Biznes plan innowacyjnego przedsięwzięcia

Biznes plan innowacyjnego przedsięwzięcia DELab UW Enterprise Europe Network ul. Dobra 56/66, 00-312 Warszawa tel. +48 (22) 55 27 606 delab.uw.edu.pl een@uw.edu.pl 1

Model biznesowy i innowacje BADANIA PRACE ROZWOJOWE PRODUKCJA MARKETING Rys.1. Liniowy model innowacji 2

BADANIA WIEDZA POTENCJALNY POPYT RYNKOWY WYNALAZKI LUB (I) ANALIZA KONSTRUKCJI PRACE ROZWOJOWE I TESTOWANIE WDROŻENIE I PRODUKCJA DYFUZJA, MARKETING, RYNEK 1 2 3 4 5 Rys.2. Model nieliniowy - model sprzężeń zwrotnych i interakcji S.J. Kline a 3

RYNEK PRODUKCJA DZIAŁALNOŚĆ PROJEKTOWO-ROZWOJOWA DZIAŁALNOŚĆ BADAWCZO-ROZWOJOWA BADANIA PODSTAWOWE Rys.3. Holistyczny model innowacji Mahdjoubiego 4

5 Rys.4. H. Chesbrough - model zamkniętego podejścia w procesie innowacji

Rys.5. H. Chesbrough - model otwartego podejścia w procesie innowacji 6

P.F. Drucker wskazuje na siedem źródeł innowacji. Trzy z nich mają swe źródła wewnątrz firmy: to, co niespodziewane powodzenie, niepowodzenie, zdarzenie zewnętrzne, niezgodność pomiędzy rzeczywistością a wyobrażeniem o niej, potrzeby procesu, Cztery pozostałe wskazują na otoczenie jako inspirację do wprowadzania zmian zmiany w strukturze przemysłu i rynku, demografia, zmiany w sposobach postrzegania, nowa wiedza P.F. Drucker, jako jeden z wielu, podkreśla współzależność innowacji i przedsiębiorczości.

Od pomysłu do wstępnej koncepcji innowacyjnego biznesu Poszukiwanie atrakcyjnych pomysłów biznesowych Selekcja negatywna Kryteria realizacyjne Rynek Zasoby Wykonalność finansowa Szeroka pula pomysłów Preselekcja Pula wybranych pomysłów Weryfikacja możliwości realizacji Wstępna koncepcja biznesu Pomysły Metody i narzędzia Identyfikacji Poszukiwanie zasobów informacji Ocena własnych atutów i predyspozycji Indywidualna i grupowa kreatywność Selekcji wstępnej Konkretny produkt? Chętni klienci? Konkurencja? Dostęp do kluczowych Zasobów? Bariera kapitałowa? Weryfikacji Zestawienie pomysłów Kluczowe parametry Szacunek finansowy porównanie DELab UW Enterprise Europe Network ul. Dobra 56/66, 00-312 Warszawa tel. +48 (22) 55 27 606 delab.uw.edu.pl een@uw.edu.pl Źródło: Cieślik J.: Przedsiębiorczość dla ambitnych. Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne Sp. Z o.o.. Warszawa 2006. s.100 8

Konkretyzacja koncepcji przedsięwzięcia - biznes plan Kryteria biznesowe Pogłębiona analiza, modyfikacja wstępnej koncepcji Założenia strategiczne Kryteria rynkowe Kryteria operacyjne Kryteria finansowe Wstępna koncepcja biznesu Analiza finansowa Biznes plan Wersja bazowa Projekty DELab UW Enterprise Europe Network ul. Dobra 56/66, 00-312 Warszawa tel. +48 (22) 55 27 606 delab.uw.edu.pl een@uw.edu.pl Źródło: Cieślik J.: Przedsiębiorczość dla ambitnych. Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne Sp. Z o.o.. Warszawa 2006. s.105 9

Przygotowanie do uruchomienia biznesu Finansowanie zewnętrzne Biznesplan Wersja pełna Biznes plan wersja bazowa START Finansowanie własne Plan operacyjny DELab UW Enterprise Europe Network ul. Dobra 56/66, 00-312 Warszawa tel. +48 (22) 55 27 606 delab.uw.edu.pl een@uw.edu.pl Źródło: Cieślik J.: Przedsiębiorczość dla ambitnych. Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne Sp. Z o.o.. Warszawa 2006. s.107 10

