Nieświadomość Historia idei Damian Janus Projekt Kulturalna inicjatywa edukacyjno-naukowa RAZEM DLA POGRANICZA jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Funduszu Mikroprojektów z Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska Rzeczpospolita Polska 2007-2013 i budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Śląsk Cieszyński
Nie-świadomość definicja cząstkowa nieświadomość Unbewußte inconstient unconscious inconscio świadomie (świedomie, swyadomo) świadomy wiadomy świadek
Skąd wiemy o istnieniu nieświadomości?
odkrycie Neptuna - 1864 Johann-Gottfried Galle Urbain le Verrier hipoteza ciemnej materii - 1932 istnieje to, co powoduje skutki
Przesłanki hipotezy nieświadomości z dziedziny życia codziennego: o pierwsze wrażenie o intuicja, wgląd, olśnienie o działania automatyczne o nieuzasadniona zmienność nastroju o reminiscencje i okruchy pamięci o sny
Prekursorzy idei nieświadomości
Platon 424 347 p.n.e. αναμνησις koncepcja anamnezy
Plotyn ok. 203 ok. 269 Oto nie znamy wszystkiego, co wzbiera w danej części duszy, dopóki nie wejdzie do całej duszy. Znana nam jest na przykład żądza, która przebywa w części pożądającej, lecz znana dopiero wtedy, kiedy ją sobie uświadomimy wewnętrzną mocą postrzegania albo też rozważania, lub kiedy zachodzi jedno i drugie. Bo co innego myśl, a co innego uświadamianie sobie myśli i myślimy wprawdzie zawsze, ale nie zawsze sobie uświadamiamy. Enneady
Sam nie mogę ogarnąć tego wszystkiego, czym jestem! Jestże więc duch zbyt ciasny, by mógł samego siebie ująć w pełni? Gdzie zostaje ta jego część, której on nie obejmuje? Czy jest ona nie wewnątrz niego, ale gdzieś poza nim? Jakże to w ogóle jest możliwe, że on jej nie obejmuje? Augustyn z Hippony 354-430 Wyznania
Gottfried Wilhelm Leibniz 1646-1716 petitio percipi grubo pobłądzili kartezjanie, policzywszy za nic percepcje, których się nie zauważa wielkość nieskończenie mała (różniczka) zanikająca ilość, która jeszcze zachowuje charakter tego, co znika
Mieć idee, a jednak nie być ich świadomym, wygląda na to, że zdanie to zawiera sprzeczność; jak bowiem możemy wiedzieć, że je mamy jeśli nie jesteśmy ich świadomi? Niemniej, że posiadamy ideę możemy stać się świadomi pośrednio, chociaż jej samej nie będziemy bezpośrednio świadomi. Antropologia Immanuel Kant 1724-1804
Cztery ŹródŁa badań NAD NIEŚwiadomoŚciĄ
Mesmeryzm magnetyzm zwierzęcy Franz Anton Mesmer 1734-1815 Jacques de Chastenet Chevalier Seigneur de Puysegur
Hipnotyzm James Braid 1795-1860 Hippolite Bernheim 1840-1919
Psychopatologia histeria Jean-Martin Charcot 1825-1893
Mediumizm spirytyzm głośnomówiący telefon idea telewizji-1878 William Crookes 1832-1919 ektoplazma Charles Richet 1850-1935 Julian Ochorowicz 1850-1917
Koncepcje nieświadomości przed psychoanalizą Freuda
Gustav Theodor Fechner 1801-1887 Twórca tzw. psychofizyki badającej zależności pomiędzy subiektywnymi wrażeniami a obiektywnymi bodźcami fizycznymi. Odkrył, że istnieją tu ścisłe matematyczne związki (prawo Webera-Fechnera). Świadomość Próg świadomości Nieświadomość
Wiktor Feliks Szokalski 1811-1891 Samowiedza nasza w dziedzinie ducha jest tylko jakby latarka, która nam bliższe jego ciemności rozwidla, ale do ich głębi nie sięga Pobudką do widziadeł stają się niekiedy stłumione uczuciowe popędy Fantazyjne objawy zmysłowe t.1 1861, t.2 1863 Można być namiętnie zakochanym, a nie wiedzieć o tem, dopóki jakiś wypadek miłości nam poznać nie dozwoli
Karl Robert Eduard von Hartmann 1842-1906 Odróżniał to, co jest relatywnie nieświadome od tego, co jest absolutnie nieświadome. Absolutna nieświadomość jest równoważna duchowi absolutnemu. Die Philosophie des Unbewussten, 1869
Julian Ochorowicz Jeżeli u człowieka dzisiejszego znajdują się objawy z dziedziny ruchów, popędów i uczuć [ ] których pochodzenia nie zna [ ], i jeżeli nadto [ ] badania [ ] wykryją ich pochodzenie od przyzwyczajeń, które dawno straciły cel pierwotny, to taka dziedziczność będzie skrytą, i dla jednostki zwykle całkiem niezrozumiałą, bezwiedną. Bezwiedne tradycje ludzkości. Studjum z psychologji historji, 1880
Pierre Janet 1859-1947 Dysocjacja histeria sennowłóctwo hipnoza pismo automatyczne spirytyzm osobowość wieloraka
Nieświadomość w psychoanalizie Freuda
Dr. Jos. Breuer und dr. Sigm. Freud Studien über Hysterie Josif Breuer 1842-1925 Bertha Pappenheim (Anna O) 1856-1939 Sigmund Freud talking cure chimney sweeping
Freudowskie drogi do nieświadomości: marzenia senne przejęzyczenia i pomyłki kto jeszcze nie miał czasu na zadymę zadumę symptomy swobodne skojarzenia A. D. 1900 Z zadziwiającą wyrazistością obnażają one fundamenty ludzkiej myśli, eksponując mentalną anatomię człowieka bardziej obrazowo i prawdziwie, niż miałby zapewne ochotę obwieścić to światu. Francis Galton 1822-1911
N i e ś w i a d o m e unbewusst nieodróżnianie myśli od rzeczywistości nie uznawanie negacji i sprzeczności bezczasowość ambiwalencja biseksualność utrzymywanie śladów dziecięcych zaspokojeń, przywiązań i urazów zasadniczo językowy charakter
Kopernik Darwin Freud
Projekt Kulturalna inicjatywa edukacyjno-naukowa RAZEM DLA POGRANICZA jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Funduszu Mikroprojektów z Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska Rzeczpospolita Polska 2007-2013 i budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Śląsk Cieszyński