Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej Wydziałowy Zespół ds. Oceny Jakości Kształcenia Poznań, dnia 26 marca 2018 roku SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI WYDZIAŁOWEGO ZESPOŁU DS. OCENY JAKOŚCI KSZTAŁCENIA (za okres kwiecień 2017 marzec 2018) Wydziałowy Zespół ds. Oceny Jakości Kształcenia powołany został decyzją Rady Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej 28.09.2016r. i pracuje w składzie, który uległ niewielkim zmianom: prof. dr hab. Mieczysław Balowski (Instytut Filologii Słowiańskiej) prof. UAM dr hab. Piotr Bering (Instytut Filologii Klasycznej) dr Sławomira Brud (Instytut Filologii Klasycznej) od 25.02.2017 Magda Czerniewicz (przedstawicielka studentów) zastąpiona od 27.09.2017 przez Taidę Wróblewską prof. UAM dr hab. Agnieszka Czyżak (Instytutu Filologii Polskiej) dr Paweł Dziadul (Instytut Filologii Słowiańskiej) od 25.02.2017 dr Wojciech Jóźwiak (Instytut Filologii Słowiańskiej) do 25.02.2017 dr Krzysztof Koc (Instytutu Filologii Polskiej) dr Tomasz Kowalski (Katedra Dramatu, Teatru i Widowisk) prof. UAM dr hab. Katarzyna Mąka-Malatyńska (Katedra Filmu, Telewizji i Nowych Mediów) dr Maciej Parkitny (Instytutu Filologii Polskiej) Julia Pietrusewicz (przedstawicielka studentów) zastąpiona od 22.02.2018 przez Marlenę Porwit, wspieraną przez Natalię Mąkę, Lidię Rankę mgr Angelika Poppa (przedstawicielka doktorantów) dr hab. Ewa Rajewska (Instytutu Filologii Polskiej) dr hab. Małgorzata Rybka (Instytutu Filologii Polskiej) przewodnicząca mgr Marita Rynowiecka-Słaby (przedstawicielka słuchaczy studiów podyplomowych) ul. A. Fredry 10, 61 701 Poznań tel. +48 61 829 46 90, fax +48 61 829 46 90 dziewfpk@amu.edu.pl www.amu.edu.pl Znak sprawy strona 1 z 5
dr Beata Udzik (Instytutu Filologii Polskiej) mgr Krzysztof Wójcik (przedstawiciel interesariuszy zewnętrznych) Niniejsze sprawozdanie obejmuje działalność Zespołu od 29 marca 2017 r., kiedy to Rada Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej przyjęła ostatnie sprawozdanie WZOJK, do 25 marca 2018 r. 1. Wydziałowy Zespół ds. Oceny Jakości Kształcenia spotykał się regularnie w pełnym składzie na zebraniach, a ponadto w ramach prac poszczególnych komisji, realizując zgodnie z harmonogramem Biura Rady Jakości Kształcenia UAM zadania określone w Zarządzeniu Rektora nr 321/2011/2012 z dnia 3 lutego 2012 roku. 2. WZOJK współpracował z Wydziałowym Zespołem ds. Zapewniania Jakości Kształcenia, a jego przewodnicząca uczestniczyła we wszystkich zebraniach organizowanych przez WZZJK. Ponadto przewodniczące obu zespołów spotykają się co miesiąc w celu omówienia wspólnych działań i ustalenia harmonogramu kolejno podejmowanych prac. 3. Zespół ściśle współpracuje również z Samorządem Studentów, m.in. po raz kolejny wsparł Samorząd w stworzeniu ankiety i analizie wyników badania przeprowadzonego wśród studentów studiów niestacjonarnych. 4. WZOJK dokonał przeglądu sylabusów przedmiotów ze szczególnym uwzględnieniem modułów do wyboru prowadzonych na pierwszym i drugim stopniu studiów we wszystkich pięciu jednostkach tworzących Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej. W wyniku przeprowadzonych analiz WZOJK sporządził raporty dla każdej z jednostek oraz zebrał zalecenia dotyczące sposobów przeprowadzania korekty sylabusów, sformułowane na podstawie najczęściej powtarzających się nieprawidłowości. Ponadto WZOJK przygotował i przeprowadził szkolenia podejmujące kwestie sposobów osiągania i oceniania zakładanych efektów uczenia się oraz metod kształcenia rozwijających kreatywność studentów (15 listopada 2017 i 6 grudnia 2017), a także poświęcone sylabusom pod kątem realizacji przyjętej w programie studiów koncepcji kształcenia (22 listopada 2017). 