I. Prezentacja prowadzących oraz celów spotkania.

Transkrypt

1 Scenariusz warsztatów pt. Wyruszamy w podróż palcem po mapie- poznajemy stolice Polski przeprowadzonych w dniu 16 września 2010 roku w Wojewódzkim Ośrodku Doskonalenia Nauczycieli w Łodzi przez Joannę Józefowicz i Beatę Nowaczyńską nauczycielki edukacji elementarnej w Szkole Podstawowej Nr 37 w Łodzi I. Prezentacja prowadzących oraz celów spotkania. II. III. Bibliografia: Zajęcia warsztatowe na podstawie scenariusza przygotowanego dla klas I, II, III szkoły podstawowej z wykorzystaniem podręczników: Ja, Ty My- Poznaję świat i wyrażam siebie, klasa III oraz Od A do Z- Radosne odkrywanie świata - klasa I, II Joanny Białobrzeskiej, Wydawnictwa DIDASKO. Podsumowanie warsztatów. Ewaluacja. 1. Białobrzeska Joanna: Ja, Ty My podręcznik do klasy III; 2. Białobrzeska Joanna: Od A do Z, Radosne odkrywanie świata - klasa I, II; 3. Muzyka i piosenki od A do Z - klasa II, DIDASKO 2010; 4. Krzyżewska Jadwiga: Aktywizujące metody i techniki w edukacji, Suwałki 2000; 5. Gruszczyk Kolczyńska E.: Jak nauczyć dzieci sztuki konstruowania gier?, Warszawa Ad. I Prezentacja prowadzących oraz celów spotkania. Jesteśmy nauczycielkami edukacji elementarnej w Szkole Podstawowej Nr 37 w Łodzi. Od kilku lat korzystamy z podręczników Joanny Białobrzeskiej Ja, Ty My, Wydawnictwa DIDASKO, które sprawuje patronat nad naszą szkołą. Realizujemy program nauczania Poznaję świat i wyrażam siebie - klasa III oraz Od A do Z, Radosne Odkrywanie Świata - klasy I i II. Celem spotkania jest prezentacja wybranych działań przybliżających wiedzę o polskich stolicach w oparciu o podręczniki Wydawnictwa DIDASKO i pomysły własne. Zestawy podręczników Wydawnictwa DIDASKO posiadają: atrakcyjną szatę graficzną, współczesne teksty i tematy bliskie dzieciom, ćwiczenia i teksty pozwalające kreatywnemu nauczycielowi na wdrażanie własnych pomysłów, tworzenie kart pracy, różnorodne teksty: opowiadania, komiksy, baśnie, bajeczki matematyczne, legendy, wiersze oraz ćwiczenia umożliwiające stopniowanie trudności. DIDASKO proponuje oprócz podręczników dodatkowe materiały: karty pracy z matematyki, zeszyty lektur, ćwiczenia ortograficzne, sprawdziany, śpiewniki oraz duży wybór materiałów dydaktycznych dla nauczyciela: propozycje zajęć empirycznych, plastycznych, informacje i ciekawostki, płyty multimedialne, plansze demonstracyjne. Ad. II Scenariusz zajęć Temat: Wyruszamy w podróż palcem po mapie- stolice Polski Cele ogólne: 1. Zapoznanie z miastami-stolicami Polski, 2. Kształtowanie logicznego myślenia podczas rozwiązywania łamigłówek matematycznych, ortograficznych i leksykalnych, 3. Kształcenie umiejętności posługiwania się mapą konturową i fizyczną Polski, 4. Wdrażanie do pracy w grupie. Cele operacyjne: klasa I Wykonuje wizytówkę z imieniem, Wykonuje autoportret, Przyłącza się do grupy zgodnie z kolorem wizytówki, Śpiewa piosenkę Palcem po mapie, Wykonuje schematyczne rysunki do treści piosenki, Wymienia zasady pracy w grupie, Dodaje i odejmuje oraz porządkuje liczby w zakresie 20, Kalkuje mapę konturową Polski, Zaznacza położenie Łodzi oraz Krakowa, Śpiewa piosenkę Palcem po mapie, Układa puzzle ortograficzne, Dobiera wyrazy w pary, stosując zasadę wymiany ó w o,

