Prognozy gospodarcze dla Polski po I kw. 21 Łukasz Tarnawa Główny Ekonomista Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, 13.5.21
Gospodarka globalna po kryzysie finansowym Odbicie globalnej aktywności gospodarczej Konieczne dostosowanie fiskalne 125 pkt. baz. 1 Stawki CDS 5L dla długu krajów strefy euro I. narastanie nierównowag II. kryzys systemowy III. odpowiedź na kryzys systemowy IV. kryzys fin. publicznych 75 5 25 Stabilizacja na globalnych rynkach finansowych gru 7 maj 8 paź 8 mar 9 lip 9 gru 9 maj 1 Grecja Niemcy Belgia Francja Portugalia Hiszpania Holandia Włochy Austria źródło: Reuters Saldo budżetu % PKB -3, -6, -9, -12, -15, źródło: OECD, KE 28 29 21P 214P Grecja strefa euro UK USA 1
Kryzys w Grecji, sytuacja fiskalna w krajach strefy euro Gwałtowny wzrost rentowności obligacji skarbowych i stawek CDS Grecji oraz krajów strefy euro o słabszej sytuacji fiskalnej (Portugalia, Hiszpania, Irlandia), brak możliwości pozyskania finansowania rynkowego przez Grecję Bezprecedensowe działania antykryzysowe w ramach UE Europejski Mechanizm Stabilizacyjny 5 mld EUR + MFW 25 mld EUR; EBC skup obligacji Zapowiedź dalszego zacieśnienia polityki fiskalnej przez kraje strefy euro Portugalia, Hiszpania Portugalia, Hiszpania, Irlandia fundamentalnie zdecydowanie korzystniejsza sytuacja w porównaniu z Grecją Bezprecedensowa pomoc krajów strefy euro w warunkach potencjalnych negatywnych konsekwencji dla sektora bankowego i zdrowszych gospodarek EMU w scenariuszu niewypłacalności Grecji, ryzyko rozlania się kryzysu na strefę euro oraz europejskie rynki wschodzące Poprawa danych ze sfery realnej strefy euro po bardzo silnym pogorszeniu na przełomie 29/21 r. Bazowy scenariusz: uniknięcie niewypłacalności/restrukturyzacji zadłużenia Grecji, silniejszego rozlania się kryzysu, wymóg silnego zaostrzenia polityki fiskalnej oznaczający stagnację gospodarczą 2
Perspektywy krajowej gospodarki a sytuacja fiskalna strefy euro Ograniczony wpływ na prognozy w 21 r. 3, Wzrost PKB w krajach strefy euro w 21 r. Strefa euro - ostrożna prognoza wzrostu gospodarczego na poziomie 1,% dostosowanie gospodarcze w Grecji - mały udział w PKB strefy euro ogółem Polski eksport istotne znaczenie produkcji eksportowej do Niemiec, ograniczony wpływ gospodarek peryferyjnych Ostrożna prognoza wzrostu krajowego PKB na poziomie 2,2%: ujemna kontrybucja eksportu netto (wzrost importu), niższa dynamika wzrostu inwestycji publicznych, niska dynamika wzrostu konsumpcji prywatnej i publicznej, brak silnego ożywienia zatrudnienia i inwestycji przedsiębiorstw (wysoki poziom wolnych mocy wytwórczych) % r/r 1,5-1,5-3, Grecja źródło: Komisja Europejska 3 % r/r 15, Irlandia Hiszpania a Cypr Portugalia a Włochy Malta Słowenia Niemcy Belgia Francja Holandia Austria strefa euro Finlandia Wpływ gospodarki Niemiec na polski eksport Luksembu urg Słowacja 4 2 Silniejszy potencjalny efekt wyższej zmienności krajowego rynku finansowego, przy założeniu stabilizującej się sytuacji w strefie euro ten efekt powinien wygasać Polityka monetarna odsunięcie w czasie perspektywy podwyżek stóp procentowych EBC -15, popyt krajowy Niemiec -2 eksport Polski -3 eksport Niemiec -4 1q98 3q99 1q1 3q2 1q4 3q5 1q7 3q8 21P źródło: MFW, PKO BP SA 3
