Dylematy Strategii Rozwoju Województwa Dolnośląskiego do 2020 Janusz Zaleski Wrocławska Agencja Rozwoju Regionalnego Komitet Sterujący SRWD, Wrocław, 16 stycznia 2012r.
Program prezentacji 1. Trendy rozwojowe Dolnego Śląska 2. Uwarunkowania nowej SRWD 3. Wybrane dylematy Strategii 4. Podsumowanie = WYZWANIA
PKB na mieszkańca w odniesieniu do UE27=100 w latach 1997-2009 (1) Województwo 1997 2008 2009 Zmiana Mazowieckie 62,9 89,9 97,3 +34,4 Śląskie 49,9 61,6 65,2 +15,3 Wielkopolskie 46,3 59,5 64,6 +18,3 Dolnośląskie 46,0 61,3 66,3 +20,3 Zachodniopomorskie 44,3 51,7 53,4 +9,1 Pomorskie 43,5 54,1 59,2 +15,7 Lubuskie 40,5 48,9 51,9 +11,4 Opolskie 40,1 48,3 49,7 +9,6 3
Projekt krajowy brutto na km2 Bank Światowy Reshaping Economic Geography 4
Produkt krajowy brutto na km2 Bank Światowy,Reshaping Economic Geography 5
Dolny Śląsk w UE (237 na 271 PKB per capita) Wskaźnik Produktywność w usługach i przemyśle w 2007 (6 klas) Jakość rządów w 2009 (5 klas) Gospodarstwa domowe z dostępem do szerokopasmowego Internetu w 2009 (6 klas) Indeks konkurencyjności w 2010 (6 klas) Udział ludności w wieku 30-34 z wykształceniem wyższym w 2008 (5 klas) Wydatki na B+R w 2007 (5 klas) Wskaźnik bezrobocia w 2008 (5 klas) Udział ludności zagrożonej ubóstwem w 2008 (5 klas) Indeks regionalnej innowacyjności w 2006 (5 klas) Klasa 6 5 3 4 3 5 5 3 4 Źródło: Investing in Europe s future. Fifth report on economic, social and territiorial cohesion, European Commission, Brussels, November 2010
Analiza porównawcza Dolny Śląsk vs. małe państwa UE i regiony PL Populacja powierzchnia (km kwadratowe) PKB per capita w euro Bezrobocie w tysiącach Stopa bezrobocia w % 2011 2011 2009 2011 Q3 2011 Q3 Słowacja 5 435 273 49 035 11 600 358,2 13,1 Mazowieckie 5 242 911 35 559 13 030 219 8,0 Śląskie 4 635 882 12 331 8 726 213 9,9 Wielkopolskie 3 419 426 29 826 8 648 129 8,3 Litwa 3 244 601 62 678 8 000 239,8 14,8 Dolnośląskie 2 877 840 19 948 8 873 128 9,9 Łotwa 2 229 641 62 290 8 200 165,3 14,4 Pomorskie 2 240 319 18 293 7 919 73 7,8 Lubelskie 2 151 895 25 121 5 466 98 8,8 Słowenia 2 050 189 20 141 11 600 80,2 7,9 Estonia 1 340 194 43 432 10 300 77 10,9 Źródło: GUS & EUROSTAT
PKB per capita PL=100 (2009 r.) 87.9 97.3 73.8 73.7 84.7 85.4 106.3 160.1 91.3 67.2 109 81.7 107.2 77.6 85.8 68.5
Zmiany PKB per capita 1999-2009 -7.7-9.5-1.5-3.9-0.7 3.4-3.3 4.2 0.5-1.3 2.5 2.3 1.1-1.5 2-3.7
Stopa bezrobocia w roku 2011 II kwartał 7.8 9 11.2 11.5 8.3 10.1 8.3 8 8.5 8.8 9.9 8.9 11.9 8.6 12.8
Zmiany stopy bezrobocia 1999-2011 Q3 według BAEL -8.5-6.2-13 -4.3-3.3-7.7-3.3-3.4-5 -3.6-6.9-5.3-2.9-3 -3.1-2.4
PKB per capita w PPS UE27=100 (2008 r) 53 42 51 41 49 89 59 48 52 39 60 45 48 61 39 49
Wstępne prognozy Poziom PKB per capita w 2015 (UE27=100) - HERMIN Źródło: WARR, 2010r.
Dolny Śląsk w Polsce PKB per capita 2 miejsce Bezrobocie 7 miejsce (11 miejsce BAEL) Wrocław 3 metropolia w Polsce Studenci i absolwenci 4 miejsce Inwestycje zagraniczne 2 miejsce
% Poziom PKB na 1 mieszkańca w PPS (UE 27=100) w latach 2004-2020 85 80 75 70 65 60 55 50 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 WARR IBnGR IBS EUROSTAT Źródło: Opracowanie WARR na podstawie raportów WARR, IBnGR, IBS oraz danych GUS.
