Milena Pietraszko

Podobne dokumenty
Ziemniak Polski 2016 nr 3

Zadanie 6.2. Śledzenie zmian patogeniczności w populacjach Clavibacter michiganensis

Zawartość składników pokarmowych w roślinach

Podatność wybranych odmian ziemniaka na porażenie bakteriami Clavibacter michiganensis subsp. sepedonicus w zróżnicowanych warunkach glebowych

Zwalczanie alternariozy i zarazy ziemniaka z dodatkową korzyścią!

ZAKŁAD ŻYWIENIA ROŚLIN I NAWOŻENIA. ZLECENIODAWCA: VET-AGRO Sp. z o. o. ul. Gliniana 32, Lublin. Nr umowy: /16

UNIWERSYTET WARMIŃSKO-MAZURSKI w Olsztynie. Autoreferat

Wpływ szczepionek mykoryzowych na rozwój i zdrowotność borówki amerykańskiej, różaneczników oraz wrzosów

Doświadczenia polowe w Kampanii 2017/2018 w Nordzucker Polska SA

Agrotechnika i mechanizacja

Kanciasta plamistość i brunatna bakteryjna plamistość liści tytoniu

zakwalifikowano do syntezy (rys. 1).

Zagrożenia ze strony grzyba Rhizoctonia solani na plantacjach buraka cukrowego

Tabela 54. Agrotechniczne i polowe warunki prowadzenia doświadczeń w 2012 r.

Opracowała: Krystyna Bruździak SDOO Przecław. 13. Soja

13. Soja. Uwagi ogólne

Biuletyn agrotechniczny KWS 1/2002

Modele ochrony zbóż jako element integrowanej produkcji

Ziemniak Polski 2014 nr 2 59

PW Zadanie 3.3: Monitoring zmian zdolności chorobotwórczych populacji patogenów z kompleksu Stagonospora spp. / S.

ZMIENNOŚĆ FAZ FENOLOGICZNYCH ZIEMNIAKA. ZRÓŻNICOWANIE ODMIAN

Zaraza ziemniaka - Phytophthora infestans (Mont.) de By 1. Systematyka Rząd: Pythiales Rodzina: Pythiaceae Rodzaj: Phytophthora

Komunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce

Tabela 63. Agrotechniczne i polowe warunki prowadzenia doświadczeń w 2013 r.

13. Soja - mgr inż. Aneta Ferfecka SDOO Przecław

Badanie Nmin w glebie i wykorzystanie tych wyników w nawożeniu roślin uprawnych. Dr inż. Rafał Lewandowski OSCHR Gorzów Wlkp.

Choroby ziemniaka: choroby części nadziemnych

pochodzenia Kod kraju Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o., ul. Główna 20, Strzelce 2 Augusta 2002

Pszenżyto jare. Uwagi ogólne

Agrotechnika i mechanizacja

Preparat RECULTIV wprowadzony do gleby powoduje: Doświadczalnictwo prowadzone przez KSC SA w latach 2011 i 2012 aplikacja doglebowa

Bobik mgr inż. Michał Soja SDOO Przecław

Nasiennictwo i odmianoznawstwo

Orkisz ozimy. Uwagi ogólne

STATYSTYKA I DOŚWIADCZALNICTWO Wykład 5

Kanciasta plamistość i brunatna bakteryjna plamistość liści tytoniu

Ziemniaki Doświadczenia w Lubaniu zostały dofinansowane ze środków Samorządu Województwa Pomorskiego.

11. Groch siewny Uwagi ogólne Wyniki doświadczeń

Zwalczanie chwościka w burakach cukrowych - jak to zrobić skutecznie?

Wyniki doświadczeń odmianowych GRYKA 2014, 2015

Quantum MZ 690 WG. fungicyd mankozeb, dimetomorf. Energia w czystej postaci!

Rozwój bakteriozy pierścieniowej ziemniaka w bulwach odmiany Drop, zachodzący w okresie przechowywania

KONICZYNA BIAŁA w uprawie na zielonkę

Łubin wąskolistny. Tabela 75. Łubin wąskolistny badane odmiany w 2017 roku. Rok wpisania do Rejestru Odmian

Zampro. Twoje ziemniaki odwdzięczą się plonem! 150 lat. z INITIUM

Wyniki doświadczeń odmianowych GRYKA 2016, 2017, 2018

Tabela 51. Agrotechniczne i polowe warunki prowadzenia doświadczeń w 2011 r.

WARUNKI WEGETACJI I WYNIKI DOŚWIADCZEŃ Większość doświadczeń założono w trzeciej dekadzie kwietnia, w dobrych warunkach agrotechnicznych

Tytuł zadania. Metody ochrony przed szkodnikami, chorobami i zwalczanie chwastów w uprawach warzywniczych i zielarskich

Ocena przezimowania, aktualne zalecenia i rekomendacje.

