Temat 3. BADANIA FAZY SKONDENSOWANEJ MATERII

Podobne dokumenty
Temat 3. BADANIA FAZY SKONDENSOWANEJ MATERII

Temat 3. BADANIA FAZY SKONDENSOWANEJ MATERII

Temat 3. BADANIA FAZY SKONDENSOWANEJ MATERII

Program studiów II stopnia dla studentów kierunku chemia od roku akademickiego 2015/16

Kontakt. Badania naukowe:

Moduły kształcenia. Efekty kształcenia dla programu kształcenia (kierunku) MK_06 Krystalochemia. MK_01 Chemia fizyczna i jądrowa

Zadania badawcze realizowane na Wydziale Inżynierii Materiałowej Politechniki Warszawskiej

Oddział Fizyki Materii Skondensowanej w latach

Program studiów II stopnia dla studentów kierunku chemia od roku akademickiego 2016/2017. Semestr 1M

Termodynamika i właściwości fizyczne stopów - zastosowanie w przemyśle

Oddział Fizyki Materii Skondensowanej. Instytutu Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauk

Chemia bionieorganiczna / Rosette M. Roat-Malone ; red. nauk. Barbara Becker. Warszawa, Spis treści

Oferta usługowa Wydziału Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademii Górniczo-

termicznej. Tematyka podjętych badań jest aktualna i uzasadniona potrzebą optymalizacji warunków niezbędnych do konsolidacji stopów z

Efekty kształcenia dla kierunku studiów CHEMIA studia drugiego stopnia profil ogólnoakademicki

Marek Lipiński WPŁYW WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNYCH WARSTW I OBSZARÓW PRZYPOWIERZCHNIOWYCH NA PARAMETRY UŻYTKOWE KRZEMOWEGO OGNIWA SŁONECZNEGO

ZAKŁAD CHEMII TEORETYCZNEJ

CHEMIA. Wymagania szczegółowe. Wymagania ogólne

Podstawy fizyki subatomowej. 3 kwietnia 2019 r.

1. Od czego i w jaki sposób zależy szybkość reakcji chemicznej?

Temat 3. BADANIA FAZY SKONDENSOWANEJ MATERII

Dotyczy to zarówno istniejących już związków, jak i związków, których jeszcze dotąd nie otrzymano.

Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki

Struktura materiałów. Zakres tematyczny. Politechnika Rzeszowska - Materiały lotnicze - I LD / dr inż. Maciej Motyka.

PANEL SPECJALIZACYJNY Kataliza przemysłowa i adsorbenty oferowany przez Zakład Technologii Chemicznej

Technologie wytwarzania metali. Odlewanie Metalurgia proszków Otrzymywanie monokryształów Otrzymywanie materiałów superczystych Techniki próżniowe

Technologie wytwarzania metali. Odlewanie Metalurgia proszków Otrzymywanie monokryształów Otrzymywanie materiałów superczystych Techniki próżniowe

Fizyka Materii Nieuporządkowanej

EWA PIĘTA. Streszczenie pracy doktorskiej

KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW

Marcin Sikora. Temat 1: Obserwacja procesów przemagnesowania w tlenkowych nanostrukturach spintronicznych przy użyciu metod synchrotronowych

Właściwości defektów punktowych w stopach Fe-Cr-Ni z pierwszych zasad

Badanie Gigantycznego Rezonansu Dipolowego wzbudzanego w zderzeniach ciężkich jonów.