2 Koloruje herb Krakowa według wzoru, Inscenizuje tekst piosenki, Porządkuje plan wydarzeń, Rytmizuje tekst, Wymienia zasady gry planszowej, Gra w grę planszową według ustalonych zasad, Dokonuje samokontroli, Wypowiada się na temat atrakcyjności zajęć. klasa II Wykonuje wizytówkę z imieniem, Wykonuje autoportret, Przyłącza się do grupy zgodnie z kolorem wizytówki, Śpiewa piosenkę Palcem po mapie, Wykonuje schematyczne rysunki do treści piosenki, Wymienia zasady pracy w grupie, Mnoży liczby w zakresie 100, Umieszcza na mapie konturowej Polski kartki z nazwami miast Łódź, Gniezno, Układa puzzle leksykalne, Dobiera w pary wyrazy o znaczeniu przeciwstawnym, Koloruje herb Gniezna według wzoru, Inscenizuje tekst piosenki, Uzupełnia tekst z luką, Porządkuje zdania według kolejności zdarzeń, Odczytuje uporządkowany tekst, Wymienia zasady gry planszowej, Gra w grę planszową według ustalonych zasad, Dokonuje samokontroli, Wypowiada się na temat atrakcyjności zajęć. klasa III Wykonuje wizytówkę z imieniem, Wykonuje autoportret, Przyłącza się do grupy zgodnie z kolorem wizytówki, Śpiewa piosenkę Palcem po mapie, Wykonuje schematyczne rysunki do treści piosenki, Wymienia zasady pracy w grupie, Wpisuje hasła do krzyżówki, Posługując się instrukcją zaznacza położenie Warszawy, Układa puzzle matematyczne, Dzieli i mnoży liczby w zakresie 100, Koloruje herb Warszawy według wzoru, Inscenizuje tekst piosenki, Pisze zdania z pamięci, Odczytuje przepisany tekst, Wymienia zasady gry planszowej, Gra w grę planszową według ustalonych zasad, Dokonuje samokontroli, Wypowiada się na temat atrakcyjności zajęć. Metody: wg Okonia - metoda asymilacji wiedzy, - praktyczne, - aktywizujące. Formy pracy: - indywidualna : jednolita, - grupowa: jednolita, - zespołowa Środki dydaktyczne: - wizytówki, - koperty z instrukcjami, - pociągi- karty pracy dla grup, 2

3 - plansza z wyjaśnieniem pojęcia stolica, - treść listu, - tarcza herbowa z wyrazem stolica, - tekst piosenki pt. Palcem po mapie ( Śpiewankowo, klasa II, s.52), - łamigłówka matematyczna na dodawanie i odejmowanie w zakresie 20, - łamigłówka matematyczna na mnożenie w zakresie 100, - krzyżówka, - puzzle matematyczne, ortograficzne i leksykalne, - mapki konturowe Polski, - kartki z nazwami miast, - instrukcja do poruszania się po mapie, - mapy fizyczne Polski, - tekst legendy o smoku wawelskim, - kartki ze zdaniami, - tekst legendy o Lechu, Czechu i Rusie, - zdania z lukami, - tekst legendy o Warsie i Sawie, - plansza gry, - karty z lokomotywami w dwóch kolorach ( do ewaluacji), - podręczniki Wydawnictwa DIDASKO ( do demonstracji). Materiały dydaktyczne: - - statyw do mapy, arkusze szarego papieru, koperty, papier ksero A3, A4- biały, papier A4 kolorowy, szpilki, masa UHU, płyta CD z piosenką, odtwarzacz CD, kartki do rysowania, kredki, ołówki, spinacze biurowe, markery, kalka techniczna, apaszka, magnesy, cienkopisy, wzory herbów, podręczniki, pionki, kości do gry. Przebieg zajęć warsztatowych 1. Część wstępna: Uczestnicy wybierają wizytówkę w kolorze jednego z trzech pociągów. załącznik nr 1 Uczestnicy rysują swoje portrety w oknach wagonów w kolorze wybranej wizytówki (podział na grupy), zajęcie miejsc przy stolikach. Prowadzący i uczestnicy omawiają zasady pracy w grupach. Prowadzący odczytuje list Jacka zachęcający do podróżowania palcem po mapie (Ćwiczenia, część C, kl. II s. 29). Zapoznanie uczestników z tematyką zajęć ( Dzisiaj odwiedzimy trzy miasta, które były lub są stolicami Polski. Uczestnicy proszeni są o podanie skojarzeń ze słowem stolica, przekazując plansze z konturem tarczy herbowej z wyrazem stolica. załącznik nr 2 (tarcza herbowa z wyrazem stolica ) Uczestnicy wykonują schematyczne rysunki ilustrujące treść piosenki kilkakrotnie śpiewanej przez prowadzącego, w celu zapamiętania treści piosenki. Po wykonaniu rysunków włączają się do śpiewu ( Śpiewankowo, klasa II s.52). 2. Część główna: Ustalanie nazw miast, do których wyruszą poszczególne grupy a) Klasa I grupa rozwiązuje łamigłówkę matematyczną zgodnie z instrukcją (dodawanie i odejmowanie w zakresie 20, porządkowanie wyników rosnąco)- hasło Kraków. załącznik nr 3 b) Klasa II - grupa rozwiązuje łamigłówkę matematyczną zgodnie z instrukcją (mnożenie liczb w zakresie 100)- hasło Gniezno. załącznik nr 4 c) Klasa III- grupa rozwiązuje krzyżówkę- hasło Warszawa. załącznik nr 5 Uczestnicy w grupach formują pociągi i poruszają się po sali śpiewając piosenkę pt. Palcem po mapie. Liderzy grupy prezentują wyniki pracy (naklejają kartę z nazwą stolicy na wagonie pociągu). Praca z mapą 3

