Rosnąca ilość informacji możliwych do uzyskania

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Rosnąca ilość informacji możliwych do uzyskania"

Transkrypt

1 TK I MR SERCA niezbędna jakość diagnostyki obrazowej w kardiologii Od kilku lat obserwujemy szczególnie intensywny rozwój metod diagnostyki i leczenia chorób układu sercowo-naczyniowego. W związku z tym istotnego znaczenia nabierają metody umożliwiające ocenę morfologii, czynności i żywotności mięśnia sercowego. Ocena anatomii tętnic wieńcowych i morfologii blaszek miażdżycowych W przeciwieństwie do oceny CS w badaniu anatomii tętnic wieńcowych, w celu potwierdzenia obecności zwężeń w ich zakresie, konieczne jest dożylne podanie środka cieniującego. Aparaty 64-, 128- i więcej warstwowe pozwoliły na zwiększenie uzyskiwanej czułości i swoistości. Poprawa jakości obrazu oraz redukcja pochłoniętej dawki promieniowania mogą zostać uzyskane nie tylko poprzez zwiększenie ilości rzędów aparatów CT, ale także wprowadzenie wystandaryzowanych protokołów badania. Coraz częściej w trakcie badania wykorzystuje się tak zwane prospektywne bramkowanie zapisem EKG, w przeciwieństwie do starszej metody bramkowania retrospektywnego. Coraz częściej stosowane są aparaty emitujące dwie wiązki promieniowania o różnej energii. Pozwalają one scharakteryzować poszczególne tkanki, co może mieć szczególne znadr Marcin Basiak 1, dr Marek Konopka 2 1 Klinika Chorób Wewnętrznych i Farmakologii Klinicznej, Śląski Uniwersytet Medyczny, Katowice; SCANX Medical Obrazowej, Katowice 2 SCANX Medical Obrazowej, Katowice; Zakład Obrazowej, Szpital Śląski, Cieszyn Rosnąca ilość informacji możliwych do uzyskania w trakcie pojedynczego badania wskazuje na konieczność znajomości tych metod nie tylko przez osobę przeprowadzającą badanie, ale również przez lekarza kierującego. Określenie celu i zakresu badania pozwala na optymalne jego zaplanowanie. Echokardiografia serca jest najbardziej dostępną z obecnie stosowanych metod nieinwazyjnej diagnostyki serca. Pozwala ocenić morfologię i czynność mięśnia sercowego. Jednakże jest to metoda w dużej mierze uzależniona od dostępnego okna diagnostycznego oraz doświadczenia badającego. Ograniczona jest też przydatność echokardiografii w ocenie naczyń wieńcowych i żywotności mięśnia sercowego. Dlatego też tak istotne jest poszukiwanie nieinwazyjnej metody diagnostycznej zdolnej sprostać tym wymaganiom. Tomografia komputerowa serca W 1998 roku podczas kongresu RSNA (Radiological Society of North America) zaprezentowano pierwsze badania TK serca. Od tego momentu nastąpił szybki rozwój tej techniki: poprzez 16-, 32-, 40-, 64-, 128-rzędowe, po obecnie najnowsze dwuźródłowe lub wieloenergetyczne aparaty TK. Rozwój wielorzędowej tomografii komputerowej pozwolił na skrócenie czasu badania serca (w 64-rzędowym tomografie ok. 10 s), co umożliwia obrazowanie całej klatki piersiowej w czasie pojedynczego zatrzymanego oddechu, ale również zmniejszenie dawki promieniowania; zastosowanie nowych aplikacji, na przykład: wirtualnej angioskopii naczyń i jam serca, badań czynnościowych. W czasie badania TK mogą pojawić się problemy z uzyskaniem dobrych technicznie obrazów, dlatego bardzo ważne są znajomość ograniczeń metody, przeciwwskazań do badania, a także odpowiednie przygotowanie chorego. Trudności w uzyskaniu zadowalającej jakości obrazów w czasie badania mogą się zdarzyć w przypadku niemiarowej czynności serca, nasilonej duszności niemożność wstrzymania oddechu w czasie akwizycji na sekund, tachykardii (dziś już wiemy, że nawet nowoczesne aparaty 64-rzędowe wymagają niższej równej akcji serca, najlepiej w granicach ok. 60/min), dużego stopnia uwapnienia naczyń wieńcowych czy znacznej otyłości pacjenta. Główne kierunki diagnostyki kardiologicznej w tomografii komputerowej Ocena wskaźnika uwapnienia tętnic wieńcowych Ocena ilości zwapnień w naczyniach wieńcowych ma wartość prognostyczną w przypadku wystąpienia objawów choroby niedokrwiennej serca i określenia wieku biologicznego naczyń serca. Określenie CS (calcium score) zalecane jest szczególnie u pacjentów bezobjawowych z grupy umiarkowanego ryzyka wystąpienia zdarzeń sercowo-naczyniowych (10-20% ryzyka wystąpienia zdarzenia w ciągu 10 lat). W przypadku pacjentów objawowych czułość i swoistość CS dla potwierdzenia obecności choroby niedokrwiennej serca jest zbliżona do echokardiografii obciążeniowej czy też scyntygrafii perfuzyjnej. Może on wspomóc diagnostykę różnicową bólu w klatce piersiowej w szczególności u pacjentów młodych z nietypowym jego charakterem. Stwierdzenie obecności zwapnień w obrębie tętnic wieńcowych charakteryzuje się prawie 100-procentową swoistością w stosunku do obecności blaszek miażdżycowych w obrębie tętnic wieńcowych, przy czym niską swoistością w stosunku do obecności zmian w sposób istotny limitujących przepływ. 30 OPM 8/2012