Wstępna ocena przezimowania zbóż i rzepaku z dnia 1 marca 2012 r. Wielkopolska i Polska Centralna

Pakiet informacyjny firmy AKRA czwartek, 04 sierpnia :39 - Poprawiony czwartek, 04 sierpnia :05

Skutki zmian klimatycznych dla rolnictwa w Polsce sposoby adaptacji

Nawożenie potasem. Mgr inż. Piotr Ledochowski KSC S.A. Dr hab. Mirosław Nowakowski IHAR PIB O/Bydgoszcz. Toruń, r.

RZODKIEW OLEISTA. Wyniki porejestrowych doświadczeń odmianowych 2017, 2016

Warszawa, dnia 16 grudnia 2013 r. Poz Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi 1) z dnia 27 listopada 2013 r.

13. Soja mgr inż. Aneta Ferfecka SDOO Przecław

Pszenica ozima i jara opóźniony termin siewu - mgr Mirosław Helowicz Wstęp. Wyniki.

1. Wiadomo ci wst pne 2. Klimatyczne czynniki siedliska 3. Glebowe czynniki siedliska

Quantum MZ 690 WG. Energia w czystej postaci! fungicyd mankozeb, dimetomorf

10. Owies. Uwagi ogólne. Wyniki doświadczeń

017 arzec 2 graf m A ODMIANY ZBÓŻ OZIMYCH

Jak zwalczać zarazę i alternariozę ziemniaka?

Występowanie ospowatości (Rhizoctonia solani) na bulwach wybranych odmian ziemniaka

6. Pszenżyto jare/żyto jare

Jerzy Grabiński IUNG Puławy Dobra praktyka rolnicza w uprawie zbóż

Tabela 4. Bobik- odmiany badane w 2018 roku.

Zakres i wyniki badań dotyczące przechowalnictwa odmian ziemniaka w sezonie

Nawożenie warzyw w uprawie polowej. Dr Kazimierz Felczyński Instytut Ogrodnictwa Skierniewice

Pszenżyto ozime i jare - opóźniony termin siewu mgr inż. Aneta Ferfecka - SDOO Przecław

Zabieg fungicydowy T1 dopasowany do obecnych warunków polowych

Rozdział 8 Pszenżyto jare

1. DUBLET 2. MILEWO 3. NAGANO

WPŁYW ZAPRAWIANIA SADZENIAKÓW NA WYSTĘPOWANIE RIZOKTONIOZY W UPRAWIE ZIEMNIAKÓW NA GLEBACH LEKKICH

Agrotechnika i mechanizacja

Zadanie 8.6 Ocena i doskonalenie genotypów gorczycy białej i rzodkwi oleistej o działaniu antymątwikowym i wysokiej wartości nawozowej

PRZYKŁADOWE ZADANIE EGZAMINACYJNE /zawód technik rolnik /

Ochrona kukurydzy przed chorobami powinna być przeprowadzona wszystkimi dostępnymi metodami nie tylko chemicznymi

Kolekcja podstawowa w banku genów ziemniaka in vitro gromadzenie, utrzymywanie i wykorzystanie. Dorota Michałowska

IDHA. Płynne nawozy doglebowe. B Mn. Specjalistyczne nawozy płynne. Wieloskładnikowe z mikroelementami w formie chelatów

10. Owies. Uwagi ogólne. Wyniki doświadczeń

Pszenżyto jare/żyto jare

STATYSTYKA I DOŚWIADCZALNICTWO. Wykład 2

AKTUALNA SYGNALIZACJA WYSTĘPOWANIA CHORÓB I SZKODNIKÓW W UPRAWACH ROLNICZYCH NA DZIEŃ r.

Pozostałe choroby grzybowe ziemniaków

Tabela 10.1 Owies. Odmiany badane. Rok zbioru: 2017 Rok wpisania do Adres jednostki zachowującej odmianę, Krajowego Odmiana

Numer w rejestrze producentów roślin... NOTATNIK INTEGROWANEJ PRODUKCJI ROŚLIN. UPRAWY ROLNICZE. (gatunek rośliny). (rok)

Efektywne fungicydy na zboża: Priaxor

Soja. Uwagi ogólne. Wyniki doświadczeń

Pszenica ozima i jara opóźniony termin siewu mgr inż. Aneta Ferfecka- SDOO Przeclaw

7. Owies W 2012 roku owies zajmował 6,7 % ogólnej powierzchni zasiewów zbóż w Polsce. W województwie łódzkim uprawiany był na powierzchni blisko 50

Systiva 333 FS. Pierwszy bezopryskowy fungicyd w pszenicy ozimej!

" WPŁYW ZRÓśNICOWANEJ UPRAWY PRZEDZIMOWEJ POD BURAKI CUKROWE NA RESPIRACJĘ GLEBY "

Kiła kapusty w rzepaku: zabieg T0 receptą na sukces?

10. Owies. Wyniki doświadczeń

GROCH SIEWNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ

Numer w rejestrze producentów roślin... NOTATNIK INTEGROWANEJ PRODUKCJI UPRAWY ROLNICZE. ... (gatunek rośliny) ... (rok) Imię... Nazwisko...

