Temat zajęć: Stres-jak sobie z nim radzić? Prowadzący: mgr Jacek Kudzia Cele: -uświadomienie co to jest stres -poznanie technik radzenia sobie ze stresem, ze szczególnym uwzględnieniem roli aktywności ruchowej w tym zakresie -uświadomienie, że stres to czynnik blokujący lub utrudniający rozwój człowieka -uświadomienie, że stres jest nieodłącznym czynnikiem życia każdego człowieka Metody: -burza mózgów -praca indywidualna -dyskusja - praca w grupach Materiały potrzebne do przeprowadzenia zajęć: - kolorowe gazety, klej - papier - mazaki - kolorowe samoprzylepne Przebieg zajęć: 1.Nauczyciel opisuje przykładową sytuację, której mogli doświadczyć uczniowie, np.: a) Kolega pyta Cię, czy wybierasz się na przyjęcie urodzinowe (na które nie zostałeś zaproszony). b) Dowiedziałaś się, że Twoja przyjaciółka wyjawiła koledze tajemnicę, którą jej powierzyłaś. c) Zostałeś wyznaczony do ważnego zadania w szkole masz wygłosić mowę na pożegnanie klas maturalnych. Uczniowie określają, jak mogliby się czuć w takiej sytuacji i dlaczego. Część właściwa 2. Nauczyciel przedstawia definicję stresu i stresora. Stres stan napięcia i mobilizacji sił organizmu, będący reakcją na negatywne bodźce fizyczne i psychiczne np. w sytuacji zagrożenia, niemożności realizacji ważnych celów, zadań, wartości, jest to zaburzenie równowagi spowodowane jakimś czynnikiem.
Stres to: -to dynamiczna relacja między możliwościami jednostki a wymogami sytuacji -naturalna, nieunikniona część naszego życia -normalna reakcja biologiczna związana z procesami życia -reakcja na codzienne zmiany, wyzwania: negatywne i pozytywne -jest sygnałem, że życie biegnie obok nas. 3.Nauczyciel dzieli uczniów na zespoły (4-osobowe) i prosi, by każda grupa wypisała źródła stresu, czyli elementy, które u nich młodych ludzi wywołują stres. Stresor wydarzenie, sytuacja lub myśl, która wywołuje stres. Uczniowie wypisują stresory na arkuszach, które umieszczają w widocznym miejscu sali. Przykładowe stresory: - utrata kogoś bliskiego - konflikt w domu, szkole - zbyt duże wymagania ze strony innych - brak pieniędzy -niepowodzenia w szkole -konflikty w rodzinie -egzaminy,klasówki, sprawdziany -nadmiar obowiązków -przewlekła choroba -publiczne wystąpienie -nieszczęśliwa miłość -brak poczucia własnej wartości -utrudnienia w realizacji planów -samotność, nuda, izolacja Warto podkreślić, że istnieje wiele przyczyn stresu, a poza tym każda osoba w danej sytuacji reaguje inaczej. 4. Uczniowie mają zaprezentować osobę będącą w danej sytuacji tak, by przedstawić oznaki stresu. Przykładowe sytuacje: - oczekiwanie na egzamin - obawa o własne bezpieczeństwo - odczuwanie samotności - przygotowywanie się do wyjścia na scenę
Pozostali uczniowie określają oznaki stresu zauważone u prezentowanej osoby. Uzupełniają wypowiedź o dodatkowe symptomy stresu, które mogą się pojawić w takiej sytuacji. 5. Nauczyciel wyjaśnia, że stres u ludzi może być wykrywany dzięki jego oznakom. Oznaki stresu mogą być: - fizyczne widzialne lub odczuwalne reakcje organizmu, kiedy zaburzone jest jego funkcjonowanie (np. zimne dłonie, bladość, brak apetytu, drżenie) - psychiczne niewidoczne dla innych reakcje organizmu, których doświadcza tylko osoba zestresowana (np. smutek, nerwowość, pobudzenie, negatywne myślenie) 6. Nauczyciel prosi uczniów w grupach o naklejenie na kartkach papieru( wykorzystując przyniesione przez uczniów kolorowe czasopisma) najczęstszych, według nich, sposobów radzenia sobie ze stresem. Przykładowe sposoby: - wycieczka - palenie papierosów - używanie alkoholu lub narkotyków - obwinianie siebie i innych - relaksowanie się - rozmowy z przyjaciółmi - słuchanie muzyki; -uprawianie różnych sportów, - śmiech - aktywność fizyczna - hobby - spacer - spotkania ze znajomymi - relaks (oglądanie filmów, słuchanie muzyki, czytanie książek) - podjęcie próby rozwiązania problemu - planowanie działań Uczniowie muszą ocenić te sposoby i wykreślić negatywne metody radzenia sobie ze stresem. Podkreślenie przez nauczyciela roli aktywności ruchowej jako skutecznej metody radzenia sobie ze stresem.
