Autor: Kinga Ludorowska Scenariusze zajeć 1
2
Scenariusze zajęć Zaczynając naukę z Edumatrix należy rozpocząć od zabawy dowolnej. Ważne, aby dzieci mogły same doświadczyć klocków, zaznajomić się z zestawem np.: poprzez budowanie figur przestrzennych, tworzenie obrazków. Dopiero po takich zajęciach wstępnych możemy zacząć wprowadzać pojęcia, omawiać matryce i funkcyjność bloczków. Uważam, że pierwszym etapem pracy z zestawem jest kodowanie i odkodowywanie rysunków. W zależności od prowadzonego tematu na zajęciach zintegrowanych możemy kodować rysunki. W ten sposób uczniowie będą rozwijać logiczne, algorytmiczne myślenie oraz pobudzać swoją kreatywność. Nauczyciel będzie miał dobry wstęp do zajęć, który pobudzi uczniów do działania. 3
I. ZAKODOWANY ŚWIAT ZADANIE 1 ZAKODOWANE ZAGADKI Przedmiot: Zajęcia zintegrowane Autor: Kinga Ludorowska Zapoznanie uczniów z kodowaniem, programowaniem, Rozwijanie myślenia logicznego, abstrakcyjnego, algorytmicznego. potrafi ułożyć obrazek według podanego kodu wie jak zakodować obrazek potrafi odnaleźć podane współrzędne na matrycy Indywidualna, praca grupowa: Nauczyciel rozdaje uczniom zestawy Edumatrix. Pokazuje kolorowe bloczki, z którymi będą pracować. Objaśnia matrycę, na której będą kodować. Wyjaśnia zasady kodowania ( najpierw uczniowie podają literę, później liczbę np.: zielony bloczek ustawiamy na polu A8) Nauczyciel prosi uczniów o przygotowanie bloczków zielonych, czerwonych, żółtych Nauczyciel podaje kod: Bloczek zielony na: E10, E9, E8, E7, E6, F8, G7, C8. D9 Bloczek czerwony na: C3, C4, D5, E5, E4, F5, G3, G4. Bloczek żółty na: E3 Kwiat wiosny- tulipan* 4
Nasze zakodowane rysunki możemy dopasować do pory roku, czy tematu lekcji. Ta zabawa może być dobrym przerywnikiem lub wstępem do zajęć, dając motywację i pobudzając do działania. Przykłady obrazków do kodowania : 5
I. ZAKODOWANY ŚWIAT ZADANIE 2 WSPÓŁPRACA SIĘ OPŁACA KODUJĘ Z KOLEGĄ! Przedmiot: Zajęcia zintegrowane Autor: Kinga Ludorowska Zapoznanie uczniów z kodowaniem, programowaniem, Wzmacnianie współpracy w grupie, Rozwijanie myślenia logicznego, abstrakcyjnego, algorytmicznego. potrafi samodzielnie stworzyć rysunek podać prawidłową instrukcje potrzebną do odkodowania obrazka potrafi ułożyć obrazek według podanego kodu wie jak zakodować obrazek potrafi odnaleźć podane współrzędne na matrycy Indywidualna, praca grupowa Nauczyciel informuje uczniów, że dziś będą pracować w parach. Dzieli pary na grupę A i B. Tłumaczy, że grupa A będzie tworzyć obrazek z podanych bloczków, a dzieci z pary B będą musiały ułożyć go według instrukcji. Nauczyciel ogranicza uczniom według uznania ilość kolorowych bloczków. Prosi o to, aby dzieci z grupy A ułożyły obrazek. Następnie zakrywają go woreczkiem i dzieci z grupy B układają go według instrukcji. Po ułożeniu poprawnego obrazka dzieci zamieniają się rolami. Dzieci współpracując ze sobą układają obrazki według kodu. 6
ZADANIE 3 W STATKI GRAMY, DOBRĄ ZABAWĘ MAMY Przedmiot: Zajęcia zintegrowane Autor: Kinga Ludorowska Zapoznanie uczniów z kodowaniem, programowaniem, Rozwijanie myślenia logicznego, abstrakcyjnego, algorytmicznego. obmyśla strategie, potrafi zaplanować ruch potrafi odnaleźć podane współrzędne na matrycy Indywidualna, praca grupowa: Dzieci podzielone są na 2 osobowe grupy. Grupa A układa swoje statki na matrycy arkusz kalkulacyjny w dolnym, lewym obszarze. Grupa B, układa swoje statki w górnym, prawym obszarze. Dzieci układają statki (I jednobloczkowy, I dwubloczkowy, I trzybloczkowy, I czterobloczkowy). Dzieci grają w statki, kto pierwszy zbije cała flotę przeciwnika, wygrywa. Przykładowe plansze do gry: 7
