MAŁOPOLSKI URZĄD WOJEWÓDZKI w Krakowie Wydział Polityki Społecznej WP-V.431.21.2011 Protokół z kontroli problemowej przeprowadzonej w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Mędrzechowie, zwanym w dalszej części protokołu Ośrodkiem, przez Zespół Kontrolny Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie w składzie: Magdalena Lewandowska Inspektor, Agnieszka Górska Inspektor, Alicja Zaleśny-Olek Inspektor, Lucyna Maciejasz Operator Urządzeń Elektronicznych, działających na podstawie upoważnienia do kontroli nr 20/11 z 5 września 2011 r., wydanego z upoważnienia Wojewody Małopolskiego przez Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie. [Dowód: akta kontroli str. 1-2] Ilekroć w dalszej części protokołu jest mowa o: 1) Ośrodku należy przez to rozumieć Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Mędrzechowie (33-221 Mędrzechów 434); 2) ustawie o świadczeniach rodzinnych należy przez to rozumieć ustawę z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992 z późn. zm.); 3) ustawie o pomocy osobom uprawnionym do alimentów należy przez to rozumieć ustawę z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7 z późn. zm.); 4) k.p.a. należy przez to rozumieć ustawę z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.); 5) rozporządzeniu Ministra Polityki Społecznej z dnia 2 czerwca 2005 r. należy przez to rozumieć rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 2 czerwca 2005 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. Nr 105, poz. 881 z późn. zm.); 6) rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 lipca 2010 r. należy przez to rozumieć rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 lipca 2010 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania, sposobu ustalania dochodu oraz wzorów wniosku, zaświadczeń i oświadczeń o ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego (Dz. U. Nr 123, poz. 836); 7) rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 lipca 2008 r. należy przez to rozumieć rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 lipca 2008 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania, sposobu ustalania dochodu oraz wzorów wniosku, zaświadczeń i oświadczeń o ustalenia prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego (Dz. U. Nr 136, poz. 855 z późn. zm.); 8) rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 11 sierpnia 2009 r. należy przez to rozumieć rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 sierpnia 2009 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny oraz wysokości świadczeń rodzinnych (Dz. U. Nr 129, poz. 1058); 9) k.k. należy przez to rozumieć ustawę z dnia 6 czerwca 1997 roku Kodeks karny (Dz. U. z 1997 r. Nr 88, poz. 553 z późn. zm.).
Kontrolę przeprowadzono w dniach 14 16 września 2011 r. na podstawie art. 12 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz. U. Nr 31, poz. 206) oraz art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych oraz art. 31 ust. 1 o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Tematem kontroli była realizacja zadań z zakresu administracji rządowej wynikających z ustawy o świadczeniach rodzinnych i ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Kontrolą objęto okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2010 r. oraz rok 2011 do dnia kontroli. Ustaleń kontrolnych dokonano w oparciu o dokumentację, a także ustne i pisemne wyjaśnienia złożone przez Kierownika Ośrodka Panią Wiesławę Czuprynę. Kierownik Ośrodka odpowiada za jego pracę, organizację oraz prawidłową realizację zadań wynikających z ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Kompetencje i organizacja Ośrodka uregulowane zostały: Uchwałą Nr XIV/108/00 Rady Gminy w Mędrzechowie z dnia 21 lutego 2000 r. w sprawie: Statutu Ośrodka Pomocy Społecznej w Mędrzechowie, który następnie zmieniano: - Uchwałą Nr XV/85/04 Rady Gminy w Mędrzechowie z dnia 26 maja 2004 r. w sprawie: zmiany Statutu Ośrodka Pomocy Społecznej w Mędrzechowie, - Uchwałą Nr IV/19/07 Rady Gminy w Mędrzechowie z dnia 31 stycznia 2007 r. w sprawie: zmiany Statutu Ośrodka Pomocy Społecznej w Mędrzechowie, - Uchwałą Nr XVIII/106/08 Rady Gminy w Mędrzechowie z dnia 30 września 2008 r. w sprawie zmiany Statutu Ośrodka Pomocy Społecznej w Mędrzechowie. W Uchwale Nr XV/85/04 Rady Gminy w Mędrzechowie z dnia 26 maja 2004 r. zmieniającej Statut Ośrodka wprowadzono zmiany polegające na aktualizacji aktów prawnych, na podstawie których Ośrodek realizuje zadania w zakresie pomocy społecznej i świadczeń rodzinnych. W rozdziale II dotyczącym zakresu i celu działania w 3 ust. 1 dodano ustawę z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. Nr 64, poz. 593) oraz dodano ust. 2 powołujący ustawę z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. Nr 228, poz. 2255 z późn. zm.). W 7 znajduje się katalog podstaw prawnych, w którym nie umieszczono ustawy o świadczeniach rodzinnych, co stanowiło naturalną konsekwencję wprowadzonych zmian. Uchwałą Nr IV/19/07 Rady Gminy w Mędrzechowie z dnia 31 stycznia 2007 r. zmieniającą Statut Ośrodka dodano w 3 ust. 3 i 4 ustawę z dnia 22 kwietnia 2005 r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych (Dz. U. Nr 86, poz. 732 z późn. zm.) i ustawę z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych. Powyższa zmiana również nie została wprowadzona w 7 jw. W Uchwale Nr XVIII/106/08 Rady Gminy w Mędrzechowie z dnia 30 września 2008 r. zmieniającej Statut Ośrodka wprowadzono ustawę z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. Nr 192, poz. 1378 z późn. zm.). Przywołana ustawa również nie została wprowadzona do katalogu podstaw prawnych w 7 cyt. powyżej. [Dowód: akta kontroli str. 3-14] Zarządzeniem Nr 2/2004 r. z dnia 26 maja 2004 r. Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Mędrzechowie w sprawie Regulaminu Organizacyjnego Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej wprowadzono Regulamin, który następnie został zmieniony Zarządzeniem Nr 3/2005 z dnia 4 lipca 2005 r. Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Mędrzechowie w sprawie zmiany Regulaminu Organizacyjnego Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Mędrzechowie, oraz Zarządzeniem Nr 1/2008 z dnia 6 października 2008 r. w sprawie zmiany Regulaminu Organizacyjnego Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Mędrzechowie w którym: 2
