Europejski System Handlu Emisjami plany na lata 2013-2020 23 czerwca 2010 r.
Zakłady Azotowe Puławy S.A. Profil działalności - produkcja nawozowo chemiczna: saletra amonowa, mocznik RSM, siarczan amonu melamina, kaprolaktam, nadtlenek wodoru, AdBlue i inne Lokalizacja 120 km na południe od Warszawy, na skraju WyŜyny Lubelskiej.
Program prezentacji 1. HISTORIA ETS 2. PRZEMYSŁ NAWOZOWY ZNACZENIE DLA EUROPY 3. METODY POZYSKANIA PRAW DO EMISJI 4. CARBON LEAKAGE 5. BENCHMARKING 6. KOSZTY EUROPEJSKIEGO PRZEMYSŁU NAWOZOWEGO 7. DZIAŁANIA
Program prezentacji 1. HISTORIA ETS 2. PRZEMYSŁ NAWOZOWY ZNACZENIE DLA EUROPY 3. METODY POZYSKANIA PRAW DO EMISJI 4. CARBON LEAKAGE 5. BENCHMARKING 6. KOSZTY EUROPEJSKIEGO PRZEMYSŁU NAWOZOWEGO 7. DZIAŁANIA
Historia uwarunkowania prawne 1997 - Protokół do Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, tzw. protokół z Kioto - zobowiązanie do redukcji do 2012 roku własnych emisji gazów powodujących efekt cieplarniany, o wynegocjowane wartości zestawione w załączniku do protokołu (co najmniej 5% poziomu emisji z 1990) Nieratyfikowany m.in. przez : Stany Zjednoczone oraz Chiny Odpowiedź Uni Europejskiej: 2003 - EU ETS Europejski System Handlu Emisjami wspólnotowy system handlu uprawnieniami do emisji, wdroŝony Dyrektywą 2003/87/WE, którym objęte są gazy cieplarniane, ustanowiony w ramach Wspólnoty Europejskiej. 2008 - Pakiet energetyczno- klimatyczny - pakiet dokumentów przedstawiających rozwiązania legislacyjne zmierzające do kontrolowania i ograniczenia emisji gazów cieplarnianych na terenie Unii Europejskiej
Historia uwarunkowania prawne Celem pakietu potocznie nazwanym 3x20 na 2020 rok, jest realizacja przez UE załoŝeń dotyczących przeciwdziałania zmianom klimatycznym: o 20% zredukować emisje gazów cieplarnianych w stosunku do poziomu emisji z 1990r. (z opcją 30% redukcji, o ile dojdzie do zawarcia stosownego międzynarodowego porozumienia klimatycznego); o 20% zwiększyć udział energii odnawialnej w finalnej konsumpcji energii; o 20% zwiększyć efektywność energetyczną, w stosunku do prognoz na rok 2020 r. Dwa kluczowe elementy przyjętego pakietu odnoszące się do emisji gazów cieplarnianych to: dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/29/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. zmieniająca dyrektywę 2003/87/WE w celu usprawnienia i rozszerzenia wspólnotowego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (tzw. dyrektywa EU ETS) decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2009/406/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie wysiłków podjętych przez państwa członkowskie, zmierzających do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych w celu realizacji do roku 2020 zobowiązań Wspólnoty dotyczących redukcji emisji gazów cieplarnianych (tzw. decyzja non ETS)
Etapy EU ETS ETS I - Etap 1, od 1 stycznia 2005 r. do 31 grudnia 2007 r., Faza pilotaŝowa obejmująca uczenie się w praktyce i przygotowanie do decydującego Etapu 2. Zrealizowane cele: ustalenie ceny emisji dwutlenku węgla, zainicjowanie wolnego handlu zezwoleniami na emisję na terenie UE, stworzenie niezbędnej infrastruktury koniecznej do monitorowania, zgłaszania i weryfikacji rzeczywistych emisji przedsiębiorstw objętych systemem. ETS II - Etap 2, od 1 stycznia 2008 r. do 31 grudnia 2012 r., Pięcioletni okres, mający na celu wywiązanie się UE i państw członkowskich ze zobowiązań określonych w protokole z Kioto w zakresie redukcji emisji. Przyjęte załoŝenie do realizacji celu: ObniŜenie przez Komisje Europejską wysokości przydziałów dozwolonych podczas Etapu 2 do pułapu 6,5 % poniŝej poziomu z 2005 roku, gwarantujące rzeczywistą redukcję emisji..