I. ZAKODOWANY ŚWIAT ZADANIE 4 ZAPAMIĘTAJ KOD Przedmiot: Zajęcia zintegrowane Autor: Kinga Ludorowska Zapoznanie uczniów z kodowaniem, programowaniem, Rozwijanie myślenia logicznego, abstrakcyjnego, algorytmicznego. potrafi zapamiętać sekwencje potrafi odnaleźć podane współrzędne na matrycy Indywidualna, praca grupowa: Nauczyciel przygotowuje zestaw Edumatrix i prosi uczniów o wyłożenie z pudełka kolorowych bloczków. Może podać dokładną ilość. Nauczyciel na Edumatrix lub na tablicy multimedialnej układa kod według swojego uznania, wykorzystuje do tego kolorowe bloczki. Dzieci maja za zadanie odwzorować kod, wraz z zabawą nauczyciel dokłada bloczków podwyższając stopień trudności. W ten sam sposób nauczyciel może tworzyć rytmy. Dzieci układają kody, obrazki z pamięci. Uczniowie mogą bawić się i sami wymyślać kody. 8
ZADANIE 5 UŁÓŻ DRUGĄ CZEŚĆ OBRAZKA Przedmiot: Zajęcia zintegrowane Autor: Kinga Ludorowska Zapoznanie uczniów z kodowaniem, programowaniem, Rozwijanie myślenia logicznego, abstrakcyjnego, algorytmicznego. potrafi ułożyć obrazek według podanego kodu potrafi względem osi symetrii ułożyć drugą część obrazka wie jak zakodować obrazek potrafi odnaleźć podane współrzędne na matrycy Indywidualna, praca grupowa: Nauczyciel podaje dzieciom kod, według którego układają pierwszą część obrazka. Zadaniem dzieci jest symetryczne ułożenie drugiej części obrazka Dzieci tworzą obrazek. Wzajemnie sprawdzają, czy dobrze wykonały zadanie. 9
II. ZACZYNAMY PROGRAMOWANIE ZADANIE 6 WIOSENNE PROGRAMOWANIE Przedmiot: Zajęcia zintegrowane, edukacja przyrodnicza, edukacja matematyczna, zajęcia komputerowe Autor: Kinga Ludorowska Zapoznanie uczniów z kodowaniem, programowaniem, Rozwijanie myślenia logicznego, abstrakcyjnego, algorytmicznego, Rozwijanie umiejętności matematycznych. wie, jak prawidłowo ułożyć trasę do zadania zna podstawowe bloczki służące do programowania potrafi podać instrukcję drugiemu uczniowi potrafi zaprogramować trasę potrafi wymienić zwiastuny wiosny Indywidualna, praca grupowa: Nauczyciel dzieli uczniów na pary. Prosi o przygotowanie bloczków do programowania (bloczki kolorów, strzałki). Informuje uczniów, ze jedna osoba z pary będzie tworzyć tzw. planszę do gry, według instrukcji podanej przez nauczyciela. Druga osoba będzie pisać program, według instrukcji podanej przez drugiego ucznia. Nauczyciel podaje treść zadania np.: Pani wiosna powoli zaczyna przechodzić przez Ustroń. Swoją podróż zaczęła na polu C9. Po drodze zostawia swoje ślady: krokusy (E8), przebiśniegi (E6), pierwiosnki (D4). Zatrzymała się w parku na polu G4. Zaprogramuj drogę wiosny tak, aby doszła od startu do mety. Nie zapomnij o miejscach na drodze, gdzie zostawiła swoje ślady. Zaprogramowane trasy mogą się sobą różnić. Do programowania używamy kursora, który ułatwia dzieciom poruszanie się po planszy. Pole startu oznaczamy zawsze bloczkiem zielonym, a pole mety bloczkiem czerwonym. Trasa podróży wiosny: Trasa zaprogramowana przez drugiego ucznia: Uczniowie sprawdzają zaprogramowaną trasę. 10
