PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW IV ROKU STUDIÓW

PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW IV ROKU STUDIÓW 1. NAZWA PRZEDMIOTU : ONKOLOGIA 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek ) realizującej przedmiot: Katedra i Zakład Patologii i Profilaktyki Nowotworów Katedra i Zakład Elektroradiologii 3. Adres jednostki odpowiedzialnej za dydaktykę: Adres: ul. Szamarzewskiego 82/84 Tel. /Fax 61 854 90 16/ 61 851 04 90/ fax 61 8510490 Strona WWW http://katedraonkologii.ump.edu.pl E-mail katedraonkologii@ump.edu.pl 4. Kierownik jednostki: Prof. dr hab. n. med. Rodryg Ramlau 5. Osoba zaliczająca przedmiot w E-indeksie z dostępem do platformy WISUS Prof. dr hab. n. med. Rodryg Ramlau 6. Osoba odpowiedzialna za dydaktykę na Wydziale Lekarskim I z dostępem do platformy WISUS ( listy studentów) ( koordynator przedmiotu) : Nazwisko Prof. dr hab. n. med. Rodryg Ramlau Tel. kontaktowy: 61 854 90 16/ 61 851 04 90 Możliwość kontaktu - konsultacje od poniedziałku do piątku w godz. 12.00-14.00, Katedra Onkologii E-mail: rodrygramlau@ump.edu.pl Osoba zastępująca prof. dr hab. n. med. Kontakt 61 854 90 29, sylwia.grodecka-gazdecka@skpp.edu.pl 7. Osoba odpowiedzialna za rezerwację sal: Nazwisko imię: Renata Rybarczyk, Elżbieta Ruszkowska

Tel. kontaktowy: 61 8549016, 61 8549040 E-mail: katedraonkologii@ump.edu.pl 8. Miejsce przedmiotu w programie studiów: Rok: IV Semestr: VII,VIII 9. Liczba godzin ogółem : 45 liczba pkt.ects: 4 Jednostki uczestniczące w nauczaniu przedmiotu Semestr zimowy/letni liczba godzin W Ć Ćwiczenia kategoria 7 21 C 5 Katedra i Zakład Patologii i Profilaktyki 1 2 C 2 Katedra i Zakład Elektroradiologii 1 4 C 2 Razem: 9 27 9 S 10.Tematyka poszczególnych wykładów, ćwiczeń i seminariów Wykłady - Semestr zimowy/letni Nie dotyczy Wykład 1. Wykład 2. Wykład 3. Tematyka wykładów Diagnostyka i leczenie nowotworów ginekologicznych Diagnostyka i leczenie najczęstszych nowotworów złośliwych piersi wybrane sytuacje kliniczne Leczenie skojarzone nowotworów układu pokarmowego Imię i nazwisko osoby prowadzącej zajęcia doc. Radosław Mądry/ prof. Andrzej Roszak prof. / prof. UM. doc. Maria Litwiniuk dr Katarzyna Stencel/ dr Robert Gryczka Wykład 4. Wykład 5. Diagnostyka i leczenie najczęstszych nowotworów złośliwych układu moczowego Diagnostyka i leczenie nowotworów złośliwych płuca dr Piotr Tomczak/doc. Andrzej Antczak prof. Rodryg Ramlau

Ćwiczenia - Semestr zimowy/letni Tematyka ćwiczeń Osoba odpowiedzialna SALA Ćwiczenie 1. Rozpoznanie kliniczne choroby nowotworowej. Ocena stopnia zaawansowana klinicznego ctnm. Określenie objawów nawrotu choroby nowotworowej na podstawie objawów klinicznych nawrót lokalny i regionalny. Rodryg Ramlau Radosław Mądry 0.99 1.81 2.64 Ćwiczenie 2. Kwalifikacja do badań obrazowych znajomość wartości i ograniczenia nowoczesnych metod obrazowania chorób nowotworowych czułość i swoistość. Oglądanie i interpretacja wybranych badań obrazowych (rtg, mmr, mammografia śródoperacyjna, usg, KT, MRI, PET). Obserwacja procedury biopsji pod kontrolą badania obrazowego. Udział w posiedzeniach interdyscyplinarnych klinicysta-radiolog. Zasady współpracy klinicysty i radiologa. Przydatność skali BIRADS w podejmowaniu decyzji klinicznych. Rodryg Ramlau Radosław Mądry 0.99 1.81 2.64 Ćwiczenie 3. Prawidłowe pobieranie materiału do badań laboratoryjnych, w tym wymazów do badań mikrobiologicznych, rozmazów cytologicznych, przygotowanie materiału do badań histopatologicznych śródch, utrwalonych, oznakowywanych w warunkach sali operacyjnej; prawidłowe wypełnianie załączników do badań diagnostycznych Radosław Mądry Blok III p. Ćwiczenie 4. Rola badań genetycznych w podejmowaniu decyzji terapeutycznych w onkologii modyfikacje leczenia operacyjnego, dobór schematów leczenia cytostatykami. Poradnictwo genetyczne. Schemat badań profilaktycznych w grupie chorych wysokiego i bardzo wysokiego ryzyka zachorowania na wybrane nowotwory złośliwe. Mutacje genów jako czynnik decyzyjny w kwalifikacji do operacji profilaktycznych. Radosław Mądry 1.104 2.64 Ćwiczenie 5. Zasady skojarzonego leczenia nowotworów złośliwych czynniki decyzyjne o wyborze kolejności leczenia. Nowotwory pierwotnie operacyjne. Pojęcie operacyjności i resekcyjności nowotworu. Systemowe leczenie neoadjuwantowe i uzupełniające. Leczenie radykalne, oszczędzające, cytoredukcyjne, typu second-look, paliatywne, objawowe. Rodryg Ramlau 0.99 2.64

Ćwiczenie 6. Ćwiczenie 7. Ćwiczenie 8. Ćwiczenie 9. Ćwiczenie 10. Ćwiczenie 11. Ćwiczenie 12. Ćwiczenie 13. Przygotowanie pacjenta do leczenia operacyjnego kwalifikacja do operacji czynniki decyzyjne, zakres niezbędnych badań diagnostycznych, współpraca anestezjolog-operator, przygotowanie do operacji niektórych nowotworów raka tarczycy, raka gruczołu piersiowego, nowotworów narządu rodnego, nowotworów przewodu pokarmowego, mięsaków, nowotworów skóry. Ocena bezpieczeństwa leczenia przeciwnowotworowego pacjentów powyżej 65- roku życia. Karta Badania Geriatrycznego Pacjenta Onkologicznego >65 roku życia praktyczne wykonywanie badania i interpretacja wyników. Asysta do zabiegów ch wykonywanych w warunkach sali operacyjnej elementy radykalności, aseptyka onkologiczna, oglądanie mammografii śródoperacyjnej, identyfikacja węzła wartowniczego, marginesy resekcji w operacjach oszczędzających gruczołu piersiowego, marginesy resekcji w nowotworach jelita grubego. Badanie palpacyjne usuniętych zmian chorobowych rozmiar, spoistość i granice guza, węzły chłonne w materiale pom. Obserwowanie operacji rekonstrukcyjnych czynniki decyzyjne przy kwalifikacji do leczenia rekonstrukcyjnego stosowane metody. Elementy transplantologii w onkologii Asysta do zabiegów ch nowotworów ginekologicznych znaczenie przygotowania przedoperacyjnego. Elementy współpracy ginekologa i chirurga. Obserwowanie operacji laparoskopowych, w tym profilaktycznej adneksektomii u nosicielek mutacji genu BRCA1. Omówienie miejsca operacji laparoskopowych w leczeniu nowotworów złośliwych zalety i ograniczenia metody. Komentarz na temat chirurgii robotowej w onkologii. Praktyczny udział w realizacji procedur ginekologii onkologicznej: rozmazy cytologiczne, biopsja tkankowa, kolposkopia, diagnostyczne łyżeczkowanie macicy, leczenie zmian w obrębie szyjki macicy metodą leep-loop, krioterapia. Praktyczny udział w zabiegach chirurgicznych wykonywanych w warunkach ambulatoryjnych znieczulenie nasiękowe, szycie rany, opatrunek. Makroskopowa ocena marginesów wycięcia. Utrwalenie materiału i skierowanie do badania histopatologicznego. Kontrola po leczeniu m wyjmowanie szwów. Ocena sposobu gojenia. Przekazanie informacji o wyniku badania mikroskopowego zalecenia co do częstotliwości kontroli. Radosław Mądry Radosław Mądry Radosław Mądry 1.81 2.64 2.64 Radosław Mądry 1.81 Radosław Mądry Blok III p., sala 1 i 3 Blok III p., sala 1 Blok III p., sala 2 Blok III p., sala 2 1133 1134

