Scenariusz zajęć Temat zajęć: Dociekliwie czyli każdy z nas może być detektywem. Obszar nauczania II etap edukacyjny, Zgodnie z podstawą programową zajęcia będą rozwijać następujące kompetencje: czytanie, myślenie naukowe; umiejętność komunikowania się w języku ojczystym; umiejętność uczenia się jako sposób zaspokajania naturalnej ciekawości świata; odkrywania swoich zainteresowań i przygotowania do dalszej edukacji; umiejętność pracy zespołowej. Treści nauczania zgodne z podstawą programową 1. J. polski: - punkt 2. Samokształcenie i docieranie do informacji; - punkt II.1.4 Uczeń świadomie posługuje się różnymi formami językowymi; - punkt III.1.8 Uczeń uczestnicząc w rozmowie, słucha z uwagą wypowiedzi innych, mówi na temat; prezentuje własne zdanie i uzasadnia je; 2. Zajęcia komputerowe: - punkt 3. Wyszukiwanie i wykorzystywanie informacji z różnych źródeł. 3. Zajęcia techniczne: - punkt 1. Opisywanie techniki w bliższym i dalszym otoczeniu. Pytanie kluczowe: Jaką wartość może mieć dociekliwość? Cel/cele Cel ogólny: poszerzenie kompetencji uczniów w obszarze narzędzi prowadzących do własnego rozwoju i doskonalenia procesu uczenia się; Cele szczegółowe: poszerzenie wiedzy i umiejętności uczniów w obszarze budowania i wykorzystywania pytań otwartych; zwiększenie świadomości i umiejętności w zakresie dociekliwego gromadzenia i wykorzystywania informacji. Cele w języku ucznia: poznasz różnicę pomiędzy pytaniami zamkniętymi i otwartymi; poznasz sposoby wykorzystywania pytań otwartych w sytuacjach związanych z uczeniem się i współpracą z innymi;
wzbogacisz swoje umiejętności w zakresie korzystania z informacji. NaCoBeZu ( na co będę zwracał uwagę czyli kryteria oceny): potrafisz rozróżnić pytanie otwarte od pytania zamkniętego; zmieniasz pytanie zamknięte w pytanie otwarte; wymieniasz korzyści płynące z zadawania pytań otwartych; wskazujesz te elementy tekstu w których autorowi zabrakło dociekliwości; potrafisz określić plusy związane z posługiwaniem się dociekliwością. Czas trwania: 90 min. Metody i formy pracy praca problemowa; dyskusja; grywalizacja Forma: praca w grupach i parach. Pomoce dydaktyczne jeden komputer z dostępem do Internetu dla każdej 4 5 osobowej grupy; kartki samoprzylepne; pisaki; arkusze papieru A1 lub flipchart; zestaw rzutnik laptop; platforma Google Docs; narzędzie do losowania www.classtools.net/main_area/fruit_machine.swf. Uwagi: Przed rozpoczęciem zajęć uczniowie otrzymują na wstępną informację. Jest to wprowadzenie do grywalizacji zajęć. Cały tekst znajduje się w materiale wprowadzającym. Uczniowie będą wprowadzeni w rzeczywistość, w której zostają detektywami dużej korporacji. Firma postanawia rozwinąć ich warsztat w zakresie dociekliwości jednej z podstawowych umiejętności profesjonalnego detektywa. Szczegółowy przebieg zajęć: Czas trwania 1. Powitaj uczniów na szkoleniu detektywów. Sprawdź czy posiadają karty wstępu. Zaprezentuj cele warsztatu oraz kryteria sukcesu. Poszczególne kryteria połącz z numerami na kartach wstępu. Podkreśl wartość tego warsztatu dla rozwoju podstawowej umiejętności w ich firmie, jaką jest zdobywanie cennych informacji. Sprawdź stopień zrozumienia celów i kryteriów sukcesu z wykorzystaniem pięciostopniowej skali (od 1 do 5). 5 min.
