KLASA MEDIALNA (IX LO) W Centrum Edukacji do tej pory funkcjonowały wcześniej dwie innowacje pedagogiczne z języka polskiego: pierwsza anglistyczna (skupiona na kulturze anglosaskiej, czyli na literaturze i kinie brytyjskim oraz amerykaoskim) i druga filmoznawcza (teoria i historia kina polskiego i światowego). Obecnie, od roku szkolnego 2014/2015, będzie wdrożona kolejna, trzecia już innowacja, w wyniku której w naszym liceum zaistnieje autorska klasa medialna (prawdopodobnie jedyna w Zabrzu). Program innowacyjny będzie dotyczył języka polskiego, a jego nazwa oficjalna brzmi: W KRĘGU EDUKACJI MULTIMEDIALNEJ (KINO TELEWIZJA REKLAMA) OTO GARŚD PODSTAWOWYCH INFORMACJI: 1. INNOWACJA PEDAGOGICZNA: programowo-metodyczna (w pewnym stopniu modyfikuje i zarazem uzupełnia nowymi treściami wybrany program nauczania z języka polskiego, wdraża niektóre nowe metody, oczywiście nie zmieniając standardów ujętych w aktualnej podstawie programowej, obowiązującej w szkole ponadgimnazjalnej) 2. OBSZAR TEMATYCZNY: media elektroniczne (kino autorskie i kino gatunków, formy telewizyjne, reklama, Internet) w kontekście współczesnej kultury masowej, z nawiązaniami do kultury wysokiej (literatura, sztuka, muzyka) 3. AUTOR: mgr Krzysztof Kurczyna (nauczyciel dyplomowany języka polskiego 25 lat stażu pracy opiekun kółka filmoznawczego) 4. MIEJSCE REALIZACJI: Centrum Edukacji w Zabrzu IX Liceum Ogólnokształcące 5. CZASOKRES: cykl trzyletni od 1 września 2014 r. do 30 kwietnia 2017 r. 6. INFRASTRUKTURA: sala nr 220 - specjalistyczna pracownia j. polskiego z kompleksowym wyposażeniem (telewizor, magnetowid, odtwarzacz DVD, laptop, tablica interaktywna, rzutnik multimedialny, rzutnik przeźroczy, dostęp do Internetu, bogate zasoby Szkolnej Filmoteki Humanistycznej, pakiet Filmoteka Szkolna, biblioteczka podręczna i inne materiały własne, ścienne tablice poglądowe dotyczące historii i teorii kina oraz telewizji, plakaty film.)
PODSTAWOWE CELE INNOWACJI poszerzenie ogólnohumanistycznej wiedzy uczniów z zakresu historii i teorii kina oraz z dziedziny techniki (technologii) i krytyki filmowej pogłębienie wiedzy na temat szeroko pojętej kultury audiowizualnej i medialnej (telewizja, reklama, Internet) udoskonalenie umiejętności krytycznej analizy i twórczego odczytywania sensów i ukrytych znaczeń audiowizualnych tekstów kultury wyrobienie nawyku regularnego uczęszczania do kina na ambitniejsze filmy wpojenie umiejętności krytycznego i refleksyjnego odbioru telewizji (filmy, seriale, programy, reklamy) uatrakcyjnienie procesu wychowawczego poprzez obcowanie z kinem problemowym, ambitnym, promującym określone ideały i wartości ogólnoludzkie, europejskie i narodowe (w tym chrześcijańskie, demokratyczne, pacyfistyczne) wypełnienie czasu wolnego uczniów w sposób odpowiedzialny i kreatywny NA CZYM POLEGA ISTOTA TEGO PROGRAMU? Mój medialny program innowacyjny obejmuje: główne środki wyrazowe X Muzy, estetyczną autonomię filmu przy jednoczesnej korespondencji z literaturą, sztuką i filozofią; związki z historią (konteksty danej epoki), problematykę filmowej adaptacji tekstu literackiego, wreszcie kino jako kontekst interpretacyjny dla literatury, a także specyfikę form telewizyjnych oraz treściową i formalną strukturę reklam. Dzięki