Grupa VI Wizjonerzy Podsumowanie pierwszego warsztatu grupy, 17.06.2014 r., godz. 18:00-21:00, ul. Jazdów 10/6 WSTĘPNE INFORMACJE 17 czerwca 2014 r. odbyło się pierwsze spotkanie grupy VI Wizjonerzy. Było to pierwsze z trzech spotkań, których celem jest wypracowanie koncepcji zagospodarowania terenu Osiedla Jazdów. Spotkania odbywają się w ramach konsultacji społecznych ws. przyszłości i form zagospodarowania terenu Osiedla Jazdów organizowanych przez m.st. Warszawa. Równolegle pracuje jeszcze 5 grup interesariuszy, z których każda opracowuje swoją koncepcję. We wrześniu 2014 roku odbędzie się spotkanie grupy mieszanej, w której wezmą udział przedstawiciele wszystkich sześciu zespołów, wybrani przez członków każdej z grup. Celem spotkania grupy mieszanej będzie wypracowanie ostatecznej koncepcji na podstawie rezultatów wypracowanych przez grupy interesariuszy. Koncepcja zostanie przekazana jako wniosek do zmiany zapisów Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m.st. Warszawy (dalej jako Studium uikzp) i/lub miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego rejonu Jazdowa część wschodnia. Grupa VI Wizjonerzy jest jedną z trzech grup warsztatowych, do których dobór był otwarty. Do udziału w warsztatach zaproszono osoby, które przesłały zgłoszenie internetowe dostępne do dn. 1 czerwca 2014 na stronie www.konsultacje.um.warszawa.pl. Pozostałe dwie grupy to mieszkańcy Warszawy, którzy uczestniczyli w przedsięwzięciach odbywających się na terenie tego Osiedla (grupa III) oraz mieszkańcy Warszawy, którzy nie są zaangażowani w sprawy terenu Osiedla Jazdów (grupa IV). Dobór osób do poszczególnych grup opierał się na analizie ankiety wypełnianej przez osoby zgłaszające się do udziału w procesie konsultacji. Do grupy VI Wizjonerzy zaproszono 19 osób, których wyobrażenie o przyszłości terenu Osiedla Jazdów opisane w ankiecie wyróżniało się kreatywnością i zawierało niestandardowe pomysły. Pozostałe trzy jednorodne grupy robocze zostały utworzone przez dobór celowy przeprowadzony przez Centrum Komunikacji Społecznej Urzędu m.st. Warszawy w porozumieniu ze Stowarzyszeniem Mieszkańców Domków Fińskich Jazdów, które złożyło wniosek o przeprowadzenie konsultacji społecznych ws. przyszłości i form zagospodarowania terenu Osiedla Jazdów. Są to następujące grupy: grupa I - obecni gospodarze terenu Osiedla Jazdów (mieszkańcy Osiedla oraz organizacje pozarządowe i grupy nieformalne prowadzące tam swoje działania), grupa II - sąsiedzi terenu Osiedla Jazdów (zostały zaproszone instytucje, których siedziba mieści się w sąsiedztwie lub w obrębie terenu Osiedla Jazdów - Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Szkoła Podstawowa nr 12 im. Powstańców Śląskich, Przedszkole nr 129 Raj na Skarpie, Fundacja Pomocy Polakom na Wschodzie, Główna Biblioteka Lekarska - Dział Zbiorów Specjalnych, Placówka Opieki Dziennej Psychiatryczne, spółdzielnie mieszkaniowe i ambasady), grupa V - eksperci (m.in. architekt, urbanista, architekt krajobrazu, urzędnicy). UCZESTNICY W pierwszym spotkaniu wzięło udział 12 osób, w tym*: osoby zawodowo zajmujące się kwestiami związanymi z rozwojem miasta, socjolodzy, architekci/urbaniści, historyk sztuki, rzeźbiarz, członkowie organizacji działających w obszarze partycypacji społecznej tj.: Stowarzyszenia Flaneur oraz Fundacji Stocznia, bloger piszący o Warszawie i jej architekturze,
