Prewencja wtórna po zawale mięśnia serca w Małopolsce czy dobrze i skutecznie leczymy? Piotr Jankowski I Klinika Kardiologii i El. Int. oraz Nad. Tęt. IK CMUJ Kraków piotrjankowski@interia.pl Gdańsk, 24 IV 2015 r.
Współczynniki zgonu z powodu ChNS Muszyńska M i wsp. Kardiol Pol 2015; 73: 207.
Standaryzowane współczynniki zgonów z powodu zawału serca Wojtyniak B i wsp. Sytuacja zdrowotna ludności polski ijej uwarunkowania. PZH 2012.
Czy leczymy lepiej niż w ubiegłym wieku? 1.Leczymy lepiej 2.Leczymy gorzej 3.Jakość leczenia nie zmieniła się istotnie
Krakowski Program Wtórnej Prewencji Choroby Niedokrwiennej Serca wiek <81 rż Zawał serca Niestabilna dusznica PCI CABG Kontrola po Kontrola po 6-18 miesiącach 6-18 po hospitalizacji po hospitalizacji.
Krakowski Program Wtórnej Prewencji Choroby Niedokrwiennej Serca N N 1997/98 1999/2000 2006/07 2012/13 536 515 640 1059 418 427 513 616
Krakowski Program Wtórnej Prewencji Choroby Niedokrwiennej Serca N N 1997/98 1999/2000 2006/07 2012/13 536 515 640 1059 418 427 513 616
Częstość leczenia hipercholesterolemii w rok po OZW Jankowski P, Czarnecka D, Pająk A i wsp.
Częstość stosowania leków hipolipemizujących w rok po OZW, PCI lub CABG
Częstość stosowania leków hipolipemizujących w rok po OZW 85,5% 2,3% 0,5% 0% Jankowski P, Czarnecka D, Pająk A i wsp.
Dawki statyn w rok po OZW, PCI lub CABG Dawka LDL Simwastatyna Atorwastatyna Rosuwastatyna 23,7±13,2 32,8±15,2 14,6±8,1 2,46±0,78 2,38±1,00 2,21±1,07 Jankowski P i wsp.
Częstość osiągania zalecanego stężenia cholesterolu w rok po OZW <1,8 mmol/l (<70 mg/dl) Jankowski P, Czarnecka D, Pająk A i wsp.
Częstość osiągania zalecanego stężenia cholesterolu w rok po OZW <3,5 mmol/l <3,0 mmol/l <2,0 mmol/l <1,8 mmol/l Jankowski P, Czarnecka D, Pająk A i wsp.
Kontrola czynników ryzyka w rok po OZW P=NS P=NS P<0,001 P<0,05 Jankowski P, Czarnecka D, Pająk A i wsp.
Częstość i sposób leczenia ZUT Jankowski P i wsp. Cardiol J 2015; w druku.
Leki w rok po OZW Jankowski P, Czarnecka D, Pająk A i wsp.
Kontrola czynników ryzyka w rok po OZW - częstość osiągania zalecanych celów Częstość kontroli wszystkich głównych czynników ryzyka (palenie, NT, cholesterol, glikemia, otyłość) * Rok po hospitalizacji z powodu ChNS (KPWP): Wszyscy pacjenci z ChNS (3ST-POL): 9% 1% * Nie pali, CTK<140/90 mmhg, LDL<1,8 mmol/l (<70 mg%), glukoza <7,0 mmol/l (<126 mg/dl), BMI <30 kg/m 2 KPWP - Krakowski ProgramWtórnej Prewencji ChNS 3ST-POL - Standardy Stosowania Statyn w Polsce
Czy leczymy lepiej niż w ubiegłym wieku? 1.Leczymy lepiej 2.Leczymy gorzej 3.Jakość leczenia nie zmieniła się istotnie
Współczynnik wtórnej prewencji p<0,001 1996/97 1999/2000 2006/07 2012/13 Jankowski P, Czarnecka D, Pająk A i wsp.
Ryzyko zgonu po w zawale serca w Polsce 15% 10% 9,0% 9,1% 9,8% 9,3% 9,4% 9,6% 5% 0% 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Poloński L. i wsp. Kardiol Pol 2011; 11: 1109. Gierlotka M i wsp. Kardiol Pol 2015; 73: 142.