temu rozwijają się zainteresowania uczniów (wolą dziś film i muzykę bardziej od literatury), a ich dostęp do kultury wysokiej staje się łatwiejszy. W tym ujęciu media, a szczególnie film (kinowy i telewizyjny) zostaje wpisany w ciągłość tradycji kulturowej. Tak więc staje się narzędziem do intelektualnego poznawania świata i człowieka oraz stworzonej przezeń cywilizacji, co pozwala na nauczanie komunikacyjne. Wynika to z konieczności dostosowania dotychczasowych programów nauczania do szeroko rozumianego kształcenia kulturowo literackiego, nastawionego na rozumienie coraz bardziej skomplikowanego świata. Program uczy przede wszystkim samodzielności badawczej, jeżeli chodzi o analizowanie filmów pojmowanych jako teksty kultury. Adresowany jest do szkoły, która stawia sobie za cel twórcze przekazywanie wiedzy i wpajanie umiejętności logicznego myślenia, co jest zgodne z ideą nowej matury. Filmy, seriale, programy czy reklamy są dobrane starannie i bardzo selektywnie. Jak wynika z analizy poprzednich innowacji, uczniowie uczęszczający do takiej klasy na ogół osiągają lepsze wyniki na maturze i łatwiej im idzie na studiach humanistycznych.
TREŚCI EDUKACYJNE I METODY DYDAKTYCZNE Doborem określonych, oczywiście selektywnych treści dydaktycznych w przypadku mej innowacji rządzi zasada kaskadowości, stopniowo redukowanej w trakcie cyklu kształcenia. Praktycznie wygląda to tak: klasa I kino i telewizja, Internet i reklama klasa II kino i telewizja klasa III kino Widać wyraźnie, że szczególny nacisk kładę na filmy kinowe, potem na formy telewizyjne. Zakres materiału stopniowo się zmniejsza aż do klasy maturalnej, bo wtedy najwięcej czasu należy poświęcić na przygotowanie do egzaminu maturalnego, a więc również na powtórzenie wcześniejszych partii materiału. Pamiętać trzeba także o precyzyjnym monitoringu nowej podstawy programowej. W całym cyklu na innowację przeznaczam orientacyjnie ok. 30 32 godziny, co oczywiście można też modyfikować, a nawet poszerzać (np. zastępstwa w tej klasie czy ewentualnie dodatkowe godziny z puli dyrektorskiej). Oprócz tego istotna część programu, może czasem nawet ciekawsza, będzie realizowana poza lekcjami czy poza szkołą (sesje naukowe, konkursy nt. mediów, warsztaty filmoznawcze, wycieczki kinowe, kółko filmowe). Od 2 lat prowadzimy owocną współpracę z zabrzańską filią Wyższej Szkoły Technicznej z Katowic i zamierzamy ją kontynuować (np. warsztaty dla uczniów w zakresie techniki filmowej). SZCZEGÓŁOWY PLAN ZAJĘĆ KLASA I LO Bloki programowe: a) dawna literatura i kultura na srebrnym ekranie b) kino gatunków telewizja reklama Internet Wersja podstawowa (zaj. lekcyjne) 1) Kino gatunków: sensacja, horror i SF znaczenia jawne i ukryte (etiudy). (1 2) O specyfice Teatru Telewizji: estetyka spektaklu L. Adamika Król Edyp. (1 3) Kino a literatura: Omen Donnera jako sataniczny horror z Apokalipsą w tle. (2 4) Seriale, seriale Dr House, czyli kontrowersyjna filozofia na małym ekranie. (1 5) Kino a literatura: Średniowieczne korzenie fantasy w serialu Wiedźmin (fr. 1 6) Czy reklama kłamie? O funkcji perswazyjnej i reklamach podprogowych. (1 7) Internet skarbiec czy śmietnik kultury? (debata) (1 8) Filmoteka Szkolna: Tango i Schody jako teksty paraboliczne. (1