Wyniki doświadczeń odmianowych JĘCZMIEŃ JARY

mszyce jary zaraza ziemniak przebiegiem pogody oraz z wczesnością i odpornością odmian 1-2 chrząszczy na 25 roślin wczesnych odmian ziemniaka lub

Łódzki Zespół Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego

Transkrypt:

Milena Pietraszko 05.04.2018

Dział fitopatologii Omawia rozwój chorób i ich szkodliwość w populacji roślin Przedmiotem badań są m. in. źródła infekcji, wpływ czynników zewnętrznych na rozwój chorób i rozprzestrzenianie się patogenów.

Bakteria Cms jest organizmem kwarantannowym Choroba trudna do rozpoznania i zwalczania wewnętrzne przemieszczanie się patogenawiązkami naczyniowymi powolny rozwój objawów na roślinie bezobjawowa (utajona, latentna) postać choroby Porażenia latentnemogą być niewykrywalne przez okres kilku lat uprawy, przyczyniając się w ten sposób do rozprzestrzeniania choroby (Sletten 1985, Manzer i in. 1987, Slack 1987, Franc 1999, De Boeri in. 1990, 1992, Pastuszewska i in. 2008).

Źródła choroby i sposoby jej rozprzestrzeniania porażone sadzeniaki pozornie zdrowe bulwy porażone w formie latentnejstanowią źródło infekcji i powodują dalsze rozprzestrzenianie choroby samosiewy ziemniaka bakterie mogą przezimować na porażonych resztkach roślinnych i samosiewach ziemniaka i w kolejnym sezonie porażać rośliny i plon powierzchnie, które miały kontakt z porażonym materiałem roślinnym (sprzęt rolniczy, opakowania, przechowalnie) bakterie mogą przetrwać i zachowywać patogeniczność przez kilka lat na różnego rodzaju powierzchniach

Czynniki wpływające na występowanie objawów i przeżywalność bakterii wielkość i rodzaj inokulumbakteryjnego (Starr 1947, Nelson 1982, Bishop i Slack 1987) odmiana ziemniaka (Sletten1985, Manzeri McKenzie1988, De Boeri McCann1990, Nelson i Kozub 1992, Kawchuki in. 1998, Pastuszewska 2004, Pastuszewska i in. 2010) warunki środowiska (Westrai Slack1994, Manzeri in. 1987)

Prawidłowości i częstotliwości z jaką pojawiają się infekcje latentne Znaczenie współdziałania czynników środowiska na poziom infekcji w roślinach i bulwach ziemniaka w warunkach polowych Zależności związane z warunkami środowiska glebowego typ gleby, warunki termiczno-wilgotnościowe, nawożenie

określenie wpływu zróżnicowanych warunków pogodowych i glebowych oraz ich współdziałania na poziom infekcji latentnejw roślinie i bulwach ziemniaka porównanie wybranych cech rozwoju roślin oraz wielkości i liczebności plonu bulw ziemniaków sztucznie zakażanych Cmsdo cech rozwoju roślin i plonu bulw ziemniaka roślin niezakażanych, na tle zróżnicowanych warunków środowiska ocena odglebowegoporażenia przez Cmsbulw potomnych ziemniaka

Poznanie nowych aspektów epidemiologii bakteriozy pierścieniowej ziemniaka na tle zróżnicowanych warunków meteorologicznych i glebowych Kontrola i zwalczanie Cms

Test immunofluorescencji pośredniej IFAS

Stopień poraŝenia Liczebność komórek Cms 0 0 w całym preparacie 1 średnio 1-20 mikroskopowym 2 0-5 3 1-5 4 5-10 5 50 6 100 7 200 w polu widzenia mikroskopu 8 500 9 >500

Wpływ pogody i warunków glebowych z uwzględnieniem ich rozkładu granulometrycznego i warunków termicznowilgotnościowych oraz ich interakcji na latentną infekcję Cms liści i bulw ziemniaka

Lata badań: 2014-2016 Odmiany ziemniaka: 8 odmian ziemniaka o zróżnicowanej podatności na Cms 9 sadzeniaków każdej odmiany zakażano zawiesiną bakteryjną Cms NCPPB 4053 3 sadzeniaki każdej odmiany niezakażane bulwy zakażane i niezakażane sadzono oddzielnie Profile glebowe piasek słabo gliniasty (I) piasek gliniasty (II) glina piaszczysta (III)

Test IFAS z liści i bulw ziemniaka po zbiorze Rośliny traktowano oddzielnie

Warunki pogodowe (IV-IX) w Jadwisinie 2014 rok Suma opadów: 286,8 mm Średnia temp.: 15,8 o C 2015 rok Suma opadów: 190,5 mm Średnia temp.: 16,0 o C 2016 rok Suma opadów: 383,5 mm Średnia temp.: 16,1 o C

+0,2-0,1 +11,9 +2,8 Temperatura (oc) Wilgotność (%) Piasek słabo gliniasty (I) Piasek gliniasty (II) Glina piaszczysta (III)

