1 OPIS PRZEDMIOTU / MODUŁU KSZTAŁCENIA SYLABUS Nazwa przedmiotu/modułu w języku polskim: Prawo islamu 2 Nazwa przedmiotu/modułu w języku angielskim: Islamic Law Jednostka prowadząca przedmiot: Katedra Doktryn Politycznych i Prawnych 3 4 5 6 Kod przedmiotu/modułu: W2 Rodzaj przedmiotu/modułu: przedmiot do wyboru Kierunek studiów: Prawa (Wieczorowe), Prawa (Zaoczne) 7 8 9 10 11 12 Poziom studiów: jednolite magisterskie Rok studiów: rok IV, Semestr: semestr 8, Forma zajęć i liczba godzin: Wykład. Prawa (Wieczorowe) 30, Prawa (Zaoczne) 16 Imię, nazwisko, tytuł/stopień naukowy osoby prowadzącej zajęcia Dr hab. Mirosław Sadowski Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych dla przedmiotu/modułu oraz zrealizowanych przedmiotów: ogólna wiedza o polityce i prawie oraz kulturze; umiejętność logicznego myślenia. Cele przedmiotu: 13 1. Student nabywa wiedzę na temat miejsca i roli prawa islamu dla współczesnych muzułmanów. 2. Student zapoznaje się z treścią islamskich tekstów prawnych i z treścią przepisów prawa dotyczących miejsca i roli mężczyzny i kobiety w państwie i w społeczeństwie muzułmańskim. 3. Student umie umiejscowić prawo muzułmańskie wśród innych systemów prawno-ustrojowych. 14 Zakładane efekty kształcenia: Wiedza Student ma wiedzę na temat podstawowych pojęć z zakresu prawa muzułmańskiego. Student ma wiedzę na temat genezy i rozwoju prawa islamu. Student ma wiedzę na temat miejsca i stosunku prawa islamu wobec innych systemów prawnych.
Student ma wiedzę na temat islamskiego prawa cywilnego, karnego, rodzinnego, spadkowego i muzułmańskich procedur prawnych. Student ma wiedzę na temat islamskich instrumentów finansowych. Umiejętności Student potrafi prawidłowo zidentyfikować różnice pomiędzy prawem europejskim a prawem islamu. Student potrafi wskazać główne pojęcia prawa muzułmańskiego i określić ich rolę w systemie prawa. Student potrafi samodzielnie uzupełniać wiedzę z zakresu problematyki prawa islamu. Student potrafi odszukać i zinterpretować właściwe przepisy prawa islamu z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego, finansowego i karnego. Kompetencje społeczne Student jest zdolny do przedstawienia osobom niebędącym prawnikami głównych pojęć prawnych występujących w prawie muzułmańskim. Student jest zdolny do publicznego wyjaśnienia, jaki wpływ wywarła religia islamu na koncepcje państwa, prawa, społeczeństwa i gospodarki. Student potrafi nawiązywać kontakty interpersonalne i poruszać się w zglobalizowanym świecie wyznawców islamu, dzięki znajomości ich tradycji prawnej i religijnej. Student jest zdolny do uczestniczenia we współczesnym dyskursie dotyczącym zderzenia cywilizacji. Treści programowe: 1. Religia islamu a) Geneza i rozwój islamu Arabia przed islamem (Dżahilija) b) Wystąpienie Proroka Mahometa- Wiara i dogmat w islamie c) Filary wiary (arkan ad din) - Arkana islamu: szahada (wyznanie wiary), salat (pięciokrotne modły w środku dnia), zakat (jałmużna przepisana prawem), saum (post w miesiącu ramadanie) i hadżdż (pielgrzymka do Mekki). 15 2. Prawo muzułmańskie - a) Charakter prawa muzułmańskiego stosunek prawa do systemu religijnego b) Podstawowe terminy prawa muzułmańskiego c) Źródła muzułmańskiej jurysprudencji d) Koran i sunna e) Szkoły prawa w islamie. 3. Prawo cywilne i finansowe - a) Geneza i rozwój b) Własność w prawie muzułmańskim c) Prawo handlowe d) Umowy w prawie muzułmańskim e) Prawo spadkowe f) Islamskie instrumenty finansowe i islamska bankowość. 4. Prawo rodzinne - a) Geneza i rozwój b) Małżeństwo w prawie muzułmańskim c) Stosunki pomiędzy rodzicami i dziećmi. d) Stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami e) Rozwód. 5. Prawo karne a) Klasyczne prawo karne islamu b) Przestępstwa i ich rodzaje w klasycznym prawie karnym islamu c) Wina d) Kara e) Rola sędziego i klasyczny
