KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 14.VI.2005 C(2005)1848 Dotyczy: Pomocy państwa nr N 393/2004 Polska Program pomocy o finansowym wspieraniu inwestycji o dużym znaczeniu dla gospodarki Szanowny Panie Ministrze 1. PROCEDURA W piśmie z dnia 16 września 2004 r., zarejestrowanym przez Komisję Europejską w dniu 20 września 2004 r. (SG/2004/A/9936), władze polskie powiadomiły o wyżej wymienionym programie pomocowym zgodnie z postanowieniami art. 88 ust. 3 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (Traktat WE). W pismach z dnia 3 listopada 2004 r., 25 stycznia 2005 r. i 21 marca 2005 r. Komisja poprosiła o dodatkowe informacje. Informacje te zostały przekazane przez władze polskie w piśmie z dnia 29 listopada 2004 r., zarejestrowanym przez Komisję 1 grudnia 2004 r.; w piśmie z dnia 14 lutego 2005 r., zarejestrowanym 15 lutego 2005 r.; w piśmie z dnia 19 kwietnia 2005 r., zarejestrowanym 21 kwietnia 2005 r. oraz w piśmie z dnia 18 maja 2005 zarejestrowanym 25 maja 2005. 2. OPIS ŚRODKA POMOCOWEGO Cel programu pomocowego Program przeznaczony jest na wspieranie inwestycji początkowych oraz tworzenie nowych miejsc pracy związanych z takimi inwestycjami. Jego celem jest wspomaganie rozwoju Szanowny Pan Adam Daniel ROTFELD Minister Spraw Zagranicznych Al. Szucha 23 00-580 Warszawa POLSKA Komisja Europejska B-1049 Bruksela, Belgia Centrala 32 (0) 2 299.11.11; Telex: COMEU B 21877. Telegraf: COMEUR Bruksela
regionalnego obszaru uprawnionego do uzyskania pomocy, określonego na mapie regionalnej pomocy państwa w Polsce 1. Pomoc będzie przyznawana na początkowe projekty inwestycyjne o kosztach kwalifikowanych nie mniejszych niż 40 mln EUR oraz na tworzenie nowych miejsc pracy, jeżeli stworzonych zostanie przynajmniej 500 miejsc pracy związanych z powyższą inwestycją, która ma duże znaczenie dla polskiej gospodarki. Podstawa prawna Podstawę prawną programu stanowić będzie Ustawa o finansowym wspieraniu inwestycji o dużym znaczeniu dla gospodarki. Zakres terytorialny i sektorowy programu Program realizowany będzie na całym terytorium Polski, o którym mowa w art. 87 ust. 3 lit. a) Traktatu WE. Pomoc przysługuje wszystkim sektorom gospodarki z wyjątkiem górnictwa węgla, hutnictwa żelaza i stali 2, przemysłu włókien syntetycznych 3 oraz produkcji, przetwórstwa i obrotu towarami wymienionymi w Załączniku Nr I do Traktatu WE. Beneficjenci Do objęcia pomocą kwalifikują się przedsiębiorstwa realizujące na terytorium Polski nową inwestycję, o wydatkach kwalifikowanych nie mniejszych niż 40 mln EUR lub przedsiębiorstwa tworzące nie mniej niż 500 nowych miejsc pracy. Inwestycja będzie utrzymana przez pięć lat od dnia zakończenia jej realizacji. W przypadku przyznania pomocy na utworzenie nowych miejsc pracy związanych z inwestycją, miejsca pracy będą utrzymane przez pięć lat od dnia ich utworzenia. Wszystkie rodzaje przedsiębiorstw (małe, średnie i duże). 