ZADANIE 7 Z WIOSNĄ UCZYMY SIĘ PROGRAMOWAĆ Przedmiot: Zajęcia zintegrowane, edukacja przyrodnicza, edukacja matematyczna, zajęcia komputerowe Autor: Kinga Ludorowska Zapoznanie uczniów z kodowaniem, programowaniem, Rozwijanie myślenia logicznego, abstrakcyjnego, algorytmicznego, Rozwijanie umiejętności matematycznych. wie, jak prawidłowo ułożyć trasę do zadania zna podstawowe bloczki służące do programowania potrafi podać instrukcję drugiemu uczniowi potrafi zaprogramować trasę potrafi wymienić zwiastuny wiosny Indywidualna, praca grupowa: Nauczyciel dzieli uczniów na pary. Prosi o przygotowanie bloczków do programowania (bloczki kolorów, strzałki). Informuje uczniów, ze jedna osoba z pary będzie tworzyć tzw. planszę do gry, według instrukcji podanej przez nauczyciela. Druga osoba będzie pisać program według instrukcji podanej przez drugiego ucznia. Nauczyciel podaje treść zadania np.: Pani wiosna kontynuuje swoją podróż po kraju. Zaczęła odwiedzać parki, pola i łąki. Swoją podróż zaczęła na polu F3. Po drodze zatrzymała się przy kwitnącej forsycji (D4), pachnących bzach (E5), przechodząc dalej omijała podmokłe, bagniste pola (F6, G5). Zatrzymała się w parku na pięknej łące G6. Zaprogramuj drogę wiosny tak, aby doszła od startu do mety. Nie zapomnij o miejscach na drodze, gdzie zostawiła swoje ślady. Pamiętaj także o tych, które ominęła. Trasa podróży wiosny: Trasa zaprogramowana przez drugiego ucznia: Uczniowie sprawdzają zaprogramowaną trasę. 11
II. ZACZYNAMY PROGRAMOWANIE ZADANIE 8 PTAKI WRACAJĄCE DO POLSKI Przedmiot: Zajęcia zintegrowane, edukacja przyrodnicza, edukacja matematyczna, zajęcia komputerowe Autor: Kinga Ludorowska Zapoznanie uczniów z kodowaniem, programowaniem, Rozwijanie myślenia logicznego, abstrakcyjnego, algorytmicznego, Rozwijanie umiejętności matematycznych. wie, jak prawidłowo ułożyć trasę do zadania zna podstawowe bloczki służące do programowania potrafi podać instrukcję drugiemu uczniowi potrafi zaprogramować trasę wie, jakie ptaki powracają do Polski Indywidualna, praca grupowa: Nauczyciel dzieli uczniów na pary. Prosi o przygotowanie bloczków do programowania (bloczki kolorów, strzałki). Informuje uczniów, ze jedna osoba z pary będzie tworzyć tzw. planszę do gry, według instrukcji podanej przez nauczyciela. Druga osoba będzie pisać program według instrukcji podanej przez 2 ucznia. Nauczyciel podaje treść zadania np.: Bociany zaczynają powrót z Afryki (E6) na lęgowiska do Polski ( J9). Dziennie mogą przelecieć nawet 200 km. Przelatują między innymi przez Egipt (H7), Turcję (F8), Węgry (F10). Aby bezpiecznie dolecieć bociany unikają przelotów nad Morzem Śródziemnym (I10). Zaprogramuj lot bocianów. Weź pod uwagę przez jakie państwa bociany przelatują, a co omijają. Trasa podróży bocianów Trasa zaprogramowania przez drugiego ucznia: Uczniowie sprawdzają zaprogramowaną trasę. 12
II. ZACZYNAMY PROGRAMOWANIE ZADANIE 9 Programowanie z pętlą Jeżeli uczniowie opanują programowanie za pomocą strzałek, można im urozmaicić zadania i wprowadzić programowanie z tzw. pętlą / powtórzeniem. Poniżej przedstawię sposoby przykłady zamiany programowania za pomocą strzałek na programowanie z użyciem bloczka powtórz. Trasa Pani Wiosny zaprogramowania za pomocą bloczków strzałek. Poniżej ta sama trasa zaprogramowana za pomocą bloczków powtórz. 13
