działające w Polsce Nazwa Liczba obiektów Liczba pokoi Marki Lokalizacje 1 Orbis (Accor) 64 11409 Sofitel, Mercure, Novotel, Główne miasta Ibis 2 Hilton 13 2436 Hilton, Hilton Garden Inn Największe miasta 3 Best Western 24 2294 Best Western, Best Western Główne miasta Premier 4 Luvre Hotels 16 1903 Campanile, Premiere Główne miasta Group Classe, Golden Tulip 5 Rezidor 8 1823 Radisson Blu, Park Inn, Największe miasta Rezydent 6 Starwood 6 1518 Sheraton, Westin, Le Duże miasta Meridien 7 IHG 6 1182 Intercontinental, Holiday Inn, Holiday Inn Express" Duże i średnie miasta 8 Vienna 5 1 052 andel s, Angelo, Chopin, Duże miasta, Międzyzdroje International Amber 9 Marriot 3 959 Marriott, Courtyard Warszawa Hotels&Resorts 10 Puro Hotels 4 469 Puro Hotel Wrocław, Kraków, Poznań, Gdańsk Razem top 10 149 23993 Źródło: Horwarth HTL HotelGuidebook 2015 Największe polskie sieci hotelowe działające w Polsce Nazwa Liczba obiektów Liczba pokoi Marki Lokalizacje 1 Gołebiewski 4 2331 Gołębiewski Mikołajki, Wisła, Karpacz, Białystok 2 Qubus 14 1465 Qubus Duże i średnie miasta 3 Gromada 10 1287 Gromada Warszawa, Poznań, średnie i małe miasta 4 WAM 15 1113 nazwy własne Cała Polska 5 Satoria Group 7 1110 Best Western, START Warszawa, Kraków 6 Diament 14 960 Diament Śląsk 7 Trip 4 794 nazwy własne Zakopane, Ossa 8 Dobry Hotel 10 682 nazwy własne Wrocław, Gdańsk, Kraków 9 Elbest Hotel 6 651 nazwy własne Krynica, Miedzyzdroje, Bełchatów, Bogatynia, Myczkowice 10 Zdrojowa Invest 6 593 nazwy własne Kołobrzeg Razem top 10 90 10986 Źródło: Horwarth HTL HotelGuidebook 2015 Patrząc z perspektyw popytu na usługi hotelarskie warto wskazać na systematycznie rosnącą liczbę noclegów udzielonych przez ogół bazy noclegowej zarówno rezydentom jak i nierezydentom. W 2012 r. na terenie kraju udzielono przeszło 50 mln noclegów, przy czym na solidnej dynamice zaważyły przypuszczalnie ME w piłce nożnej. Liczba udzielonych noclegów w tym roku stanowiła 3,5% całkowitego rynku UE, dając Polsce 7 miejsce w tak zdefiniowanej klasyfikacji (po Niemczech, Francji, Włoszech, Wielkiej Brytanii, Hiszpanii i Holandii). W 2014 r. liczba udzielonych noclegów w Polsce osiągnęła poziom 53,6 mln zł, co wciąż odpowiadało za 3,5% rynku całej UE. analityk: Tomasz Chwiałkowski 19
Liczba noclegów rezydentów oraz nierezydentów w obiektach turystycznych w Polsce w latach 2003 2014 (mln) 60,0 50,0 40,0 37,5 37,3 38,1 40,7 44,0 46,5 45,4 45,7 46,5 50,1 50,5 53,6 30,0 20,0 10,0-2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Źródło: Eurostat Liczba noclegów rezydentów oraz nierezydentów w obiektach turystycznych w wybranych krajach EU w 2014 r. (mln) 350,0 300,0 291,7 271,4 250,0 200,0 150,0 198,1 191,0 144,3 100,0 50,0 65,3 53,6 40,0 32,3 22,2 20,8 20,4 19,3 19,0 17,9 16,5 15,5 14,1 13,7 7,6 6,9 - Niemcy Francja Wielka Brytania* Włochy Hiszpania Holandia Polska Szwecja Austria Norwegia Czechy Grecja Portugalia Dania Irlandia Rumunia Belgia Finlandia Węgry Bułgaria Słowacja */ dla Wielkiej Brytanii dane za 2012 r. Źródło: Eurostat Jak zwracają uwagę branżowe raporty, rozmiar rynku hotelowego w Polsce na tle innych państw Europy jest niewielki - Polska zajmuje jedno z ostatnich miejsc pod względem liczby miejsc noclegowych na mieszkańca (Horwarth HTL Hotel guidebook 2013). Jak wskazuje się, mała wielkość i związane z tym nienasycenie rynku, daje teoretycznie duże możliwości do rozwoju, jednakowoż poważnym problemem z którym boryka się branża są relatywnie niskie średnie stawki uzyskiwane za wynajem pokoju. Jak wskazuje Hotel Guidebook 2015, wg danych STR Global (światowej firmy monitorującej rynek), RevPAR w okresie pierwszych siedmiu miesięcy 2015 r. w Polsce wyniósł niespełna 42,0 EUR. Według tych samych badań, spośród rynków w kręgu zainteresowania Orbisu niższe stawki osiągały badane obiekty jedynie na rynku litewskim, bułgarskim i słowackim. W Czechach oraz na Węgrzech RevPAR w tym okresie wyniósł odpowiednio 50,5 EUR i 47,1 EUR. Najwyższe stawki osiągała branża w Szwajcarii (138,3 EUR), Francji (111 EUR), Wielkiej Brytanii (90,9 EUR) i Włoszech (90,8 EUR). analityk: Tomasz Chwiałkowski 20