Centrum Języka i Kultury Polskiej w Świecie Wydział Polonistyki Uniwersytet Jagielloński NAUCZANIE JĘZYKA POLSKIEGO JAKO OBCEGO DWUSEMESTRALNE STUDIA PODYPLOMOWE
ZJAZDY: 10 11 12 października 2014 24 25 26 października 2014 7 8 9 listopada 2014 21 22 23 listopada 2014 5 6 7 grudnia 2014 19 20 21 grudnia 2014 9 10 11 stycznia 2015 23 24 25 stycznia 2015 Sesja 29 stycznia 10 lutego 2015 HARMONOGRAM ZAJĘĆ I SEMESTR ROK AKADEMICKI 2014/2015 ZAJĘCIA: piątek 16.30 18.00 18.15 19.45 sobota 10.00 11.30 11.45 13.15 14.30 16.00 16.15 17.45 niedziela 9.00 10.30 10.45 12.15 I SEMESTR Lp. Nazwa przedmiotu Prowadzący Liczba Forma ECTS godzin zaliczenia 1. Metodyka nauczania dr hab. A. Seretny 15 egzamin 2 podsystemów języka (wymowy, pisowni, gramatyki, słownictwa) 2. Metodyka nauczania mgr J. Machowska 30 zaliczenie 4 podsystemów języka (wymowy, pisowni, gramatyki, słownictwa) 3. Gramatyka opisowa języka dr hab. W. Stefańczyk 30 egzamin 6 polskiego jako obcego 4. Język polski na tle języków dr hab. P. Turek 15 egzamin 4 europejskich podstawy gramatyki kontrastywnej 5. Język polski w Europie prof. dr hab. W. Miodunka 15 egzamin 4 i w świecie 6. Kultura w nauczaniu języka dr hab. P. Gębal 15 egzamin 4 polskiego 7. Praktyki dydaktyczne 30 zaliczenie 6
OPIS ZAJĘĆ Język polski w Europie i w świecie Celem zajęć jest zapoznanie studentów z historią i uwarunkowaniami używania języka polskiego jako drugiego/ obcego poza granicami Polski. Studenci powinni powiązać znane im fakty z historii Polski i literatury polskiej z historią i socjologią języka polskiego poza granicami naszego kraju. Język polski na tle języków europejskich Założeniem wykładu jest przedstawienie języka polskiego na tle wybranych języków europejskich (a także niektórych nieindoeuropejskich) oraz omówienie ważniejszych zjawisk fonologicznych i morfologicznych polszczyzny w ujęciu kontrastywnym. W prezentacji nacisk położony jest na te cechy wspólne polszczyzny, języków słowiańskich oraz pozostałych języków indoeuropejskich, które ułatwią przyswojenie tego języka cudzoziemcom. W trakcie wykładu omawiane są też główne różnice morfologiczne i fonologiczne, na które należy zwrócić uwagę w dydaktyce języka polskiego jako obcego oraz ukazane zostaną podstawowe problemy, jakie napotykać będą cudzoziemcy w trakcie nauki języka polskiego. Gramatyka opisowa języka polskiego jako obcego Celem zajęć jest zapoznanie słuchaczy z podstawową wiedzą z zakresu językoznawstwa polonistycznego ze szczególnym uwzględnieniem aspektu glottodydaktycznego. Uzyskana wiedza merytoryczna ma z założenia pomagać słuchaczom w wykonywaniu zawodu nauczyciela języka polskiego jako obcego. Metodyka nauczania podsystemów języka polskiego jako obcego Blok wykładów i ćwiczeń poświęcony zarówno zagadnieniom teoretycznym, jak praktycznym związanym z nauczaniem podsystemów języka polskiego, czyli wymowy, pisowni, słownictwa oraz gramatyki. Poza niezbędną wiedzą teoretyczną, umożliwiającą zrozumienie mechanizmów opanowywania poszczególnych składników kompetencji lingwistycznej, uczestnicy zajęć będą mogli się zapoznać z atrakcyjnymi i dostosowanymi do poziomu zaawansowania uczących się technikami wprowadzania, utrwalania i powtarzania materiału językowego. Zajęcia praktyczne mają na celu: zapoznanie słuchaczy z elementami planowania dydaktycznego na poziomie podsystemów języka; wykształcenie umiejętności integracji treści nauczania z zakresu kompetencji lingwistycznej w tok zajęć ukierunkowanych na rozwijanie sprawności językowych. Kultura w nauczaniu języka polskiego jako obcego Celem zajęć z przedmiotu Kultura w nauczaniu języka polskiego jako obcego jest nabycie przez studentów umiejętności wykorzystywania treści kulturowych na zajęciach z języka polskiego jako obcego i łączenia ich z nauczaniem sprawności i podsystemów. Nawiązują również do teorii nauczania kultury, przede wszystkim w zakresie dyskusji wokół istniejących programów. Ćwiczenia prezentują polską kulturę w kontekście interdyscyplinarnym studenci powinni dostrzegać związki między różnymi dziedzinami sztuki (korespondencja sztuk) a nauczaniem języka i stosować je na zajęciach z cudzoziemcami. Założeniem zajęć jest doskonalenie umiejętności spójnego łączenia treści glottodydaktycznych, kulturowych i językowych w ramach zajęć z obcokrajowcami.
