Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi ul. Gdańska 38, 90 730 Łódź... Łódź, dnia 17.10.2011 r. (oznaczenie organu Inspekcji Handlowej) Nr akt: ŻG.8361.157.2011 DECYZJA Nr 58 / ŻG / 2011 Na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 4 i ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 z późn. zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. nr 98, poz. 1071 z późn. zm.) po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi wymierza przedsiębiorcy Carrefour Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Targowa 72 karę pieniężną w kwocie 56.000 zł (słownie: pięćdziesiąt sześć tysięcy złotych) z tytułu wprowadzenia do obrotu handlowego zafałszowanego, w rozumieniu art. 3 pkt 10 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 z późn. zm.) sera gouda o zawartości tłuszczu 20 %, wartości 379,77 zł, oznaczonego datą minimalnej trwałości 21.06.11, pakowanego przez SER SERWIS Katarzyna Cymerska, 08-124 Mokobody, ul. Ks. Brzóski 22, z uwagi na ujawnienie w przedmiotowym serze tłuszczu obcego, co naruszało wymagania określone w rozporządzeniu Komisji (WE) 273/2008 z dnia 5 marca 2008 r. ustanawiającym szczegółowe zasady stosowania Rozporządzenia Rady (WE) nr 1255/1999 w odniesieniu do metod analizy oraz oceny jakości mleka i przetworów mlecznych (Dz. U L 88 z dnia 29.03.2008. z późn. zm.) oraz nieodpowiadającego jakości handlowej zadeklarowanej przez producenta na etykiecie z uwagi na podwyższoną zawartość tłuszczu (deklarowano 20 %, a stwierdzono 24,0 % ± 0,7). Uzasadnienie W dniach od 10 do 12 maja 2011 r. na podstawie upoważnienia Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej numer ŻG.8361.133.2011 z dnia 10.05.2011r. inspektorzy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi przeprowadzili kontrolę w hipermarkecie Carrefour Polska Sp. z o. o., zlokalizowanym w Łodzi przy ul. Kolumny 6/36. Kontrolę przeprowadzono na podstawie przepisów art. 3 ust. 1-3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 165 z 30.4.2004 ze zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o 1
jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577, z późn. zm.), w związku z art. 3 ust. 1 pkt 6 oraz art. 3 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 15 grudnia 2000r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1219 ze zm.) w obecności osoby upoważnionej Dyrektora hipermarketu ( ). W toku kontroli w dniu 10 maja 2011 r. z partii liczącej 23,90 kg pobrano do badań laboratoryjnych próbkę sera gouda o zawartości tłuszczu 20 %, oznaczonego datą minimalnej trwałości 21.06.11, pakowanego przez SER SERWIS, 08-124 Mokobody, ul. Ks. Brzóski 22. Produkt ten został opisany w protokóle pobrania próbki nr 070693 i przekazany do badań w Laboratorium Kontrolno-Analitycznym Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Olsztynie, ul. Poprzeczna 19. Na podstawie sprawozdania z przeprowadzonych badań numer 379/2011 z dnia 20 maja 2011 r. stwierdzono, że badany ser nie odpowiadał: - wymaganiom jakościowym zawartym w rozporządzeniu Komisji (WE) 273/2008 z dnia 5 marca 2008 r. ustanawiającym szczegółowe zasady stosowania Rozporządzenia Rady (WE) nr 1255/1999 w odniesieniu do metod analizy oraz oceny jakości mleka i przetworów mlecznych (Dz. U L 88 z dnia 29.03.2008. z późn. zm.) z uwagi na obecność tłuszczu obcego w ilości 89,34% ± 0,15%; - deklaracji podanej na etykiecie ze względu na podwyższoną zawartość tłuszczu (deklarowano 20 %, a stwierdzono 24 % ± 0,7 %). Powyższe nieprawidłowości zostały udokumentowane w sprawozdaniu z badań numer 379/2011 z dnia 20 maja 2011 r., wystawionym przez Laboratorium Kontrolno- Analitycznym Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Olsztynie, ul. Poprzeczna 19 i w protokóle kontroli numer ŻG.8361.157.2011 z dnia 30 maja 2011 r. Po zapoznaniu