osoby związane z tym terenem, które uczyły się lub pracowały / nadal uczą się lub pracują w tej okolicy, osoby, które interesuję się rozwojem tej części miasta, osoby, które interesują się lub zawodowo zajmuję się przyrodą, osoby, które uczestniczyły w dotychczasowych działaniach społecznych i kulturalnych organizowanych na terenie Osiedla Jazdów, osoby, które lubią spacerować w tej okolicy. *informacje uzyskane za pośrednictwem ankiety internetowej oraz listy obecności Za moderowanie warsztatu odpowiedzialne były Alicja Latkowska oraz Zuzanna Rokita ze Stowarzyszenia Kulturotwórczego Miastodwa. Obecna była również Martyna Leciak reprezentująca Centrum Komunikacji Społecznej Urzędu m.st. Warszawy. CELE WARSZTATU Po części nieformalnej spotkania, podczas której uczestnicy i uczestniczki mieli okazję się poznać, moderatorki przedstawiły cele pierwszego spotkania oraz założenia dla kolejnych warsztatów. Pierwsze spotkanie miało na celu wypracowanie następujących rezultatów: 1. Uwspólnianie wiedzy uczestników na temat terenu Osiedla Jazdów. 2. Identyfikacja mocnych i słabych stron terenu Osiedla Jazdów. Założono następujące cele dla dwóch kolejnych warsztatów: 1. Wypracowanie pomysłów na wykorzystanie atutów i neutralizację słabych stron terenu. 2. Wykorzystując wnioski płynące z przeprowadzonej diagnozy, praca nad przyszłą wizją tego miejsca wypracowanie konkretnych zaleceń i propozycji funkcji oraz formy zagospodarowania przestrzeni. 3. Analiza krytyczna wypracowanych propozycji i doprecyzowanie koncepcji wyjściowej do pracy grupy mieszanej. 4. Wyłonienie reprezentacji na spotkania mieszane. ZASADY OBOWIĄZUJĄCE PODCZAS WARSZTATÓW Ustalono i spisano zasady warsztatu i trybu pracy: 1. Zasada dobrej woli uczestników i organizatorów (kwestie niejasne są na bieżąco omawiane i wyjaśniane, kwestie sporne są zapisywane). 2. Zasada wzajemnego słuchania, szacunek dla głosu i opinii każdego uczestnika. 3. Wspólny rezultat warsztatów (spotkania nie są protokołowane, wypowiedzi nie są przypisywane do konkretnych osób, efekty warsztatów są wspólnie wypracowywane jako rezultat pracy grupowej). PREZENTACJA GENEZY KONSULTACJI Po ustaleniu i spisaniu zasad warsztatu i trybu pracy, przedstawicielka Centrum Komunikacji Społecznej Urzędu m.st. Warszawy przedstawiła genezę konsultacji społecznych ws. przyszłości i form zagospodarowania terenu Osiedla Jazdów. Zostały one zainicjowane na podstawie wniosku złożonego we wrześniu 2013 r. przez Stowarzyszenie Mieszkańców Domków Fińskich Jazdów, który został poparty podpisami mieszkańców Warszawy. Jest to pierwszy wniosek w trybie przyjętej niedawno uchwały Rady m.st. Warszawy w sprawie zasad i trybu przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami m.st. Warszawy. Sam proces konsultacji społecznych ws. przyszłości i form zagospodarowania terenu Osiedla Jazdów został opracowany wspólnie ze Stowarzyszeniem
Mieszkańców Domków Fińskich Jazdów, a jego inspiracją był projekt Węglowa Społeczna Koncepcja dotyczący kompleksu powojskowych magazynów przy ul. Węglowej w Białymstoku. PREZENTACJA AKTUALNEGO ETAPU PROCEDURY PLANISTYCZNEJ DOTYCZĄCEGO TERENU JAZDOWA- CZĘŚCI WSCHODNIEJ Moderatorka uściśliła granice terenu, jaki stanowi przedmiot konsultacji. Następnie moderatorka przytoczyła prezentację przedstawicielki Wydziału Planowania Miejscowego Biura Architektury i Planowania Przestrzennego Urzędu m.st. Warszawy, wygłoszoną w czwartek, 5 czerwca br., podczas spotkania grupy eksperckiej. Obecnie w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m.st. Warszawy dla terenu m.in. Osiedla Jazdów wskazano funkcje obszaru UA czyli Usług Administracji (tzn. potencjalną możliwość lokalizacji budynków dla potrzeb sejmu, rządu i ambasad). Nie jest prawdą, iż istnieją jakiekolwiek konkretne plany budowy ww. budynków, według naszej wiedzy na dziś. Aktualnie we wspomnianym Studium uikzp m.st. Status domków fińskich od samego początku ich