Załącznik nr 12 c WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM OCENIANIA W SZKOLE POLICEALNEJ ZESPOŁU SZKÓŁ NR 3 im. prof. dr. FELICJANA CIESZKOWSKIEGO - DEMBIŃSKIEGO W MIĘDZYCHODZIE 1. Postanowienia ogólne 1. Podstawę prawną opracowania Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania (WSO) stanowi rozdział 3a Ustawy o Systemie Oświaty z dnia 7 września 1991r z póź. zmianami (Dz.U.1991 Nr 95 poz. 425) oraz Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 czerwca 2015r w sprawie szczególnych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz. U. 2015, poz. 843) zwane dalej rozporządzeniem. 2. Niniejszy Wewnątrzszkolny System Oceniania reguluje zasady oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów szkół dla dorosłych w Zespole Szkół nr 3 w Międzychodzie im. prof. dr. Felicjana Cieszkowskiego - Dembińskiego. 3. Zasady przeprowadzania i oceniania egzaminów zewnętrznych zawarte są w w/w ustawie oraz innych przepisach oświatowych. 4. Niniejszy dokument stanowi załącznik do Statutu. 5. Wewnątrzszkolny System Oceniania wprowadzony jest z dniem 1 września 2014 r. 6. Zmiany w Wewnątrzszkolnym Systemie Oceniania zostają wprowadzone z dniem 1 września 2015r. 2 Organizacja 1. Klasyfikowanie i promowanie przeprowadza się po każdym semestrze. 2. Podstawą oceniania i klasyfikowania słuchaczy są egzaminy semestralne. 3. Egzaminy semestralne i końcowe przeprowadza się z obowiązkowych zajęć edukacyjnych objętych planem nauczania danego semestru. 4. Egzaminy semestralne (pisemne i ustne) przeprowadzają nauczyciele prowadzący w danym oddziale określone zajęcia edukacyjne. W uzasadnionym przypadku dyrektor szkoły może wyznaczyć na egzaminatora innego nauczyciela danego przedmiotu. 5. Egzamin semestralny z dwóch obowiązkowych zajęć edukacyjnych kształcenia zawodowego podstawowych dla zawodu składa się z części pisemnej. Z pozostałych zajęć edukacyjnych egzaminy semestralne zdaje się ustnie. 6. Egzamin semestralny z obowiązkowych zajęć edukacyjnych kształcenia zawodowego praktycznego ma formę zadania praktycznego. 1
7. Wyboru obowiązkowych zajęć edukacyjnych kształcenia zawodowego podstawowych dla zawodu, dokonuje rada pedagogiczna. Informację o wybranych zajęciach podaje opiekun do wiadomości słuchaczy na pierwszych zajęciach w każdym semestrze. 8. Pisemne prace egzaminacyjne wykonuje słuchacz na arkuszach papieru opatrzonych pieczęcią szkoły. Na każdy z pisemnych egzaminów semestralnych przeznacza się dwie godziny lekcyjne (po 45 minut). 9. Terminy egzaminów semestralnych i poprawkowych określa harmonogram opracowany przez dyrektora szkoły tak, by słuchacz w ciągu jednego dnia mógł zdawać egzaminy pisemne lub ustne najwyżej z dwóch zajęć edukacyjnych. 10. Egzamin ustny składa się z trzech pytań problemowych lub zadań do rozwiązania zawartych na kartce egzaminacyjnej, którą słuchacz otrzymuje w drodze losowania. 11. Zamiana wylosowanej kartki jest niedozwolona. Słuchaczowi przysługuje 15 minut na przygotowanie się do odpowiedzi. 12. Liczba kartek egzaminacyjnych powinna być większa niż liczba zdających. 13. Treść pytań powinna obejmować materiał nauczania przedmiotu przewidziany w semestrze. Pytania na egzaminie końcowym powinny obejmować podstawowe zagadnienia programowe z zakresu całego programu nauczania tego przedmiotu. 