Ćwiczenie 14. Ćwiczenie 15. Ćwiczenie 16. Ćwiczenie 17. Ćwiczenie 18. Ćwiczenie 19. Ćwiczenie 20. Ćwiczenie 21. Ćwiczenie 22. Ćwiczenie 23. Monitorowanie pacjentów po leczeniu m opatrunki, zlecenia, postepowanie przeciwbólowe, rehabilitacja fizyczna i psychologiczna. Badanie pacjentów zgłaszających się do Poradni Onkologicznej kwalifikacja do badań diagnostycznych, interpretacja dostarczonych wyników badań. Kontrola po leczeniu m opatrunki, wyjęcie szwów, ewakuacja chłonki. Follow-up w najczęstszych nowotworach złośliwych częstość i zakres badań diagnostycznych. Przydatność wybranych markerów nowotworowych w monitorowaniu przebiegu choroby. Zasady profilaktyki przeciwzakrzepowej u chorych na nowotwory okołooperacyjnej, pooperacyjnej, w trakcie leczenia systemowego. Profilaktyka przeciwobrzękowa czynniki ryzyka obrzęku chłonnego, wybór metody chirurgii węzłów chłonnych biopsja węzła wartowniczego vs limfadenektomia, rehabilitacja przedoperacyjna, okołooperacyjna i długoterminowa. Zasady leczenia systemowego w onkologii - wskazania do leczenia cytostatykami leczenie radykalne, indukcyjne ocena efektów leczenia, uzupełniające czynniki predykcyjne i prognostyczne, chemioterapia paliatywna. Ocena stanu ogólnego przed leczeniem systemowym skale Karnofskiego, WHO. Dobór schematu leczenia cytostatykami. Zasady konstruowania schematów wielolekowych. Obliczanie należnej dawki leków. Premedykacja przed leczeniem, zastosowanie leków przeciwwymiotnych. Przygotowanie cytostatyków wizyta w Pracowni Leku Cytostatycznego rola farmaceuty. Obserwacja chorych po podaniu leków cytostatycznych pod kątem wczesnych objawów ubocznych. Omówienie objawów późnej toksyczności leczenia. Obserwacja nakłucia jamy opłucnowej i ewakuacji wysięku, obserwacja pobrania szpiku do badania, nakłucia i drenażu jamy otrzewnowej. Obserwacja powikłań po leczeniu przeciwnowotworowym. Profilaktyka powikłań. Leczenie wspomagające i objawowe w onkologii. Wskazania do hormonoterapii w leczeniu nowotworów hormonozależnych. Kwalifikacja do immunoterapii. Leczenie celowane i personalizowane na przykładzie wybranych nowotworów. Leki hamujące neoangiogenezę oraz inhibitory kinaz. Obserwacja tolerancji leczenia. Radosław Mądry Robert Gryczka Rodryg Ramlau Radosław Mądry Radosław Mądry 1.81 2.63 1124, 1137 1133 1123, 1135 1.104 2.64 2.64 Rodryg Ramlau 0.99, 0.147 Rodryg Ramlau Radosław Mądry Rodryg Ramlau 0.99 1.104 Rodryg Ramlau 036 S.35-43 Rodryg Ramlau 0.99 Rodryg Ramlau 0.99

Ćwiczenie 24. Ocena skuteczności leczenia systemowego pojęcie całkowitej i częściowej remisji, stabilizacji i progresji choroby nowotworowej, system RECIST. Rodryg Ramlau 0.147 Rodryg Ramlau 0.99 Ćwiczenie 25. Postępowanie w stosunku do ogniska pierwotnego w rozsianej chorobie nowotworowej 0.147 Ćwiczenie 26. Obserwacja posiedzenia Interdyscyplinarnego Zespołu ds. Raka Piersi zasady kwalifikacji do leczenia, wykorzystanie informacji z raportu patologa do podejmowania decyzji terapeutycznych, znaczenie predykcyjne i prognostyczne profilu molekularnego raka piersi. Rodryg Ramlau 2.74 Ćwiczenie 27. Udział w rozmowie z pacjentem onkologicznym - aspekty podejmowania decyzji o zgodzie na inwazyjne badania diagnostyczne, podpisywania świadomej zgody na leczenie operacyjne, przekazywanie informacji o rozpoznaniu nowotworu złośliwego. Rodryg Ramlau Radosław Mądry 0.99 1.104 2.74 Ćwiczenie 28. Obserwacja pacjentów po zakończonym leczeniu onkologicznym rozpoznanie objawów wznowy i rozsiewu choroby nowotworowej. Kwalifikacja do leczenia paliatywnego i objawowego. Rodryg Ramlau 0.99, 1124, 1137 Ćwiczenie 29. Zapoznanie się z zasadami funkcjonowania programów przesiewowych w Polsce, obserwacja realizacji programu w Jednostce. 2.74 Ćwiczenie 30. Żywienie i leczenie przeciwbólowe chorych w ramach leczenia wspomagającego i objawowego Olga Milbrandt Ćwiczenie 31. Badania kliniczne w onkologii Olga Milbrandt Ćwiczenie 32. Ćwiczenie 33. Różnice w leczeniu systemowym osób starszych i młodych, kobiet w ciąży Stany nagłe w onkologii: profilaktyka, diagnozowanie, interpretacja wyników, leczenie Olga Milbrandt Olga Milbrandt Ćwiczenie 34. Mity i fakty w onkologii Olga Milbrandt Ćwiczenie 35. Zespoły paraneoplastyczne Katarzyna Stencel 0.99 0.147 0.147 0.147 0.147 0.147 Ćwiczenie 36. Ćwiczenie 37. Ćwiczenie 38. Ćwiczenie 39. Ćwiczenie 40. Wskazania do chemioterapii uzupełniającej w poszczególnych nowotworach Odległe następstwa przeciwnowotworowego leczenia. Jak długo pacjent po leczeniu onkologicznym wymaga nadzoru specjalisty onkologa. Zaburzenia równowagi kwasowo- zasadowej i wodno-elektrolitowej w przebiegu i leczeniu nowotworów złośliwych. Omówienie przypadków onkologicznych Interpretacja wyników histopatologicznych i cytologicznych Katarzyna Stencel Justyna Borucka 0.147 0.147 Justyna Borucka 0.147 Prof. dr hab. Andrzej Marszałek Prof. dr hab. Andrzej Marszałek 5045 5045

