Zasady ogólne Przedmiotowy system oceniania z języka polskiego w klasach IV - V 1. Umiejętności oceniane na lekcjach języka polskiego Na lekcjach języka polskiego ocenie podlega: - mówienie (opowiadania ustne twórcze i odtwórcze, odpowiedź ustna z gramatyki) - czytanie: - głośne i wyraziste z uwzględnieniem zasad kultury żywego słowa - ciche ze zrozumieniem - pisanie, redagowanie określonych form wypowiedzi (w domu i w klasie) - posługiwanie się poznanymi zasadami ortograficznymi (dyktanda) - znajomość treści lektur obowiązkowych - znajomość wybranych zagadnień z nauki o języku (gramatyki) - inne (recytacja, rysunkowe konkretyzacje utworów literackich, wykonanie określonych projektów, realizacja zadań w grupie, zaangażowanie w wykonanie zadania). 2. Sposób oceniania poszczególnych umiejętności Ucznia obowiązuje systematyczne przygotowywanie się do lekcji i aktywna praca na zajęciach. - mówienie Umiejętność: Sposób oceniania: Przy ocenie odpowiedzi/wypowiedzi ustnej bierze się pod uwagę następujące kryteria: - zgodność wypowiedzi z tematem, - stopień wyczerpania treści, -rozwiniecie odpowiedzi w ramach określonej koncepcji ucznia, -spójność i logiczne uporządkowanie wypowiedzi, -płynność mówienia, -dobór słownictwa, przestrzeganie poprawności językowej. 1
- czytanie głośne i wyraziste z uwzględnieniem zasad kultury żywego słowa Przy ocenie głośnego czytania bierze się pod uwagę następujące kryteria: -płynność czytania (ilość pomyłek, zacięć, poprawek zastosowanych przez nauczyciela), -wyraźne mówienie (uczeń jest słyszany i rozumiany), -wyraziste mówienie (uczeń dostosowuje sposób mówienia do sytuacji lirycznej ukazanej w tekście; głosem wyraża uczucia, zaciekawia, wzrusza itp.) - czytanie ciche ze zrozumieniem - według liczby uzyskanych punktów przeliczanych na oceny (podawane po każdym sprawdzianie) - pisanie, redagowanie określonych form wypowiedzi (w domu i w klasie) Przy ocenie pracy pisemnej bierze się pod uwagę następujące kryteria: - zgodność z tematem i jego rozwinięcie, - dobór treści (twórczy lub odtwórczy), - formułowanie wniosków, samodzielność i oryginalność sądów w zależności od tematu) - właściwa realizacja formy wypowiedzi (lub jej stosowne dobranie), - kompozycja wypowiedzi, logiczne uporządkowanie treści z zachowaniem proporcji, spójność tekstu, - język, jego bogactwo i komunikatywność, poprawność językowa, urozmaicenie składni, - pisownia (ortografia, interpunkcja, akapity, czytelność i estetyka zapisu). Praca pisemna może być oceniana w skali 1 6. Za pracę nie na temat uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną bez względu na pozostałe walory pracy. Ocenę celującą za pracę stylistyczną otrzymuje uczeń, który nie popełnił błędów ortograficznych, interpunkcyjnych, językowych i rzeczowych, zastosował interesującą formę wypowiedzi, wprowadził środki celowo wzbogacające wypowiedź i wykazał się wrażliwością polonistyczną, umiejętnościami wykraczającymi poza obowiązujący w danej klasie materiał. 2
- posługiwanie się poznanymi zasadami ortograficznymi (dyktanda) Przyjmuje się następujące zasady oceniania dyktand: 0 błędów - celujący 1 błąd - bardzo dobry 2-3 błędy - dobry 4-5 błędów - dostateczny 6-7 błędów - dopuszczający 8 i więcej błędów - niedostateczny Uwaga! Błędy przelicza się według następujących reguł: 3 bł. interpunkcyjne = 1 bł. drugorzędny 2 bł. drugorzędne = 1 bł. ortograficzny (zasadniczy) Za błędy ortograficzne zasadnicze uważa się błędy w wyrazach dotyczących opracowanych na danym poziomie zasad - znajomość treści lektur obowiązkowych - według liczby