5. WZOJK przeanalizował również sylabusy praktyk oraz przyglądał się procesowi odbywania i dokumentowania praktyk studenckich prowadzonych na Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej UAM. Zapoznał się z wybraną losowo dokumentacją praktyk studenckich prowadzonych na Wydziale. Dokumenty znajdujące się w poszczególnych jednostkach zostały przeanalizowane, a będące ich wynikiem raporty potwierdzają, że proces odbywania praktyk Znak sprawy strona 2 z 5
studenckich przebiega bez przeszkód, a świadectwa ich ukończenia znajdują się w dokumentacji. 6. WZOJK przeprowadził we wszystkich jednostkach WFPiK audyt wewnętrzny pozwalający na niezależną ocenę procedur i wyników ankietyzacji nauczycieli akademickich (w oparciu o m.in. ankiety ewaluacyjne wypełniane przez studentów w systemie USOS po zakończeniu cyklu zajęć). Na podstawie analizy przekazanych przez jednostki sprawozdań i odpowiedzi na postawione przez WZOJK pytania sporządzono raport dotyczący ewaluacji pracowników prowadzących zajęcia dydaktyczne. Przynosi on ocenę funkcjonowania dydaktyki z perspektywy studentów, a także informację o działających procedurach i postępowaniu w ich ramach władz Jednostek. Na podstawie uzyskanych danych stwierdzono, że żadna z jednostek nie odnotowuje zjawisk patologicznych w procesie dydaktycznym, choć w każdej z nich pojawiają się pewne trudności, np. niewystarczająca oferta zajęć do wyboru, niesatysfakcjonujący układ zajęć w planie czy sporadyczne przypadki dłuższej nieobecności pracownika, co wiąże się z problemem odrabianie zajęć. Jedną z części tego raportu stanowi analiza sprawozdań poszczególnych jednostek na temat realizacji efektów kształcenia, których podstawą były odpowiedzi z drugiej części ankiety oceniającej pracę nauczycieli akademickich udzielonych przez studentów w systemie USOS. Najczęściej podnoszonym w jej kontekście problemem pozostaje język, w jakim formułowane są efekty niestety ciągle jeszcze dla dużej grupy studentów niezrozumiały, hermetyczny. 7. Zespół WZOJK składający się z pracowników naukowo-dydaktycznych, doktorantów i studentów przygotował analizę wyników ankietyzacji przeprowadzonej wśród nauczycieli akademickich, doktorantów, studentów studiów stacjonarnych i niestacjonarnych w ramach VIII edycji badania jakości kształcenia przeprowadzonego na UAM w roku akademickim 2016/2017 dla WFPiK. Na ile to było możliwe, dokonano porównania wyników z ostatniej ankietyzacji z tymi, które przyniosły badania przeprowadzone w latach ubiegłych, dzięki czemu uwidaczniają się pewne zauważalne tendencje związane z procesem kształcenia na Wydziale we wszystkich jego aspektach. Zestawione zostały także informacje na temat frekwencji i ocen wystawionych przez respondentów z WFPiK na tle średniej i wyników z innych Wydziałów UAM. Wnioski wypływające z tego badania miały fundamentalne znaczenie dla zaproponowanych przez WZOJK rekomendacji mających na celu doskonalenie jakości kształcenia na WFPiK w roku 2018. 8. WZOJK dokonał także analizy wyników dyplomowania na wszystkich kierunkach i specjalnościach kształcenia prowadzonych na WFPiK w oparciu o prace obronione w roku kalendarzowym 2017. Przegląd obejmował m.in. tematykę wybranych prac, kwalifikacje promotorów i recenzentów, procedury egzaminowania oraz analizę losowo wybranych recenzji Znak sprawy strona 3 z 5