PLAN STUDIÓW NR II PROFIL OGÓLNOAKADEMICKI POZIOM STUDIÓW: STUDIA DRUGIEGO STOPNIA (1,5-roczne magisterskie) FORMA STUDIÓW:

Impulsy selektywne selektywne wzbudzenie

Jądra o wysokich energiach wzbudzenia

30/01/2018. Wykład XII: Właściwości magnetyczne. Zachowanie materiału w polu magnetycznym znajduje zastosowanie w wielu materiałach funkcjonalnych

Wydział Matematyki, Fizyki i Chemii. Kierownik Instytut Tytuł projektu dane ze strony UŚ

Spektroskopia. mössbauerowska

Materiały Reaktorowe

Wykład XIII: Właściwości magnetyczne. JERZY LIS Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Ceramiki i Materiałów Ogniotrwałych

Efekty kształcenia dla kierunku studiów CHEMIA studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki

Czym się różni ciecz od ciała stałego?

pisemne, prezentacje multimedialne; laboratorium W1-3 wykład test pisemny; konwersatorium kolokwia pisemne, prezentacje multimedialne; laboratorium

WŁASNOŚCI CIAŁ STAŁYCH I CIECZY

Spektroskopowe badania właściwości magnetycznych warstwowych związków RBa2Cu3O6+x i R2Cu2O5. Janusz Typek Instytut Fizyki

Temat 3. BADANIA FAZY SKONDENSOWANEJ MATERII Prace eksperymentalne w tej dziedzinie prowadzone są w Zakładach II, III, VI, VIII, a teoretyczne w X.

Temat 3. BADANIA FAZY SKONDENSOWANEJ MATERII

2. Metody, których podstawą są widma atomowe 32

Nazwy pierwiastków: ...

Nazwa przedmiotu INSTRUMENTARIUM BADAWCZE W INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Instrumentation of research in material engineering

Chemia Grudzień Styczeń

WIĄZANIA. Co sprawia, że ciała stałe istnieją i są stabilne? PRZYCIĄGANIE ODPYCHANIE

Modelowanie molekularne

Kierunek i poziom studiów: Chemia budowlana, II stopień Sylabus modułu: Chemia ciała stałego 0310-CH-S2-B-065

Autoreferat. Małgorzata Sternik. Załącznik nr 2 do wniosku o wszczęcie postępowania habilitacyjnego

MATERIAŁY SPIEKANE (SPIEKI)

Powierzchnie cienkie warstwy nanostruktury. Józef Korecki, C1, II p., pok. 207

Opracowała: mgr inż. Ewelina Nowak

Recenzja rozprawy doktorskiej Pani mgr Neonily Levintant-Zayonts p.t. Wpływ implantacji jonowej na własności materiałów z pamięcią kształtu typu NiTi.

Efekty kształcenia dla: nazwa kierunku profil kształcenia

Załącznik 1. Nazwa kierunku studiów: FIZYKA Techniczna Poziom kształcenia: II stopień (magisterski) Profil kształcenia: ogólnoakademicki Symbol

Projekt SONATA BIS 4, Wydział Chemii UJ, Kraków

Zastosowanie metody PAC w badaniach materiałowych

dr Rafał Szukiewicz WROCŁAWSKIE CENTRUM BADAŃ EIT+ WYDZIAŁ FIZYKI I ASTRONOMI UWr

Egzamin końcowy Średnia arytmetyczna przedmiotów wchodzących w skład modułu informacje dodatkowe

TEORIA PASMOWA CIAŁ STAŁYCH

Chemia I Semestr I (1 )

Forum BIZNES- NAUKA Obserwatorium. Kliknij, aby edytować styl wzorca podtytułu. NANO jako droga do innowacji

Badania wybranych nanostruktur SnO 2 w aspekcie zastosowań sensorowych

I. Substancje i ich przemiany

NADPRZEWODNIKI WYSOKOTEMPERATUROWE (NWT) W roku 1986 Alex Muller i Georg Bednorz odkryli. miedziowo-lantanowym, w którym niektóre atomy lantanu były

Recenzja. (podstawa opracowania: pismo Dziekana WIPiTM: R-WIPiTM-249/2014 z dnia 15 maja 2014 r.)

