Podstawowe informacje o konfliktach i sposobach radzenia sobie z nimi.



Podobne dokumenty
lub więcej osób ( bądź też dwie lub więcej grup) spostrzegają, że nie mogą

Co to jest konflikt, kiedy mówimy o konflikcie, co jest jego przyczyną?

Podstawowe umiejętności mediacyjne

Mediacja, jako sposób rozwiązywania sporów. Daria Bernaś Mediacje i negocjacje społeczne Rok II, sem. II, studia II stopnia, stacjonarne

Kreatywny dialog, czy istnieje potrzeba negocjacji? Anna Resler-Maj

Warsztaty na temat negocjacji konfliktów. Spytkowice. 25 stycznia 2006

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy

Akademia Młodego Ekonomisty

Akademia Młodego Ekonomisty

Zasady/procedury postępowania w sytuacjach konfliktowych opracowane przez uczniów, rodziców i nauczycieli w ZPO im. Stefana Batorego w Biskupicach.

Rozwiązywanie sytuacji konfliktowych.

Webinarium: Docenić konflikt cz. I. Źródła konfliktu i strategie postępowania w sytuacjach konfliktowych.

Psychologiczne aspekty mediacji

MATERIAŁY SZKOLENIOWE Rozwiązywanie konfliktów

Podobają nam się mediacje jako sposób rozwiązywania konfliktów!

Jak zapobiegać przemocy domowej wobec dzieci i młodzieży.

PROGRAM ZAJĘĆ ROZWIJAJĄCYCH UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNE DLA DZIECI W WIEKU 8-12 LAT: RAZEM LEPIEJ - realizowany w SP 209

Ona zawsze mówi za dużo i powtarza się nie będę na nią zwracać uwagi

KOMUNIKACJA INTERPERSONALNA SZUKAJ POROZUMIENIA Z DZIECKIEM

KARTA KURSU (realizowanego w module specjalności) Biologia z przyrodą

1. CZYM JEST KONFLIKT

Oferta wywiadówek profilaktycznych oraz warsztatów. Rodzice. lat na rynku. 100% pytanych Klientów poleca nasze usługi

PROGRAM SOCJOTERAPEUTYCZNY - ZAJĘCIA ROZWIJAJĄCE KOMPETENCJE EMOCJONALNO - SPOŁECZNE

Podstawy negocjacji i mediacji

Na potrzeby realizacji projektu Aktywny Student - Aktywny Absolwent

SPOSOBY NA ROZWIĄZYWANIE SYTUACJI KONFLIKTOWYCH Z UWZGLĘDNIENIEM POTRZEB ZDROWIA PSYCHICZNEGO DZIECI I MŁODZIEŻY

Podstawy negocjacji i mediacji

Kodeks Dobrych Praktyk Mediatorów - Standardy prowadzenia mediacji i postępowania mediatora w Wielkopolskim Centrum Arbitrażu i Mediacji

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy

(imię i nazwisko nauczyciela) (przedmiot) (numer programu)

Mediacje na co dzień - negocjacje w rodzinie

OPRACOWAŁA MAŁGORZATA CYBULSKA

KONKURS WIEDZY O MEDIACJACH. Techniki mediacyjne - narzędzie służące rozwiązywaniu konfliktów szkolnych bez przemocy.

Współpraca w zespole i z klientem w sytuacjach stanowiących wyzwanie

KONFLIKTY W RELACJACH SŁUŻBOWYCH I MEDIACJA JAKO SPOSÓB ICH ROZWIĄZYWANIA.

Rodzic w roli mediatora. Rozwiązywanie konfliktów pomiędzy rodzeństwem oraz konfliktów dziecka z rówieśnikami.