4 1 Pismo do polskiego Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 13.8.2004, nie wnoszące zastrzeżeń wobec zgłaszanych środków (C (2004) 3230/5) 2 Zgodnie z definicją w Załączniku B do Wielosektorowych zasad ramowych dotyczących pomocy regionalnej na rzecz dużych projektów inwestycyjnych (Dz. Urz. WE C 70 z 19.3.2002., str. 8), zmienionych przez Komunikat Komisji o zmianie Wielosektorowych zasad ramowych dotyczących pomocy regionalnej na rzecz dużych projektów inwestycyjnych (2002) w sprawei utworzenia listy sektorów stojących przed problemami strukturalnymi oraz dotyczący propozycji odpowiednich środków zgodnie z art. 88 ust. 1 Traktatu WE, w odniesieniu do sektora motoryzacyjnego i sektora włókien syntetycznych, Dz. U. UE C 263 z 1.11.2003, str. 3-4 [zwanych dalej Wielosektorowymi zasadami ramowymi dla dużych projektów inwestycyjnych] 3 Zgodnie z definicją w załączniku D do Wielosektorowych zasad ramowych dla dużych projektów inwestycyjnych 4 Władze polskie zobowiązały się do stosowania definicji MŚP zamieszczonej w Zaleceniu Komisji z dnia 6 maja 2003 r. dotyczące definicji mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw, Dz. U. UE L 124 z 20.5.2003. 2
Przedsiębiorstwa nienależące do żadnego z sektorów wyłączonych z zakresu programu. Przedsiębiorstwa, które nie są w trudnej sytuacji w rozumieniu Wytycznych Wspólnoty w sprawie pomocy państwa dla celów ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw 5. Przedsiębiorstwa spełniające wszystkie warunki określone w omawianym programie. Kryteria i mechanizm przyznawania pomocy Beneficjent musi spełnić obiektywne kryteria wymienione w programie, aby być uprawnionym do ubiegania się o pomoc. Ministerstwo Gospodarki dokonuje wyboru projektów inwestycyjnych, które najlepiej służą interesom gospodarczym Polski. Kryteria wyboru obejmują w szczególności wpływ inwestycji na rozwój regionalny i rynek pracy. Władze polskie potwierdzają brak dyskryminacji między wnioskodawcami zagranicznymi i krajowymi. Forma i charakter pomocy Pomoc będzie przyznawana w formie dotacji celowej. Koszty kwalifikowane A. W przypadku pomocy dla inwestycji początkowych: Standardowa podstawa kosztów kwalifikowanych w ramach niniejszego programu obejmuje następujące aktywa rzeczowe: cenę nabycia gruntu do wysokości 10% kosztów inwestycyjnych oraz cenę nabycia lub koszty wytworzenia środków trwałych związanych z inwestycją, takich jak budynki i wyposażenie (w tym maszyny, aparatura, narzędzia, wyposażenie techniczne do pracy biurowej, infrastruktura techniczna). Koszty kwalifikowane obejmują także cenę zakupu wartości niematerialnych (patentów, licencji lub nieopatentowanego know-how) do wysokości 25 % podstawy standardowej. W sektorze transportu do kosztów kwalifikowanych nie zalicza się wydatków na zakup środków transportu. B. W przypadku, kiedy pomoc przyznawana jest na utworzenie miejsc pracy związanych z inwestycją: 5 Wytyczne Wspólnoty w sprawie pomocy państwa dla celów ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw (Dz. U. UE C 244 z 1.10.2004). 3
Koszty kwalifikowane stanowią koszty zatrudnienia nowych pracowników wyliczone za okres dwóch lat (obejmujące koszty wynagrodzenia brutto i inne płatności obowiązkowe). Intensywność pomocy A. Intensywność pomocy dla inwestycji początkowej będzie wynosiła 50 % odpowiedniego pułapu przewidzianego w mapie pomocy regionalnej dla Polski 6, tj.: 15 % kosztów kwalifikowanych na obszarach nr 22 i 42 NUTS III; 20 % kosztów kwalifikowanych na obszarach nr 4, 17 i 30 NUTS III; 25 % kosztów kwalifikowanych na pozostałych obszarach. B. Intensywność pomocy w przypadku tworzenia miejsc pracy będzie wynosiła: 30 % kosztów