uzyskanych punktów przeliczanych na oceny (podawane po każdym sprawdzianie) - znajomość wybranych zagadnień z nauki o języku (gramatyki) - według liczby uzyskanych punktów przeliczanych na oceny (podawane po każdym sprawdzianie, kartkówce) - recytacja poezji i fragmentów prozy Przy ocenie recytacji bierze się pod uwagę następujące kryteria: - znajomość tekstu (ilość pomyłek, zacięć ), - wyraźne mówienie (uczeń jest słyszany i rozumiany), - właściwe tempo mówienia (dostosowane do sytuacji lirycznej ukazanej w wierszu; przestrzeganie znaków interpunkcyjnych), - wyraziste mówienie (uczeń dostosowuje sposób mówienia do sytuacji lirycznej ukazanej w tekście; głosem wyraża uczucia, zaciekawia, wzrusza itp.). - rysunkowe konkretyzacje utworów literackich - kryteria oceny rysunkowych konkretyzacji utworów - realizacja określonych projektów - ocena realizacji zadań w grupie - kryteria podawane po realizacji projektu, uwzględniające zasady ustalone przed jego realizacją Przy ocenie pracy w grupie bierze się pod uwagę następujące kryteria: - ogólne zaangażowanie w pracę grupy, - bezpośredni wkład w realizację powierzonego 3
zadania, - stopień wywiązania się z pełnionej funkcji, - umiejętności współpracy z innymi, rozumienie własnej sytuacji w grupie. Praca w grupie może być oceniana w skali 1 6 lub za pomocą plusów i minusów. Indywidualna ocena ucznia nie musi być taka sama, jak oceny jego kolegów z grupy, zależy bowiem od jego indywidualnego zaangażowania. W przypadku sprawdzianów pisemnych, testów lub kartkówek przyjmuje się skalę przeliczania punktów na ocenę według następujących kryteriów: 0% -29% -ocena niedostateczna 30%-50% -ocena dopuszczająca 51%-75% -ocena dostateczna 76%-90% -ocena dobra 91%-100 % -ocena bardzo dobra ocena bardzo dobra + zadanie dodatkowe = ocena celująca Skala ocen - celujący (6) - bardzo dobry (5) - dobry (4) - dostateczny (3) - dopuszczający (2) - niedostateczny (1) 3. Plusy (+) i minusy ( ) Uczniowie otrzymują także plusy i minusy. Minus uczeń może otrzymać za: - brak zadania domowego, - brak podręczników, zeszytu, - brak potrzebnych materiałów, - słabe, złe wywiązanie się z zadań wykonywanych w grupie, - braki, niekompletność (tematów, notatek, zadań domowych) zeszytu przedmiotowego. Pięć minusów równa są ocenie niedostatecznej. Minusy nauczyciel odnotowuje w dzienniku. Plus uczeń może otrzymać za: - nieskomplikowane, krótkie zadania domowe, - przyniesienie dodatkowych materiałów wykorzystanych podczas lekcji, - dobre wywiązanie się z zadań realizowanych w grupie, - kompletność zeszytu przedmiotowego. Pięć plusów równa się ocenie bardzo dobrej. Plusy nauczyciel odnotowuje w dzienniku. 4
4. Kryteria uzyskiwanych ocen Najważniejsze są oceny: - ze sprawdzianów, wypracowań klasowych, testów, kartkówek oraz prac pisemnych wykonywanych na lekcjach; Druga z kolei kategoria ważności to oceny z: - pracy na lekcjach (w grupach oraz praca samodzielna), dyktand, aktywności oraz zadań domowych są to oceny wspomagające (mogą zarówno podwyższyć, jak i obniżyć ocenę semestralną lub/i końcoworoczną). Uczniowie, którzy mają szansę uzyskać na semestr czy koniec roku ocenę celującą (przewaga ocen celujących wśród ocen cząstkowych powinni, o ile istnieje taka możliwość, potwierdzić swój wysoki poziom wiedzy i umiejętności poprzez udział i osiąganie zadawalających wyników w konkursach (turniejach, przeglądach itp.) różnego szczebla. 