43 edycja SIM Paulina Koszla

KRYSTALIZACJA METALI I STOPÓW. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Energetyka konwencjonalna odnawialna i jądrowa

STRUKTURA STOPÓW UKŁADY RÓWNOWAGI FAZOWEJ. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

SPIS TREŚCI 1. PODSTAWOWE POJĘCIA CHEMII. MASA ATOMOWA I CZĄSTECZKOWA... 3

Nowa odmiana tlenku żelaza: obliczenia ab initio i pomiary synchrotronowe

Program IX Poznańskiego Sympozjum Polimerowego

CHEMIA NIEORGANICZNA. Andrzej Kotarba Zakład Chemii Nieorganicznej Wydział Chemii I piętro p. 138 WYKŁAD -1

Wymagania edukacyjne na poszczególne śródroczne oceny klasyfikacyjne z przedmiotu chemia dla klasy 7 w r. szk. 2019/2020

CHEMIA klasa 1 Wymagania programowe na poszczególne oceny do Programu nauczania chemii w gimnazjum. Chemia Nowej Ery.

Funkcjonalne nano- i mikrocząstki dla zastosowań w biologii, medycynie i analityce

Pole elektryczne w ośrodku materialnym

WYKŁADY MONOGRAFICZNE DLA STUDENTÓW I SŁUCHACZY STUDIÓW DOKTORANCKICH

PLAN STUDIÓW NR IV PROFIL OGÓLNOAKADEMICKI POZIOM STUDIÓW: STUDIA DRUGIEGO STOPNIA (1,5-roczne magisterskie) FORMA STUDIÓW:

Nauka o Materiałach dr hab. inż. Mirosław Bućko, prof. AGH B-8, p. 1.13, tel

Nauka o Materiałach. Wykład XI. Właściwości cieplne. Jerzy Lis

Technologie wytwarzania. Opracował Dr inż. Stanisław Rymkiewicz KIM WM PG

Świat chemii cz. 1, rok szkolny 2016/17 Opis założonych osiągnięć ucznia

Wstęp. Krystalografia geometryczna

Właściwości kryształów

2008/2009. Seweryn Kowalski IVp IF pok.424

Podstawy krystalochemii pierwiastki

Ćwiczenie 4: Modelowanie reakcji chemicznych. Stan przejściowy.

ekranowanie lokx loky lokz

Wymagania programowe na poszczególne oceny chemia kl. I

INŻYNIERIA MATERIAŁOWA w elektronice

Szkło. T g szkła używanego w oknach katedr wynosi ok. 600 C, a czas relaksacji sięga lat. FIZYKA 3 MICHAŁ MARZANTOWICZ

Transkrypt:

