Dr inż. Marta Kamińska

Podobne dokumenty
Klub Honorowych Dawców Krwi PCK

biologia w gimnazjum UKŁAD KRWIONOŚNY CZŁOWIEKA

Wykłady z anatomii dla studentów pielęgniarstwa i ratownictwa medycznego

Równowaga kwasowo-zasadowa. Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny

Równowaga kwasowo-zasadowa. Zakład Chemii Medycznej PUM

Układ krwiotwórczy. 4/3/2011 anatomia i fizjologia człowieka

Zadania zawarte w arkuszach egzaminacyjnych CKE w latach Układ krążenia zadania

Krew-najważniejsze informacje

Układ krwionośny. 1.Wymień 3 podstawowe funkcje jakie spełnia układ krwionośny Uzupełnij schemat budowy krwi

KREW. Składniki osocza. Elementy morfotyczne krwi. Hematokryt. Krew jest tkanką płynną, gdyŝ jej substancja międzykomórkowa - osocze - jest płynna

WYCIECZKA DO LABORATORIUM

Układy: oddechowy, krążenia,

Geometria wiązania hemu w oksymioglobinie

Iga Niczyporuk II rok licencjat

(+) ponad normę - odwodnienie organizmu lub nadmierne zagęszczenie krwi

UKŁAD KRĄŻENIA. Zadanie 1 (1 pkt.) Objaśnij funkcje komórki pokazanej na rysunku:

Fizjologia człowieka

KREW I HEMATOPOEZA. Dr n. med. Anna Machalińska Katedra i Zakład Histologii i Embriologii

Zadania maturalne z biologii - 9

Szczegółowy spis badań KOD 02 / grupa 2 / HEMATOLOGIA

Maksymalne wydzielanie potu w czasie wysiłku fizycznego może osiągać 2-3 litrów na godzinę zastanów się jakie mogą być tego konsekwencje?

o krew dostarcza tkankom tlen (bierze udział w oddychaniu), w składniki energetyczne, mineralne, witaminy, hormony,

Krew ZAKŁAD FIZJOLOGII ZWIERZĄT, INSTYTUT ZOOLOGII WYDZIAŁ BIOLOGII, UNIWERSYTET WARSZAWSKI

DZIAŁ I. PODSTAWY REGULACJI I KONTROLI CZYNNOŚCI ORGANIZMU. FIZJOLOGIA KRWI.

Spis treści KREW. Erytrocyty (krwinki czerwone)

Liczebność elementów morfotycznych krwi Erytrocyty utrzymują kształt dzięki obecności wewnętrznego szkieletu błonowego

KREW I HEMOPOEZA. Skład osocza krwi. Hct = Elementy morfotyczne krwi. Wskaźnik hematokrytu

KREW OBWODOWA oso- cze hematokryt surowicę Osocze ceruloplazmina transferyna krwinki czerwone erytrocyty krwinki białe leukocyty Oceny morfotycznych

Tkanki podporowe - chrząstka

Podstawy fizjologii i patofizjologii nurkowania

ELEMENTY MORFOTYCZNE KRWI

Zadanie 9. (3 pkt) Ułóż równania reakcji, za pomocą których można dokonać następujących przemian: P 4 P 4 O 6 P 4 O 10 H 3 PO 4

Grupa 1. Nazwa substancji organicznej, która uległa spaleniu. Doświadczenie. Imię i nazwisko ucznia:

BEZINWAZYJNA ANALIZA KRWI

Zobacz, czy moŝesz oddać krew?

Spis treści BUDOWA, CZYNNOŚCI ŻYCIOWE I HIGIENA ORGANIZMU CZŁOWIEKA 1 WIADOMOŚCI WSTĘPNE... 6

KREW I HEMOPOEZA. Skład osocza krwi Woda 91 92% Hct = Elementy morfotyczne krwi. Wskaźnik hematokrytu

Układ oddechowy. Wymiana gazowa = respiracja wymiana tlenu i dwutlenku węgla między środowiskiem zewnętrznym a organizmem.

KREW I HEMOPOEZA. Hct = Funkcje krwi: Skład osocza krwi. Wskaźnik hematokrytu. Elementy morfotyczne krwi. Rozmaz krwi

Właściwości błony komórkowej

Właściwości błony komórkowej

Temat: Przegląd i budowa tkanek zwierzęcych.