Czynniki doświadczenia PoraŜenie liści PoraŜenie bulw F p F p Lata badań 21,711 0,000 13,498 0,000 Profil glebowy 7,141 0,000 0,004 0,996 Odmiana 29,713 0,000 18,706 0,000 Lata badań x Profil glebowy Lata badań x Odmiana Profil glebowy x Odmiana Lata badań x Profil glebowy x Odmiana 5,319 0,000 2,745 0,028 10,975 0,000 3,174 0,000 2,404 0,003 0,770 0,701 1,921 0,003 1,435 0,073

Rok/ Profil glebowy Stopień poraŝenia liści ziemniaka Średnio dla lat Stopień poraŝenia bulw ziemniaka I II III I II III Średnio dla lat 2014 3,1 2,9 5,9 3,8 ab* 7,6 6,8 8,3 7,5 c* 2015 4,5 3,9 4,1 4,2 b 6,0 6,8 5,3 6,0 b 2016 3,7 3,0 2,8 3,2 a 5,4 5,4 5,2 5,3 a Średnio dla profilu glebowego 3,7 ab 3,3 a 4,3 b x 6,3 a 6,3 a 6,2 a x * -średnie z tą samą literą nie różnią się między sobą istotnie

Oceniane zmienne Współczynnik korelacji Temperatura powietrza -0,163** PoraŜenie liści PoraŜenie bulw Suma opadów -0,183 ** Temperatura gleby 0,068 Wilgotność gleby -0,131 ** Temperatura powietrza -0,213 ** Suma opadów -0,167** Temperatura gleby 0,173** Wilgotność gleby -0,151** ** P<0,01

Stopień pora ażenia 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 2014 2015 2016 I II III I II III I II III I II III I II III I II III I II III I II III Annabelle Bosman Courage Gwiazda Ikar Jurek Oberon Sagitta

Stopień po orażenia 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 2014 2015 2016 I II III I II III I II III I II III I II III I II III I II III I II III Annabelle Bosman Courage Gwiazda Ikar Jurek Oberon Sagitta

Liczba bulw 16 14 12 10 8 6 4 2 2014 2015 2016 średnio 0 piasek słabo gliniasty piasek gliniasty glina piaszczysta

Warunki lat badań wpływały istotnie na poziom infekcji latentnej Cms w liściach i bulwach ziemniaka. Skład granulometryczny i warunki podłoża glebowego wpływały istotnie na porażenie latentne liści. Udowodniono istotny wpływ wzajemnego oddziaływania pogody i warunków glebowych na poziom infekcji. W warunkach wilgotnych stwierdzano niższy poziom porażenia latentnego liści i bulw. Wyniki opublikowane Pietraszko M., Gryń G., Przewodowski W. 2018. An effectof weatherand soilconditionsand theirinteractionon infectionof leavesand tubersof potatowithbacteriaclavibactermichiganensissubsp. sepedonicus. Am. J. Potato Res. Doi. 10.1007/s12230-017-9629-6

Zmienność wybranych cech rozwoju roślin i plonu bulw ziemniaków zakażanych Cms oraz niezakażanych, na tle zróżnicowanych warunków glebowych Warunki środowiska a porażenie latentne plonu bulw

Lata badań: 2015-2017 Odmiany ziemniaka podatne na zakażanie Cms: Gwiazda i Irys Sadzeniaki zakażane zawiesiną bakteryjną Cms NCPPB 4053 Sadzeniaki niezakażane (kontrola) Profile glebowe piasek słabo gliniasty (I) piasek gliniasty mocny (V) Dawka azotu mineralnego (N) 50 kg/ha 200 kg/ha

W okresie wegetacji, w dwóch terminach (40 i 60 dni od posadzenia) na 4 roślinach zakażanych Cmsi 4 roślinach niezakażanych każdej odmiany, oceniano: liczba łodyg, wysokość łodyg, masę łodyg, wielkość powierzchni asymilacyjnej i masę liści, masę korzeni, liczbę stolonów i zawiązków oraz liczbę i masę bulw Po zbiorze bulw wielkość plonu test IFAS na obecność Cms w bulwach Czynniki badawcze kombinacja: Cms-kontrola lata badań profile glebowe dawka azotu mineralnego

2015 rok Suma opadów: 190,5 mm Średnia temp.: 16,0 o C 2016 rok Suma opadów: 383,5 mm Średnia temp.: 16,1 o C 2017 rok Suma opadów: 403,0 mm Średnia temp.: 15,2 o C

-0,7 o C +3,1% Temperatura (oc) Wilgotnośc (%) Piasek słabo gliniasty (I) Piasek gliniasty mocny (V)

Zmienna Rośliny oceniane 40 dni od sadzenia Rośliny oceniane 60 dni od sadzenia F p F p Liczba łodyg 2,96804 0,08655 1,10108 0,29536 Wysokość łodyg 13,9108 0,00025 2,61743 0,10735 Masa łodyg 3,90341 0,04963 1,84284 0,17622 Masa liści 3,92609 0,04898 0,96506 0,32717 Powierzchnia asymilacyjna 2,31015 0,13019 1,16892 0,28099 Masa korzeni 2,00950 0,15795 1,04139 0,30879 Liczba stolonów 0,44129 0,50730 0,71490 0,39942 Liczba zawiązków 0,82578 0,36467 0,111090 0,73927 Liczba bulw 3,18560 0,07600 0,00756 0,93078 Masa bulw 9,87568 0,00196 0,91774 0,33928