Temat 3. BADANIA FAZY SKONDENSOWANEJ MATERII Prace eksperymentalne w tej dziedzinie prowadzone były w Zakładach NZ31, NZ32, a teoretyczne w NZ33 i NZ31. Wyniki badań fazy skondensowanej materii zaowocowały w 2014 r. 51 publikacjami w czasopismach objętych wykazem Journal Citation Reports (JCR). zadanie 1. Prace nad poznaniem struktury i dynamiki fazy skondensowanej materii (kryształy molekularne, ciekłe kryształy, magnetyki, itp.) z wykorzystaniem metod rozpraszania neutronów i metod komplementarnych Zakład 31 1. Badanie polimorfizmu i dynamiki w substancjach organicznych o różnym stopniu uporządkowania (we współpracy z Laboratorium Fizyki Neutronowej im. Franka w ZIBJ w Dubnej, Rosja). 2. Modele struktury i dynamiki układów z powierzchniami i złączami oraz układów niskowymiarowych 3. Badanie własności magnetycznych i relaksacji spinowych materiałów objętościowych i nanostrukturalnych 4. Funkcjonalność magnetycznych materiałów molekularnych 5. Kwantowo-mechaniczne obliczenia własności materiałów i nanomateriałów 6. Badanie dynamiki i zjawisk krytycznych w funkcjonalnych materiałach ferroicznych i multiferroicznych 7. Wpływ wodoru na własności fizyczne związków międzymetalicznych Ad.1 Zidentyfikowano złożoną dynamikę molekularną oraz opisano stopień skorelowania ruchów dla ciekłokrystalicznego glassformeru 4CFPB w matrycy porowatej. Stwierdzono wpływ uwięzienia na temperaturowe zmiany uporządkowania molekuł. Określono szczegóły dynamiki wibracyjnej dla szeregu substancji ciekłokrystalicznych, magnetycznych i ceramicznych w obszarze faz termodynamicznych oraz w przejściach fazowych. Przeprowadzono kompleksowe badania polimorfizmu rezorcinolu i kwasu litocholowego wsparte obliczeniami kwantowo-chemicznymi. Ad.2 Wykryto parametry całkowitej konwersji modów fal akustycznych na płaskich i cylindrycznych powierzchniach oraz na złączach materiałów auksetycznych. P. Sobieszczyk, M. Gałązka, P. Zieliński, Effect of radius on propagation of surface waves in coated cylindrical cavities, Phase Transit., 87 (2014) 1018-1023. Ad.3 Przy pomocy magnetometrii DC i AC, spektroskopii mionowej oraz obliczeń modelowych przebadano nowe materiały magnetyczne, takie jak [M (L) 4 ] 2 [M (CN) 8 ] (M =Fe,Gd,Nd; L-ligand; M =Nb,W), mieszane tlenki na bazie manganu i żelaza oraz krzemionkę aktywowaną jonami niklu. Ad.4 Wyznaczono efekt magnetokaloryczny w [Fe(L) 4 ] 2 [Nb(CN) 8 ] w temperaturach wokół przejścia w T c. W układzie warstwowym [Cu(L)][W(CN) 8 ] pokazano, że kalorymetria testuje także anizotropię układu. Ad.5 Zbadano i opublikowano wyniki obliczeń dotyczące związku potencjałów jonowych ze stabilnością termiczną borowodorków metali. W szczególności przewidziano strukturę LiBH 4 w postaci nanoklastrów i w nanoporach. Wykonano też obliczenia przesunięć chemicznych mierzonych za pomocą rezonansu magnetycznego na izotopie 11 B tego związku. 26

Ad.6 Dla substancji ciekłokrystalicznej 4ABO5* przedstawiono opis złożonych procesów relaksacyjnych w fazach: krystalicznej typu CONDIS, cholesterolowej i ciekłej. Dodatkowo podano zależności przewodnictwa i pojemności elektrycznej jako funkcje temperatury oraz częstości pola mierzącego. Ad.7 W ramach nawiązanej współpracy z IFWC PAN, przygotowano nowe materiały na osnowie ziem rzadkich z manganem (R1R2Mn 2 ), a następnie poddano je działaniu wysokiego ciśnienia i temperatury (20 MPa i przy 573 K). Badania strukturalne nowych wodorków ujawniły nietypową transformację wyjściowej struktury (C14 lub C15) w regularną strukturę typu Fm-3m, a także nietypowy dla tych związków rozkład atomów w strukturze. Dla substancji ciekłokrystalicznej 4ABO5* przedstawiono opis procesów relaksacyjnych związanych z ruchami molekuł wokół osi długiej i krótkiej w fazie izotropowej oraz dodatkowo z procesem konformacyjnym w fazie cholesterolowej i nieuporządkowanej konformacyjnie fazie krystalicznej. Przeanalizowano zmiany skorelowania poszczególnych ruchów w fazach ciekłych i fazie typu CONDIS. Dodatkowo podano zależności przewodnictwa i pojemności elektrycznej jako funkcje temperatury i częstości pola mierzącego. Otrzymane wyniki ilustrują dobrze przejścia fazowe. E. Juszyńska-Gałązka, M. Gałązka, M. Massalska-Arodź et al. Phase Behavior and Dynamics of the Liquid Crystal 4 -butyl-4-(2-methylbutoxy)azoxybenzene (4ABO5*), J. Phys. Chem. B 114 (51), 14982-14989 (2014). Opublikowano w 2014 roku 29 artykułów w czasopismach wyróżnionych w JCR z tego zadania. zadanie 2. Badania fazy skondensowanej metodami spektroskopii jądrowej; anihilacja pozytonów. 1. Pomiary objętości swobodnych w materiałach molekularnych metodą anihilacji pozytonów. - Celem tych prac jest uzyskanie informacji o lokalnych właściwościach mikroskopowych ciekłych kryształów i kryształów molekularnych związanych z konfiguracją dipoli molekularnych i ich zmianach podczas przejść fazowych oraz na temat mikrostruktury polimerów i kompozytów polimerowych. 2. Badania defektów sieci krystalicznej w metalach i stopach. - Celem tych prac jest określenie wpływu różnych czynników na zdefektowanie warstwy wierzchniej powstałej podczas eksploatacji w procesie tarcia ślizgowego. Badania procesu zdrowienia i rekrystalizacji metali i stopów poddanych odkształceniu plastycznemu będą miały na celu weryfikację modeli opisujących te procesy. 3. Pomiary i symulacje profili implantacji pozytonów. - Celem tych prac jest opis zjawiska przejścia pozytonu przez granicę między ośrodkami oraz weryfikacja wyników symulacji komputerowych poprzez pomiary profili implantacji pozytonów w różnych materiałach. Kontynuowano współpracę z firmą ABB (Asea Brown Boveri Group Ltd.), w ramach 27

