2. Zawartość dokumentacji 1. Strona tytułowa. 2. Zawartość dokumentacji. 3. Spis rysunków. 4. Opis techniczny instalacji sygnalizacji przeciwpożarowej. 5. Opis techniczny instalacji oddymiania. 3. Spis rysunków Rys nr 1 schemat instalacji P. poż. Piwnica Rys nr 2 schemat instalacji P. poż. Parter Rys nr 3 schemat instalacji P. poż. Piętro 1 Rys nr 4 schemat instalacji P. poż. Piętro 2 Rys nr 5 schemat instalacji P. poż. Piętro 3 Rys nr 6 schemat instalacji P. poż. Piętro 4 Rys nr 7 schemat blokowy instalacji P. poż. Rys nr 8 schemat blokowy instalacji Oddymiania. Ilość stron w opracowaniu: 11 1
4. Opis techniczny instalacji sygnalizacji przeciwpożarowej. 4.1. Podstawa opracowania Projekt opracowano w oparciu o obowiązujące w tym zakresie normy, przepisy, informacje uzyskane od Użytkownika, rozpoznanie obiektu oraz podkłady budowlane. 4.2. Symbole i oznaczenia Stosowane w projekcie symbole i oznaczenia są zgodne z obowiązującymi w tym zakresie normami. 4.3. Zakres opracowania Projekt obejmuje instalację linii dozorowych z czujkami, ręcznymi ostrzegaczami pożarowymi (przyciskami pożarowymi), elementami wykonawczymi oraz wszystkich urządzeń pomocniczych niezbędnych do poprawnego działania całego systemu. System oparty na najnowocześniejszych urządzeniach polskiej firmy ZUD POLON-ALFA Sp. z o.o. Bydgoszcz. Charakterystyka systemu POLON 4000 System interaktywny (komunikacja i współpraca elementów liniowych z centralą oraz elementów liniowych pomiędzy sobą), System adresowalny, Pętlowy układ linii dozorowych (z dwustronnym zasilaniem) z możliwością rozbudowy, Separacja galwaniczna linii dozorowych od centrali, Centrala pożarowa z układem pracy samodzielnej lub w pierścieniowej sieci hierarchicznej z układem mikroprocesorowym zapewniającym redundancję, Prealarm pożarowy Centrala POLON ALFA 4900 zainstalowana zostanie w pomieszczeniu portierni. Docelowo centrala pracować będzie w systemie kaskadowym połączona poprzez łącze światłowodowe (światłowód MM) z już istniejąca centralą zainstalowaną w pomieszczeniu Oficera dyżurnego. Poprzez centralę Oficera Dyżurnego zostanie ona włączona do sieci monitorowania pożarowego w jednostce ratowniczo-gaśniczej PSP wg protokołu akceptowanego przez Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej w Józefowie k/otwocka. Wszystkie urządzenia posiadają certyfikaty zgodności wydane przez CNBOP z wymaganiami normy europejskiej EN-54. Umożliwiają również współpracę z automatycznymi urządzeniami zabezpieczającymi, przeciwpożarowymi oraz związanymi z technologią obiektu. System sygnalizacji pożarowej jest systemem wykrywczym i nie uwzględnia specyfiki sterowania stałymi urządzeniami gaśniczymi. 4.4. Zakres ochrony Dla budynku przyjęto ochronę całkowitą wszystkich pomieszczeń i ciągów komunikacyjnych z wyłączeniem przestrzeniami ponad sufitami podwieszanymi 2