PROCES GRUPOWY , Łódź Iwona Kania

Cechy dobrego negocjatora NEGOCJACJE

EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY

Sztuka dialogu i negocjacji. dr Michał Pulit

Asertywność. w wyniku doświadczeń Ŝyciowych ludzie uczą się przyjmować róŝne postawy wobec innych: asertywność, agresja lub pasywność

DZIAŁALNOŚĆ KLUBU MEDIATORA W GIMNAZJUM NR 1 IM. GEN BRONI ST. MACZKA W JAWORZU

Składa się on z czterech elementów:

Rozdział 2. Szacunek dla samego siebie. Rodzice także mają potrzeby Twoje potrzeby są ważne!... 34

Zarządzanie konfliktem w zespole projektowym. Cele oraz główne założenia. Wykład n 1: Program przedmiotu

Regionalny węzeł wsparcia tworzenie sieci doradców wspierających III sektor. Zasady negocjacji

Program szkolenia Praca z rodziną Mediacje rodzinne jako metoda rozwiązywania problemów w rodzinie. Legnica :: Hotel Arkadia*** Dzień

MEDIACJE RÓWIE IE NIC I ZE

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy

Program Profilaktyczno-Wychowawczy Bezpieczna Szkoła. Wstęp

SZTUKA PREZENTACJI GŁÓWNE CELE SZKOLENIA:

MOŻLIWE STRATEGIE MEDIACYJNE

SPIS TREŚCI. Wykaz skrótów / 11 Akty prawne / 11 Periodyki / 11 Inne / 12 Od redaktorów / 13

WPROWADZENIE DO KOMUNIKACJI NEGOCJACJE

Zarządzanie zasobami ludzkimi szkolenie otwarte dla kierowników ośrodków pomocy społecznej oraz powiatowych centrów pomocy rodzinie

Wewnątrzszkolne Doskonalenie Nauczycieli Nowatorskie metody nauczania

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Rodzic w roli mediatora

OFERTA WARSZTATÓW PSYCHOEDUKACYJNYCH DLA SZKÓŁ

Negocjacje i Mediacje jako forma rozwiązywania konfliktów. Przygotowała: Martyna Mierzejewska Łódź 2016r

Etyka kompromisu. Zbigniew Szawarski Komitet Bioetyki przy Prezydium PAN Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego -PZH

Mediacje i sposoby rozwiązywania konfliktów. Zadanie jest finansowane ze środków Ministerstwa Sprawiedliwości

Spory można i warto rozwiązywać bez udziału sądu.

AKADEMIA MŁODEGO EKONOMISTY

MEDIACJA sztuka rozwiązywania konfliktów. Autor: Grethe Nordhelle CZĘŚĆ I ROZUMIENIE I ROZWIĄZYWANIE KONFLIKTÓW

Świetlica socjoterapeutycznadobra praktyka w profilaktyce zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży. Ewa Janik

Wychowanie jest oddziaływaniem pokoleń dorosłych na te, które jeszcze nie dojrzały do życia społecznego. Zmierza ona do wykształcenia i rozwinięcia w

JAK MOTYWOWAĆ DZIECKO DO NAUKI

Osoba, która Ci przekazała tego ebooka, lubi Cię i chce, abyś poświęcał wiele uwagi swojemu rozwojowi osobistemu.

JAK RADZIĆ SOBIE Z NASTOLATKIEM W SYTUACJACH KONFLIKTOWYCH?

EFEKTYWNA KOMUNIKACJA W FIRMIE JAK BYĆ

GRUPY WSPARCIA I GRUPY SAMOPOMOCOWE. Monika Kaźmierczak Fundacja Pracownia Dialogu

Podstawy pomagania. Natura dała nam dwoje oczu, dwoje uszu, ale tylko jeden język po to, abyśmy więcej patrzyli i słuchali, niż mówili.

Program profilaktyczny Społecznej Szkoły Podstawowej Społecznego Towarzystwa Szkoły Gimnazjalnej w klasach I-III w roku szkolnym

STANDARDY SZKOLENIA MEDIATORÓW,

Dzieci w dzisiejszych czasach są tyranami. Stawiają opór rodzicom, pożerają ich jedzenie i tyranizują nauczycieli.

Tytuł : Przyczynyn powstawania i metody rozwiązywania konfliktu.