Faza I Poszukiwanie atrakcyjnych Pomysłów biznesowych Szeroka pula pomysłów Preselekcja Pula wybranych pomysłów Zestawienie pomysłów Faza II Pogłębiona analiza Modyfikacje wstępnej koncepcji Wstępna koncepcja biznesu Analiza finansowa Finansowanie zewnętrzne Biznesplan-wersja bazowa Biznesplan-wersja pełna Finansowanie własne Faza III Plan operacyjny START Faza IV Rozruch Założenie firmy przedsięwzięcia Źródło: Cieślik J.: Przedsiębiorczość dla ambitnych. Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne Sp. Z o.o.. Warszawa 2006. s.111 11

Dla kogo sporządzany jest biznes plan? Do użytku wewnętrznego przyszłego lub istniejącego przedsiębiorstwa (dla kadry kierowniczej, menedżerów projektów, pracowników) Zewnętrznych (instytucji finansowych banków, funduszy inwestycyjnych, potencjalnych inwestorów- firm zainteresowanych udziałem w przedsięwzięciu lub zakładaniu, rozwijaniu czy restrukturyzacji przedsiębiorstwa, partnerów gospodarczych, dostawców i ważniejszych klientów, organizacji publicznych i rządowych wspierających biznes w zakresie pomocy finansowej i doradczej agencji rozwoju regionalnego, agencji wspierania przedsiębiorczości) DELab UW Enterprise Europe Network ul. Dobra 56/66, 00-312 Warszawa tel. +48 (22) 55 27 606 delab.uw.edu.pl een@uw.edu.pl Źródło: Ciechan-Kujawa M.:Biznes plan. Standardy i praktyka. Wydwnictwo TNOiK. Toruń.2007. 12

Konstrukcja biznes planu KAŻDY BIZNES PLAN SKŁADA SIĘ Z CZTERECH PODSTAWOWYCH CZĘŚCI: 1. Wprowadzenie, którego elementami są: Podsumowanie wykonawcze (streszczenie), Ogólna charakterystyka przedsięwzięcia przedsiębiorstwa i/lub 2. Plan strategiczny zawierający: Analizę strategiczną Podstawowe cele działalności przedsiębiorstwa i/lub cele przedsięwzięcia. DELab UW Enterprise Europe Network ul. Dobra 56/66, 00-312 Warszawa tel. +48 (22) 55 27 606 delab.uw.edu.pl een@uw.edu.pl Źródło: Ciechan-Kujawa M.:Biznes plan. Standardy i praktyka. Wydwnictwo TNOiK. Toruń.2007. 13

3. Planów szczegółowych(dziedzinowych), takich jak: plan marketingowy, plan działalności operacyjnej plan organizacji i zarządzania plan finansowy 4. Załączników Struktura i treść poszczególnych części dokumentu powinna uwzględniać elementy niezbędne do zrealizowania celu biznes planu, a więc np. przekonania potencjalnych inwestorów do planowanych przedsięwzięć, uzyskania dotacji, zwiększenia efektywności zarządzania przedsiębiorstwem itd.. DELab UW Enterprise Europe Network ul. Dobra 56/66, 00-312 Warszawa tel. +48 (22) 55 27 606 delab.uw.edu.pl een@uw.edu.pl Źródło: Ciechan-Kujawa M.:Biznes plan. Standardy i praktyka. Wydwnictwo TNOiK. Toruń.2007. 14