Etapy EU ETS ETS III - Etap 3 od 1 stycznia 2013 r. do 31 grudnia 2020 r. Główny cel III fazy funkcjonowania systemu, w oparciu o dyrektywę 2009/29/WE (zmieniającą Dyrektywę 2003/87/WE): Wywiązanie się ze zobowiązań redukcyjnych pakietu energetyczno- klimatycznego poprzez zmniejszenie liczby uprawnień do emisji gazów cieplarnianych o 21 % poniŝej ich poziomów emisji w 2005 r Główne zmiany wprowadzone przez Dyrektywę EU ETS (w odniesieniu do dyrektywy z 2003 roku): Stopniowe odejście od bezpłatnego przydziału uprawnień do emisji na rzecz obowiązku ich zakupu na aukcjach, Benchmark wskaźnik emisyjny jako podstawa przydziału bezpłatnych uprawnień do emisji, Wprowadzenie do systemu dodatkowych działalności i gazów cieplarnianych m.in. przemysł chemiczny
Przemysł nawozowy w EU ETS III Główne instalacje przemysłu nawozowego objęte systemem ETS: instalacje amoniaku instalacje kwasu azotowego Są to podstawowe półprodukty do wytwarzania nawozów azotowych
Przemysł nawozowy w EU ETS III Źródło: Methodology for the free allocation of emmision allowances in the EU ETS post 2012, listopad 2009 2013 ilość uprawnień: Europa 1 974 mln Polska 209 mln
Program prezentacji 1. HISTORIA ETS 2. PRZEMYSŁ NAWOZOWY ZNACZENIE DLA EUROPY 3. METODY POZYSKANIA PRAW DO EMISJI 4. CARBON LEAKAGE 5. BENCHMARKING 6. KOSZTY EUROPEJSKIEGO PRZEMYSŁU NAWOZOWEGO 7. DZIAŁANIA
Nawozy mineralne bezpieczeństwo Ŝywnościowe 48% populacji całego globu ma poŝywienie dzięki wykorzystaniu nawozów mineralnych. Bez nawozów mineralnych Ŝycie ludzkie nie moŝe być podtrzymane.
Nawozy mineralne bezpieczeństwo Ŝywnościowe Do 2050 będziemy mieć 3 miliardy nowych istnień do wyŝywienia. Popyt na produkty rolne do 2050 osiągnie poziom od 50% do 80% powyŝej dzisiejszego poziomu produkcji. (Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO))
Nawozy mineralne bezpieczeństwo Ŝywnościowe This is a basic problem, to feed 6.6 billion people. Without fertilizer, forget it. The game is over. Dr. Norman Borlaug Nobel Peace Prize Winner
Nawozy mineralne bezpieczeństwo Ŝywnościowe Dzisiaj, rolnictwo europejskie produkuje więcej płodów rolnych przy mniejszym zuŝyciu nawozów azotowych niŝ 20 lat temu, a efektywność wykorzystania azotu jest największa na świecie.
