PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZEDMIOTU HISTORIA I SPOŁECZEŃSTWO

Transkrypt

1 PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZEDMIOTU HISTORIA I SPOŁECZEŃSTWO 1. Na pierwszych zajęciach lekcyjnych w danym roku szkolnym zapoznanie uczniów z programem historii w danej klasie, wymaganiami edukacyjnymi oraz sposobami sprawdzania osiągnięć edukacyjnych. 2. Uczniowie oceniani będą za następujące formy aktywności : - odpowiedzi ustne krótkie i długie wypowiedzi na lekcji z trzech ostatnich lekcji oraz na lekcji powtórzeniowej z ostatniego działu - sprawdziany krótkie odpowiedzi pisemne z trzech ostatnich lekcji - prace klasowe sprawdziany i testy - róŝne formy aktywności na lekcji pracę pisemną w zeszycie, pracę z mapą, tekstem źródłowym, pracę w grupie, prezentacje, inscenizacje, dyskusje - zadania domowe w róŝnej formie - większe prace domowe w postaci referatu, albumu, pracy plastycznej z objaśnieniem - prace wykonane przez uczniów z własnej inicjatywy - udział w konkursach szkolnych i międzyszkolnych, reprezentowanie szkoły na zewnątrz 3. W kaŝdym semestrze odbywają się 2-3 prace klasowe, zapowiedziane z tygodniowym wyprzedzeniem i poprzedzone lekcją utrwalającą, przygotowującą do sprawdzianu. - Sprawdziany pisemne z trzech ostatnich lekcji nie muszą być zapowiadane - Prace klasowe oddawane są w terminie do dwóch tygodni 4. Przy wystawianiu oceny semestralnej i rocznej, nauczyciel bierze pod uwagę pracę ucznia w ciągu całego roku szkolnego (semestru). Decydujące znaczenie mają oceny z prac klasowych i sprawdzianów następnie z odpowiedzi, prac samodzielnych, aktywności na lekcji, prac domowych oraz innej aktywności. 5. W przypadku, gdy uzyskane oceny cząstkowe nie pozwalają jednoznacznie ustalić oceny semestralne lub rocznej uczeń moŝe poprzez odpowiedź ustną lub pisemną poprawić swoją ocenę. Zakres materiału ustala nauczyciel zgodnie z wymaganiami edukacyjnymi. 6. Dodatkowy sprawdzian z wybranej partii materiału, nauczyciel moŝe przeprowadzić w przypadku dłuŝszej nieobecności ucznia lub w przypadku niewystarczającej ilości ocen w semestrze. Ocena uzyskana z dodatkowej odpowiedzi lub sprawdzianu, ma wpływ na ustalenie oceny końcowej, która jest ostateczna. 7. Nauczyciel informację o bieŝących postępach w nauce umieszcza w zeszycie przedmiotowym. 8. Na dwa tygodnie przed klasyfikacyjnym posiedzeniem rady pedagogicznej nauczyciel wpisuje przewidywaną ocenę do zeszytu przedmiotowego (dzienniczka)