- w Rozdziale I wymieniono zadania własne o charakterze obowiązkowym i zadania zlecone z zakresu pomocy społecznej, wynikające m.in. z: ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2003 r., Nr 288, poz. 2255 z późn. zm.), - w Rozdziale II określono strukturę organizacyjną Ośrodka, w skład której wchodzi m.in: referent do spraw świadczeń rodzinnych, - w Rozdziale VII wymieniono obowiązki referenta do spraw świadczeń rodzinnych. W zapisach Regulaminu Organizacyjnego Ośrodka w rozdziale I nie przywołano ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. W rozdziale VII regulaminu Ośrodka wskazano, że do obowiązków referenta ds. świadczeń rodzinnych należy prowadzenie postępowania administracyjnego w sprawach świadczeń z funduszu alimentacyjnego w związku z wejściem w życie nowej ustawy z dnia 7.09.2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. Nr 192, poz. 13787) z późn. zm., natomiast nie wymieniono enumeratywnie zadań realizowanych przez referenta ds. świadczeń rodzinnych, które dotyczą prowadzenia spraw z zakresu świadczeń z funduszu alimentacyjnego, tak jak miało to miejsce w przypadku zadań z zakresu świadczeń rodzinnych. W Ośrodku, w kontrolowanym okresie, zadania z zakresu świadczeń rodzinnych i funduszu alimentacyjnego realizowane były w wymiarze 1 etatu. Zakresy czynności znajdujące się w aktach osobowych ww. pracowników Ośrodka są aktualne i zgodne z zakresem wykonywanych obowiązków. [Dowód: akta kontroli str. 15-42] Zgodnie z treścią zapisu 13 instrukcji kancelaryjnej będącej załącznikiem do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 1999 r. w sprawie instrukcji kancelaryjnej dla organów gmin i związków międzygminnych (Dz. U. Nr 112, poz. 1319 z późn. zm.) Ośrodek winien posiadać jednolity rzeczowy wykaz akt. Jednolity rzeczowy wykaz akt został wprowadzony Zarządzeniem Kierownika Ośrodka Nr 1/2006 z dnia 10 listopada 2006 r. w sprawie wprowadzenia jednolitego rzeczowego wykazu akt celem prawidłowego postępowania z dokumentacją w Ośrodku. Kierownik Ośrodka podjął stosowne czynności mające na celu uzgodnienie z Archiwum Państwowym w Krakowie jednolitego rzeczowego wykazu akt dla Ośrodka, pismo znak: NVI. 401-195/06 z 2 listopada 2006 r. Stwierdzono, iż symbole nadawano zgodnie z obowiązującym w Ośrodku jednolitym rzeczowym wykazem akt: 52 Realizacja świadczeń rodzinnych - 520 Przepisy i wyjaśnienia dotyczące obsługi świadczeń rodzinnych - 521 Planowanie i sprawozdawczość w zakresie świadczeń rodzinnych - 522 Zasiłki rodzinne i dodatki do zasiłków rodzinnych - 523 Zasiłki pielęgnacyjne - 524 Świadczenia pielęgnacyjne - 525 Teczki zbiorcze wnioskodawców świadczeń rodzinnych - 526 Windykacja i egzekucja nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych - 527 Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka - 528 Zapomoga finansowana ze środków własnych gminy z tytułu urodzenia się dziecka 54 Realizacja świadczeń w formie zaliczki alimentacyjnej - 540 Przepisy i wyjaśnienia dotyczące zaliczki alimentacyjnej - 541 Planowanie i sprawozdawczość w zakresie zaliczki alimentacyjnej - 542 Zaliczka alimentacyjna - 543 Windykacja i egzekucja nienależnie pobranej zaliczki alimentacyjnej - 544 Egzekucja zaliczki alimentacyjnej od dłużników alimentacyjnych 3
Bieżący jednolity rzeczowy wykaz akt nie zawierał uaktualnienia o zapisy ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Zgodnie z obowiązującą w Ośrodku instrukcją kancelaryjną znak sprawy konstruowany jest następująco: GOPS.522/14/R/2010/2011, gdzie: GOPS znak rozpoznawczy komórki organizacyjnej czyli symbol komórki, 522 symbol liczbowy hasło kwalifikacyjne z wykazu akt, 14 kolejny numer sprawy, R dodatkowe oznaczenie /oznacza zasiłki rodzinne wraz z dodatkami/, 2010/2011 rok kalendarzowy okres zasiłkowy.. Kierownik Ośrodka złożył następujące wyjaśnienie dotyczące rejestrowania dokumentów wpływających: Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej obecnie działa w oparciu o instrukcję kancelaryjną dla organów gmin /Dz. U Nr 112 poz. 1319 ze zm. z 1999 r./ Instrukcja kancelaryjna Gminnego Ośródka Pomocy Społecznej w Mędrzechowie jest w toku załatwiania z A.P. w Krakowie. Dokumentacja dotycząca przyznawania świadczeń rodzinnych i funduszu alimentacyjnego rejestrowana jest w spisach spraw w podziale na poszczególne formy świadczeń. Dokumentacja wpływająca, ostemplowana jest pieczątką wpływu Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej. Sprawy załatwiane są w terminach określonych w art. 35 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego /Dz. U. 2000 r., Nr 98, poz. 1071 z późn. zm./ i wynikających z ustawy o świadczeniach rodzinnych i funduszu. [Dowód: akta kontroli str. 43-56] Kontroli poddano również koszty obsługi świadczeń rodzinnych oraz świadczeń z funduszu alimentacyjnego, zgodnie z treścią zapisu art. 33 ust. 2 i 2a ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz w związku z art. 31 ust. 2 i 3 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Zgodnie z przedłożoną informacją Ośrodek wydatkował w ramach kosztów obsługi realizacji zadań w dziale 852 Pomoc społeczna, rozdział 85212 świadczenia rodzinne, kwotę 31 741,05 zł (świadczenia rodzinne) i kwotę 2 776,31 zł (świadczenia z funduszu alimentacyjnego). Środki zostały przeznaczone na utrzymanie etatu i bieżącą obsługę świadczeń rodzinnych i świadczeń z funduszu alimentacyjnego, w tym na wynagrodzenia dla pracownika i pochodne od wynagrodzenia, zakup materiałów biurowych i wyposażenia, zakup usług (w tym m.in. opłaty, prowizje bankowe), szkolenia, podróże służbowe (delegacje służbowe w związku ze szkoleniem), zakup akcesoriów komputerowych, w tym programów i licencji. Zespołowi kontrolnemu przedłożono zestawienie wydatkowania środków w dziale 852 - Pomoc społeczna, rozdział 85212 świadczenia rodzinne, w kwocie 31 741,05 zł (świadczenia rodzinne) i kwocie 2 776,31 zł (świadczenia z funduszu alimentacyjnego), co znalazło potwierdzenie w kwartalnym sprawozdaniu o wydatkach związanych z wykonaniem zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego ustawami za IV kwartał 2010 r. (Rb-50). W ramach czynności kontrolnych sprawdzono niektóre pozycje finansowane z dotacji celowej na koszty obsługi. Udostępniona do wglądu dokumentacja księgowa potwierdziła zasadność przekazania środków finansowych na ww. cele. [Dowód: akta kontroli str. 57-138] Realizacja zadań zleconych wynikających z ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych. Zadania zlecone z zakresu administracji rządowej, wynikające z ustawy o świadczeniach rodzinnych realizowane były na podstawie upoważnienia dla Pani Wiesławy 4