Błędy popełniane w trakcie biznes planu Przyczyny negatywnej oceny biznes planów skupiają się zazwyczaj wokół trzech aspektów: nierealności założeń, braku wszystkich istotnych informacji oraz błędów formalnorachunkowych. Najczęściej popełniane błędy to: brak koncentracji na kluczowej koncepcji (zbyt duża ilość pomysłów w jednym biznesie), brak rozeznania w najnowszych trendach w branży, błędna ocena sytuacji rynkowej: - niedocenianie konkurencji bezpośredniej - przecenienie chłonności rynków zbytu -brak wiarygodności danych na temat ilości, potencjału klientów, ich potrzeb, wymagań i oczekiwań DELab UW Enterprise Europe Network ul. Dobra 56/66, 00-312 Warszawa tel. +48 (22) 55 27 606 delab.uw.edu.pl een@uw.edu.pl Źródło: Ciechan-Kujawa M.:Biznes plan. Standardy i praktyka. Wydwnictwo TNOiK. Toruń.2007. 15

nierealistyczne przewidywania finansowe (błędna, nadmierna optymistyczna ocena własnych możliwości) przeszacowanie wskaźników wzrostu produkcji, sprzedaży, cen, zdolności produkcyjnych, niedoszacowanie nakładów inwestycyjnych, niedoszacowanie lub pomijanie kosztów działalności, brak wystarczającego kapitału, brak prognoz i analiz finansowych, brak uzasadnienia rentowności przedsięwzięcia i możliwości zwrotu pożyczonego kapitału, brak wyszczególnienia źródeł finansowania przedsięwzięcia błędy rachunkowe DELab UW Enterprise Europe Network ul. Dobra 56/66, 00-312 Warszawa tel. +48 (22) 55 27 606 delab.uw.edu.pl een@uw.edu.pl Źródło: Ciechan-Kujawa M.:Biznes plan. Standardy i praktyka. Wydwnictwo TNOiK. Toruń.2007. 16

W biznes planie formułuje się więc konkretne projekty realizacyjne, uzasadnia ich realność oraz wpływ na sytuację przedsiębiorstwa. Dzięki systematycznemu, kompleksowemu i uporządkowanemu podejściu do zagadnień, będących przedmiotem planowania, podstawowe zagrożenia i ryzyka związane z ich realizacją identyfikowane są w fazie analitycznej. Stopień ich wpływu na realizację przedsięwzięcia może być więc oceniony i zminimalizowany poprzez opracowanie odpowiednich scenariuszy postępowania. DELab UW Enterprise Europe Network ul. Dobra 56/66, 00-312 Warszawa tel. +48 (22) 55 27 606 delab.uw.edu.pl een@uw.edu.pl Źródło: Ciechan-Kujawa M.:Biznes plan. Standardy i praktyka. Wydwnictwo TNOiK. Toruń.2007. 17

Co jest najważniejsze w biznes planie innowacyjnego przedsięwzięcia? Finanse, finansei jeszcze raz finanse DELab UW Enterprise Europe Network ul. Dobra 56/66, 00-312 Warszawa tel. +48 (22) 55 27 606 delab.uw.edu.pl een@uw.edu.pl 18

Co powinno składać się na część finansową innowacyjnego przedsięwzięcia? Plan przychodów Plan kosztów Plan inwestycji Rachunek zysków i strat Bilans Analiza oparta o wybrane wskaźniki finansowe Obliczenie wartości zaktualizowanej netto (NPV) DELab UW Enterprise Europe Network ul. Dobra 56/66, 00-312 Warszawa tel. +48 (22) 55 27 606 delab.uw.edu.pl een@uw.edu.pl 19

Co ma innowacyjne przedsięwzięcie do planów finansowych? Cykl życia innowacyjnego produktu!!! DELab UW Enterprise Europe Network ul. Dobra 56/66, 00-312 Warszawa tel. +48 (22) 55 27 606 delab.uw.edu.pl een@uw.edu.pl 30

Cykl życia produktu a zyski DELab UW Enterprise Europe Network ul. Dobra 56/66, 00-312 Warszawa tel. +48 (22) 55 27 606 delab.uw.edu.pl een@uw.edu.pl 31

Opracowanie innowacyjnego produktu, procesu, usługi obarczone jest ryzykiem DELab UW Enterprise Europe Network ul. Dobra 56/66, 00-312 Warszawa tel. +48 (22) 55 27 606 delab.uw.edu.pl een@uw.edu.pl 32