5. Zasady prowadzenia zeszytów przedmiotowych: Przy ocenie zeszytu bierze się pod uwagę następujące kryteria: - systematyczność prowadzenia notatek, - poprawność językową i ortograficzną zapisów, - realizację uwag nauczyciela dotyczących prowadzenia zeszytu oraz zadań domowych, - czytelność, przejrzystość, estetykę. Zeszyt przedmiotowy może być oceniany w skali 1 6. 6. Inne zasady: - Uczeń ma prawo w ciągu semestru dwa razy zgłosić nieprzygotowanie do lekcji. Nie dotyczy to jednak : * prac klasowych, * sprawdzianów, dyktand, lekcji powtórzeniowych, * wypracowań i innych prac domowych zadawanych z dużym wyprzedzeniem, * przeczytania lektury. Każde kolejne nieprzygotowanie skutkuje minusami. Za pięć minusów uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną. Minusy są odnotowywane w dzienniku lekcyjnym. - Jeżeli uczeń nie pisał sprawdzianu lub pracy klasowej z przyczyn losowych, może zaliczyć ją w formie i terminie uzgodnionym z nauczycielem. - Jeżeli uczeń otrzymał ze sprawdzianu ocenę niedostateczną, ma prawo do jednej poprawy. Formę poprawy i jej termin wyznacza nauczyciel. Uczeń pisze poprawę zazwyczaj po zajęciach lekcyjnych. Z poprawy nie można otrzymać oceny celującej. Obydwie oceny (ze sprawdzianu i poprawy) brane są pod uwagę przy wystawianiu oceny końcowej. Poprawa nie dotyczy kartkówek, testów kompetencji, wypracowań, sprawdzianów znajomości treści lektur i sprawdzianów czytania ze zrozumieniem - stopień poprawy umiejętności ucznia ocenia nauczyciel po każdym kolejnym sprawdzianie tego typu. 5
- Niewykorzystanie zaproponowanego przez nauczyciela terminu powoduje utratę szansy na poprawę oceny. - Krótkie sprawdziany (kartkówki) mogą obejmować materiał z ostatnich trzech lekcji i nie podlegają poprawie. - Brak odpowiednich materiałów potrzebnych na lekcję traktowany jest jako nieprzygotowanie do lekcji. - Pracą domową jest również przeczytanie tekstu literackiego. Jej niewykonanie skutkuje oceną niedostateczną. - Uczeń nie ponosi sankcji, jeśli jego nieprzygotowanie się do lekcji potwierdzone jest pisemnym usprawiedliwieniem przez rodzica (nie dotyczy sprawdzianów zapowiedzianych z kilkudniowym wyprzedzeniem). - Na prośbę ucznia nie ocenia się go do trzech dni po dłuższej usprawiedliwionej nieobecności. - Uczeń, który opuści 50% lekcji, może nie być klasyfikowany z przedmiotu. - Prace domowe powinny być oddawane w terminie wyznaczonym przez nauczyciela. - Za pracę niesamodzielną podczas odrabiania prac domowych (np. plagiat z Internetu, cudze pismo) uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną. - Ocena na koniec semestru lub roku nie jest średnią arytmetyczną ocen cząstkowych, gdyż oceny z różnych form aktywności ucznia posiadają różne wagi (wartości): - Poza formami aktywności, za które uczeń otrzymuje stopień szkolny, wpływ na ocenę semestralną mają: a) stosunek do zajęć i postawa na lekcjach oraz zajęciach dodatkowych, b) zaangażowanie i wysiłek włożone w wykonywanie zadań; c) systematyczność i samodzielność wykonywania prac domowych; d) oryginalność i pomysłowość w prezentowaniu działań twórczych; e) kultura języka. Uczeń zawsze ma prawo poprosić nauczyciela o pomoc, jeśli nie rozumie jakiegoś zagadnienia. DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ KRYTERIA OCENIANIA I PRACY DZIECI ZE STWIERDZONYMI SPECYFICZNYMI TRUDNOŚCIAMI W NAUCE Na lekcjach języka polskiego indywidualizowana jest praca z uczniem. O formie indywidualizacji decyduje nauczyciel. Dysfunkcje nie zwalniają ucznia z obowiązku opanowania materiału przewidzianego podstawą programową. Uczeń dyslektyczny podlega w większości tym samym kryteriom i formom oceniania, co pozostali uczniowie. 6