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy

Karta (sylabus) modułu/przedmiotu

1. Budowanie właściwych relacji z innymi ludźmi:

Rodzic w szkole jak budować pozytywne relacje? Marek Lecko

Wykaz kryteriów do wyboru

GRAŻYNA KOWALCZYK. Zadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

PROGRAM PROFILAKTYKI DLA UCZNIÓW SZKOŁY PODSTAWOWEJ nr 8 im. MIKOŁAJA KOPERNIKA w MALBORKU BEZPIECZNA I PRZYJAZNA SZKOŁA

CZYNNIKI SUKCESU PPG

Kryteria wyboru. Lp. Kryterium Opis kryterium

Ośrodek Kursów i Szkoleń

WYKAZ KRYTERIÓW OCENY DO WYBORU

KONSPEKT ZAJĘĆ Rozwiązywanie konfliktu

Pojęcie negocjacji jest bardzo złożone ponieważ stanowi ono składową procesu komunikacji. Negocjacje będą zatem stanowiły proces komunikowania się, w

Załącznik nr 1 do Specyfikacji. tel faks ops@rzekun.

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy

ROLA TRENERA W SZKOLENIU I WYCHOWANIU MŁODYCH PIŁKARZY ORAZ WSPÓŁPRACA Z RODZICAMI

Komunikacja interpersonalna

Negocjacje w biznesie. Tomasz Poskrobko

Akademia Menedżera GŁÓWNE CELE PROJEKTU:

kilka definicji i refleksji na temat działań wychowawczych oraz ich efektów Irena Wojciechowska

KOMPETENTNY PRZYWÓDCA PODSTAWĄ ROZWOJU BIZNESU

Transkrypt:

Pracownia Psychoedukacji Maria Kazimierczak Maria Kazimierczak Podstawowe informacje o konfliktach i sposobach radzenia sobie z nimi. Według słownikowej definicji konflikt to: 1. «przedłużająca się niezgoda między stronami» 2. «działania zbrojne będące wynikiem takiej niezgody» 3. «różnica między wartościami, postawami itp., której nie sposób usunąć» O konflikcie mówimy, wtedy gdy dwie lub więcej osób, grup, wzajemnie od siebie zależnych spostrzega niemożliwe do pogodzenia różnice interesów, niemożność realizacji ważnych potrzeb lub/ i wartości oraz podejmuje działania, aby te sytuację zmienić. albo: Konflikt jest to interakcja ludzi zależnych od siebie, którzy uważają, że mają niezgodne cele oraz postrzegają siebie nawzajem jako przeszkody w osiągnięciu owych celów (Hocker, Wilmot 1985) 1. Najważniejszą cechą konfliktu jest to, że jest on oparty na interakcji(fink, 1968) 2. Konflikty występują wszędzie tam gdzie ludzie wchodzą ze sobą w relacje. Relacje jakie zachodzą w szkole charakteryzują się tym, że osoby spotykające się ze sobą różnią się od siebie nie tylko np. wiekiem, umiejętnościami, posiadaną wiedzą, doświadczeniem, temperamentem ale też poglądami/sądami(bądź brakiem ich) na określone tematy, hierarchią wartości, świadomością(bądź jej brakiem) dotycząca własnych potrzeb, itd. Tego typu bogactwo sprzyja pojawianiu konfliktów a więc uczenie się( i uczenie innych) ich rozwiązywania winno być jednym z priorytetów szkolnych. Niestety, konflikt w szkole traktowany jest często jako zjawisko, o którym nie należy mówić, który najlepiej ukryć, poczekać aż sam się rozwiążę. Takie postawy najczęściej powodują eskalację (nasilenie) konfliktu bądź pojawienie się nowych problemów, czy sytuacji trudnych. Hauk Diemut 3 w swojej książce Łagodzenie konfliktów w szkole i w pracy z młodzieżą pisze: Praktycy zajmujący się dialogowym rozwiązywaniem konfliktów twierdzą, że ludzie pokazują wciąż powtarzające się, typowe reakcje, jeśli wplątani są w konflikt. Prawie automatycznie ich postępowanie jest zawsze podobne. Prowokują, obrażają i ranią się nawzajem, szukają sprzymierzeńców i przekraczają granice wykorzystując przemoc. Ten mechanizm występuje w jednakowej mierze u 1 Mosty zamiast murów. Podręcznik komunikacji interpersonalnej : praca zbiorowa / pod red. Johna Stewarda. Wyd. 3. Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003. str. 495 2 tamże 3 Hauk Diemut: Łagodzenie konfliktów w szkole i w pracy z młodzieżą: Poradnik do treningu mediacji Kielce: "Jedność",2002