prac na kierunkach Instytucie Filologii Słowiańskiej i Instytucie Filologii Klasycznej. Zespół ds. dyplomowania WZOJK, przygotowując raport zamieszczony na stronie internetowej Wydziału, porównał również wyniki z roku 2017 z wnioskami z lat poprzednich i doszedł do przekonania, że procedury prowadzenia egzaminów dyplomowych są właściwe, a przyjęte regulacje dotyczące całego procesu dyplomowania są realizowane na Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej UAM w stopniu więcej niż dobrym. 9. WZOJK podobnie jak w latach poprzednich dokonał przeglądu 498 protokołów egzaminacyjnych, które dokumentują proces weryfikacji efektów kształcenia na wszystkich kierunkach stacjonarnych studiów licencjackich i magisterskich, prowadzonych przez poszczególne Jednostki na WFPiK w roku akademickim 2016/2017. Wyniki analiz skonfrontowano z danymi z lat ubiegłych, co pozwoliło na sformułowanie wniosku o zaistnieniu tendencji do stopniowego zmniejszania się zakresu występowania negatywnie ocenianych zjawisk, tzn.: stopniowo zmniejsza się przewaga ocen najwyższych nad pozostałymi ocenami; wśród ocen z egzaminów kończących przedmioty fakultatywne i moduły nauczane w trybie wykładu coraz częściej pojawiać się zaczynają oceny dostateczne plus i dostateczne. Stosunkowo niewielkie wykorzystanie ocen ze środka skali wiązać się może z niewystarczająco precyzyjnym zdefiniowaniem kryteriów oceny efektów kształcenia na rzecz wyostrzenia kryteriów granicznych dla ocen dst (versus ndst) oraz bdb. Tendencja do wyrównywania się rozkładu ocen egzaminacyjnych wyraźniej uwidacznia się w protokołach dokumentujących proces weryfikacji efektów kształcenia na studiach pierwszego stopnia. Zmniejszeniu uległy różnice w sposobie oceniania egzaminów z tych przedmiotów, które realizowane są na dużych kierunkach studiów w wielu grupach zajęciowych. W opinii Zespołu należy podjąć dyskusję nad problematyką różnic metodycznych, które występują między prowadzeniem zajęć oraz egzaminów w dużych i małych grupach studenckich. Szczegółowe informacje znajdują się w raporcie zamieszczonym na stronie internetowej Wydziału w zakładce Jakość kształcenia. 10. WZOJK przeanalizował 25 programów kształcenia, opiniując zmiany programowe i efekty kształcenia na studiach stacjonarnych I i II stopnia prowadzonych lub współprowadzonych przez poszczególne Jednostki WFPiK. Dokładny spis zaopiniowanych programów znajduje się w raporcie Zespołu ds. oceny programów kształcenia, dostępnym na stronie internetowej Wydziału. 11. WZOJK był zaangażowany w organizację II Wydziałowego Dnia Jakości Kształcenia zatytułowanego Najwyższa Jakość Wydziału, który odbył się 1.06.2017r. Podczas spotkań ze studentami i pracownikami upowszechniano informacje związane z działaniami na rzecz doskonalenia jakości kształcenia, m.in. informacje na temat wyników badań jakości kształcenia Znak sprawy strona 4 z 5
i ankietyzacji oraz na temat poszczególnych elementów sylabusów i relacji między zawartymi w nich informacjami. 12. Zgodnie z treścią 7 punkt 6.4 Uchwały Senatu Nr 284/2011/2012 WZOJK przedstawi Dziekanowi, WZZJK oraz Radzie Wydziału w dniu 28.03.2018 r. rekomendacje dotyczące doskonalenia jakości kształcenia na Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej UAM w Poznaniu oraz opublikował je na stronie WFPiK. 13. Przedstawiciele WZOJK, dbając o stałe podnoszenie kwalifikacji, brali także udział w szkoleniach, warsztatach i konferencjach dotyczących jakości kształcenia, były to m.in. Uniwersytet dobrych praktyk. Przez współpracę i projekty do lepszego kształcenia (6.12.2018) oraz Efekty kształcenia w programie studiów, wymagania legislacyjne i wytyczne PKA, oceniania efektów kształcenia oraz system zapewniania jakości (26.01.2018). dr hab. Małgorzata Rybka prof. UAM przewodnicząca Wydziałowego Zespołu ds. Oceny Jakości Kształcenia Znak sprawy strona 5 z 5