1. Nauczyciel jest zobowiązany, na podstawie pisemnej opinii poradni psychologicznopedagogicznej (publicznej lub niepublicznej), w tym poradni specjalistycznej, dostosować wymagania edukacyjne do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia, u którego stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się. 2. Uczeń posługuje się wszystkimi formami wypowiedzi pisemnej poznanymi w danej klasie, przy czym o ocenie decyduje treść i zawartość merytoryczna, a nie sposób zapisu i poprawność ortograficzna. 3. Sprawdziany i kartkówki oceniane są na podstawie poziomu opanowanej wiedzy, stylu i poprawności językowej z pominięciem poprawności ortograficznej. 4. Uczniowie mogą zdobyć mniej punktów, aby uzyskać ocenę dopuszczającą (dotyczy to sprawdzianów cichego czytania ze zrozumieniem, sprawdzianów z treści lektur, sprawdzianów ze znajomości wybranych zagadnień nauki o języku). 100% - 81% punktów celujący (6) plus zadanie dodatkowe 100% - 81% punktów bardzo dobry (5) 80% - 66% punktów dobry (4) 65% - 41% punktów dostateczny (3) 40% - 20% punktów dopuszczający (2) 19% - 0% punktów niedostateczny (1) Kryteria oceniania dyktand: 0 1 bł. celujący (6) 2 3 bł. bardzo dobry (5) 4 5 bł. dobry (4) 6 7 bł. dostateczny (3) 8 10 bł. dopuszczający (2) 11 i więcej bł. - niedostateczny (1) 5. Uczniowie mają możliwość poprawy dyktanda na ocenę dopuszczającą (bezbłędne przepisanie tekstu dyktanda z uwzględnieniem poprawek naniesionych przez nauczyciela). 6. Przy ocenie ćwiczeń redakcyjnych uczniów ze stwierdzoną dysleksją rozwojową nie bierze się pod uwagę poprawności ortograficznej i interpunkcyjnej, a odpowiednio komunikatywność wypowiedzi i czytelność, z pominięciem zaburzeń strony graficznej pisma. Dodatkowo, uczniowie poprawiają dyktanda do skutku (bezbłędne przepisanie tekstu dyktanda z uwzględnieniem poprawek nanoszonych przez nauczyciela). 7. Uczniowie ze stwierdzoną dysleksją rozwojową mają prawo do wydłużonego czasu pracy podczas sprawdzianów, prac klasowych, wypowiedzi. 8. Uczniowie ze stwierdzoną dysleksją rozwojową lub dysgrafią mogą domowe prace pisemne przygotowywać na komputerze. 9. Uczeń może zapoznawać się z wersją audio lektury (tzw. książka mówiona). 10. Nie ocenia się estetyki zeszytu. Przy ocenie zeszytu przedmiotowego, brane są pod uwagę kompletne i poprawne pod względem merytorycznym notatki. 11. Uczniowie o osłabionej pamięci słuchowej mają możliwość wydłużenia terminu pamięciowego opanowania wiersza lub fragmentu prozy (wg uznania nauczyciela). 7
12. Największe znaczenie dla oceny końcowej ucznia z przedmiotu mają: wysiłek ucznia, jego starania i motywacja oraz stopień zainteresowania przedmiotem, obowiązkowość i poziom wypowiedzi ustnych. 13. Uczeń posiadający specyficzne trudności w nauce wraz z rodzicami/opiekunami powinni systematycznie i rzetelnie pracować w porozumieniu z nauczycielem w kierunku pokonywania trudności szkolnych. 8
Kryteria oceniania z języka polskiego Klasa IV Kształcenie literackie i kulturalne Formy wypowiedzi Nauka o języku Ocena dopuszczająca - poprawnie czyta i wygłasza tekst poetycki, - wyodrębnia elementy świata przedstawionego w utworze literackim, teatralnym, filmowym, - rozumie tekst epicki po cichym przeczytaniu, - poprawnie łączy tytuły lektur z nazwiskami autorów, - zna treść lektur. - w formie opowiadania przedstawi wybrany fragment lektury, - odtworzy przebieg wycieczki i imprezy szkolnej (sprawozdanie), - podejmuje próby opisania wyglądu np. kolegi, - zna kompozycję i układ listu, - na lekcji podejmuje próby zredagowania krótkiego i prostego tekstu użytkowego. - opanował w stopniu dopuszczającym - zna podstawowe części mowy: rzeczownik i czasownik, - rozpoznaje czasownik i określa formy przy pomocy nauczyciela, - dostrzega związek czasownika z innymi wyrazami, - rozpoznaje rzeczownik i określa jego formę, - rozpoznaje zdanie, - rozpoznaje głoski, - poprawnie stosuje znaki interp. na końcu wypowiedzeń. 9