9) Kino a literatura: Szekspir współczesny animowana wersja Hamleta i japońska Makbeta. (fr. 1 10) Filmowe wizje epok: Zrozumieć barok tradycja sarmacka w polskim kinie ( Potop Hoffmana fr. cz. I) (1 11) Filmowe wizje epok: Kultura muzyczna Oświecenia w filmie Formana Amadeusz. (1-2 Wersja rozszerzona (zaj. pozalekcyjne SDKF Orion ) 1) Kino i historia: Gladiator Scotta hollywoodzkie widowisko czy może moralitet? (3 2) Filmowe wizje epok: Blaski i cienie średniowiecza w Imieniu róży Annauda (3 3) Kino a literatura: Twórcza zdrada uwspółcześniona wersja Ryszarda III w reż. Loncraine a. 4) Filmowe wizje epok: Motywy religijne w kinie światowym Misja Joffe a jako dzieło filozoficzne. (3 5) Kino gatunków (western): Nadwestern i antywestern, czyli Indianie a wojna wietnamska ( Błękitny żołnierz Nelsona) (3 6) Kino gatunków (film katastroficzny): Katastroficzne kino lęków na przykładzie Trzęsienia ziemi Robsona. (3 KLASA II LO Bloki programowe: a) Literatura i kultura XIX stulecia na ekranie b) Oblicza kultury masowej Wersja podstawowa (zaj. lekcyjne) 1) Filmoteka Szkolna: Arka film animowany wobec współczesnych lęków egzystencjalnych i społecznych. (1 2) Elektroniczna globalna wioska, czyli multimedialne teksty kultury na You Tube. (wybór). (1 3) Filmowe wizje epok: Romantyczny mit wampira w Drakuli Coppoli. (fr.) (1 4) Kino i historia: Tragizm Powstania Styczniowego w Wiernej rzece Chmielewskiego (fr.) (1 5) Kino a literatura: Narodowy arcydramat na ekranie fr. Lawy Konwickiego. (1 6) Kino a literatura: Jak sfilmować epos narodowy? Pan Tadeusz według Wajdy (fr.) (1 7) Czy telenowela nas wychowuje? Próba interpretacji wybranych scen. (1 8) Kino a literatura: Realizm i naturalizm w filmowej wersji Germinal. (fr.) (1 9) Filmowe wizje epok: Młodopolska góralszczyzna w Legendzie Tatr Solarza. (fr.) (1 10) Filmowe wizje epok: Gorzka Ziemia obiecana Reymonta oczami Wajdy. (fr.) (1 11) REZERWA: wybrana wspólnie poz. z zasobów Filmoteki Szkolnej.(1
Wersja rozszerzona (zaj. pozalekcyjne SDKF Orion ) 1) Kino a literatura: Klasyczny horror i współczesne dylematy naukowe Frankenstein Branagha. (3 2) Kino autorskie: Twarze Księgi - Jezus z Montrealu jako religijny film ponadczasowy. (3 3) Kino autorskie: Zbrodnia i kara po polsku, czyli Dług Krauzego. (3 4) Kino gatunków (western): Odrodzenie kina przygodowego w latach 90-tych Ostatni Mohikanin Manna. (3 5) Kino gatunków (sensacja): Człowiek wobec zła i przemocy, czyli Brudny Harry Siegela. (3 6) Kino gatunków (thriller): Psychoza Hitchcocka jako perfekcyjna maszyna do wytwarzania strachu. (3 7) Kino gatunków (SF): Sześcian Nataliego od mitu labiryntu do gier komputerowych. (3 8) Kino a literatura: Czas apokalipsy człowiek wobec zła. (3 KLASA III LO Blok programowy: XX wiek filmowe wizje i rewizje Wersja podstawowa (zaj. lekcyjne) 1) Filmoteka szkolna: Szczurołap i Chleb krytyka ideologii totalitarnych. (1 2) Filmoteka Szkolna: Wojna w filmie polskim wybrane fragmenty. (1 2) Edukacja regionalna: Filmowy mit śląskiej małej ojczyzny ( Sól ziemi czarnej Kutza) ( 2 3) Kino i historia: Wizerunek rewolucji we współczesnym kinie polskim, czyli Pożegnanie jesieni Trelińskiego. (1 4) Kino i historia: Od wojny obronnej do wojny domowej. Próba analizy symbolicznej wybranych