(zbyt mała wysokość przestrzeni ponad sufitowej < niż 30 cm) oraz pomieszczeń WC i łazienek. Dodatkowo zainstalowano ostrzegacze pożarowe (ręczne przyciski pożarowe) w rejonie ciągów komunikacyjnych, klatek schodowych. W miejscach wskazanych na rysunkach zainstalowane zostaną elementy kontrolno sterujące EWS i EWK sterujące klapami na kanałach wentylacyjnych. 4.5. Dobór rodzaju czujek i ręcznych ostrzegaczy ppoż. 4.5.1. Dobór rodzaju czujek W budynkach zgromadzone są materiały palne, które w początkowej fazie powstania pożaru wydzielać będą duże ilości dymu. Aby wykryć pożar w zarodku zainstalowano: czujki optyczne dymu DOR-4046, czujki termiczne TUN -4046, Czujki instalowane są w gniazdach G-40. 4.5.2.Dobór ostrzegaczy pożarowych ręcznych Oprócz czujek przewidziano zainstalowanie ostrzegaczy pożarowych (ręcznych przycisków pożarowych) typu ROP-4001M przy klatkach schodowych i w ciągach komunikacyjnych. 4.5.3.Dobór sygnalizatorów akustycznych W obiekcie zainstalowany zostanie system DSO (osobne opracowanie ). 4.5.4.Dobór elementów sterujących i monitorujących pracę wentylacji, napowietrzania oraz baterii centralnej W obiekcie zainstalowany zostanie zaawansowany system wentylacji, do sterowania centralami NW i klapami na kanałach wentylacyjnych przewidziano zastosowanie elementów wykonawczych EWS 4001. W obiekcie przewidziano klapy na wentylacji magazynujące energię kinetyczną w sprężynie (podanie napięcia zasilającego powoduje otwarcie klapy i naciągnięcie sprężyny, zdjęcie napięcia zasilania spowoduje zwolnienie sprężyny i zamkniecie klapy). Klapy na wentylacji zasilane są napięciem 24V DC. Do monitorowania stanu klap ( otwarta, zamknięta ) wykorzystuje się czujnik krańcowe zainstalowane w mechanizmie klapy wentylacyjnej podłączone do modułów kontrolujących EWK 4001. W celu monitorowania stanu baterii centralnej oświetlenia ewakuacyjnego należy podłączyć styk bezpotencjałowy centrali zarządzającej oświetleniem ewakuacyjnym (stan alarmu technicznego NC) do jednego z wejść modułu EWK 4001 w pomieszczeniu serwerowni. 4.5.5. Instalacja przewodowa Instalację przewodową systemu sygnalizacji pożarowej w pomieszczeniach wykonano kablem YnTKSYekw 1x2x0,8 prowadzonym w sufitach podwieszanych. W pomieszczeniach gdzie nie zainstalowano sufitów podwieszanych kable prowadzić w tynku. Połączenia pomiędzy elementami 3
wykonawczymi EKS lub EWS a urządzeniami stepowanymi (np. centralami NW) wykonać kablem HDGs 1x2x1,5 PH90. Przebicia przez ściany i stropy o przekroju większym niż 40 mm2 wykonano rurką RVS. 4.5.6.Instalowanie czujek Punktowe czujki zainstalowano w miejscach pokazanych na rysunkach w gniazdach G-40. 4.6.Instalowanie ostrzegaczy pożarowych, sygnalizatorów akustycznych Ostrzegacze pożarowe (ręczne przyciski pożarowe) typu ROP-4001M zainstalowano na ścianach w miejscach pokazanych na rysunkach na wysokości 1,4 m od poziomu odniesienia w odległości min. 0,5 m od takich urządzeń jak: wyłączniki, przyciski. 4.7. Instalowanie centrali i urządzeń współpracujących Centralę sygnalizacji pożarowej typu POLON 4900 należy umocować na ścianie w pomieszczeniu recepcji na parterze. Dolna krawędź obudowy powinna znajdować się na wysokości 1,4m od poziomu odniesienia. Wykonawca przeszkoli obsługę centrali sygnalizacji pożarowej oraz założy książkę kontroli pracy centrali. 4.7.1. Zasilanie centrali Zasilanie zasadnicze centrali POLON ALFA 4900 i central UCS wykonać kablem niepalnym PH 90 z przed wyłącznika głównego zgodnie z dokumentacją elektryczną. 