Nawozy mineralne bezpieczeństwo Ŝywnościowe W obliczu braku Ŝywności na świecie, Europa powinna pozostać samowystarczalna pod względem produkcji Ŝywności. Nie powinna naraŝać egzystencji własnego przemysłu nawozowego i uzaleŝniać się od zewnętrznych źródeł zakupu nawozów z Rosji, Ukrainy, Afryki Pn czy Bliskiego Wschodu. Przy braku obowiązującego międzynarodowego porozumienia w zakresie globalnej redukcji emisji gazów cieplarnianych (GHG), handel emisjami nie powinien obciąŝać europejskiego przemysłu nawozowego na tyle, by obniŝać jego konkurencyjność
Nawozy mineralne bezpieczeństwo Ŝywnościowe Brak konkurencyjności europejskiego przemysłu nawozowego moŝe spowodować: mniejszą samowystarczalność Europy w produkcji Ŝywności mniejszy udział Europy w niesieniu pomocy w wyŝywieniu świata większy import i przeniesienie produkcji nawozów sztucznych do krajów, które są wolne od kosztów związanych z ETS Bezpieczeństwo Ŝywnościowe
Program prezentacji 1. HISTORIA ETS 2. PRZEMYSŁ NAWOZOWY ZNACZENIE DLA EUROPY 3. METODY POZYSKANIA PRAW DO EMISJI 4. CARBON LEAKAGE 5. BENCHMARKING 6. KOSZTY EUROPEJSKIEGO PRZEMYSŁU NAWOZOWEGO 7. DZIAŁANIA
Pozyskanie uprawnień Sposób pozyskania uprawnień Aukcje Bezpłatny przydział Zasady pozyskania do 2020 r. dla producentów energii elektrycznej wszystkie uprawnienia EUA będą sprzedawane na aukcjach; sektory przemysłu nie naraŝone na ucieczkę emisji otrzymają w 2013 roku 80% bezpłatnych uprawnień, następnie liczba ta będzie corocznie zmniejszana o taką samą wielkość, aŝ do osiągnięcia poziomu 30% w roku 2020 i 0% w roku 2027; sektory przemysłu naraŝone na ucieczkę emisji otrzymają w 2013 i w kaŝdym kolejnym roku do 2020 r. 100% bezpłatnych uprawnień.
Przydział bezpłatnych uprawnień 100% 100% potrzebnych uprawnień 100% benchmark średnia 10% najlepszych instalacji w UE (na j.m. produktu)
Przydział bezpłatnych uprawnień 100% darmowych" praw do emisji oznacza, Ŝe 95% naszego przemysłu musi PŁACIĆ
Program prezentacji 1. HISTORIA ETS 2. PRZEMYSŁ NAWOZOWY ZNACZENIE DLA EUROPY 3. METODY POZYSKANIA PRAW DO EMISJI 4. CARBON LEAKAGE 5. BENCHMARKING 6. KOSZTY EUROPEJSKIEGO PRZEMYSŁU NAWOZOWEGO 7. DZIAŁANIA
koszt/przychód z ETS koszt/przychód z ETS [EUR/rok] = (A B) * c A - ilość wyemitowanego CO 2 (eq) [t/rok] B - ilość darmowych uprawnień [t/rok] c cena EUA [EUR/t] A = P * we P - produkcja roczna [t/rok] we - wskaźnik emisji CO 2 (eq) [t CO 2 (eq)/ t produktu] B = P 2005-09 * b * j P 2005-09 - średnioroczna produkcja w latach 2005-2009 (z wyłączeniem jednego roku) [t/rok] b - benchmark [t CO 2 (eq) / t produktu] j - poziom przydziału darmowych uprawnień [%] (dla carbon leakage 100%)
Carbon leakage mechanizm działania Zakup uprawnień do emisji Wzrost kosztów produkcji wzrost kosztów produkcji spadek konkurencyjności w stosunku do krajów spoza UE Spadek konkurencyjności w stosunku do krajów spoza UE prawdopodobieństwo przenoszenia produkcji (oraz emisji) poza UE tzw. CARBON LEAKAGE (ucieczka emisji) Dlatego dla sektorów carbon leakage 100% przydziału bezpłatnych uprawnień
Carbon leakage warunki konieczne Warunek konieczny znalezienia się w wykazie sektorów jest łączne spełnienie dwóch kryteriów ilościowych (art. 10a ust. 15): kosztowego - stosunek kosztów pośrednich i bezpośrednich produkcji (wynikających z wdroŝenia dyrektywy) do wartości dodanej brutto musi wynosić co najmniej 5%; intensywności handlu - stosunek wartości importu i eksportu do/z UE (z i do krajów trzecich) do wielkości rynku UE wartość obrotu wewnętrznego i importu, musi wynosić powyŝej 10%. lub spełnienie któregokolwiek z powyŝszych kryteriów w wysokości powyŝej 30%