scen Popiołu i diamentu Wajdy. (2 5) Kino i historia: Filmowe portrety Polski po 1945 roku Przesłuchanie Bugajskiego. (2 6) Kino i historia: X Muza wobec systemów totalitarnych Europa Europa Holland. (1 7) REZERWA: Kino i historia: Relacje polsko niemiecko żydowskie w Liście Schindlera Spielberga (fr.) (1 Wersja rozszerzona (zaj. pozalekcyjne SDKF Orion ) 1) Kino gatunków (musical): Ściana Parkera jako symboliczna i psychodeliczna wizja XX wieku. (3 2) Kino gatunków (musical): Kultowy Hair Formana utopijny manifest kontrkultury. (3 3) Kino i historia: Narodziny jaja węża o Kabarecie Fosse a słów kilka. (3 4) Kino i historia: Big Brother czuwa Folwark zwierzęcy Orwella w wersji aktorskiej. (3
5) Kino a literatura: Nurt wiejski we współczesnym kinie polskim Konopielka Leszczyńskiego. (3 6) Kino gatunków (horror): Artystyczna ewolucja horroru na przykładzie Szóstego zmysłu Shyamalana. (3 7) Kino gatunków (film wojenno-batalistyczny): Między strachem a heroizmem Szeregowiec Ryan Spielberga (3. OSOBNO NALEŻY WLICZYĆ FILMY, NA KTÓRE BĘDZIEMY CHODZIĆ DO ZABRZAŃSKIEGO MULTIKINA LUB KINA STUDYJNEGO ROMA, A TAKŻE TE, KTÓRE BĘDZIEMY OGLĄDAĆ W RAMACH NP. DNI FILMU (MARATONY LUB PRZEGLĄDY FILMOWE). SZKOLNY DYSKUSYJNY KLUB FILMOWY ORION STATUT I RAMOWY PLAN PRACY 1. SDKF Orion działa przy Centrum Edukacji w Zabrzu jako pozalekcyjne kółko filmoznawcze, skupiające miłośników dobrego kina. 2. Działa od września do czerwca danego roku szkolnego, w przypadku uczniów klas maturalnych do kwietnia (z przerwami świątecznymi i wakacyjnymi). 3. Statut DKF nie może być sprzeczny ze statutem, wizją i misją szkoły może być zmieniony na wniosek opiekuna lub większości członków. 4. Spotkania klubowe odbywają się w czasie wolnym od zajęć szkolnych, w sali 220, raz na 2 tygodnie (terminy mogą ulec zmianie), o godz. 17.00. 5. Opiekunem kółka jest mgr Krzysztof Kurczyna, polonista prowadzący innowacyjne klasy filmowe (medialne). 6. Klub współpracuje z zabrzańskim Multikinem i studyjnym kinem Roma (wycieczki edukacyjne), zabrzańską filią Wyższej Szkoły Technicznej, Klubem Myśli Humanistycznej II LO, a także z innymi instytucjami (w miarę potrzeby) oraz z organami wewnątrzszkolnymi Centrum Edukacji. 7. Głównym celem działalności SDKF jest promowanie ambitnego kina (zwłaszcza polskiego, europejskiego, amerykańskiego, japońskiego i australijskiego) oraz kształtowanie ogólnej kultury filmowej młodzieży poprzez organizowanie pokazów i przeglądów filmowych, prelekcji i dyskusji, wycieczek kinowych, konkursów filmoznawczych i sesji popularnonaukowych. 8. Statut, zaprezentowany Dyrekcji, powinien być zaakceptowany przez Radę Pedagogiczną CE w głosowaniu jawnym większościowym (dotyczy to także istotnych zmian). 9. Wszelkie sprawy organizacyjne są załatwiane na forum klubowym drogą dyskusji i demokratycznego głosowania (wątpliwości rozstrzyga opiekun). 10. Bazę techniczną stanowią zbiory własne opiekuna (filmoteka domowa) i zasoby Szkolnej Filmoteki Humanistycznej. 11. Podstawą działalności są projekcje filmowe (video, DVD, rzutnik multimedialny), poprzedzone prelekcją wstępną i zakończone dyskusją analityczną. Szczególną uwagę poświęcamy kinu gatunków (fantastyka i groza, sensacja i przygoda, komedia, western, musical itd.).