4.7.2.Zasilanie awaryjne Do zasilania awaryjnego służy bateria akumulatorów bezobsługowych o pojemności 2 x 44Ah/12V. Akumulatory dostarczone będą wraz z centralą sygnalizacji pożarowej i mają za zadanie utrzymanie pracy centrali w razie zaniku napięcia w sieci energetycznej. 4.8. Zagadnienia BHP Dla zabezpieczenia przed skutkami porażenia prądem elektrycznym centralę zabezpieczyć przez zerowanie. Dla urządzeń instalowanych poza centralą ze względu na wysokość występujących napięć - max. 32V prądu stałego dodatkowej ochrony przeciwporażeniowej nie przewiduje się. 4.9. Uwagi montażowe Instalację prowadzić w tynku. Sprawdzanie zainstalowanych czujek wykonać dymem testowym lub imitatorem temperatury. Gniazda czujek tak zainstalować, żeby wskaźniki zadziałania czujek były skierowane w stronę wejścia do pomieszczenia lub drogi komunikacyjnej. Instalację wykonać zgodnie z obowiązującymi normami i przepisami. Sprawdzenie zainstalowanych czujek wykonać przyrządami testowymi. Instalację wykonać zgodnie z DTR urządzeń oraz z obowiązującymi normami i przepisami. 4.10. Uzasadnienie doboru typu i ilości czujek 4
Przy doborze typu i ilości czujek kierowano się następującymi kryteriami i zaleceniami: powierzchnią dozorowania jednej czujki, wysokością pomieszczenia, powierzchnią pomieszczenia, warunkami środowiskowymi, pierwszym przewidywanym kryterium pożaru, przeznaczeniem pomieszczenia, wyposażeniem pomieszczenia (rodzaj składowanego materiału), rodzajem i konfiguracją stropu, geometrią pomieszczenia. 4.11. Scenariusz rozwoju pożarowego- programowanie systemu Dobierając sprzęt do systemu kierowano się podstawowym kryteriumnajszybszym wykryciem pożaru w fazie wstępnego jego rozwoju. Biorąc pod uwagę rodzaj materiałów i wyposażenia pomieszczeń zaprojektowano czujki reagujące na spalanie się materiałów z grupy od TF1 do TF9. Zaprojektowany system powinien zasygnalizować stan zagrożenia w czasie do 3 min. od momentu powstania zjawiska pożaru i ma być zaprogramowany na alarmowanie dwustopniowe zwykłe i z czasami T1 i T2. W momencie wykrycia zagrożenia przez system, centrala poinformuje o tym personel i uruchomi syreny akustyczne w centrali. Należy zaprogramować czas T1 na 1 min. Jest to czas w którym personel potwierdza przyjęcie informacji o zagrożeniu, po potwierdzeniu w centrali sygnalizatory zostaną wyłączone. Po upływie czasu T1 i braku potwierdzenia alarmu przez personel następuje transmisja alarmu do Straży Pożarnej. nie skasowanie alarmu w czasie T1, ale potwierdzenie, spowoduje odliczanie czasu T2. Jest to czas w którym personel musi zweryfikować zagrożenia. Czas T2 należy zaprogramować na 3 min. W przypadku upłynięcia czasu T2 i nie skasowania alarmu, uruchomią się system DSO oraz nastąpi transmisja alarmu do Straży Pożarnej. W każdym momencie można skasować zaprogramowane czasy i wysłać alarm pożarowy do Straży Pożarowej wciskając ręczny ostrzegacz pożarowy ROP. 4.12. Uwagi końcowe Po uruchomieniu systemu automatycznej sygnalizacji pożarowej dokonać pomiarów i porównać z warunkami dopuszczalnymi następujących parametrów: rezystancja przewodów linii dozorowej - max 2x 75Ω, dla linii bocznej 2x25 Ω dopuszczalna pojemność przewodów linii 300 nf minimalna rezystancja izolacji przewodów linii dozorowych 50 MΩ. Największa długość pętli linii dozorowej nieiskrobezpiecznej wynosi 0,35 km. Rezystancja przewodu Cu o średnicy 0,8 mm2 wynosi 36 Ω/km, a pojemność 200 nf/km. W związku z tym rezystancja pętli wynosi 12,6 Ω, a pojemność 70 nf i nie przekracza wartości dopuszczalnej. W pomieszczeniu, gdzie zainstalowana będzie centrala sygnalizacji pożarowej umieścić: 5
opis obsługi urządzeń systemu automatycznej sygnalizacji pożarowej, opis postępowania w przypadku alarmu pożarowego, uszkodzeniowego lub manipulacyjnego, plan i zakres konserwacji całego systemu automatycznej sygnalizacji pożarowej, książkę kontrolną, do której będą wpisywane: a/ regularne kontrole instalacji i urządzeń, b/ dokonywane naprawy, zmiany i uzupełnienia w instalacji, 4.13. Normy i dokumenty związane L.p. Numer Normy Tytuł Normy Uwagi 1. PN-T 45000-1,2,3 Uziemienia urządzeń telekomunikacji przewodowej i bezprzewodowej. Wymagania i badania. 2. BN-84/8984-10 Zakładowe sieci telekomunikacyjne. Instalacje wnętrzowe. Ogólne wymagania. 3. PN-92/E-01200/02 Symbole graficzne ogólnie stosowane w elektryce. 4. PN-92/E-01200/11 Plany instalacji - symbole graficzne. 5. PN-EN 54 Części składowe automatycznych urządzeń sygnalizacji pożarowej 6. PN-ISO 6790/AK Symbole graficzne na planach ochrony przeciwpożarowej. 7. PN-ISO 8421-3 Ochrona przeciwpożarowa. Terminologia. 8. PN-N-01256-02- Znaki bezpieczeństwa. Ewakuacja 1992 9. PN-N-01256-5- Oświetlenie ewakuacyjne. Znaki 1998 bezpieczeństwa. Zasady umieszczania znaków bezp. Na drogach ewakuacyjnych i drogach poż. 10. PN-E-02033-1984 Oświetlenie wnętrz światłem elektrycznym 11. PN-E-08350-14 grudzień 2002 12. PN-EN 60849 marzec 2001 13 Rozporządzenie min. Spraw wewnętrznych i administracji Dz.U. Nr 121, poz. Systemy sygnalizacji pożarowej. Projektowanie, zakładanie, odbiór, eksploatacja i konserwacja instalacji Dźwiękowe systemy ostrzegawcze W sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów 6
1138 /11.07.2003 z dnia 16 czerwca 2003 14. Rozporządzenie W sprawie uzgadniania projektu min. Spraw budowlanego pod względem ochrony wewnętrznych i przeciwpożarowej administracji Dz.U. Nr 121, poz. 1137 /11.07.2003 z dnia 16 czerwca 2003 r. 7
5. Opis techniczny instalacji oddymiania. 5.1. System elektrycznego oddymiania klatki schodowej Przedmiotem opracowania jest projekt wykonawczy instalacji elektrycznego oddymiania dróg ewakuacyjnych dla budynku DS. nr 4. Zakres rzeczowy projektu obejmuje trzy klatki schodowe budynku. Opracowanie niniejsze obejmuje wytyczenie tras okablowania, dobranie urządzeń, określenie sposobu funkcjonowania systemu elektrycznego oddymiania, oraz roboty budowlane konieczne do wydzielenia odrębnej strefy pożarowej budynku. W ramach wykonania instalacji oddymiania wytyczono trasy kablowe, lokalizację centrali oddymiania UCS. lokalizację klap dymowych, przycisków ręcznego uruchomienia instalacji oddymiania, oraz siłowników wypychających drzwi ewakuacyjne. Dokumentacja zawiera informacje o zaproponowanym rozwiązaniu ze wskazaniem urządzeń. W sytuacji zastąpienia zaproponowanych urządzeń, należy zweryfikować je pod względem parametrów, oraz montażu poszczególnych urządzeń. 