się z wynikami badań przedsiębiorca oświadczył, iż rezygnuje z badania próbki kontrolnej (pismo z dnia 30 maja 2011 r.), która została pobrana i zabezpieczona w trakcie tej samej kontroli w dniu 10 maja 2011 r. za protokołem pobrania próbki kontrolnej numer 070694 w ilości 2 kawałków o łącznej masie 0,652 kg W związku z powyższym w dniu 16 sierpnia 2011 r. zostało wszczęte z urzędu postępowanie administracyjne w przedmiocie wymierzenia, na podstawie art. 40 a ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolnospożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o jakości kary pieniężnej z tytułu wprowadzenia do obrotu produktu zafałszowanego. Strona została poinformowana o wszczęciu postępowania z urzędu oraz o przysługującym prawie do zapoznania się z aktami sprawy, wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów. Jednocześnie poproszono stronę o przesłanie informacji na temat wielkości przychodu i obrotu za rok 2010. Przedmiotowe pismo zostało odebrane w dniu 22 sierpnia 2011 r. W dniu 25 sierpnia 2011 r. do tutejszego Inspektoratu wpłynęło pismo, w którym strona oświadczyła, ze nałożenie na Carrefour Polska sp. z o.o. kary pieniężnej w związku z wprowadzeniem do obrotu w hipermarkecie zlokalizowanym w Łodzi przy ul. Kolumny 6/36 zafałszowanego sera gouda byłoby bezzasadne, gdyż produkt ten został wprowadzony przez stronę w sposób nieświadomy, spółka oparła się na zapewnieniu dostawcy, że spełnia on wszelkie normy i wymagania, a nieprawidłowości powstały na etapie produkcji z winy producenta i nie były możliwe do wykrycia bez wykonania 2
specjalistycznych badań laboratoryjnych. Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uznał, że podane w piśmie argumenty nie stanowią przesłanek mogących wyłączyć odpowiedzialność strony za wprowadzenie do obrotu handlowego zafałszowanego środka spożywczego o czym poinformował spółkę pismem z dnia 16 września 2011 r. Tym samym pismem strona została powiadomiona o przedłużeniu terminu zakończenia toczącego się postępowania administracyjnego oraz ponownie poproszona o przesłanie informacji na temat wielkości obrotu i przychodu za rok 2010. Pismo to zostało odebrane w dniu 20 września 2011 r. Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi mając na uwadze powyższe ustalił i stwierdził. Zgodnie z art. 114 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007r. ustanawiającego wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych ( rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku ) Dz. U. nr L 299z dnia 16.11.2007 produkty żywnościowe przeznaczone do spożycia przez ludzi można wprowadzać do obrotu jako mleko i przetwory mleczne, tylko jeśli są zgodne z definicjami i nazwami ustanowionymi w załączniku XII do tego rozporządzenia. Wyżej wymieniony załącznik w Dziale II ust. 2 stanowi, iż przetwory mleczne oznaczają produkty uzyskiwane wyłącznie z mleka, przez co należy rozumieć, że można dodać do nich substancje konieczne do ich wytwarzania, pod warunkiem, że substancje te nie są używane do zastąpienia w całości lub częściowo jakichkolwiek naturalnych składników mleka, do takich przetworów mlecznych należy również ser (pkt a ppkt viii). Natomiast zgodnie z Działem III ust. 2 wskazanego załącznika w odniesieniu do produktów innych niż opisane w Dziale II obowiązuje zakaz używania jakiejkolwiek etykiety, dokumentu handlowego, materiału reklamowego lub formy prezentacji, które wskazywałyby, implikowały lub sugerowały, że produkt ten jest przetworem mlecznym. Zgodnie z przepisem art. 17 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds.. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.) podmioty działające na rynku spożywczym zapewniają na wszystkich etapach zgodność żywności z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. Zgodnie z art. 3 pkt 10 ustawy o jakości artykuł rolno spożywczy zafałszowany to produkt, którego skład jest niezgodny z przepisami dotyczącymi jakości handlowej poszczególnych artykułów rolno spożywczych, albo produkt, w którym zostały wprowadzone zmiany, w tym zmiany dotyczące oznakowania mające na celu ukrycie jego rzeczywistego składu lub innych właściwości, jeżeli niezgodności te lub zmiany w istotny sposób naruszają interesy konsumentów, w szczególności jeżeli: a) dokonano zabiegów, które zmieniły lub ukryły jego rzeczywisty skład lub nadały mu wygląd produktu zgodnego z przepisami dotyczącymi jakości handlowej, b) w oznakowaniu podano nazwę niezgodną z przepisami dotyczącymi jakości handlowej poszczególnych artykułów rolno spożywczych albo niezgodną z prawdą, 3
c) w oznakowaniu podano niezgodne z prawdą dane w zakresie składu, pochodzenia, terminu przydatności do spożycia lub daty minimalnej trwałości, zawartości netto lub klasy jakości handlowej. Ustawa o jakości stanowi w art. 4 ust. 1, że wprowadzane do obrotu artykuły rolno-spożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania, oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta. Jak wynika z przepisu art. 3 pkt 5 ustawy o jakości, przez jakość handlową należy rozumieć cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. Biorąc powyższe pod uwagę Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi uznał, iż kontrolowany przedsiębiorca był odpowiedzialny za wprowadzenie do obrotu (w rozumieniu art. 3 pkt 4 ustawy o jakości) zafałszowanego środka spożywczego. Na skutek przeprowadzonego postępowania wydał decyzję o wymierzeniu temu przedsiębiorcy kary pieniężnej. Ustalając wysokość kary wziął pod uwagę: 1. najwyższy stopień szkodliwości, gdyż wprowadzenie do obrotu produktu, w oznakowaniu którego podano niezgodnie z prawdą nazwę ( ser dla wyrobu, w którym tłuszcz mleczny w 89,34 % został zastąpiony innym obcym tłuszczem) oraz niezgodne dane w zakresie składu w istotnym stopniu naruszało interesy konsumentów. Konsumenci dokonując zakupu przedmiotowego produktu zostali wprowadzeni w błąd ponieważ byli przekonani że mają do czynienia z serem, a nie jego substytutem, czyli produktem seropodobnym o innych właściwościach; 2. wysoki stopień zawinienia, ponieważ spółka jako podmiot o znaczącej pozycji na rynku spożywczym nie dołożyła starań, aby zapewnić konsumentom wyrób właściwej jakości i ponownie wprowadziła do obrotu produkt tego samego rodzaju (ser gouda), który nie odpowiadał jakości handlowej ze względu na tę samą wadę obecność tłuszczu obcego (poprzednio w dniu 06 września 2010r.). Chociaż stwierdzone wady jakościowe powstały na etapie procesu produkcyjnego z winy producenta to jednak spółka przed wprowadzeniem do sprzedaży produktu powinna sprawdzić jego jakość, a nie jak sama oświadczyła, opierać się tylko na zapewnieniu dostawcy, że produkt spełnia wszelkie normy i wymagania, tym bardziej że podobna sytuacja miała miejsce we wrześniu 2010r. i wówczas spółka zapewniała, iż dołoży wszelkich starań aby wyeliminować z obrotu produkty zafałszowane; 3. wysoki zakres naruszenia, bowiem stwierdzono rażące naruszenie wymagań w zakresie jakości istotnych z punktu widzenia właściwości tego produktu, a określonych w przepisach prawa żywnościowego to jest w rozporządzeniu Komisji (WE) 273/2008 z dnia 5 marca 2008 r. ustanawiającym szczegółowe zasady stosowania Rozporządzenia Rady (WE) nr 1255/1999 w odniesieniu do metod analizy oraz oceny jakości mleka i 4