2 czenie w wypadku zmian uwapnionych, umożliwiając zróżnicowanie zwapnień od innych elementów blaszki miażdżycowej. Morfologia serca Tomografia komputerowa pozwala ocenić struktury serca oraz ewentualne patologie z tą samą, dużą dokładnością w dowolnej fazie skurczu. Funkcja serca Kiedy zmiany miażdżycowe zamykają światło naczynia wieńcowego, dochodzi do niedostatecznego ukrwienia obszaru zaopatrywanego przez daną tętnicę i upośledzenia funkcji mięśnia serca. Nowoczesne oprogramowanie daje możliwość uwidocznienia tego typu zaburzeń i dokładnej ich lokalizacji z określeniem, która tętnica jest tego przyczyną. Pomosty wieńcowe (by-passy) i stenty Do tej pory sposobem oceny drożności wszczepionych pomostów była bypassografia, badanie inwazyjne. Obecnie mamy alternatywną nieinwazyjną metodę w postaci tomografii komputerowej serca. Zastosowanie nieinwazyjnej koronarografii może być przydatne w ocenie drożności/stopnia zwężenia oraz przebiegu pomostów aortalno-wieńcowych. Ich obrazowanie jest łatwiejsze niż w przypadku tętnic wieńcowych w związku z ich większym rozmiarem oraz mniejszą ruchomością. Jednak podobnie i w tym przypadku zastosowanie aparatów o zwiększonej liczbie rzędów (64 i więcej) oraz bramkowanych zapisem EKG wiąże się z wyższą czułością i swoistością. Metoda ta może być również zastosowana u pacjentów z podejrzeniem wczesnego zamknięcia pomostu po zabiegu kardiochirurgicznym. Z drugiej strony, ocena natywnych naczyń wieńcowych u pacjentów po tym zabiegu może być utrudniona w związku z częstszą obecnością masywnych zwapnień oraz zmniejszonym przepływem krwi w ich zakresie. Zastosowanie TK tętnic wieńcowych nie jest aktualnie rekomendowane do oceny drożności i(lub) nawrotu zwężenia w obrębie stentów wieńcowych. Obecność metalu prowadzi do powstawania artefaktów utrudniających jednoznaczną interpretację uzyskiwanego wyniku. Aparaty 64-rzędowe wykazują wyższą niż w przypadku aparatów starszej generacji zdolność wykrywania nawrotu zwężenia w stencie, przy czym dotyczy ona głównie stentów o dużym rozmiarze, w szczególności stentów implantowanych w obrębie pnia głównego. Elektrokardiologia W zakresie elektrokardiologii TK wykorzystywane jest częściej do oceny lewego przedsionka, żył płucnych i jam serca przed zabiegiem ablacji prądem o częstotliwości radiowej. Obraz uzyskany dzięki TK stanowi rodzaj mapy, szczególnie przydatnej w trakcie zabiegu ablacji. Rekonstrukcje trójwymiarowe pozwalają na dokładną ocenę charakteryzującej się dużą zmiennością anatomii żył płucnych oraz ich relację KOMENTARZ EKSPERTA Według Urzędu Statystycznego choroby układu sercowo-naczyniowego odpowiadają za połowę zgonów w populacji polskiej. Choroby te przez wiele lat pozostają nierozpoznane lub występują trudności z ustaleniem właściwej diagnozy. Z tego powodu kluczowe znaczenie we współczesnej kardiologii odgrywają nieinwazyjne metody diagnostyki obrazowej. Ogromnym problemem, szczególnie dr Marek Konopka w dobie ograniczania zbędnych kosztów, pozostaje kierownik Zakładu cena badania (TK ok. 500, MR ok PLN). Jest to spowodowane koniecznością amortyzacji Obrazowej, Szpital Śląski, Cieszyn, skanera, który wraz z dodatkowym wyposażeniem prezes SCANX Medical pracowni tomografii czy rezonansu magnetycznego kosztuje kilka milionów złotych. Analiza efektywności Obrazowej Katowice kosztowej badań TK i MR pokazuje jednak, że bilans finansowy może wypadać na korzyść stosowania TK i MR w codziennej praktyce lekarskiej. Są to takie sytuacje kliniczne, w których ze względu na ograniczenia obrazowania klasyczna echokardiografia czy też koronarografia pozostają czasem bezradne. Dzięki informacjom płynącym z badania TK i MR można uniknąć potrzeby wykonywania klasycznej koronarografii czy też pomóc w ocenie pacjentów przed operacjami kardiochirurgicznymi. Wyniki badań TK i MR powodują zmniejszenie kosztów leczenia. Analiza przypadków poddawanych badaniu MR z różnych wskazań w Stanach Zjednoczonych pokazała, że skrócenie diagnostyki i zmniejszenie konieczności dalszych badań (w tym badań inwazyjnych), a co za tym idzie, skrócenie czasu trwania hospitalizacji doprowadziło do zaoszczędzenia ponad miliona dolarów przy koszcie badań ok. pół miliona dolarów. Nie wyobrażamy sobie już współczesnej diagnostyki obrazowej bez metod tomografii komputerowej i rezonansu magnetycznego, a ci, którzy chcą tworzyć nowoczesną kardiologię i radiologię, muszą się nieustająco szkolić. w stosunku do innych narządów klatki piersiowej (aorty, naczyń wieńcowych, przełyku), co pozwala na uniknięcie powikłań zabiegu. Obecnie coraz częściej łączy się informacje anatomiczne uzyskane w trakcie badania CT z obrazem elektroanatomicznym pozyskanym w trakcie mapowania czynności elektrycznej serca. Planowanie zabiegów kardiochirurgicznych i endowaskularnych Badanie CT może być również przydatne w populacji pacjentów kierowanych do leczenia kardiochirurgicznego zarówno z powodu choroby niedokrwiennej serca, jak i chorób strukturalnych i naczyń obwodowych. Pozwala również na ocenę pomostów aortalno-wieńcowych. Stworzenie ich trójwymiarowej rekonstrukcji może być szczególnie przydatne u pacjentów planowanych do ponownego zabiegu pomostowania aortalno-wieńcowego. Angio-CT znajduje również swe zastosowanie w planowaniu zabiegów endowaskularnej implantacji stentgraftów w obrębie tętniaków aorty piersiowej i brzusznej, a także kwalifikacji pacjenta do zabiegów małoinwazyjnego wszczepienia zastawki aortalnej. OPM 8/

3 Obrazowanie układu żylnego serca, w szczególności zatoki wieńcowej, może być przydatne u pacjentów poddawanych przezskórnemu leczeniu niedomykalności zastawki mitralnej przy użyciu systemu Carillion. Badanie CT wspomaga diagnostykę i leczenie wrodzonych wad serca zarówno u dzieci, jak i osób dorosłych. Jest wartościowym narzędziem pozwalającym na ocenę anomalii serca (np. tetralogia Falota) i naczyń (np. koarktacja aorty) przed planowanym zabiegiem korekcyjnym, jak i ocenę jego wyniku w obserwacji odległej. Jak wspomniano powyżej, dostarcza ono informacji na temat obecności anomalii tętnic wieńcowych oraz tętnic płucnych, które często współistnieją z wadami strukturalnymi serca. Pomimo powyższych zalet, celem redukcji pochłoniętej dawki promieniowania inne metody oceny (MR serca lub echokardiografia) powinny być preferowane, w szczególności u pacjentów wymagających badań seryjnych, celem oceny wyników leczenia, a badanie CT powinno być zarezerwowane jedynie dla pacjentów z przeciwwskazaniami do MR przy braku możliwości uzyskania jednoznacznej oceny w badaniu echokardiograficznym. Podsumowując, należy podkreślić, że wielorzędowa tomografia komputerowa cechuje się szerokimi, stale rosnącymi możliwościami i znaczeniem klinicznym w kardiologii. Rezonans magnetyczny serca Od 1977 roku rezonans magnetyczny stał się nieodzowną częścią nowoczesnej medycyny szczególnie w zakresie neurologii oraz ortopedii. Przydatność tego badania w obrazowaniu serca wiązała się z wieloma technicznymi problemami, takimi jak ocena bijącego serca. Uzyskanie pierwszych czytelnych obrazów MR było możliwe dopiero po sprzężeniu rejestracji z fazą cyklu pracy serca dzięki analizie elektrokardiogramu (tzw. bramkowanie EKG, Lauterbur, 1983). Możliwa stała się dokładna ocena struktur, funkcji serca, przepływu krwi, jak również otaczających naczyń krwionośnych. Rezonans magnetyczny serca opisuje uszkodzenie mięśnia sercowego, identyfikuje zawał serca, diagnozuje wady wrodzone serca czy też choroby dużych naczyń krwionośnych. 1a 1b 1c 1d Ryc. 1. Kardio-TK. A. Masywne blaszki miażdżycowe wraz ze zwężeniem tętnicy wieńcowej. B. Obraz stentów bez restenozy w lewej tętnicy wieńcowej. C. Rekonstrukcja VR, obraz trójwymiarowy. D. Obrazowanie by-passów po zabiegu kardiochirurgicznym 2a 2b 2c 2d 2e 2f Ryc. 2. Kardio-MR. A. Droga odpływu z lewej komory (LVOT). B. Obraz zastawki aortalnej. C. Przekrój w osi krótkiej serca w technice black blood, double IR (tzw. metoda czarnej krwi). D. Guz serca chłoniak. E, F. Efekt późnego kontrastowania (delayed enhancement) blizna pozawałowa 32 OPM 8/2012