której przeprowadzono badania objętości swobodnych w materiałach polimerowych stosowanych w przemyśle, poddanych starzeniu. We współpracy z Instytutem Inżynierii Materiałowej i Ceramiki AGH przeprowadzono badania wpływu sieciowania na objętości swobodne w polisiloksanach. Przeprowadzono pomiary średniego czasu życia pozytonów i poszerzenia dopplerowskiego linii anihilacyjnej w warstwie wierzchniej wytworzonej wskutek tarcia suchego w tytanie. Rozpoczęto także temperaturowe pomiary zdrowienia i rekrystalizacji w warstwie wierzchniej wytworzonej w procesie tarcia dla czystego magnezu. Kontynuowano badania wygrzewania defektów w austenitycznej stali nierdzewnej odkształconej przez walcowanie uzupełniając metody anihilacji pozytonów metodami komplementarnymi takimi jak pomiar mikrotwardości, pomiary właściwości magnetycznych, XRD, SEM. Rozpoczęto pomiary tzw. efektu akumulacji pozytonów w próbkach proszkowych. Efekt po raz pierwszy stwierdzono w profilach implantacji pozytonów w układach warstw, ale wymagał on dalszego potwierdzenia. W tym celu wykonano pomiary charakterystyk anihilacyjnych dla próbek kompozytów żywicy epoksydowej z proszkami różnych metali i związków chemicznych. Wykazano po raz pierwszy eksperymentalnie, że profil zdefektowania powstałego podczas suchego tarcia nie wykazuje wykładniczej zależności, a ma kształt sigmoidalny. Taką zależność stwierdzono w Ti podanym tarciu. Pomiary wykonane dla próbek czystego Mg poddanego tarciu, pokazały całkiem odmienny sposób zdrowienia niż ma to miejsce w przypadku próbek odkształconych poprzez prasowanie lub walcowanie. Badania kompozytów żywicy epoksydowej jednoznacznie potwierdziły istnienie tzw. efektu akumulacji pozytonów. W roku 2014 opublikowano 10 prac w czasopismach wyróżnionych w JCR dotyczących badań w omawianym zadaniu. zadanie 3. Metody magnetycznego rezonansu jądrowego w badaniach struktury ciał stałych i dynamiki molekularnej Zakład 32 Unikalna w skali światowej aparatura umożliwia pomiary widm i relaksacji dla deuteronów w temperaturach 5 310 K. Dodatkowe wyposażenie stanowią sondy z rotującą próbką (MAS) umożliwiające pomiary widm na wielu jądrach, np. 29 Si, 27 Al, 31 P, 11 B, 51 V. Metoda MAS umożliwia badania struktury katalizatorów w celu optymalizacji ich ważnych technologicznie właściwości. Z kolei dynamika cząsteczek, wprowadzonych do komór zeolitów, odzwierciedla ich oddziaływania z centrami adsorpcji co pozwala na charakteryzację zjawisk powierzchniowych. Zasadniczym celem prowadzonych badań jest opracowanie nowych, wydajnych typów katalizatorów, które mają praktyczne zastosowanie w procesach produkcyjnych, ochronie środowiska i zielonej chemii. Są one oparte na naturalnych i syntetycznych zeolitach oraz materiałach mezoporowatych. Badania wydajności i selektywności katalizatorów na modelowych reakcjach doprowadzi do optymalizacji zarówno procesu syntezy, jak i końcowych parametrów. W badaniach tych spektroskopia wysokiej zdolności rozdzielczej w ciele stałym MAS-NMR stanowi niezbędne uzupełnienie standartowych metod służących do charakteryzacji struktury materiałów heterogenicznych. 28

