Przedmiotowy System Oceniania osiągnięd ucznia z edukacji dla bezpieczeostwa Przedmiotowy System Oceniania z edukacji dla bezpieczeostwa został opracowany na podstawie Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2009r. Oraz jest integralną częścią WSO oraz Statutu Szkoły. Przedmiotem oceny i kontroli osiągnięd ucznia są: - Wiadomości (zapamiętywanie, zrozumienie) - Umiejętności ( zastosowanie wiadomości w sytuacjach typowych i problemowych) - Postawy i przekonania ( aktywnośd, zaangażowanie w proces uczenia się) Proponuje się następujące przedziały klasyfikacyjne ocen: -Celujący zakres wymagao wykraczający -Bardzo dobry zakres wymagao dopełniający -Dobry zakres wymagao rozszerzający -Dostateczny zakres wymagao podstawowy -Dopuszczający zakres wymagao konieczny ZAGROŻENIA WE WSPÓŁCZESNYM ŚWIECIE 1. Zagrożenia wynikające z praw przyrody. opisad zagrożenia zdrowia i życia człowieka spowodowanego przez zagrożenia naturalne w regionie i w Polsce w ostatnich latach opisad skutki zagrożeo dla ludności, infrastruktury i gospodarki kraju spowodowane przez klęski żywiołowe uzasadnid zasady postępowania w rejonach klęsk żywiołowych scharakteryzowad zagrożenia spowodowane przez siły natury wymienid naturalne zagrożenia czasu pokoju 2. Zagrożenia wynikające z ingerencji w środowisko naturalne oraz z działalności gospodarczej człowieka. wymienid podstawowe źródła zagrożeo chemicznych i radiacyjnych
wyjaśnid istotę zagrożeo towarzyszących rozwojowi cywilizacji potrafi zaproponowad działania zapobiegawcze wymienid źródła zagrożeo ekologicznych w regionie wyjaśnid pojęcia dziury ozonowej, efektu cieplarnianego, kwaśnych deszczów wymienid zagrożenia związane z działalnością człowieka ZAGROŻENIA W DOMU, SZKOLE, W NAJBLIŻSZEJ OKOLICY 3. Zagrożenia w domu, szkole oraz w najbliższej okolicy. scharakteryzowad zagrożenia, które miały miejsce w regionie i w Polsce i przedstawi propozycje zapobiegania im w przyszłości przygotowad wywiad z przedstawicielami Straży Miejskiej o zagrożeniach w najbliższej okolicy i działao zapobiegawczych przedstawid sposoby zapobiegania degradacji środowiska regionie opisad zasady zachowania się podczas wystąpienia zagrożeo porównuje zagrożenia występujące w Polsce i w regionie zamieszkania opisad zagrożenia współczesnej młodzieży i nazwy instytucji prowadzących działalnośd profilaktyczną wymienia zagrożenia w najbliższej okolicy zamieszkania i szkoły 4. Zagrożenia w transporcie oraz w obiektach użyteczności publicznej. przygotowad wywiad z przedstawicielami Policji o zagrożeniach wypadkami i katastrofami komunikacyjnymi w najbliższej okolicy i działao zapobiegawczych zaproponowad własne sposoby przeciwdziałania i unikania zagrożeniom bezpieczeostwa
opisad zasady zachowania się podczas wypadków i katastrof komunikacyjnych opisad zjawiska patologiczne występują wśród dzieci i młodzieży podad zasady poruszania się po drodze poza terenem zabudowanym opisad zagrożenia współczesnej młodzieży OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA 5, Pożar, telefony alarmowe. Sposób informowania o powstaniu zdarzenia. zaprojektowad działania w swoim środowisku likwidujące zagrożenia pożarowe opisad środki i sprzęt gaśniczy oraz przedstawid zasady ich stosowania podczas pożaru podad elementy trójkąta spalania, wie jakie warunki muszą by spełnione, aby nastąpił proces spalania wymienid przyczyny powstawania pożarów podad definicję pożaru wezwad telefonicznie pomoc do gaszenia pożaru 6. Zakres zadao ochrony przeciwpożarowej oraz jej organizacja. przygotowad wywiad z przedstawicielami Straży Pożarnej o zagrożeniach pożarem i działao zapobiegawczych przedstawid sposoby ratowania ludzi i zwierząt z pożaru określid czym zajmuje się ochrona przeciwpożarowa