14. Z egzaminu semestralnego, egzaminu semestralnego w terminie dodatkowym oraz egzaminu poprawkowego sporządza się protokół, zawierający w szczególności: a) nazwę zajęć edukacyjnych, z których był przeprowadzony egzamin; b) imię i nazwisko nauczyciela przeprowadzającego egzamin; c) termin egzaminu; d) imiona i nazwiska słuchaczy, którzy przystąpili do egzaminu; e) oceny klasyfikacyjne uzyskane przez poszczególnych słuchaczy. 15. Do protokołu dołącza się: a) prace egzaminacyjne słuchaczy w przypadku egzaminu w formie pisemnej; b) wylosowane przez poszczególnych słuchaczy zestawy zadań wraz ze zwięzłą informacją o odpowiedziach słuchaczy w przypadku egzaminu w formie ustnej; 3 Cele i zakres oceniania wewnątrzszkolnego 1. Ocenianie wewnątrzszkolne osiągnięć edukacyjnych słuchacza polega na rozpoznawaniu przez nauczycieli poziomu i postępów w opanowaniu przez słuchacza wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań edukacyjnych, wynikających z programów nauczania oraz formułowaniu oceny. 2. Ocenianie wewnątrzszkolne ma na celu: a) poinformowanie słuchacza, o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i postępach w tym zakresie, a.a). udzielenie słuchaczowi pomocy w nauce poprzez przekazanie słuchaczowi informacji o tym, co zrobił dobrze i jak powinien się dalej uczyć, b) pomoc słuchaczowi w samodzielnym planowaniu własnego rozwoju, c) motywowanie słuchacza do dalszej pracy, d) dostarczenie nauczycielom, informacji o postępach, trudnościach i specjalnych uzdolnieniach słuchacza, e) umożliwienie nauczycielom doskonalenia organizacji i metod pracy dydaktycznowychowawczej. 3. Ocenianie wewnątrzszkolne obejmuje: 2
a) formułowanie przez nauczycieli wymagań edukacyjnych oraz informowanie o nich słuchaczy, b) bieżące ocenianie i semestralne klasyfikowanie oraz promowanie, c) przeprowadzanie egzaminów semestralnych i klasyfikacyjnych, d) ustalanie trybu odwoływania się od ocen klasyfikacyjnych i formę sprawdzania zasadności odwołania, e) ustalanie warunków i trybu otrzymania wyższych niż przewidywane rocznych, ocen klasyfikacyjnych z zajęć edukacyjnych, 4 Szczegółowe zasady oceniania. 1. Opiekun semestru informuje słuchaczy na początku każdego roku szkolnego o zasadach oceniania wewnątrzszkolnego. 2. Nauczyciele na pierwszych zajęciach edukacyjnych informują słuchaczy o wymaganiach wynikających z realizowanego przez siebie programu nauczania oraz o sposobach sprawdzania osiągnięć edukacyjnych. 3. Nauczyciel jest obowiązany, na podstawie opinii publicznej (niepublicznej) poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym publicznej (niepublicznej) poradni specjalistycznej, dostosować wymagania edukacyjne, do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych słuchacza, u którego stwierdzono zaburzenia i odchylenia rozwojowe lub specyficzne trudności w uczeniu się, uniemożliwiające sprostanie tym wymaganiom. Opinię poradni słuchacze dołączają do dokumentów składanych przy zapisie na semestr pierwszy lub bezpośrednio po jej otrzymaniu z poradni. 4. Oceny bieżące i semestralne są jawne dla słuchacza. Szkoła nie udziela informacji o osiągnięciach słuchaczy osobom nieuprawnionym. 5. Nauczyciel ustalający ocenę bieżącą i semestralną zobowiązany jest ją uzasadnić ustnie lub pisemnie. 