2. Rozdaj uczniom kartki i poproś o to, aby każdy z nich zapisał na nich jedno pytanie dotyczące Internetu. 10 min. Zaproś uczniów do przedstawienia propozycji. Następnie zapytaj: Jakie rodzaje pytań się pojawiły?, Jakie pytania przeważają?. Poproś uczestników, aby wszystkie pytania zaczynające się od partytury czy zostały umieszczone z jednej strony flipcharta/tablicy, pozostałe z drugiej strony. Zapytaj uczniów: Jakie cechy ma pierwszy rodzaj pytań?, Jakie drugi rodzaj pytań?, Do czego możemy wykorzystać pierwszy rodzaj pytań, a w czym pomocny może być drugi? Zapisuj pomysły uczniów na flipcharcie (osobna karta dla każdego z rodzajów pytań). Po wybrzmieniu wszystkich głosów pokaż uczniom dwie etykiety: pytania otwarte, pytania zamknięte. Niech sami zdecydują, które pytania według nich powinny nosić jedną albo druga nazwę. Zbierz ich decyzję prosząc o podniesienie ręki przy każdej z propozycji. 3. Podziel uczniów w pary. Powiedz im, że teraz będą uczyć się zmieniać pytania zamknięte w pytania otwarte. Poproś, aby utworzyli takie pytania otwarte, które pozwolą im zebrać jak najwięcej informacji. Przekaż im na kartkach pytania zamknięte (Materiał z pytaniami). Po zakończeniu ćwiczenia zaproś chętne pary o przeczytanie wypracowanych przez nich propozycji. Podsumuj ćwiczenie poprzez zaproszenie uczniów do podzielenia się swoimi refleksjami. Zapytaj uczniów co było dla nich najbardziej wymagające w tym ćwiczeniu? W jaki sposób radzili sobie z tym zadaniem? Co pomagało zmieniać pytania? 4. Zaproś uczniów do pracy w cztero/pięcioosobowych osobowych zespołach. Z wykorzystaniem www.classtools.net/main_area/fruit_machine.swf wylosuj dla nich nazwy wynalazków (Materiał z wynalazkami). Nawiąż do fabuły z detektywami. Wskaż umiejętność dobrego rozumienia innych osób za ważną cechę tego zawodu. Zaproś uczniów do wejścia w skórę naukowców/wynalazców. Niech użyją wyobraźni, aby spojrzeć na świat z ich perspektywy. Niech pozostając w takim duchu wymyślą jak najwięcej pytań otwartych, który mogły spowodować, że konstruktorzy - odkrywcy postanowili stworzyć wybrane wynalazki. (4 min.) Następnie ponownie losując nazwy wynalazków poproś wybranych uczniów, aby podzielili się swoimi propozycjami. W podsumowaniu ćwiczenia zapytaj uczniów jakie cechy mogły pomóc wynalazcom stawiać takie pytania. 5. Zaproś uczniów do pracy w parach. Niech wypracują propozycje powodów w ramach których umiejętne zadawanie pytań może być pomocne w procesie uczenia się. Niech zapiszą je na kartkach. Następnie uruchom uczestników do podzielenia się swoimi refleksjami 10 min. 15 min. 10 min.
oraz do umieszczenia ich na przygotowanym do tego celu arkuszu papieru. Poproś uczniów, aby dokonali oceny swoich postępów na karcie wstępu w trzech pierwszych kryteriach sukcesu. 6. Wyjaśnij uczniom, że to co robili do tej pory miała przygotować ich do zadania detektywistycznego, które stoi przed nimi. Zaproś ich do grup w których już współpracowali. Następnie niech odnajdą opis wylosowanego wcześniej urządzenia w pliku utworzonym w Google Docs (Materiał informacyjny). Przekaż uczniom, że mają znaleźć w nim takie elementy, które są informacjami nieścisłymi i wymagają postawienia dodatkowych pytań. Następnie mają znaleźć odpowiedzi na te pytania. Nieścisłe fragmenty mają zostać podkreślone w edytorze, a pod nimi mają znaleźć się informacje, które zostaną znalezione przez uczniów. 30 min. Po zakończeniu pracy uczniowie prezentują wyniki swojej pracy (z użyciem laptopa i rzutnika). Podsumowując dopytuj uczniów z jakiego powodu wybrali określone fragmenty? Co nimi powodowało? Z jakim rodzajem komunikatów mieli do czynienia? Czego w nich brakowało? W jaki sposób udało im się je uzupełnić? Na co zwracali szczególną uwagę? W jakich okolicznościach mogą spotkać się z podobnymi sytuacjami? Co może im pomóc w radzeniu sobie z nimi? 7. Podsumuj z uczniami pracy poprzez wypisanie przez nich plusów jakie może dać im posługiwanie się dociekliwością w uczeniu się, zbieraniu i przetwarzaniu informacji. 8. Zaproś do rundki końcowej w której uczniowie kończą zdania: Dowiedziałem się Zapamiętam, że 5 min. 5 min. oraz podsumują swoją ocenę z karty wstępu. Podziękuj za zajęcia. Słowa klucze pytania otwarte, pytanie zamknięte, korzystanie z informacji, techniki uczenia się, dociekliwość,