4 Przy użyciu tej metody można przeprowadzić małoinwazyjne badanie wysiłkowe (w obciążeniu lekami) w czasie rzeczywistym. Wszystkie części układu sercowo-naczyniowego mogą być zobrazowane: żyły, przedsionki, zastawki serca, komory, tętnice powodując, iż MR serca jest szczególnie przydatny w diagnostyce złożonych chorób serca. Badanie rezonansu magnetycznego serca nie jest związane ze stosowaniem promieniowania rentgenowskiego ani jodowych środków kontrastowych, co znacząco wyróżnia tę metodę spośród innych metod obrazowych serca. Badanie MR, choć ustępuje TK w ocenie tętnic wieńcowych, a także jest mniej dostępne (Katowice, Kraków, Warszawa) i droższe niż echokardiografia, ze względu na swoje zalety, takie jak: nieinwazyjność, wysoka rozdzielczość czasowa, liniowa i kontrastowa, możliwość obrazowania w dowolnej płaszczyźnie, możliwość uzyskania modeli 3D oraz oceny czynności i żywotności mięśnia sercowego, jest metodą szczególnie przydatną w nieinwazyjnej diagnostyce serca. Otrzymywane dzięki stosowanym sekwencjom, w których uzyskuje się kontrast pomiędzy tkanką a płynącą krwią, modele 3D wielu (> 20) faz cyklu serca pozwalają na ocenę czynności skurczowej i rozkurczowej lewej i prawej komory co stanowi obecnie złoty standard w ocenie morfologii i funkcji na świecie. Metoda SSFP dzięki lepszemu odgraniczeniu przepływającej krwi od tkanki stacjonarnej jest dokładniejsza w określeniu rzeczywistej objętości jam serca. Zastosowanie metody PC pozwala na ocenę przepływu i otrzymanie jego mapy w dowolnej płaszczyźnie. Techniką przydatną w badaniu kurczliwości odcinkowej i jej zaburzeń jest tagging. W metodzie tej siatka saturacyjna nakładana jest na struktury serca, a następnie jej zniekształcenia są analizowane w poszczególnych fazach cyklu serca. W ten sposób określane są obszary o prawidłowej kurczliwości, a także strefy hipo-, dys- czy akinezy. W badaniu MR serca, podobnie jak w badaniu echokardiograficznym, możliwe jest wykonanie prób z obciążeniem dobutaminą, dipirydamolem czy adenozyną. Rezonans magnetyczny i choroba niedokrwienna serca Choroba niedokrwienna serca jest jedną z głównych przyczyn zgonów na świecie. Powstaje wtedy, kiedy zwężenie tętnic wieńcowych obniża lub całkowicie zatrzymuje dopływ krwi do mięśnia sercowego i pozbawia go niezbędnego tlenu. Analiza badania MR dostarcza pacjentowi z chorobą wieńcową niezbędnych informacji, takich jak: ocena kurczliwości, grubości oraz grubienia mięśnia sercowego, ocena obecności, lokalizacji i śródściennej rozległości martwicy mięśnia serca, ocena żywotności w obszarach dysfunkcyjnych przed planowaną rewaskularyzacją angioplastyką wieńcową lub operacją pomostowania tętnic wieńcowych (by-passy), wykrywanie niewielkich zmian w mikrokrążeniu sercowym poprzedzających wystąpienie incydentów wieńcowych, takich jak zawał serca, co pomaga przewidzieć ewentualne zagrożenie, ocena istotności hemodynamicznej zwężenia tętnicy wieńcowej stwierdzonego w klasycznej koronarografii lub tomografii komputerowej. Przy pośrednim prawdopodobieństwie choroby wieńcowej (np. kiedy EKG jest niediagnostyczne lub pacjent jest niezdolny do wysiłku fizycznego) można zastosować MR serca z użyciem obciążenia adenozyną, dipirydamolem lub dobutaminą. Niewydolność serca Każda przyczyna osłabiająca lub uszkadzająca mięsień sercowy, taka jak nadciśnienie tętnicze, uszkodzenie zastawek serca lub zawał, może powodować niewydolność mięśnia sercowego. Przydatność badania MR w uwidocznieniu zmian tkankowych w mięśniu, uszkodzenia zastawek i zmian w przepływie krwi czyni tę metodę niezwykle przydatną w diagnostyce niewydolności serca. Precyzyjna diagnoza pomaga w doborze optymalnej strategii leczenia tych pacjentów. Guzy serca Rezonans magnetyczny serca jest metodą bardzo przydatną w diagnostyce guzów serca. Pozwala potwierdzić lub wykluczyć zmianę guzowatą, w przypadku kiedy inne techniki obrazowe dają niepełne informacje. Rezonans magnetyczny jest w stanie z wysokim prawdopodobieństwem ocenić charakter tkanki guza, zróżnicować guza od skrzepliny, ocenić wpływ guza na funkcję serca oraz określić wpływ na otaczające struktury. Wady zastawek serca Kiedy któraś z czterech zastawek serca jest uszkodzona, krew może przepływać w jamach serca nieprawidłowo lub przeciekać z powrotem do poprzedniej jamy serca. MR jest czułą metodą w różnicowaniu normalnych zastawek, które są cienkie i ruszają się szybko, od zastawek uszkodzonych w przebiegu niedomykalności lub stenozy. Szczególnie przydatna jest również ilościowa ocena fali zwrotnej. Kardiomiopatie W przypadku pacjentów chorych na różne rodzaje kardiomiopatii niezwykle ważna jest odcinkowa ocena funkcji, anatomii czy też włóknienia mięśnia sercowego. Możliwa jest ilościowa ocena funkcji mięśnia serca, np. u pacjentów z rozbieżnymi wynikami uzyskanymi w innych metodach obrazowania serca, ocena specyficznych form kardiomiopatii (amyloidoza, sarkoidoza), a także rozpoznanie i różnicowanie arytmogennej dysplazji prawej komory choroby, która może prowadzić do groźnych arytmii. Wrodzone wady serca Jedną z najważniejszych domen rezonansu magnetycznego serca jest ocena wad wrodzonych serca (anomalie 34 OPM 8/2012

5 dużych naczyń, jam serca, zastawek z oceną masy mięśnia lewej i prawej komory, przecieków, gradientów, pomiarem zastawek) u pacjentów poddawanych operacjom korekcji wady oraz kontroli po takich operacjach. Kontrolując morfologię i funkcję serca, pacjenci są pewni, że są pod dobrą opieką. Zapalenia mięśnia sercowego MR serca pozwala na rozpoznanie zapalenia mięśnia serca, które zazwyczaj występuje u pacjentów bez zmian wieńcowych, ale z biochemicznymi cechami uszkodzenia mięśnia serca. Jak już wspomniano, rezonans magnetyczny nie jest wolny od ograniczeń. Badanie trwa stosunkowo długo (najczęściej między 20 a 60 minut) i wymaga pozostawania przez ten czas w pozycji leżącej. Z tego względu CMR (cardiomr) nie jest przydatny i bezpieczny jako badanie wykonywane w sytuacji nagłej i u osób pozostających w ciężkim stanie klinicznym. Drugim przeciwwskazaniem są wybrane metalowe elementy w ciele, które w środowisku rezonansu magnetycznego absorbują energię i mogą powodować uraz termiczny i/lub kinetyczny. W praktyce są to najczęściej niektóre urządzenia wewnątrzsercowe, takie jak stymulatory czy kardiowertery-defibrylatory. Na rynku pojawiły się już co prawda stymulatory kompatybilne ze środowiskiem rezonansu magnetycznego, jednak na razie, ze względu na cenę, rezerwowane są one dla osób, które muszą być poddawane regularnym badaniom rezonansu magnetycznego z przyczyn pozakardiologicznych (np. w celu oceny zmian wielkości i budowy guzów mózgu lub efektów ich leczenia). Co przyniesie przyszłość? Pacjenci z chorobami serca już dziś zaczynają odczuwać wielkie korzyści z wprowadzenia tej metody do diagnostyki obrazowej. W przyszłości dzięki udoskonaleniu sekwencji do obrazowania naczyń wieńcowych możliwa będzie nieinwazyjna diagnostyka choroby niedokrwiennej serca. Zastąpi ona metody używające promieniowanie rentgenowskie, takie jak klasyczne cewnikowanie serca czy też tomografię komputerową tętnic wieńcowych. Planowane są także próby badania u chorych ze stymulatorami lub kardiowerterami-defibrylatorami serca. Na zakończenie należy zaznaczyć, że do uzyskania maksymalnej ilości informacji z badania CMR nie wystarczy odpowiedni skaner, potrzebny jest przede wszystkim zespół specjalistów lekarzy kardiologów, radiologów, techników i pielęgniarek oraz odpowiedni system szkoleń, którego na obecnym etapie jeszcze brakuje. Choroby układu sercowo-naczyniowego stanowią jedną z głównych przyczyn śmiertelności na świecie. Zastosowanie nieinwazyjnej diagnostyki obrazowej w nowoczesnej kardiologii przyczynia się do szybkiego uzyskania informacji na temat aktualnego stanu serca, chorób przebytych w przeszłości, a także ryzyka sercowonaczyniowego. Pewna diagnoza przyśpiesza właściwe leczenie oraz zapobiega incydentom sercowym, takim jak np. zawał serca. OPM 8/

Badania obrazowe w diagnostyce chorób serca. II Katedra i klinika Kardiologii CM UMK

Badania obrazowe w diagnostyce chorób serca. II Katedra i klinika Kardiologii CM UMK Badania obrazowe w diagnostyce chorób serca II Katedra i klinika Kardiologii CM UMK RTG klatki piersiowej Ocenia zarys i wielkość serca, aorty, naczyń krążenia płucnego, wykrywa w ich rzucie zwapnienia

Bardziej szczegółowo

II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK

II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Zwykle pierwsze badanie obrazowe w diagnostyce chorób serca Ocenia zarys i wielkość serca, aorty, naczyń krążenia płucnego, wykrywa w ich rzucie zwapnienia Standardowe

Bardziej szczegółowo

Echokardiograficzny test obciążeniowy z dobutaminą w polskich pracowniach echokardiograficznych.