Ocena dostateczna Ocena dobra - rozróżnia elementy realistyczne i fantastyczne, - odróżnia osobę mówiącą i narratora od rzeczywistego autora, - rozumie pojęcia opis i opowiadanie, - zna pojęcia bajka, baśń. - odróżnia pojęcie fikcji literackiej od rzeczywistości, - wskazuje w narracji elementy opisu, opowiadania, dialogu, - poprawnie redaguje dialog, - w utworze poetyckim wyróżnia epitety i porównania, - odróżnia wiersz stroficzny od ciągłego. - poprawnie wyszuka fragment lektury na określony temat, - samodzielnie wypisze z tekstu nazwiska bohaterów, nazwy miejsc akcji. - samodzielnie sporządza plan zdarzeń, - formy wypowiedzi charakteryzują się poprawną kompozycją, odpowiednią treścią, bogatym słownictwem. - opanował w stopniu dostatecznym - samodzielnie rozpoznaje części mowy: czasownik, rzeczownik, przymiotnik, przysłówek, - w miarę poprawnie analizuje związki wyrazowe, - wyodrębnia i nazywa podstawowe części zdania: podmiot i orzeczenie, - określa cechy głosek: dźwięczność, nosowość, miękkość, - nazywa przypadki i ich pytania. - opanował w stopniu dobrym - rozpoznaje liczebnik, - odmienia wyrazy przez przypadki. 10
Ocena bardzo dobra Ocena celująca - zna cechy gatunkowe baśni i potrafi zaliczyć utwór do określonego gatunku, - we własnym opowiadaniu wprowadza elementy opisu, dialogu, - samodzielnie dostrzega ogólny sens utworu, temat, - samodzielnie ocenia i motywuje postępowanie bohaterów. - umiejętnie wprowadza dialog do opowiadania, - poprawnie samodzielnie redaguje opowiadanie i opis. - wykazuje zainteresowanie przedmiotem, - czyta i zna dodatkowe teksty, - orientuje się w zagadnieniach języka, literatury i kultury, bardziej niż wymaga tego program, - jest aktywny, bierze udział (z dobrymi wynikami) w konkursach szkolnych i pozaszkolnych. - opanował w stopniu bardzo dobrym - całkowicie poprawnie analizuje i stosuje związki wyrazowe w zdaniach, - samodzielnie rozpoznaje wszystkie części zdania, - zna wyjątki od podstawowej zasady akcentowania. 11
Kryteria oceniania z języka polskiego Klasa V Kształcenie literackie i kulturalne Formy wypowiedzi Nauka o języku Ocena dopuszczająca - poprawnie czyta i wygłasza tekst poetycki, - wyodrębnia elementy świata przedstawionego w utworze literackim, teatralnym, filmowym, - rozumie tekst epicki po cichym przeczytaniu, - poprawnie łączy tytuły lektur z nazwiskami autorów, - zna treść lektur. - zna formy wypowiedzi z klasy IV, - w formie opowiadania przedstawi wybrany fragment lektury, - odtworzy przebieg wycieczki i imprezy szkolnej (sprawozdanie), - potrafi opisać wygląd, np. kolegi i podać kilka cech charakteru, - zna kompozycję i układ listu, - potrafi zredagować krótki i prosty tekst użytkowy. - opanował w stopniu dopuszczającym - zna podstawowe części mowy, - rozpoznaje czasownik i określa formy przy pomocy nauczyciela, - dostrzega związek czasownika z innymi wyrazami, - rozpoznaje rzeczownik i określa jego formę, - rozpoznaje zdanie i równoważnik zdania, - rozpoznaje głoski, - poprawnie stosuje znaki interpunkcyjne na końcu wypowiedzeń. 12