dzieci, młodzieży i dorosłych, w małżeństwach i między politykami. Wraz z pogłębieniu konfliktu druga osoba przestaje być spostrzegana jako wrażliwy człowiek. Staje się raczej tarczą strzelniczą w którą można celować. Najważniejszą przyczyną udaremnienia ludzkich dążeń jest konflikt: a) wewnętrzny gdy człowiek dąży jednocześnie do zaspokojenia sprzecznych celów b) zewnętrzny z reguły ma charakter interpersonalny; jest to sprzeczność pomiędzy dążeniami jednostki a dążeniami innych ludzi. W szkole szczególne znaczenie ma konflikt pomiędzy potrzebą bezpieczeństwa, a potrzebą wolności. Jeżeli człowiek, nie potrafi rozwiązać konfliktu, często uruchamia pewne mechanizmy obronne. Mechanizmy obronne są to nawykowe metody radzenia sobie sytuacjami trudnymi. Ich celem jest: - redukcja poziom lęku, który powstaje w określonej sytuacji - ochrona poczucia godności pozwalającej utrzymać satysfakcjonującą daną osobę samoocenę - łagodzenie objawów konfliktów nie rozwiązanie ich. Najczęstszymi przyczynami konfliktów są: 1. Niezaspokojone potrzeby; 2. Błędy w komunikacji ; - stosowanie barier komunikacyjnych - osądzanie, krytykowanie, obrażanie, rozkazywanie, oskarżanie, grożenie, odwracania uwagi, pocieszanie, moralizowanie - nadmierna generalizacja - nadmierne uogólnienie (np. wszyscy ludzie, każdy człowiek, z Tobą tak zawsze ) - niewłaściwe zrozumienie w czasie rozmowy intencji partnera - - nieumiejętność parafrazowania wypowiedzi tj. sprawdzania czy to co usłyszeliśmy jest tym zgodne z intencja mówiącego - brak umiejętności odzwierciedlania wczuwania się w emocje współrozmówcy, empatyzowania z nim - niespójność w wypowiedziach np. niespójność komunikatów werbalnych z niewerbalnymi 3. Funkcjonowanie w określonej roli społecznej, wyznaczającej sposób zachowania i wpływającej na system wartości, spostrzeganie itd. 4. Konieczność (potrzeba) podtrzymaniem pozytywnej samooceny - "wyjście z twarzą" z sytuacji sporu taka postawa często prowadzi do eskalacji konfliktu. Wyróżnia się następujące rodzaje konfliktów wartości - dotyczących etyki, ideologii, postrzeganiem własnego ja, interpersonalny związany z silnymi trudnymi emocjami, stereotypami, błędną percepcją, nieefektywną komunikacją, manipulacją, zachowaniami odwetowymi. informacyjny - dotyczący braku danych, niepełnych danych, fałszywych danych, błędnego zrozumienie, różnych punktów widzenia strukturalny związany z określoną sytuacją, podziałem ról i obowiązków, ograniczeniami czasu i miejsca, nierówną kontrolą zasobów, nierównym rozkładem sił