Ryzyko zgonu po w zawale serca w Polsce 15% 10% Co 10 pacjent wypisany ze szpitala umiera w ciągu roku 9,0% 9,1% 9,8% 9,3% 9,4% 9,6% 10,1% 5% 0% 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Poloński L. i wsp. Kardiol Pol 2011; 11: 1109. Gierlotka M i wsp. Kardiol Pol 2015; 73: 142.
Pacjenci po OZW nie są leczeni optymalnie
Wpływ wieku na wartość współczynnika wtórnej prewencji P=NS P=NS P=NS P=NS 1996/97 1999/2000 2006/07 2012/13 <60 lat 60-70 lat 70 lat Jankowski P, Czarnecka D, Pająk A i wsp.
Wpływ płci na wartość współczynnika wtórnej prewencji P=NS P<0,05 P=NS P=NS 1996/97 1999/2000 2006/07 2012/13 Mężczyźni Kobiety Jankowski P, Czarnecka D, Pająk A i wsp.
Rehabilitacja kardiologiczna: potrzeby vs rzeczywistość Liczba zakontraktowanych procedur vs liczba OZW oraz operacji kardiochirurgicznych Gałaszek M. Aktualny stan rehabilitacji kardiologicznej w Polsce 2012.
Programy rehabilitacji po OZW Częstość udziału w programach rehabilitacji P<0,01 P<0,01 Jankowski P i wsp. Cardiol Pol 2015; w druku.
Programy rehabilitacji po OZW 2006/07 Frekwencja 78,7% 85,1% 2012/13 86,5% Zawał serca 82,7% Niestabilna dusznica
Czynniki związane z wartością współczynnika wtórnej prewencji Analiza wieloczynnikowa β ±błąd standardowy p Wiek (lata) 0.15±0.05 0.01 Udział w programie rehabilitacji (tak - 1, nie - 0) 0.11±0.05 <0.05 Czas trwania edukacji (lata) 0.11±0.05 <0.05 Płeć (M- 1, K- 0) 0.08±0.05 0.11 Miejsce leczenia (przychodnia przyszpitalna - 1, inne- 0) Specjalizacja lekarza (kardiolog -1, lekarz rodzinny- 0) -0.07±0.05 0.18 0.06±0.05 0.24 Jankowski P i wsp. Cardiol Pol 2015; w druku.
Czynniki związane z skutecznością rehabilitacji kardiologicznej Wiek 65 lat >65 lat Płeć Mężczyźni Kobiety Czas trwania edukacji 11 lat >11 lat Zawodowo aktywny Zawodowo nieaktywny Przyczyna hospitalizacji: Uczestniczyli w rehabilitacji 5.6±1.4 5.5±1.3 5.7±1.3 5.3±1.4 5.3±1.3 5.9±1.3 5.6±1.2 5.6±1.4 Nie uczestniczyli w rehabilitacji 5.0±1.4 5.3±1.2 5.1±1.3 5.2±1.2 5.1±1.3 5.2±1.3 5.0±1.3 5.2±1.3 P <0.001 0.28 <0.001 0.75 0.40 <0.001 <0.01 <0.05 Zawał serca 5.9±1.4 5.5±1.4 0.08 Niestabilna dusznica 5.2±1.3 4.8±1.2 0.14 PCI 5.3±1.4 5.0±1.2 0.56 CABG 5.5±1.2 5.6±1.3 0.91 Hospitalizacja w: klinice oddziale szpitala miejskiego Kto leczy? Kardiolog POZ Gabinet prywatny Bez reg. kontroli lekarskiej 5.6±1.2 5.6±1.6 5.6±1.4 4.8±1.2 6.1±1.0 6.0±2.8 5.2±1.2 5.0±1.3 5.2±1.3 4.9±0.8 5.1±1.3 5.1±1.2 0.04 0.03 <0.01 0.67 0.02 0.66 Wszyscy 5.6±1.3 5.1±1.3 <0.01 P int. 0.16 0.15 <0.05 0.70 0.26 0.41 0.47 Jankowski P i wsp. 2015.