Ćwiczenie 41. Omówienie wskazań do brachyterapii nowotworów. Źródła promieniowania stosowane w brachyterapii. Metody aplikacji źródeł. Prof. dr hab. Andrzej Roszak; Prof. dr hab. Janusz Skowronek 1047 1107 Ćwiczenie 42. Czynny udział w procesie aplikacji źródeł. Czynny udział w planowaniu brachyterapii opartej o badania obrazowe. Proces napromieniania w brachyterapii. Prof. dr hab. Andrzej Roszak; Prof. dr hab. Janusz Skowronek 1047 1107 Ćwiczenie 43. Teleradioterapia radykalna uzupełniająca. Omówienie i przedstawienie chorych. Wskazania i przeciwskazania do teleradioterapii przykłady kliniczne. Dr n med. Joanna Kaźmierska Dr n med. Krystyna Adamska 0305 4040 Ćwiczenie 44. Planowanie i realizacja teleradioterapii. Łączenie teleradioterapii z chemioterapią i hipertermią przykłady kliniczne. Dr n med. Joanna Kaźmierska Dr n med. Krystyna Adamska 0305 4040 Seminaria - Semestr zimowy/letni Tematyka seminariów Imię i nazwisko osoby prowadzącej zajęcia Seminarium 1. Czerniak dr Robert Gryczka Seminarium 2. Radiologiczna ocena skuteczności leczenia prof. Rodryg Ramlau Seminarium 3. Powikłania i działania niepożądane, leczenie wspomagające dr Katarzyna Stencel Seminarium 4. Stany nagłe w onkologii lek. Olga Milbrandt Seminarium 5. Nowotwory neuroendokrynne prof. Katarzyna Łącka SALA 0.147 0.147 0.147 0.147 0.147 Seminarium 6. Patomorfologia piersi Prof. dr hab. Andrzej Marszałek 6051 Seminarium 7. Patomorfologia zmian skórnych Prof. dr hab. Andrzej Marszałek 6051 Seminarium 8. Patomorfologia ginekologiczna Prof. dr hab. Andrzej Marszałek 6051 Seminarium 9. Brachyterapia Nowotworów w interdyscyplinarnym leczeniu nowotworów Prof. dr hab. Janusz Skowronek 1325 REGULAMIN ZAJĘĆ: Zajęcia z onkologii obejmują wykłady, seminaria i ćwiczenia, które odbywają się na według planu dydaktycznego, ustalonego na początku roku akademickiego. Studenci zobowiązani są do uczestnictwa w wykładach, seminariach i ćwiczeniach. Zajęcia dla każdej grupy trwają 7 dni w semestrze zimowym (8 grup) i letnim (2 grupy). Zajęcia prowadzone są w Katedrze i Klinice

Onkologii 5 dni od godziny 8.oo oraz w Wielkopolskim Centrum Onkologii 2 dni od godziny 8.oo). Szczegółowy plan zajęć dostępny na stronach internetowych obu jednostek. Obecność na zajęciach sprawdzana jest codziennie i potwierdzana przez prowadzącego w karcie ćwiczeń studenta po zakończeniu tych zajęć. W przypadku nieobecności koordynator wyznacza termin zaliczenia materiału lub student może odrobić zajęcia z inną grupą, wyłącznie w terminie uprzednio ustalonym w sekretariacie Katedry Onkologii. Spóźnienie powyżej 15 minut równoznaczne jest z nieobecnością i wymaga odrobienia danych zajęć. Przed rozpoczęciem zajęć torby i rzeczy osobiste należy pozostawić w udostępnianych przez Szpital szafkach studenckich. W czasie zajęć każdy student powinien być zawsze wyposażony w stetoskop lekarski oraz identyfikator. W oddziałach szpitalnych studenci podporządkowują się regułom porządkowym obowiązującym w poszczególnych jednostkach. We wszystkich oddziałach szpitalnych należy korzystać z obuwia noszonego wyłącznie na terenie szpitala oraz własnych, czystych fartuchów lekarskich. Ubiór studenta i jego zachowanie powinny odzwierciedlać szacunek dla chorego. Dokładną organizację roku akademickiego 2017/2018 ustala Zarządzenie JM Rektora UM im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu, które określa terminy zajęć dydaktycznych z podziałem na semestr zimowy i letni, przerwy w zajęciach (wakacje zimowe i letnie, przerwa międzysemestralna) oraz dni rektorskie. PROGRAM ZAJĘĆ: Program zajęć, w formie wykładów, seminariów i ćwiczeń, obejmuje zagadnienia z zakresu epidemiologii, etiologii, diagnostyki oraz podstaw leczenia chorób nowotworowych ze szczególnym uwzględnieniem postępowania wielodyscyplinarnego. PROGRAM NAUCZANIA Przygotowanie do zajęć Powtórzenie materiału z wykładów, seminariów i ćwiczeń z III roku. Zapoznanie się z tematyką planowanych wykładów, seminariów i ćwiczeń z zalecanej literatury Wymagania końcowe Kolokwium zaliczeniowe obejmujące materiał z wykładów, seminariów i ćwiczeń IV roku test na platformie OLAT. Niezbędna jest umiejętność zastosowania zdobytej wiedzy dla przeprowadzenia postępowania diagnostyczno-terapeutycznego dla takich nowotworów złośliwych jak: rak płuca, rak piersi, rak jelita grubego, rak gruczołu krokowego, rak endometrium, rak jajnika, czerniak, rak żołądka, rak nerki, mięsaki tkanek miękkich, nowotwory neuroendokrynne. 11. Kryteria zaliczenia przedmiotu: zaliczenie, egzamin teoretyczny i praktyczny Zaliczenie kryterium zaliczenia Student ma obowiązek dostarczenia do Sekretariatu Katedry i Kliniki Onkologii karty zaliczeniowej przed planowanym terminem kolokwium. Obecność i aktywny udział w zajęciach potwierdzony zaliczeniem obowiązkowego sprawdzianu testowego na platformie OLAT (20 pytań jednokrotnego wyboru; minimum 13 prawidłowych

odpowiedzi) - po 5 grup. Termin dla grup 1, 2, 3, 5, 6-08 stycznia 2018, poniedziałek. Termin testu poprawkowego 16 stycznia 2018, wtorek. Termin dla grup 4, 7, 8, 9, 10-26 marzec 2018, poniedziałek. Termin testu poprawkowego 04 kwietnia 2018, środa. W przypadku nie zdania testu poprawkowego zaliczenie zajęć w formie ustnej u samodzielnych pracowników Katedry i Klinki Onkologii. Każda nieobecność musi zostać zaliczona u prowadzącego zajęcia w danym dniu lub student może odrobić zajęcia z inną grupą, wyłącznie w terminie uprzednio ustalonym z sekretariatem Katedry Onkologii. Egzamin teoretyczny kryterium zaliczenia: forma egzaminu ( ustny, pisemny, testowy) testowy Finalnie zdanie egzaminu testowego na platformie OLAT 65% prawidłowych odpowiedzi (100 pytań, czas pisania 100 minut). Proponowane przez Katedrę Onkologii 3 terminy egzaminu : 30 stycznia 2018, 24 kwietnia 2018, 14 maja 2018, do potwierdzenia w porozumieniu z RUSS po otrzymaniu rocznego planu zajęć. Termin egzaminu poprawkowego: 29 maja 2018. W przypadku nie zdania egzaminu poprawkowego zaliczenie odbędzie się w formie ustnej u samodzielnych pracowników Katedry i Klinki Onkologii. Egzamin praktyczny kryterium zaliczenia: Nie dotyczy 12. Literatura: Zalecana literatura: 1.Kordek R Onkologia. Podręcznik dla studentów i lekarzy. Via Medica, 2013 Gdańsk 2.Krzakowski M., Warzocha K. (red.): Zalecenia postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w nowotworach złośliwych. Via Medica, Gdańsk 2013 z uaktualnieniami 3.Krzakowski M., Warzocha K., Wysocki P. (red.): Onkologia Kliniczna - Tom I, II. Via Medica, Gdańsk 2015 4.Jeziorski A, Rutkowski P. (red) Kompendium chirurgii onkologicznej Via Medica 2014 13. Studenckie koło naukowe Opiekun koła: dr hab. n. med. Radosław Mądry Tematyka: Ginekologia onkologiczna Miejsce spotkań: sala seminaryjna 1.108a Opiekun koła: lek. med. Olga Milbrandt Tematyka: Onkologia kliniczna Miejsce spotkań: sala seminaryjna nr 0147