5.2. Założenia podstawowe Zaproponowano następującą konfigurację systemu oddymiania.: - na ostatniej kondygnacji w każdej z klatek schodowych przewidziano zamontowanie klapy dymowej AWAK (napięcie zasilania 24VDC). - na ostatniej kondygnacji zainstalowane zostaną centralki oddymiania zgodnie z lokalizacją wskazaną na rzucie 4 piętra - od centralek UCS do siłowników klap dymowych poprowadzony zostanie bezhalogenowy kabel ognioodporny (klasy min. PH90) HDGs 3x1,5 - na kondygnacji parteru w każdej klatce schodowej, zaprojektowane zostały przyciski do ręcznego uruchamiania instalacji oddymiania. - na poziomie piętra 4 w każdej klatce schodowej, zaprojektowane zostały przyciski do ręcznego przewietrzania klatki schodowej, - pomiędzy centralą, a przyciskami oddymiania i przewietrzania poprowadzony zostanie kabel YnTKSYekw 4x2x0,8, - pomiędzy centralą UCS, a pętlami SAP poprowadzony zostanie kabel YnTKSYekw 1x2x0,8, - od centralek UCS i systemu KD poprowadzony zostanie bezhalogenowy kabel ognioodporny (klasy min. PH30), - ponadto należy zainstalować obwód zasilania 230V 50Hz centralki zgodnie z projektem elektrycznym. - ręczne uruchamianie będzie możliwe poprzez zbicie szybki i wciśnięciu przycisków systemu oddymiania zlokalizowanych na klatce schodowej - automatyczne uruchamianie oddymiania nastąpi na skutek zadymienia optycznych czujników dymu. 5.3. Zasilanie podstawowe Zasilanie zasadnicze centrali POLON ALFA 4900 i central UCS wykonać kablem niepalnym PH 90 z przed wyłącznika głównego zgodnie z dokumentacją elektryczną. 8
5.4. Zasilanie awaryjne Centralki zostaną przygotowane do pracy z dwoma bateriami akumulatorów o napięciu 24V i pojemności 7Ah umieszczonymi wewnątrz obudowy. 5.5. Funkcjonowanie systemu Sposób funkcjonowania centrali oddymiania w różnych jej stanach opisano poniżej. Centrala może wskazywać następujące stany robocze : - stan oddymiania (klapa oddymiająca otwarta), - stan pracy kontrolnej (klapa oddymiająca zamknięta). W stanie normalnej pracy systemu na przyciskach alarmowych systemu oddymiania świeci się dioda koloru zielonego. W przypadku, gdy zostanie zbita szybka przycisku ręcznego oddymiania wówczas okna oddymiające zostaną otworzone automatycznie. Procedura skasowania alarmu odbywa się przy założeniu wymiany szybek w przyciskach alarmowych. Po skasowaniu alarmu okna oddymiające zostaną zamknięte. W celu zapewnienia dopływu dostatecznej ilości powietrza dopowietrzającego, system w sytuacji zadymienia klatki schodowej i zadziałania systemu oddymiania automatycznie uruchomi siłowniki wypychające zainstalowane na drzwiach wejściowych napowietrzających obiekt. Wraz z siłownikami zostaną zwolnione trzymacze drzwiowe KD. 5.6.1. Obliczenia Ponieważ budynek zaliczamy do budynków średnio wysokich, to zgodnie z Polską Normą PN-B-02877-4 wymagana powierzchnia czynna oddymiania na klatce schodowej budynków średnich i niskich powinna wynosić co najmniej 5% powierzchni rzutu poziomego podłogi tej klatki schodowej. Poniżej podano niezbędne obliczenia dla doboru klap oddymiających. Oznaczenia użyte we wzorach przy obliczaniu powierzchni czynnej oddymiania: AK powierzchnia rzutu poziomego klatki schodowej AK5% 5% powierzchni rzutu poziomego klatki schodowej Acz powierzchnia czynna oddymiania Ag powierzchnia geometryczna oddymiania Obliczenie powierzchni otworów oddymiających dla klatki schodowej. Powierzchnia rzutu poziomego klatki schodowej zgodnie z rzutem wynosi: AK = 25,00 m2 5% powierzchni rzutu poziomego klatki schodowej wynosi: AK5% = 25,00 5% = 1,25 m2 Acz = 1,25 m2 Ag= Acz/Cv Gdzie Cv-bezwzględny aerodynamiczny współczynnik przepływu klapy dymowej 9