muzułmański proces karny f) Współczesne muzułmańskie prawo karne. 6. Prawo i władza w islamie - a) Geneza i rozwój od wystąpienia Muhammada do muzułmańskiej ummy b) Słowo Allaha Koran c) Władza w rozumieniu muzułmanów - złoty wiek islamu, czasy proroka Muhammada i czterech kalifów prawowiernych d) Muzułmańskie i euroatlantyckie rozumienie dżihadu e) Szariat i fiqh podstawowe pojęcie muzułmańskiego prawa f) Zróżnicowanie islamu- sekty g) Islamskie i euroatlantyckie rozumienie dżihadu. h)prawo wojny i pokoju i)religia islamu a terroryzm. 16 Zalecana literatura (podręczniki) Literatura podstawowa: Bielawski, J., Islam religia państwa i prawa, Warszawa 1973. Bonca M., Islamskie instrumenty finansowe, Warszawa 2010. Bury J., Kasprzak J., Prawo karne islamu, Warszawa 2007. Darwish N., Okrucieństwo w majestacie prawa. Prześladowanie kobiet w świecie islamu, Warszawa 2011. Hallaq W. B., The Origins and Evolution of Ilsamic Law, Cambridge 2005. Hurgronje Snouck C., Mohammedanism; lectures on its origin, its religious and political growth, and its present state,, New York, G. P. Putnam's sons [1937] (s. 1-54). Ibn Warraq, Dlaczego nie jestem muzułmaninem, Warszawa 2013. Kamali M. H., Sharia`h Law. An Introduction, Oxford 2008. Konstytucje państwa arabskich, (Wybór, przekład oraz wprowadzenie Nahiba Hussein Salem), Warszawa 1992. Koran, Z arabskiego przełożył i komentarzem opatrzył Józef Bielawski, Warszawa 1986. Kościelniak K. ks., Dżihad. Święta wojna w islamie, Kraków 2002. Kościelniak K. Sunna, hadisy i tradycjonaliści. Wstęp do tradycji muzułmańskiej, ks., Kraków 2006. Lewis B., Co się właściwie stało? O kontaktach Zachodu ze światem islamu, Warszawa 2002. Nasr S. H., Istota islamu. Trwałe wartości dla ludzkości, Warszawa 2010. Paolucci G., Eid C., Islam. Sto pytań, Odpowiada S. K. Samir, Warszawa 2004. Peters R., Crime and Punishment in Islamic Law. Theory and Practice from the Sixteenth to the Twenty first Century, Cambridge 2005. Qaradawi Y., The Lawful and prohibited in Islam, American Trust Public. 1994. Sadowski M., Religie monoteistyczne o prawie i państwie, w: Studia Erasmiana Wratislaviensia - Wrocławskie Studia Erazmiańskie, Zeszyt V, Religia a prawo i państwo, Wrocław 2011, s. 13-48. Sadowski M., Elementy prawa cywilnego, ze szczególnym uwzględnieniem prawa własności, w świetle prawa islamskiego, w: Problemy własności w ujęciu historyczno-prawnym, pod red. E. Kozerskiej, P. Sadowskiego, A. Szymańskiego, Opole 2008, s. 47-56. Sadowski M., Powstanie i rozwój islamskiej doktryny prawa (VII IX w.), w: Przegląd Prawa i administracji, nr LV, Wrocław 2003, ss. 3-31. Sadowski M., Ze studiów nad wczesnomuzułmańską doktryną państwa, w: Politeja, Pismo Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, nr 2, Kraków 2004, ss. 243-278. Scarabel A., Islam, 2004. Schacht J., The Originis of Muhammadan Jurisprudence, Oxford 1967.