Uczniowie mają za zadanie wymienić jakie formy aktywności ruchowej mogą wykorzystać w walce ze stresem lub w celu jego odreagowania. Podsumowanie zajęć Stres sam w sobie nie jest ani dobry,ani zły. Jest nieodłącznym czynnikiem naszego życia. Musimy sami wypracować optymalny sposób radzenia sobie ze stresem. Rozdanie przez nauczyciela każdemu uczniowi karteczek z radami jak unikać stresu i jak go ograniczać. Należy budować pozytywny obraz własnej osoby! Wysoka samoocena, wiara we własną skuteczność i przekonanie o tym, że ma się wpływ na rozwój wydarzeń, sprzyjają radzeniu sobie ze stresem. Prezentacja materiału o optymistach. Myśl pozytywnie od rana. Skupiaj swoja uwagę na tym co dobrego wydarzyło się wczoraj i wydarzy się dziś. To bardzo ważne, aby pozytywnie rozpocząć dzień, gdyż wpłynie to na jego jakość aż do wieczora. Dlatego zrelaksuj się na swój ulubiony sposób chociaż na 10 minut i pomyśl o czymś co udało Ci się osiągnąć, o swoich bliskich lub o ostatnich przyjemnych wakacjach. Łącz myśli związane ze swoimi sukcesami z nowymi wyzwaniami i zadaniami które masz przed sobą. Takie skojarzenia ułatwią Ci ich realizacje, gdyż dasz sobie sygnały że coś doskonale potrafisz, a to jest kolejne potwierdzenie. Otaczaj się ludźmi którzy wpływają na Ciebie pozytywnie. Jeśli przebywasz wśród osób którzy potrafią dobrze radzić sobie w życiu też zaczniesz patrzeć w taki sposób. Naucz się asertywności. To doskonała cecha która ułatwi Ci omijania rzeczy i zdarzeń na które wcale nie masz ochoty. Uważaj na osoby które od Ciebie czegoś wymagają. Szanuj swój czas i swoje życie. Rób tylko te rzeczy które sprawiają i Tobie przyjemność. Każdego dnia znajdź czas tylko dla siebie. Obojętnie czy to będzie 10 minut w ciszy, czy długa relaksująca kąpiel, czy może spacer. Naucz się przebywać z sobą. Dbaj o swoje ciało. Pamiętaj o zasadzie: to co jesz tym jesteś. Nie wrzucaj w siebie jak w worek bezwartościowych składników. Myśl o tym w jaki sposób się odżywiasz. To też wpływa na samopoczucie - nie bez powodu czujemy się "lekko" lub "ciężko". Poza tym absolutnie ważna jest aktywność fizyczna. Nie bez przyczyny mówi się "w zdrowym ciele zdrowy duch". Znajdź czas na taką formę sportu, która odpowiada Ci najbardziej. Marz i planuj. Nawet jeśli te marzenia wydają się bardzo odległe, uwierz że warto je mieć. Jeśli nie mamy celów, nie mamy do czego dążyć. Jeśli do niczego nie dążymy - cofamy się. Może warto więc wziąć kartkę i zapisać wszystko to czego naprawdę pragniesz... nic Cię to nie kosztuje, a być może zaczną się dziać rzeczy których się nie spodziewasz, kto wie... Traktuj porażki jako nowa wiedzę. Jedyny moment kiedy możemy się czegoś nowego nauczyć to wtedy, gdy popełnimy błąd. Zacznij nazywać błędy "lekcjami". Ciesz się z nich
i ucz się z nich. Zamiast krytykować siebie wyciągaj odpowiednie wnioski na przyszłość. Dzięki temu kolejny raz zrobisz coś po prostu dobrze. Uświadom sobie jak pozytywne mogą być zmiany. Uwierz, że zmiana jest punktem wyjścia do czegoś nowego co może się wydarzyć. To bardzo proste: jeżeli jesteśmy z czegoś niezadowoleni to nie zmieni się to jeśli nie podejmiemy takiej decyzji. Zacznij od czegoś prostego, Zrewiduj swoje poglądy, zmień te negatywne przekonania na temat swój, ludzi, uczuć, życia czy pracy. Zamień je na pozytywy i zaobserwuj jakie będą rezultaty. To działa, ale przetestuj to sam/a. Ucz się ciągle czegoś nowego, bierz świat jako wielkie laboratorium w którym jest masa rzeczy do odkrycia przez Ciebie. Pytaj, czytaj, doświadczaj. Pamiętaj że masz to czym jesteś! Bądź więc pozytywnym i uśmiechniętym człowiekiem. I nie chodzi tu o to abyś cieszył/a się z wszystkiego co Ci się w życiu przydarzy, nawet gdy jest to cos niekorzystnego. Po prostu łatwiej przejść przez przeszkody z uśmiechem na twarzy. Pamiętaj również, że uprawiając sport w naturalny sposób człowiek nabiera pewności siebie, czuje się dobrze i optymistycznie podchodzi do życia i pojawiających się w nim problemów. Zacznij już dzisiaj!