interesów - rzeczowych (pieniądze, czas, dobra itp.), proceduralnych(regulaminy, sposoby itp.), psychologicznych(np. zaufanie, sprawiedliwość, szacunek, uznanie, bezpieczeństwo itd.) Zachowania i postawy sprzyjające powstawaniu konfliktów tzw. detektory konfliktu Ludzie często prezentują takie sposoby zachowań, które z dużym prawdopodobieństwem mogą być powodem pojawienia się sporu. Ich znajomość jest przydatna w wykrywaniu konfliktu, który jeszcze się nie ujawnił. Są to - skupianie się na błędach drugiej osoby; - złośliwe i ironiczne komentarze dotyczące osoby lub działań, często w formie aluzji; - prowokowanie impulsywnych zachowań adwersarza - występowanie formalizmu we wzajemnych kontaktach, brak cierpliwości, drażliwość oraz brak tolerancji nawet na drobne błędy; - podkreślanie różnic i odrębności we wzajemnych relacjach; - atakowanie przewidywanych(wyobrażonych) działań partnera; - lekceważenie planów i propozycji drugiej osoby, brak zgody na jakąkolwiek propozycję; - uparte trzymanie się własnego zdania - gwałtowna jego obrona w przypadku kontrargumentacji ze strony drugiej osoby ; - zarzucanie drugiej osobie złej woli, nieczystych intencji; - przejawianie nieufności oraz gotowości do zachowań obronnych oraz ofensywnych w kontakcie. Teoria konfliktu wskazuje na występowanie w konflikcie określonych faz. FAZA I faza oparta na przeczuciach. Każda ze strony zaangażowanych w konflikt czuje dyskomfort we wzajemnych relacjach coś się dzieje, "coś jest nie tak" Charakterystyczne dla tej fazy są drobnych napięcia W tej fazie pojawiają się zachowania, opisane wyżej jako detektory konfliktu. FAZA II pojawia się wyraźna wzajemna wrogość Jest to okres wzajemnych zarzutów, negatywnych uwag oraz ocen, zwiększa się liczba i intensywność stosowanych detektorów. FAZA III - kulminacja. Pojawiają się silne emocje np. nienawiść, wrogość, zawiść, żal itd. Tego typu emocje mogą prowadzić zachowań silnie agresywnych a nawet do przemocy(emocjonalnej a czasami fizycznej) Ta faza trwa krótko. Warto pamiętać, że w tej fazie do stron nie docierają żadne argumenty. FAZA IV tzw. wyciszanie W sytuacji kiedy strony są ze sobą w jakiejś zależności i żadna z nich nie zrezygnowała z relacji( nie zerwała jej) istnieje możliwość przejścia, przez zdystansowanie się do emocji, do faktów i próby rozważenia problemu. FAZA V porozumienie. Polega na konfrontacji stanowisk oraz budowaniu współdziałania. przez przyjrzenie się wzajemnym interesom/potrzebom W tej fazie ważna jest gotowość do dialogu, dająca szanse na rozwiązanie kwestii spornej

Oczywiście nie we wszystkich konfliktach można wyraźnie oddzielić poszczególne fazy, Często łączą się one ze sobą, a czasami, zwłaszcza wtedy gdy konflikt jest gwałtowny, trudno wyróżnić kolejność następujących po sobie faz Sposoby działania w sytuacji konfliktu. Nastawienie na siebie walka współpraca kompromis unikanie dostosowanie Nastawienie na innych Unikanie - zakłada brak zainteresowania udziałem w konflikcie w sposób aktywny. Polega na ignorowaniu konfliktu, odraczaniu rozwiązań "na potem"(często z powodu przekonania, że konflikt jest zjawiskiem złym ). Osoby, które preferują ten sposób radzenia sobie z konfliktem wolą wycofać się z konfliktu niż ponieść jakiekolwiek koszty emocjonalne z nim związane. Unikanie ma sens w sytuacjach, kiedy przedmiot konfliktu jest czymś nieistotnym lub kiedy jest mała szansa na rozwiązanie konfliktu; Dostosowanie (Łagodzenie) - rezygnacja z własnych interesów na rzecz interesów strony przeciwnej. Powodem takiej postawy może być np. obawa o zmiany na gorsze w relacji ze strona przeciwną. Służy wtedy gdy np. przedmiot sporu jest istotny dla przeciwnej strony a dla nas nie. Walka (Dominacja/Konkurencja/Rywalizacja) traktowanie konfliktu w kategoriach wygranyprzegrany, gdzie wygrana jest sukcesem, zaś przegrana porażką. Styl ten skupia się, przede wszystkim na własnym dobru i dążeniem do jego realizacji pomimo i wbrew dążeniom drugiej strony często z wykorzystaniem siłowych metod realizacji własnych celów. Kompromis - rezygnacja z części własnych interesów w zamian za podobną rezygnację drugiej strony. Styl reagowania na konflikt w którym każda ze stron może coś zyskać oraz coś stracić. Poszukiwanie takich rozwiązań w których każda ze stron z czegoś rezygnują i coś dostaje.