4 Klasa I: a. członkowie grupy kopiują na kalkę techniczną mapki konturowe Polski z naniesionymi, nie opisanymi punktami wraz i rzeką Wisłą. b. Kierując się pisemną instrukcją, odnajdują na mapie fizycznej Polski położenie Łodzi i Krakowa, podpisują nazwy tych miast. c. Z wykonanych mapek tworzą szlaczek (naklejają je na swój pociąg). załącznik nr 6 Klasa II: a. członkowie grupy kopiują na kalkę techniczną mapki konturowe Polski wraz z jednym nieopisanym punktem (Warszawa) i rzeką Wisłą. b. Kierując się pisemną instrukcją, odnajdują na mapie fizycznej Polski położenie Warszawy, Łodzi i Gniezna. c. Zaznaczają je na skopiowanej wcześniej mapce, piszą nazwy tych miast. d. Z wykonanych mapek tworzą szlaczek (naklejają je na swój pociąg). załącznik nr 7 Klasa III: e. członkowie grupy otrzymują mapki konturowe Polski z naniesioną siatką i z zaznaczonymi kierunkami świata oraz pisemną instrukcję poruszania się po mapie. f. Korzystając z instrukcji odnajdują położenie Warszawy i Łodzi. g. Z wykonanych mapek tworzą szlaczek (naklejają je na swój pociąg). załącznik nr 8 Uwaga: Jeśli wystarczy czasu uczniowie kolorują mapki. Uczestnicy śpiewają piosenkę pt. Palcem po mapie, wybrana osoba z zawiązanymi oczyma wodzi palcem po mapie fizycznej Polski. Kiedy milknie muzyka uczestnik zdejmuje przepaskę z oczu i odczytuje nazwę miejscowości, którą wskazał podczas zabawy. Poznanie herbów miast- stolic Polski a) Klasa I grupa układa puzzle ortograficzne, dobiera w pary wyrazy z ó i wyrazy, w których ó wymienia się na o. W ten sposób grupa otrzymuje rysunek herbu Krakowa, który koloruje według wzoru (pod herbem znajduje się opisany datami okres, w którym miasto było stolicą). załącznik nr 9 b) Klasa II - grupa układa puzzle leksykalne, dobiera w pary wyrazy o znaczeniu przeciwnym. W ten sposób grupa otrzymuje rysunek herbu Gniezna, który koloruje według wzoru (pod herbem znajduje się opisany datami okres, w którym miasto było stolicą). załącznik nr 10 c) Klasa III- grupa układa puzzle matematyczne, dobiera w pary działanie z wynikiem. W ten sposób grupa otrzymuje rysunek herbu Warszawy, który koloruje według wzoru (pod herbem znajduje data, od której miasto stało się stolicą). załącznik nr 11 Uwaga: Herby wraz z datami można umieścić na osi czasu! Ilustrowanie ruchem treści piosenki przewodniej. Poznanie legend związanych ze stolicami Polski a) Klasa I prowadzący odczytuje tekst legendy. Uczestnicy porządkują plan wydarzeń legendy przygotowany w formie zdań. Naklejają i dokonują samokontroli na podstawie wzoru. załącznik nr 12 b) Klasa II - uczestnicy czytają tekst legendy. Każdy uczestnik losuje fragment tekstu z lukami. Odnajduje na tablicy brakujące wyrazy i wkleja je w odpowiednie miejsca swojego fragmentu. Uczestnicy wspólnie porządkują tekst legendy i dokonują samokontroli na podstawie wzoru. załącznik nr 13 c) Klasa III- uczestnicy grupy, we wcześniej ustalonej kolejności, wychodzą na korytarz i z umieszczonego tam tekstu legendy zapamiętują odpowiednie zdanie, podkreślają i po powrocie do sali zapisują je na wagonie pociągu. Dokonują samokontroli na podstawie wzoru (przygotować paski do zaklejania ewentualnych błędów). załącznik nr 14 4

5 Prezentacja efektu pracy grup: a) Klasa I grupa rapuje uporządkowany plan wydarzeń. b) Klasa II członkowie grupy odczytują kolejne fragmenty legendy ustawiając się w pociąg (odczytany fragment uczestnik na pociąg). c) Klasa III uczestnicy grupy kolejno odczytują przepisane przez siebie zdania. Zabawa w dyrygenta- uczestnicy stoją i na znak prowadzącego wskazana grupa śpiewa fragment piosenki ilustrując treść ruchem. 3. Część końcowa: Gra planszowa załącznik nr 15 Uczestnicy otrzymują gry planszowe Polska i jej stolice, instrukcje, kości i pionki do gry. Grając, utrwalają zdobyte podczas zajęć wiadomości. Ad. III Podsumowanie warsztatów. Ewaluacja. Wychodząc z sali uczestnicy przypinają swoje wizytówki do lokomotywy czerwonej lub niebieskiej, określając w ten sposób poziom atrakcyjności zajęć (kolor czerwony- ocena pozytywna, kolor niebieski- ocena negatywna). 5