Czupryny-Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej w Mędrzechowie, znak: Or.0114-1/2004 z 5 maja 2004 r. do prowadzenia postępowania, wydawania decyzji administracyjnych, a także podpisywania dokumentów w sprawach świadczeń rodzinnych. [Dowód: akta kontroli str. 139-140] W trakcie kontroli poddano analizie dokumentację świadczeniobiorców, którym wypłacono zasiłki rodzinne wraz z dodatkami z tytułu: urodzenia dziecka, opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, samotnego wychowywania dziecka, kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego, wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej, rozpoczęcia roku szkolnego, podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania oraz dokumentację osób, którym przyznano świadczenia opiekuńcze: zasiłek pielęgnacyjny i świadczenie pielęgnacyjne. Ponadto, przeanalizowano akta spraw dotyczące jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka. Świadczenia przyznawano na mocy decyzji administracyjnych wydawanych z upoważnienia Wójta przez Kierownika Ośrodka, który zgodnie z art. 20 ust. 3 ustawy o świadczeniach rodzinnych jest organem właściwym do realizacji zadań w zakresie świadczeń rodzinnych. W wydanych decyzjach dotyczących przyznanych zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami jako podstawa prawna przywołane były przepisy: ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.); ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992 z późn. zm.); rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 sierpnia 2009 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny oraz wysokości świadczeń rodzinnych (Dz. U. z 2009 r. Nr 129, poz. 1058); rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 2 czerwca 2005 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. Nr 105, poz. 881 z późn. zm.); upoważnienie Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Mędrzechowie z dnia 05.05.2004 r. do prowadzenia postępowania w sprawie świadczeń rodzinnych, a także do wydawania decyzji administracyjnych. STATYSTYKA ŚWIADCZEŃ RODZINNYCH - liczba wydanych decyzji w sprawie świadczeń rodzinnych i świadczeń opiekuńczych w 2010 r. i 2011 r. I. Zasiłek rodzinny z dodatkami 1. Liczba decyzji przyznających świadczenia rodzinne 251 w tym dodatek z tytułu: - urodzenia dziecka: 19 - opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego: 5 - samotnego wychowywania dziecka: 5 - kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego: 15 - podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania (dojazd) 85, (zamieszkanie) 13 - rozpoczęcia roku szkolnego: 186 - wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej: 61 - jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka: 28 2. Liczba decyzji odmownych 7 3. Liczba decyzji stwierdzających nienależnie pobrane zasiłki rodzinne z dodatkami: 3 4. Kwota świadczeń nienależnie pobranych: 2258,00 zł II. Zasiłek pielęgnacyjny 5. Liczba decyzji przyznających zasiłek pielęgnacyjny 26 6. Liczba decyzji odmownych 1 7. Liczba decyzji stwierdzających nienależnie pobrane zasiłki pielęgnacyjne: 1 5
8. Kwota świadczeń nienależnie pobranych: 1071,00 zł III. Świadczenia pielęgnacyjne 1. Liczba decyzji przyznających świadczenie pielęgnacyjne: 23 2. Liczba decyzji odmownych: 0 3. Liczba decyzji stwierdzających nienależnie pobrane świadczenia pielęgnacyjne: 1 4. Kwota świadczeń nienależnie pobranych: 34,60 zł 5. Liczba osób objętych ubezpieczeniem społecznym i zdrowotnym: 9 6. Liczba osób objętych tylko ubezpieczeniem zdrowotnym: 4 Kwota wypłaconych świadczeń rodzinnych: 1 023 799 zł ŚWIADCZENIA RODZINNE 2011 I. Zasiłek rodzinny z dodatkami 1. Liczba decyzji przyznających świadczenia rodzinne 14, w tym dodatek z tytułu: - urodzenia dziecka: 4 - opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego: 2 - samotnego wychowywania dziecka: 0 - kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego: 2 - podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania (dojazd) 1, (zamieszkanie) 1 - rozpoczęcia roku szkolnego: 19 - wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej: 2 - jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka: 11 2. Liczba decyzji odmownych 3 3. Liczba decyzji stwierdzających nienależnie pobrane zasiłki rodzinne z dodatkami: 1 4. Kwota świadczeń nienależnie pobranych: 98,00 zł II. Zasiłek pielęgnacyjny 1. Liczba decyzji przyznających zasiłek pielęgnacyjny: 11 2. Liczba decyzji odmownych: 0 3. Liczba decyzji stwierdzających nienależnie pobrane zasiłki pielęgnacyjne: 2 4. Kwota świadczeń nienależnie pobranych: 306 zł III. Świadczenie pielęgnacyjne 1. Liczba decyzji przyznających świadczenie pielęgnacyjne: 15 2. Liczba decyzji odmownych: 11 3. Liczba decyzji stwierdzających nienależnie pobrane świadczenia pielęgnacyjne: 0 4. Liczba osób objętych ubezpieczeniem społecznym i zdrowotnym: 9 5. Liczba osób objętych tylko ubezpieczeniem zdrowotnym: 4 Kwota wypłaconych świadczeń rodzinnych: 695 923,30 zł [Dowód: akta kontroli str.141-154] Kontroli poddano dokumentację do decyzji przyznających zasiłki rodzinne wraz z dodatkami o nr: GOPS.522/148/1/R/2010/2011, GOPS.522/148/R/2010/2011, GOPS.522/219/R/2010/2011, GOPS.522/15/1/R/2010/2011, GOPS.522/15/R/2010/2011, GOPS.522/130/R/2010/2011, GOPS.522/116/R/2010/2011, GOPS.522/14/R/2010/2011, GOPS.522/119/R/2010/2011, GOPS.522/119/1/R/2010/2011, GOPS.522/44/2010/2011, GOPS.522/46/R/2010/2011, GOPS.522/200/R/2010/2011, GOPS.522/96/R/2010/2011, GOPS.522/106/R/2010/2011, GOPS.522/190/R/2010/2011, GOPS.522/126/1/R/2010/2011, GOPS.522/183/R/2010/2011, GOPS.522/129/R/2010/2011, GOPS.522/145/R/2010/2011, GOPS.522/145/1/R/2010/2011, GOPS. 522/121/R/2009/2010, GOPS.522/115/R/2010/2011, GOPS.522/236/R/2010/2011, GOPS.522/230/R/2010/2011, GOPS.522/127/R/2010/2011, GOPS.522/157/R/2010/2011, GOPS.522/88/R/2010/2011, GOPS.522/220/R/2010/2011, GOPS.522/220/1/R/2010/2011, GOPS.522/238/R/2010/2011, GOPS.522/237/R/2010/2011, GOPS.522/21/1/R/2010/2011, GOPS.522/223/R/2010/2011, GOPS.522/155/R/2010/2011, GOPS.522/104/R/2010/2011, GOPS.522/94/R/2010/2011, GOPS.522/48/R/2010/2011, 6