kwalifikowanych na obszarach nr 22 i 42 NUTS III; 40 % kosztów kwalifikowanych na obszarach nr 4, 17 i 30 NUTS III; 50 % kosztów kwalifikowanych na pozostałych obszarach. C. W przypadku sektora motoryzacyjnego 7 intensywność pomocy będzie wynosić 30 % odpowiedniego pułapu pomocy regionalnej dla danego obszaru, jeżeli kwota pomocy wyrażona jako ekwiwalent dotacji brutto przekracza 5 mln EUR. D. Intensywność pomocy dla sektora stoczniowego 8 będzie wynosić 22,5 %. E. W przypadku dużych projektów inwestycyjnych, o których mowa w Wielosektorowych zasadach ramowych dla dużych projektów inwestycyjnych, intensywność pomocy będzie obliczana według następującego wzoru I = R (50 mln EUR + 0,5*B + 0,34*C), gdzie: I - oznacza maksymalną kwotę pomocy dla dużych projektów inwestycyjnych R - oznacza odpowiednią intensywność pomocy określoną w programie dla danego terytorium, na którym inwestycja będzie zlokalizowana 9 B - oznacza wysokość kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą powyżej 50 mln EUR, ale nie przekraczającej równowartości 100 mln EUR. 6 Pismo do polskiego Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 13.8.2004 r., nie wnoszące zastrzeżeń wobec zgłaszanych środków (C (2004) 3230/5) 7 Zgodnie z definicją w Załączniku C Wielosektorowych zasad ramowych dla dużych projektów inwestycyjnych 8 Zgodnie z definicją w Zasadach ramowych dotyczących pomocy państwa dla przemysłu stoczniowego, Dz. U. UE C 317 z 30.12.2003 9 Zgodnie z projektem programu wynosi ona: dla pomocy na realizację inwestycji: 15 % kosztów kwalifikowanych na obszarach NUTS III oznaczonych numerami 22 i 42; 20 % kosztów kwalifikowanych na obszarach NUTS III oznaczonych numerami 4, 17 i 30 oraz 25 % kosztów kwalifikowanych na pozostałych obszarach. Dla pomocy na tworzenie miejsc pracy związanych z inwestycją: 30 % kosztów kwalifikowanych na obszarach NUTS III oznaczonych numerami 22 i 42; 40 % kosztów kwalifikowanych na obszarach NUTS III oznaczonych numerami 4, 17 i 30 oraz 50 % kosztów kwalifikowanych na pozostałych obszarach. 4
C - oznacza wysokość kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą, przekraczającą 100 mln EUR Kumulacja Władze polskie zobowiązują się do przestrzegania zasad kumulacji określonych w Wytycznych dla krajowej pomocy regionalnej. 10 W programie przewidziano możliwość kumulowania pomocy na realizację inwestycji z pomocą na tworzenie nowych miejsc pracy związanych z inwestycją, jak również z pomocą na realizację tej samej inwestycji pochodzącą z innych źródeł lub udzielaną w innych formach, pod warunkiem, że całkowita wartość pomocy nie przekracza przewidzianej w programie, odpowiedniej intensywności pomocy ani kwoty wynikającej ze wzoru dla dużych projektów inwestycyjnych. W przypadku kumulacji pomocy na realizację inwestycji i pomocy na tworzenie miejsc pracy w związku z inwestycją, wysokość pomocy ustala się jako iloczyn maksymalnej intensywności pomocy i wyższej z kwot kosztów kwalifikowanych (dla inwestycji początkowej lub dla tworzenia miejsc pracy); w przypadku dużych projektów inwestycyjnych kwota pomocy jest obliczana zgodnie z określonym przez program wzorem, z uwzględnieniem maksymalnej intensywności pomocy i wyższej z kwot kosztów kwalifikowanych (dla inwestycji początkowej lub dla tworzenia miejsc pracy). Czas trwania programu Program obowiązuje do dnia 31 grudnia 2006 r. Budżet programu Budżet programu wynosi 200 mln PLN (50 mln EUR) rocznie. Zarządzanie programem pomocowym i organ przyznający pomoc Program realizowany będzie przez Ministerstwo Gospodarki i Pracy. Udział własny i konieczność pomocy Wniosek o przyznanie pomocy należy złożyć przed rozpoczęciem prac nad realizacją inwestycji. Udział własny beneficjenta w finansowaniu inwestycji wyniesie przynajmniej 25 %. 