Ocena dostateczna Ocena dobra - rozróżnia elementy realistyczne i fantastyczne, - wskazuje cechy bohaterów, - odróżnia osobę mówiącą i narratora od rzeczywistego autora, - rozumie pojęcia: dialog, opis, opowiadanie, - zna pojęcia bajka, baśń, mit legenda powieść. - odróżnia pojęcie fikcji literackiej od rzeczywistości, - wskazuje w narracji elementy opisu, opowiadania, dialogu, - poprawnie redaguje dialog, - w utworze poetyckim wyróżnia środki stylistyczne, - odróżnia wiersz stroficzny od ciągłego. - poprawnie wyszuka fragment lektury do charakterystyki postaci, - samodzielnie wypisze z tekstu nazwiska bohaterów, nazwy miejsc akcji, - pisze prostą reklamę, - redaguje notatkę z pomocą nauczyciela. - samodzielnie redaguje formę sprawozdania, - samodzielnie sporządza plan zdarzeń, - samodzielnie pisze reklamę, świadomie stosuje środki językowe służące perswazji, - pisze notatkę w formie planu, tabeli, wykresu lub kilkuzdaniowej wypowiedzi, - formy wypowiedzi charakteryzują się poprawną kompozycją, odpowiednią treścią, bogatym słownictwem. - opanował w stopniu dostatecznym - samodzielnie rozpoznaje części mowy i określa ich formę, - zna liczebnik, - w miarę poprawnie analizuje związki wyrazowe, - wyodrębnia i nazywa podstawowe części zdania, - określa cechy głosek: dźwięczność, nosowość, miękkość. - opanował w stopniu dobrym - rozumie i rozpoznaje temat i końcówkę w odmianie wyrazu, - zna pojęcie oboczności głosek na prostych przykładach, - rozumie stosunki współrzędności i podrzędności zespołów składniowych, - rozumie pojęcie zdania złożonego współrzędnie i podrzędnie, - odróżnia związek główny od związków pobocznych, - zna rodzaje określeń (części zdania: przydawka, dopełnienie, okolicznik), 13
- rozumie pojęcie związku zgody, rządu i przynależności, - rozumie pojęcie akcentu, podaje przykłady. Ocena bardzo dobra Ocena celująca - zna cechy gatunkowe bajki, legendy, powieści i potrafi zaliczyć utwór do określonego gatunku, - we własnym opowiadaniu wprowadza elementy opisu, dialogu, - samodzielnie dostrzega ogólny sens utworu, przesłanie ideę, temat, - samodzielnie ocenia i motywuje postępowanie bohaterów. - umiejętnie wprowadza dialog do opowiadania, - poprawnie samodzielnie redaguje sprawozdanie z częścią komentującą. - wykazuje zainteresowanie przedmiotem, - czyta i zna dodatkowe teksty, - orientuje się w zagadnieniach języka, literatury i kultury, bardziej niż wymaga tego program, - jest aktywny, bierze udział (z dobrymi wynikami) w konkursach szkolnych i pozaszkolnych. - opanował w stopniu bardzo dobrym - całkowicie poprawnie analizuje i stosuje związki wyrazowe w zdaniach, - samodzielnie rozpoznaje wszystkie części zdania, - dokładnie analizuje zdanie złożone, - zna wyjątki od podstawowej zasady akcentowania. 14
Kryteria oceniania z języka polskiego Klasa VI Kształcenie literackie i kulturalne Formy wypowiedzi Nauka o języku Ocena dopuszczająca - poprawnie czyta i wygłasza tekst poetycki, - wyodrębnia elementy świata przedstawionego w utworze literackim, teatralnym, filmowym, - rozumie tekst epicki po cichym przeczytaniu, - korzysta z objaśnień wyrazów i zwrotów pod tekstem, - poprawnie łączy tytuły lektur z nazwiskami autorów, - zna treść lektur. - zna formy wypowiedzi z klasy V (opis, opis przeżyć wewnętrznych, opowiadanie), - w formie opowiadania przedstawi wybrany fragment lektury, - odtworzy przebieg wycieczki i imprezy szkolnej (sprawozdanie), - potrafi opisać wygląd, np. kolegi i podać kilka cech charakteru, - zna kompozycję i układ listu, - potrafi zredagować krótki i prosty tekst użytkowy. - opanował w stopniu dopuszczającym - zna podstawowe części mowy, - rozpoznaje czasownik i określa formy przy pomocy nauczyciela, - dostrzega związek czasownika z innymi wyrazami, - rozpoznaje rzeczownik i określa jego formę, - rozpoznaje zdanie i równoważnik zd., - rozpoznaje głoski, - poprawnie stosuje znaki 15
