SYSTEM WSPARCIA DLA PODMIOTÓW EKONOMII SPOŁECZNEJ DOŚWIADCZENIA Z BUDOWY KORPUSU DORADCÓW BIZNESOWYCH Jacek Ostrowski Fundacja Fundusz Współpracy www.cofund.org.pl
PUNKT WYJŚCIA: CYKL DEMINGA (P-D-C-A) Przeanalizuj obecną sytuację oraz potencjalne skutki zmian zanim jakiekolwiek podejmiesz. Z góry przemyśl, co powinieneś zmierzyć, aby przekonać się, czy zrealizowałeś swój zamiar. Przeprowadź pilotażowe wdrożenie zmiany w małej skali, w kontrolowanych warunkach Podejmij właściwe działania, aby wdrożyć standard takiego procesu, który wytworzył rezultaty najbardziej pożądane. Gruntownie przeanalizuj rezultaty eksperymentu. Wyprowadź wnioski - co zebrane dane mówią na temat skuteczności próbnego wdrożenia? Wykorzystano grafiki oraz informację dot. Cyklu Deminga z Wikipedii: pl.wikipedia.org
ZAŁOŻENIA I DIAGNOZA IV kwartał 2011 r. I. Pracujemy w kontekście planowanego instrumentu/projektu realizowanego przez BGK i mamy przygotować kadrę w OWESach, która wesprze PES działania i harmonogram powinny być podporządkowane do tempa realizacji projektu pożyczkowego. II. Powolne przenoszenie nacisku ze społeczna na przedsiębiorczość i odsocjalizowanie ekonomii społecznej w obszarze odbioru i wizerunku, ale i nowych narzędzi. III. Skoro przede wszystkim mówimy o firmie to powinniśmy się odnosić do jej biznesowego otoczenia i konieczne jest zapewnienie profesjonalnego doradztwa i wsparcia w szczególności w kontekście nowych mechanizmów finansowania. 3
ZAŁOŻENIA I DIAGNOZA IV. Ważny dylemat: Czy istniejące doradztwo dla MSP jest adekwatne do potrzeb PES oraz czy dotychczasowi doradcy PES są w stanie świadczyć usługi w zakresie częściowo nowego obszaru (instrumenty zwrotne)? V. Świadomość ograniczeń wynikających z PO KL, m.in. problem grupy docelowej, proporcjonalność, itp. VI. Niepewność co do kierunków rozwoju sytemu wsparcia ES w przyszłości (KPRES dopiero zaczyna raczkować ). VII. Dotychczasowe doświadczenia 4
ZAŁOŻENIA I DIAGNOZA Bazowe założenia: - Odniesienie do bieżącej struktury wsparcia - Doradcy z OWES posiadający doświadczenia w pracy z PES - Geograficzne zróżnicowanie - Jak najniższe obciążenie czasowe w trybie wyjazdowym - Narzędzia pozwalające na rozwiązywanie bieżących problemów (elastyczność). - Pilotażowy charakter, a także skalowalność i maksymalizacja narzędzi badawczych i monitoringu na każdym kroku realizacji tak, aby wdrażać modyfikacje. 5
PROGRAM PODNOSZENIA KOMPETENCJI OWES W ZAKRESIE DORADZTWA BIZNESOWEGO DLA PES Programy szkoleniowe Podręcznik Standard Bieżąca współpraca z ekspertami
DORADZTWO BIZNESOWE DLA PES 150 osób z 60 OWES w całym kraju (zakończyło 146 os., do egzaminu podeszło 139 os.) Zakres tematyczny: Bieżąca współpraca uczestników z ekspertami i samych trenerów Pierwsze pożyczki Warsztaty (A) PES jako podmiot gospodarczy (B) Wiedza biznesowa w pracy z PES (C) Instrumenty finansowe i wsparcie dla PES (D) Standardy i metodologia doradztwa biznesowego - 8 zjazdów dwudniowych - 8 grup szkoleniowych - cztery lokalizacje (Warszawa, Poznań, Kraków, Rzeszów) - 8 miesięcy pracy (co 4 tygodnie) Supervising