6. Oceny klasyfikacyjne semestralne oraz oceny bieżące ustala się według następującej skali ocen: a) stopień celujący 6 (cel) b) stopień bardzo dobry 5 (bdb) c) stopień dobry 4 (db) d) stopień dostateczny 3 (dst) e) stopień dopuszczający 2 (dp) f) stopień niedostateczny 1 (ndst) Oceny bieżące mogą mieć dodatkowo znak: + lub - 7. Ustala się następujące wymagania i kryteria stopni: 7.1 Stopień celujący (6) ocena pozytywna- otrzymuje uczeń, który: a) posiada wiedzę, kompetencje i umiejętności (w 100% spełniające zakres określony programem nauczania), a także samodzielnie i twórczo rozwija własne zainteresowania, b) biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu problemów teoretycznych lub praktycznych, c) osiąga sukcesy w konkursach, olimpiadach, zawodach sportowych i innych, kwalifikując się do finałów na szczeblu wojewódzkim albo krajowym lub posiada inne porównywalne osiągnięcia. 7.2 Stopień bardzo dobry (5) ocena pozytywna- otrzymuje uczeń, który: a) opanował zakres wiedzy i umiejętności określony programem nauczania, 3
b) sprawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami i umiejętnościami określonymi w podstawach programowych, c) potrafi samodzielnie zastosować posiadaną wiedzę do rozwiązywania zadań i problemów w nowych sytuacjach. 7.3 Stopień dobry (4) ocena pozytywna- otrzymuje uczeń, który: a) posiada wiadomości, ale nie opanował w pełni umiejętności określonych w podstawach programowych, b) potrafi poprawnie zastosować wiadomości do rozwiązywania zadań teoretycznych lub praktycznych. 7.4 Stopień dostateczny (3) ocena pozytywna- otrzymuje uczeń, który: a) opanował wiedzę w stopniu wystarczającym, stara się uzupełnić braki, b) rozumie konieczność wyrównywania umiejętności, c) rozwiązuje typowe zadania teoretyczne i praktyczne. 7.5 Stopień dopuszczający (2) ocena pozytywna- otrzymuje uczeń, który: a) ma braki w opanowaniu minimum programowego, ale braki te nie przekreślają możliwości uzyskania przez niego podstawowej wiedzy i umiejętności z danego przedmiotu w ciągu dalszej nauki, b) rozwiązuje typowe zadania teoretyczne i praktyczne o niewielkim stopniu trudności przy pomocy nauczyciela. 7.6 Stopień niedostateczny (1) ocena negatywna- otrzymuje uczeń, który: a) nie opanował wiadomości w stopniu wystarczającym, nie posiadł umiejętności, a braki uniemożliwiają dalsze zdobywanie wiedzy oraz jej stosowanie, b) nie jest w stanie rozwiązać zadań o niewielkim stopniu trudności nawet przy pomocy nauczyciela. 8. Ocena z prac kontrolnych i egzaminów. Prace pisemne są punktowane. Przeliczenie punktów na stopnie szkolne odbywa się według następującej skali procentowej w stosunku do ilości wszystkich, możliwych do uzyskania punktów: Ocena: ndst 0 30% dp 31 50% dst 51 70% db 71 90% bdb 91 99% cel - 100% 5 Praktyka zawodowa 1. Na początku każdego semestru, w którym przewidziana jest praktyka zawodowa, kierownik szkolenia praktycznego przedstawia słuchaczom zakres wymagań edukacyjnych. 2. Dyrektor szkoły zwalnia słuchacza z obowiązku odbycia praktycznej nauki zawodu w całości, jeżeli przedłoży on jeden z dokumentów: a) uzyskane przed rozpoczęciem nauki w szkole: świadectwo lub dyplom uzyskania tytułu zawodowego wydane po zdaniu egzaminu kwalifikacyjnego lub świadectwo równorzędne, świadectwo czeladnicze lub dyplom mistrzowski w zawodzie, w którym się kształci, lub dokument równorzędny wydany w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, państwie członkowskim Europejskiego 4
Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej b) zaświadczenie wydane przez pracodawcę potwierdzające przepracowanie w zawodzie, w którym się kształci, okresu co najmniej równego okresowi trwania nauki zawodu przewidzianego dla danego zawodu. 3. Dyrektor szkoły zwalnia słuchacza z obowiązku odbycia praktycznej nauki zawodu w części, jeżeli przedłoży on jeden z dokumentów: a) uzyskane przed rozpoczęciem nauki w szkole: świadectwo lub dyplom uzyskania tytułu zawodowego wydane po zdaniu egzaminu kwalifikacyjnego lub świadectwo równorzędne, świadectwo czeladnicze, dyplom mistrzowski, świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie lub dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe w zawodzie wchodzącym w zakres zawodu, w którym się kształci, lub dokument równorzędny wydany w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej b) zaświadczenie wydane przez pracodawcę, potwierdzające przepracowanie w zawodzie, w którym się kształci, okresu co najmniej równego okresowi kształcenia przewidzianemu dla zawodu wchodzącego w zakres zawodu, w którym się kształci, c) zaświadczenie wydane przez pracodawcę, potwierdzające zatrudnienie w zawodzie, w którym się kształci, lub w zawodzie wchodzącym w zakres zawodu, w którym się kształci; 4. Zaświadczenie, o którym mowa w ust. 3 pkt. c), powinno być przedłożone kierownikowi szkolenia praktycznego w każdym semestrze, w którym słuchacza obowiązuje odbycie praktyki zawodowej. 5. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 3, może nastąpić po ustaleniu przez dyrektora szkoły policealnej wspólnego zakresu umiejętności zawodowych dla zawodu, w którym słuchacz się kształci, i dla zawodu wchodzącego w zakres tego zawodu. 6. Słuchacz, który został zwolniony w części z obowiązku odbycia praktyki zawodowej, musi odbyć pozostałą części w zakresie i terminie określonym przez kierownika szkolenia praktycznego. 7. W przypadku zwolnienia słuchacza w całości lub w części z obowiązku odbycia praktyki zawodowej w dokumentacji przebiegu nauczania wpisuje się "zwolniony, zwolniona odpowiednio w całości lub w części z praktycznej nauki zawodu oraz podstawę prawną zwolnienia. 6 Podstawy dopuszczenia do egzaminu 1 Podstawą oceniania i klasyfikowania słuchacza w szkole policealnej prowadzonej w formie zaocznej są egzaminy semestralne przeprowadzane z poszczególnych zajęć edukacyjnych określonych w szkolnym planie nauczania. 2 Do egzaminu semestralnego dopuszcza się słuchacza, który uczęszczał na obowiązkowe zajęcia edukacyjne oraz uzyskał z prac kontrolnych oceny uznane za pozytywne zgodnie z wewnątrzszkolnym systemem oceniania. W przypadku gdy słuchacz otrzymał ocenę negatywną z pracy kontrolnej, jest obowiązany wykonać, w terminie określonym przez nauczyciela, drugą pracę kontrolną. 5
3. Do egzaminu semestralnego dopuszcza się słuchacza, który uczęszczał na poszczególne obowiązkowe zajęcia edukacyjne przewidziane w danym semestrze, w wymiarze co najmniej połowy czasu przeznaczonego na każde z tych zajęć, oraz otrzymał z tych zajęć oceny uznane za pozytywne w ramach wewnątrzszkolnego oceniania. 4. Egzamin semestralny przeprowadza się na ostatnich zajęciach przewidzianych w określonym semestrze z danego przedmiotu. Nauczyciele prowadzący poszczególne obowiązkowe zajęcia edukacyjne na początku każdego semestru informują słuchaczy o terminach egzaminów semestralnych. 5. Na miesiąc przed terminem egzaminu semestralnego nauczyciele prowadzący poszczególne obowiązkowe zajęcia edukacyjne informują słuchacza, czy spełnia warunki dopuszczenia do egzaminu semestralnego ustnie lub pisemnie. 