Rozwiązanie kompromisowe może spowodować powrót do źródeł konfliktu, gdyż jest zwykle odroczeniem momentu konfrontacji. Czasami, zwłaszcza w sytuacji presji czasu, może zadowolić strony sporu i pozwolić na dokładniejszą analizę problemu. Współpraca/Kooperacja - poszukiwanie wspólnie z drugą stroną możliwości jednoczesnej realizacji najważniejszych interesów obu stron. która wiążę się z wolą zaakceptowania interesów drugiej strony konfliktu bez rezygnacji z własnych interesów. Styl ten zakłada że należy szukać rozwiązania, które usatysfakcjonuje obie strony konfliktu; Analiza własnego stylu radzenia sobie z konfliktem jest bardzo ważna, szczególnie na początku rozwiązywania konfliktu - to ona powinna rozpoczynać proces rozwiązywania wszystkich konfliktów. Co pomaga a co przeszkadza w rozwiązywaniu konfliktów? W rozwiązaniu konfliktów pomagają(zalety konfliktów): Poczucie własnej wartości Solidarne zachowanie Umiejętność posługiwania się argumentami Szukanie sprzymierzeńców Naprzemienne wygrywanie i przegrywanie Odwaga Odgraniczanie się od innych Czerpanie radości z bezkonfliktowych okresów Podsycaniu konfliktów sprzyjają(wady konfliktów); Wrogość Nieufność Brak koncentracji Ochłodzenie uczuć Brak sukcesów Brak uwagi na słowa innych, zamiast uważnego słuchania Złe stosunki z innymi Tchórzostwo Zawiść i zazdrość Korzyści z konfliktów: Konflikt może być okazją do konstruktywnych zmian. Pozwala na uświadomienie sobie: - swoich mocnych i słabych stron, - potrzeb - wyrażania emocji i sposobów radzenia sobie z tymi trudnymi - własnego stylu komunikacji : Jak komunikuję się z innymi? Jakie błędy komunikacyjne popełniam? Co mogę zmienić? - stylu radzenia sobie z sytuacjami konfliktowymi: Jak reaguję w sytuacjach konfliktowych? Jak sobie z tymi sytuacjami radzę? Co mogę zmienić, aby mój sposób radzenia z sytuacjami trudnymi mógł być bardziej efektywny?

Konflikt pozwala także na poznanie zachowań innych ludzi. Jego efektywne rozwiązanie sprzyja budowaniu satysfakcjonujących relacji, pozwala na rozluźnienie utartych zwyczajów, sztywnych schematów zachowań i może mieć wpływ na poprawę relacji w zespole Wśród pozytywnych funkcji konfliktu często wymienia się także to, iż: - pozwala na otwarte określenie ukrywanych wcześniej różnic. - sprzyja zdefiniowaniu, które problemy są ważne, a przez to pomaga w ustaleniu priorytetów; - dzięki konfliktowi osoby bardziej realistycznie oceniają siebie i innych. Gdy nie podejmuje się prób rozwiązywania konfliktu może pojawić się: - potęgowanie procesów rywalizacyjnych; - błędy w percepcji i uprzedzenia; - nieskuteczna komunikacja; - brak jasności omawianych kwestii; - usztywnienie stanowisk; - zwiększenie różnic i zminimalizowanie podobieństw; - eskalacja konfliktu. Negocjacje Negocjacje 4 to proces, w którym uczestniczą strony o przeciwstawnych (skonfliktowanych) stanowiskach w celu zaspokojenia swoich potrzeb. Proces ten polega na porozumiewaniu się, przedstawianiu i argumentowaniu swoich stanowisk, przekonywaniu, dowiadywaniu się, jakie jest stanowisko strony przeciwnej, oraz na dochodzeniu do porozumienia i osiąganiu gwarancji, że wypracowane porozumienie będzie realizowane. Podstawowe reguły negocjacji nastawionych na współpracę - Oddziel ludzi od problemów - Koncentruj się na interesach a nie stanowiskach - Formułuj pytania przed odpowiedziami(nie przewiduj odpowiedzi przed zadaniem pytania) - Poszukaj rozwiązań dających korzyści obu stronom. - Nazywaj osiągnięcia w negocjacjach. Interes to motyw (potrzeba) postępowania Dlaczego tak mi na tym zależy? Dlaczego tego chcę? Stanowisko to cel postępowania Co chcę osiągnąć? Kolejność etapów w negocjacji - jej przestrzeganie sprzyja współpracy 1. Ustalenie reguł postępowania 2. Nazwanie interesów 4 Marek Grondas, Rozwijanie umiejętności wychowawczych; materiały dla nauczycieli i dyrektorów szkół. Szkolenie realizowane przez STO w ramach Programu Aktywizacji Obszarów Wiejskich (PAOW), Kraków 2004