DIAGNOSTYKA SEROLOGICZNA

Fizjologia człowieka

KREW I HEMOPOEZA. Hct = Funkcje krwi: Skład osocza krwi. Wskaźnik hematokrytu. Elementy morfotyczne krwi. Rozmaz krwi

Białka: albuminy, globuliny α, β, γ (immunoglobuliny), fibrynogen 7 8% jony (Na +, K +, Ca 2+, Mg 2+, Cl -, HCO 3-, PO 4

Substancje o Znaczeniu Biologicznym

KREW I HEMOPOEZA. Hct = Skład osocza krwi. Elementy morfotyczne krwi. Wskaźnik hematokrytu

TKANKA ŁĄCZNA. Komórki. Włókna. Substancja podstawowa. Substancja międzykomórkowa

OPTYMALNY POZIOM SPOŻYCIA BIAŁKA ZALECANY CZŁOWIEKOWI JANUSZ KELLER STUDIUM PODYPLOMOWE 2011

Ćwiczenie nr 3. Bufory. Repetytorium. Repetytorium. 1. Woda i przestrzenie wodne. Różnica w składzie jonowym płynów ustrojowych

Równowaga kwasowo-zasadowa. Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego

Transportowane cząsteczki CO O, 2, NO, H O, etanol, mocznik... Zgodnie z gradientem: stężenia elektrochemicznym gradient stężeń

UKŁAD ODDECHOWY

Wydział Chemiczny Politechniki Gdańskiej Katedra Technologii Leków i Biochemii. Rozdzielanie komórek metodą wirowania

UKŁAD KRĄŻENIA I UKŁAD ODDECHOWY- N.Olszewska

KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII

Właściwości błony komórkowej

KARTA ODPOWIEDZI konkurs z biologii dla uczniów szkół podstawowych ETAP SZKOLNY

Fizjologia nauka o czynności żywego organizmu

SZPIK KOSTNY. ROZW J KRWI

Transport przez błony

MECHANIZM NEUROHORMONALNY

Wodorotlenki. n to liczba grup wodorotlenowych w cząsteczce wodorotlenku (równa wartościowości M)

Funkcje Ŝyciowe organizmów zwierzęcych

Opis przedmiotu zamówienia (parametry wymagane podane poniżej)

KTO ODDAJE KREW - OKAZUJE SERCE

Grażyna Boćko Nauczany przedmiot: biologia Miejsce pracy: Publiczne Gimnazjum nr 2 w Białymstoku. Scenariusz lekcji

Piramida przedstawia zasady prawidłowego odżywiania. Informuje o tym, ile porcji różnych grup produktów powinno znaleźć się w posiłkach, które

CIAŁO I ZDROWIE WSZECHŚWIAT KOMÓREK

KREW I HEMATOPOEZA. Skład osocza krwi. Hct = Elementy morfotyczne krwi. Wskaźnik hematokrytu

Materiały do ćwiczeń z fizjologii krwi

Białka układu immunologicznego. Układ immunologiczny

Wojewódzki Konkurs Biologiczny dla młodzieży gimnazjalnej województwo wielkopolskie etap szkolny

Fizjologia człowieka

1 Ocena rozmazów krwi

Tkanka łączna. Składa się zawsze z istoty międzykomórkowej oraz osadzonych w niej komórek.

KREW I HEMOPOEZA. Hct = Skład osocza krwi. Elementy morfotyczne krwi. Rozmaz krwi (metoda Maya-Grünwalda i Giemsy) Wskaźnik hematokrytu

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM MEDYCZNEGO Nr AM 006

KARTA ODPOWIEDZI - KONKURS BIOLOGICZNY ETAP REJONOWY

MIOTKE ROBERT. Nazwisko: Imię: PESEL: Katecholaminy w osoczu. Adrenalina Noradrenalina Dopamina. Kwasy tłuszczowe. D-3 Hydroksymaślan

Zaznacz wykres ilustrujący stałocieplność człowieka. A. B. C. D.

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM MEDYCZNEGO Nr AM 007

Biologia. Klasa VII. Prywatna Szkoła Podstawowa i Gimnazjum im. Z. I J. Moraczewskich w Sulejówku

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM MEDYCZNEGO Nr AM 007

KARTA KURSU. Kod Punktacja ECTS* 3

Woda 250 ml PET. (gazowana/niegazowana)

Zadania maturalne z biologii - 8

TEST NA EGZAMIN POPRAWKOWY Z CHEMII DLA UCZNIA KLASY II GIMNAZJUM

Formuła 2 Zestaw witamin i minerałów dla kobiet

ZAKŁAD DIAGNOSTYKI LABORATORYJNEJ I IMMUNOLOGII KLINICZNEJ WIEKU ROZOJOWEGO AM W WARSZAWIE.

Beata Mendak fakultety z chemii II tura PYTANIA Z KLASY PIERWSZEJ

Ad maiora natus sum III nr projektu RPO /15

Układ wymiany gazowej i krążenia

Żywność. zapewnia prawidłowe funkcjonowanie. poprawia samopoczucie

OZNACZANIE WŁAŚCIWOŚCI BUFOROWYCH WÓD

Komórka eukariotyczna

Warszawa, dnia 27 marca 2017 r. Poz. 646 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 7 marca 2017 r.

SCENARIUSZ PIJMY WODĘ NA ZDROWIE!

