Rynek stopy procentowej W bieżącym tygodniu uwaga rynku koncentruje się na zbliżającym się posiedzeniu EBC, który powinien ogłosić jakie będą dalsze losy programu QE. Jednak do czasu czwartkowego posiedzenia na rynku pojawiają się kolejne publikacje danych makroekonomicznych, które przyczyniają się do dalszego odbicia rentowności, które zostało zapoczątkowane w ostatni piątek. We wtorek głównym wydarzeniem na rynkach zagranicznych były publikacje indeksów PMI. Według wstępnego szacunku wskaźnik dla sektora przemysłowego okazał się lepszy od oczekiwań w całej strefie euro i wzrósł w październiku do 58,6 (z 58,2). Pomimo negatywnego zaskoczenia w indeksie usługowym (spadek do 55,9 z 56,7), w Europie obserwowane było przesunięcie się w górę krzywych dochodowości. Oprócz dobrych nastrojów w przemyśle za takim ruchem przemawiały również zmiany oczekiwań inflacyjnych, gdzie 5-letni swap inflacyjny w EUR wzrósł do najwyższych poziomów od marca tego roku. Pobudzenie oczekiwań na wzrost cen wywiera presję przede wszystkim na papiery z dłuższym terminem do wykupu, przez co niemieckie 10-letnie Bundy zdecydowanie przekroczyły granicę 0,45%. We wtorek Polska krzywa dochodowości przesunęła się nieznacznie w górę w ślad za rynkami bazowymi oraz w wyniku publikacji solidnych danych gospodarczych. W dalszym ciągu obserwowany jest spadek stopy bezrobocia, która we wrześniu wyniosła 6,8% (poprzednio: 7,0%) i okazała się lepsza od oczekiwań rynkowych na poziomie 6,9%. Dane o stopie bezrobocia potwierdzają, że rynek pracy w Polsce pozostaje mocny, przy wzroście wynagrodzeń utrzymującym się w okolicach 6% (a nawet w pobliżu 6,2% po wyłączeniu wahań w sektorze górniczym). Pozytywne tendencje wzrostu płac były wymieniane przez niektórych członków RPP jako czynnik, który mógłby skłonić ich do rozważenia wcześniejszej podwyżki stóp procentowych (minutes z październikowego spotkania opublikowane zostaną już w czwartek). W środę zaś odbędzie się regularna aukcja sprzedaży obligacji Ministerstwa Finansów. Na przetargu powinny zostać zaoferowane papiery za blisko 8 mld PLN (wśród nich znajdzie się nowa seria OK07). Wzrost podaży będzie sprzyjał kontynuacji trendu wzrostowego krzywej SPW, jednak będzie on do pewnego stopnia tonowany przez wykupu zapadających obligacji oraz wypłatę odsetek (łącznie blisko 17,8 mld PLN). W czasie kiedy polskie władze monetarne zaczynają rozważać możliwość podwyżki stóp procentowych, niektóre kraje z regionu Europy Środkowo-Wschodniej kontynuują łagodną politykę pieniężną. We wtorek Narodowy Bank Węgier zdecydował o utrzymaniu głównej stopy procentowej bez zmian na poziomie 0,90%, jednak po raz kolejny zaznaczył gotowość do stosowania niekonwencjonalnych narzędzi polityki monetarnej zapewniających utrzymanie pozytywnych skutków płynących ze środowiska niskich stóp procentowych. Przy takiej rozbieżności działań banków centralnych, spread polskich obligacji nad węgierskimi w sektorze 10-letnim przekroczył 90 pb. Wykres dnia: Październik przynosi zdecydowany wzrost podaży obligacji skarbowych w porównaniu do drugiego kwartału, jednak poniżej poziomów obserwowanych w ubiegłym roku. 160 140 1 80 60 40 15 16 17 Arkadiusz Trzciołek arkadiusz.trzciolek@pkobp.pl + 48 22 521 61 66 Rozbieżności w polityce monetarnej doprowadziły do wzrostu spreadu polskich obligacji nad węgierskimi. 90 80 70 60 50 40 30 10 0 01-17 04-17 07-17 10-17 Polska - Węgry 10Y (pb.) Stopa procentowa Polska Δ1d Δ5d 2Y 1,70 1 1 5Y 2,68 0 3 10Y 3,39 1 10 PL 10Y-2Y 168-1 9 PL-Bund 10Y 291-4 -1 PL ASW 10Y 36-3 -5 Rynki bazowe Δ1d Δ5d UST 10Y 2,42 5 12 Bund 10Y 0,48 4 11 UST-Bund 10Y 194 1 1, stan na 24.10 0 sty lut mar kwi maj cze lip sie wrz paź lis gru 1