17 18 Schacht J., An Introduction to Islamic Law, Oxford 1982. Sjukijajnen L.R., Muzułmanskoje prawo. Woprosy tieorii i praktiki, Moskwa 1986. Spies O., Pritach E., Klassisches Islamisches Recht. 1. Wesen des Islamischen Rechts in Handbuch der Orientalistik, vol.1,3 Orientalisches Recht by Brill, E. J., Leiden (1964), pp.220-343. Vessey-Fitzgerald S.G., Istota szariatu i jego źródła, Warszawa 1960. Winowski L., Państwo islamu w czasach Mahometa i kalifów prawowiernych (610-661), Opole 1966. Witkowski S. W., Wprowadzenie do prawa muzułmańskiego, Warszawa 2009. Literatura uzupełniająca: Armstrong K., W imię Boga. Fundamentalizm w judaizmie, chrześcijaństwie i islamie,, Warszawa 2005. Besson S., Islamizacja Zachodu? Historia pewnego spisku, Warszawa 2006. Farabi al, Państwo doskonałe - Polityka, Warszawa 1967. Gibb H. A. R., Mahometanizm. Przegląd historyczny, Warszawa 1965. Goddard H., Historia stosunków chrześcijańsko-muzułmańskich, Warszawa 2009. Halliday F., Islam i mit konfrontacji. Religia i polityka na Bliskim Wschodzie, Warszawa 2002. Khadduri, M., War and Peace in the Law of Islam. Baltimore, 1955. Leksykon podstawowych pojęć religijnych. Judaizm. Chrześcijaństwo. Islam, pod red. A. T. Khoury, Warszawa 1998. Mały słownik kultury świata arabskiego, red. naukowy J. Bielawski, Warszawa 1971. Nosowski J., Przepisy prawne Koranu, Warszawa 1971. Occhiogrosso P., Sekty, religie, wyznania, Warszawa 1999. Pięć wielkich religii świata, pod red. E. Brenner-Traut, Warszawa 1987. Problemy etyczne w tradycjach sześciu religii. Hinduizm. Buddyzm. Sikhizm. Judaizm. Chrześcijaństwo. Islam, pod. red. P. Morgan i C. Lawtona, Warszawa 2007. Forma zaliczenia poszczególnych komponentów przedmiotu/modułu, sposób sprawdzenia osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia: wykład: ----------- seminarium: ------- laboratorium: --------- konwersatorium: Podstawą do sprawdzenia osiągnięcia zakładanych efektów kształcenia jest: - przygotowanie pracy pisemnej i prezentacji multimedialnej na wybrany i ustalony z prowadzącym temat odpowiadający problematyce zajęć. Zasady zostaną ustalone na pierwszych zajęciach. Warunkiem uzyskania zaliczenia jest uczestnictwo w zajęciach i przyswojenie wiedzy z omawianego zakresu. inne: -------------------- Język wykładowy: Polski 19 Obciążenie pracą studenta Forma aktywności studenta Godziny zajęć (wg planu studiów) z nauczycielem: - wykład: Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności
Prawa (Wieczorowe) 30 Prawa (Zaoczne) 20 - ćwiczenia: - laboratorium: -------------- - inne: ------------ Praca własna studenta np.: - przygotowanie do zajęć: Prawa (Wieczorowe) -45 Prawa (Zaoczne) 54 - opracowanie wyników: --------------- - czytanie wskazanej literatury: Prawa (Wieczorowe) - 55 Prawa (Zaoczne) 80 - napisanie raportu z zajęć: -------------- - przygotowanie do egzaminu: ------------- Suma godzin Prawa (Wieczorowe) -30 Prawa (Zaoczne) 16 Prawa (Wieczorowe) -100 Prawa (Zaoczne) 134 Prawa (Wieczorowe) -130 Prawa (Zaoczne) 150 Liczba punktów ECTS SSP 5 NSP (Z) 6