VI Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2013/2014

Transkrypt:

Wykład 4 Nowe techniki i technologie dla medycyny Dr inż. Marta Kamińska

Wykład 4 Tkanka to grupa lub warstwa komórek wyspecjalizowanych w podobny sposób i pełniących wspólnie pewną specyficzną funkcję. Krew stanowi szczególny rodzaj tkanki łącznej, która przenika inne tkanki. Tworzy środowisko wewnętrzne ustroju, w którym żyją wszystkie inne tkanki i komórki ciała.

Wykład 4 Funkcje krwi: 1. Transportuje do komórek substancje pokarmowe i tlen, 2. Usuwa z komórek produkty rozpadu, które powstają w procesach przemiany materii, 3. Rozprowadza hormony, przeciwciała, 4. Utrzymuje stałe warunki środowiska wewnętrznego ustroju (homeostaza), 5. Jest ważnym czynnikiem w regulowaniu temperatury ciała, 6. Zdolność krzepnięcia krwi,

Wykład 4 Krew jest zawiesiną komórek (krwinek): erytrocytów i leukocytów i płytek krwi w płynnej substancji międzykomórkowej, zwanej osoczem. objętość krwi u dorosłego człowieka jest funkcją jego masy krew stanowi około 7% masy ciała, co odpowiada około 5 litrom dla dorosłego mężczyzny gęstość względna krwi wynosi od 1,052 do 1,064 i zmienia się wraz z liczbą erytrocytów w jednostce objętości. krew ma odczyn lekko zasadowy (ph 7,35).

Wykład 4 Stosunek objętości krwinek do objętości osocza określa się mianem hematoktytu (HCT) Prawidłowe wskaźniki: - dla kobiet: 37-47% - dla mężczyzn: 42-52% - dla niemowląt i dzieci 30-40%

Wykład 4

Wykład 4 Osocze składa się w 90 % z wody. Pozostałe składniki to: Składniki nieorganiczne osocza kationy najwięcej jest jonów sodowych i potasowych aniony najliczniejsze są jony chlorkowe i węglanowe Składniki organiczne osocza białka składniki pozabiałkowe lipidy

Wykład 4 Erytrocyty kształt dwuwklęsłych krążków o średnicy 7,5 8,5 µm i grubości 2 µm, powierzchni 140 µm 2 i objętości 90 µm 3 liczba erytrocytów wynosi u mężczyzn 4,52 5,90 x10 12 i u kobiet 4,10 5,10 x 10 12 powstają w szpiku kostnym, pozbawione są jądra i organelli komórkowych Szybkość opadania, czyli odczyn Biernackiego (OB) jest wypadkową masy erytrocytów i różnic w gęstości erytrocytów osocza. Szybkość opadania u zdrowego człowieka wynosi 2-8 mm/godz. Krwinki czerwone

Erytrocyty

Erytrocyty hemoglobina Cząsteczka hemu

Erytrocyty Utlenowana hemoglobina nosi nazwę oksyhemoglobiny (HbO2). Aż 97% tlenu pobranego w płucach transportowane jest do tkanek za pomocą hemoglobiny, tylko 3% tlenu rozpuszcza się w osoczu. CO 2 wytworzony w tkankach transportowany jest do płuc trzema drogami: - osocze przenosi 70% CO2 jako jony wodorowęglanowe według reakcji: CO 2 +H 2 O H 2 CO 3 H + +HCO - 3. - hemoglobina przenosi około 23% CO 2 (karbaminohemoglobina). Dwutlenek węgla wiąże białko globina. - ok. 7% CO 2 znajduje się w osoczu w postaci gazowej

Erytrocyty grupy krwi Charakterystyka układu grupowego ABO i możliwość transfuzji Grupa krwi Aglutynoge n w błonach erytrocytów Aglutynina w osoczu Może być dawcą krwi dla grup Może być biorcą grupy krwi O -- α i β O, A, B, AB O A A β A, AB O, A B B α B, AB O i B AB A i B -- AB O, A, B, AB

Schemat ustalania grupy krwi w układzie AB0

Konflikt serologiczny

1-hemocytoblast, 2-erytroblast, 3-erytroblast wielobarwny, 4-erytroblast kwasochłonny, 5-normoblast, 6-erytrocyt, 7-mieloblast, 8-mielocyt, 9,10-leukocyty pałeczkowaty i segmentowaty, 11-mielocyt kwasochłonny, 12, 13-leukocyty kwasochłonne, 14-mielocyt zasadochłonny, 15,16-leukocyty zasadochłonne, 17-limfocyt, 18-monocyt, 19-megakariocyt, 20-płytki krwi

Trombocyty Płytki krwi są bezjądrowymi fragmentami cytoplazmy dużych komórek, zwanych megakaiocytami. Ich liczba wynosi 200 400 tysięcy w mm 3. Płytki krwi mają istotne znaczenie w procesie krzepnięcia krwi.

Trombocyty Electron micrograph of human platelets. x40,740. (Courtesy of M Harrison.)

Wykład 4