GOPS.522/3/1/R/2009/2010, GOPS.522/100/R/2010/2011, GOPS.522/111/R/2010/2011, GOPS.522/175/R/2010/2011, GOPS.522/175/1/R/2010/2011, GOPS.522/140/R/2010/2011. W aktach znajdowały się dokumenty potwierdzające stan faktyczny umożliwiający ustalenie prawa do przedmiotowego świadczenia. Dodatki do zasiłku rodzinnego z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej przyznane decyzjami nr: GOPS.522/15/R/2010/2011, GOPS.522/119/R/2010/2011, GOPS.522/44/2010/2011, GOPS.522/46/R/2010/2011, GOPS.522/96/R/2010/2011, GOPS.522/106/R/2010/2011, GOPS.522/121/R/2009/2010, GOPS.522/127/R/2010/2011, GOPS.522/157/R/2010/2011, GOPS.522/88/R/2010/2011, GOPS.522/223/R/2010/2011, GOPS.522/155/R/2010/2011, GOPS.522/104/R/2010/2011, GOPS.522/94/R/2010/2011, GOPS.522/3/1/R/2009/2010, GOPS.522/111/R/2010/2011. W aktach znajdowały się dokumenty potwierdzające stan faktyczny umożliwiający ustalenie prawa do przedmiotowego dodatku do świadczenia. Dodatki do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego przyznane decyzjami nr: GOPS.522/200/R/2010/2011, GOPS.522/126/1/R/2010/2011, GOPS.522/183/R/2010/2011, GOPS.522/129/R/2010/2011, GOPS.522/145/R/2010/2011, GOPS.522/145/1/R/2010/2011,GOPS.522/230/R/2010/2011, GOPS.522/220/1/R/2010/2011. W aktach znajdowały się dokumenty wymagane na podstawie 3 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 2 czerwca 2005 r., tj. zaświadczenie pracodawcy o udzieleniu urlopu wychowawczego oraz okresie na jaki urlop wychowawczy został udzielony, zaświadczenie potwierdzające sześciomiesięczny okres pozostawania w stosunku pracy bezpośrednio przed uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego, zaświadczenie organu emerytalno-rentowego stwierdzające, że osoba ubiegająca się była zgłoszona do ubezpieczeń społecznych. Dodatki do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego przyznane decyzjami nr: GOPS.522/148/1/R/2010/2011, GOPS.522/148/R/2010/2011, GOPS.522/15/R/2010/2011, GOPS.522/116/R/2010/2011, GOPS.522/14/R/2010/2011, GOPS.522/119/R/2010/2011, GOPS.522/44/2010/2011, GOPS.522/46/R/2010/2011, GOPS.522/200/R/2010/2011, GOPS.522/96/R/2010/2011, GOPS.522/106/R/2010/2011, GOPS.522/115/R/2010/2011, GOPS.522/236/R/2010/2011, GOPS.522/127/R/2010/2011, GOPS.522/157/R/2010/2011, GOPS.522/88/R/2010/2011, GOPS.522/23/2010/2011, GOPS.522/223/R/2010/2011, GOPS.522/155/R/2010/2011, GOPS.522/94/R/2010/2011, GOPS.522/111/R/2010/2011, GOPS.522/175/1/R/2010/2011. W aktach znajdowały się dokumenty potwierdzające stan faktyczny umożliwiający ustalenie prawa do przedmiotowego świadczenia. Dodatki na pokrycie wydatków związanych z dojazdem do miejscowości, w której znajduje się szkoła, przyznane decyzjami nr: GOPS.522/148/1/R/2010/2011, GOPS.522/116/R/2010/2011, GOPS.522/14/R/2010/2011, GOPS.522/119/R/2010/2011, GOPS.522/46/R/2010/2011, GOPS.522/157/R/2010/2011, GOPS.522/88/R/2010/2011, GOPS.522/223/R/2010/2011, GOPS.522/94/R/2010/2011, GOPS.522/140/R/2010/2011, GOPS.522/175/1/R/2010/2011. W aktach znajdowały się dokumenty potwierdzające stan faktyczny umożliwiający ustalenie prawa do przedmiotowego świadczenia. Dodatek do zasiłku rodzinnego przyznawany był do końca roku szkolnego, tj. 30 czerwca 2011 r. Dodatki z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego przyznane decyzjami nr: GOPS.522/15/1/R/2010/2011, GOPS.522/119/R/2010/2011, 7
GOPS.522/119/1/R/2010/2011, GOPS.522/115/R/2010/2011, GOPS.522/127/R/2010/2011, GOPS.522/23/2010/2011, GOPS.522/223/R/2010/2011, GOPS.522/140/R/2010/2011, GOPS.522/175/R/2010/2011, GOPS.522/175/1/R/2010/2011. W aktach znajdowały się dokumenty potwierdzające stan faktyczny umożliwiający ustalenie prawa do przedmiotowego świadczenia, w tym aktualne orzeczenia zaliczające dziecko do osób niepełnosprawnych. Dodatki do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka przyznane decyzjami nr: GOPS.522/130/R/2010/2011, GOPS.522/116/R/2010/2011, GOPS.522/14/R/2010/2011, GOPS.522/127/R/2010/2011. W aktach znajdowały się dokumenty wymagane na podstawie 4 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 2 czerwca 2005 r., zgodnie z którym Osoba ubiegająca się o przyznanie prawa do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka do wniosku o zasiłek rodzinny dołącza: 1) kopię skróconego aktu zgonu drugiego z rodziców dziecka lub 2) odpis zupełny aktu urodzenia dziecka, w przypadku gdy ojciec dziecka jest nieznany lub 3) odpis wyroku oddalającego powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców.. Dodatki do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka przyznane decyzjami nr: GOPS.522/219/R/2010/2011, GOPS.522/15/R/2010/2011, GOPS.522/121/R/2009/2010, GOPS.522/230/R/2010/2011, GOPS.522/220/R/2010/2011, GOPS.522/238/R/2010/2011, GOPS.522/237/R/2010/2011, GOPS.522/21/1/R/2010/2011, GOPS.522/3/1/R/2009/2010. W aktach znajdowały się dokumenty potwierdzające stan faktyczny umożliwiający ustalenie prawa do przedmiotowego świadczenia. Dodatki do zasiłku rodzinnego na pokrycie wydatków związanych z zamieszkaniem w miejscowości, w której znajduje się szkoła przyznane decyzjami nr: GOPS.522/148/R/2010/2011, GOPS.522/119/R/2010/2011, GOPS.522/96/R/2010/2011, GOPS.522/106/R/2010/2011, GOPS.522/190/R/2010/2011, GOPS.522/155/R/2010/2011, GOPS.522/104/R/2010/2011, GOPS.522/94/R/2010/2011, GOPS.522/48/R/2010/2011, GOPS.522/100/R/2010/2011, GOPS.522/111/R/2010/2011. W aktach znajdowały się dokumenty wymagane na podstawie 5 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 2 czerwca 2005 r., zgodnie z którym Osoba ubiegająca się o przyznanie prawa do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania do wniosku o zasiłek rodzinny dołącza: 1) dokument potwierdzający tymczasowe zameldowanie ucznia w bursie, internacie lub w innym miejscu zapewniającym zamieszkanie, prowadzonych przez podmiot publiczny; 2) zaświadczenie szkoły; 3) oświadczenie osoby fizycznej o wynajmie lokalu uczniowi oraz dokument potwierdzający tymczasowe zameldowanie. Decyzje zawierały informacje o wysokości przyznanych zasiłków rodzinnych i poszczególnych dodatków, okres na jaki świadczenia zostały przyznane oraz miejscu i terminie wypłaty świadczeń. Wysokość zasiłków rodzinnych, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 11 sierpnia 2009 r., w badanym okresie kształtowała się w sposób następujący: 68 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia, 91 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia, 98 zł na dziecko w wieku powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia. 8
W skontrolowanych decyzjach wysokość kwot przyznanych świadczeń była zgodna z kwotami zasiłków wraz z dodatkami określonymi w cytowanym wyżej rozporządzeniu. W aktach świadczeniobiorców znajdowały się wnioski, niezbędne zaświadczenia i oświadczenia oraz decyzje administracyjne. Potwierdzano zgodność kopii dokumentów z oryginałami. Na wniosku widniał stempel opatrzony datą wpływu. W celu określenia dochodu z gospodarstwa rolnego świadczeniobiorcy dostarczali odpowiednie zaświadczenia wydane przez właściwą komórkę organizacyjną urzędu gminy, dokumentujące wielkość gospodarstwa rolnego wyrażoną w hektarach przeliczeniowych ogólnej powierzchni w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy lub przedkładali nakazy płatnicze. Odpowiednio, strona składała oświadczenie członków rodziny o wysokości uzyskanego w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy innego dochodu niepodlegającego opodatkowaniu, zgodnie z załącznikiem nr 4 do rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 2 czerwca 2005 r. W przypadku, gdy strona ubiegała się o zasiłek rodzinny na dziecko w wieku powyżej 18 lat dostarczano zaświadczenie ze szkoły o kontynuacji nauki. Kontrola wykazała, iż przy obliczaniu dochodu osób osiągających dochody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych przeliczano składki na ubezpieczenie zdrowotne, zgodnie z 15 ust. 2 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 2 czerwca 2005 r. Stwierdzono, iż: 1. W podstawie prawnej decyzji o nr GOPS.522/126/1/R/2010/2011 z 27 czerwca 2011 r. zmieniającej decyzję o nr GOPS.522/126/R/2010/2011 z 14 października 2010 r. w sprawie zasiłku rodzinnego oraz dodatków do zasiłku rodzinnego, brak przywołania art. 155 k.p.a., który stanowi, iż cyt.: decyzja ostateczna, na mocy której strona nabyła prawo, może być w każdym czasie za zgodą strony uchylona lub zmieniona przez organ administracji publicznej, który ją wydał, jeżeli przepisy szczególne nie sprzeciwiają się uchyleniu lub zmianie takiej decyzji i przemawia za tym interes społeczny lub słuszny interes strony.. Analogiczną sytuację stwierdzono w decyzji nr: GOPS.522/15/1/R/2010/2011 z 14 kwietnia 2011 r. [Dowód: akta kontroli str. 155-174] 2. W rozstrzygnięciu decyzji nr GOPS.522/46/R/2010/2011 z 4 października 2010 r. przyznającej dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania w związku z dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły orzeczono, iż przyznaje się dodatek do zasiłku rodzinnego z tyt. podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania w wysokości 50,00 zł miesięcznie.... Nie przywołano pełnej nazwy dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania, o którym mowa w art. 15 ust. 1 pkt 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Jedynie z podanej w treści decyzji wysokości dodatku można wnioskować, że dodatek został przyznany z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania w związku z dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły. [Dowód: akta kontroli str. 175-178] 3. W dokumentacji spraw do większości decyzji przyznających świadczenia rodzinne wraz z dodatkami Ośrodek nie pobierał oświadczeń pełnoletnich członków rodziny o wysokości uzyskanego w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy innego dochodu niepodlegającego opodatkowaniu, oświadczenie takie pobierano jedynie od wnioskodawcy. Wzór oświadczenia określa załącznik nr 4 do rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 2 czerwca 2005 r. 9
4. W decyzjach przyznających zasiłki rodzinne nie wskazywano adresata. Zgodnie z art. 107 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. k.p.a., który stanowi, iż: Decyzja powinna zawierać: oznaczenie organu administracji publicznej, datę wydania, oznaczenie strony lub stron, powołanie podstawy prawnej, rozstrzygnięcie, uzasadnienie faktyczne i prawne, pouczenie, czy i w jakim trybie służy od niej odwołanie, podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby upoważnionej do wydawania decyzji. Decyzja, w stosunku do której może być wniesione powództwo do sądu powszechnego lub skarga do sądu administracyjnego, powinna zawierać ponadto pouczenie o dopuszczalności wniesienia powództwa lub skargi.. Analogiczną sytuację stwierdzono np. w decyzjach: GOPS.522/115/R/2010/2011 z 14 października 2010 r., GOPS.522/230/R/2010/2011 z 14 marca 2011 r., GOPS.522/88/R/2010/2011 z 8 października 2010 r., GOPS.522/157/R/2010/2011 z 2 listopada 2010 r., GOPS.522/46/R/2010/2011 z 4 października 2010 r., GOPS.522/15/R/2010/2011 z 16 listopada 2010 r. [Dowód: akta kontroli str. 179-192] 5. W numerze decyzji GOPS.522/236/R/2010/2011 z 13 lipca 2011 r. dokonano odręcznej poprawki (przy użyciu korektora i długopisu). [Dowód: akta kontroli str. 192-196] 6. Decyzją nr GOPS.522/175/R/2010/2011 z dnia 3 listopada 2010 r. w sprawie ustalenia prawa do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do zasiłku rodzinnego Pani ( ) orzeczono o przyznaniu zasiłku rodzinnego, dodatku z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego, dodatku z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego oraz dodatku z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania. Świadczenia przyznane zostały na 2 dzieci. W przypadku pierwszego dziecka dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego został przyznany warunkowo, z zastrzeżeniem dostarczenia w terminie do 20 września 2011 r. stosownego zaświadczenia potwierdzającego kontynuację nauki w szkole ponadgimnazjalnej. W przypadku drugiego dziecka, które posiadało orzeczenie o niepełnosprawności, dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego został przyznany bezwarunkowo, tj. bez zastrzeżenia wymogu przedstawienia stosownego zaświadczenia potwierdzającego kontynuację nauki. Na prośbę kontrolującego okazano zaświadczenie z dnia 5 września 2011 r. wydane przez Niepubliczny Ośrodek Rewalidacyjno-Wychowawczy w Kupieninie, potwierdzające realizację obowiązku szkolnego, które włączono do akt kontroli. [Dowód: akta kontroli str. 197-204] Kontroli poddano dokumentację do decyzji: GOPS.524/26/ŚP/2010/2011, GOPS.524/11/ŚP/2010/2011, GOPS.524.24.