Historia internetu i jej wpływ na obecny kształt jego przestrzeni społecznej. Historia badań społecznych nad i w Internecie.

Transkrypt

1 Kurs: Wybrane zagadnienia socjologii Internetu Grupa: II Rok Socjologii Prowadzący: mgr Michał Wanke Instytut Socjologii, Uniwersytet Opolski, Collegium Civitas, p. 10. Telefon: , e mail: michal.wanke@uni.opole.pl Opis kursu: Celem kursu jest zapoznanie studentów z problematyką społecznej przestrzeni Internetu oraz próba odpowiedzi na pytanie czy możliwa jest socjologia Internetu? Zajęcia mają przybliżyć społeczne implikacje Internetu, zastosowanie istniejących i przedstawienie nowych teorii wyjaśniających zjawiska społeczne związane z Internetem. Przedyskutowane zostaną kwestie metodologiczne, również w oparciu o dorobek socjologicznych badań nad i w Internecie. Podstawą konwersatoriów będzie krytyczna dyskusja inspirowana lekturą proponowanej literatury. Forma i warunki zaliczenia: podstawą zaliczenia i oceny jest aktywne uczestnictwo 1 w zajęciach (możliwa jedna nieusprawiedliwiona nieobecność 2 ) oraz napisanie i ustna obrona 4 6 stronicowego eseju 3 na temat dotyczący poruszanej problematyki. Konsultacje: proszę nie wahać się kontaktować via e mail we wszystkich kwestiach związanych z kursem. Jeśli potrzeba spotkać się osobiście, proszę umawiać się również używając adresu poczty elektronicznej bądź bezpośrednio na zajęciach. 1 Podstawą oceny jest znajomość zadanych tekstów i umiejętność dyskusji na ich temat. Stwierdzenie nieprzeczytania lektury traktujemy jak nieobecność i odpracowujemy ją w taki sam sposób. 2 Każdą następną nieobecność odpracowujemy indywidualnie na konsultacjach dyskutując o lekturach z danych zajęć. W przypadku przekroczenia 3 nieobecności czytamy dodatkową lekturę i również spotykamy się na dyskusji o niej. 3 Temat eseju zatwierdzamy na przedostatnich zajęciach listopadowych. Na drugich kolejnych zajęciach zatwierdzamy wybraną bibliografię. Na ostatnich zajęciach przed grudniową przerwą świąteczną przedstawiamy zaawansowaną koncepcję swojej pracy, zawierającą koncepcje teoretyczne przydatne w omówieniu wybranego problemu.

2 Tematy I literatura: I. Problematyka socjologii Internetu Obszar socjologii Internetu. Czy możliwa jest socjologia Internetu? Społeczne aspekty Internetu. Czy potrzebna jest nowa teoria społeczeństwa dla Internetu? Charakter interakcji w Internecie. Zmiana społeczna? 1. Dominik Batorski, Krzysztof Olechnicki, Wprowadzenie do socjologii internetu, Studia Socjologiczne 3/2007, Paul DiMaggio, Eszter Hargittai, Russell Neuman, John Robinson, Social Implications of the Internet, Annual Review of Sociology, 27, 2001, Andrzej Nowak, Krzysztof Krejtz, Internet z perspektywy nauk społecznych, w: Dominik Batorski, Mirosława Marody, Andrzej Nowak, Społeczna przestrzeń Internetu, Warszawa 2006, Kazimierz Krzysztofek, Społeczeństwo w dobie internetu: refleksyjne czy algorytmiczne?, w: Łukasz Jonak et al (red.), Re: internet społeczne aspekty medium, Warszawa 2006, II. Historia Internetu Historia internetu i jej wpływ na obecny kształt jego przestrzeni społecznej. Historia badań społecznych nad i w Internecie. 1. Manuel Castells, Nauka Płynąca z historii internetu, w: Manuel Castells, Galaktyka internetu, Poznań 2003, Justyna Hofmokl, Rozwój pola organizacyjnego interentu dominacja sieciowej formy porządku społecznego, Studia Socjologiczne 2002, 4 (167), Alek Tarkowski, Kompute. Krótka historia wyobrażeń technokulturowych, w: Wiesław Godzic, Maciej Żakowski (red.), Gadżety popkultury, Warszawa 2007,