1. Badanie dynamiki cząsteczek i ich oddziaływań metodami deuteronowej spektroskopii rezonansu magnetycznego w ważnych technologicznie zeolitach. 2. Zastosowanie spektroskopii MAS-NMR o wysokiej zdolności rozdzielczej w ciele stałym do badania struktury nowych katalizatorów syntetycznych. Ad.1 Zakończono wieloletnie badania dynamiki D 2 O w faujazytach o różnym stopniu wypełnienia. Widma pozwalają na określenie symetrii rotacji i wyznaczenie stałych oddziaływania kwadrupolowego dla deuteronów w różnych położeniach, relaksacja dostarcza danych o sile wiązań, co razem charakteryzuje lokalizację cząsteczek. Dynamika wody w zeolitach wynika zarówno z wiązań wodorowych do struktury zeolitu jak i z wiązań międzymolekularnych prowadzących do tworzenia złożonych struktur przestrzennych - klastrów. Podjęto obliczenia metodami DFT (współpraca z prof. Z. Łodzianą i dr P. Błońskim), których celem jest charakteryzacja różnych grup hydroksylowch w strukturze faujazytu DX poprzez wyznaczenie stałych kwadrupolowych dla 17 O i 2 H oraz określenie położeń zaadsorbowanych molekuł D 2 O. Pozwoli to na szczegółową interpretację wyników naszych pomiarów. Ad.2. Określenie wpływu procesów sekwencyjnej dealuminacji i desilikacji mordenitu na jego strukturę i własności katalityczne. Badania warstwowego zeolitu MCM-56 i jego trójwymiarowych pochodnych. Współpraca z Wydziałem Chemii UJ, Badanie własności fizykochemicznych i katalitycznych montmorillonitu zmodyfikowanego kwasem HPW. Współpraca z Instytutem Katalizy i Fizykochemii Powierzchni PAN, Badania strukturalne biologicznie aktywnych szkieł krzemianowo-fosforanowych modyfikowanych miedzią oraz materiałów ceramicznych typu SiCO. Współpraca z Wydziałem Inżynierii Materiałowej i Ceramiki AGH, Określenie roli strukturalnego krzemu w naturalnym pirochlorze. Współpraca z Wydziałem Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH, Wykazano, poprzez analizę zależności temperaturowej szybkości relaksacji spinowosieciowej dla deuteronów, występowanie efektu histerezy dla struktury klastrów wody: klastry formują się w komorach faujazytów w niższej temperaturze niż się rozpadają. Badania dynamiki metanolu mogą mieć znaczenie w procesach technologicznych syntezy benzyny z metanolu. Opublikowano w 2014 roku 8 artykułów w czasopismach wyróżnionych w JCR z tego zadania. Zakład 33 zadanie 4. Badania komputerowe struktury i dynamiki materiałów krystalicznych i nanomateriałów 1. Zbadanie własności strukturalnych i dynamicznych nanocząstek Fe-Pt i Fe metodami obliczeniowymi z pierwszych zasad (współpraca COST Action MP0903 NANOALLOY) 29