zna różnicę pomiędzy pożarem i klęską żywiołową pokazad miejsca gdzie znajduje się podręczny gaśniczy w szkole zna znaki ewakuacyjne SPOSOBY POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU POWSTANIA ZDARZENIA 7. Sposób postępowania w przypadku powstania pożaru i innych miejscowych zagrożeo. opracowad instrukcję ppoż. konkretnego obiektu scharakteryzowad elementy profilaktyki przeciwpożarowej omówid istotę różnych zagrożeo pożarowych opisad zasady ratowania ludzi, zwierząt i mienia określid stopieo zagrożenia pożarowego we własnym domu omówid sposoby ochrony na wypadek pożaru dokonad podziału pożarów ze względu na rodzaj palącego się materiału określid, jakie substancje można gasid wodą, a jakie nie 8. Sposób postępowania w przypadku powstania innego miejscowego zagrożenia. wymienid czynności, które należy podjąd po ustąpieniu powodzi wymienid struktury centralne i lokalne zarządzania kryzysowego w przypadku powodzi dokonad analizy lokalnych zagrożeo związanych z wodą sporządzid indywidualny plan postępowania na wypadek lokalnych zagrożeo hydrologicznych opisad znaczenie wody w życiu człowieka wskazad podstawowe czynności biernej ochrony przeciwpowodziowej wskazad lokalne zagrożenia powodziowe opisad zagrożenia, jakie stwarza woda
podad metody ograniczania negatywnych skutków powodzi opisad zagrożenia związane z powodzią wymienid czynności podczas ewakuacji powodziowej MATERIAŁY NIEBEZPIECZNE 9. Rodzaje materiałów niebezpiecznych oraz ich oznakowanie. uzasadnid rozmieszczenie tablic i znaków bezpieczeostwa w miejscu zamieszkania i nauki wyjaśnid, dlaczego należy dążyd do jednoznacznego rozumienia informacji o niebezpieczeostwie opisad znaczenie znaków ewakuacyjnych, ochrony przeciwpożarowej, BHP wymienid rodzaje znaków bezpieczeostwa, podad znaczenie poszczególnych rodzajów znaków nazwad tablice i znaki bezpieczeostwa 10. Transport materiałów niebezpiecznych. potrafi zaproponowad sposoby zapobiegania skażeniom chemicznym zna zasady postępowania w przypadku awarii instalacji chemicznej, środka transportu lub rozszczelnienia zbiorników z substancjami toksycznym wie jakie mogą byd zastępcze środki ochrony dróg oddechowych i skóry opisad znaczenie oznakowanie substancji toksycznych i biologicznych Uczeo: opisad, czym wyróżniają się tablice i znaki BHP OCHRONA LUDNOŚCI I OBRONA CYWILNA
11. Obrona cywilna oraz powszechna samoobrona ludności. System zarządzania kryzysowego. przedstawid funkcjonowanie obrony cywilnej w poszczególnych paostwach europejskich scharakteryzowad regulacje prawne ochrony i obrony cywilnej wymienid i opisad elementy systemu krajowego ratownictwa wymienid powinności obywatelskie w zakresie ochrony i obrony cywilne określid podstawowe zadania ochrony i obrony cywilnej 12. Systemy alarmowania i informowania ludności. Zasady przeprowadzania ewakuacji planowej i doraźnej ludności. przedstawid zasady ewakuacji ludności, zwierząt z terenów zagrożonych, potrafi wyjaśnid sposoby zaopatrzenia ludności ewakuowanej w wodę i żywnośd wyjaśnid zasady zachowania się po ogłoszeniu poszczególnych alarmów przedstawid obowiązki osób podlegających ewakuacji wymienid rodzaje alarmów i sygnałów alarmowych oraz systemy alarmowania i informowania ludności wyjaśnid znaczenie pojęd: odkażanie, dezaktywacja, dezynfekcja, deratyzacja, dezynsekcja PIERWSZA POMOC W NAGŁYCH WYPADKACH 13. Łaocuch pierwszej pomocy.