Innowacje = ryzyko Potrzebne są zatem metody oceny ryzyka Metoda Monte Carlo + Biznes Plan Innowacyjnego przedsięwzięcia = Ocena i kontrola ryzyka inwestycyjnego innowacyjnego przedsięwzięcia DELab UW Enterprise Europe Network ul. Dobra 56/66, 00-312 Warszawa tel. +48 (22) 55 27 606 delab.uw.edu.pl een@uw.edu.pl 33

Co to jest symulacja Monte Carlo? Podstawową ideą symulacji metodą Monte Carlo jest przeprowadzenie dużej ilości obliczeń wartości wyjściowej, przy zastosowaniu różnych danych wejściowych, wylosowanych zgodnie z określonymi dla nich rozkładami prawdopodobieństw. DELab UW Enterprise Europe Network ul. Dobra 56/66, 00-312 Warszawa tel. +48 (22) 55 27 606 delab.uw.edu.pl een@uw.edu.pl 34

Dlaczego warto stosować symulację Monte Carlo? Dlatego, że pozwala budować różnego rodzaju scenariusze w oparciu o finansową część biznes planu. Wpisuje się w cykl życia produktu (rozkład normalny) DELab UW Enterprise Europe Network ul. Dobra 56/66, 00-312 Warszawa tel. +48 (22) 55 27 606 delab.uw.edu.pl een@uw.edu.pl 35

152 000 158 500 165 000 171 500 178 000 184 500 191 000 197 500 204 000 210 500 217 000 223 500 230 000 236 500 243 000 249 500 256 000 262 500 269 000 275 500 282 000 288 500 0,000025 0,00002 0,000015 0,00001 0,000005 0 Rozkład normalny

152 000 158 000 164 000 170 000 176 000 182 000 188 000 194 000 200 000 206 000 212 000 218 000 224 000 230 000 236 000 242 000 248 000 254 000 260 000 266 000 272 000 278 000 284 000 290 000 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 Częstość

Net Present Value - Wartość zaktualizowana netto NPV = I + n i= 1 C i (1+ r) i Gdzie dodatnie I oznacza wielkość początkowego nakładu, C i są to dodatnie przepływy pieniężne i kolejne okresy czasowe. DELab UW Enterprise Europe Network ul. Dobra 56/66, 00-312 Warszawa tel. +48 (22) 55 27 606 delab.uw.edu.pl een@uw.edu.pl 40

Uwaga 1. Jeżeli wartość wskaźnika NPV jest dodatnia oznacza to, że inwestycja jest opłacalna. Przy ujemnej wartości tego wskaźnika inwestycję uważamy za nieopłacalną. Uwaga 2. Jeżeli dane są dwie inwestycje o tym samym NPV, to korzystniejsza jest ta, która angażuje mniejszy kapitał. DELab UW Enterprise Europe Network ul. Dobra 56/66, 00-312 Warszawa tel. +48 (22) 55 27 606 delab.uw.edu.pl een@uw.edu.pl 41

NPV jest często stosowany w ocenie mało skomplikowanych przedsięwzięć inwestycyjnych. W przypadku innowacyjnych przedsięwzięć pojawiają się problemy takie jak.: zmienność przepływów pieniężnych (cykl życia produktu), odpowiednia stopa dyskontowa, brak przepływów pieniężnych, czy wcześniejsze zakończenie projektu B+R. DELab UW Enterprise Europe Network ul. Dobra 56/66, 00-312 Warszawa tel. +48 (22) 55 27 606 delab.uw.edu.pl een@uw.edu.pl 42

W przypadku przepływów pieniężnych możemy także zastosować symulację Monte Carlo Wariant 1 Biznes plan Przychody Wynik finansowy Zysk Bilans NPV = I + n i= 1 C i (1+ r) i Wariant 2 Koszty Strata Aktywa Pasywa n i= 1 n Ci Ci NPV = I + ( 1+ r) i (1+ r) i= 1 i DELab UW Enterprise Europe Network ul. Dobra 56/66, 00-312 Warszawa tel. +48 (22) 55 27 606 delab.uw.edu.pl een@uw.edu.pl 43

Dziękuję za uwagę Tomasz Krawczyk DELab UW Enterprise Europe Network ul. Dobra 56/66, 00-312 Warszawa tel. +48 (22) 55 27 606 delab.uw.edu.pl een@uw.edu.pl 47