ŚP.2010/2011, GOPS.524/16/ŚP/2010/2011, GOPS.524/14/SP/2010/2011, GOPS.524/2/ŚP/2010/2011, GOPS.524/4/ŚP/2010/2011, GOPS.524/6/ŚP/2010/2011, GOPS.524/8/ŚP/2010/2011 w sprawie ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. W aktach znajdowały się dokumenty wymagane na podstawie 7 ust. 2 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 2 czerwca 2005 r., zgodnie z którym postępowanie w sprawie o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego wszczyna się na podstawie wniosku o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, do którego należy dołączyć: 1) orzeczenie o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności dziecka; 2) uwierzytelnioną kopię dokumentu stwierdzającego tożsamość osoby ubiegającej się o świadczenie pielęgnacyjne; 10
3) zaświadczenie placówki zapewniającej całodobową opiekę, w przypadku umieszczenia w niej dziecka, o liczbie dni w tygodniu, w których korzysta w niej z całodobowej opieki.. Zgodnie z art. 75 ust. 11 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t. j. Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) wójt, burmistrz lub prezydent miasta zgłasza do ubezpieczenia zdrowotnego osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne lub dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania, przyznane na podstawie przepisów ustawy o świadczeniach rodzinnych, niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu. Ponadto organ właściwy osobom tym winien opłacać składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe przez okres niezbędny do uzyskania 20 letniego okresu ubezpieczenia dla kobiety lub 25 letniego dla mężczyzny, jednak nie dłużej niż przez 20 lat, zgodnie z art. 6 ust. 2a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585). Świadczenia pielęgnacyjne przyznawane były wnioskodawcom z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością opieki nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz koniecznością stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie leczenia, rehabilitacji i edukacji albo orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. W sytuacjach, gdy wnioskodawca nie podlegał ubezpieczeniu społecznemu z innego tytułu, przyznawano i opłacano składkę emerytalno rentową. Informacja powyższa zawarta była w uzasadnieniu decyzji przyznającej świadczenie pielęgnacyjne (np. decyzje nr: GOPS.524/16/ŚP/2010/2011 z 29 marca 2011 r., GOPS.524/8/ŚP/2010/2011 z 29 listopada 2010 r.). Kierownik Ośrodka złożył następujące wyjaśnienia dotyczące okresu opłacania składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. Wyjaśnienie dotyczące składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Zgodnie z art.6 ust. 2a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585) Za osobę pobierającą świadczenie pielęgnacyjne wójt, burmistrz lub prezydent miasta opłaca składkę na ubezpieczenie emerytalne i rentowe od podstawy odpowiadającej wysokości świadczenia pielęgnacyjnego przysługującego na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych przez okres niezbędny do uzyskania okresu ubezpieczenia (składkowego i nieskładkowego) odpowiednio 20-letniego przez kobietę i 25-letniego przez mężczyznę, jednak nie dłużej niż przez 20 lat. W związku z powyższym składka o której mowa powyżej nie ma charakteru świadczenia przyznawanego w drodze decyzji administracyjnej na podstawie ustawy o świadczeniach rodzinnych, dlatego informacja o jej opłacaniu bądź nie opłacaniu została umieszczona w pouczeniu. Nadmienić należy, iż początku 2011 r. informacja ta umieszczana jest w uzasadnieniu decyzji. Pracownik działu świadczeń rodzinnych prowadzi rejestr osób za które opłacane są składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, gdzie wpisywana jest data końcowa opłacania składek (na podstawie pisemnej informacji z ZUS-u). W przypadku osób za które trzeba będzie opłacać składki przez okresy dłuższe niż 10 lat planuje się ponowne wystąpienie do ZUS z wnioskiem o ustalenie okresów ubezpieczenia. W aktach znajdowała się korespondencja z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych i Kasą Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w zakresie ustalenia niezbędnego okresu ubezpieczenia. Decyzje były wysyłane pocztą za zwrotnym potwierdzeniem odbioru lub odbierane osobiście i potwierdzone własnoręcznym podpisem strony. [Dowód: akta kontroli str. 205-210] 11