14. SYLABUS ( proszę wypełnić wszystkie pola w tabeli) WYDZIAŁ LEKARSKI I Nazwa kierunku Nazwa przedmiotu Jednostka realizująca, wydział Koordynator przedmiotu Rodzaj przedmiotu Obszar nauczania Cel kształcenia Treści programowe Poziom Lekarski i tryb studiów Onkologia Punkty ECTS Katedra i Zakład Patologii i Profilaktyki Nowotworów Katedra i Zakład Elektroradiologii Prof. dr hab. n. med. Osoba Rodryg Ramlau zaliczająca Onkologia semestr Rodzaj zajęć i liczba godzin jednolite studia magisterskie 4 Prof. dr hab. n. med. Rodryg Ramlau wykłady 9 seminaria 9 stacjonarne ćwiczenia 27 Nauczanie kliniczne. Zdobycie wiedzy, umiejętności i kompetencji odpowiadającym celom kształcenia w zakresie chorób nowotworowych Poszerzenie zakresu wiedzy dotyczącej epidemiologii, patogenezy, symptomatologii, rozwoju i leczenia najczęstszych nowotworów złośliwych u dorosłych. Zrozumienie zasady interdyscyplinarności w rozpoznawaniu i planowaniu leczenia nowotworów złośliwych. Zdobycie umiejętności: prawidłowego przeprowadzenia badania podmiotowego i przedmiotowego pacjenta onkologicznego informowania o zasadach i celowości korzystania z badań przesiewowych w onkologii planowania postępowania diagnostycznego, w tym podstawowych badań obrazowych i endoskopowych przydatnych w diagnostyce chorób nowotworowych wykonywania podstawowych procedur lekarskich i zabiegów diagnostycznych, w tym pobierania materiału biologicznego do badań planowania leczenia najczęstszych nowotworów złośliwych W efekcie zapoznanie studenta z podstawami onkologii w zakresie niezbędnym lekarzowi i pozwalającym na rozwiązanie pytań z zakresu przedmiotu, w ramach Lekarskiego Egzaminu Państwowego. Wykłady 1. Diagnostyka i leczenie nowotworów ginekologicznych 2. Diagnostyka i leczenie najczęstszych nowotworów złośliwych piersi wybrane sytuacje kliniczne 3. Diagnostyka i leczenie raka jelita grubego 4. Diagnostyka i leczenie najczęstszych nowotworów złośliwych układu moczowego 5. Diagnostyka i leczenie nowotworów złośliwych płuca Seminaria 1. Czerniak 2. Radiologiczna ocena skuteczności leczenia 3. Powikłania i działania niepożądane, leczenie wspomagające

4. Stany nagłe w onkologii 5. Nowotwory neuroendokrynne 6. Patomorfologia piersi 7. Patomorfologia zmian skórnych 8. Patomorfologia ginekologiczna 9. Brachyterapia Nowotworów w interdyscyplinarnym leczeniu nowotworów Ćwiczenia 1. Rozpoznanie kliniczne choroby nowotworowej. Ocena stopnia zaawansowana klinicznego ctnm. Określenie objawów nawrotu choroby nowotworowej na podstawie objawów klinicznych nawrót lokalny i regionalny. 2. Kwalifikacja do badań obrazowych znajomość wartości i ograniczenia nowoczesnych metod obrazowania chorób nowotworowych czułość i swoistość. Oglądanie i interpretacja wybranych badań obrazowych (rtg, mmr, mammografia śródoperacyjna, usg, KT, MRI, PET). Obserwacja procedury biopsji pod kontrolą badania obrazowego. Udział w posiedzeniach interdyscyplinarnych klinicysta-radiolog. Zasady współpracy klinicysty i radiologa. Przydatność skali BIRADS w podejmowaniu decyzji klinicznych. 3. Prawidłowe pobieranie materiału do badań laboratoryjnych, w tym wymazów do badań mikrobiologicznych, rozmazów cytologicznych, przygotowanie materiału do badań histopatologicznych śródch, utrwalonych, oznakowywanych w warunkach sali operacyjnej; prawidłowe wypełnianie załączników do badań diagnostycznych 4. Rola badań genetycznych w podejmowaniu decyzji terapeutycznych w onkologii modyfikacje leczenia operacyjnego, dobór schematów leczenia cytostatykami. Poradnictwo genetyczne. Schemat badań profilaktycznych w grupie chorych wysokiego i bardzo wysokiego ryzyka zachorowania na wybrane nowotwory złośliwe. Mutacje genów jako czynnik decyzyjny w kwalifikacji do operacji profilaktycznych. 5. Zasady skojarzonego leczenia nowotworów złośliwych czynniki decyzyjne o wyborze kolejności leczenia. Nowotwory pierwotnie operacyjne. Pojęcie operacyjności i resekcyjności nowotworu. Systemowe leczenie neoadjuwantowe i uzupełniające. Leczenie radykalne, oszczędzające, cytoredukcyjne, typu second-look, paliatywne, objawowe. 6. Przygotowanie pacjenta do leczenia operacyjnego kwalifikacja do operacji czynniki decyzyjne, zakres niezbędnych badań diagnostycznych, współpraca anestezjologoperator, przygotowanie do operacji niektórych nowotworów raka tarczycy, raka gruczołu piersiowego, nowotworów narządu rodnego, nowotworów przewodu pokarmowego, mięsaków, nowotworów skóry. 7. Ocena bezpieczeństwa leczenia przeciwnowotworowego pacjentów powyżej 65-roku życia. Karta Badania Geriatrycznego Pacjenta Onkologicznego >65 roku życia praktyczne wykonywanie badania i interpretacja wyników. 8. Asysta do zabiegów ch wykonywanych w warunkach sali operacyjnej elementy radykalności, aseptyka onkologiczna, oglądanie mammografii śródoperacyjnej, identyfikacja węzła wartowniczego, marginesy resekcji w operacjach oszczędzających gruczołu piersiowego, marginesy resekcji w nowotworach jelita grubego. Badanie palpacyjne usuniętych zmian chorobowych rozmiar, spoistość i granice guza, węzły chłonne w materiale pom. 9. Obserwowanie operacji rekonstrukcyjnych czynniki decyzyjne przy kwalifikacji do leczenia rekonstrukcyjnego stosowane metody. Elementy transplantologii w onkologii 10. Asysta do zabiegów ch nowotworów ginekologicznych znaczenie przygotowania przedoperacyjnego. Elementy współpracy ginekologa i chirurga. 11. Obserwowanie operacji laparoskopowych, w tym profilaktycznej adneksektomii u nosicielek mutacji genu BRCA1. Omówienie miejsca operacji laparoskopowych w leczeniu nowotworów złośliwych zalety i ograniczenia metody. Komentarz na temat chirurgii robotowej w onkologii. 12. Praktyczny udział w realizacji procedur ginekologii onkologicznej: rozmazy cytologiczne, biopsja tkankowa, kolposkopia, diagnostyczne łyżeczkowanie macicy, leczenie zmian w obrębie szyjki macicy metodą leep-loop, krioterapia. 13. Praktyczny udział w zabiegach chirurgicznych wykonywanych w warunkach ambulatoryjnych znieczulenie nasiękowe, szycie rany, opatrunek. Makroskopowa ocena