Echokardiograficzny test obciążeniowy z dobutaminą w polskich pracowniach echokardiograficznych. Echokardiograficzny test obciążeniowy z dobutaminą w polskich pracowniach echokardiograficznych. Opracowanie na podstawie danych z 25 Pracowni Echokardiograficznych w Polsce posiadających akredytację Sekcji

Bardziej szczegółowo

Obrazowanie serca metodą CMR. Znaczenie MRI w diagnostyce kardiologicznej. Płaszczyzny obrazowania 2015-04-24 II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK

Obrazowanie serca metodą CMR. Znaczenie MRI w diagnostyce kardiologicznej. Płaszczyzny obrazowania 2015-04-24 II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK Obrazowanie serca metodą CMR Znaczenie MRI w diagnostyce kardiologicznej Podczas jednego badania CMR można uzyskać szczegółowe informacje o morfologii oraz czynności serca, zarówno w spoczynku, jak i w

Bardziej szczegółowo

dr n.med. Bartosz Żabicki Zakład Radiologii Klinicznej Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu

dr n.med. Bartosz Żabicki Zakład Radiologii Klinicznej Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu dr n.med. Bartosz Żabicki Zakład Radiologii Klinicznej Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu Aorta piersiowa i brzuszna Tętnice kończyn dolnych Tętnice kończyn górnych Tętnice dogłowowe

Bardziej szczegółowo

1. I Oddział Kardiologiczno - Angiologiczny ul. Sanatoryjna 7 43-450 Ustroń tel./fax: (+48) (33) 854 58 57; 854 58 59

1. I Oddział Kardiologiczno - Angiologiczny ul. Sanatoryjna 7 43-450 Ustroń tel./fax: (+48) (33) 854 58 57; 854 58 59 PLACÓWKA MEDYCZNA 1. I Oddział Kardiologiczno - Angiologiczny ul. Sanatoryjna 7 43-450 Ustroń tel./fax: (+48) (33) 854 58 57; 854 58 59 ZAKRES ŚWIADCZEŃ MEDYCZNYCH zabiegi angioplastyki wieńcowej z implantacją

Bardziej szczegółowo

Typy badań echokardiogaficznych Spoczynkowe Obciążeniowe (wysiłek, dobutamina, dipirydamol, inne) Z dostępu przez klatkę piersiową (TTE) Przezprzełyko

Typy badań echokardiogaficznych Spoczynkowe Obciążeniowe (wysiłek, dobutamina, dipirydamol, inne) Z dostępu przez klatkę piersiową (TTE) Przezprzełyko Podstawy echokardiografii Marcin Szulc Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii Warszawski Uniwersytet Medyczny Typy badań echokardiogaficznych Spoczynkowe Obciążeniowe (wysiłek,

Bardziej szczegółowo

Prof. Hanna Szwed. Chory ze stabilną chorobą wieńcową - jak rozpoznać, - czy zawsze test obciążeniowy, ale jaki?

Prof. Hanna Szwed. Chory ze stabilną chorobą wieńcową - jak rozpoznać, - czy zawsze test obciążeniowy, ale jaki? Prof. Hanna Szwed Chory ze stabilną chorobą wieńcową - jak rozpoznać, - czy zawsze test obciążeniowy, ale jaki? Warszawa, 2015 Rozpoznanie stabilnej choroby wieńcowej i ocena ryzyka Etap 1 Kliniczna ocena

Bardziej szczegółowo

Badania dodatkowe w celu potwierdzenia rozpoznania stabilnej choroby wieńcowej

Badania dodatkowe w celu potwierdzenia rozpoznania stabilnej choroby wieńcowej Badania dodatkowe w celu potwierdzenia rozpoznania stabilnej choroby wieńcowej Nieinwazyjne badanie diagnostyczne układu krążenia stanowią podstawową metodę, wykorzystywaną w rozpoznawaniu jak i monitorowaniu

Bardziej szczegółowo

DIAGNOSTYKA NIEINWAZYJNA I INWAZYJNA WRODZONYCH I NABYTYCH WAD SERCA U DZIECI

DIAGNOSTYKA NIEINWAZYJNA I INWAZYJNA WRODZONYCH I NABYTYCH WAD SERCA U DZIECI DIAGNOSTYKA NIEINWAZYJNA I INWAZYJNA WRODZONYCH I NABYTYCH WAD SERCA U DZIECI Dlaczego dzieci sąs kierowane do kardiologa? Różnice w diagnostyce obrazowej chorób układu krążenia u dorosłych i dzieci Diagnostyka

Bardziej szczegółowo

Wytyczne ACCF/AHA 2010: Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego u bezobjawowych dorosłych

Wytyczne ACCF/AHA 2010: Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego u bezobjawowych dorosłych Wytyczne ACCF/AHA 2010: Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego u bezobjawowych dorosłych Jednym z pierwszych i podstawowych zadań lekarza jest prawidłowa i rzetelna ocena ryzyka oraz rokowania pacjenta. Ma

Bardziej szczegółowo

1. Podstawowe badanie kardiologiczne u dzieci 1 I. Wywiad chorobowy 1

1. Podstawowe badanie kardiologiczne u dzieci 1 I. Wywiad chorobowy 1 v Wstęp xiii Przedmowa do wydania I polskiego xv Wykaz skrótów xvii 1. Podstawowe badanie kardiologiczne u dzieci 1 I. Wywiad chorobowy 1 A. Wywiad perinatalny i z okresu ciąży 1 B. Wywiad po urodzeniu

Bardziej szczegółowo

Zmiany stwierdzane w badaniu przezklatkowym

Zmiany stwierdzane w badaniu przezklatkowym 162 Choroba nadciśnieniowa serca Prezentacja dwuwymiarowa S Przerost (> 12 mm) mięśnia sercowego (od umiarkowanego do znacznego), obejmujący głównie przegrodę międzykomorową, brak odcinkowych zaburzeń

Bardziej szczegółowo

Czy angio CT tętnic wieńcowych może zastąpić klasyczną koronarografię? Maciej Lesiak Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego w Poznaniu

Czy angio CT tętnic wieńcowych może zastąpić klasyczną koronarografię? Maciej Lesiak Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego w Poznaniu Czy angio CT tętnic wieńcowych może zastąpić klasyczną koronarografię? Maciej Lesiak Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego w Poznaniu MSCT koronarografia Niewygodna Prawda Tętnice wieńcowe są ze swojej

Bardziej szczegółowo

Kierownik Oddziału: dr n. med. Ryszard Grzywna. Zastępca Kierownika Oddziału: lek. med. Tomasz

Kierownik Oddziału: dr n. med. Ryszard Grzywna. Zastępca Kierownika Oddziału: lek. med. Tomasz Personel: Kierownik Oddziału: dr n. med. Ryszard Grzywna Chromiński Zastępca Kierownika Oddziału: lek. med. Tomasz Kierownik Pracowni Hemodynamiki: lek. med. Gerard Grossmann Samołyk Kierownik ds. Pielęgniarstwa:

Bardziej szczegółowo

Delegacje otrzymują w załączeniu dokument D043528/02 Annex.

Delegacje otrzymują w załączeniu dokument D043528/02 Annex. Rada Unii Europejskiej Bruksela, 8 marca 2016 r. (OR. en) 6937/16 ADD 1 TRANS 72 PISMO PRZEWODNIE Od: Komisja Europejska Data otrzymania: 7 marca 2016 r. Do: Nr dok. Kom.: Dotyczy: Sekretariat Generalny

Bardziej szczegółowo

Frakcja wyrzutowa lewej komory oraz rozpoznanie i leczenie ostrej i przewlekłej niewydolności serca

Frakcja wyrzutowa lewej komory oraz rozpoznanie i leczenie ostrej i przewlekłej niewydolności serca Frakcja wyrzutowa lewej komory oraz rozpoznanie i leczenie ostrej i przewlekłej niewydolności serca Zbigniew Gugnowski GRK Giżycko 2014 Opracowano na podstawie: Wytycznych ESC dotyczących rozpoznania oraz

Bardziej szczegółowo

Tomografia Komputerowa

Tomografia Komputerowa Tomografia Komputerowa Liczba badań tomografii komputerowej 9 000 8 000 7 000 6 000 5 000 4 000 3 000 2 000 1 000 0 2 758 1 179 2008 7 328 7 327 6 118 6 528 6 476 5 186 4 545 4 129 3 716 3 774 3 403 3

Bardziej szczegółowo

Przezskórne wszczepienie zastawki aortalnej TAVI. Nowe wyzwanie w Kardiochirurgii Paulina Falkowska Klinika Kardiochirurgii USK Białystok

Przezskórne wszczepienie zastawki aortalnej TAVI. Nowe wyzwanie w Kardiochirurgii Paulina Falkowska Klinika Kardiochirurgii USK Białystok Przezskórne wszczepienie zastawki aortalnej TAVI. Nowe wyzwanie w Kardiochirurgii Paulina Falkowska Klinika Kardiochirurgii USK Białystok TAVI Od początku XXI wieku rozwija się metoda przezskórnego wszczepienia

Bardziej szczegółowo

Tomografia (TK) komputerowa serca

Tomografia (TK) komputerowa serca Szpital Tomografia (TK) komputerowa serca ECZ Otwock oferuje najwyższej jakości badania serca za pomocą 128-warstwowego tomografu komputerowego Philips Brilliance ict SP Nieinwazyjna koronarografia i nie

Bardziej szczegółowo

TOMOGRAFIA KOMPUTEROWA W KARDIOCHIRURGII

TOMOGRAFIA KOMPUTEROWA W KARDIOCHIRURGII TOMOGRAFIA KOMPUTEROWA W KARDIOCHIRURGII Prof. nadzw. dr hab. med. Marek Jemielity Klinika Kardiochirurgii UM w Poznaniu Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego TOMOGRAFIA KOMPUTEROWA W KARDIOCHIRURGII

Bardziej szczegółowo

Podstawy echokardiografii

Podstawy echokardiografii Echokardiografia podstawy Podstawy echokardiografii II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 - badanie echokardiograficzne jest metodą oceny serca wykorzystującą ultradźwięki - głowica echokardiografu emituje

Bardziej szczegółowo

Choroba wieńcowa i zawał serca.