Carbon leakage wyniki badania Przemysł nawozowy (produkcja nawozów i związków azotowych) - Kryterium kosztowe: 92,4% - Kryterium intensywności handlu: 27,4% Absolutny nr 1 wśród przemysłów najbardziej naraŝonych na przeniesienie produkcji poza UE
Efektywność wytwarzania Europa - reszta świata 1:5 Europa ma jedne z najnowocześniejszych na świecie zakładów amoniaku i kwasu azotowego. Dla amoniaku, technologia reformingu parowego jest bliska teoretycznego minimum w zakresie efektywności energetycznej. Dla instalacji kwasu azotowego, nowe rozwiązania wychwytywania N 2 O oferują potencjał osiągania bardzo niskiego poziomu emisji tlenków azotu N 2 O. 40 MMBtu / t amoniaku 38 36 34 32 30 EU 27 USA Arabia Saudyjska Ukraina Egipt Rosja
Program prezentacji 1. HISTORIA ETS 2. PRZEMYSŁ NAWOZOWY ZNACZENIE DLA EUROPY 3. METODY POZYSKANIA PRAW DO EMISJI 4. CARBON LEAKAGE 5. BENCHMARKING 6. KOSZTY EUROPEJSKIEGO PRZEMYSŁU NAWOZOWEGO 7. DZIAŁANIA
Benchmark a ilość przydziałów Benchmark średnie parametry 10% najbardziej wydajnych instalacji w danym sektorze lub podsektorze w Wspólnocie w latach 2007-2008 B = P 2005-09 * b * j P 2005-09 - średnioroczna produkcja w latach 2005-2009 (z wyłączeniem jednego roku) [t/rok] b - benchmark [t CO 2 (eq) / t produktu] j - poziom przydziału darmowych uprawnień [%] (dla carbon leakage 100%)
Benchmark a ilość przydziałów Benchmark opracowywany na poziomie wielkości emisji bezpośrednich, niepochodzących z zuŝycia energii elektrycznej Wyjątek: Specjalne przypadki gdy ciepło lub energia mechaniczna produkowane z paliw są zastępowalne przez ciepło lub energię mechaniczną z energii elektrycznej benchmark jest opracowywany na poziomie całkowitych emisji Przykład W przemyśle do napędów kompresorów mogą zostać uŝyte zamiennie: turbiny parowe silniki elektryczne
Benchmark a ilość przydziałów B = P 2005-09 *(Em dir /(Em dir +Em indir )) b * j 0 1 nierównomierne traktowanie poszczególnych instalacji w UE P 2005-09 - średnioroczna produkcja w latach 2005-2009 (z wyłączeniem jednego roku) [t/rok] Em dir emisja bezpośrednia Em indir emisja pośrednia pochodząca ze zuŝycia energii elektrycznej b - benchmark [t CO 2 (eq) / t produktu] j - poziom przydziału darmowych uprawnień [%] (dla carbon leakage 100%)
Benchmark amoniak Opracowano na podstawie Rule Book for establishing emission benchmark for ammonia installations ; EFMA 28 luty 2010
Benchmark kwas azotowy Opracowano na podstawie Rule Book for establishing emission benchmark for nitric acid installations ;EFMA 28 luty 2010
Program prezentacji 1. HISTORIA ETS 2. PRZEMYSŁ NAWOZOWY ZNACZENIE DLA EUROPY 3. METODY POZYSKANIA PRAW DO EMISJI 4. CARBON LEAKAGE 5. BENCHMARKING 6. KOSZTY EUROPEJSKIEGO PRZEMYSŁU NAWOZOWEGO 7. DZIAŁANIA
Koszty dla przemysłu nawozowego Instalacje amoniaku Propozycja: t CO 2 /t NH 3 Koszt dla przemysłu [EUR] Redukcja emisji EFMA 02/2010 Komisja Europejska 04/2010 EFMA 06/2010 1,72 157 mln 16% 1,48 282 mln 30% 1,634 184 mln 18% Wyliczenia na podstawie danych uŝytych w Rule Book for establishing emission benchmark for ammonia installations Koszty wyliczone przy załoŝeniu ceny uprawnienia do emisji na poziomie 30 EUR/t CO 2