DORADZTWO BIZNESOWE DLA PES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej uczestniczące w warsztatach
CYKL EDUKACYJNY Sprawdzenie i doskonalenie w praktyce nabytych umiejętności raport wskazujący na słabe i mocne strony. Informacja zwrotna dla osoby uczestniczącej w supervisingu oraz wnioski dla systemu. Uczenie się od siebie nawzajem wykorzystanie narzędzia do wymiany doświadczeń i rozwiązywania problemów. Wykorzystanie formy videokonferencji do realizacji krótkich i konkretnych tematów interakcja. Dotychczas 8 webinariów, m.in.: czytanie sprawozdania finansowego, pomoc publiczna, cykl poświęcony windykacji i zabezpieczeniom, webinarium dotyczące mechanizmu pożyczkowego uruchamianego przez TISE. 9
CYKL EDUKACYJNY Programy szkoleniowe Modułowy program szkoleniowy opisany w formie fiszek, aktualizowany i modyfikowany przez cały cykl warsztatowy. Opracowany wspólnie przez grupę ekspertów, z udziałem równych specjalizacji, zarówno w zakresie ES, rachunkowości, marketingu ale i psychologów. Podręcznik Zapis i synteza materiałów szkoleniowych wraz z przykładami z zajęć. Obecnie ok 160 stron materiału. Wiedza o PES i Jak prowadzić doradztwo, z elementami miękkimi. Również w formie e-book a. Standard Element systemu akredytacji AKSES. Przegląd różnych standardów i norm w zakresie doradztwa, m.in.: Business Support Additional Standard, SFEDI, 2007, Management Consultancy Services, Final Draft FprEN 16114, 2011 10
WERYFIKACJA - OPARCIE SIĘ NA DOWODACH Punkty wyjścia dla obecnie prowadzonej analizy: 1. Analiza ex-ante (badanie kompetencji) oraz testy wejścia i wyjścia, a także bieżąca ewaluacja w trakcie warsztatów. 2. Doświadczenia z realizacji projektu, uzupełnione o opinie i wskazówki trenerów i samych doradców uczestniczących w całym procesie. 3. Egzamin oraz raporty z peer-learningu 4. Ewaluacja końcowa 5. Kierunki rozwoju KPRES 6. Wyniki/rekomendacje z innych badań dot. ES, np. badanie ewaluacyjne realizowana przez MRR 11
Odpowiedź na szanse i bariery: Wsparcie ekonomiczno-organizacyjne Wsparcie psychologiczno-motywacyjne Konieczne obszary wsparcia doradców zdiagnozowane w analizie ex-ante Znajomość dostępnych instrumentów finansowania i procedur ubiegania się o nie Finansowa i merytoryczna ocena oraz analiza wniosku o pożyczkę Znajomość zagadnień związanych z zabezpieczeniem pożyczki Tworzenie i ocena biznes planu Komunikacja z klientami
EGZAMIN KOŃCZĄCY WARSZTATY Elementy składowe oceny Wiedza (A) PES jako podmiot gospodarczy (B) Wiedza biznesowa w pracy z PES (C) Instrumenty finansowe i wsparcie dla PES (D) Standardy i metodologia doradztwa biznesowego Obszary uznane za kluczowe Umiejętności Zespołowe tworzenie biznesplanu ocenianego w kompleksowy sposób przez ekspertów Ocena części pisemnej Obrona biznes planu Minimum 60% z części teoretycznej oraz minimum 60% z części praktycznej.