wrz-15 lis-15 sty-16 mar-16 maj-16 lip-16 wrz-16 lis-16 sty-17 mar-17 maj-17 lip-17 wrz-17 wrz-15 lis-15 sty-16 mar-16 maj-16 lip-16 wrz-16 lis-16 sty-17 mar-17 maj-17 lip-17 wrz-17 Rynek walutowy Wtorek przyniósł wyraźną zmianę nastawienia inwestorów wobec polskiej waluty. Praktycznie od początku wczorajszego handlu złoty poddawany był przecenie. Jeszcze podczas sesji europejskiej kurs EURPLN wzrósł powyżej 4,248 po tym jak dzień wcześniej para testowała wsparcie na 4,22. Zarówno we wtorek, jak i w poniedziałek, ruchy na złotym odbywały się bez nowych impulsów, a te które rynek już uwzględnił wskazują na dobrą kondycję zarówno polskiej, jak i globalnej gospodarki, co powinno tylko wspierać złotego. Wczorajsza przecena może więc świadczyć o narastającej niepewności wyniku czwartkowego posiedzenia EBC. Po poniedziałkowej publikacji rewizji w górę danych dot. dynamiki PKB za 16 rok (do 2,9%), we wtorek pozytywnie zaskoczyła stopa bezrobocia rejestrowanego, we wrześniu spadając do poziomu 6,8% r/r z 7% notowanych miesiąc wcześniej i wobec 6,9% oczekiwanych przez rynek. Jest to zatem kolejny element rynku pracy potwierdzający poprawiającą się sytuację w tym sektorze gospodarki, szczególnie jeśli wyniki te połączymy z bardzo wysokim popytem na pracę i rosnącymi w przedsiębiorstwach wynagrodzeniami. Pomimo pozytywnych informacji, tak jak złoty, również na wartości traciło we wtorek euro. Choć dane IHS Markit potwierdziły, że październik przyniósł utrzymanie szybkiego tempa wzrostu gospodarczego w strefie euro (oraz w jej głównych gospodarkach) kurs EURUSD po porannym teście wsparcia na 1,174 podczas sesji europejskiej stabilizował się, choć już na nieco wyższych poziomach. Niemniej warto wspomnieć, że wskaźnik PMI przemysłu dla strefy euro osiągnął w październiku wartość 58,6 pkt. To najwyższy odczyt od lutego 11 roku. Pozytywnie zaskoczyły też odczyty przemysłowych PMI zarówno dla Francji jak i Niemiec. Wskaźnik u naszych zachodnich sąsiadów wyniósł 60,5 pkt. Z kolei PMI dla francuskiego sektora wytwórczego osiągając wartość 56,7 pkt zanotował najwyższy odczyt od ponad sześciu lat. Wg raportów IHS Markit strefa euro znajduje się obecnie w szczytowym okresie cyklu koniunkturalnego. Obecny stan gospodarki wspólnoty pozwala więc na rozpoczęcie przez EBC taperingu, co oczekuje się, że zostanie zapowiedziane podczas październikowego posiedzenia decyzyjnego banku. Niemniej, biorąc pod uwagę ostatnie wypowiedzi europejskich bankierów czwartkowy ECB może zdominować gołębia retoryka i chociażby ostatecznie nie zostanie zakomunikowana data zakończenia programu luzowania ilościowego w strefie euro. Nie można więc wykluczyć, że przedstawiony plan dot. przyszłości programu skupu aktywów (QE), który w obecnej formie wygasa wraz z końcem tego roku, rozczaruje inwestorów osłabiając euro do dolara. Dodatkowo na dniach prezydent D. Trump ma ogłosić nazwisko nowego prezesa Fed (kadencja J. Yellen kończy się z początkiem lutego 18r.), po którym oczekuje się znacznie wyraźniejszej niż reprezentuje Yellen jastrzębiej postawy. To też będzie silny impuls negatywnie oddziałujący na waluty EM. Stąd presja na spadek ich notowań powinna się utrzymywać w najbliższych tygodniach. Wykres dnia: Rosnąca aktywność przemysłowa w Europie będzie wspierać polską gospodarkę. Poniżej indeksy PMI przemysłu (w pkt.). 