Koszty dla przemysłu nawozowego Instalacje kwasu azotowego Propozycja: t N 2 O/t HNO 3 Koszt dla przemysłu [EUR] EFMA 02/2010 Komisja Europejska 04/2010 bez NSCR Redukcja emisji 1,29 728 mln 72% 1,1 848 mln 78% Komisja Europejska 0,17 1 053 mln 97% 04/2010 z NSCR EFMA 06/2010 1,2417 817 mln 75% Wyliczenia na podstawie danych uŝytych w Rule Book for establishing emission benchmark for nitric acid installations Koszty wyliczone przy załoŝeniu ceny uprawnienia do emisji na poziomie 30 EUR/t CO 2
Koszty dla przemysłu nawozowego + koszty energetyki przeniesione w cenie mediów energetycznych
Program prezentacji 1. HISTORIA ETS 2. PRZEMYSŁ NAWOZOWY ZNACZENIE DLA EUROPY 3. METODY POZYSKANIA PRAW DO EMISJI 4. CARBON LEAKAGE 5. BENCHMARKING 6. KOSZTY EUROPEJSKIEGO PRZEMYSŁU NAWOZOWEGO 7. DZIAŁANIA
Czynniki kosztowe koszt/przychód z ETS [EUR/rok] = (A B) * c A - ilość wyemitowanego CO 2 (eq) [t/rok] B - ilość darmowych uprawnień [t/rok] c cena EUA [EUR/t] A = P * we P - produkcja roczna [t/rok] we - wskaźnik emisji CO 2 (eq) [t CO 2 (eq)/ t produktu] B = P 2005-09 * b * j P 2005-09 - średnioroczna produkcja w latach 2005-2009 (z wyłączeniem jednego roku) [t/rok] b - benchmark [t CO 2 (eq) / t produktu] j - poziom przydziału darmowych uprawnień [%] (dla carbon leakage 100%)
Czynniki wpływu Czynniki, na które nie mamy wpływu: - cena EUA - średnioroczna produkcja w latach 2005-2009 Czynniki zaleŝne od nas (wewnątrz organizacji) - produkcja roczna planowanie produkcji - wskaźnik emisji CO 2 (eq) poprawa wskaźników zuŝycia, inwestycje Czynniki zewnętrzne powinniśmy osiągać korzystne rozwiązania - poziom przydziału darmowych uprawnień zakwalifikowanie do sektorów carbon leakage akcja zakończona - benchmark Dodatkowe: - rozwiązania dotyczące ochrony rynku przed importem z krajów nie objętych ETS - rozwiązania dot. aukcjoningu - wypracowanie mechanizmów otrzymywania rekompensat kosztów pośrednich ponoszonych przez sektory
Poprawa wskaźników wytwarzania: gaz ziemny, media energetyczne Zakłady Azotowe Puławy S.A. juŝ zredukowaliśmy emisje Zmniejszenie emisji N 2 O: katalityczny rozkład N 2 O
Zakłady Azotowe Puławy S.A. juŝ zredukowaliśmy emisje Redukcja emisji w ciągu 25 lat: emisja amoniaku 92% emisja tlenków azotu 70% pyły (nawozowe) 89% pyły (dymnicowe) 81% Redukcja ścieków: azotu amonowego 67% azotu organicznego 73% ChZT 87% Redukcje osiągnięte przy jednoczesnym wzroście o 60% produkcji
Zakłady Azotowe Puławy S.A. wciąŝ redukujemy emisje Inwestycje realizowane: Modernizacja i intensyfikacja węzła Benfielda instalacji amoniaku 500t/d Zakup i zabudowa turbospręŝarki o wydajności 45 000m 3 /h Modernizacja wnętrz TVA w konwertorach do syntezy amoniaku Modernizacja instalacji mocznika Emisja rzeczywista Ekonomiczna granica ograniczania emisji Techniczna granica ograniczania emisji
Zagadnienia aktualne (przykłady) Benchmarki Aukcjoning Mechanizmy otrzymywania rekompensat kosztów pośrednich ponoszonych przez sektory, wynikających z realizacji wymogów dyrektywy ETS Zastosowanie współczynnika paliwowego przy wyznaczaniu alokacji uprawnień Uzyskiwanie automatycznego przydziału uprawnień w przypadku uwzględnienia w benchmarku zastępowalności energii elektrycznej i spalania paliw Zasady kwalifikowania instalacji do otrzymywania bezpłatnych uprawnień do emisji w odniesieniu do znaczącej rozbudowy zdolności produkcyjnych instalacji Sposób rozliczenia emisji CO2 zagospodarowanych w produktach
Współpraca Ministerstwo Gospodarki Ministerstwo Środowiska Europarlamentarzyści KASHUE Polska Izba Przemysłu Chemicznego inne stowarzyszenia branŝowe EFMA CEFIC FORUM CO2
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