Perspektywy krajowej gospodarki a sytuacja fiskalna strefy euro Silniejszy wpływ na prognozy długookresowe Kilkuletnia perspektywa słabego wzrostu gospodarczego w warunkach koniecznych dostosowań fiskalnych i strukturalnych w strefie euro, jak również w USA i Wielkiej Brytanii Słabszy popyt zagraniczny, ograniczony napływ kapitału zagranicznego w porównaniu z okresem sprzed kryzysu Skala koniecznych dostosowań fiskalnych w strefie euro wynik pierwotny budżetu wymagany 22-28 29 21 wynik na 211-215 Belgia 3,2-2,3-1,3 2,3 Niemcy 1,2 -,7-2,3 5, Irlandia,9-12,2-8,8 7,2 Grecja -,9-8,5-4, 12,7 Hiszpania 2, -9,4-7,6 6,4 Francja -,2-5,2-5,4 2,8 Włochy 1,8 -,6 -,7 3,4 Holandia 2,2-3, -4, 6,5 Austria 1,6 -,7-1,8 4,5 Portugalia -1,1-6,6-5,5 4,9 Finlandia 5,4-1, -2,6 5,5 strefa euro 1,2-3,5-3,6 2,9 źródło: KE Ryzyka odnośnie skali napływu środków unijnych w ramach nowego budżetu UE 1 Dynamika wzrostu gospodarczego i składowych 2 % r/r % r/r Niepewność odnośnie scenariusza akcesji Polski do strefy euro w kontekście bieżących problemów EMU i reakcji na nie władz UE i w związku z tym ryzyko dla prognozy stóp procentowych, kursu złotego 5, PKB popyt krajowy 1 spożycie indywidualne inwestycje (P) -5, 21 23 25 27 29 211P 213P źródło: GUS, PKO BP SA -1 4
Sektor bankowy po kryzysie finansowym Zagranica wciąż konieczne dostosowania Polska zdrowy sektor bankowy 1 mld USD Sektor bankowy w krajach rozwiniętych 75 5 25 źródło: MFW USA UK EU wymgany wzrost kapitału dla osiągnięcia CAR=1% dla Tier1 wzrost kapitału oczekiwane dalsze straty (21) zrealizowane straty (28-29) Wyniki finansowe sektora bankowego strefy euro wciąż drenowane (gł. z tytułu ryzyka kredytowego), znaczące potrzeby w zakresie podwyższenia bazy kapitałowej Negatywny wpływ kryzysu Grecji na sytuację sektora bankowego (konieczność nadzwyczajnych działań EBC, powrót do instrumentów polityki pieniężnej wspierających stabilność sektora bankowego) 1,,5 -,5-1, żródło: NBP Restrykcyjność polityki kredytowej kredyty mieszkaniowe kredyty konsumpcyjne duże przedsiębiorstwa kredyty długoterminowe prognoza 2Q4 1Q5 4Q5 3Q6 2Q7 1Q8 4Q8 3Q9 2Q1P łagodzenie polityki zaostrzenie polityki 5
Krajowy sektor bankowy - perspektywy Wyzwania - pozyskanie finansowania Znaczący potencjał do wzrostu 1 mld PLN Finansowanie krajowego sektora bankowego 5 mld EUR 5 37,5-5 luka finansowania (depozyty - kredyty) zadłużenie zagraniczne sektora bankowego (P) 25, 12,5-1 źródło: NBP 2 21 22 23 24 25 26 27 28 29 14 mld USD 9 kapitał ogółem kapitał do sektora bankowego kapitał do sektora bankowego krajów ESW Napływ netto kapitału prywatnego na rynki wschodzące 5 % PKB 4 3 Kredyty dla sektora prywatnego (% PKB) Ukraina Estonia Łotwa Polska Litwa Węgry strefa euro 4 2 Czechy Słowacja Bułgaria 1-1 źródło: IIF 23 24 25 26 27 28 29 21P 211P % PKB 1 2 3 4 5 6 6
Dziękuję za uwagę! Łukasz Tarnawa lukasz.tarnawa@pkobp.pl