Ustalono, iż: 1. Decyzją nr GOPS.524.24.ŚP.2010/2011 z 13 kwietnia 2011 r. przyznano stronie świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z opieką nad matką. W uzasadnieniu decyzji znajdowała się informacja o posiadaniu przez stronę wymaganego okresu ubezpieczenia, o którym mowa w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych. Strona nie podlegała obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu, w związku z powyższym Ośrodek orzekł o obowiązku opłacania cyt.:...tylko składki na ubezpieczenie zdrowotne.... W podstawie prawnej decyzji nie przywołano ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t. j. Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.). [Dowód: akta kontroli str. 211-218] 2. W większości decyzji przyznających świadczenia pielęgnacyjne nie wskazywano adresata. Zgodnie z art. 107 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. k.p.a., który stanowi, iż: Decyzja powinna zawierać: oznaczenie organu administracji publicznej, datę wydania, oznaczenie strony lub stron, powołanie podstawy prawnej, rozstrzygnięcie, uzasadnienie faktyczne i prawne, pouczenie, czy i w jakim trybie służy od niej odwołanie, podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby upoważnionej do wydawania decyzji. Decyzja, w stosunku do której może być wniesione powództwo do sądu powszechnego lub skarga do sądu administracyjnego, powinna zawierać ponadto pouczenie o dopuszczalności wniesienia powództwa lub skargi.. Analogiczną sytuację stwierdzono np. w decyzjach: GOPS.524/4/ŚP/2010/2011 z 16 listopada 2010 r., GOPS.524/2/ŚP/2010/2011 z 11 października 2010 r., GOPS.524/8/R/2010/2011 z 29 listopada 2010 r., GOPS.524/6/R/2010/2011 z 23 listopada 2010 r., GOPS.524/14/ŚP/2010/2011 z 14 marca 2011 r. [Dowód: akta kontroli str. 219-236] Według informacji sporządzonej przez Kierownika Ośrodka dane dotyczące składek na ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne w okresie od 1 stycznia 2010 r. do 31 grudnia 2010 r. oraz w 2011 r. do dnia kontroli kształtowały się następująco: W 2010 r.: 7. Liczba osób objętych ubezpieczeniem społecznym i zdrowotnym: 9 8. Liczba osób objętych tylko ubezpieczeniem zdrowotnym: 4 W 2011 r.: 9. Liczba osób objętych ubezpieczeniem społecznym i zdrowotnym: 9 10. Liczba osób objętych tylko ubezpieczeniem zdrowotnym: 4 [Dowód: akta kontroli str.141-154] Skontrolowano dokumentację do decyzji przyznających zasiłki pielęgnacyjne o nr: GOPS.523/12/ZP/2010/2011, GOPS.523/14/ZP/2010/2011, GOPS.523/15/ZP/2010/2011, GOPS.523/10/ZP/2010/2011, GOPS.523/9/ZP/2010/2011, GOPS.523/8/ZP/2010/2011, GOPS.523/23/ZP/2009/2010, GOPS.523/21/ZP/2009/2010, GOPS.523/19/ZP/2009/2010, GOPS.523/16/ZP/2009/2010. W aktach znajdowały się niezbędne zaświadczenia i oświadczenia, zgodnie z zapisem 6 pkt 1 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 2 czerwca 2005 r. W sprawdzanych aktach na mocy decyzji organ przyznał prawo do zasiłku pielęgnacyjnego zgodnie z dołączonymi do wniosków dokumentami. Wnioskodawcy spełniali wymogi określone w art. 16 ust. 2 i 3 ustawy o świadczeniach rodzinnych, zgodnie z którym zasiłek pielęgnacyjny przysługuje: 1) niepełnosprawnemu dziecku, 2) osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, 12
3) osobie, która ukończyła 75 lat. ust. 3. Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje także osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia.. Kierownik Ośrodka złożył następujące wyjaśnienia dotyczące osób pobierających zasiłek pielęgnacyjny: Wyjaśnienie dotyczące zasiłków pielęgnacyjnych. W przypadku, gdy o zasiłek pielęgnacyjny ubiega się osoba, która ukończyła 75 lat lub pobiera rentę albo emeryturę kierowany jest wniosek o udostępnienie danych osobowych odpowiednio do ZUS lub KRUS czy dana osoba nie jest uprawniona do dodatku pielęgnacyjnego. Ponadto KRUS informuje na bieżąco tut. GOPS o fakcie przyznania dodatku pielęgnacyjnego. W pozostałych przypadkach pracownik działu świadczeń rodzinnych pyta bezpośrednio wnioskodawcę czy posiada uprawnienia emerytalno rentowe oraz dodatek pielęgnacyjny.. [Dowód: akta kontroli str. 237-258] W aktach znajdowała się korespondencja z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych i Kasą Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, potwierdzająca brak uprawnień strony do dodatku pielęgnacyjnego przy świadczeniu emerytalnym lub rentowym. Decyzje były wysyłane pocztą za zwrotnym potwierdzeniem odbioru lub odbierane osobiście i potwierdzane własnoręcznym podpisem adresata decyzji. Adresatem decyzji, w przypadku przyznania zasiłków pielęgnacyjnych na niepełnosprawne dzieci byli przedstawiciele ustawowi, upoważnieni z mocy prawa do złożenia w imieniu osoby uprawnionej wniosku i pobierania świadczeń, dopiero w sentencji decyzji znajdowało się sformułowanie, że zasiłek jest przyznany na osobę uprawnioną (dotyczy np. decyzji nr: GOPS.523/12/ZP/2010/2011 z 18 kwietnia 2011 r.) [Dowód: akta kontroli str. 259-266] Przeprowadzone czynności kontrolne wykazały, iż: 1. W kontrolowanych decyzjach przyznających zasiłki pielęgnacyjne nie wskazywano adresata. Zgodnie z art. 107 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. k.p.a., który stanowi, iż: Decyzja powinna zawierać: oznaczenie organu administracji publicznej, datę wydania, oznaczenie strony lub stron, powołanie podstawy prawnej, rozstrzygnięcie, uzasadnienie faktyczne i prawne, pouczenie, czy i w jakim trybie służy od niej odwołanie, podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby upoważnionej do wydawania decyzji. Decyzja, w stosunku do której może być wniesione powództwo do sądu powszechnego lub skarga do sądu administracyjnego, powinna zawierać ponadto pouczenie o dopuszczalności wniesienia powództwa lub skargi.. Z wyjątkiem decyzji o nr GOPS.523/12/ZP/2010/2011 z 18 kwietnia 2011 r. [Dowód: akta kontroli str. 267-276] 2. W decyzji nr GOPS.523/19/ZP/2009/2010 z 22 lipca 2010 r. w znaku sprawy dokonano odręcznej poprawki (przy użyciu korektora i długopisu). [Dowód: akta kontroli str. 277-280] Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się żywego dziecka. Na podstawie art. 15b ustawy o świadczeniach rodzinnych Ośrodek wypłacał jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia się żywego dziecka w wysokości 1000 zł na jedno dziecko. Zapomoga ta przysługuje matce lub ojcu dziecka, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka niezależnie od ich dochodów. Skontrolowano dokumentację do następujących decyzji przyznających jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia się dziecka: GOPS.527/25/B/2009/2010, 13