WYKŁADOWCY: Dr hab. Przemysław E. Gębal absolwent Instytutu Filologii Germańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego, dodatkowo studiował filologię włoską i romańską na Freie Universität w Berlinie oraz na Universite Paris III (La Sorbonne Nouvelle). W roku 2005 obronił na Uniwersytecie Jagiellońskim rozprawę doktorską poświęconą realiom i kulturze w nauczaniu języków niemieckiego i polskiego jako obcych. Adiunkt w Zakładzie Glottodydaktyki Instytutu Lingwistyki Stosowanej UW i w Katedrze Języka Polskiego jako Obcego UJ. Autor szeregu artykułów z zakresu dydaktyki i metodyki nauczania języków polskiego i niemieckiego jako obcych oraz podręczników i materiałów dydaktycznych do ich nauki. Rzeczoznawca MEN ds. podręczników do języka niemieckiego. W swojej obecnej działalności naukowej i dydaktycznej koncentruje się na kształceniu nauczycieli języków obcych oraz aspektach tzw. glottodydaktyki porównawczej. Mgr Joanna Machowska jest absolwentką filologii polskiej UJ, językoznawcą. Po studiach pracowała w szkole języka angielskiego International House ucząc anglojęzycznych lektorów. Od 1991 roku uczy w Szkole Języka i Kultury Polskiej na kursach letnich, jest również koordynatorem tych kursów. Od 1993 jest związana z Centrum Języka i Kultury Polskiej w Świecie. Od 2001 roku pracowała przy organizacji kursów języka polskiego dla studentów programu Erasmus. Od 2006 roku jest koordynatorem programu Erasmus ds. języka polskiego. W latach 2005 2006 brała udział w pracach nad programami do nauki języka polskiego dla uchodźców z Czeczenii i w szkoleniach wolontariuszy kandydatów na lektorów. Jest współautorką koncepcji podręcznika do nauki języka polskiego dla Ukraińców. Jest również współautorką ćwiczeń zamieszczonych w Internecie, które stanowią część telewizyjnego programu do nauczania języka polskiego jako obcego Profesor Smok i przyjaciele. W 2010r. wydała zbiór ćwiczeń do gramatyki dla poziomu A1 Gramatyka? Dlaczego nie?, natomiast w 2012r. zbiór ćwiczeń dla poziomu A2 Gramatyka? Ależ tak!. Jest również współautorką Programów nauczania języka polskiego jako obcego. Poziomy A1 C2 (2011). Specjalizuje się w nauczaniu gramatyki na poziomach niższych A1 i A2. Prof. dr hab. Władysław T. Miodunka, profesor językoznawstwa stosowanego w UJ. Od roku 1973 zajmuje się nauczaniem języka polskiego jak obcego zarówno w Polsce, jak i za granicą. Prowadził zajęcia w Université do Toulouse Le Mirail (Francja, 1973 1977), Wayne State University, Detroit (USA, 1980 1981), University of Adelaide (Australia, 1986), Stanford University, Palo Alto (USA, 1988 1990), Universidade Federal do Paraná, Kurytyba (Brazylia, 1995, 1996), Uniwersytecie im. Łomonosowa w Moskwie (Rosja, 1998). W 1997 r. otrzymał dyplom Ministra Spraw Zagranicznych za zasługi w popularyzowaniu języka i kultury polskiej za granicą. Od 2003 r. kieruje Państwową Komisją Poświadczania Znajomości języka Polskiego jako Obcego. Jest autorem i wydawcą wielu książek. Najważniejsze prace poświęcone nauczaniu języka polskiego jako obcego to: Język polski w świecie [red., 1990], Język polski jako obcy. Programy nauczania na tle badań współczesnej polszczyzny [red., 1992], Masters, Teachers and Pupils. Polish Education Abroad [1994], Nauczanie języka polskiego jako obcego [red., 1997]; Polska po polsku [z J. Wróblem, 1986], Prononciation polonaise pour les francophones [1987], Cześć, jak się masz? A polish Language Textbook for Beginners, część I i II [wyd. V z CD, 2002 2005], Uczmy się polskiego [podręcznik do programu wideo, 1996]. Wieloletni dyrektor Centrum Języka i Kultury Polskiej w Świecie. W latach 2002 2008 pełnił funkcję prorektora UJ. Dr hab. Anna Seretny, adiunkt w Katedrze Języka Polskiego jako Obcego, absolwentka filologii angielskiej UJ. Autorka licznych artykułów z zakresu metodyki nauczania języka polskiego jako obcego, monografii Definicje i definiowanie (1998) i Kompetencja leksykalna uczących się języka polskiego jako obcego w świetle badań ilościowych (2011) oraz podręczników do nauki języka, m.in. Kto czyta nie błądzi (2006), Per aspera ad astra (2008), A co to takiego? (2003). Wraz z E. Lipińską napisała dwie książki ABC metodyki nauczania języka polskiego jako obcego (2005) oraz Między językiem obcym i ojczystym (2012). Współredagowała m.in. Z zagadnień dydaktyki języka polskiego jako obcego (2006), W poszukiwaniu nowych rozwiązań (2008). W swojej pracy badawczej zajmuje się badaniami kompetencji leksykalnej uczących się polszczyzny, analizą leksykalnej dostępności tekstów pisanych i mówionych oraz uwarunkowaniami efektywnej inferencji leksykalnej.
Dr hab. Wiesław Tomasz Stefańczyk, adiunkt w Katedrze Języka Polskiego jako Obcego, jest absolwentem filologii polskiej UJ oraz językoznawczych studiów doktoranckich UJ. Pracował jako lektor języka polskiego na Węgrzech (Pécs, Debreczyn) oraz w Estonii (Tartu, Tallinn). Jest autorem ponad 60 publikacji, w tym sześciu książek: Język Polonii węgierskiej. Ujęcie typologiczne, 1995, Gramatyka opisowa języka polskiego. Lengyel alaktan, 1996, Po tamtej stronie Tatr, 1998 (współautor), Słownik estońsko polski, 2000 (współautor), Poola keel. Podręcznik języka polskiego dla Estończyków, 2000 (współautor), Kategoria rodzaju i przypadka polskiego rzeczownika. Próba synchronicznej analizy morfologicznej, 2007). W swej działalności naukowej zajmuje się językoznawstwem polonistycznym oraz porównawczym, głównie węgiersko polskim oraz ugrofińskim. Dr hab. Przemysław Turek językoznawca, adiunkt w Centrum Języka i Kultury Polskiej w Świecie UJ, wykładowca w Katedrze Bliskiego i Dalekiego Wschodu UJ, absolwent filologii polskiej (1985) i filologii orientalnej (1990). Doktorat w 2000 r. W latach 1985 86 stypendysta rządu polskiego w Arabic Teaching Institute for Foreigners w Damaszku (Syria). W latach 1988 1989 tłumacz języka arabskiego w Polimex Cekop Ltd w Libii. W latach 1996 1997 wykładowca języka i kultury polskiej na Uniwersytecie Stanforda (Stanford, USA), a w latach 1997 1998 na Uniwersytecie Rutgersa w Nowym Brunszwiku (USA), 2000 2006 koordynator programu językowego Socrates Erasmus, 2005 2007 Sekretarz Państwowej Komisji Poświadczania Znajomości Języka Polskiego jako Obcego; od 2005 członek Zespołu Autorów i Egzaminatorów przy Państwowej Komisji Poświadczania Znajomości Języka Polskiego Jako Obcego. Autor książek: Słownik zapożyczeń pochodzenia arabskiego w polszczyźnie (2001), Od Gilgamesza do kasydy. Poezja semicka w oryginale i w przekładzie (2010); współautor polskiej wersji multimedialnego programu nauczania języka polskiego jako obcego na poziomie A1 w ramach projektu Oneness i artykułów dotyczących zagadnień językoznawczych (zarówno polonistycznych jak i orientalistycznych) oraz kultury i polityki Bliskiego Wschodu; przedstawiciel strony polskiej (UJ) w dwu międzynarodowych programach dotyczących certyfikacji języka macedońskiego jako obcego: Tempus 2007 2008 oraz Tempus 2 od 2009.