Choroba wieńcowa i zawał serca. Choroba wieńcowa i zawał serca. Dr Dariusz Andrzej Tomczak Specjalista II stopnia chorób wewnętrznych Choroby serca i naczyń 1 O czym będziemy mówić? Budowa układu wieńcowego Funkcje układu wieńcowego.

Bardziej szczegółowo

Podstawy echokardiografii

Podstawy echokardiografii Podstawy echokardiografii II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Echokardiografia podstawy - badanie echokardiograficzne jest metodą oceny serca wykorzystującą ultradźwięki - głowica echokardiografu emituje

Bardziej szczegółowo

Wartość diagnostyczna angio-tk w diagnostyce krwotoku podpajęczynówkowego

Wartość diagnostyczna angio-tk w diagnostyce krwotoku podpajęczynówkowego Wartość diagnostyczna angio-tk w diagnostyce krwotoku podpajęczynówkowego Przed wprowadzeniem do diagnostyki angio-tk złotym standardem w ocenie naczyń mózgowych w SAH była angiografia klasyczna. Wartość

Bardziej szczegółowo

ABC tomografii komputerowej

ABC tomografii komputerowej ABC tomografii komputerowej Tomografia (od gr.: tome cięcie i grafein pisanie) metoda pozwalająca na uzyskiwanie obrazów przekrojów badanej okolicy ciała. Określenie o szerokim znaczeniu, najczęściej kojarzone

Bardziej szczegółowo

Przedmowa... XVII Indeks wybranych skrótów występujących w monografii... XIX

Przedmowa... XVII Indeks wybranych skrótów występujących w monografii... XIX Spis treści Przedmowa.................................................................................. XVII Indeks wybranych skrótów występujących w monografii................ XIX Część I Wprowadzenie..................................................................................

Bardziej szczegółowo

Testy wysiłkowe w wadach serca

Testy wysiłkowe w wadach serca XX Konferencja Szkoleniowa i XVI Międzynarodowa Konferencja Wspólna SENiT oraz ISHNE 5-8 marca 2014 roku, Kościelisko Testy wysiłkowe w wadach serca Sławomira Borowicz-Bieńkowska Katedra Rehabilitacji

Bardziej szczegółowo

Twoja. Katalog kursów. Zapisy oraz informacje o szkoleniach. Kontakt: tel wew. 205

Twoja. Katalog kursów. Zapisy oraz informacje o szkoleniach. Kontakt: tel wew. 205 Twoja Katalog kursów Kontakt: tel. 32 730 32 23 wew. 205 biuro@ Zapisy oraz informacje o szkoleniach www. Wykładowca: dr P. Życiński Podstawy diagnostyki USG narządów jamy brzusznej 09:00-19:00 (dzień

Bardziej szczegółowo

I KLINIKA POŁOZNICTWA I GINEKOLOGII WUM

I KLINIKA POŁOZNICTWA I GINEKOLOGII WUM I KLINIKA POŁOZNICTWA I GINEKOLOGII WUM CZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA CHORÓB SERCA U CIĘŻARNYCH OKOŁO 0,5-1% PRZYCZYNA OKOŁO 10-15% ŚMIERTELNOŚCI MATEK WZROST OBJĘTOŚCI KRWI KRĄŻĄCEJ O 50% WZROST OBJĘTOŚCI MINUTOWEJ

Bardziej szczegółowo

Podstawowe badania obrazowe. Marcin Szulc Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii

Podstawowe badania obrazowe. Marcin Szulc Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii Podstawowe badania obrazowe Marcin Szulc Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii Prawidłowe myślenie lekarskie Zebranie podstawowych danych (badanie podmiotowe i przedmiotowe)

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka różnicowa omdleń

Diagnostyka różnicowa omdleń Diagnostyka różnicowa omdleń II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Omdlenie - definicja Przejściowa utrata przytomności spowodowana zmniejszeniem perfuzji mózgu (przerwany przepływ mózgowy na 6-8sek lub zmniejszenie

Bardziej szczegółowo

zakrzepicy żył głębokich i zatoru tętnicy płucnej

zakrzepicy żył głębokich i zatoru tętnicy płucnej Rozpoznanie zakrzepicy żył głębokich i zatoru tętnicy płucnej Objawy zakrzepicy żył głębokich kończyn dolnych są bardzo mało charakterystyczne. Najczęściej występują ból i obrzęk, znacznie rzadziej zaczerwienienie

Bardziej szczegółowo

ŚWIADCZENIA TOMOGRAFII KOMPUTEROWEJ. Kod. Lp. ICD TK głowy bez środka kontrastującego 1. Personel:

ŚWIADCZENIA TOMOGRAFII KOMPUTEROWEJ. Kod. Lp. ICD TK głowy bez środka kontrastującego 1. Personel: ZALECENIA POLSKIEGO LEKARSKIEGO TOWARZYSTWA RADIOLOGICZNEGO DOTYCZĄCE MIMINAMLNYCH WYMAGAŃ DLA PRACOWNI TOMOGRAFII KOMUPTEROWEJ (TK) I REZONANSU MAGNETYCZNEGO (MR) DO WYKONYWANIA POSZCZEGÓLNYCH TYPÓW BADAŃ

Bardziej szczegółowo

Recenzja rozprawy na stopień doktora nauk medycznych lekarza medycyny Marcina Wojtczaka

Recenzja rozprawy na stopień doktora nauk medycznych lekarza medycyny Marcina Wojtczaka Katowice, 08.04.2013 r. Recenzja rozprawy na stopień doktora nauk medycznych lekarza medycyny Marcina Wojtczaka Lekarz medycyny Marcin Wojtczak na temat swojej rozprawy doktorskiej wybrał Rotablacja tętnic

Bardziej szczegółowo

Program specjalizacji z KARDIOLOGII

Program specjalizacji z KARDIOLOGII CENTRUM MEDYCZNE KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO Program specjalizacji z KARDIOLOGII Warszawa 1999 (c) Copyright by Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, Warszawa 1999 Program specjalizacji przygotował

Bardziej szczegółowo

Rodzaje omdleń. Stan przedomdleniowy. Omdlenie - definicja. Diagnostyka różnicowa omdleń

Rodzaje omdleń. Stan przedomdleniowy. Omdlenie - definicja. Diagnostyka różnicowa omdleń Omdlenie - definicja Diagnostyka różnicowa omdleń Przejściowa utrata przytomności spowodowana zmniejszeniem perfuzji mózgu (przerwany przepływ mózgowy na 6-8sek lub zmniejszenie ilości tlenu dostarczonego

Bardziej szczegółowo

Stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne realizowane przez Oddziały Szpitalne:

Stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne realizowane przez Oddziały Szpitalne: Struktura organizacyjna Stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne realizowane przez Oddziały Szpitalne: 1. Oddział Chorób Cywilizacyjnych i Chorób Płuc, w ramach którego 2. Oddział Chorób Płuc, w

Bardziej szczegółowo

Lek. Olgierd Woźniak. Streszczenie rozprawy doktorskiej

Lek. Olgierd Woźniak. Streszczenie rozprawy doktorskiej Lek. Olgierd Woźniak Streszczenie rozprawy doktorskiej Ocena czynników ryzyka adekwatnych interwencji kardiowerteradefibrylatora u pacjentów z arytmogenną kardiomiopatią prawej komory. Wstęp Arytmogenna

Bardziej szczegółowo

Rezonans magnetyczny 3D z kontrastem może być najlepszy do oceny rozwarstwienia aorty

Rezonans magnetyczny 3D z kontrastem może być najlepszy do oceny rozwarstwienia aorty Rezonans magnetyczny 3D z kontrastem może być najlepszy do oceny rozwarstwienia aorty Jak twierdzi grupa badaczy z Changhai Hospital z Szanghaju w Chinach trójwymiarowa angiografia rezonansem magnetycznym

Bardziej szczegółowo

Oddział Kardiologii (

Oddział Kardiologii ( Oddział Kardiologii (http://www.usk.opole.pl/oddzialy/oddzial-kardiologii) Telefony kontaktowe sekretariat + ordynator 77 45 20 660 dyżurka pielęgniarek 77 45 20 661 pokój lekarzy 77 45 20 662 pokój lekarzy