III. ZAGADKI LOGICZNE ZADANIE 10 PROGRAMUJEMY ZAGADKI LOGICZNE Przedmiot: Zajęcia zintegrowane, edukacja matematyczna, zajęcia komputerowe Autor: Kinga Ludorowska Zapoznanie uczniów z kodowaniem, programowaniem, Rozwijanie myślenia logicznego, abstrakcyjnego, algorytmicznego, Rozwijanie umiejętności matematycznych. zna podstawowe bloczki służące do programowania potrafi rozwiązać zagadkę logiczną potrafi odczytywać instrukcję Indywidualna, praca grupowa: Na wstępie przeprowadzamy zajęcia z przykładami zadań logicznych typu bloczek-krok. Jeżeli widzimy, że dzieci opanowały ten typ zadań, możemy przejść do drugiego etapu. Nauczyciel rozdaje uczniom matryce. Przygotowuje zadanie na matrycy wejścia (IN), która jest matrycą zapisu poleceń. Prosi uczniów o wyłożenie bloczków w ilości i kolorach podanych w zadaniu. Uczeń na matrycy wyjścia (OUT) zapisuje rozwiązanie polecenia. Zadanie 1 A Matryca wejścia (IN) Matryca wyjścia (OUT) 14
Zadanie 1I A Matryca wejścia (IN) Matryca wyjścia (OUT) Zadanie 1II A Matryca wejścia (IN) Matryca wyjścia (OUT) 15
III. ZAGADKI LOGICZNE Na wstępie przeprowadzamy zajęcia z przykładami zadań logicznych typu bloczek-krok. Jeżeli widzimy, że dzieci opanowały ten typ zadań, możemy przejść do drugiego etapu. Nauczyciel rozdaje uczniom matryce. Przygotowuje zadanie na tablicy lub Edumatrix. Prosi uczniów o wyłożenie bloczków w ilości i kolorach podanych w zadaniu. Zadanie 1 B Matryca wejścia (IN) Matryca wyjścia (OUT) Zadanie 1I B Matryca wejścia (IN) 16 Matryca wyjścia (OUT)
Zadanie 1II B Matryca wejścia (IN) Matryca wyjścia (OUT) Rozwiązanie zagadki. ZADANIE 11 PROGRAMUJEMY ZAGADKI LOGICZNE Z PĘTLAMI Zadanie III A można zapisać za pomocą innych instrukcji. 17
III. ZAGADKI LOGICZNE Zadanie III B można zapisać za pomocą innych instrukcji. Zagadka dodatkowa 18
IV. WYKRESY ZADANIA TEKSTOWE ZADANIE 12 WIOSENNE SADZONKI DODAWANIE W ZAKRESIE 10 Przedmiot: Zajęcia zintegrowane, edukacja przyrodnicza, edukacja matematyczna, zajęcia komputerowe Autor: Kinga Ludorowska Zapoznanie uczniów z kodowaniem, programowaniem, Rozwijanie myślenia logicznego, abstrakcyjnego, algorytmicznego, Rozwijanie umiejętności matematycznych. zna nazwy tygodni potrafi dodawać i odejmować w zakresie 10. potrafi rozwiązywać proste zadania tekstowe wie jak rozpisać zadanie według instrukcji. Indywidualna, praca grupowa: Nauczyciel przygotowuje zestaw Edumatrix. Wyjaśnia uczniom, że będą pracować na matrycy z układem kartezjańskim. Dzieci będą rozwiązywać zadanie na matrycy. Nauczyciel podaje treść zadania: Kasia w poniedziałek zasadziła 3 cebulki tulipanów, w środę 5 cebulek żonkili, w czwartek nie zasadziła nic. Natomiast w piątek dosadziła jeszcze 2 cebulki tulipanów. Ważne: Na Osi X 1 to poniedziałek, 2 to wtorek, 3 to środa, 4 to czwartek, 5 to piątek, 6 to sobota, 7 to niedziela. Pytania do zadania: Ile kwiatów posadziła Kasia w ciągu całego tygodnia? W jaki dzień tygodnia Kasia zasadziła najmniej kwiatów? W jaki dzień tygodnia Kasia zasadziła najwięcej kwiatów? O ile więcej cebulek zasadziła Kasia w środę niż w poniedziałek? O ile mniej cebulek zasadziła Kasia w piątek niż w poniedziałek? Rozwiązanie zadania na matrycy 19