Czynniki związane z skutecznością rehabilitacji kardiologicznej Wiek 65 lat >65 lat Płeć Mężczyźni Kobiety Czas trwania edukacji 11 lat >11 lat Zawodowo aktywny Zawodowo nieaktywny Przyczyna hospitalizacji: Uczestniczyli w rehabilitacji 5.6±1.4 5.5±1.3 5.7±1.3 5.3±1.4 5.3±1.3 5.9±1.3 5.6±1.2 5.6±1.4 Nie uczestniczyli w rehabilitacji 5.0±1.4 5.3±1.2 5.1±1.3 5.2±1.2 5.1±1.3 5.2±1.3 5.0±1.3 5.2±1.3 P <0.001 0.28 <0.001 0.75 0.40 <0.001 <0.01 <0.05 Zawał serca 5.9±1.4 5.5±1.4 0.08 Niestabilna dusznica 5.2±1.3 4.8±1.2 0.14 PCI 5.3±1.4 5.0±1.2 0.56 CABG 5.5±1.2 5.6±1.3 0.91 Hospitalizacja w: klinice oddziale szpitala miejskiego Kto leczy? Kardiolog POZ Gabinet prywatny Bez reg. kontroli lekarskiej 5.6±1.2 5.6±1.6 5.6±1.4 4.8±1.2 6.1±1.0 6.0±2.8 5.2±1.2 5.0±1.3 5.2±1.3 4.9±0.8 5.1±1.3 5.1±1.2 0.04 0.03 <0.01 0.67 0.02 0.66 Wszyscy 5.6±1.3 5.1±1.3 <0.01 P int. 0.16 0.15 <0.05 0.70 0.26 0.41 0.47 Jankowski P i wsp. 2015.
Czy wyniki polskich rejestrów są przydatne w codziennej pracy kardiologa i internisty?
Odsetek pacjentów z zawałem serca z zaleconą statyną przy wypisie ze szpitala (1997) Deklaracja Ordynator 1 100% Ordynator 2 100% Ordynator 3 100% Ordynator 4 100% Ordynator 5 prawie 100% Ordynator 6 100% Rzeczywistość 51% 45% 30% 12% 9% 4%
Odsetki pacjentów z zawałem serca z zaleconą statyną przy wypisie ze szpitala Wsp. V-Cramer: 1996/97 0,41 1998/99 0,25 Kawecka-Jaszcz K, Jankowski P i wsp. Eur Heart J Suppl 2004; 6: J47-56.
prof. J. Stępińska prof. G. Opolski
Optymalny Program Kompleksowej Rehabilitacji i Wtórnej Prewencji u osób po OZW OZW z powikłaniami bez powikłań rehabilitacja szpitalna rehabilitacja w oddziale dziennym rehabilitacja hybrydowa Brak dostępu do rehabilitacji szpitalnej/ w oddziale dziennym, ew. wybór pacjenta 4 tygodnie po zakończeniu rehabilitacji kontrola czynników ryzyka Czynniki ryzyka dobrze kontrolowane, leki stosowane Czynniki ryzyka niekontrolowane/leki niestosowane Kontynuacja leczenia III etap rehabilitacji kardiologicznej - program ambulatoryjnej edukacji i rehabilitacji
Optymalny Program Kompleksowej Rehabilitacji i Wtórnej Prewencji Kompleksowa rehabilitacja i wtórna prewencja Po 2 i 4 miesiącach kontakt telefoniczny (pielęgniarka) Po 6 miesiącach końcowa wizyta ocena nasilenia czynników ryzyka, styl życia i wiedza pacjentów
Koszty Koszty 95 853 202 Oszczędności 100 150 411 RÓŻNICA -4 297 209 Źródło: PTK
Nowoczesny, spójny, obejmujący obszar całego kraju system organizacji i realizacji kompleksowej rehabilitacji i wtórnej prewencji Kosztowo efektywny Zapewniający kontrolę jakości Zapewniający ciągłość leczenia
Optymalny model kompleksowej rehabilitacji i wtórnej prewencji Inicjatywa Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego