PROGRAM EDUKACJI ZDROWOTNEJ. ŻYJEMY ZDROWO BO JEMY WARZYWA I OWOCE NA SUROWO.

PROGRAM EDUKACJI ZDROWOTNEJ. ŻYJEMY ZDROWO BO JEMY WARZYWA I OWOCE NA SUROWO. mgr Joanna Dyjak Barbara Sak Olesno 2014

SPIS TREŚCI I WSTĘP II ZAŁOŻENIA I CELE PROGRAMU III METODY, FORMY I ŚRODKI REALIZACJI IV TREŚCI KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA V EWALUACJA VI ANEKS teksty literackie, teksty piosenek, inscenizacje, karty pracy VII BIBLIOGRAFIA

I WSTĘP O zdrowiu dziecka i prawidłowym jego rozwoju decyduje wiele czynników wśród których na pierwsze miejsce należy wysunąć prawidłowe żywienie. Przedszkole jest odpowiednim miejscem do kształtowania postaw pro zdrowotnych wśród dzieci, gdyż przebywają one w nim ponad 5 godzin dziennie. Są pod opieką wykwalifikowanej kadry pedagogicznej, świadomej długofalowych korzyści płynących z wczesnego kształtowania prawidłowych postaw. Małe dzieci nie posiadają utworzonych złych nawyków w zakresie zachowań zdrowotnych. Dziecko w wieku przedszkolnym pojmuje świat holistycznie a stwarzane przez nauczyciela sytuacje dydaktyczne i często wykorzystywane spontaniczne zachowania dzieci pozwalają na kształtowanie nawyków i zachowań sprzyjających zdrowiu. Nawyki żywieniowe nabyte w dzieciństwie często kształtują późniejsze wybory. Dieta dzieci powinna być zrównoważona odżywczo odpowiednio dla danego wieku. Jednym z zadań przedszkola jest zapewnienie dzieciom racjonalnych posiłków dostarczających niezbędnych składników odżywczych oraz wykształcenie odpowiednich nawyków żywieniowych na całe życie. W tym celu należy dążyć do: wyrabianie pozytywnego stosunku do pożywienia zawierającego potrzebne dla zdrowia składniki, włączanie do diety dużej ilości warzyw i owoców i produktów mlecznych, przyzwyczajania do spożywania pokarmów twardych wymagających wzmożonej pracy szczęk, ograniczenia podawania dzieciom potraw zbyt tłustych i mało urozmaiconych, wyrabiania ostrożności wobec nieznanych grzybów, owoców i warzyw, wyrabiania negatywnych postaw wobec szkodliwych używek. Nauczyciel planując pracę z dziećmi powinien uwzględnić treści związane z: kulturę spożywania posiłków, umiejętnym organizowaniem przestrzeni, w której jedzenie się przygotowuje i konsumuje, przekazywaniu wiadomości o tym, jakie są zasady zdrowego żywienia w praktyce, poznaniem i obsługiwaniem prostych urządzeń używanych w kuchni domowej. Podstawa programowa wychowania przedszkolnego ujmuje kwestie zdrowego odżywiania w następujących obszarach: - Kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych. Wdrażanie dzieci do utrzymania ładu i porządku (obszar 2). Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej właściwie zachowuję się przy stole podczas posiłków, nakrywa do stołu i sprząta po sobie. - Wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej dzieci (obszar 5). Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej dba o swoje zdrowie, zaczyna orientować się w zasadach zdrowego żywienia. - Wspomaganie rozwoju umysłowego dzieci poprzez zabawy konstrukcyjne, budzenie zainteresowań technicznych (obszar 10). Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej interesuję się urządzeniami technicznymi (np. używanymi w gospodarstwie domowym), próbuje rozumieć jak one działają i zachowuje ostrożność przy korzystaniu z nich. Bardzo lubiane przez dzieci zajęcia w przedszkolu na temat gospodarstwa domowego i przygotowywania potraw są okazją do kształtowania pożądanych nawyków racjonalnego odżywiania się na całe życie.

II ZAŁOŻENIA I CELE PROGRAMU Program jest adresowany do dzieci przedszkolnych w wieku 3-6 lat. Program opracowano w odpowiedzi na Rządowy Program na lata 2014-2016 BEZPIECZNA I PRZYJAZNA SKZOŁA. CELE PROGRAMU CEL GŁÓWNY: Uświadomienie znaczenia spożywania warzyw i owoców dla zdrowia. CELE OGÓLNE: poznawanie zdrowego stylu odżywania się, wyrabianie nawyków higienicznego spożywania pokarmów, wychowanie świadomego konsumenta, uświadamianie dzieciom potrzeb harmonijnego współżycia z przyrodą, rozwijanie umiejętności samodzielnej pracy u dziecka oraz umiejętności współpracy w zespole, zachęcanie do posługiwania się urządzeniami kuchennymi, zachęcanie do smakowania różnych warzyw i potraw, mimo niechęci czy uprzedzeń, przygotowanie do kontynuowania edukacji zdrowotnej na poziomie szkolnym, CELE OPERACYJNE: DZIECI: rozpoznają i nazywają wybrane warzywa i owoce, za pomocą zmysłów poznają warzywa i owoce, obserwują i rozpoznają warzywa i owoce, prawidłowo posługują się urządzeniami kuchennymi, znają nazwy owoców egzotycznych, znają i nazywają warzywa i owoce które można spotkać w naszych sadach i ogrodach, uczestniczą w zajęciach kulinarnych, wykonują prace plastyczno-techniczne, śpiewają piosenki, biorą udział w inscenizacjach, organizują wystawy.

III METODY, FORMY I ŚRODKI REALIZACJI Realizując program ŻYJEMY ZDROWO BO JEMY WARZYWA I OWOCE NA SUROWO należy uwzględnić metody i formy dostosowane do wieku i potrzeb dzieci. PODSTAWOWE METODY: słowne opowiadanie, rozmowa, wiersz, percepcyjne obserwacja, pokaz, prezentacja, inscenizacja, aktywizujące działania praktyczne, FORMY ORGANIZACJI PRACY: indywidualna, zespołowa, grupowa, spacery, wycieczki, uroczystości. ZALECANE ŚRODKI DYDAKTYCZNE: teksty literackie, ilustracje, rekwizyty, eksponaty w kąciku przyrody, przybory plastyczno-techniczne, akcesoria kuchenne, karty pracy. WSPÓŁPRACA Z RODZICAMI: włączanie rodziców do realizacji programu poprzez przygotowanie i dostarczanie owoców i warzyw oraz ich przetworów.

IV TREŚCI KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA Treści edukacyjne programu ŻYJEMY ZDROWO BO JEMY WARZYWA I OWOCE NA SUROWO został podzielony na obszary do realizacji w ciągu roku szkolnego. I ZDROWY KOSZYK PANI JESIENI Tematyka zajęć Sytuacje edukacyjne Przewidywane osiągnięcia dzieci Co nam jesień w koszu niesie. Stworzenie w salach wystawki warzyw i owoców przyniesionych przez rodziców. Wycieczka do sadu i ogrodu warzywnego. Wycieczka do sklepu z warzywami i owocami. Obserwacja klientów korzystających ze straganu. Opracowanie listy pytań Co chcemy dowiedzieć się o owocach i warzywach?. Poznanie wybranych owoców. Organizowanie święta wybranych warzyw i owoców. Degustacja warzyw i owoców. Uczestnictwo w zabawach dydaktycznych Co jest warzywem a co owocem Fantazyjne oblicze Składanie w całość pociętych na części obrazków warzyw i owoców Kalambury jarzynowe Do kogo należy połówka Rozpoznawanie warzyw i owoców poprzez zmysły Uczestnictwo w zabawach plastycznotechnicznych: wykonanie sałatki owocowej, wykonanie soku owocowego, wykonanie szaszłyków owocowych, Hop do garnka - zupa warzywna, lepienie warzyw i owoców z plasteliny i masy solnej, Owoce - malowanie farbami plakatowymi, Papierowe czary, Kukiełki warzywne, wystawa prac plastyczno-technicznych Smaczne i zdrowe są owoce sezonowe. Piosenki: Ogórek, Pomidorek, Owocowy blues. Inscenizacje: Zna nazwy owoców. Zna ich zastosowanie. Potrafi przygotować sok, szaszłyki. Zna wartości odżywcze owoców. Rozumie konieczność spożywania owoców. Degustuje potrawy. Potrafi wypowiadać się na temat ulubionych owoców. Przestrzega zasad higienicznych. Wykonuje prace plastyczne. Umie śpiewać piosenki. Przedstawia inscenizacje.

Rzecz wydaje się wątpliwa by kłóciły się warzywa D. Dębińska Warzywa i owoce B. Forma Nauka wybranych wierszy: Arbuz J. Brzechwa; Umie recytować wiersze. II W NASZEJ SPIŻARNI Tematyka zajęć Sytuacje edukacyjne Przewidywane osiągnięcia dzieci Zimowe zapasy Stworzenie w salach spiżarni warzyw i owoców oraz ich przetworów. Poznanie różnych warzyw, ich cech charakterystycznych, walorów zdrowotnych i sposobów przetwarzania. Wykonanie surówki z ulubionych warzyw przy udziale kucharki. Wykonanie sałatki warzywnej. Zabawy dydaktyczne: Czy to owoc czy warzywo Wybierz warzywo Kostka warzywna Zanieść warzywo Zaklaszcz gry usłyszysz prace plastyczne Przysmaki spiżarni Nauka wybranych wierszy: Ćwikła J. Brzechwa; Pomidor J. Brzechwa; Rzepka J. Tuwim; Co można zrobić z ziemniaka? H. Łochocka; Warzywa J. Tuwim; Na straganie J. Brzechwa; Sałatka J. Papuzińska; Przyszła jesień do ogródka L. Wiśniewski Witaminowe abecadło S. Kraszewski; Chrzan J. Brzechwa; W spiżarni M. Kownacka; Prace plastyczno-techniczne: Przysmaki spiżarni ; Ziemniaki łobuziaki ; Warzywne cudaki. Zna nazwy warzyw. Zna ich zastosowanie. Rozumie terminy włoszczyzna, jarzyny. Zna podstawowe narzędzia kuchenne. Przestrzega zasady bezpieczeństwa. Potrafi przygotować sałatkę. Wie o konieczności jedzenia warzyw. Wie jakie są zasady racjonalnego odżywiania. Potrafi dokonywać prostych wyborów dotyczących odżywiania. Zna wartości odżywcze warzyw. Umie recytować wiesze. Wykonuje prace plastyczne. Wykonuje prace techniczne.

III OWOCE DALEKICH KRAJÓW Tematyka zajęć Sytuacje edukacyjne Przewidywane osiągnięcia dzieci Lubimy owoce egzotyczne. Poznanie nazw owoców egzotycznych. Oglądanie i rozróżnianie owoców. Rozróżnianie smaków. Układanie i rozwiązywanie zagadek o owocach egzotycznych. Wykonanie soku owocowego. Kosztowanie dżemu ananasowego. Wykonanie szaszłyków owocowych. Zabawy dydaktyczne: Jaki masz owoc Czyj to kolor Co do czego pasuje Prace plastyczne: lepienie z plasteliny i masy solnej owoców egzotycznych, wykonanie plakatu Zdrowo się odżywiamy bo o zdrowie swoje dbamy. Zna nawy owoców. Zna kraj ich pochodzenia. Wie co jest zdrowe. Rozumie konieczność spożywania owoców egzotycznych. Zna wartości odżywcze owoców. Degustuje potrawy. Rozumie konieczność przezwyciężenia uprzedzeń do niektórych potraw. Rozróżnia owoce egzotyczne. Wykonuje prace plastyczne promujące zdrowy styl życia.

V EWALUACJA 1. Wystawa prac wykonanych przez dzieci. 2. Prezentacja zdjęć wykonanych podczas realizacji programu. 3. Ankieta dla dzieci Smacznie i zdrowo.

ANEKS

UTWORY LITERACKIE

Ćwikła Jan Brzechwa Raz buraczek nieboraczek zaczerwieniła się jak raczek: Toż gałgaństwo jest niezwykłe, żeby robić ze mnie ćwikłę i ucierać razem z chrzanem. Nie, to wprost jest niesłychane! Na to chrzan, choć był utarty, z gniewu zgorzkniał nie na żarty i powiedział w irytacji: Nie rozumiem, z jakiej racji jakiś burak za pięć groszy przy mnie tutaj się panoszy! Burak swoje, a chrzan swoje, zaperzyli się oboje, nie wiadomo, kto ma rację, a tu czas już na kolację, więc przy stole goście siedli i do mięsa ćwikłę zjedli. Nie ma chrzanu ni buraka. Ot i cała bajka taka. Pomidor Jan Brzechwa Pan pomidor wlazł na tyczkę i przedrzeźnia ogrodniczkę. Jak pan może, panie pomidorze?! Oburzyło to fasolę: A ja panu nie pozwolę! Jak pan może, panie pomidorze?! Groch zzieleniał aż ze złości: Że też nie wstyd jest waszmości, jak pan może, panie pomidorze?! Rzepa także go zagadnie: Fe! Niedobrze! Fe! Nieładnie! Jak pan może, panie pomidorze?! Rozgniewały się warzywa: Pan już trochę nadużywa. Jak pan może, panie pomidorze?!

Pan pomidor zawstydzony, cały zrobił się czerwony i spadł wprost ze swojej tyczki do koszyczka ogrodniczki. Rzepka Julian Tuwim Zasadził dziadek rzepkę w ogrodzie, Chodził te rzepkę oglądać co dzień. Wyrosła rzepka jędrna i krzepka, Schrupać by rzepkę z kawałkiem chlebka! Więc ciągnie rzepkę dziadek niebożę, Ciągnie i ciągnie, wyciągnąć nie może! Zawołał dziadek na pomoc babcię: Ja złapię rzepkę, ty za mnie złap się! I biedny dziadek z babcią niebogą Ciągną i ciągną, wyciągnąć nie mogą! Babcia za dziadka, Dziadek za rzepkę, Oj, przydałby się ktoś na przyczepkę! Przyleciał wnuczek, babci się złapał, Poci się, stęka, aż się zasapał! Wnuczek za babcię, Babcia za dziadka, Dziadek za rzepkę, Oj, przydałby się ktoś na przyczepkę! Pocą się, sapią, stękają srogo, Ciągną i ciągną, wyciągnąć nie mogą! Zawołał wnuczek szczeniaczka Mruczka, Przyleciał Mruczek i ciągnie wnuczka! Mruczek za wnuczka, Wnuczek za babcię, Babcia za dziadka, Dziadek za rzepkę, Oj, przydałby się ktoś na przyczepkę! Pocą się, sapią, stękają srogo, Ciągną i ciągną, wyciągnąć nie mogą! Na kurkę czyhał kotek w ukryciu, Zaszczekał Mruczek: Pomóż nam, Kiciu! Kicia za Mruczka, Mruczek za wnuczka, Wnuczek za babcię, Babcia za dziadka, Dziadek za rzepkę, Oj, przydałby się ktoś na przyczepkę! Pocą się, sapią, stękają srogo, Ciągną i ciągną, wyciągnąć nie mogą! Więc woła Kicia kurkę z podwórka, Wnet przyleciała usłużna kurka. Kurka za Kicię,

Kicia za Mruczka, Mruczek za wnuczka, Wnuczek za babcię, Babcia za dziadka, Dziadek za rzepkę, Oj, przydałby się ktoś na przyczepkę! Pocą się, sapią, stękają srogo, Ciągną i ciągną, wyciągnąć nie mogą! Szła sobie gąska ścieżynką wąską, Krzyknęła kurka: Chodź no tu gąsko! Gąska za kurkę, Kurka za Kicię, Kicia za Mruczka, Mruczek za wnuczka, Wnuczek za babcię, Babcia za dziadka, Dziadek za rzepkę, Oj, przydałby się ktoś na przyczepkę! Pocą się, sapią, stękają srogo, Ciągną i ciągną, wyciągnąć nie mogą! Leciał wysoko bocian-długonos, Fruńże tu, boćku, do nas na pomoc! Bociek za gąskę, Gąska za kurkę, Kurka za Kicię, Kicia za Mruczka, Mruczek za wnuczka, Wnuczek za babcię, Babcia za dziadka, Dziadek za rzepkę, Oj, przydałby się ktoś na przyczepkę! Pocą się, sapią, stękają srogo, Ciągną i ciągną, wyciągnąć nie mogą! Skakała drogą zielona żabka, Złapała boćka rzadka to gradka! Żabka za boćka, Bociek za gąskę, Gąska za kurkę, Kurka za Kicię, Kicia za Mruczka, Mruczek za wnuczka, Wnuczek za babcię, Babcia za dziadka, Dziadek za rzepkę, A na przyczepkę Kawka za żabkę Bo na tę rzepkę Też miała chrapkę. Tak się zawzięli, Tak się nadęli, Ze nagle rzepkę Trrrach!! wyciągnęli!

Aż wstyd powiedzieć, Co było dalej! Wszyscy na siebie Poupadali: Rzepka na dziadka, Dziadek na babcię, Babcia na wnuczka, Wnuczek na Mruczka, Mruczek na Kicię, Kicia na kurkę, Kurka na gąskę, Gąska na boćka, Bociek na żabkę, Żabka na kawkę I na ostatku Kawka na trawkę Co można zrobić z ziemniaka? Hanna Łochocka A my z ziemniaka robimy prosiaka, hipopotama, królika, krowę: cztery zapałki się wtyka, ogon i rogi z drucika, oczy jarzębinowe, uszy z liści jesiennych ozdobią głowę. Gotowe! Sałatka Joanna Papuzińska Już się jesień rozminęła z latem. Przyszła pora na kolację pstrokate. Synowie i córki! Siekajcie ogórki, selery i pory, marchew, pomidory w drobniusieńką kratkę. Zrobimy sałatkę. Warzywa Julian Tuwim Położyła kucharka na stole: Kartofle, Buraki, Marchewkę, Fasolę,

Kapustę, Pietruszkę, Selery I groch. Och! Zaczęły się kłótnie, Kłócą się okrutnie: Kto z nich większy, A kto mniejszy, Kto ładniejszy, Kto zgrabniejszy: Kartofle? Buraki? Marchewka? Fasola? Kapusta? Pietruszka? Selery Czy groch? Ach! Nakrzyczały się, że strach! Wzięła kucharka - Nożem ciach! Pokrajała, posiekała: Kartofle, Buraki, Marchewkę, Fasolę, Kapustę, Pietruszkę, Selery I groch - I do garnka! Na straganie Jan Brzechwa Na straganie w dzień targowy Takie słyszy się rozmowy: "Może pan się o mnie oprze, Pan tak więdnie, panie koprze." "Cóż się dziwić, mój szczypiorku, Leżę tutaj już od wtorku!" Rzecze na to kalarepka: "Spójrz na rzepę - ta jest krzepka!" Groch po brzuszku rzepę klepie: "Jak tam, rzepo? Coraz lepiej?"

"Dzięki, dzięki, panie grochu, Jakoś żyje się po trochu. Lecz pietruszka - z tą jest gorzej: Blada, chuda, spać nie może." "A to feler" - Westchnął seler. Burak stroni od cebuli, A cebula doń się czuli: "Mój Buraku, mój czerwony, Czybyś nie chciał takiej żony?" Burak tylko nos zatyka: "Niech no pani prędzej zmyka, Ja chcę żonę mieć buraczą, Bo przy pani wszyscy płaczą." "A to feler" - Westchnął seler. Naraz słychać głos fasoli: "Gdzie się pani tu gramoli?!" "Nie bądź dla mnie taka wielka" - Odpowiada jej brukselka. "Widzieliście, jaka krewka!" - Zaperzyła się marchewka. "Niech rozsądzi nas kapusta!" "Co, kapusta?! Głowa pusta?!" A kapusta rzecze smutnie: "Moi drodzy, po co kłótnie, Po co wasze swary głupie, Wnet i tak zginiemy w zupie!" "A to feler" - Westchnął seler. Przyszła jesień do ogródka L. Wiszniewski Przyszła Jesień do ogródka. Przywołała Jagusię: - Marchew zbierz, rzepkę zbierz,

do piwniczki wszystko znieś! Znosi Jagusia do piwniczki jarzynki, znosi i znosi. Jeden wór, drugi wór - do wieczora trwał ten zbiór. Wieczorem przybiegł do ogródka szary zajączek. Chodził między zagonkami powolutku, powolutku. - Marchwi brak, rzepki brak! Czemu tak? Czemu tak? Zauważyła zajączka jesień. Pogroziła mu paluszkiem. - Coś tu chciał? Tyś marchewkę, rzepkę siał? Uciekł zajączek do lasu. Rad nierad na mchu siadł, brzozy zjadł... Chrzan Jan Brzechwa Płacze chrzan na salaterce, Aż się wszystkim kraje serce. "Panie chrzanie, Niech pan przestanie!" Chudy seler płacze także, Mówiąc czule: "Panie szwagrze, Panie chrzanie, Niech pan przestanie!" Rozpłakała się włoszczyzna: "Jak to można? Pan mężczyzna, Panie chrzanie, Niech pan przestanie!" Pochlipuje bochen chleba: "No, już dosyć! No, nie trzeba! Panie chrzanie, Niech pan przestanie!" Ścierka łka nad salaterką: "Niechże pan nie będzie ścierką,

Panie chrzanie, Niech pan przestanie!" Wszystkich żal ogarnął wielki, Płaczą rondle i rondelki: "Panie chrzanie, Niech pan przestanie!" A chrzan na to: "Wolne żarty, Płaczę tak, bo jestem tarty, Lecz mi nie żal tego stanu, A łzy wasze są do chrzanu!" Ogórek J. Brzechwa Wesoło jesienią w ogródku na grządce, Tu ruda marchewka tam strączek, Tu dynia jak słońce, tam główka sałaty, A w kącie ogórek wąsaty. Ref.: Ogórek, ogórek, ogórek, Zielony ma garniturek, I czapkę i sandały, Zielony, zielony jest cały. Czasami jesienią na grządkę w ogrodzie, Deszczowa pogoda przychodzi, Parasol ma w ręku, konewkę ma z chmurki, I deszczem podlewa ogórki. Owocowy blues B. Forma 1. Na zmartwienie i na żale dżem ci zrobi doskonale, bowiem w dżemie siła drzemie. Owocowy blues! Ref: Blues, blues, blues owocowy, taniec pyszny to i zdrowy, Słodki jak jabłkowy mus! Owocowy blues! 2. Na zgryzoty i kłopoty bardzo dobre są kompoty, Czy śliwkowe, czy gruszkowe każdy o tym wie! 3. Chcesz być silny tak jak smok, owocowy tankuj sok! Malinowy, porzeczkowy, każdy dobry jest!

Skarby jesieni H. Zdzitowiecka A czy wiecie, co to "skarby jesieni"? Piękne jabłko, co się w sadzie rumieni, garść orzechów na leszczynie zebranych, spadające z wysoka kasztany, pełne maku słodkiego makówki i czepliwe, łopianowe główki, strąk fasoli, kapusty łuszczyny i czerwone jagody kaliny, i na klonach nasionka skrzydlate, co z jesiennym ścigają się wiatrem. Jesienią Maria Konopnicka Jesienią, jesienią Sady się rumienią: Czerwone jabłuszka Pomiędzy zielenią. Czerwone jabłuszka, Złociste gruszeczki Świecą się, jak gwiazdy, Pomiędzy listeczki. Pójdę ja się, pójdę Pokłonić jabłoni, Może mi jabłuszko W czapeczkę uroni! Pójdę ja do gruszy, Nastawię fartuszka, Może w niego spadnie Jaka śliczna gruszka! Jesienią, jesienią Sady się rumienią; Czerwone jabłuszka Pomiędzy zielenią. U dziadunia w sadzie Krystyna Artyniewicz U dziadunia w sadzie U dziadunia w sadzie błękitni się śliwa. Dziadek ją posadził, wnuczek śliwki zrywa. Granatowe śliwki, meszek aż niebieski

i ja też dziaduniu nie wyrzucam pestki. Posadzę przy drodze, podleję konewką, niech wyrośnie ludziom owocowe drzewko. Kto powie? M. Czerkawska Przez sad idzie mały Maciuś, śmieje się do słonka, a tu pac! - czerwone jabłko rzuca mu jabłonka. Podniósł jabłko, idzie dalej, a wtem obok dróżki pac, pac - co to? Stara grusza zrzuciła dwie gruszki. Podniósł Maciuś złote gruszki, bardzo jest szczęśliwy. Znów pac, pac, pac - trzy śliweczki spadły z gęstej śliwy. Niesie Maciuś jabłko, śliwki, gruszki, co się złocą. Kto z was powie Maciusiowi, ile ma owoców? Witaminowe abecadło S. Kraszewskiego Oczy, gardło, włosy, kości zdrowe są, gdy A w nich gości. A w marchewce, pomidorze w maśle, mleku też być może. B bądź bystry, zwinny, żwawy do nauki i zabawy. W drożdżach, ziarnach i orzeszkach w serach, jajkach B też mieszka. Naturalne witaminy lubią chłopcy i dziewczyny. Bo najlepsze witaminy To owoce i jarzyny. C to coś na przeziębienie i na lepsze ran gojenie C porzeczka i cytryna świeży owoc i jarzyna. Zęby, kości lepiej rosną, kiedy D dostana wiosną. Zjesz ja z rybą, jajkiem, mlekiem Na krzywicę D jest lekiem. Naturalne witaminy lubią chłopcy i dziewczyny.

INSCENIZACJE

Wesołe warzywa i owoce 1. Piosenka pt.:,,witaminki śpiewają wszyscy I. Spójrzcie na Jasia, co za chudzina, słaby, mizerny, ponura mina. a inny chłopcy silni jak słonie, każdy gra w piłkę lepiej niż Boniek. ref.: Witaminki witaminki, dla chłopczyka i dziewczynki, wszyscy mamy dziarskie minki, bo zjadamy witaminki. II. Wiśnie i śliwki, ruda marchewka, grusza pietruszka i kalarepka, smaczne porzeczki, słodkie maliny, to wszystko właśnie są witaminy. 2. Na scenę wchodzi narrator i przedstawia Doktora Zdrówko. Spójrzcie, spójrzcie ktoś przybywa, Doktor Zdrówko się nazywa! - Witam wszystkie grzeczne dzieci czas nam dzisiaj zdrowo zleci, ja o zdrowie wasze dbam, ale nie zupełnie sam. W owocach i warzywach Moc tkwi tajemnicza. Często je spożywać to dobry obyczaj. Zjadaj je ze smakiem A silny się staniesz. Nigdy cię choroba Żadna nie dostanie. O swoich zaletach Każdy z nich opowie. Wszak ich zadaniem Dbać o nasze zdrowie. 3.Prezentacja wybranych owoców i warzyw. ARBUZ Krągły arbuz przypomina: we mnie sama witamina, słodki sok strumieniem leci, uwielbiają więc mnie dzieci. BANAN

Żółty banan się prostuje, smaczny jestem obiecuje, chcesz do miąższu mi się dobrać musisz mnie ze skórki obrać. CYTRYNA Chociaż kwaśna jest cytryna uśmiechnięta po niej mina, że jest zdrowa każdy wie bo w niej witamina C-e. LIMONKA Zielona limonka wszystkim przypomina : jestem równie zdrowa jak żółta cytryna. Wyciśnięcie soku kłopotu nie sprawia choć soczek mój kwaśny smak potraw poprawia. JABŁKO Jabłka się rumienią, bowiem dobrze wiedzą, że je cały roczek chętnie wszyscy jedzą, nawet małe dziecko krzyknąć jest gotowe: smaczne są i zdrowe jabłuszka krajowe! GRUSZKA Wy to tylko o jabłuszkach! A jak zdrowa jest też gruszka, wtedy tylko się dowiecie, kiedy ją ze smakiem zjecie! MANDARYNKA Jestem bardzo słodka! krzyczy mandarynka, zna mnie każdy chłopiec, zna każda dziewczynka. W tortach i deserach smakuję wspaniale, chyba mi wierzycie? nie chwalę się wcale. Moc we mnie witamin, chcesz wyglądać zdrowo? zjadaj mnie w syropie, zjadaj na surowo. WINOGRONO

Spójrzcie na me piękne grono! z dumą mówi winogrono i zapewne tym się chlubi wiedząc, że je każdy lubi. Święta prawda mówi szczerze, ty w to wierzysz i ja wierzę, smak doprawdy ma wspaniały i witamin zapas cały. CEBULKA Choć cebula jest jak kula, warstwa w warstwę się otula, jej z radością nie kroimy, bo też płakać nie lubimy. Witaminę C posiada, a to zdrowie jest nie lada. BURACZEK Buraczek, buraczek, mam czerwony fraczek Zieloną czuprynkę i wesołą minkę. Gdy polubisz mnie szalenie, uśmiech masz na zamówienie! Zdrowe lico też bez przerwy, leczę nudność oraz nerwy! OGÓREK Jeść go można na surowo i jeść gdy jest ukiszony. Bardzo cenne to warzywo, smaczna, zdrowa z nim kanapka, nie smakuje bez ogórka jarzynowa też sałatka. ZIEMNIACZEK Przy mnie to wy wszyscy znaczycie niewiele. Ja w każdziutkiej kuchni króluję, na co dzień, Żyjąc ze wszystkimi w przyjaźni i zgodzie. Może jestem brzydki, lecz są ze mnie frytki, placuszki chrupiące, kluseczki pachnące. Jestem dobry w zupie, z mięsem, jajkiem, sosem... Nikt się nie odważy kręcić na mnie nosem. POMIDOREK Muszę dzisiaj więc przypomnieć : wierz mi, że nie będziesz chory gdy jeść będziesz na bieżąco przez rok cały pomidory. By serduszko nie bolało, byś był zawsze silny, zdrowy, jedz kanapki z pomidorem, soczek pij pomidorowy RZEPKA

Jestem twarda, po mnie krzepa! na głos cały krzyczy rzepa, nie wiesz co to miły miła? krzepa to po prostu siła. Smak mój inny, wyjątkowy a mój korzeń bardzo zdrowy. Wiem, że nie pożałujecie gdy na miazgę mnie zetrzecie. MARCHEWKA Proszę zdrowie widzieć we mnie i surówki jeść przyjemnie. Kto zawierzy mi zupełnie, myśl o zdrowiu jemu spełnię. Rumieniec też mu podaruję, kiedy we mnie zasmakuje. A uśmiech na twarzy zagości, gdy w brzuszku karoten zagości! Rzecz wydaję się wątpliwa by kłóciły się warzywa D. Dębińska Rzecz wydaje się wątpliwa by sprzeczały się warzywa, lecz to prawda - ja słyszałam, gdy w ogrodzie przebywałam. Ach! okropna moja dola odezwała się fasola, pnę się w górę, aż do nieba, więcej miejsca mi potrzeba. Więcej miejsca? - cha cha cha! śmieją się z niej pory dwa, choć jadalny korzeń mamy, tak jak Ty nie narzekamy. W deszczu, zimnie czy upale my czujemy się wspaniale, mrozu też się nie boimy, stać możemy tu do zimy. Każdy por zadowolony bo ma korzeń wciąż zielony, bardzo smaczny na dodatek, doskonały do sałatek. Pietruszka nie wytrzymała, coraz bardziej zieleniała krzycząc głośno : Panie Porze! niech Pan wreszcie mi pomoże! Niech Pan wreszcie ze mnie wstanie, piękną natkę Pan mi łamie!

Każdy wie, że natka ma moc witamin wszystkim da. Wnet się marchew odezwała, co tuż przy pietruszce stała: na co Pani się oburza? ja urosnąć muszę duża! Wielką siłę w sobie mam, a karoten mówię Wam choć uwierzyć może trudno to witaminowe źródło! Krępy seler nie wytrzymał : też mi wielka witamina! Me walory wszyscy znają, wartość moją doceniają. Pan pomidor ciut podparty krzyknął : to prawdziwe żarty! Ja ściśnięty tutaj stoję, że opadnę się nie boję. Do słoneczka pnę się cały abym zrobił się dojrzały, muszę stać się purpurowy, wtedy jestem smaczny, zdrowy. Ja nie muszę być czerwony, smaczny jestem choć zielony, ukiszony i surowy zawsze jestem bardzo zdrowy. Po co więc ambaras cały? pytał się ogórek mały. Dalej by ten spór toczyli ale mnie zauważyli. Ja się tylko uśmiechnęłam, do koszyczka seler wzięłam, por, pietruszkę i marchewkę oraz słodką kalarepkę. Pyszną zupę z nich zrobiłam, domowników nakarmiłam, w zupie równo smakowały, wszystkie moc witamin miały.

Osoby: Narrator I, Narrator II, Gruszka, Jabłko, Śliwka, Pomarańcza, Cytryna, Banan, Cebula, Kapusta, Burak. Dzieci "warzywa owoce" stoją na scenie w formie szachownicy. Na środku sceny pojawia się Narrator Ii Narrator II. NARRATOR I W owocach, warzywach, moc tkwi tajemnicza. Często je spożywać - to dobry obyczaj. O swoich zaletach, każdy z nich opowie. Wszak ich zadaniem dbać o nasze zdrowie. NARRATOR II Zjadaj je ze smakiem, a silny się staniesz. Nigdy cię choroba żadna nie dostanie. Katary i grypy, groźne anginy, cię nie dopadną, bo jesz witaminy. Dzieci wykonują dowolny układ taneczny do piosenki M.Jeżowskiej Owocowy karnawał. NARRATOR I Dziś warzywa nas witają dobre rady wszystkim dają. Moc i siła w nich prawdziwa niech więc każdy je spożywa. OWOCE RAZEM Owocowe witaminki dla chłopczyka i dziewczynki. Gotowane lub surowe jedz owoce bo są zdrowe. Siła, zdrowie twój przydomek, zatem coctail pij z poziomek. Jedz jogurty brzoskwiniowe, serki homo truskawkowe. Na pierwszym planie pojawiają się Śliwka, Gruszka, Jabłko. Śpiewają piosenkę Zdrowe owoce. Pozostałe dzieci wykonują układ ruchowy do piosenki. Śliwka, Gruszka, Jabłko wracają na swoje miejsca. Na pierwszym planie pojawiają się

Pomarańcza i Cytryna. POMARAŃCZA W nas gorące płyną soki więc bierzemy się pod boki. Wszystkie płyny wyciskamy zaraz wam spróbować damy. CYTRYNA Z nas sałatki są wspaniałe przez rok cały doskonałe. Gdy zjesz owoc egzotyczny świat się staje fantastyczny. Owoce egzotyczne wykonują układ ruchowy do wybranego przez prowadzącą podkładu muzycznego. NARRATOR I Różne warzywa leżą w koszyku. Będzie z nich zdrowych potraw bez liku. Z czosnku, cebuli, porów i jabłka w chłodne wieczory będzie sałatka. NARRATOR II Zjemy buraczki z chrzanem lub same, jako przystawkę na drugie danie. Z kapusty białej zaraz zrobimy, smaczną sałatkę dla całej rodziny. NARRATOR I Można pochrupać słodką marchewkę i ze śmietanką mieszać rzodkiewkę. Zaraz z ogórków coś wymyślimy wciąż powtarzając jedz witaminy!

Cebula zatacza rękami w powietrzu duży łuk. CEBULA Cebula jak wielka kula, ubrana w strój zimowy. Jak będziesz ją wciąż zjadać to zawsze będziesz zdrowy. KAPUSTA Głowa kapusty wielka chwyciła się pod boki, ukiszę się na pewno gdy puszczą ze mnie soki. BURAK Ja burak czerwony pyszny mam w sobie soczek. Barszczyk ze mnie wspaniały pij go przez cały roczek.

Program przyjęty do realizacji Zarządzaniem Wewnętrznym Dyrektora Nr.6 2014/2015 z dnia 28.11.2014r.