przetworów mlecznych (Dz. U L 88 z dnia 29.03.2008. z późn. zm.) i art. 4 ust. 1 ustawy o jakości. W przedmiotowym produkcie stwierdzono tłuszcz obcy w ilości 89,34%, a więc prawie w całości zastąpiono tłuszcz mleczny; 4. dotychczasową działalność przedsiębiorcy z dokumentacji zgromadzonej przez Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi wynika, że kontrolowany przedsiębiorca w okresie ostatnich 24 miesięcy po raz szósty naruszył przepisy ustawy o jakości. Wcześniej spółka wprowadziła do obrotu sałatkę szwedzką, oliwę z oliwek i marynatę rybną nieodpowiadające jakości handlowej oraz zafałszowane sery Cabri Bon Camembert i gouda; 5. wysoką wielkość obrotu podaną przez przedsiębiorcę. W oparciu o powyższe ustalenia faktyczne i prawne dokonane w toku postępowania, a w szczególności o ustalenia odnoszące się do pięciu kryteriów wskazanych w art. 40a ust. 5 ustawy o jakości oraz ustalenia wynikające z treści: art. 40 a ust. 1 pkt 4 ustawy o jakości, stanowiącego, iż kto wprowadza do obrotu artykuły rolno spożywcze zafałszowane podlega karze pieniężnej w wysokości nie wyższej niż 10 % przychodu osiągniętego w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary (co w tym przypadku stanowiłoby kwotę zł) nie niższej jednak niż 1000,00 zł, art. 40 a ust. 3 ustawy o jakości, stanowiącego, iż kto wprowadza ponownie do obrotu produkt tego samego rodzaju, który nie odpowiada jakości handlowej ze względu na tę samą wadę, podlega karze pieniężnej ustalonej - w zależności od stwierdzonej wady zgodnie z ust. 1 pkt 3 lub 4, podwyższonej o wysokość kar nałożonych w okresie 24 miesięcy przed dniem rozpoczęcia kontroli (co w tym przypadku stanowi kwotę 6.000 zł) art. 17 ust. 2 rozporządzenia (WE) Nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds.. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.) ustalającego normę, iż kary mające zastosowanie w przypadku naruszenia prawa żywnościowego powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające, Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wymierzył karę w wysokości 56.000 zł, uznając, iż wielkość tej kary wypełni należycie dyspozycje art. 17 ust. 2 wyżej wymienionego rozporządzenia 178/2002. Wcześniejsze kary nie odniosły spodziewanego efektu, w tym między innym kary nałożone w sprawach dotyczących wprowadzenia do obrotu zafałszowanych artykułów rolno spożywczych. Przedsiębiorca pomimo wielokrotnego nałożenia na niego sankcji na podstawie przepisów ustawy o jakości oraz mimo wcześniejszej deklaracji dołożenia należytej staranności przy wprowadzaniu produktów do obrotu nadal w rażący sposób łamie prawo skutkiem czego w sposób bezpośredni narusza interesy konsumentów. Z tych względów orzekam jak w sentencji 5
Pouczenie: 1. Zgodnie z art. 127 1 i 2 kpa, art. 129 1 i 2 kpa stronie postępowania służy odwołanie od niniejszej decyzji do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie (00-950 Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1). Odwołanie należy wnieść w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji za pośrednictwem Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej (90 730 Łódź, ul. Gdańska 38). 2. Na podstawie art. 40a ust. 6 i 7 ustawy o jakości karę pieniężną stanowiącą dochód budżetu państwa przedsiębiorca Carrefour Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Targowa 72 - powinien wpłacić na rachunek bankowy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, ul. Gdańska 38, 90-730 Łódź nr 91101013710007652231000000 NBP O/Okręgowy w Łodzi lub w kasie Inspektoratu w Łodzi, ul. Gdańska 38 (pok. 11) w dniach urzędowania w godz. 7 30 9 30 i 13 30 14 30 (poniedziałek, środa, czwartek, piątek) oraz w godz. 8 00 10 00 i 14 00 15 00 (wtorek) w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja o wymierzeniu kary stała się ostateczna. Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art. 51 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.). Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej Marek Jacek Michalak... (imię i nazwisko, stanowisko służbowe, podpis) Otrzymują: 1. Carrefour Polska Sp. z o.o. ul. Targowa 72 03-734 Warszawa 2. a/a 6