Bardziej szczegółowo

ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA

ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA 42 UZUPEŁNIENIA ZAWARTE W ODPOWIEDNICH PUNKTACH CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO DLA PRODUKTÓW ZAWIERAJĄCYCH

Bardziej szczegółowo

Marcin Leszczyk SKN przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM

Marcin Leszczyk SKN przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM Marcin Leszczyk SKN przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM Definicja NS to zespół kliniczny, w którym wskutek dysfunkcji serca jego pojemność minutowa jest zmniejszona w stosunku do zapotrzebowania

Bardziej szczegółowo

VII Noworoczne Warsztaty Kardiologicze

VII Noworoczne Warsztaty Kardiologicze VII Noworoczne Warsztaty Kardiologicze Zakopane - Kościelisko 5-7 stycznia 2006 r. strona główna 5 stycznia 2006 r. (czwartek) WARSZTATY HOLTEROWSKIE NA TEMAT: ELEKTROKARDIOGRAFICZNA OCENA CHORYCH Z ROZRUSZNIKIEM

Bardziej szczegółowo

Migotanie przedsionków czynniki ograniczające dostępności do współczesnej terapii

Migotanie przedsionków czynniki ograniczające dostępności do współczesnej terapii Migotanie przedsionków czynniki ograniczające dostępności do współczesnej terapii Piotr Pruszczyk, Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii Warszawski Uniwersytet Medyczny Centrum Diagnostyki i Leczenia

Bardziej szczegółowo

1 2 3 4 5 6 badania medycyny nuklearnej Personel: (w przypadku badań okreslonych w zał 2 VI lp.1-26)

1 2 3 4 5 6 badania medycyny nuklearnej Personel: (w przypadku badań okreslonych w zał 2 VI lp.1-26) WYMAGANIA DOTYCZĄCE REALIZACJI AMBULATORYJNYCH ŚWIADCZEŃ DIAGNOSTYCZNYCH KOSZTOCHŁONNYCH (ASDK) lp. Kod zakresu świadczeń Zakres ambulatoryjnych świadczeń diagnostycznych kosztochłonnych Warunki realizacji

Bardziej szczegółowo

Choroby wewnętrzne - kardiologia Kod przedmiotu

Choroby wewnętrzne - kardiologia Kod przedmiotu Choroby wewnętrzne - kardiologia - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Choroby wewnętrzne - kardiologia Kod przedmiotu 12.0-WL-Lek-ChW-K Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek

Bardziej szczegółowo

Choroba niedokrwienna serca

Choroba niedokrwienna serca Choroba niedokrwienna serca II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Definicja zespół objawów chorobowych będących następstwem przewlekłego stanu niedostatecznego zaopatrzenia komórek mięśnia sercowego w tlen

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Przedmowa Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi... 13

Spis treści. Przedmowa Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi... 13 Spis treści Przedmowa................ 11 1. Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi.................. 13 Najważniejsze problemy diagnostyczne....... 13 Ból w klatce piersiowej........... 14 Ostry

Bardziej szczegółowo

Aktywność sportowa po zawale serca

Aktywność sportowa po zawale serca Aktywność sportowa po zawale serca Czy i jaki wysiłek fizyczny jest zalecany? O prozdrowotnych aspektach wysiłku fizycznego wiadomo już od dawna. Wysiłek fizyczny o charakterze aerobowym (dynamiczne ćwiczenia

Bardziej szczegółowo

DYREKTYWY. (Tekst mający znaczenie dla EOG)

DYREKTYWY. (Tekst mający znaczenie dla EOG) 8.7.2016 L 183/59 DYREKTYWY DYREKTYWA KOMISJI (UE) 2016/1106 z dnia 7 lipca 2016 r. zmieniająca dyrektywę 2006/126/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie praw jazdy (Tekst mający znaczenie dla EOG)

Bardziej szczegółowo

rezonans magnetyczny informacje dla pacjentów

rezonans magnetyczny informacje dla pacjentów rezonans magnetyczny informacje dla pacjentów MR 1 najważniejsze jest zdrowie Dla wygody naszych pacjentów stworzyliśmy portal Wyniki Online, gdzie, bez wychodzenia z domu, można odebrać wyniki badania

Bardziej szczegółowo

Wrodzone wady serca u dorosłych

Wrodzone wady serca u dorosłych Wrodzone wady serca u dorosłych - rozpoznane po raz pierwszy w wieku dorosłym - wada mało zaawansowana w dzieciństwie - nie korygowana - wada po korekcji lub zabiegu paliatywnym w dzieciństwie - niewydolność

Bardziej szczegółowo

lek. med. Maciej Frankiewicz prof. UM dr hab. n. med. Robert Juszkat Dział Radiologii Klinicznej Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM Poznań

lek. med. Maciej Frankiewicz prof. UM dr hab. n. med. Robert Juszkat Dział Radiologii Klinicznej Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM Poznań lek. med. Maciej Frankiewicz prof. UM dr hab. n. med. Robert Juszkat Dział Radiologii Klinicznej Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM Poznań Rozwój TK serca 2000 r. Tomograf 4-rzędowy czas skanu:

Bardziej szczegółowo

CHRONIC THROMBOEMBOLIC PULMONARY HYPERTENSION. (Hypertension)

CHRONIC THROMBOEMBOLIC PULMONARY HYPERTENSION. (Hypertension) Przewlekłe zakrzepowo- zatorowe nadciśnienie płucne - CTEPH Skrót angielski: CTEPH CHRONIC THROMBOEMBOLIC PULMONARY HYPERTENSION przewlekłe zakrzepowo- zatorowe nadciśnienie płucne (Chronic) (Thromboembolic)

Bardziej szczegółowo

Stosowanie preparatu BioCardine900 u chorych. z chorobą wieńcową leczonych angioplastyką naczyń

Stosowanie preparatu BioCardine900 u chorych. z chorobą wieńcową leczonych angioplastyką naczyń Jan Z. Peruga, Stosowanie preparatu BioCardine900 u chorych z chorobą wieńcową leczonych angioplastyką naczyń wieńcowych II Katedra Kardiologii Klinika Kardiologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi 1 Jednym

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN KONKURSU OFERT

REGULAMIN KONKURSU OFERT REGULAMIN KONKURSU OFERT o udzielenie zamówienia na świadczenia zdrowotne w dziedzinie: kardiologii, chorób wewnętrznych, anestezjologii i intensywnej terapii, kardiochirurgii, transplantologii klinicznej,

Bardziej szczegółowo

KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK

KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK Rotablacja Pomiar cząstkowej rezerwy przepływu wieńcowego (FFR) Ultrasonografia wewnątrznaczyniowa (IVUS) Angioplastyka wieńcowa z implantacją stentu bioabsorbowalnego 2014 System

Bardziej szczegółowo

VII. ŚWIADCZENIA MEDYCYNY NUKLEARNEJ. LP. Nazwa świadczenia gwarantowanego Warunki realizacji świadczeń

VII. ŚWIADCZENIA MEDYCYNY NUKLEARNEJ. LP. Nazwa świadczenia gwarantowanego Warunki realizacji świadczeń VII. ŚWIADCZENIA MEDYCYNY NUKLEARNEJ LP. Nazwa świadczenia gwarantowanego Warunki realizacji świadczeń 1. Scyntygrafia i radioizotopowe badanie czynnościowe tarczycy 1) gamma kamera planarna lub scyntygraf;

Bardziej szczegółowo

tomografia komputerowa informacje dla pacjentów

tomografia komputerowa informacje dla pacjentów tomografia komputerowa informacje dla pacjentów TK najważniejsze jest zdrowie W placówkach Affidea sukcesywnie wdrażamy program Dose Excellence. Pozwala to na gromadzenie i analizę danych wszystkich badań,

Bardziej szczegółowo

OCENA PRZYCZYN I KONSEKWENCJI WYSTĘPOWANIA TĘTNIAKA TĘTNICY PŁUCNEJ U PACJENTÓW Z NADCIŚNIENIEM PŁUCNYM

OCENA PRZYCZYN I KONSEKWENCJI WYSTĘPOWANIA TĘTNIAKA TĘTNICY PŁUCNEJ U PACJENTÓW Z NADCIŚNIENIEM PŁUCNYM OCENA PRZYCZYN I KONSEKWENCJI WYSTĘPOWANIA TĘTNIAKA TĘTNICY PŁUCNEJ U PACJENTÓW Z NADCIŚNIENIEM PŁUCNYM Marcin Kurzyna, Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie Grzegorz Harańczyk, StatSoft Polska Choroby

Bardziej szczegółowo

Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu

Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu 2018-03-15 Czym jest ryzyko sercowo naczyniowe? Ryzyko sercowo-naczyniowe to

Bardziej szczegółowo

WARUNKI KONKURSU. zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami obowiązującymi u Udzielającego Zamówienia;

WARUNKI KONKURSU. zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami obowiązującymi u Udzielającego Zamówienia; Kraków, dnia 18 stycznia 2016 r. WARUNKI KONKURSU na udzielanie świadczeń zdrowotnych w okresie od 01.02.2016 r. do 31.01.2017 r. w następujących zakresach: 1. Oddział Chirurgii Naczyń z Pododdziałem Zabiegów

Bardziej szczegółowo

Definicja. Choroba niedokrwienna serca. Podział choroby wieńcowej. Epidemiologia 2015-04-23

Definicja. Choroba niedokrwienna serca. Podział choroby wieńcowej. Epidemiologia 2015-04-23 Definicja Choroba niedokrwienna serca II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 zespół objawów chorobowych będących następstwem przewlekłego stanu niedostatecznego zaopatrzenia komórek mięśnia sercowego w tlen

Bardziej szczegółowo

XV Sympozjum Naukowo-Szkoleniowe Instytutu Kardiologii w Warszawie. Hotel Marriott, 22 listopada 2008. Diagnostyka obrazowa serca.

XV Sympozjum Naukowo-Szkoleniowe Instytutu Kardiologii w Warszawie. Hotel Marriott, 22 listopada 2008. Diagnostyka obrazowa serca. XV Sympozjum Naukowo-Szkoleniowe Instytutu Kardiologii w Warszawie Hotel Marriott, 22 listopada 2008 Diagnostyka obrazowa serca echo, MRI, CT Główni sponsorzy: Diagnostyka obrazowa serca echo, MRI, CT

Bardziej szczegółowo

Szczegółowy wykaz praktyk zawodowych Elektroradiologia II stopień.

Szczegółowy wykaz praktyk zawodowych Elektroradiologia II stopień. Szczegółowy wykaz praktyk zawodowych Elektroradiologia stopień. Rok Semestr Zakres praktyki Liczba godzin kontaktowych Samokształcenie Tomografia komputerowa 95 30 Polisomnografia 15 10 Echokardiografia

Bardziej szczegółowo

Echokardiografia przezprzełykowa jako technika monitorowania podczas zabiegów wykonywanych u chorych z wysokim ryzykiem sercowym

Echokardiografia przezprzełykowa jako technika monitorowania podczas zabiegów wykonywanych u chorych z wysokim ryzykiem sercowym Echokardiografia przezprzełykowa jako technika monitorowania podczas zabiegów wykonywanych u chorych z wysokim ryzykiem sercowym Piotr Knapik, Tomasz Kukulski Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu TEE

Bardziej szczegółowo

CMC/2015/03/WJ/03. Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca

CMC/2015/03/WJ/03. Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca CMC/2015/03/WJ/03 Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca Dane pacjenta Imię:... Nazwisko:... PESEL:... Rozpoznane choroby: Nadciśnienie tętnicze Choroba wieńcowa Przebyty zawał

Bardziej szczegółowo

Opieka kardiologiczna w Polsce

Opieka kardiologiczna w Polsce Opieka kardiologiczna w Polsce aktualny stan i wyzwania Konsultant Krajowy w dziedzinie kardiologii Grzegorz Opolski Zmiany umieralności z powodu chorób układu sercowonaczyniowego w Polsce w latach 1991-2005

Bardziej szczegółowo

W Polsce na chorobę niedokrwienną serca zapada rocznie od 80 do 100 tys. osób

W Polsce na chorobę niedokrwienną serca zapada rocznie od 80 do 100 tys. osób W Polsce na chorobę niedokrwienną serca zapada rocznie od 80 do 100 tys. osób Choroba niedokrwienna serca jest przyczyną ponad 40% wszystkich zgonów zarówno wśród mężczyzn jak i kobiet Struktura zgonów

Bardziej szczegółowo

Przywrócenie rytmu zatokowego i jego utrzymanie

Przywrócenie rytmu zatokowego i jego utrzymanie Przywrócenie rytmu zatokowego i jego utrzymanie Jak wspomniano we wcześniejszych artykułach cyklu, strategia postępowania w migotaniu przedsionków (AF) polega albo na kontroli częstości rytmu komór i zapobieganiu

Bardziej szczegółowo

Sala 1 Sala 2 Sala 3 Sala 4 Sala 5 Sala 6 Sala 7 Sesja Sekcji Rytmu. Sesja Sekcji Intensywnej

Sala 1 Sala 2 Sala 3 Sala 4 Sala 5 Sala 6 Sala 7 Sesja Sekcji Rytmu. Sesja Sekcji Intensywnej Czwartek 18.09.2014 2 09:00 10:30 12:45 14:15 Sala 1 Sala 2 Sala 3 Sala 4 Sala 5 Sala 6 Sala 7 Rytmu Serca Dziś i jutro elektroterapii Prewencji i Epidemiologii Kontrowersje w prewencji chorób układu krążenia

Bardziej szczegółowo

OCENA RYZYKA OPERACYJNEGO U CHORYCH KARDIOLOGICZNYCH Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Kardiologicznej I Katedry Kardiologii i Kardiochirurgii UM w Łodzi Jak ocenić ryzyko i zakwalifikować chorego

Bardziej szczegółowo

II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK

II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2015 Kardiologia inwazyjna - terminologia DIAGNOSTYKA: Koronarografia Cewnikowanie prawego serca Badanie elektrofizjologiczne LECZENIE: Angioplastyka wieńcowa Implantacje

Bardziej szczegółowo

układu krążenia Paweł Piwowarczyk

układu krążenia Paweł Piwowarczyk Monitorowanie układu krążenia Paweł Piwowarczyk Monitorowanie Badanie przedmiotowe EKG Pomiar ciśnienia tętniczego Pomiar ciśnienia w tętnicy płucnej Pomiar ośrodkowego ciśnienia żylnego Echokardiografia

Bardziej szczegółowo

tomografia komputerowa informacje dla pacjentów

tomografia komputerowa informacje dla pacjentów tomografia komputerowa informacje dla pacjentów TK najważniejsze jest zdrowie We wszystkich placówkach Affidea stosujemy program Dose Excellence. Gromadzimy i analizujemy dane wszystkich badań, aby zawsze

Bardziej szczegółowo

Czym jest badanie czynnościowe rezonansu magnetycznego? Oraz jaki ma związek z neuronawigacją?

Czym jest badanie czynnościowe rezonansu magnetycznego? Oraz jaki ma związek z neuronawigacją? Czym jest badanie czynnościowe rezonansu magnetycznego? Oraz jaki ma związek z neuronawigacją? Dolnośląski Szpital Specjalistyczny im. T. Marciniaka Centrum Medycyny Ratunkowej stale podnosi jakość prowadzonego

Bardziej szczegółowo

Zdjęcie rentgenowskie oraz tomografia komputerowa u chorych z mechanicznym wspomaganiem oddychania

Zdjęcie rentgenowskie oraz tomografia komputerowa u chorych z mechanicznym wspomaganiem oddychania Zdjęcie rentgenowskie oraz tomografia komputerowa u chorych z mechanicznym wspomaganiem oddychania Jan Głowacki Współcześnie stosowane metody w diagnostyce chorób KLP: -zdjęcie sumacyjne P-A i boczne -zdjęcie

Bardziej szczegółowo

Układ moczowy metody diagnostyczne

Układ moczowy metody diagnostyczne Układ moczowy metody diagnostyczne Ultrasonografia (USG) Tomografia komputerowa Zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej Urografia Angiografia Cystografia mikcyjna Pielografia wstępujaca Tomografia rezonansu

Bardziej szczegółowo

TETRALOGIA FALLOTA. Karol Zbroński

TETRALOGIA FALLOTA. Karol Zbroński TETRALOGIA FALLOTA Karol Zbroński Plan prezentacji Historia Definicja Epidemiologia i genetyka Postacie kliniczne Diagnostyka Postępowanie Powikłania Historia Definicja 1 - ubytek w przegrodzie międzykomorowej

Bardziej szczegółowo

Wady serca z przeciekiem lewo-prawym

Wady serca z przeciekiem lewo-prawym Folia Cardiol. 2001, tom 8, supl. B Folia Cardiol. 2001, tom 8, supl. B, B6 B11 Copyright 2001 Via Medica ISSN 1507 4145 Wady serca z przeciekiem lewo-prawym Definicja. Wady, w których dochodzi do przecieku

Bardziej szczegółowo

Przypadki kliniczne EKG

Przypadki kliniczne EKG Przypadki kliniczne EKG Przedrukowano z: Mukherjee D. ECG Cases pocket. Börm Bruckmeier Publishing LLC, Hermosa Beach, CA, 2006: 135 138 (przypadek 31) i 147 150 (przypadek 34) PRZYPADEK NR 1 1.1. Scenariusz

Bardziej szczegółowo

Układ krążenia część 2. Osłuchiwanie serca.