istnienia jest określony w nieobowiązujących już dokumentach planistycznych dla dzielnicy Śródmieścia jako tymczasowy (dotyczy to również zapisów w studium). Żadne zapisy planistyczne nie chronią ich obecności. Nie zostały także objęte ochroną konserwatorską. Przyszłość terenu Osiedla jest też funkcjonalnie połączona z lokalizacją siedziby Muzeum Historii Polski (MHP), która miałaby być wybudowana nad Trasą Łazienkowską. Aktualnie trwa procedura zmiany Studium, w którym przewidziano przekrycie Trasy Łazienkowskiej i lokalizację na tunelu trasy terenów zieleni z punktem widokowym. Natomiast w terenach zieleni w Studium nie dopuszcza się nowej zabudowy kubaturowej (poza pawilonami parkowymi). Obecnie jest przeprowadzana procedura zmiany Studium, w zakresie możliwości lokalizacji zabudowy kubaturowej nad Trasą (uchwała Rady m.st. Warszawy w tej sprawie zostanie prawdopodobnie podjęta jesienią br.). Dopiero zmiana Studium będzie wiążąca dla przyszłego planu miejscowego rejonu Jazdowa część wschodnia. Należy przy tym pamiętać, że na poziomie ogólności zapisów Studium uikzp nie rozpatruje się spraw tak szczegółowych, jak pozostawienie czy relokacja domków fińskich. Na poziomie Studium można co najwyżej wpływać na funkcjonalne przeznaczenie terenu, czyli wysłać wyraźny komunikat do władz miasta, że mieszkańcy Warszawy życzą sobie np. pozostawienia tego terenu bez nowej, trwałej, dużej zabudowy kubaturowej na potrzeby administracji publicznej, czyli zmiany z obszaru funkcjonalnego UA na ZP 1 (zieleni urządzonej) lub ZP 2 (zieleni urządzonej z udziałem terenów sportu i rekreacji). Warto zauważyć, że w obecnym zapisie dla obszaru UA jego przeznaczenie daje tylko pewną możliwość lokalizacji określonych funkcji budynków, ale nie jest nakazem ich lokalizacji. Takie ustalenia rozgrywają się ostatecznie w procedurze sporządzania planu miejscowego. REZULTATY WARSZTATU Po prezentacji rozpoczęto właściwą pracę warsztatową składającą się z trzech faz: 1. Praca grupowa, 2. Prezentacje wyników, 3. Dyskusja. Uczestnicy w podziale na trzy grupy zostali poproszeni o zmapowanie cech omawianego terenu, odpowiadając na pytanie: Jakie mocne/słabe strony ma, Twoim zdaniem, teren osiedla Jazdów jako miejsca ważnego dla mieszkańców Warszawy? Następnie przedstawiciele trzech grup zaprezentowali wypracowane mocne/słabe strony. Zostały one wspólnie uporządkowane w ogólne obszary. Po prezentacji efektów pracy nastąpiła dyskusja, podczas której uczestnicy wspólnie uzupełnili listę mocnych i słabych stron.
Obszar Dobre strony Złe strony PRZYRODA Skarpa, jej unikalna część Degradacja funkcji siedliskowej Potencjał uprawy warzyw i owoców Bio-dywersyfikacja Napowietrzenie miasta (dotleniacz) Specyficzna fauna i flora (starodrzew) Zanikająca uprawa ogrodowa o charakterze miejscowym KOMUNIKACJA Dostęp dla rowerów, pieszych, biegaczy, rolkarzy etc. Komunikacja miejska w niewielkiej odległości Dobry teren dla rowerów LOKALIZACJA Bliskość ambasad daje poczucie bezpieczeństwa Cisza Blisko do centrum miasta (to jest właściwie centrum) Dobry dojazd wszystkimi środkami komunikacji UKŁAD PRZESTRZENNY Wyjątkowa architektura i krajobraz Istniejąca zabudowa domki, które można wykorzystywać Otwarty i dostępny teren w centrum miasta Degradacja osiedla i domków Zagrożenie utratą społecznej kontroli nad terenem Niespójny krajobraz niewpisująca się zabudowa ambasad ARCHITEKTURA Przestrzeń dogodnej ekspozycji Zaniedbane budynki zabytkowe Unikatowość domków architektura Zamknięte tereny ambasad Estetyka Brak ścieżek rowerowych Brak gęstej zabudowy mieszkaniowej Zaniedbane chodniki i ścieżki Różnorodność architektoniczna Brak mediów w części