61 59 57 55 53 51 Joanna Bachert Joanna.bachert@pkobp.pl +48 22 521 41 16 Rynek pracy nadal zaskakuje wynikami. We wrześniu stopa bezrobocia spadła do 6,8% r/r. 10,5 10 9,5 9 8,5 8 7,5 7 6,5 IX '15 9,7% Notowania kursów IX' 16 8,3% stopa bezrobocia rejestrowanegow Polsce (w proc.) Rynek walutowy Δ 1d Δ 5d EUR/PLN 4,25 0,02 0,02 USD/PLN 3,61 0,02 0,01 CHF/PLN 3,65 0,00-0,03 EUR/USD 1,18 0,00 0,00 EUR/CHF 1,16 0,01 0,01, stan na 25.10 IX'17 6,8% 49 47 Indeks PMI przemysłu w Polsce Indeks PMI przemysłu we Francji Indeks PMI przemysłu w strefie euro Indeks PMI przemysłu Niemiec 2
4 paź 12 paź paź 4 paź 12 paź paź 1X4 2X5 3X6 4X7 5X8 6X9 8X11 9X12 Pozostałe informacje rynkowe stopa procentowa Notowania skarbowych papierów wartościowych (SPW), stan na dzień 24.10 PLN 1,70 2,68 3,39 Δ 1d 1 0 1 Δ 5d 1 3 10 Bund -0,71-0,26 0,48 Δ 1d 2 4 4 Δ 5d 2 7 11 UST 1,58 2,04 2,42 Δ 1d 2 5 5 Δ 5d 3 9 12 Notowania kontraktów IRS, stan na dzień: 24.10 PLN 2,04 2,55 3,03 Δ 1d 2 4 4 Δ 5d 8 14 15 EUR -0,18 0,25 0,91 Δ 1d 0 3 3 Δ 5d 1 6 9 USD 1,80 2,10 2,38 Δ 1d 2 4 6 Δ 5d 2 7 12 Polski rynek stopy procentowej Krzywa FRA Krzywa WIBOR 3,80 3,10 2,40 1,70 1,00-33,8-45,55-9,9 5,4 12,618,525 35,935,75 31,4 26,7 1Y 2Y 3Y 4Y 5Y 6Y 7Y 8Y 9Y 10Y IRS (%, l.o.) ASW (pb. p.o.) SPW (%, l.o.) 65 50 35 5-10 -25-40 -55 1,98 1,93 1,88 1,83 1,78 1,73 0,8 1,1 1,3 0,9 0,8 1,8 1,8 Dzienna zmiana (pb., p.o.) 17-10-24 (%, l.o.) 2,3 2,50 2,00 1,50 1,00 0,50 0,00 1,90 1,80 1,70 1,60 1,50 ON TN SW 2W 1M 3M 6M 9M 1Y Dzienna zmiana (pb, p. o.) 17-10-24 (%, l.o.) 8,0 6,0 4,0 2,0 0,0 Stopy procentowe banków centralnych Główne stopy procentowe Prognozy BSR dot. stóp procentowych* 5,0 Stany Zjednoczone 1,00-1,25% Tenor 4Q17 1Q18 3,5 2,0 0,5-1,0 10 12 14 16 USA EMU POL UK CH Strefa euro 0,00% Wielka Brytania 0,25% Szwajcaria -0,75% Japonia -0,10% Polska 1,50% Węgry 0,90% Czechy 0,05% PL 1Y 1,60 1,70 PL 2Y 1,90 1,95 PL 5Y 2,85 2,95 PL 10Y 3,50 3,55 *) prognozy z 04-paź-17 roku Dochodowości obligacji (%) Krzywe IRS (%) Spread dla 10Y SPW (pb) 0,49 0,45 0,41 0,37 0,33 2,43 2,40 2,37 2,34 2,31 2,28 2,25 2,22 3,65 2,85 2,05 1,25 0,45-0,35 1Y 2Y 3Y 4Y 5Y 6Y 7Y 8Y 9Y 10Y 307 301 295 289 283 277 115 110 105 95 90 85 Bund 10Y (l.o.) US Treasury 10Y (p.o.) USD EUR PLN ` Spread PLN-Bund (l.oś) Spread PLN-UST (p.oś) 3
6 wrz 14 wrz 22 wrz 30 sie 7 wrz 1 23 wrz 1 paź 9 paź 25 paź 30 sie 7 wrz 1 23 wrz 1 paź 9 paź 25 paź Pozostałe informacje rynkowe waluty, akcje, surowce Para walutowa bid offer EUR/PLN 4,2255 4,2500 USD/PLN 3,5908 3,6140 CHF/PLN 3,6391 3,6659 EUR/USD 1,1741 1,1795 EUR/CHF 1,1567 1,1663 USD/JPY 113,24 114,02 notowanie dnia na: 24.10 Notowania kursów walut w NBP EUR/PLN 4,2382 USD/PLN 3,6031 CHF/PLN 3,6544 GBP/PLN 4,7553 CZK/PLN 0,1652 RUB/PLN 0,0626 stan na dzień: 24.10 Prognozy BSR dot. kursów