PODSUMOWANIE JESTEŚMY POWYŻEJ ŚREDNIEJ W KRAJU I MAMY STOSUNKOWO NISKĄ POZYCJĘ W RANKINGU REGIONÓW EUROPY 2014-2020 OSTATNIE TAK ZNACZĄCE WSPARCIE ROZWOJU WOJEWÓDZTWA W RAMACH POLITYKI SPÓJNOŚCI UE BARDZO TRUDNY OKRES PRZED NAMI ZE WZGLĘDU NA UWARUNKOWANIA ZEWNĘTRZNE I WEWNĘTRZNE
UWARUNKOWANIA: dokumenty EU 2020 - JEST europejskie regulacje polityki spójności na lata 2014-2020 SĄ PROJEKTY Wytyczne wspólnoty dla poszczególnych polityk unijnych - BRAK
UWARUNKOWANIA - dokumenty polskie Ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju - JEST DSRK 2030 JEST PROJEKT SRK JEST PROJEKT KSRR 2020 JEST Strategie sektorowe różnie bywa KPZK 2030 JEST KPR (?) Strategia dla Polski Zachodniej JEST PROJEKT Aktualizacja PZPW Dolny Śląsk JEST PROJEKT
Uwarunkowania właściwe 1. Nowa perspektywa UE 2014 2020 (Fundusze unijne) 2. Kryzys światowy i jego konsekwencje 3. Przyszłość UE i strefy EURO 4. Demografia spadek liczby ludności i emigracja zarobkowa 5. Konflikty rozwojowe: metropolia aglomeracje pozostałe obszary 6. Sąsiedztwo z Niemcami (rozwój Berlina) i Czechami 7. Bezpieczeństwo energetyczne i środowiskowe 8. Nowoczesność : innowacyjność, społeczeństwo sieci, zmiany klimatu, OŹE, etc.
DYLEMATY
DYLEMAT CHARAKTERU STRATEGII Spektrum wąskie : Strategia określająca działania leżące jedynie w kompetencji samorządu województwa i wynikających z dostępnych środków Kształt Strategii Rozwoju Województwa Dolnośląskiego 2 koncepcje budżetowych Spektrum szerokie : Strategia jako dokument inicjujący rozwój regionalny w szerszym zakresie niż tylko własne kompetencje np. rola wspierania samorządów lokalnych, partnerów społeczno-gospodarczych, instytucji naukowo-badawczych
Dylematy horyzontalne 1. EFEKTYWNOŚĆ versus ABSORBCJA 2. POLARYZACJA versus DYFUZJA czyli KONKURENCYJNOŚĆ versus SPOJNOŚĆ 3. KONCENTRACJA versus ROZPROSZENIE ŚRODKÓW 4. ROZWÓJ USŁUG PUBLICZNYCH versus ROZWÓJ GOSPODARCZY 5. PROJEKTY KLUCZOWE versus KONKURSY 6. RAMY FINANSOWE versus OBIETNICE STRATEGII
Dylemat terytorializacji JAKA? Źródło: Wrocławskie Biuro Urbanistyczne, Diagnoza stanu województwa dolnośląskiego 2011 (materiały do konsultacji), Wrocław, sierpień 2011r.
Dylemat terytorializacji JAKA? 1- Wrocławski Obszar Metropolitalny 2 LGOM 3 Pas autostrady A4 4 okolice Wałbrzycha 5 pogranicze polsko niemieckie 6 Sudety i Przedgórze Sudeckie 7 Kotlina Kłodzka 8 peryferyjne obszary północno wschodnie 9 Worek Turoszowski 10 Pas odrzański Źródło: opracowanie własne.
Wyzwania dla Dolnego Śląska w zakresie ochrony przeciwpowodziowej i gospodarki wodnej w zakresie infrastruktury transportowej drogi!!! związane z komunikacją publiczną związane z rynkiem pracy Sprawność władz publicznych i współpraca
Wyzwania dla Dolnego Śląska (2) Demograficzne Wspieranie rozwoju gospodarczego i tworzenia wysokopłatnych miejsc pracy związane z dostępnością do usług publicznych, w tym zdrowotnych związane z rozwojem uczelni i segmentu B+R związane z wykorzystaniem obszarów górskich związane z rozwojem turystyki i promocją dziedzictwa kulturowego
Wyzwania dla Dolnego Śląska (3) związane z dalszym rozwojem LGOM w perspektywie wyczerpujących się złóż miedzi w zakresie poprawy spójności przestrzennej województwa związane z rozwojem międzynarodowego Portu Lotniczego w Strachowicach i jego połączeń na zewnątrz i wewnątrz regionu Związane z bezpieczeństwem procesu rozwoju (zasoby naturalne, energia, zagrożenia katastrofami)
ZDOLNOŚĆ DO RYZYKA TEAM FC STRATEGIA niska wysoka Ryzykant Praktyk Modyfikator Planista Kopiujący Innowator Integrator Marzyciel niska KREATYWNOŚĆ wysoka Macierz CREATRIX (L.Goodstein, T. Nolan, J.W. Pfeiffer)
SRWD JAKO MOTOR DO JAZDY W KIERUNKU PRZYSZŁOŚĆ
Dziękuję za uwagę Wrocław, styczeń 2012