Ocena dostateczna Ocena dobra - rozróżnia elementy realistyczne i fantastyczne, - wskazuje cechy bohaterów, - odróżnia osobę mówiącą i narratora od rzeczywistego autora, - zna pojęcia: dialog, opowiadanie, życzenia, przepis, instrukcja, opis, - porządkuje wydarzenia uwzględniając związki przyczynowo-skutkowe, - zna pojęcia bajka, baśń, mit, legenda powieść, - samodzielnie wyszukuje informacje we wskazanym źródle. - czyta płynnie, przejrzyście intencjonalnie, - odróżnia pojęcie fikcji literackiej od rzeczywistości, - wskazuje w narracji elementy opisu, opowiadania, dialogu, - poprawnie redaguje dialog, opis, opowiadanie, instrukcję, przepis, list, życzenia, - w utworze poetyckim wyróżnia - poprawnie wyszuka fragment lektury do charakterystyki postaci, - samodzielnie wypisze z tekstu nazwiska bohaterów, nazwy miejsc akcji, - wie, czym charakteryzuje się list oficjalny i kiedy go piszemy, - podejmuje próby porządkowania własnej wypowiedzi, - przestrzega zasad poprawnej kompozycji tekstu. - samodzielnie redaguje formę sprawozdania, - samodzielnie sporządza plan zdarzeń, - samodzielnie pisze list oficjalny, - formy wypowiedzi charakteryzują się poprawną kompozycją, odpowiednią treścią, bogatym słownictwem, - przekaz jest uporządkowany interpunkcyjne na końcu wypowiedzeń. - opanował w stopniu dostatecznym - samodzielnie rozpoznaje części mowy i określa ich formę, - zna liczebnik, wykrzyknik, - w miarę poprawnie analizuje związki wyrazowe, - wyodrębnia i nazywa podstawowe części zdania, - sporządza wykres zdania pojedynczego, - określa cechy głosek: dźwięczność, nosowość, miękkość. - opanował w stopniu dobrym - rozumie i rozpoznaje temat i końcówkę w odmianie wyrazu, - zna pojęcie oboczności głosek na prostych przykładach, - zna partykułę, rodzaje zaimków, - rozumie stosunki współrzędności i podrzędności zespołów składniowych, 16
Ocena bardzo dobra Ocena celująca środki stylistyczne, - odróżnia wiersz stroficzny od ciągłego. - zna cechy gatunkowe bajki, legendy, powieści i potrafi zaliczyć utwór do określonego gatunku, - we własnym opowiadaniu wprowadza elementy opisu, dialogu, - samodzielnie dostrzega ogólny sens utworu, przesłanie ideę, temat, - samodzielnie ocenia i motywuje postępowanie bohaterów. czytelny, wszystkie elementy powiązane w logiczną całość. - umiejętnie wprowadza dialog do opowiadania, - poprawnie samodzielnie redaguje sprawozdanie z częścią komentującą, - różnicuje wypowiedzi w zależności od adresata, - zajmuje stanowisko w rozmowie, używając odpowiednich argumentów, - buduje wypowiedź bogatą pod wzgl. leksykalnym i składniowym. - wykazuje zainteresowanie przedmiotem, - czyta i zna dodatkowe teksty, - orientuje się w zagadnieniach języka, literatury i kultury, bardziej niż wymaga tego program, - jest aktywny, bierze udział (z dobrymi wynikami) w konkursach szkolnych i pozaszkolnych. - rozumie pojęcie zdania złożonego współrzędnie i podrzędnie, - odróżnia związek główny od związków pobocznych, - zna rodzaje określeń (części zdania: przydawka, dopełnienie, okolicznik), - rozumie pojęcie związku zgody, rządu i przynależności, - sporządza wykres zdania pojedynczego i złożonego, - rozumie pojęcie akcentu (przykłady). - opanował w stopniu bardzo dobrym - całkowicie poprawnie analizuje i stosuje związki wyrazowe w zdaniach, - samodzielnie rozpoznaje wszystkie części zdania i części mowy, - dokładnie analizuje zdanie złożone, - zna wyjątki od podstawowej zasady akcentowania. 17
18