walut* 4Q17 1Q18 EUR/PLN 4,36 4,27 USD/PLN 3,82 3,65 CHF/PLN 3,82 3,71 EUR/USD 1,14 1,17 EUR/CHF 1,14 1,15 *) prognozy z 29-wrz-17 roku EUR/USD EUR/PLN USD/PLN 1,210 4,338 3,695 1,0 1,190 1,180 1,170 4,310 4,282 4,254 4,226 3,660 3,625 3,590 3,555 3,5 WIG (pkt) Ropa naftowa (USD/bbl) Złoto (USD/oz) 2565 61 1370 2525 2485 2445 2405 58 55 52 49 1340 1310 1280 1250 KALENDARIUM NAJWAŻNIEJSZYCH WYDARZEŃ W KRAJU I NA ŚWIECIE Data publikacji Godz. Kraj Ostatnie dane Prognoza rynkowa Środa, 25 października 17 roku Indeks nastrojów gospodarczych Ifo, październik 10:00 GER 115,3 pkt 115,1 pkt Zamówienia na dobra trwałe, wrzesień 14:30 USA 2,0% m/m 1,0% m/m Sprzedaż domów na rynku pierwotnym, wrzesień 16:00 USA 550 tys. annual. 555 tys. annual. Czwartek, 26 października 17 roku Kredyty dla gospodarstw domowych, wrzesień 11:00 EMU 2,7% r/r 2,8% r/r Ogłoszenie decyzji EBC w sprawie parametrów polityki monetarnej 11:00 EMU 2,5% r/r 2,5% r/r Kredyty dla przedsiębiorstw niefinansowych, wrzesień 13:45 EMU 0,0%/ -0,4% 0,0%/ -0,4%; zmiany w QE Konferencja prasowa po posiedzeniu EBC 14:30 EMU - - Liczba nowych bezrobotnych w tygodniu kończącym się 21.10 14:30 USA 222 tys. 235 tys., Bloomberg, PAP, GUS, MF, NBP 4
BIURO STRATEGII RYNKOWYCH PKO Bank Polski SA ul. Puławska 15, 02-515 Warszawa tel. (22) 521 75 99 fax (22) 521 76 00 Dyrektor Biura Mariusz Adamiak, CFA (22) 580 32 39 mariusz.adamiak@pkobp.pl Rynek Stopy Procentowej Mirosław Budzicki Arkadiusz Trzciołek (22) 521 87 94 miroslaw.budzicki@pkobp.pl (22) 521 61 66 arkadiusz.trzciolek@pkobp.pl Rynek Walutowy Joanna Bachert Jarosław Kosaty (22) 521 41 16 joanna.bachert@pkobp.pl (22) 521 65 85 jaroslaw.kosaty@pkobp.pl Analizy Ilościowe Artur Płuska (22) 521 50 46 artur.pluska@pkobp.pl DEPARTAMENT SKARBU Zespół Klienta Strategicznego: (22) 521 76 43-50 Zespół Klienta Korporacyjnego: (22) 521 76 35-42 (22) 521 76 56 (22) 521 76 57 Zespół Klienta Detalicznego: (22) 521 76 28-34 (22) 521 76 355 Instytucje finansowe: (22) 521 76 (22) 521 76 25 (22) 521 76 26 Niniejszy materiał ma charakter wyłącznie informacyjny oraz nie stanowi oferty w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny, ani rekomendacji do zawarcia transakcji kupna lub sprzedaży jakiegokolwiek instrumentu finansowego. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mogą być traktowane, jako propozycja nabycia jakichkolwiek instrumentów finansowych, usługa doradztwa inwestycyjnego, podatkowego lub jako forma świadczenia pomocy prawnej. PKO BP SA dołożył wszelkich starań, aby zamieszczone w niniejszym materiale informacje były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. Prognozy ani dane odnoszące się do przeszłości zawarte w materiale nie stanowią gwarancji przyszłych cen instrumentów finansowych lub wyników finansowych. PKO BP SA i jej spółki zależne oraz którykolwiek z jego lub ich pracowników mogą być zainteresowani którąkolwiek z transakcji, papierów wartościowych i towarów wymienionych w tej publikacji. Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna, ul. Puławska 15, 02-515 Warszawa; Sąd Rejonowy dla m. St. Warszawy, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego numer KRS 0000026438; NIP: 525-000-77-38, REGON: 016298263; Kapitał zakładowy (kapitał wpłacony) 1 250 000 000 PLN. 5