Materiały dodatkowe: Materiał dodatkowy Nr 1 Materiał wprowadzający Dzień dobry. Jesteś detektywem. Pracujesz w jednej z największych i najbardziej cenionych firm detektywistycznych. Nie jest to firma rozwiązująca sprawy kryminalne. Specjalizuje się głównie pozyskiwaniem i zdobywaniem cennych informacji, za które inni gotowi są zapłacić duże pieniądze. Twój pracodawca bardzo dba o rozwój Twoich umiejętności. W tym roku zostałeś zakwalifikowany do szkolenia z dociekliwości. To jedno z podstawowych narzędzi, którym się posługujesz. Im bardziej potrafisz być dociekliwy, tym lepszej jakości informacje zdobywasz. A te z kolei są więcej warte. Jak to osiągnąć? Dowiesz się tego w czasie szkolenia. Twój warsztat odbędzie się w dniu.., w godzinach, w sali nr.. Poniżej masz kartę wstępu na warsztat. Przynieś ją ze sobą. Twoja firma traktuje Cię z szacunkiem i zaufaniem. Z tego powodu w czasie warsztatu będziesz sam oceniał swoje postępy. Masz do dyspozycji skalę od 1 5. Kryterium Sukcesu Ocena (1 5) Nr 1 Nr 2 Nr 3 Nr 4 Nr 5
Materiał dodatkowy nr 2 - Materiał z pytaniami Czy komputery pomagają w nauce języków obcych? Czy korzystając z Internetu potrafisz wyszukać wartościowe informacje? Czy dobrze radzisz sobie z obsługą nowoczesnego sprzętu? Czy znasz historię pierwszych komputerów? Czy czas spędzony przed komputerem jest owocny? Materiał dodatkowy nr 3 - Materiał wynalazki 1. Drukarka atramentowa 2. Maszyna do druku 3. Komputer osobisty 4. Telefon komórkowy 5. Płyta CD
Materiał dodatkowy nr 4 - Materiał informacyjny Drukarka atramentowa Pierwsza drukarka atramentowa została wyprodukowana w dwudziestym wieku. Pierwszy model powstał w jednej z większych firm przemysłu komputerowego. Początkowo drukarki atramentowe wiązały się z bardzo dużymi kosztami użytkowania. W związku z tym ich sprzedaż była znikoma. Maszyna do druku Początki druku sięgają dawnych czasów i miały swoją kolebkę w Azji. W Europie twórcą maszyny do druku był niemiecki złotnik. W piętnastym wieku uruchomił on pierwsza maszynę drukującą. Stworzył ją ponieważ chciał wydrukować Biblię. Maszyna nie mogła drukować niczego innego. Komputer osobisty Kiedy powstawał pierwszy komputer osobisty (PC) nikt nie wierzył w sukces tego przedsięwzięcia. Wszyscy uważali ten pomysł za jedną z mód, która szybko przeminie. Wiele lat zajęło opracowanie pierwszej wersji komputera. Do dzisiaj nie jest jasne kto tak naprawdę stworzył pierwszy model PC. Tamte komputery różniły się wieloma elementami od tych z których korzystamy dzisiaj. Telefon komórkowy Pierwsza sieć telefonii komórkowej miała mały zasięg i równie mało abonentów. Telefon komórkowy został stworzony, aby wykorzystywać go w zastosowaniach biznesowych oraz przy lokalizowaniu użytkowników. Na pomysł jego konstrukcji wpadł szwedzki wynalazca. Pierwsze telefony komórkowe były ogromne i bardzo ciężkie. Ich bateria miała bardzo krótki żywot. Płyta CD Płyta CD powstała w celu zgromadzenia olbrzymiej ilości danych w jednym miejscu. Została zaprojektowana przez dwie firmy z branży nowych technologii. Lata dziewięćdziesiąte dwudziestego wieku było czasem jej ekspansji na rynku. Olbrzymim minusem tego typu nośnika danych jest jego niska trwałość. Dane zapisane na płycie są czytelne przez maksymalnie trzydzieści lat. Autor: Krzysztof Jaworski