6. Słuchacz, który z przyczyn usprawiedliwionych nie przystąpił do egzaminów semestralnych w wyznaczonym terminie, zdaje te egzaminy w terminie dodatkowym, wyznaczonym przez dyrektora szkoły. 7. Termin dodatkowy, o którym mowa w ust. 4, powinien być wyznaczony po zakończeniu semestru jesiennego nie później niż do końca lutego lub po zakończeniu semestru wiosennego nie później niż do dnia 31 sierpnia. 7 Zwolnienia z egzaminu 1. Słuchacz szkoły dla dorosłych prowadzonej w formie zaocznej jest zwolniony z części ustnej egzaminu semestralnego, jeżeli z części pisemnej tego egzaminu otrzymał ocenę klasyfikacyjną co najmniej bardzo dobrą. 2. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, jest równoznaczne ze zdaniem egzaminu semestralnego i uzyskaniem oceny klasyfikacyjnej z danych zajęć edukacyjnych zgodnej z oceną uzyskaną z egzaminu semestralnego w formie pisemnej. 3. Laureat konkursu przedmiotowego o zasięgu wojewódzkim lub ponadwojewódzkim oraz laureat lub finalista ogólnopolskiej olimpiady przedmiotowej, otrzymuje z danych zajęć edukacyjnych najwyższą pozytywną ocenę klasyfikacyjną semestralną. Słuchacz, który tytuł laureata konkursu przedmiotowego o zasięgu wojewódzkim lub ponadwojewódzkim lub tytuł laureata lub finalisty ogólnopolskiej olimpiady przedmiotowej uzyskał po ustaleniu semestralnej oceny klasyfikacyjnej z zajęć edukacyjnych, otrzymuje z tych zajęć edukacyjnych najwyższą pozytywną końcową ocenę klasyfikacyjną. 8 Egzaminy poprawkowe i klasyfikacyjne 1. Słuchacz szkoły dla dorosłych może zdawać egzamin poprawkowy w przypadku uzyskania klasyfikacyjnej oceny niedostatecznej z jednego albo dwóch egzaminów semestralnych. 2. Egzaminy poprawkowe przeprowadzane są po każdym semestrze. 3. Egzamin poprawkowy przeprowadza nauczyciel prowadzący dane zajęcia edukacyjne. 4. Egzaminy poprawkowe przeprowadza się po zakończeniu semestru jesiennego w terminie do końca lutego lub po zakończeniu semestru wiosennego w terminie do dnia 31 sierpnia. 6
5. Egzamin poprawkowy z dwóch obowiązkowych zajęć edukacyjnych kształcenia zawodowego podstawowych dla zawodu składa się z części pisemnej. Z pozostałych teoretycznych zajęć edukacyjnych egzamin zdaje się ustnie. 6. Egzamin poprawkowy z obowiązkowych zajęć edukacyjnych kształcenia zawodowego praktycznego ma formę zadania praktycznego. 7. Słuchacz, może ubiegać się o egzamin klasyfikacyjny w przypadku przeniesienia z innej szkoły, indywidualnego toku nauczania. 8. Egzamin klasyfikacyjny składa się z części pisemnej oraz ustnej. 9. Termin egzaminu klasyfikacyjnego, w uzgodnieniu z słuchaczem i/lub jego rodzicami (prawnymi opiekunami),w przypadku słuchacza niepełnoletniego, wyznacza dyrektor szkoły nie później niż do dnia poprzedzającego dzień zakończenia zajęć dydaktyczno-wychowawczych. 10. Uczeń, który z przyczyn usprawiedliwionych nie przystąpił do egzaminu klasyfikacyjnego w ustalonym terminie, może przystąpić do niego w dodatkowym terminie wyznaczonym przez dyrektora szkoły. 9 Zwolnienie z zajęć 1. Dyrektor szkoły słuchaczowi powtarzającemu semestr może zaliczyć zajęcia edukacyjne, z których uzyskał poprzednio ocenę klasyfikacyjną wyższą od niedostatecznej, i zwolnić go z obowiązku uczęszczania na te zajęcia. 2. Dyrektor szkoły zwalnia słuchacza z obowiązku realizacji zajęć edukacyjnych podstawy przedsiębiorczości, jeżeli przedłoży on świadectwo ukończenia szkoły dającej wykształcenie średnie, potwierdzające zrealizowanie tych zajęć. 