IV. WYKRESY ZADANIA TEKSTOWE ZADANIE 13 WIOSENNE PORZĄDKI O ILE WIĘCEJ, O ILE MNIEJ. Przedmiot: Zajęcia zintegrowane, edukacja przyrodnicza, edukacja matematyczna, zajęcia komputerowe Autor: Kinga Ludorowska Zapoznanie uczniów z kodowaniem, programowaniem, Rozwijanie myślenia logicznego, abstrakcyjnego, algorytmicznego, Rozwijanie umiejętności matematycznych. zna nazwy tygodni zna pojęcie o ile więcej, o ile mniej. potrafi dodawać i odejmować w zakresie 30. potrafi rozwiązywać proste zadania tekstowe wie jak rozpisać zadanie według instrukcji. Indywidualna, praca grupowa: Nauczyciel przygotowuje zestaw Edumatrix. Wyjaśnia uczniom, że będą pracować na matrycy z układem kartezjańskim. Dzieci będą rozwiązywać zadanie na matrycy. Nauczyciel podaje treść zadania: Dzieci z klasy 2a z okazji Pierwszego Dnia Wiosny zorganizowały zbiórkę plastikowych zakrętek. W poniedziałek przyniesiono 4 kg zakrętek, we wtorek nic nie przyniesiono. W środę przyniesiono tyle samo co w poniedziałek. W czwartek przyniesiono o 3 kg zakrętek więcej niż w środę. W piątek przyniesiono o 2 kg mniej niż w poniedziałek. Ważne: Na Osi X 1 to poniedziałek, 2 to wtorek, 3 to środa, 4 to czwartek, 5 to piątek, 6 to sobota, 7 to niedziela. Pytania do zadania: Ile kilogramów zakrętek przyniesiono przez cały tydzień? W jaki dzień tygodnia przyniesiono najmniej zakrętek? W jaki dzień tygodnia przyniesiono najwięcej zakrętek? Rozwiązanie zadania na matrycy 20
ZADANIE 14 POWROTY PTAKÓW DODAWANIE I ODEJMOWANIE W ZAKRESIE 100 Przedmiot: Zajęcia zintegrowane, edukacja przyrodnicza, edukacja matematyczna, zajęcia komputerowe Zapoznanie uczniów z kodowaniem, programowaniem, Rozwijanie myślenia logicznego, abstrakcyjnego, algorytmicznego, Rozwijanie umiejętności matematycznych. zna nazwy tygodni zna pojęcie o ile więcej, o ile mniej. potrafi dodawać i odejmować w zakresie 100. potrafi rozwiązywać proste zadania tekstowe wie jak rozpisać zadanie według instrukcji. Indywidualna, praca grupowa: Nauczyciel przygotowuje zestaw Edumatrix. Wyjaśnia uczniom, że będą pracować na matrycy z układem kartezjańskim. Dzieci będą rozwiązywać zadanie na matrycy. Nauczyciel podaje treść zadania: W ostatnim tygodniu podróży grupa bocianów zaczyna się rozdzielać i kierować w różne rejony Polski. Oblicz ile bocianów znalazło gniazda, jeżeli, w: W poniedziałek grupę opuściło 35 bocianów, z czego 28 nie znalazło swoich dawnych gniazd. W środę grupę opuściło 27 bocianów, z czego 17 nie znalazło swoich dawnych gniazd. W piątek grupę opuściły 22 bociany, z czego 16 nie znalazło swoich gniazd. Ważne: Na Osi X 1 to poniedziałek, 2 to wtorek, 3 to środa, 4 to czwartek, 5 to piątek, 6 to sobota, 7 to niedziela. Pytania do zadania: Oblicz wartość minimalną wykresu. Oblicz wartość maksymalną wykresu. Oblicz sumę wszystkich bocianów, które znalazły gniazda. Rozwiązanie zadania na matrycy 21
IV. WYKRESY ZADANIA TEKSTOWE ZADANIE 15 OŚ SYMETRI OBRÓT W PIONIE I POZIOMIE. Przedmiot: Zajęcia zintegrowane, edukacja przyrodnicza, edukacja matematyczna, zajęcia komputerowe Rozwijanie myślenia logicznego, abstrakcyjnego, algorytmicznego, Rozwijanie umiejętności matematycznych. zna pojęcie o ile więcej, o ile mniej. potrafi dodawać i odejmować w zakresie 100. potrafi rozwiązywać proste zadania tekstowe wie jak rozpisać zadanie według instrukcji. Indywidualna, praca grupowa: Nauczyciel przygotowuje zestaw Edumatrix. Wyjaśnia uczniom, że będą pracować na matrycy w układzie kartezjańskim. Następnie będą wykonywać odwzorowania odbić względem osi symetrii czerwonej oraz zielonej. Początkowo proponuje wspomóc pracę uczniów lusterkami. Przykłady zadań: Zakończenie i podsumowanie działań. 22
23
Wymyślony i wyprodukowany w Polsce Ekologiczny Prosty w obsłudze Producent: Z.P.H. PILCH ul. Fabryczna 36, 43-450 Ustroń tel.: 33 855 20 93, tel.: 33 855 34 22 fax: 33 851 39 03, e-mail: info@pilchr.pl www.pilchr.pl www.edumatrix.pl 24