marginesów wycięcia. Utrwalenie materiału i skierowanie do badania histopatologicznego. Kontrola po leczeniu m wyjmowanie szwów. Ocena sposobu gojenia. Przekazanie informacji o wyniku badania mikroskopowego zalecenia co do częstotliwości kontroli. 14. Monitorowanie pacjentów po leczeniu m opatrunki, zlecenia, postepowanie przeciwbólowe, rehabilitacja fizyczna i psychologiczna. 15. Badanie pacjentów zgłaszających się do Poradni Onkologicznej kwalifikacja do badań diagnostycznych, interpretacja dostarczonych wyników badań. Kontrola po leczeniu m opatrunki, wyjęcie szwów, ewakuacja chłonki. Follow-up w najczęstszych nowotworach złośliwych częstość i zakres badań diagnostycznych. Przydatność wybranych markerów nowotworowych w monitorowaniu przebiegu choroby. 16. Zasady profilaktyki przeciwzakrzepowej u chorych na nowotwory okołooperacyjnej, pooperacyjnej, w trakcie leczenia systemowego. 17. Profilaktyka przeciwobrzękowa czynniki ryzyka obrzęku chłonnego, wybór metody chirurgii węzłów chłonnych biopsja węzła wartowniczego vs limfadenektomia, rehabilitacja przedoperacyjna, okołooperacyjna i długoterminowa 18. Zasady leczenia systemowego w onkologii - wskazania do leczenia cytostatykami leczenie radykalne, indukcyjne ocena efektów leczenia, uzupełniające czynniki predykcyjne i prognostyczne, chemioterapia paliatywna. 19. Ocena stanu ogólnego przed leczeniem systemowym skale Karnofskiego, WHO. Dobór schematu leczenia cytostatykami. Zasady konstruowania schematów wielolekowych. Obliczanie należnej dawki leków. Premedykacja przed leczeniem, zastosowanie leków przeciwwymiotnych. 20. Przygotowanie cytostatyków wizyta w Pracowni Leku Cytostatycznego rola farmaceuty. Obserwacja chorych po podaniu leków cytostatycznych pod kątem wczesnych objawów ubocznych. Omówienie objawów późnej toksyczności leczenia 21. Obserwacja nakłucia jamy opłucnowej i ewakuacji wysięku, obserwacja pobrania szpiku do badania, nakłucia i drenażu jamy otrzewnowej. 22. Obserwacja powikłań po leczeniu przeciwnowotworowym. Profilaktyka powikłań. Leczenie wspomagające i objawowe w onkologii. 23. Wskazania do hormonoterapii w leczeniu nowotworów hormonozależnych. Kwalifikacja do immunoterapii. Leczenie celowane i personalizowane na przykładzie wybranych nowotworów. Leki hamujące neoangiogenezę oraz inhibitory kinaz. Obserwacja tolerancji leczenia. 24. Ocena skuteczności leczenia systemowego pojęcie całkowitej i częściowej remisji, stabilizacji i progresji choroby nowotworowej, system RECIST. 25. Postępowanie w stosunku do ogniska pierwotnego w rozsianej chorobie nowotworowej 26. Obserwacja posiedzenia Interdyscyplinarnego Zespołu ds. Raka Piersi zasady kwalifikacji do leczenia, wykorzystanie informacji z raportu patologa do podejmowania decyzji terapeutycznych, znaczenie predykcyjne i prognostyczne profilu molekularnego raka piersi. 27. Udział w rozmowie z pacjentem onkologicznym - aspekty podejmowania decyzji o zgodzie na inwazyjne badania diagnostyczne, podpisywania świadomej zgody na leczenie operacyjne, przekazywanie informacji o rozpoznaniu nowotworu złośliwego. 28. Obserwacja pacjentów po zakończonym leczeniu onkologicznym rozpoznanie objawów wznowy i rozsiewu choroby nowotworowej. Kwalifikacja do leczenia paliatywnego i objawowego. 29. Zapoznanie się z zasadami funkcjonowania programów przesiewowych w Polsce, obserwacja realizacji programu w Jednostce. 30. Żywienie i leczenie przeciwbólowe chorych w ramach leczenia wspomagającego i objawowego 31. Badania kliniczne w onkologii 32. Różnice w leczeniu systemowym osób starszych i młodych, kobiet w ciąży 33. Stany nagłe w onkologii: profilaktyka, diagnozowanie, interpretacja wyników, leczenie 34. Mity i fakty w onkologii 35. Zespoły paraneoplastyczne 36. Wskazania do chemioterapii uzupełniającej w poszczególnych nowotworach

Formy i metody dydaktyczne Forma i warunki zaliczenia Literatura podstawowa 37. Odległe następstwa przeciwnowotworowego leczenia. Jak długo pacjent po leczeniu onkologicznym wymaga nadzoru specjalisty onkologa. 38. Zaburzenia równowagi kwasowo- zasadowej i wodno-elektrolitowej w przebiegu i leczeniu nowotworów złośliwych. 39. Omówienie przypadków onkologicznych 40. Interpretacja wyników histopatologicznych i cytologicznych 41. Omówienie wskazań do brachyterapii nowotworów. Źródła promieniowania stosowane w brachyterapii. Metody aplikacji źródeł. 42. Czynny udział w procesie aplikacji źródeł. Czynny udział w planowaniu brachyterapii opartej o badania obrazowe. Proces napromieniania w brachyterapii 43. Teleradioterapia radykalna uzupełniająca. Omówienie i przedstawienie chorych. Wskazania i przeciwskazania do teleradioterapii przykłady kliniczne 44. Planowanie i realizacja teleradioterapii. Łączenie teleradioterapii z chemioterapią i hipertermią przykłady kliniczne Inne Nie dotyczy wykłady, seminaria, ćwiczenia Kolokwium Student ma obowiązek dostarczenia do Sekretariatu Katedry i Kliniki Onkologii karty zaliczeniowej. Obecność i aktywny udział w zajęciach potwierdzony zaliczeniem obowiązkowego sprawdzianu testowego na platformie OLAT (20 pytań jednokrotnego wyboru; minimum 13 prawidłowych odpowiedzi). W przypadku nie zdania testu poprawkowego zaliczenie zajęć w formie ustnej u samodzielnych pracowników Katedry i Klinki Onkologii. Każda nieobecność musi zostać zaliczona u prowadzącego zajęcia w danym dniu lub student może odrobić zajęcia z inną grupą, wyłącznie w terminie uprzednio ustalonym z sekretariatem Katedry Onkologii. Kordek R Onkologia. Podręcznik dla studentów i lekarzy. Via Medica, 2013 Gdańsk Egzamin końcowy testowy Finalnie zdanie egzaminu testowego na platformie OLAT 65% prawidłowych odpowiedzi (100 pytań, czas pisania 100 minut). Proponowane przez Katedrę Onkologii 3 terminy, do potwierdzenia w porozumieniu z RUSS po otrzymaniu rocznego planu zajęć. W przypadku nie zdania egzaminu poprawkowego zaliczenie odbędzie się w formie ustnej u samodzielnych pracowników Katedry i Klinki Onkologii.

Literatura uzupełniająca.krzakowski M., Warzocha K. (red.): Zalecenia postępowania diagnostycznoterapeutycznego w nowotworach złośliwych. Via Medica,Gdańsk 2013, z uaktualnieniami Krzakowski M., Warzocha K., Wysocki P. (red.): Onkologia Kliniczna - Tom I, II. Via Medica,Gdańsk 2015 Jeziorski A, Rutkowski P. (red) Kompendium chirurgii onkologicznej Via Medica 2014 W01 W02 W03 Numer efektu kształcenia Efekty kształcenia zna sposoby komunikacji między komórkami, a także między komórką a macierzą zewnątrzkomórkową oraz szlaki przekazywania sygnałów w komórce i przykłady zaburzeń w tych procesach prowadzące do rozwoju nowotworów i innych chorób; zna procesy takie jak: cykl komórkowy, proliferacja, różnicowanie i starzenie się komórek, apoptoza i nekroza oraz ich znaczenie dla funkcjonowania organizmu; opisuje budowę chromosomów oraz molekularne podłoże mutagenezy; Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia B.W21 B.W22 C.W4 zna podstawy diagnostyki mutacji genowych i chromosomowych W04 odpowiedzialnych za choroby dziedziczne oraz nabyte, w tym C.W9 nowotworowe; W05 zna zagadnienia z zakresu immunologii nowotworów; C.W23 W06 zna nazewnictwo patomorfologiczne; C.W25 zna główne mechanizmy działania leków oraz ich przemiany w ustroju C.W35 W07 zależne od wieku; określa wpływ procesów chorobowych na metabolizm i eliminację C.W36 W08 leków; W09 zna podstawowe zasady farmakoterapii; C.W37 zna ważniejsze działania niepożądane leków, w tym wynikające z ich C.W38 W10 interakcji; W11 rozumie problem lekooporności, w tym lekooporności wielolekowej; C.W39 zna wskazania do badań genetycznych przeprowadzanych w celu C.W40 W12 indywidualizacji farmakoterapii; W13 zna podstawowe kierunki rozwoju terapii, w szczególności możliwości terapii komórkowej oraz terapii genowej i celowanej w określonych C.W41