3 III. Internet w życiu codziennym Internet jako narzędzie e tnografia. Strony WWW, blogi, fora, portale, serwisy, czaty, komunikatory, poczta elektroniczna. Specyfika polskiego Internetu. 1. Dominik Batorski, Korzystanie z internetu przemiany i konsekwencje dla użytkowników, w: Łukasz Jonak et al (red.), Re: internet społeczne aspekty medium, Warszawa 2006, Dominik Batorski, Ku Społeczeństwu Informacyjnemu, Rozdział raportu z badań 'Diagnoza Społeczna 2003: Warunki i jakość życia Polaków', ( ), Dominik Batorski, Korzystanie z nowych technologii: uwarunkowania, sposoby i konsekwencje, w: Janusz Czapiński, Tomasz Panek 'Diagnoza Społeczna 2005: Warunki i jakość życia Polaków', 5_ pdf ( ), Wojciech Burszta, Internetowa polis w trzech krótkich odsłonach, w: Wojciech Burszta (red.), Ekran. Mit. Rzeczywistość, Warszawa 2003, Maria Cywińska Milonas, Blogi (ujęcie psychologiczne), w: Piotr Marecki (red.), Liternet. Literatura i Internet, Kraków, Mirosław Filiciak, Nowe media i gry komputerowe, w: Mirosław Filiciak, Wirtualny plac zabaw, Warszawa 2006, Waldemar Kuligowski, Antropologia Współczesności, Kraków 2007, rodział czwarty: Cyfrowe tożsamości. Badania w cyberterenie, Marta Olcoń, Blog jako document osobisty specyfika dziennika prowadzonego w internecine, Kultura i Społeczeństwo, nr 2, 2003, IV. Doświadczenie w Internecie Komunikacja przez Internet. Hipertekst i struktura komunikacyjna internetu. Multimedia. Zapośredniczenie doświadczenia. 1. Zygmunt Bauman, Bauman o popkulturze, Warszawa 2008, rozdział 32: Nowe media i nieobecność oryginału,

4 2. Manuel Castells, Społeczeństwo sieci, Warszawa 2007, rozdział piąty: Kultura rzeczywistej wirtualności: integracja komunikacji elektronicznej, koniec masowego odbiorcy i powstanie interaktywnych sieci, Aaron Ben Ze ev, Kusząca przestrzeń, w: Aaron Ben Ze ev, Miłość w sieci. Internet i emocje, Poznań 2005, Lev Manovich, Operacje, w: Lev Manovich, Język Nowych Mediów, Warszawa 2006, Piotr Żabicki, Webmaster: społeczny plug in nowych technologii komunikacyjnych, w: Piotr Żabicki, Technologiczna codzienność, Warszawa 2007, V. Metodologia badań w Internecie Wykorzystanie Internetu do badań społecznych. Badania Internetu. 1. Dominik Batorski, Marta Olcoń Kubicka, Prowadzenie badań przez Internet podstawowe zagadnienia metodologiczne, Studia Socjologiczne 2006, 3 (182), Ryszard Kluszczyński, Od web.studies do antropologii nowej wizualności. Współczesne badania nad cyberkulturą, Kultura Współczesna 1/2005, Warszawa Krzysztof Pietrowicz, Badanie internetu w ujęciu konstruktywicznym, w: Łukasz Jonak et al (red.), Re: internet społeczne aspekty medium, Warszawa 2006, Teresa Żmijewska Jędrzejczyk, Badania internetowe, w: Paweł Sztabiński et al (red.), Nowe metody, nowe podejścia badawcze w naukach społecznych, Warszawa 2004, VI. Stratyfikacja społeczna Internetu Nierówności społeczne w Internecie. Podział cyfrowy. 1. Aleksander Bard, Jan Söderqvist, Sieciowe piramidy atencjonalistyczne hierarchie władzy, w: Aleksander Bard, Jan Söderqvist, Netokracja, Warszawa 2006, Dominik Batorski, Cyfrowy podział w Polsce, w: Dominik Batorski, Mirosława Marody, Andrzej Nowak, Społeczna przestrzeń Internetu, Warszawa 2006,