54 ; Średnie waŝone Zróżnicowanie roślin ziemniaka BieŜący efekt: F(1, 168)=26,607, p=,00000 zakażanych Cmsi niezakażanych Dekompozycja efektywnych hipotez pod Pionowe względem słupki oznaczają wysokości 0,95 przedziały łodyg ufności (cm) 52 50 Wysokość ło odyg 48 46 44 42 40 Różnica: 13%, 6,3 cm 38 Cms Kontrola

70 *Rok; Średnie waŝone BieŜący efekt: F(2, 168)=1,7424, p=,17825 Dekompozycja efektywnych hipotez Pionowe słupki oznaczają 0,95 przedziały ufności 56 *Profil; Średnie waŝone BieŜący efekt: F(1, 168)=,13278, p=,71602 Dekompozycja efektywnych hipotez Pionowe słupki oznaczają 0,95 przedziały ufności 65 54 Wysokość ło dyg 60 55 50 45 40 35 Wysokość łodyg 52 50 48 46 44 42 40 30 25 2015 2016 2017 Rok Kierunek zmian był zawsze taki sam : rośliny zakażane Cms były niższe od roślin niezakażanych w każdym roku, na każdym profilu glebowym i niezależnie od dawki azotu mineralnego. Wysokość łodyg 56 54 52 50 48 46 44 42 40 38 36 38 *Dawka azotu; Średnie waŝone BieŜący efekt: 36 Cms F(1, 168)=,02367, p=,87791 I Dekompozycja efektywnych hipotez Kontrola Pionowe słupki oznaczają 0,95 przedziały ufności Profil 50 200 Dawka azotu V Cms Kontrola Cms Kontrola

240 Zróżnicowanie ; roślin Średnie ziemniaka waŝone BieŜący efekt: F(1, 186)=3,8592, p=,05096 zakażanych Cmsi niezakażanych pod Dekompozycja efektywnych hipotez względem masy łodyg (g) Pionowe słupki oznaczają 0,95 przedziały ufności 230 220 210 Masa łody yg 200 190 180 170 160 150 Różnica: 12,3%, 25,2 g 140 Cms Kontrola

300 *Rok; Średnie waŝone BieŜący efekt: F(2, 168)=,10384, p=,90143 Dekompozycja efektywnych hipotez Pionowe słupki oznaczają 0,95 przedziały ufności 280 *Profil; Średnie waŝone BieŜący efekt: F(1, 168)=,03644, p=,84885 Dekompozycja efektywnych hipotez Pionowe słupki oznaczają 0,95 przedziały ufności 280 260 260 240 240 Masa łodyg 220 200 180 Masa łodyg 220 200 180 160 140 160 120 100 2015 2016 2017 Rok 320 Cms Kontrola 140 *Dawka azotu; Średnie waŝone 120 BieŜący efekt: F(1, 168)=,45849, p=,49926 I V Dekompozycja efektywnych hipotez Profil Pionowe słupki oznaczają 0,95 przedziały ufności Cms Kontrola 300 Kierunek zmian był zawsze taki sam : rośliny zakażane Cms miały lżejsze łodygi od łodyg roślin niezakażanych w każdym roku, na każdym profilu glebowym i niezależnie od dawki azotu mineralnego. Masa łod yg 280 260 240 220 200 180 160 140 120 100 80 60 50 200 Dawka azotu Cms Kontrola

330 Zróżnicowanie ; Średnie roślin waŝone ziemniaka BieŜący efekt: F(1, 186)=3,9339, p=,04879 zakażanych Cmsi niezakażanych pod Dekompozycja efektywnych hipotez względem masy liści (g) Pionowe słupki oznaczają 0,95 przedziały ufności 320 310 300 290 Masa liś ści 280 270 260 250 240 230 220 Różnica: 10,5%, 30 g 210 Cms Kontrola

Masa liści 380 360 340 320 300 280 260 240 220 200 180 160 140 *Rok; Średnie waŝone BieŜący efekt: F(2, 168)=,40781, p=,66576 Dekompozycja efektywnych hipotez Pionowe słupki oznaczają 0,95 przedziały ufności Masa liści 360 340 320 300 280 260 240 220 *Profil; Średnie waŝone BieŜący efekt: F(1, 168)=,30226, p=,58320 Dekompozycja efektywnych hipotez Pionowe słupki oznaczają 0,95 przedziały ufności 200 2015 2016 2017 *Dawka azotu; Średnie waŝone BieŜący 180 Cms efekt: F(1, 168)=,06988, p=,79184 I V Cms Dekompozycja efektywnych hipotez Rok Kontrola Profil Pionowe słupki oznaczają 0,95 przedziały ufności Kontrola 450 Kierunek zmian był zawsze taki sam : rośliny zakażane Cms miały lżejsze liście od liści roślin niezakażanych w każdym roku, na każdym profilu glebowym i niezależnie od dawki azotu mineralnego. Masa liści 400 350 300 250 200 150 100 50 200 Dawka azotu Cms Kontrola