przedstawid ogólne schematy ratunkowe oraz łaocuch ratunkowy scharakteryzowad poszczególne ogniwa łaocucha ratunkowego oraz ich rolę i znaczenie udrożnid drogi oddechowe u poszkodowanych w różnych wypadkach dokonad badania w celu rozpoznania rodzaju urazów i stanu poszkodowanego sprawdzid oddech, określid go podad ogólny schemat zgłaszania wypadku 14. Ogólne zasady udzielania pierwszej pomocy. ustalid i eliminowad realne i potencjalne zagrożenia dla ratownika i poszkodowanego w miejscu wypadku uzasadnid koniecznośd udzielania pomocy w sytuacji zagrożenia życia scharakteryzowad poszczególne ogniwa łaocucha ratunkowego oraz ich rolę i znaczenie przedstawid ogólne schematy ratunkowe oraz łaocuch ratunkowy wymienid czynności wchodzące w zakres pierwszej pomocy 15. Osoba nieprzytomna. przedstawid najważniejsze zadania ratownicze do czasu przyjazdu pogotowia wie kiedy i jak ułożyd osobę nieprzytomną w pozycji bezpieczne z pozycji zastanej rozpoznad zaburzenia funkcji życiowych
udrożnid drogi oddechowe u poszkodowanych w różnych wypadkach wymienid stany bezpośredniego zagrożenia życia podad prawidłowe wartości tętna i oddechu u człowieka dorosłego i dziecka 16. Udzielanie pomocy osobom nieprzytomnym. wymienid zasady obowiązujące w wypadku masowym wymienid zagrożenia związane z brakiem przytomności i sposób postępowania zapobiegających wystąpieniu podad ogólny schemat postępowania w omdleniu, padaczce i braku przytomności wymienid przyczyny omdlenia oraz braku przytomności podad pojęcie pierwszej pomocy i jej cele 17. Resuscytacja. przedstawid schemat postępowania ratowniczego z niezbędnym wykonaniem zabiegów resuscytacyjnych postępowad według schematu ratunkowego rozpoznad oznaki zatrzymania oddechu i krążenia objawy śmierci klinicznej i biologicznej wskazad miejsce wykonywania masażu serca 18. Resuscytacja w sytuacjach szczególnych.
wyjaśnid jakie warunki muszą byd zachowane przy RKO i PPŻ u porażonych prądem, przy podtopieniu / utonięciu i u kobiety ciężarne wykonad resuscytację przez jedną i dwie osoby na fantomie wykonad różne metody sztucznego oddychania ułożyd poszkodowanego, zna miejsce ucisku, jego częstotliwośd i głębokośd rozpoznaje oznaki zatrzymania oddechu i krążenia 19. Porażenie prądem, źródła, przyczyny i charakterystyka porażenia prądem zmiennym i stałym. postępowad według schematu ratunkowego przedstawid objawy porażenia prądem i piorunem oraz wie jak należy udzielad pomocy udzielad pomocy w wypadku porażenia prądem podad warunki bezpieczeostwa ratownika przy udzielaniu pierwszej pomocy osobie porażonej prądem elektrycznym wymienid czynności wchodzące w zakres pierwszej pomocy 20. Pierwsza pomoc w przypadku ratowania ofiary porażenia prądem. dokonad badania w celu rozpoznania rodzaju urazów i stanu poszkodowanego udzielid pierwszej pomocy zgodnie ze schematem ratowniczym wyjaśnid jakie są objawy porażenia prądem elektrycznym
wymienid przyczyny omdlenia oraz braku przytomności wymienid czynności wchodzące w zakres pierwszej pomocy 21. Krwotok. przedstawid schemat postępowania przy krwotoku tętniczym i żylnym wymienid sposoby tamowania krwotoków zewnętrznych wykonad opatrunek uciskowy wymienid rodzaje krwotoków zdefiniowad pojęcia krwotoku 22. Niebezpieczeostwa związane z krwotokiem i wstrząsem pourazowym. wykonad niezbędne czynności przeciwwstrząsowe w różnych sytuacjach wymienid sposoby tamowania krwotoków wewnętrznych dostosowad postępowanie oraz rodzaj opatrunku do rodzaju rany i sytuacji rozróżnid rodzaj krwotoku na postawie objawów zdefiniowad pojęcia wstrząsu 23. Złamanie i zwichnięcie. udzielid pomocy przy zwichnięciach i skręceniach połączonych z innymi urazami wykorzystując łaocuch ratowniczy