WYNIKI W OBSZARZE (B): WIEDZA BIZNESOWA W PRACY Z PES Wyniki egzaminu N=136 2 19 22 35 39 14 3 Zagadnienie zajmujące 2/3 czasu na szkoleniach 30-39 40-49 50-59 60-69 70-79 80-89 >90 6,50 Subiektywna ocena przyrostu kompetencji dotyczących działań marketingowych 4,83 73% uczestników ocenia, że ich kompetencje w tym obszarze wzrosły N=118 1 2
WYNIKI W OBSZARZE (C): INSTRUMENTY FINANSOWE I WSPARCIE DLA PES 89% uczestników z wynikiem testu ponad 80% Wyniki egzaminu N=136 43 79 Fundament, na który należy poświęcić dużo czasu Głos uczestników zaprezentowany w raporcie exante 1 2 10 50-59 60-69 70-79 80-89 >90 46,04 44,44 23,81 41,27 Potrzeby zdiagnozowane w ewaluacji ex-ante: Znajomość zakresu działań Funduszu Pożyczkowego Wiedza o zasadach funkcjonowania PES Wiedza o ofercie FP Wiedza o PES
WYNIKI OCENY BIZNES PLANÓW REKOMENDACJA z analizy ex-ante Szczególny nacisk należy położyć na szkolenia z obszaru I - Zagadnienia związane z dokonywaniem założeń finansowych, biznes planem, analizą finansową przedsięwzię 55,56 53,97 54 Wyniki egzaminu 39 N=136 28 33,33 38,1 2 8 3 Praktyczne Tworzenie założeń ćwiczenia z BP tworzenia BP Zdecydowanie potrzebne Raczej potrzebne 40-49 50-59 60-69 70-79 80-89 >90 Obszar do dalszego doskonalenia, wymagający uzupełnienia wiedzy i umiejętności o doświadczenie.
Wiedza biznesowa w pracy z PES: wyniki testów diagnostycznych 97,56 96,75 17,89 35,77 46,34 57,72 75,61 75,61 74,80 52,85 Pytania odnoszące się do obszarów: (B) i (C) 100,00 99,19 30,08 68,29 73,17 95,93 91,06 91,06 91,87 69,92 Test wejścia 1 2 5 6 7 8 9 10 15 17 Planowanie sprzedaży Kwestie księgowe Marketing Zarządzanie Źródła finansowania
PIERWSZE WNIOSKI Najważniejsze wnioski po wstępnej fazie badania Konieczne jest określenie podstawowych kompetencji, które posiadać powinny osoby przystępujące do kursu. Przygotowywanie programu zajęć dla grupy o podobnym stopniu zaawansowania. Brak jasnego określenia statusu doradcy w systemie wsparcia ES i w relacjach z PES. Prowadzi do niestabilnej sytuacji zawodowej doradców, co może skutkować odpływem przeszkolonej kadry z systemu. Obszary do dalszego pogłębienia w badaniu Ścieżki rozwoju zawodowego doradców biznesowych PES Przebieg procesu zdobywania doświadczenia przez absolwentów szkolenia Oczekiwania systemu wobec doradców Zasady funkcjonowania doradców w strukturach OWES
BUDOWANIE ALTERNATYWNYCH SCENARIUSZY Rekomendacje do budowy systemu z uwzględnieniem obecnych prac dot. KPRES, nowego okresu programowania z uwzględnieniem czynnika czasu! KLUCZOWE ELEMENTY/INSPIRACJE NA DZIŚ: 1. Potrzeba stworzenia korpusu doradców dla przedsiębiorczości społecznej PROFIL (pożyczki, rozwój, analiza finansowa, marketing/rynki zbytu, itp.) - doradcy ES dokształceni do biznesu - doradcy biznesowi dokształceni do ES 2. Dookreślenie miejsca doradcy (profesjonalnego specjalizacja) w systemie wsparcia - AKSES budowa profesjonalnej instytucji -? budowa profesjonalnego korpusu doradców obok OWES 3. Zbudowanie mechanizmu samokształcenia w trybie ciągłym CERTYFIKACJA CZASOWA? - eliminacja martwych dusz - otwartość i dostępność - oderwanie od cykli szkoleniowych, warsztatowych, zapewnienie dokształcania w kluczowych elementach, - odprojektowienie doradztwa i poszukiwanie modelu biznesowego poza publicznym wsparciem 4. Dodatkowe wsparcie dla sieci, struktury, mechanizm certyfikacyjny/wspierający w odniesieniu do doradztwa zakładający elementy oddolne.
Dziękuję za uwagę. Więcej informacji: - www.cofund.org.pl - zespół realizujący projekt Zintegrowany System Wsparcia Ekonomii Społecznej w Fundacji Fundusz Współpracy Zachęcam również do bezpośredniego kontaktu: Jacek Ostrowski Członek Zarządu Fundacji Fundusz Współpracy Dyrektor Biura Koordynacji Kształcenia Kadr ul. Górnośląska 4a, 00-44 Warszawa jostrowski@cofund.org.pl +48 22 450 98 10