80 ; Średnie waŝone Zróżnicowanie roślin ziemniaka BieŜący efekt: F(1, 173)=11,602, p=,00082 zakażanych Dekompozycja Cmsi efektywnych niezakażanych hipotez pod względem masy bulw Pionowe słupki oznaczają 0,95 przedziały ufności 70 60 w(g) Masa ulw Masa buw 50 40 30 Różnica: 58,1%, 27 g 20 10 Cms Kontrola

120 *Rok; Średnie waŝone BieŜący efekt: F(2, 155)=1,1859, p=,30822 Dekompozycja efektywnych hipotez Pionowe słupki oznaczają 0,95 przedziały ufności 90 *Profil; Średnie waŝone BieŜący efekt: F(1, 155)=,11355, p=,73660 Dekompozycja efektywnych hipotez Pionowe słupki oznaczają 0,95 przedziały ufności 100 80 80 70 60 Masa bulw 60 40 Masa bulw 50 40 20 30 20 0-20 2015 2016 2017 Rok 100 Cms Kontrola 10 *Dawka azotu; Średnie waŝone 0BieŜący efekt: F(1, 155)=,00199, p=,96446 I V Dekompozycja efektywnych hipotez Profil Pionowe słupki oznaczają 0,95 przedziały ufności Cms Kontrola Kierunek zmian był zawsze taki sam: bulwy wytworzone przez rośliny zakażane Cms były lżejsze od bulw roślin niezakażanych w każdym roku, na każdym profilu glebowym i niezależnie od dawki azotu mineralnego. Masa bulw 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 50 200 Dawka azotu Cms Kontrola

1,6 ; Średnie waŝone Wielkość plonu bulw (kg) BieŜący efekt: F(1, 248)=80,275, p=,00000 ziemniaka Dekompozycja roślin efektywnych zakażanych hipotez Cms i niezakażanych Pionowe słupki oznaczają 0,95 przedziały ufności 1,5 1,4 1,3 Plon 1,2 1,1 1,0 0,9 0,8 Różnica: 36,0%, 0,5 kg 0,7 Cms Kontrola

2,4 *Rok; Średnie waŝone BieŜący efekt: F(2, 248)=10,906, p=,00003 Dekompozycja efektywnych hipotez Pionowe słupki oznaczają 0,95 przedziały ufności 1,7 *Profil; Średnie waŝone BieŜący efekt: F(1, 248)=,05887, p=,80850 Dekompozycja efektywnych hipotez Pionowe słupki oznaczają 0,95 przedziały ufności 2,2 1,6 2,0 1,5 1,8 1,4 1,6 1,3 Plon 1,4 1,2 Plon 1,2 1,1 1,0 1,0 0,8 0,9 0,6 0,8 0,4 0,2 0,7 *Dawka azotu; Średnie waŝone 0,6 Cms BieŜący efekt: F(1, 248)=2,6728, p=,10335 2015 2016 2017 I V Cms Dekompozycja efektywnych hipotez Rok Kontrola Profil Pionowe słupki oznaczają 0,95 przedziały ufności Kontrola Kierunek zmian był zawsze taki sam : plon bulw roślin z Cms był niższy od plonu bulw roślin niezakażanych w każdym roku, na każdym profilu glebowym i niezależnie od dawki azotu mineralnego. Warunki lat badań wpływały istotnie na wielkość różnic. P lo n 2,0 1,8 1,6 1,4 1,2 1,0 0,8 0,6 0,4 50 200 Dawka azotu Cms Kontrola

24 ; Średnie waŝone Liczba bulw ziemniaka BieŜący efekt: F(1, 214)=61,766, p=,00000 (szt./roślinę) Dekompozycja zakażanych efektywnych hipotez Cms i niezakażanych Pionowe słupki oznaczają 0,95 przedziały ufności 22 20 Liczba bu ulw 18 16 14 12 10 Różnica: 40,9%, 8,5 8 Cms Kontrola

26 WaŜone średnie brzegowe (niektóre nie obserwowane) BieŜący efekt: F(1, 196)=7,7070, p=,00603 Dekompozycja efektywnych hipotez Pionowe słupki oznaczają 0,95 przedziały ufności 26 *Profil; Średnie waŝone BieŜący efekt: F(1, 212)=,58933, p=,44353 Dekompozycja efektywnych hipotez Pionowe słupki oznaczają 0,95 przedziały ufności 24 24 22 22 Liczba bulw 20 18 16 14 12 Liczba bulw 20 18 16 14 10 12 8 6 2015 2016 2017 Rok Cms Kontrola 30 10 8 *Dawka azotu; Średnie waŝone BieŜący efekt: F(1, 212)=2,5759, p=,10999 I V Dekompozycja efektywnych hipotez Profil Pionowe słupki oznaczają 0,95 przedziały ufności Cms Kontrola Kierunek zmian był zawsze taki sam : liczba bulw roślin z Cms był niższy od liczby bulw roślin niezakażanych w każdym roku, na każdym profilu glebowym i niezależnie od dawki azotu mineralnego. Warunki lat badań wpływały istotnie na wielkość różnic. L iczb a b u lw 28 26 24 22 20 18 16 14 12 10 8 6 50 200 Dawka azotu Cms Kontrola