W14 W15 W16 W17 W18 W19 chorobach; zna aktualny stan wiedzy na temat społecznego wymiaru zdrowia i choroby, wpływu środowiska społecznego(rodziny, sieci relacji społecznych) i nierówności społecznych na stan zdrowia oraz społeczno-kulturowych różnic i roli stresu społecznego w zachowaniach zdrowotnych i autodestrukcyjnych; rozumie znaczenie zdrowia, choroby, niepełnosprawności i starości w relacji do postaw społecznych, konsekwencje społeczne choroby i niepełnosprawności oraz bariery społeczno-kulturowe oraz zna aktualną koncepcję jakości życia uwarunkowaną stanem zdrowia; rozumie znaczenie komunikacji werbalnej i niewerbalnej w procesie komunikowania się z pacjentami oraz pojęcie zaufania w interakcji z pacjentem; rozumie psychospołeczne konsekwencje hospitalizacji i choroby przewlekłej; rozumie funkcjonowanie instytucji medycznych oraz społeczną rolę lekarza; zna podstawowe psychologiczne mechanizmy funkcjonowania człowieka w zdrowiu i w chorobie; D.W1 D.W3 D.W4 D.W5 D.W6 D.W7 W20 rozumie rolę rodziny w procesie leczenia; D.W8 zna problematykę adaptacji do choroby jako sytuacji trudnej, etapów D.W9 W21 W22 W23 W24 W25 przystosowania do zagrażających wydarzeń i potrzeb pacjentów, umierania i procesu żałoby rodziny; zna rolę stresu w etiopatogenezie i przebiegu chorób oraz rozpoznaje mechanizmy radzenia sobie ze stresem; zna zasady motywowania pacjentów do prozdrowotnych zachowań i informowania o niepomyślnym rokowaniu; zna i rozumie główne pojęcia, teorie, zasady i reguły etyczne służące jako ogólne ramy właściwego interpretowania i analizowania zagadnień moralno-medycznych; zna zasady altruizmu i odpowiedzialności klinicznej i ma świadomość zasad funkcjonowania zespołu terapeutycznego; D.W10 D.W12 D.W13 D.W14 W26 zna zasady pracy w grupie; D.W15 zna i rozumie podstawowe zasady farmakoterapii chorób ludzi w E.W10 W27 W28 podeszłym wieku; zna i rozumie zagrożenia związane z hospitalizacją ludzi w podeszłym wieku; E.W11 W29 zna i rozróżnia podstawowe zespoły objawów neurologicznych; E.W13 zna podstawy wczesnej wykrywalności nowotworów i zasady badań E.W24 W30 przesiewowych w onkologii; W31 W32 zna możliwości współczesnej terapii nowotworów (z uwzględnieniem terapii wielomodalnej), perspektywy terapii komórkowych i genowych oraz ich niepożądane skutki zna zasady terapii skojarzonych w onkologii, algorytmy postępowania diagnostyczno-leczniczego w najczęściej występujących nowotworach człowieka; E.W25 E.W26

W33 W34 zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postępowania terapeutycznego w najczęstszych problemach medycyny paliatywnej, w tym: a) leczeniu objawowym najczęstszych objawów somatycznych, b) postępowaniu w wyniszczeniu nowotworowym oraz profilaktyce i leczeniu odleżyn, c) najczęstszych stanach nagłych w medycynie paliatywnej; zna zasady postępowania paliatywnego z pacjentem w stanie terminalnym; E.W27 E.W28 W35 zna zasady leczenia bólu, w tym bólu nowotworowego i przewlekłego; E.W29 W36 zna i rozumie pojęcie kalectwa, inwalidztwa i niepełnosprawności; E.W30 W37 zna rolę i metody stosowane w rehabilitacji medycznej; E.W31 zna rodzaje materiałów biologicznych wykorzystywanych w E.W37 W38 diagnostyce laboratoryjnej oraz zasady pobierania materiału do badań; W39 zna podstawy teoretyczne i praktyczne diagnostyki laboratoryjnej; E.W38 zna i rozumie możliwości i ograniczenia badań laboratoryjnych w E.W39 W40 stanach nagłych; W41 zna zasady promocji zdrowia, jej zadania oraz główne kierunki działania, ze szczególnym uwzględnieniem znajomości roli elementów zdrowego stylu życia; G.W5 W42 zna obowiązki prawne lekarza w zakresie stwierdzenia zgonu; G.W8 W efekcie student: 1. Zna uwarunkowania środowiskowe i epidemiologiczne najczęstszych guzów litych z uwzględnieniem czynników genetycznych, 2. Zna podstawy wczesnej wykrywalności nowotworów i zasady badań przesiewowych w onkologii 3. Zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postępowania terapeutycznego w odniesieniu do najczęstszych nowotworów złośliwych, 4. Zna zasady terapii skojarzonych w onkologii, algorytmy postępowania diagnostyczno-leczniczego w najczęściej występujących nowotworach człowieka 5. Zna możliwości współczesnej terapii nowotworów (z uwzględnieniem terapii wielodyscyplinarnej/wielomodalnej), perspektywy terapii komórkowych i genowych oraz ich niepożądane skutki, 6. Zna zasady altruizmu i odpowiedzialności klinicznej i ma świadomość zasad funkcjonowania zespołu terapeutycznego 7. Zna wskazania do wykonania badań cytogenetycznych i molekularnych, 8. Zna rodzaje materiałów biologicznych wykorzystywanych w diagnostyce laboratoryjnej i patomorfologicznej oraz zasady pobierania materiału do badań w onkologii, 9. Zna najważniejsze uboczne skutki radioterapii i chemioterapii stosowanych w onkologii, zna sposób przeprowadzania

U01 U02 U03 U04 U05 U06 U07 U08 U09 U10 U11 analizy działań niepożądanych, przewidywania zagrożenia zdrowia wynikającego z przebytego leczenia onkologicznego 10. Zna zakres badań kontrolnych po najczęściej występujących nowotworach złośliwych 11. Zna i rozumie przebieg i objawy procesu starzenia się organizmu, a także zasady całościowej oceny geriatrycznej i ich wpływ na decyzje terapeutyczne w leczeniu nowotworów u pacjentów w wieku podeszłym 12. Zna zasady leczenia przeciwbólowego w chorobach nowotworowych Zna zasady motywowania pacjentów do zachowań prozdrowotnych i informowania o niepomyślnym rokowaniu ocenia szkodliwość dawki promieniowania jonizującego i stosuje się do zasad ochrony radiologicznej; podejmuje decyzję o potrzebie wykonania badań cytogenetycznych i molekularnych; szacuje ryzyko ujawnienia się danej choroby u potomstwa w oparciu o predyspozycje rodzinne i wpływ czynników środowiskowych; ocenia zagrożenia środowiskowe oraz posługuje się podstawowymi metodami pozwalającymi na wykrycie obecności czynników szkodliwych (biologicznych i chemicznych) w biosferze; posługuje się reakcją antygen przeciwciało w aktualnych modyfikacjach i technikach dla diagnostyki chorób zakaźnych, alergicznych, autoimmunizacyjnych, chorób krwi i nowotworowych uwzględnia w procesie postępowania terapeutycznego subiektywne potrzeby i oczekiwania pacjenta wynikające z uwarunkowań społeczno-kulturowych; dostrzega oznaki zachowań antyzdrowotnych i autodestrukcyjnych i właściwie na nie reaguje; przekazuje pacjentowi i jego rodzinie informacje o niekorzystnym rokowaniu; udziela porady w kwestii przestrzegania zaleceń terapeutycznych i prozdrowotnego trybu życia; posiada zdolność rozpoznawania etycznych wymiarów decyzji medycznych i odróżniania aspektów faktualnych od normatywnych; przestrzega praw pacjenta, w tym: prawa do ochrony danych osobowych, prawa do intymności, prawa do informacji o stanie zdrowia, prawa do wyrażenia świadomej zgody na leczenie lub odstąpienie od niego oraz prawa do godnej śmierci; U12 przeprowadza wywiad lekarski z pacjentem dorosłym; E.U1 przeprowadza pełne i ukierunkowane badanie fizykalne pacjenta E.U3 U13 dorosłego; U14 ocenia stan ogólny, stan przytomności i świadomości pacjenta; E.U7 B.U2 C.U3 C.U5 C.U6 C.U8 D.U1 D.U2 D.U7 D.U8 D.U13 D.U14 U15 rozpoznaje stany bezpośredniego zagrożenia życia; E.U14 U16 planuje postępowanie diagnostyczne, terapeutyczne i profilaktyczne; E.U16 U17 przeprowadza analizę ewentualnych działań niepożądanych poszczególnych leków oraz interakcji między nimi; E.U17