Ag = 1,25/0,6 = 2,08 m2 Powierzchnia geometryczna klapy służącej do oddymiania klatki schodowej, powinna wynosić Ag = 2,08 m2. Zaproponowana klapa dymowa AWAK 120/150 ze spoilerami. 5.6.2. Zapewnienie dostatecznego dopływu powietrza klatki schodowej: Zgodnie z PN-B-02877-4:2001 (pkt. 6) przy zastosowaniu urządzeń oddymiania pożarowego wymagane jest zapewnienie dopływu powietrza uzupełniającego poprzez otwory umiejscowione w dolnych częściach pomieszczenia. Możliwe jest wliczenie okien oraz drzwi, które w przypadku pożaru dadzą się otworzyć od zewnątrz. Ich otwarcie zagwarantuje wytworzenie strumienia powietrza przelotowego na zasadzie naturalnej różnicy ciśnień. Spełniając ten warunek geometryczna powierzchnia otworów wlotowych powinna być co najmniej o 30% większa niż suma geometrycznych powierzchni wszystkich otworów oddymiających, co spełnia postawiony warunek. Drzwi służące do dopowietrzania (otwieranie ręcznie), muszą mieć możliwość ich otwarcia z zewnątrz w sytuacji zadymienia klatki schodowej i zadziałania systemu elektrycznego oddymiania. Uwagę tę należy uwzględnić w instrukcji bezpieczeństwa pożarowego dla budynku. Oznaczenia użyte we wzorach przy obliczaniu powierzchni dopowietrzających: AG powierzchnia geometryczna klapy oddymiającej AGdop powierzchnia geometryczna drzwi dopowietrzających Obliczenie powierzchni otworów dopowietrzających AGdop = AG + 30% AGdop = 2,08 * 1,30 = 2,704 m2 Dla stolarki o wysokości 2,5 m szerokość skrzydła w świetle min. 1,09 m. 5.7. Badania i próby pomontażowe Po wykonaniu całości projektu, należy wykonać badania określone w Specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót. Następnie należy opracować protokół z badań, który powinien być przedstawiony komisji odbioru robót. Montaż i uruchomienie systemu należy powierzyć firmie specjalistycznej. Instalacje, montaż urządzeń, uruchomienie oraz odbiór robót należy przeprowadzić zgodnie z : rzutami poszczególnych kondygnacji, schematami ideowymi, informacjami zawartymi w niniejszym opracowaniu przedmiarem robót (odrębna teczka). obowiązującymi przepisami i normami. dokumentacjami technicznymi urządzeń. 5.8. Wykaz norm związanych z tematyką systemu oddymiania PN-74/B-02866 Otwory pod klapy dymowe. Obliczanie powierzchni i rozmieszczenie 10
PN-91/B-02840 Ochrona przeciwpożarowa budynków. Nazwy i określenia PN-70/B-02852 Ochrona przeciwpożarowa w budownictwie PN-B-0277-2 Instalacje grawitacyjne odprowadzania dymu i ciepła 5.9. Wykaz urządzeń Lp. NAZWA Jedn. Ilość 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 Centrala POLON-4900 Moduł łączności światłowodowej Karta rozszerzeń 4 pętli pożarowych optyczna czujka dymu DOR-4046 czujka temperatury TUN-4046 ROP-4001M zasilacz buforowy Meravex 24V 3A wskaźnik zadziałania czujki WZ element sterujący wej/wyj EKS-4001 EWK-4001 EWS-4001 UCS 6000 Przycisk oddymiania Przycisk przewietrzania wypychacz drzwiowy Klapa ODDYMIAJACA 120x150 szt. 1 szt. 1 szt. 1 szt. 449 szt. 5 szt. 43 szt. 4 szt. 6 szt.. 2 szt.. 4 szt.. 4 szt.. 3 szt.. 3 szt.. 3 szt.. 3 szt.. 3 11