1,4 Liczba ; bulw zgniłych Średnie waŝone (szt./roślinę) BieŜący efekt: F(0, 196)=--, p= -- oceniana podczas zbioru u roślin Dekompozycja efektywnych hipotez zakażanych Cms i niezakażanych Pionowe słupki oznaczają 0,95 przedziały ufności 1,2 1,0 łe Bulwy zgnił 0,8 0,6 0,4 0,2 0,0-0,2 Cms Kontrola

3,5 WaŜone średnie brzegowe (niektóre nie obserwowane) BieŜący efekt: F(1, 196)=15,665, p=,00011 Dekompozycja efektywnych hipotez Pionowe słupki oznaczają 0,95 przedziały ufności 1,4 *Profil; Średnie waŝone BieŜący efekt: F(0, 196)=--, p= -- Dekompozycja efektywnych hipotez Pionowe słupki oznaczają 0,95 przedziały ufności 3,0 1,2 2,5 1,0 Bulwy zgniłe 2,0 1,5 1,0 Bulwy zgniłe 0,8 0,6 0,4 0,5 0,2 0,0 0,0 *Dawka azotu; Średnie waŝone -0,5 2015 2016 2017 Rok Cms Kontrola 1,6-0,2 BieŜący efekt: F(0, 196)=--, p= -- Dekompozycja efektywnych I hipotez V Pionowe słupki oznaczają 0,95 Profil przedziały ufności Cms Kontrola Kierunek zmian był zawsze taki sam: w każdym roku, na każdym profilu glebowym i niezależnie od dawki azotu mineralnegobulwy zgniłe wystąpiły tylko u roślin z Cms. B ulwy zgn iłe 1,4 1,2 1,0 0,8 0,6 0,4 0,2 0,0-0,2 50 200 Dawka azotu Cms Kontrola

Zmienne F p Rok 8,0457 0,000543 Profil glebowy 3,8310 0,052800 Dawka azotu mineralnego 0,5784 0,448556 Odmiana 2,9786 0,087132 Rok*Profil 1,7858 0,172410 Rok*Dawka azotu 0,7954 0,453933 Profil*Dawka azotu 0,8887 0,347857 Rok*Odmiana 0,5698 0,567296 Profil*Odmiana 2,7654 0,099117 Dawka azotu*odmiana 2,5867 0,110579 Rok*Profil*Dawka azotu 0,0387 0,962008 Rok*Profil*Odmiana 0,4289 0,652301 Rok*Dawka azotu*odmiana 0,9387 0,394182 Profil*Dawka azotu*odmiana 6,4019 0,012789 Rok*Profil*Dawka azotu*odmiana 0,2994 0,741872

8,0 Rok; Średnie waŝone Nasilenie infekcji bezobjawowej BieŜący efekt: F(2, 112)=8,0457, p=,00054 Cmsw bulwach w zależności od Dekompozycja efektywnych hipotez warunków w latach badań Pionowe słupki oznaczają 0,95 przedziały ufności 7,5 7,0 6,5 Skala poraŝ Ŝenia 6,0 5,5 5,0 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 2015 2016 2017 Rok

7,0 Profil; Średnie waŝone Nasilenie infekcji bezobjawowej Cms BieŜący efekt: F(1, 134)=2,8801, p=,09200 w bulwach Dekompozycja w zależności efektywnych od hipotez warunków Pionowe słupki oznaczają glebowych 0,95 przedziały ufności 6,5 6,0 Skala poraŝ Ŝenia 5,5 5,0 4,5 4,0 3,5 3,0 I V Profil

10 Nasilenie infekcji bezobjawowej Cmsw bulwach Profil*Dawka azotu*odmiana; Średnie waŝone w zależności od współdziałania BieŜący efekt: F(1, 112)=6,4019, p=,01279 warunków glebowych, zastosowanej dawki azotu mineralnego Dekompozycja efektywnych hipotez i odmiany ziemniaka Pionowe słupki oznaczają 0,95 przedziały ufności 9 8 Skala pora aŝenia 7 6 5 4 3 2 b a* ab ab ab ab a a 1 0 Profil: I V Profil: I V Odmiana: Irys Odmiana: Gwiazda * Średnie z ta samą literą nie różnią się między sobą istotnie Dawka azotu 50 Dawka azotu 200

Zmienne Współczynnik korelacji Średnia temperatura powietrza (V-IX) 0,019684 Suma opadów (V-IX) 0,240751* Średnia temperatura gleby na głębokości 10 cm (V-IX) -0,175044* Średnia wilgotność gleby na głębokości 20 cm (V-IX) * p<0,05 0,323543* Zależność odwrotna niż w doświadczeniu I

Przy niższej dawce nawożenia azotem nasilenie porażenia w każdej kombinacji miało taką samą tendencję w latach badań - najniższe porażenie w roku suchym 2015, najwyższe w mokrym 2016. 100 90 80 70 60 50 40 2015 30 20 10 0 2016 2017