10 Wytyczne w sprawie krajowej pomocy regionalnej, Dz. U. WE C 74 z 10.3.1998 z późn. zm. 5
Zobowiązania i warunki dodatkowe Władze polskie zobowiązują się: stosować Wspólnotowe definicje poszczególnych sektorów objętych zakresem programu lub z niego wyłączonych; dostarczyć Komisji skróconych informacji w każdym przypadku, kiedy przyznawana będzie pomoc dla inwestycji o wydatkach kwalifikowanych przekraczających 50 mln EUR, zgodnie z punktem 36 Wielosektorowych zasad ramowych dla dużych projektów inwestycyjnych; prowadzić przez okres 10 lat szczegółową ewidencję dotyczącą przyznawania pomocy indywidualnej mieszczącej się w zakresie Wielosektorowych zasad ramowych dla dużych projektów inwestycyjnych (punkt 37 Wielosektorowych zasad ramowych dla dużych projektów inwestycyjnych); zgłosić każdorazowo do Komisji przypadki regionalnej pomocy inwestycyjnej, jeśli planowana pomoc jest wyższa niż maksymalny pułap pomocy, jaki jest dozwolony, zgodnie ze skalą i zasadami przewidzianymi w punkcie 21 Wielosektorowych zasad ramowych dla dużych projektów inwestycyjnych, dla inwestycji o wartości 100 mln EUR; zgłosić każdorazowo do Komisji plany pomocy w sektorze stoczniowym i stosować przepisy Zasad ramowych dotyczące pomocy państwa dla przemysłu stoczniowego 11 ; stosować dwunastomiesięczny okres odniesienia do obliczania wzrostu netto liczby miejsc pracy w przypadku, kiedy utworzenie miejsc pracy związane jest z inwestycją; władze polskie zapewniają, że w każdym przypadku, ceny nabycia kosztów kwalifikowanych (wartości materialnych i niematerialnych) mają charakter rynkowy; w przypadku, kiedy pomoc przyznana będzie w sektorze transportu, władze polskie potwierdzają, że stosować będą istniejące obecnie przepisy Wspólnotowe dla poszczególnych rodzajów transportu. 3. OCENA Zgodność środka pomocowego z prawem Powiadamiając o projekcie regulacji prawnej przed jej wprowadzeniem w życie władze polskie wywiązały się ze swoich zobowiązań wynikających z art. 88 ust. 3 Traktatu WE. 11 Dz. U. UE C 317 z 30.12.2003, str. 11-14 6
Charakter programu: pomoc państwa Pomoc w ramach programu pochodzi od władz publicznych, dlatego może być uważana za przyznawaną ze środków państwowych w rozumieniu art. 87 ust. 1 Traktatu WE. Na podstawie założeń proponowanego środka pomocowego, przedsiębiorcy uzyskają korzyść w postaci dotacji celowej. Ze względu na fakt, iż program obejmuje sektory i przedsiębiorstwa uczestniczące w wymianie handlowej pomiędzy Państwami Członkowskimi, istnieje zagrożenie, że udzielana pomoc mogłaby mieć wpływ na tę wymianę. W związku z powyższym Komisja uznaje, że program ma charakter pomocy państwa w rozumieniu art. 87 ust. 1 Traktatu WE. Zgodność środka pomocowego z zasadami wspólnego rynku Ponieważ ustalono, że zgłaszany program wiąże się z pomocą państwa w rozumieniu art. 87 