5 3. Dominik Batorski, Internet a nierówności społeczne, Studia Socjologiczne 2005, 2 (177), Manuel Castells, Cyfrowy podział z globalnej perspektywy, w: Manuel Castells, Galaktyka internetu, Poznań 2003, VII. Tożsamość społeczna w Internecie Konstruowanie tożsamości w Internecie. Gender. Psychologia Internetu. Ciało w Internecie. 1. Darien Barney, Społeczeństwo sieci, Warszawa 2008, rozdział 5: Tożsamość sieci, Marta Klimowicz, Connecting to reality polscy geje w internecie, w: Łukasz Jonak et al (red.), Re: internet społeczne aspekty medium, Warszawa 2006, Anna Kubczak, Konstruowanie tożsamości w internecie, w: Elżbieta Hałas, Krzysztof Konecki (red.), Konstruowanie jaźni i społeczeństwa, Warszawa 2006, Waldemar Kuligowski, Antropologia Współczesności, Kraków 2007, rodział czwarty: Cyfrowe tożsamości. Badania w cyberterenie, Paweł Mazurek, Internet i tożsamość, w: Dominik Batorski, Mirosława Marody, Andrzej Nowak, Społeczna przestrzeń Internetu, Warszawa 2006, Konrad Miciukiewicz, Negocjowanie tożsamości i konstruowanie wspólnoty na czacie intenetowym, w: Elżbieta Hałas, Krzysztof Konecki (red.), Konstruowanie jaźni i społeczeństwa, Warszawa 2006, Magnalena Szpunar, Internet jako pole poszukiwania i konstruowania własnej tożsamości, w: Elżbieta Hałas, Krzysztof Konecki (red.), Konstruowanie jaźni i społeczeństwa, Warszawa 2006, Patricia Wallace, Sieciowa tożsamość, w: Patricia Wallace, Psychologia internetu, Poznań 2004,

6 VIII. Wirtualne społeczności Wirtualne wspólnoty. Kapitał społeczny. Bycie razem. 1. Michał Podgórski, Wirtualne społeczności i ich mieszkańcy próba e tnografii, w: Jacek Kurczewski (red.), Wielka sieć. E seje z socjologii internetu, Warszawa 2006, James Slevin, Internet i formy związków ludzkich, w: Piotr Sztompka, Małgorzata Bogunia Borwska, Socjologia Codzienności, Kraków 2008, Magdalena Szpunar, Społeczności wirtualne jako nowy typ społeczności eksplikacja socjologiczna, Studia Socjologiczne 2004, 2 (173), IX. Internet a państwo Internet a polityka. E obywatelstwo. 1. Manuel Castells, Polityka internetu I, w: Manuel Castells, Galaktyka internetu, Poznań 2003, Anna Przybylska, Internet a reforma instytucji demokratycznych, w: Łukasz Jonak et al (red.), Re: internet społeczne aspekty medium, Warszawa 2006, Dominik Kotowicz, Internet szanse i zagrożenia dla demokracji, w: Dominik Batorski, Mirosława Marody, Andrzej Nowak, Społeczna przestrzeń Internetu, Warszawa 2006, X. Internet a kultura Wpływ Internetu na kulturę. Kultura w Internecie Demokratyzacja kultury. Netykieta. Web 2.0. Dziennikarstwo internetowe. Internet a media. 1. Chris Anderson, The long tail, Wired, 12/10/2004, ( ). 2. Manuel Castells, Kultura internetu, w: Manuel Castells, Galaktyka internetu, Poznań 2003,

7 1. Manuel Castells, Nowe indywidualne mass media, Le Monde Diplomatique, Edycja Polska, 7/2006, Marta Juza, Wiedza ekspercka a mądrość zbiorowa w komunikacji internetowej, Studia Socjologiczne 3/2007, Andrew Keen, Kult amatora. Jak internet niszczy kulturę, Warszawa 2007, rozdział drugi: Szlachetny amator, Lawrence Lessig, Piractwo, w: Lawrence Lessing, Wolna Kultura, Warszawa 2005, Patricia Wallace, Psychologiczne aspekty pornografii, w: Patricia Wallace, Psychologia internetu, Poznań 2004, XI. Internet a ekonomia Wpływ Internetu na gospodarkę. Marketing i reklama w Internecie. E ekonomia. 1. Zdzisław Błasiak, Ekonomia informacji, w: Bogdan Szlachta et al (red.), Słownik Społeczny, Kraków 2004, Manuel Castells, E biznes i nowa gospodarka, w: Manuel Castells, Galaktyka internetu, Poznań 2003,