domków Obecność przedszkola- teren przyjazny dla dzieci Obecność budynków zabytkowych HISTORIA Dziedzictwo miasta najstarszy teren Warszawy jego historia Domki, pozostałości szpitala Mieszkańcy tego miejsca artyści Unikatowość Brak świadomości historycznej (mieszkańcy Warszawy nie znają historii tego miejsca) Brak świadomości dziedzictwa (historycznego i kulturowego) KULTURA Bogactwo archeologiczne Bogactwo kulturowe ambasad Otwartość ambasad -> cel istnienia, funkcja "Plecy Ogrodu Ujazdowskiego", potencjał dla terenów ogólnodostępnych dla mieszkańców (poszerzenie parku)
Ogniwo łączące "żywe" Śródmieście/centrum miasta z Jazdowem ("zielone zaplecze") SPOŁECZNE Zawsze to był teren miejski brak roszczeń Koncentracja organizacji społecznej i kulturowej Aktywizacja społeczeństwa (przykład konsultacji dotyczących Jazdowa uczy społeczeństwo konsultacji i działalności społecznej) Uwaga i zainteresowanie mieszkańców Warszawy Kapitał społeczny mieszkańców Aktywni mieszkańcy osiedla, wielopokoleniowość Infrastruktura dla imprez plenerowych Atrakcja turystyczna Przestrzeń publiczna Wartością są osoby, które mają pomysł na to miejsce Obecność mieszkańców gwarantuje poczucie bezpieczeństwa Przestrzeń dla edukacji Przestrzenny potencjał dla integracji społecznej "Żywy" teren (mieszkańcy, otwartość na mieszkańców Warszawy) Teren miejski (przynajmniej teoretyczna możliwość wpływu mieszkańców) SPRAWY FORMALNE / ADMINISTRACYJNE Ekspansywne procesy inwestycyjne (zagrożenie) Brak przejrzystości działań administracji Presja grupy interesantów na realizację zamkniętych obiektów Jedna z grup przedstawiła pierwsze pomysły na inicjatywy, które pozwoliłyby wykorzystać mocne strony i neutralizować słabe strony: Festiwale sąsiedzkie Prezentacje ambasad- park, ogród, kultura Park kulturowy Zielony Pałac Kultury "Wczasy pod gruszą" Ogród kultur organizowany we współpracy z ambasadami W trakcie dyskusji, zostały odnotowane następujące kwestie, które należy uwzględnić w pracy podczas kolejnych warsztatów: 1. Otwarta kwestia: czy bliskość ambasad jest wadą czy zaletą, jak budować relacje i współpracę, jak wpisują się one w krajobraz przestrzenny tego miejsca?
2. Prośba o uzupełnienie informacji o zapisach historycznych dotyczących statusu własnościowego tego terenu przed wojną aktualnie terenem zarządza ZGN (Zakład Gospodarowania Nieruchomościami w Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy), jednak należy mieć na uwadze historyczny status własnościowy tego miejsca. Padła sugestia dodania informacji do Białej Księgi. 3. Prośba o uzupełnienie informacji dotyczącej statusu budynków znajdujących się na tym terenie (poza domkami fińskimi) w kontekście ochrony zabytków. 4. Została podkreślona trwałość domków fińskich, które przetrwały kilkadziesiąt lat. 5. Podkreślono wagę historii tego miejsca i ich mieszkańców, którzy od wielu pokoleń zamieszkują domki fińskie. 6. Zaznaczono, że wysoką zabudowę należy rozpatrywać w kontekście ochrony Skarpy Warszawskiej. 7. Zauważono, iż o charakterze tego miejsca decyduje zieleń w formie ogrodowej. Czy miałaby zostać zlikwidowana na rzecz trawników? 8. Padł postulat większej dbałości o stan monumentu znajdującego się na tyłach Parku Ujazdowskiego. 9. Dyskutowano o badaniach archeologicznych, ich znaczeniu oraz wpływie na proces zagospodarowania przestrzeni. Jeden z uczestników wspomniał o podejrzeniach podziemnej zabudowy. 10. Prośba o uzupełnienie informacji dotyczącej pierwotnego zasięgu terenu, który zajmowały domki fińskie. Następne spotkanie grupy odbędzie się we wtorek, 24 czerwca 2014 r., w godzinach 18.30 21.30 w tym samym domku fińskim przy ul. Jazdów 10/6.