wykorzystad podręczne środki unieruchamiające i różne sposoby postępowania rozróżnid rodzaj urazu na podstawie objawów opisad zastosowanie podręcznych środków do unieruchomienia kooczyn dolnych i górnych udzielid pierwszej pomocy w przypadku złamania, zwichnięcia, skręcenia 24. Niebezpieczeostwa związane ze złamaniami kości i urazami stawów. udzielid pomocy przy złamaniach połączonych z innymi urazami wykorzystując łaocuch ratowniczy dostosowad właściwe czynności ratownicze do rodzaju urazu i sytuacji scharakteryzowad poszczególne urazy kostno - stawowe określid ogólne zasady udzielania pomocy przy złamaniach wymienid rodzaje urazów kostno - stawowych i ich objawy 25. Zatrucie. dostosowad postępowanie do rodzaju zatrucia i drogi wnikania zgodnie ze schematem postępowania ratowniczego dostosowad postępowanie do rodzaju zatrucia i drogi wnikania rozpoznad typowe zatrucia na podstawie objawów i okoliczności wymienid najczęstsze przyczyny zatrud i rodzaje trucizn
zdefiniowad podstawowe pojęcia 26. Niebezpieczeostwa związane z zatruciami. rozpoznad jakimi drogami może nastąpid zatrucie organizmu i potrafi udzielid pierwszej pomocy zatruciach przez układ pokarmowy i skórę wg schematu ratunkowego udzielid pomocy doraźnej w zatruciach różnymi drogami i w różnych sytuacjach ocenid stan poszkodowanego i stopieo zagrożenia w różnych zatruciach podad ogólne sposoby usuwania trucizn i nieswoiste odtrutki wymienid drogi wnikania trucizn do organizmu 27. Oparzenie i odmrożenie. wyjaśnid skutki ogólne oparzeo i zagrożenia z tym związane udzielid pierwszej pomocy przy oparzeniu dostosowując sposób postępowania do sytuacji postępując według schematu ratunkowego opisad skutki działania niskiej i wysokiej temperatury na organizm ludzki; udziela pomocy osobie poszkodowanej przy oparzeniu termicznym wymienid przyczyny i rodzaje urazów termicznych wymienid źródła zagrożeo urazami termicznymi 28. Niebezpieczeostwa związane z oparzeniami i odmrożeniami. zaproponowad działania przeciwwstrząsowe przy oparzeniach
udzielid pierwszej pomocy przy odmrożeniu dostosowując sposób postępowania do sytuacji postępując według schematu ratunkowego obliczyd rozległośd oparzenia rozpoznad rodzaj i stopieo oparzenia na podstawie objawów podad stopieo oparzenia 29. Kiedy ktoś nagle zachoruje. wyjaśnid zagrożenia związane z brakiem udzielenia pomocy osobie z napadem drgawkowym, napadem duszności, zawałem serca, udarem mózgu ustalid, co się stało w miejscu wypadku rozpoznad oznaki zawału serca, duszności, epilepsji; omdlenia udzielid pomocy poszkodowanemu z zawałem serca udzielid pomocy poszkodowanemu przy omdleniu 30. Pierwsza pomoc w przypadku nagłych zachorowao. zdiagnozowad i udzielid pomocy poszkodowanym w nagłych zachorowaniach zgodnie ze schematem ratowniczym rozpoznad zagrożenia związane z brakiem udzielenia pomocy osobie z napadem drgawkowym, napadem duszności, zawałem serca, udarem mózgu nieśd pomoc osobom, które doznają zawału serca, ataku duszności lub epilepsji udzielid pomocy poszkodowanemu napadem drgawkowym
udzielid pomocy poszkodowanemu poszkodowanemu krwotokiem z nosa