12. Członkami SDKF są uczniowie klas filmowych, przy czym w miarę wolnych miejsc mogą w zajęciach uczestniczyć uczniowie z innych klas i z zaprzyjaźnionych szkół. 13. Członkostwo w SDKF jest bezpłatne, podobnie wstęp na pokazy filmowe opiekun pracuje społecznie. 14. Wszyscy członkowie SDKF są zobowiązani do przestrzegania statutu karą za jego rażące naruszenie, nieuczestniczenie w spotkaniach lub złe wyniki w nauce może być po uprzednim ostrzeżeniu okresowe lub stałe wykluczenie z grona klubowiczów. 15. Nagrody za aktywną działalność to: cząstkowe oceny (bardzo dobre lub celujące) z j. polskiego i podwyższona ocena z zachowania, zniżkowy lub bezpłatny wstęp do kina, nagrody rzeczowe (filmy na DVD lub książki o tematyce filmowej). 16. SDKF Orion może być rozwiązany na wniosek opiekuna, jeżeli okoliczności techniczne, organizacyjne lub prawne uniemożliwiają lub poważnie ograniczają statutową działalność. 17. Dyrekcja CE może wspierać organizacyjnie i finansowo statutową działalność klubu. 18. SDKF Orion w Zabrzu może być zarejestrowanym członkiem organizacji zrzeszającej Dyskusyjne Kluby Filmowe działające na terenie kraju. 19. Spotkania klubowe są dokumentowane w dzienniku zajęć pozalekcyjnych. 20. Te zajęcia mogą być wliczane do czasu pracy nauczyciela w ramach godzin kartowych, czyli z art. 42 (1 godzina to 60 min.). 21. Powyższy statut obowiązuje od 1 września roku szkolnego 2000/2001 aż do odwołania. --------------------------------------------------------------------------------------------------------- CHCECIE OGLĄDAD ZA DARMO ŚWIETNE I NIEBANALNE FILMY, DYSKUTOWAD O NICH, POGŁĘBIAD SWOJĄ WIEDZĘ HUMANISTYCZNĄ? CHCECIE BYD LEPIEJ PRZYGOTOWANI DO NOWEJ, ZREFORMOWANEJ, NIEWĄTPLIWIE TRUDNIEJSZEJ MATURY Z JĘZYKA POLSKIEGO? CHCECIE, BY ŁATWIEJ WAM SIĘ STUDIOWAŁO? CHCECIE WIEDZIED WIĘCEJ O TELEWIZJI, INTERNECIE I REKLAMACH? CHCECIE PO PROSTU BYD MĄDRZEJSZYMI, WRAŻLIWSZYMI I LEPIEJ WYKSZTAŁCONYMI LUDŹMI? TO PYTANIA RETORYCZNE, A ODPOWIEDŹ JEST PROSTA PRZYJDŹCIE DO NASZEGO IX LICEUM W CENTRUM EDUKACJI, A PO 3 LATACH OSIĄGNIĘCIE TE CELE. S E R D E C Z N I E Z A P R A S Z A M Y!!!