U18 proponuje indywidualizację obowiązujących wytycznych terapeutycznych oraz inne metody leczenia wobec nieskuteczności albo przeciwwskazań do terapii standardowej; E.U18 U19 kwalifikuje pacjenta do leczenia domowego i szpitalnego E.U20 definiuje stany, w których czas dalszego trwania życia, stan E.U21 U20 U21 U22 U23 funkcjonalny lub preferencje chorego ograniczają postępowanie zgodne z określonymi dla danej choroby wytycznymi; pobiera materiał do badań wykorzystywanych w diagnostyce laboratoryjnej; asystuje przy przeprowadzaniu następujących procedur i zabiegów lekarskich: a) przetaczaniu preparatów krwi i krwiopochodnych, b) drenażu jamy opłucnowej, c) nakłuciu worka osierdziowego, d) nakłuciu jamy otrzewnowej, e) nakłuciu lędźwiowym, f) biopsji cienkoigłowej, oraz interpretuje ich wyniki; interpretuje charakterystyki farmaceutyczne produktów leczniczych oraz krytycznie ocenia materiały reklamowe dotyczące leków; E.U28 E.U30 E.U31 U24 planuje konsultacje specjalistyczne; E.U32 U25 rozpoznaje agonię pacjenta i stwierdza jego zgon; E.U37 U26 prowadzi dokumentację medyczną pacjenta. E.U38 asystuje przy typowym zabiegu m, przygotowuje pole F.U1 U27 operacyjne i znieczula miejscowo okolicę operowaną; U28 posługuje się podstawowymi narzędziami chirurgicznymi; F.U2 U29 stosuje się do zasad aseptyki i antyseptyki; F.U3 zaopatruje prostą ranę, zakłada i zmienia jałowy opatrunek F.U4 U30 chirurgiczny; U31 zakłada wkłucie obwodowe; F.U5 bada sutki, węzły chłonne, gruczoł tarczowy oraz jamę brzuszną w F.U6 U32 U33 aspekcie ostrego brzucha, a także wykonuje badanie palcem przez odbyt; zbiera informacje na temat obecności czynników ryzyka chorób zakaźnych i przewlekłych oraz planuje działania profilaktyczne na różnym poziomie zapobiegania G.U2 W efekcie student posiada umiejętności: 1. Przeprowadzania wywiadu lekarskiego z onkologicznym pacjentem dorosłym, 2. Przeprowadzania pełnego i ukierunkowanego badania fizykalnego onkologicznego pacjenta dorosłego ze szczególnym uwzględnieniem badania obwodowych węzłów

chłonnych i gruczołów piersiowych, badania per rectum oraz oceny stanu ogólnego wg powszechnie stosowanych skal. 3. Przeprowadzania diagnostyki różnicowej najczęstszych nowotworów złośliwych, 4. Rozpoznawania stanów bezpośredniego zagrożenia życia u chorych onkologicznych, 5. Planowania postępowania diagnostycznego, terapeutycznego i profilaktycznego w zakresie chorób onkologicznych u dorosłych, 6. Wybierania takiego leczenia, które minimalizuje konsekwencje społeczne dla chorego 7. Rozpoznawania ubocznych objawów radioterapii i chemioterapii stosowanych w onkologii, przeprowadzania analizy ewentualnych działań niepożądanych przewidywania zagrożenia zdrowia wynikającego z przebytego leczenia onkologicznego 8. Prowadzenia poradnictwa zdrowotnego dla osób wyleczonych z choroby nowotworowej i kierowania ich do konsultacji specjalistycznych 9. Kwalifikacji pacjenta do leczenia domowego i szpitalnego 10. Definiowania stanów, w których czas dalszego trwania życia, stan funkcjonalny lub preferencje chorego ograniczają postępowanie zgodne z określonymi dla danej choroby wytycznymi 11. Interpretacji badań laboratoryjnych i identyfikacji przyczyn odchyleń 12. Pobierania materiału do badań wykorzystywanych w diagnostyce laboratoryjnej i patomorfologicznej chorób onkologicznych Nakład pracy studenta Przygotowanie do 1 godziny wykładu Przygotowanie do 1 godziny seminarium Przygotowanie do 1 godziny ćwiczeń Data opracowania sylabusa: 07 lipca 2017 13. Asysty przy przeprowadzaniu następujących procedur i zabiegów lekarskich np: a. przetaczaniu preparatów krwi i krwiopochodnych, b. drenażu jamy opłucnowej, c. nakłuciu jamy otrzewnowej, 14. Planowania konsultacji specjalistycznych, 15. Przekazywania pacjentowi i jego rodzinie informacji o niekorzystnym rokowaniu 16. Informowania pacjenta o celu, przebiegu i ewentualnym ryzyku proponowanych działań diagnostycznych lub terapeutycznych i uzyskiwania świadomej zgodny 17. Rozpoznawania agonii pacjenta i stwierdzania jego zgonu, Prowadzenia dokumentacji medycznej pacjenta onkologicznego. Liczba godzin 0,5h 3h 2h Osoba przygotowująca sylabus: prof. dr hab. n. med.

15. Szczegółowa organizacja zajęć: WYKŁADY Dzień tygodnia Daty w których odbywają się wykłady Godzina Sala poniedziałek 20.11.2017 15:00-16:30 s. Święcickiego, ul. Polna 33 poniedziałek 27.11.2017 15:00-16:30 s. Święcickiego, ul. Polna 33 poniedziałek 04.12.2017 15:00-16:30 s. Święcickiego, ul. Polna 33 poniedziałek 11.12.2017 15:00-16:30 s. Święcickiego, ul. Polna 33 poniedziałek 18.12.2017 15:00-15:45 s. Święcickiego, ul. Polna 33 SEMINARIA Grupa Dni tygodnia Daty Godziny w których odbywają się Nazwa, nr sali Jednostka przeprowadzająca zajęcia seminaria 1 2 3 4 5 6 Poniedziałek 16/10/2017 08:00-08:45 0.147 Wtorek 17/10/2017 08:00-08:45 0.147 Środa 18/10/2017 08:00-08:45 0.147 Czwartek 19/10/2017 08:00-08:45 0.147 Piątek 20/10/2017 08:00-08:45 0.147 GRUPA 1 Poniedziałek 23/10/2017 08:00-08.45 6051 Katedra i Zakład Patologii i Profilaktyki Nowotworów 08:45-09.30 09:30:09.40 przerwa 09:40-10.25 Wtorek 24/10/2017 08:00-08.45 1325 Katedra i Zakład Elektroradiologii Poniedziałek 20/11/2017 08:00-08:45 0.147 Wtorek 21/11/2017 08:00-08:45 0.147 Środa 22/11/2017 08:00-08:45 0.147 Czwartek 23/11/2017 08:00-08:45 0.147 Piątek 24/11/2017 08:00-08:45 0.147 GRUPA 2 Poniedziałek 27/11/2017 08:00-08.45 6051 Katedra i Zakład Patologii i Profilaktyki Nowotworów 08:45-09.30 09:30:09.40 przerwa 09:40-10.25 Wtorek 28/11/2017 08:00-08.45 1325 Katedra i Zakład Elektroradiologii Poniedziałek 04/12/2017 08:00-08:45 0.147 Wtorek 05/12/2017 08:00-08:45 0.147 Środa 06/12/2017 08:00-08:45 0.147 Czwartek 07/12/2017 08:00-08:45 0.147 Piątek 08/12/2017 08:00-08:45 0.147 GRUPA 3 Poniedziałek 11/12/2017 08:00-08.45 6051 Katedra i Zakład Patologii i Profilaktyki Nowotworów 08:45-09.30 09:30:09.40 przerwa 09:40-10.25 Wtorek 12/12/2017 08:00-08.45 1325 Katedra i Zakład Elektroradiologii Poniedziałek 15/01/2018 08:00-08:45 0.147 Wtorek 16/01/2018 08:00-08:45 0.147 Środa 17/01/2018 08:00-08:45 0.147 Czwartek 18/01/2018 08:00-08:45 0.147 Piątek 19/01/2018 08:00-08:45 0.147 GRUPA 4 Poniedziałek 22/01/2018 08:00-08.45 6051 Katedra i Zakład Patologii i Profilaktyki Nowotworów 08:45-09.30 09:30:09.40 przerwa 09:40-10.25 Wtorek 24/01/2018 08:00-08.45 1325 Katedra i Zakład Elektroradiologii GRUPA 5 Poniedziałek 25/09/2017 08:00-08:45 0.147 Wtorek 26/09/2017 08:00-08:45 0.147

