Powikłania w trakcie farmakoterapii propranololem naczyniaków wczesnodziecięcych

Transkrypt

1 Powikłania w trakcie farmakoterapii propranololem naczyniaków wczesnodziecięcych S.Szymik-Kantorowicz, A.Taczanowska-Niemczuk, P.Łabuz, I.Honkisz, K.Górniak, A.Prokurat Klinika Chirurgii Dziecięcej CM UJ Kraków

2 Od maja 2009 roku do maja 2014 roku w Klinice Chirurgii Dziecięcej UJ CM w Krakowie terapia Propranololem była prowadzona w grupie 199 dzieci z naczyniakami wczesnodziecięcymi Płeć Chłopcy 52 dzieci 26% Dziewczynki 147 dzieci 74%

3 Odpowiedź na leczenie w badanej grupie: Słaba 6 dzieci 3% Dobra 193 dzieci 97%

4 Lokalizacja naczyniaków

5 Wiek pacjentów: Włączenie leczenia: Dzieci urodzone o czasie - Najmłodszy pacjent 5 tygodni Wcześniaki - Najmłodszy pacjent 3 miesiące skorygowany wiek 0 tygodni Najstarszy pacjent - 14 miesięcy Średni wiek włączenia 5 miesięcy Najczęstszy wiek włączenia 3 miesiące

6 Czas trwania leczenia: - najkrótszy: - odstawienie z powodu powikłań 2 dni - leczenie przerwane przez rodziców 1 miesiąc - zakończenie leczenia 2 miesiące - najdłuższy: - 19 miesięcy i trwa U pacjentów, o których zakończono leczenie 143 dzieci: - Średni czas leczenia 6,5 miesiąca - Najczęstszy czas trwania leczenia 7 miesięcy - Najdłuższy czas trwania leczenia - 17 miesięcy Ponowne włączenie leczenia 5 pacjentów

7 Wszystkie dzieci zakwalifikowane do farmakoterapii były konsultowane przez kardiologa przed rozpoczęciem leczenia. U każdego chorego wykonywano badanie echokardiograficzne i EKG. Do leczenia propranololem nie kwalifikowano dzieci: - ze stwierdzonymi przeciwwskazaniami kardiologicznymi, - z obturacją oskrzeli w wywiadzie, - z nasilonym atopowym zapaleniem skóry.

8 Początek leczenia - w szpitalu. Dawka początkowa Propranololu 0,5-1,0 mg/kg m.c. zwiększana do dawki docelowej 2,0-3,0 mg/kg m.c., pod kontrolą kardiomonitora. W przebiegu leczenia kontrolowano: glikemię codziennie, aminotransferazy, bilirubinę, morfologię i EKG okresowo. Po miesiącu leczenia - hospitalizacja - badania kontrolne i zwiększenie dawki leku. Dalsze kontrole i zmiany dawkowania propranololu - ambulatoryjnie. Przy wizytach kontrolnych oceniano skuteczność leczenia i działania niepożądane.

9 Czy leczenie Propranololem jest zawsze bezpieczne??? Propranolol Treatment for Hemangioma of Infancy: Risks and Recommendations Leslie P. Lawley at all - Pediatric Dermatology (2009) Hypoglycemia in Children Taking Propranolol for the Treatment of Infantile Hemangioma Kristen E. Holland at all - Arch Dermatol (2010) Severe Hypoglycemia During Successful Treatment of Diffuse Hemangiomatosis with Propranolol Ernesto Bonifazi at all - Pediatric Dermatology (2010) Hyperkalemia Complicating Propranolol Treatment of an Infantile Hemangioma Helena Pavlakovic at all Pediatrics (2010) Hypoglycemia as a Result of Propranolol During Treatment of Infantile Hemangioma: A Case Report Johannes M.P.J. Breur at all - Pediatric Dermatology (2011) Childhood Wheeze While Taking Propranolol for Treatment of Infantile Hemangiomas Darren Shepherd at all - Pediatric Pulmonology (2012) Hemangiomas Treated with Propranolol: Do the Rewards Outweigh the Risks? Kathryn M. Haider at all- American Orthoptic Journal (2013) Propranolol and Infantile Hemangiomas Four Years Later: A Systematic Review Ann L. Marqueling at all - Pediatric Dermatology (2013)

10 W badanej grupie dzieci zaobserwowaliśmy powikłania pod postacią: - hipoglikemii, - skurczu oskrzeli, - bradykardii, - podwyższenia prób wątrobowych, - atopowego zapalenia skóry, - senności lub niepokoju po podaniu leku.

11 Bez powikłań 135 dzieci 68% Powikłania 64 dzieci 32% Inne powikłania 58 dzieci 90,5% Ciężkie powikłania 6 dzieci 9,5% Przerwanie leczenia

12 CIĘŻKIE POWIKŁANIA 6/199 dzieci (3%) Bradykardia; 1 dziecko; 17% Atopowe zapalenie skóry; 1 dziecko; 17% Hipoglikemia objawowa; 2 dzieci; 33% Przerwanie leczenia Obturacja dróg oddechowych; 2 dzieci ; 33%

13 INNE POWIKŁANIA 58/199 dzieci (29%) Senność; 2 dzieci; 3% Niepokój; 1 dziecko; 2% Wydłużenie PQ; 1 dziecko; 2% Nieprawidłowy poziom glikemii 25 dzieci ; 43% Podwyższone aminotransferazy; 29 dzieci; 50%

14 GLIKEMIA 2 dzieci (1%) hipoglikemia objawowa (glukoza 20mg% i 25mg%) 4 dzieci (2%) Bezobjawowa hipoglikemia (glukoza 40 mg % - 54mg%) 172 dzieci (86,5%) Glikemia w granicach normy (glukoza > 70 mg%) 21 dzieci (10,5%) Glikemia na dolnej granicy normy (glukoza 55mg% - 70 mg%) * Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego Diabetologia Praktyczna. DP 2010

15 POZIOM AMINOTRANSFERAZ Prawidłowy poziom aminotransferaz ALT 5-45 U/L AST U/L 170 dzieci 85,5% Podwyższone Aminotransferazy ALT > 45 U/L AST > 72 U/L 29 dzieci 14,5% Aminotransferazy < 100 U/L 24 dzieci 83% Aminotransferazy > 100 U/L 24 dzieci 83% * Normy AST, ALT Pracownia Biochemiczna USD w Krakowie

16 WNIOSKI: Leczenie propranololem naczyniaków wczesnodziecięcych jest najczęściej skuteczne i bezpieczne, jednak nie pozbawione ryzyka. Na ryzyko ciężkich, zagrażających życiu powikłań narażone są dzieci nawet po długotrwałym okresie dobrze tolerowanego leczenia. Należy pamiętać o właściwej kwalifikacji do leczenia, monitorowaniu jego przebiegu i instruktażu rodziców odnośnie postępowania w razie wystąpienia powikłań