3. W przypadku zwolnienia, o którym mowa w ust.1, w dokumentacji przebiegu nauczania wpisuje się "zwolniony, zwolniona oraz podstawę prawną zwolnienia. Zwolnienie jest równoznaczne z otrzymaniem oceny klasyfikacyjnej z danych zajęć edukacyjnych zgodnej z oceną uzyskaną w wyniku egzaminu w poprzednim semestrze. 10 Promowanie słuchaczy. 1. Słuchacz otrzymuje promocję na semestr wyższy, jeżeli w wyniku klasyfikacji semestralnej otrzymał oceny wyższe od stopnia niedostatecznego ze wszystkich zajęć edukacyjnych. 2. Słuchacz nie jest promowany na semestr wyższy, jeżeli w wyniku klasyfikacji semestralnej: a) otrzymał stopnie niedostateczne z zajęć edukacyjnych i nie przystąpił do egzaminów poprawkowych, b) nie zdał egzaminu poprawkowego, c) nie zdał egzaminów klasyfikacyjnych lub do nich nie przystąpił. 7
3. Po ukończeniu nauki w danym semestrze, z wyjątkiem semestru programowo najwyższego, słuchacz szkoły, zależnie od wyników klasyfikacji semestralnej otrzymuje wpis do indeksu potwierdzający uzyskanie lub nie uzyskanie promocji na semestr programowo wyższy. 4. Słuchacza, który nie otrzymał promocji na semestr programowo wyższy, dyrektor szkoły skreśla, w drodze decyzji, z listy słuchaczy. 5. W przypadkach losowych lub zdrowotnych, dyrektor szkoły, na pisemny wniosek słuchacza, może wyrazić zgodę na powtarzanie semestru. Słuchacz może powtarzać semestr jeden raz w okresie kształcenia w danej szkole. 6. Wniosek, o którym mowa w ust. 3b, słuchacz, składa do dyrektora szkoły, nie później niż w terminie 7 dni od dnia podjęcia przez radę pedagogiczną uchwały w sprawie klasyfikacji i promocji słuchaczy. 7. Słuchacz kończy szkołę policealną jeżeli w wyniku klasyfikacji końcowej, na którą składają się semestralne oceny klasyfikacyjne z obowiązkowych zajęć edukacyjnych uzyskane w semestrze programowo najwyższym oraz semestralne oceny klasyfikacyjne z obowiązkowych zajęć edukacyjnych, których realizacja zakończyła się w semestrach programowo niższych w szkole danego typu, uzyskał oceny klasyfikacyjne wyższe od oceny niedostatecznej;. 8. Oceny końcowe oraz oceny w dokumentach wydawanych przez szkołę należy wpisywać w pełnym brzmieniu. 11 Postanowienia końcowe. 1. Słuchacz ma prawo odwołać się od klasyfikacyjnej oceny semestralnej tylko wtedy, gdy jego zdaniem nauczyciel wystawił mu ocenę niezgodnie z zasadami Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania. 2. Odwołanie (na piśmie) słuchacz powinien złożyć do dyrektora szkoły w terminie nie późniejszym niż 2 dni robocze od zakończenia semestralnych zajęć dydaktycznowychowawczych 3. Dyrektor wyznacza termin sprawdzianu wiadomości i umiejętności po uzgodnieniu z słuchaczem niż 5 dni od dnia zgłoszenia zastrzeżeń. 4. Do przeprowadzenia egzaminu sprawdzającego dyrektor szkoły powołuje komisję w składzie: a) dyrektor szkoły lub nauczyciel wyznaczony przez dyrektora jako przewodniczący, b) nauczyciel uczący słuchacza danego przedmiotu jako egzaminator, c) nauczyciel tego samego lub pokrewnego przedmiotu jako członek komisji. 5. Ocena uzyskana z egzaminu sprawdzającego, jeśli jest wyższa od ustalonej przez nauczyciela, staje się oceną klasyfikacyjną. 6. Sprawdzone i ocenione pisemne prace z egzaminów semestralnych mogą być udostępnione słuchaczowi do wglądu przez nauczyciela sprawdzającego na jego pisemną prośbę w uzgodnionym terminie. 8