stara szkoła w epoce smartfona Krzysztof Głomb
Uczeń Krzysztof Głomb w latach 1973-1975 Szkoła Podstawowa nr 4 klasa e im. M. Kopernika w Tarnowie > klasa matematyczna > tygodniowo 6 godzin matematyki 2 godziny fizyki 2 godziny chemii 2 godziny biologii > 2 godziny gry w szachy lub brydża > drugi, dodatkowy język obcy > pracownia klasy stoliki z taboretami, układ do pracy w grupach > wykład, doświadczenia, praca w grupach > książki z zagadkami Bogdan Misia i przełomowa: Od Abaka do Eniaca, czyli jak człowiek nauczył maszyny liczyć [KAW 1974] 2
Uczeń Igor Głomb - wnuk w roku szkolnym 2017/2018 klasa pierwsza b Szkoła Podstawowa nr 17 im. Eugeniusza Kwiatkowskiego w Tarnowie > tygodniowo (gdyby był w klasach 6-8) 4 godziny matematyki 1 godzina informatyki 2 godziny fizyki 2 godziny chemii 2 (1) godziny biologii > 2 języki obce > tradycyjny układ klasy biurko + ławki > w szkole nauczyciele wykorzystują narzędzia cyfrowe incydentalnie, zakaz używania smartfonów > brak kółka matematycznego > w domu do dyspozycji Internet > korzysta z gier logicznych, książek z zagadkami > tablet od 4 roku życia - obecnie kilka godzin dziennie 3
> wszyscy gimnazjaliści korzystają z Internetu (tylko 0,7% nie korzysta w ogóle). 80 proc. z nich korzysta z Internetu wiele razy dziennie lub przez cały czas. > 95% dzieci, które jeszcze nie rozpoczęły nauki w szkole podstawowej, wychowuje się w rodzinach, posiadających dostęp do Internetu > Dzieci rozpoczynają korzystanie z Internetu w coraz młodszym wieku. W 2015 roku z Internetu (na ogół pod nadzorem rodziców) korzystało 21% dzieci w wieku trzech lat (wzrost 100% od 2014). Program 500+ przyspieszy wzrost tego wskaźnika. 4
Coraz więcej jest dowodów, że Internet rozwija dzieci, a korzystanie w sam raz nie jest szkodliwe > nastolatki mają znaczną tolerancję na korzystanie z urządzeń cyfrowych, a korzystanie zgodnie z zasadą złotej miary nie powoduje zagrożeń dla zdrowia [A. Przybylski, Cambridge University; N. Weistein, Cardiff University, 2017] > wskaźniki w sam raz : w dni robocze: 1h 40 min. gry wideo, 2h korzystania ze smartfona oraz 4h 17 min. korzystania z laptopa lub tabletu > teza: Internet jest czynnikiem izolacji młodych ludzi są przesadzone. 68% z nich twierdzi, że dzięki sieci otrzymali bezinteresowną pomoc w trudnych sytuacjach życiowych > kluczowe znaczenie w przygotowaniu do racjonalnego korzystania z Internetu mają rodzice. Powinni wprowadzać w domu regulamin np. nakazujący wyłączanie smartfonów podczas posiłków i spotkań rodzinnych. Ważniejsze od edukacji jest wychowanie. 5
Dzieci sieci świat cyfrowy jest światem naturalnym, rzeczywistym, nie sztucznym Dzieci nie można odłączyć od Internetu! Takie próby odbierane są jako opresja, wymuszenie, odstępstwo od życiowej normy.
Szkoła nie może być światem alternatywnym lub anachronicznym wobec cyfrowego świata dzieci 7
Szkoła kojarzy się z więzieniem brak Internetu, narzucone reguły gry, przymusowe kontakty > Dla młodych ludzi świat Internetu jest światem pierwszego wyboru, wolności, socjalizacji zachowują łączność z siecią i są w niej aktywni. Nie zmienimy tego. > Zmienia się zasadniczo model behawioralny ludzi młodych. Niezrozumienie go przez dorosłych np. nauczycieli prowadzi do ferowania tez o szkodliwych, nieakceptowalnych, wynaturzonych zachowaniach dzieci. Szkoła musi podjąć trud zrozumienia nowych postaw i motywacji uczniów. > Jeśli szkoła nie przepracuje tego problemu, straci możliwość porozumiewania się z internetowymi tubylcami. 8
Granica akceptacji dla zachowań sprzężonych z TIK przesuwa się z modelu zakazów do profilaktyki Szanghaj, Chiny https://www.cda.pl/video/23538724 Bochum, RFN 9
To nieuchronne - szkoła epoki smartfona wyeliminuje starą szkołę. Na czyich warunkach? > Zmiany w świecie cyfrowym następują błyskawicznie - polska wersja Facebooka ma 9 lat i 16 mln użytkowników (2,5 mln w wieku 13-18 lat) > Szkoła nie nadąża - nie tyle technologicznie, co mentalnie i kompetencyjnie. Poziom kompetencji cyfrowych oraz intensywności korzystania z TIK podczas lekcji jest niski. > Nieznajomość świata cyfrowego przez nauczycieli, pedagogów szkolnych i dyrektorów szkół, ich fobie technologiczne oraz postawy lekceważenia dla TIK - rodzą bardzo poważne zagrożenia 10
Zagrożenia wynikające z życia w sieci są realne. A skala większa od zagrożenia alkoholem i narkotykami > Dzieci żyją w sieci w tym świecie odbierają silne bodźce negatywne, bywają silniejsze niż w realu. Nauczyciele często o tym nie wiedzą, nie doceniają wagi problemu, bagatelizują. > Polskie szkoły w zdecydowanej większości nie posiadają wypracowanych, rutynowych metod reagowania w przypadku wystąpienia incydentu zagrożenia cyberbezpieczeństwa. > Czas się obudzić! Można nie umieć uczyć z wykorzystaniem TIK na lekcji, ale szkoła nie może nie umieć reagować na cyberzagrożenia. 11
Wejście na pole cyberbezpieczeństwa dzieci stwarza rzadką szansę dotarcia do ich świata i jego zrozumienia! Krzysztof Głomb Stowarzyszenie Miasta w Internecie k.glomb@mwi.pl +48 605 290 500 12