- Swoich - Drugiej strony - Wspólnych - Sprzecznych 3. Zdefiniowanie problemów 4. Poszukiwanie rozwiązań 5. Sprawdzenie czy osiągnięte porozumienie jest możliwe do zrealizowania, sprawdzenie realności porozumienia. Mediacje to taki proces rozwiązywania konfliktu, w którym oprócz stron konfliktu uczestniczy trzecia osoba pomagająca dojść do porozumienia. Podstawowe zasady mediacji - Dobrowolność - strony muszą wyrazić chęć na udział w spotkaniu mediacyjnym. Zasada ta oznacza także możliwość zrezygnowania na każdym etapie mediacji. - Bezstronność - strony mają takie same prawa i są traktowane jednakowo przez mediatora. - Poufność - nie ujawnianie niczego na zewnątrz. - Neutralność - mediator nie narzuca stronom własnych rozwiązań, do niego dochodzą same strony. - Akceptowalność - oznacza zaakceptowanie przez strony osoby mediatora oraz reguł i procedury postępowania mediacyjnego. - Fachowość - mediator musi posiadać wiedzę oraz umiejętność posługiwania się nią w praktyce zgodnie z dobrem i interesami stron. - Okazywanie szacunku - mediator musi stworzyć odpowiednie i bezpieczne warunki do rozmów. Etapy mediacji: - Wprowadzenie do mediacji - Wysłuchanie stron - Definiowanie kwestii - Ujawnienie i zrozumienie potrzeb stron (wymiana) - Poszukiwanie i negocjowanie rozwiązań - Tworzenie ugody mediacyjnej (planu działania) Przebieg mediacji: - zgłoszenie się do mediatora, - indywidualne spotkanie mediatora z każdą ze stron konfliktu celem przedstawienia stronom zasad mediacji, - mediacja właściwa, czyli spotkanie obu stron w obecności mediatora, - rozmowa dążąca do rozwiązania konfliktu i dojścia do ugody, - porozumienie i podpisanie ugody przez strony.

Dyrektywy dotyczące postępowania mediatora 5 - zapoznaj się z sytuacją obu stron przed przystąpieniem do mediacji, - na początku ustalcie wspólne zasady, - upewnij się czy strony akceptują Ciebie jako mediatora, - interweniuj tylko w kwestiach formalnych, - okazuj swoja neutralność, - nie zabieraj głosu zbyt często, - zapewnij strony o pełnej dyskrecji, - dbaj o dyscyplinę czasową, - zaangażuj strony we wspólne, nawet drobne zadania, - zbieraj fakty - dokonuj podsumowania dotychczasowych ustaleń - w razie potrzeby rozmawiaj z każda ze stron na osobności potwierdź zgodę obu stron na takie spotkania, - zbieraj proponowane przez strony rozwiązania, nazywaj je ale nie narzucaj żadnego z nich, - doceniaj i wyrażaj zadowolenie z postępów, - staraj się aby strony osiągnęły porozumienie najpierw w mniej ważnych zagadnieniach. Zbiór powyższych informacji jest próbą uporządkowania podstawowej wiedzy na temat konfliktu i sposobów jego rozwiązania. Ma też zachęcić wszystkich, którzy będą zajmować się promowaniem i wdrażanie idei Porozumienia w szkole do traktowania konfliktów (codziennych rzeczywistości szkolnej) jako źródła zmiany. 5 (na podstawie : S. Chełpa, T. Witkowski Psychologia konfliktów, 2004)