GOPS.527/10/B/2010/2011, GOPS.527/10/B/2010/2011, GOPS.527/8/B/2010/2011, GOPS.527/7/B/2010/2011, GOPS.527/5/B/2010/2011, GOPS.527/4/B/2010/2011, GOPS.527/3/B/2010/2011, GOPS.527/2/B/2010/2011, GOPS.527/24/B/2009/2010. W aktach, poza decyzjami przyznającymi zapomogi, znajdowały się: wnioski, kopie dowodów osobistych, odpisy skróconych aktów urodzenia dzieci potwierdzone za zgodność z oryginałem oraz stosowne zaświadczenia lekarskie potwierdzające pozostawanie kobiety pod opieką medyczną. W przypadku wniosków złożonych do 31 marca 2010 r. znajdowały się zaświadczenia lekarskie potwierdzające pozostawanie kobiety pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu, uprawniające do jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka, zgodnie z art. 15 b ust. 6 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Do wniosków złożonych po 31 marca 2010 r. dołączane były zaświadczenia lekarskie lub zaświadczenia wystawione przez położną, potwierdzające co najmniej jedno badanie kobiety w okresie ciąży przeprowadzone przez lekarza ginekologa lub położną, zgodnie z nowelizacją art. 9 ust. 7 i 8 oraz art. 15b ust. 6 ustawy o świadczeniach rodzinnych z 5 marca 2010 r. (Dz. U. Nr 50, poz. 301). Decyzje były wysyłane pocztą za zwrotnym potwierdzeniem odbioru lub odbierane osobiście i potwierdzane własnoręcznym podpisem strony. Stwierdzono, iż: 1. W decyzjach nr:gops.527/2/b/2010/2011 z dnia 3 listopada 2010 r., GOPS.527/25/B/2009/2010 z dnia 15 października 2010 r., GOPS.527/8/B/2010/2011 z dnia 19 kwietnia 2011 r. w sprawie ustalenia prawa do jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka w podstawie prawnej powoływano rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 18 września 2009 r. w sprawie formy opieki medycznej nad kobietą w ciąży uprawniającej do dodatku z tytułu urodzenia dziecka (Dz. U. Nr 163, poz. 1305), które utraciło moc z dniem 31 marca 2010 r. [Dowód: akta kontroli str. 280-298] 2. W decyzjach o nr: GOPS.527/2/B/2010/2011 z dnia 3 listopada 2010 r., GOPS.527/25/B/2009/2010 z dnia 15 października 2010 r. w sprawie ustalenia prawa do jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka w uzasadnieniu faktycznym i prawnym na podstawie art. 107 4 k.p.a odstąpiono od uzasadnienia decyzji z uwagi na fakt, iż uwzględnia ona w całości żądanie strony, jednakże w podstawie prawnej nie powołano art. 107 4 k.p.a. [Dowód: akta kontroli str. 280-290] 3. W Decyzji nr GOPS.527/8/B/2010/2011 z dnia 19 kwietnia 2011 r. w sprawie ustalenia prawa do jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka w podstawie prawnej powołano art. 107 4 k.p.a., zgodnie z którym można odstąpić od uzasadnienia decyzji z uwagi na fakt, iż uwzględnia ona w całości żądanie strony, mimo powyższego dokonano uzasadnienia. [Dowód: akta kontroli str. 291-292] 4. Decyzja nr GOPS.527/8/B/2010/2011 z dnia 19 kwietnia 2011 r. została wydana na matkę dziecka, a wniosek o ustalenie prawa do jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka został podpisany przez ojca. Ponadto w aktach sprawy było zaświadczenie z dnia 15 kwietnia 2011 r. wystawione przez lekarza ( ), na którym pieczątka ZOZ, praktyki lekarskiej lub praktyki położnej została wymazana korektorem. [Dowód: akta kontroli str. 291-298] 14
5. W aktach sprawy zakończonej wydaniem decyzji nr GOPS.527/25/B/2009/2010 z dnia 15 października 2010 r. znajdowały się dokumenty, w których długopisem poprawiono datę wpływu do Ośrodka. [Dowód: akta kontroli str. 283-290] Kontrola wykazała, że zasiłek rodzinny wraz z dodatkami, jednorazową zapomogę oraz świadczenia opiekuńcze przyznano osobom, które spełniały wymogi ustawy o świadczeniach rodzinnych. [Dowód: akta kontroli str. 299-390] Decyzje odmowne do zasiłku oraz dodatków do tego zasiłku. Wnioski o zasiłek rodzinny wraz z dodatkami rozpatrzono odmownie ze względu na przekroczenie kryterium dochodowego. Poddano analizie dokumentację do następujących odmownych decyzji: GOPS.522/36/R/2010/2011, GOPS.522/97/R/2010/2011, GOPS.522/139/R/2010/2011, GOPS.522/221/R/2010/2011, GOPS.522/222/R/2010/2011, GOPS.522/226/R/2010/2011. [Dowód: akta kontroli str. 391-400] Stwierdzono iż: 1. Decyzją nr GOPS.522/222/R/2010/2011 z 15 grudnia 2010 r. odmówiono prawa do zasiłku rodzinnego wraz z dodatkami na dwoje dzieci. Strona odwołała się od decyzji do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Tarnowie, które utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję. 2. Decyzją nr GOPS.522/226/R/2010/2011 z 24 stycznia 2011 r. nie przyznano prawa do zasiłku rodzinnego oraz dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego na jedno dziecko. Powodem odmowy było przekroczenie kryterium dochodowego określonego w art. 5 ust. 1 i 2 w ustawy o świadczeniach rodzinnych. Strona odwołała się od wydanej decyzji do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Tarnowie, które zaskarżoną decyzję uchyliło w całości i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji. Ośrodek ponownie rozpatrzył wniosek złożony 18 stycznia 2011 r. i wydał decyzje nr GOPS.522/226/1/R/2010/2011 z 9 marca 2011 r. przyznającą prawo do zasiłku rodzinnego oraz dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego na jedno dziecko na okres od 1 stycznia 2011 do 31 października 2011 r. Decyzje odmowne w sprawie świadczeń opiekuńczych. Poddano analizie dokumentację do następujących decyzji odmownych w sprawie odmowy przyznania świadczeń pielęgnacyjnych: GOPS.524.19.ŚP.2010/2011, GOPS.524.19.1.ŚP.2010/2011, GOPS.524.20.ŚP.2010/2011, GOPS.524.22.ŚP.2010/2011 GOPS.524.22.1.ŚP.2010/2011, GOPS.524.22.2.ŚP.2010/2011, GOPS.524.23.ŚP.2010/2011, GOPS.524.30.ŚP.2010/2011, GOPS.524.31.ŚP.2010/2011. [Dowód: akta kontroli str. 401-418] Stwierdzono: 1. Decyzją nr GOPS.524.19.ŚP.2010/2011 z 11 kwietnia 2011 r. odmówiono wnioskodawcy prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, uzasadniając odmowę tym, iż zgodnie z art. 17 ust. 5 pkt 2 lit. a ustawy o świadczeniach rodzinnych, osoba wymagająca opieki nie może pozostawać w związku małżeńskim. Strona odwołała się od wydanej decyzji do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Tarnowie, które uchyliło zaskarżoną decyzję w całości i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji. Ośrodek Pomocy Społecznej w Mędrzechowie zebrał dowody w tej sprawie i ponownie rozpatrzył wniosek z 25 marca 2011 r. o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego. W oparciu o zgromadzone dowody, wydał decyzję nr GOPS.524.19.1.ŚP.2010/2011 z 31 maja 2011 r., którą po raz kolejny odmówił przyznania wnioskodawcy (córce) świadczenia pielęgnacyjnego 15