2. Zbadanie struktury i wyliczenie fononowych krzywych dyspersji oraz fononowych gęstości stanów w wybranych związkach ziem rzadkich 3. Wyznaczenie struktury krystalicznej i dynamiki sieci w cienkich warstwach FeO na powierzchni Pt(111) a) W ramach tego zadania przeprowadzono dalsze badania struktury i dynamiki nanocząstek FePt o symetrii tetragonalnej i ikosaedrycznej. Wykorzystano dwie techniki obliczeniowe oparte na teorii funkcjonału gęstości (DFT): optymalizację struktury w temperaturze T=0 K i symulację metodą dynamiki molekularnej w zakresie temperatur 150-1000 K. b) Przeprowadzono obliczenia ab initio parametrów sieci krystalicznej, sił międzyatomowych i energii drgań atomowych dla związku DySi2. c) Wykonano obliczenia z pierwszych zasad struktury krystalicznej, gęstości stanów elektronowych i rozkładów momentów magnetycznych w cienkich warstwach FeO na powierzchni Pt(111) w zależności od grubości warstwy i symetrii sieci. d) Przeprowadzono badania struktury krystalicznej i dynamiki sieci pięciu tlenków metali przejściowych (PdO, PtO, CuO, AgO i HgO). a) Zbadano po raz pierwszy dynamikę i stabilność ikosaedrycznych nanocząstek FePt z losowym rozkładem atomów Fe i Pt metodą dynamiki molekularnej ab initio. Zaobserwowano wyraźną tendencję do gromadzenia się atomów Pt na powierzchni cząstek i silną deformację struktury w całym zakresie temperatur (150-1000 K). b) Wyliczone zostały krzywe dyspersji i gęstości stanów fononowych dla związku DySi2. Otrzymano dobrą zgodność parcjalnych widm dysprozu w strukturze DySi2 z wynikami pomiarów dla cienkich warstw metodą nieelastycznego rozpraszania jądrowego w ESRF. Na podstawie wyznaczonych widm fononowych wyliczono wielkości termo-elastyczne sieci kryształu DySi2: entropię, ciepło właściwe, stałe siłowe i średnie wychylenia atomów. c) Obliczenia struktury krystalicznej cienkich warstw FeO na powierzchni Pt(111) dla różnych symetrii pozwoliły na określenie najbardziej stabilnej geometrii i wyliczenie odległości międzyatomowych. Wyliczenie momentów magnetycznych i przesunięć izomerycznych dla atomów żelaza w strukturze FeO umożliwiło interpretację pomiarów widm Mössbauera wykonanych w funkcji grubości warstwy (1 ML-17 ML). d) W oparciu o dokładne obliczenia metodą hybrydowej teorii funkcjonału gęstości wyjaśniono struktury krystaliczne tlenków metali przejściowych Pd, Pt, Cu, Ag i Hg. Każdy z badanych tlenków okazał się niestabilny w strukturze typu NaCl. Urojony mod fononowy pojawiał się dla wszystkich tlenków w tym samym punkcie strefy Brillouina, L=(1 2, 1 2, 1 2). Właśnie ta niestabilność prowadzi do struktur jakie są przyjmowane przez te tlenki w niskiej temperaturze, a także zgodnego z eksperymentem półprzewodnikowego charakteru struktury elektronowej. Model "niestabilności fononowej" jest wg autorów bardzo ogólny i zostanie on użyty do wyjaśnienia dużej liczby złożonych struktur krystalicznych pierwiastków i związków chemicznych. Publikacja M. Derzsi, P. Piekarz, W. Grochala, Structures of Late Transition Metal Monoxides from Jahn-Teller Instabilities in the Rock Salt Lattice, Phys. Rev. Lett., 113 (2014) 025505; Opublikowano w 2014 roku 4 artykuły w czasopismach wyróżnionych w JCR z tego zadania. 30