Ocena preparatów IFAS z prób bulw Profil glebowy Dawka azotu (kg/ha) Odmiana Indeks poraŝenia latentnego bulw (%) Indeks poraŝenia latentnego bulw (%) (średnio dla profilu glebowego i dawki azotu) I 200 V 200 Irys 50,2 Gwiazda 44,5 Irys 46,4 Gwiazda 72,8 47,4 59,7 53,6 I 50 V 50 Irys 34,7 Gwiazda 52,3 Irys 53,5 Gwiazda 57,2 43,5 55,4 49,4 Średni indeks poraŝenia dla profilu glebowego I 45,4 Średni indeks poraŝenia dla profilu glebowego V 57,6

Istotne zróżnicowanie między roślinami inokulowanymicmsa roślinami kontrolnymi występowało tylko na początku wegetacji. Różnice dotyczyły wysokości i masy łodyg, masy liści oraz masy bulw. Wartości dla tych cech były zawsze niższe dla roślin zakażanych Cms. Największe różnice (58,1%) dotyczyły masy bulw. Zróżnicowanie pomiędzy roślinami zakażanymi Cmsi niezakażanymi nie podlegało zmienności w latach badań, zmienności glebowej i nawozowej. Wielkość i liczebność plonu roślin zakażanych Cmsbyła istotnie niższa niż roślin niezakażanych. Różnice wynosiły odpowiednio 36% i 40,9%. Bulwy zgniłe wystąpiły tylko w plonie roślin zakażanych Cms. Warunki termiczno-wilgotnościowe w latach badań miały istotny wpływ na porażenie latentne bulw przez Cms. Nasilenie infekcji latentnejwzrastało wraz ze wzrostem wilgotności powietrza i gleby. Gleba cięższa i wysokie nawożenie azotem mineralnym sprzyjały porażeniu latentnemubulw przez Cms.

Ocena odglebowegoporażenia bulw potomnych ziemniaków przez Cms

Odmiany ziemniaka Irys Owacja 4 izolatycms, którymi inokulowanosadzeniaki w pierwszym roku (2015) 9742/12 Warszawa 1/3542/12 Łódź 1604 Kraków 5853 Gorzów Wielkopolski Warstwa orna profilu glebowego piasek (I) piasek gliniasty (V) 192 rośliny ziemniaka i tyle samo testów IFAS

Profil glebowy Izolat Cms, którym inokulowano sadzeniaki w 2015 roku Liczba prób pozytywnych (%) Indeks poraŝenia bulw [%] Rok Rok 2015 2016 2017 2015 2016 2017 I Piasek słabo gliniasty 9742/12 Warszawa 100 4,1 0 40,7 3,3 0 1/3542/12 Łódź 100 0 0 53,2 0 0 1604 Kraków 100 4,1 0 31,3 0,6 0 5853 Gorzów Wielkopolski 100 8,3 0 18,8 1,1 0 Średnia dla profilu glebowego 100 4,1 0 36,0 1,3 0 V Piasek gliniasty 9742/12 Warszawa 100 16,6 0 43,8 5,2 0 1/3542/12 Łódź 100 8,3 0 40,7 1,2 0 1604 Kraków 100 8,3 0 56,3 2,3 0 5853 Gorzów Wielkopolski 100 0 0 21,9 0 0 Średnia dla profilu glebowego 100 8,3 0 40,7 2,1 0

Uprawa roślin ziemniaka na glebie, na której w poprzednim sezonie wegetacyjnym rosły ziemniaki silnie porażone Cms, skutkowała wykryciem komórek bakterii w bulwach potomnych na poziomie 6,25% pobranych prób. W drugim roku uprawy ziemniaków na tym samym podłożu glebowym potencjalnie porażonym, nie wykryto komórek bakterii Cms w plonie. Wyższy indeks porażenia bulw potomnych roślin inokulowanychcmsw 2015, jak również bulw porażonych odglebowow 2016 roku odnotowano na glebie cięższej profilu glebowego V, charakteryzującej się niższą temperaturą i wyższą wilgotnością gleby na glebie cięższej profilu glebowego V, charakteryzującej się niższą temperaturą i wyższą wilgotnością gleby. Na występowanie i nasilenie porażenia odglebowegoprzez Cmsnie miało wpływu nasilenie porażenia bulw potomnych w roku poprzedzającym infekcję odglebową. W roku 2015 najwyższy indeks porażenia -56,3% odnotowano w bulwach potomnych roślin inokulowanych izolatem Cms 1604 Kraków. W roku 2016 najwięcej pozytywnych prób i najsilniejsze porażenie odglebowe stwierdzono w bulwach zebranych z podłoża, na którym w roku poprzednim rosły ziemniaki zakażane izolatem Cms 9742/12 Warszawa.

Ocena rozwoju Cmsw poszczególnych częściach roślin ziemniaka (korzenie, łodygi) i bulw w okresie wegetacji w kontekście wczesnego wykrywania choroby. zróżnicowanie odmianowe i glebowe