Układ krążenia część 2. Osłuchiwanie serca. Układ krążenia część 2 Osłuchiwanie serca. Osłuchiwanie serca Osłuchiwanie serca miejsce osłuchiwania Miejsca osłuchiwania : Zastawka dwudzielna - V międzyżebrze palec przyśrodkowo od lewej linii środkowo-

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I dla STUDENTÓW V ROKU STUDIÓW

PRZEWODNIK I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I dla STUDENTÓW V ROKU STUDIÓW PRZEWODNIK I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I dla STUDENTÓW V ROKU STUDIÓW 1. NAZWA PRZEDMIOTU Echokardiografia praktyczna warsztat 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek ) realizującej

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie rezonansu magnetycznego i tomografii komputerowej w kardiologii

Zastosowanie rezonansu magnetycznego i tomografii komputerowej w kardiologii II Zastosowanie rezonansu magnetycznego i tomografii komputerowej w kardiologii Tomasz Rakowski, Artur Dziewierz, Dariusz Dudek Rozwój technik jądrowego rezonansu magnetycznego (nuclear magnetic resonance

Bardziej szczegółowo

KOSZYKI PYTAŃ EGZAMINU SPECJALIZACYJNEGO Z KARDIOLOGII

KOSZYKI PYTAŃ EGZAMINU SPECJALIZACYJNEGO Z KARDIOLOGII KOSZYKI PYTAŃ EGZAMINU SPECJALIZACYJNEGO Z KARDIOLOGII 1. KOSZYK I Kardiologia ambulatoryjna i konsultacyjna (100 pytań) 2. KOSZYK II Kardiologia kliniczna (100 pytań) 3. KOSZYK III Ostre stany kardiologiczne

Bardziej szczegółowo

Nitraty -nitrogliceryna

Nitraty -nitrogliceryna Nitraty -nitrogliceryna Poniżej wpis dotyczący nitrogliceryny. - jest trójazotanem glicerolu. Nitrogliceryna podawana w dożylnym wlewie: - zaczyna działać po 1-2 minutach od rozpoczęcia jej podawania,

Bardziej szczegółowo

Kardiologia. Aspekty kliniczne. Wskazania kliniczne

Kardiologia. Aspekty kliniczne. Wskazania kliniczne 3 Kardiologia Aspekty kliniczne Wycinkowa echokardiografia jest idealnym narzędziem diagnostycznym do oceny zaburzeń kardiologicznych w stanach zagrożenia życia. Opierając się jedynie na wynikach badania

Bardziej szczegółowo

Układ krążenia. Opieka pielęgniarska w chorobach układu krążenia w WY 152.5.

Układ krążenia. Opieka pielęgniarska w chorobach układu krążenia w WY 152.5. WG Układ krążenia Klasyfikuj prace na temat układu krążenia i chorób, zaburzeń układu krążenia u dzieci w WS 290. Opieka pielęgniarska w chorobach układu krążenia w WY 152.5. Classify works on blood supply

Bardziej szczegółowo

Warsztaty Obrazowania Kardiologicznego TK, MR, SPECT i PET - Kraków, 26 czerwca 2015

Warsztaty Obrazowania Kardiologicznego TK, MR, SPECT i PET - Kraków, 26 czerwca 2015 Komitet Honorowy Prof. dr hab. n. med. Jan Baron członek zarządu Polskiego Lekarskiego Towarzystwa Radiologicznego Prof. dr n. med. Chiara Bucciarelli-Ducci Prezydent Elekt Sekcji Rezonansu Magnetycznego

Bardziej szczegółowo

Nazwa programu LECZENIE NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ ICD - 10 D75.2 - nadpłytkowość samoistna Dziedzina medycyny: hematologia.

Nazwa programu LECZENIE NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ ICD - 10 D75.2 - nadpłytkowość samoistna Dziedzina medycyny: hematologia. Załącznik nr 10 do Zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 roku Nazwa programu LECZENIE NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ ICD - 10 D75.2 - nadpłytkowość samoistna Dziedzina medycyny:

Bardziej szczegółowo

Ostra niewydolność serca

Ostra niewydolność serca Ostra niewydolność serca Prof. dr hab. Jacek Gajek, FESC Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Niewydolność serca Niewydolność rzutu minutowego dla pokrycia zapotrzebowania na tlen tkanek i narządów organizmu.

Bardziej szczegółowo

Wykorzystuje metody obrazowania narządów i specjalistyczny sprzęt do przeprowadzania zabiegów diagnostycznych i leczniczych zastępując, uzupełniając

Wykorzystuje metody obrazowania narządów i specjalistyczny sprzęt do przeprowadzania zabiegów diagnostycznych i leczniczych zastępując, uzupełniając R A D I O L O G I A Z A B I E G O W A Radiologia Zabiegowa Wykorzystuje metody obrazowania narządów i specjalistyczny sprzęt do przeprowadzania zabiegów diagnostycznych i leczniczych zastępując, uzupełniając

Bardziej szczegółowo

Przykłady opóźnień w rozpoznaniu chorób nowotworowych u dzieci i młodzieży Analiza przyczyn i konsekwencji

Przykłady opóźnień w rozpoznaniu chorób nowotworowych u dzieci i młodzieży Analiza przyczyn i konsekwencji PROGRAM POPRAWY WCZESNEGO WYKRYWANIA I DIAGNOZOWANIA NOWOTWORÓW U DZIECI W PIĘCIU WOJEWÓDZTWACH POLSKI Przykłady opóźnień w rozpoznaniu chorób nowotworowych u dzieci i młodzieży Analiza przyczyn i konsekwencji

Bardziej szczegółowo

Prof. UJ, dr hab. med. Jacek Legutko Przewodniczący Asocjacji Interwencji Sercowo-Naczyniowych Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego Uniwersytet

Prof. UJ, dr hab. med. Jacek Legutko Przewodniczący Asocjacji Interwencji Sercowo-Naczyniowych Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego Uniwersytet Rola kardiologii inwazyjnej w zapobieganiu rozwojowi niewydolności serca Prof. UJ, dr hab. med. Jacek Legutko Przewodniczący Asocjacji Interwencji Sercowo-Naczyniowych Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego

Bardziej szczegółowo

BADANIA LABORATORYJNE WYKONYWANE W PRZYPADKU NIEDOKRWIENNEGO UDARU MÓZGU

BADANIA LABORATORYJNE WYKONYWANE W PRZYPADKU NIEDOKRWIENNEGO UDARU MÓZGU 442 Część II. Neurologia kliniczna BADANIA LABORATORYJNE WYKONYWANE W PRZYPADKU NIEDOKRWIENNEGO UDARU MÓZGU Badania neuroobrazowe Badanie tomografii komputerowej głowy Zasadniczym rozróżnieniem wydaje

Bardziej szczegółowo

OZW istotne elementy wywiadu chorobowego cd.

OZW istotne elementy wywiadu chorobowego cd. OZW istotne elementy wywiadu chorobowego cd. Jakość bólu charakter bólu; Jak można go określić, gdzie odczuwany jest dyskomfort? Promieniowanie Gdzie odczuwany jest ból? Gdzie ten ból bólu promieniuje?

Bardziej szczegółowo

LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM I EPOPROSTENOLEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0)

LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM I EPOPROSTENOLEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 719 Poz. 27 Załącznik B.68. LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM I EPOPROSTENOLEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) ŚWIADCZENIOBIORCY I. Terapia sildenafilem

Bardziej szczegółowo

RAMOWY PROGRAM VII ŚWIĘTOKRZYSKICH WARSZTATÓW EKG, HOLTERA EKG I ABPM

RAMOWY PROGRAM VII ŚWIĘTOKRZYSKICH WARSZTATÓW EKG, HOLTERA EKG I ABPM RAMOWY PROGRAM VII ŚWIĘTOKRZYSKICH WARSZTATÓW EKG, HOLTERA EKG I ABPM Piątek 29.11.2013 Sala A Organizatorzy zastrzegają sobie prawo do zmiany programu. 16:00-18:00 Sesja przy współpracy z Sekcją,, Choroby

Bardziej szczegółowo

Grzegorz Bojarski (Pracownia Kardiologii Inwazyjnej, Szpital Wojewódzki we Włocławku)

Grzegorz Bojarski (Pracownia Kardiologii Inwazyjnej, Szpital Wojewódzki we Włocławku) T. XXXIII Zeszyty Naukowe WSHE 2011 r. Grzegorz Bojarski (Pracownia Kardiologii Inwazyjnej, Szpital Wojewódzki we Włocławku) LECZENIE INWAZYJNE PACJENTÓW Z OSTRYM ZAWAŁEM SERCA Z UTRZYMUJĄCYM SIĘ UNIESIENIEM

Bardziej szczegółowo