ust. 1 Traktatu WE, konieczne jest przeprowadzenie analizy mającej na celu ustalenie jego zgodności ze wspólnym rynkiem. Komisja przeanalizowała, proponowany środek pomocowy w świetle Wytycznych Wspólnoty w sprawie krajowej pomocy regionalnej i Wielosektorowych zasad ramowych dotyczących pomocy regionalnej na rzecz dużych projektów inwestycyjnych. Dokonana ocena prowadzi do następujących wniosków: 1. Intensywność pomocy będzie zgodna z mapą pomocy regionalnej dla Polski i w stosownych przypadkach zostanie skorygowana w dół zgodnie z wielosektorowymi zasadami ramowymi. 2. Udział własny beneficjenta w finansowaniu inwestycji musi wynosić co najmniej 25 %. 3. Przestrzegane są zasady dotyczące kumulacji pomocy. 4. Pomoc ograniczona będzie do inwestycji początkowych i do tworzenia miejsc pracy w związku z inwestycją, zgodnie z definicjami zawartymi w odpowiednich postanowieniach wytycznych w sprawie krajowej pomocy regionalnej, oraz będzie uwarunkowana utrzymaniem inwestycji początkowej i utworzonych miejsc pracy przez okres nie krótszy niż pięć lat. 5. Pomoc jest obliczana na podstawie wydatków uważanych za kwalifikowane w ramach wytycznych w sprawie krajowej pomocy regionalnej i spełnia wymienione tam warunki. 6. Pomoc nie może być przyznawana przedsiębiorstwom zajmującym się produkcją, przetwórstwem i obrotem towarami, o których mowa w załączniku I do Traktatu WE, ani przedsiębiorstwom prowadzącym działalność w przemyśle górnictwa węgla, hutnictwa żelaza i stali oraz w sektorze włókien syntetycznych, zgodnie z definicjami zawartymi w stosownych przepisach wspólnotowych. 7
7. Przypadki pomoc dla sektora stoczniowego będą zgłaszane indywidualnie. 8. Okres realizacji programu jest zgodny z okresem obowiązywania mapy pomocy regionalnej. Program kończy się z dniem 31 grudnia 2006 r. W świetle powyższego Komisja uznaje, że zgłaszany program pomocy jest zgodny ze wspólnym rynkiem w myśl postanowień art. 87 ust. 3 lit. a) Traktatu WE. 4. DECYZJA W związku z powyższym Komisja postanowiła uznać program pomocy za zgodny z Traktatem WE. Komisja przypomina władzom polskim o konieczności przestrzegania warunków sporządzania sprawozdań, o których mowa w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 794/2004 w sprawie wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999 ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. 93 Traktatu WE. Komisja przypomina także władzom polskim, że wszelkie plany modyfikacji niniejszego programu pomocy wymagają powiadomienia Komisji. W przypadku gdyby niniejszy list zawierał informacje, które nie powinny być ujawniane osobom trzecim, należy poinformować o tym Komisję w terminie piętnastu dni roboczych od daty jego otrzymania. Jeżeli Komisja nie otrzyma w wyznaczonym terminie umotywowanej prośby, wówczas uzna to za wyrażenie zgody na ujawnienie osobom trzecim i publikację pełnej treści niniejszego listu w języku oryginału na stronie internetowej: http://europa.eu.int/comm/secretariat_general/sgb/state_aids/ Prośbę taką należy wysłać listem poleconym lub faksem na adres: Komisja Europejska Dyrekcja Generalna ds. Konkurencji/Directorate-General for Competition Kancelaria ds. pomocy państwa/state Aid Greffe B-1049 Bruksela Faks: + 32 2 296 12 42 Z poważaniem W imieniu Komisji Neelie KROES Członek Komisji 8