GRUPA 6 GRUPA 7 GRUPA 8 GRUPA 9 GRUPA 10 Środa 27/09/2017 08:00-08:45 0.147 Czwartek 28/09/2017 08:00-08:45 0.147 Piątek 29/09/2017 08:00-08:45 0.147 Czwartek 05/10/2017 08:00-08.45 6051 Katedra i Zakład Patologii i Profilaktyki Nowotworów 08:45-09.30 09:30:09.40 przerwa 09:40-10.25 Piątek 06/10/2017 08:00-08.45 1325 Katedra i Zakład Elektroradiologii Poniedziałek 06/11/2017 08:00-08:45 0.147 Wtorek 07/11/2017 08:00-08:45 0.147 Środa 08/11/2017 08:00-08:45 0.147 Czwartek 09/11/2017 08:00-08:45 0.147 Piątek 10/11/2017 08:00-08:45 0.147 Poniedziałek 13/11/2017 08:00-08.45 6051 Katedra i Zakład Patologii i Profilaktyki Nowotworów 08:45-09.30 09:30:09.40 przerwa 09:40-10.25 Wtorek 12/11/2017 08:00-08.45 1325 Katedra i Zakład Elektroradiologii Poniedziałek 29/01/2018 08:00-08:45 0.147 Wtorek 30/01/2018 08:00-08:45 0.147 Środa 31/01/2018 08:00-08:45 0.147 Czwartek 01/02/2018 08:00-08:45 0.147 Piątek 02/02/2018 08:00-08:45 0.147 Poniedziałek 05/02/2018 08:00-08.45 6051 Katedra i Zakład Patologii i Profilaktyki Nowotworów 08:45-09.30 09:30:09.40 przerwa 09:40-10.25 Wtorek 06/02/2018 08:00-08.45 1325 Katedra i Zakład Elektroradiologii Poniedziałek 18/12/2017 08:00-08:45 0.147 Wtorek 19/12/2017 08:00-08:45 0.147 Środa 03/01/2018 08:00-08:45 0.147 Czwartek 04/01/2018 08:00-08:45 0.147 Piątek 05/01/2018 08:00-08:45 0.147 Poniedziałek 08/01/2018 08:00-08.45 6051 Katedra i Zakład Patologii i Profilaktyki Nowotworów 08:45-09.30 09:30:09.40 przerwa 09:40-10.25 Wtorek 09/01/2018 08:00-08.45 1325 Katedra i Zakład Elektroradiologii Poniedziałek 19/02/2018 08:00-08:45 0.147 Wtorek 20/02/2018 08:00-08:45 0.147 Środa 21/02/2018 08:00-08:45 0.147 Czwartek 22/02/2018 08:00-08:45 0.147 Piątek 23/02/2018 08:00-08:45 0.147 Poniedziałek 26/02/2018 08:00-08.45 6051 Katedra i Zakład Patologii i Profilaktyki Nowotworów 08:45-09.30 09:30:09.40 przerwa 09:40-10.25 Wtorek 27/02/2018 08:00-08.45 1325 Katedra i Zakład Elektroradiologii Poniedziałek 12/03/2018 08:00-08:45 0.147 Wtorek 13/03/2018 08:00-08:45 0.147 Środa 14/03/2018 08:00-08:45 0.147 Czwartek 15/03/2018 08:00-08:45 0.147 Piątek 16/03/2018 08:00-08:45 0.147 Poniedziałek 19/03/2018 08:00-08.45 6051 Katedra i Zakład Patologii i Profilaktyki Nowotworów 08:45-09.30 09:30:09.40 przerwa 09:40-10.25 Wtorek 20/03/2018 08:00-08.45 1325 Katedra i Zakład Elektroradiologii ĆWICZENIA

Grupa Podgrupy Dni tygodnia Daty Godziny w których odbywają się ćwiczenia Grupa 1 A, B, C, D, E Poniedziałek 16/10/2017 08.45 10.15 10.45-13.00 A, B, C, D, E Wtorek 17/10/2017 08.45 10.15 A, B, C, D, E Środa 18/10/2017 08.45 10.15 A, B, C, D, E Czwartek 19/10/2017 08.45 10.15 A, B, C, D, E Piątek 20/10/2017 08.45 10.15 Nazwa, nr sali Jednostka przeprowadzająca zajęcia A, B, C, D, E Poniedziałek 23/10/2017 10.45:12:15 5045 Katedra i Zakład Patologii i Profilaktyki Nowotworów A, B, C, D, E Wtorek 24/10/2017 08.55: 10.25 10:25-10:45 przerwa 10:45-12.15 1107;1047;0305; 4040 Katedra i Zakład Elektroradiologii Grupa 2 A, B, C, D, E Poniedziałek 20/11/2017 08.45 10.15 10.45-13.00 A, B, C, D, E Wtorek 21/11/2017 08.45 10.15 A, B, C, D, E Środa 22/11/2017 08.45 10.15 A, B, C, D, E Czwartek 23/11/2017 08.45 10.15 A, B, C, D, E Piątek 24/11/2017 08.45 10.15 A, B, C, D, E Poniedziałek 27/11/2017 10.45:12:15 5045 Katedra i Zakład Patologii i Profilaktyki Nowotworów A, B, C, D, E Wtorek 28/11/2017 08.55: 10.25 10:25-10:45 przerwa 10:45-12.15 1107;1047;0305; 4040 Katedra i Zakład Elektroradiologii Grupa 3 A, B, C, D, E Poniedziałek 04/12/2017 08.45 10.15 10.45-13.00 A, B, C, D, E Wtorek 05/12/2017 08.45 10.15

A, B, C, D, E Środa 06/12/2017 08.45 10.15 A, B, C, D, E Czwartek 07/12/2017 08.45 10.15 A, B, C, D, E Piątek 08/12/2017 08.45 10.15 A, B, C, D, E Poniedziałek 11/12/2017 10.45:12:15 5045 Katedra i Zakład Patologii i Profilaktyki Nowotworów A, B, C, D, E Wtorek 12/12/2017 08.55: 10.25 10:25-10:45 przerwa 10:45-12.15 1107;1047;0305; 4040 Katedra i Zakład Elektroradiologii Grupa 4 A, B, C, D, E Poniedziałek 15/01/2018 08.45 10.15 10.45-13.00 A, B, C, D, E Wtorek 16/01/2018 08.45 10.15 A, B, C, D, E Środa 17/01/2018 08.45 10.15 A, B, C, D, E Czwartek 18/01/2018 08.45 10.15 A, B, C, D, E Piątek 19/01/2018 08.45 10.15 A, B, C, D, E Poniedziałek 22/01/2018 10.45:12:15 5045 Katedra i Zakład Patologii i Profilaktyki Nowotworów A, B, C, D, E Wtorek 23/01/2018 08.55: 10.25 10:25-10:45 przerwa 10:45-12.15 1107;1047;0305; 4040 Katedra i Zakład Elektroradiologii Grupa 5 A, B, C, D, E Poniedziałek 25/09/2017 08.45 10.15 10.45-13.00 A, B, C, D, E Wtorek 26/09/2017 08.45 10.15 A, B, C, D, E Środa 27/09/2017 08.45 10.15 A, B, C, D, E Czwartek 28/09/2017 08.45 10.15