2 WYMAGANIA EDUKACYJNE HISTORIA KLASA CZWARTA OCENĘ NIEDOSTATECZNĄ otrzymuje uczeń, który nie spełnia WYMAGAŃ KONIECZNYCH z przedmiotu. Braki w wiedzy są na tyle duŝe, Ŝe nie rokują nadziei na ich usunięcie nawet przy pomocy nauczyciela. Uczeń nawet z pomocą nauczyciela nie potrafi wykonać prostych poleceń, wymagających zastosowania podstawowej wiedzy i umiejętności. WYMAGANIA KONIECZNE ( OCENA DOPUSZCZAJĄCA) + wymienia źródła historyczne, podaje przykłady, + przy pomocy nauczyciela przedstawia na osi czasu wybrane wydarzenia, + wymienia symbole narodowe Polski, - opisuje Ŝycie człowieka pierwotnego, - wyjaśnia dlaczego pierwsze miasta powstały w dolinach wielkich rzek, - wskazuje na mapie Nil, Grecję Rzym, - opisuje zajęcia dzieci w Sparcie i Atenach, - opowiada legendę o załoŝeniu Rzymu, - wyjaśnia co to jest antyk, - wyjaśnia znaczenie armii rzymskiej dla państwa, - wymienia ślady staroŝytności wokół nas, - wyjaśnia co to jest średniowiecze, gród, podgrodzie, druŝyna, + opisuje zajęcia mieszkańców miasta w średniowieczu, + wyjaśnia kim byli rycerze i jakie mieli obowiązki, + opisuje wygląd chłopskiej chaty w średniowieczu, - wyjaśnia znaczenie rzemiosła dla Ŝycia miasta średniowiecznego, + wyjaśnia funkcje klasztoru w średniowieczu, + wskazuje ślady średniowiecza, - objaśnia, skąd wywodziła się szlachta, - opowiada jak wyglądała praca robotnika w XIX w. fabryce, - opisuje jak wyglądała zagroda chłopska w XIX w., - wymienia miejsca, w których moŝna korzystać z informacji historycznych. WYMAGANIA PODSTAWOWE ( OCENA DOSTATECZNA ) - objaśnia, czy zajmuje się historia, + omawia określenie: drzewo genealogiczne, - wyjaśnia pojęcia: mała ojczyzna, region, + omawia korzyści jakie przyniosła człowiekowi umiejętność rozpalania ognia, - wymienia zajęcia mieszkańców staroŝytnych miast, - wyjaśnia dlaczego nazywamy Egipt darem Nilu, + omawia, kim był faraon, - wymienia zabytki Aten oraz rzymskie budowle, - wyjaśnia kim byli gladiatorzy, - opisuje legionistę i hoplitę, + wyjaśnia w jakich miejscach zakładano miasta w średniowieczu, - opowiada jak wyglądało Ŝycie codzienne mnichów w średniowiecznym klasztorze,

3 - opisuje zajęcia szlachty i jej rolę w społeczeństwie, + wyjaśnia kim byli flisacy i czy się zajmowali, - omawia określenie miasto przemysłowe - wyjaśnia na czym polegała wolność osobista chłopów w XIX w. + wymienia ślady XIX w. w swojej miejscowości WYMAGANIA ROZSZERZAJĄCE ( OCENA DOBRA) + rysuje drzewo genealogiczne swojej rodziny, - opisuje polskie symbole narodowe, - omawia postęp w rozwoju człowieka pierwotnego, - wymienia poznane cywilizacje, - opisuje jak wyglądało Ŝycie codzienne w staroŝytnym Egipcie, - omawia budowle rzymskie, - przedstawia na osi czasu wybrane zagadnienia, - wymienia i omawia obyczaje rycerskie, - objaśnia na czym polegało zakładanie wsi średniowiecznej, - omawia przywileje i obowiązki szlachty, - wyjaśnia skąd brała się potęga Gdańska, - wyjaśnia jak powstawały miasta przemysłowe WYMAGANIA DOPEŁNIAJĄCE ( OCENA BARDZO DOBRA) - objaśnia na czym polega praca archeologa + przedstawia cechy charakterystyczne swojego regionu, - omawia wpływ środowiska naturalnego na rozwój człowieka, - uzasadnia twierdzenie: Egipt darem Nilu, - opisuje poznane zabytki Aten, - wyjaśnia co wydarzyło się w Pompejach, - porównuje sposoby spędzania wolnego czasu w staroŝytności i obecnie, - omawia szyk bojowy Greków - uzasadnia wyjątkowe znaczenie Krakowa dla średniowiecznej Polski, - charakteryzuje mieszkańców średniowiecznej wsi, - określa pozycję szlachty w społeczeństwie, + uzasadnia dlaczego Polskę w XVI w. nazywano spichlerzem Europy, - porównuje Ŝycie mieszkańców Łodzi z Ŝyciem mieszkańców Krakowa i Gdańska, - wyjaśnia co zmieniło w Ŝyciu chłopów uzyskanie wolności osobistej i własności ziemi. WYMAGANIA WYKRACZAJĄCE ( OCENA CELUJĄCA) Uczeń powinien: - posiadać wiedzę wykraczającą poza zakres materiału programowego, - dodatkową wiedzę zdobywać poprzez samodzielne poszukiwania i przemyślenia, - znać dzieje własnego regionu w stopniu wykraczającym poza poznawane w czasie lekcji,

4 - umieć korzystać z róŝnych źródeł informacji do zdobywania dodatkowej wiedzy, - systematycznie wzbogacać wiedzę przez czytanie ksiąŝek i artykułów o treści historycznej, - brać udział i osiągać sukcesy ( laureat) w konkursach historycznych szkolnych i pozaszkolnych, - wykonywać samodzielnie róŝnego rodzaju prace o duŝych wartościach poznawczych i dydaktycznych, - umieć powiązać problematykę historyczną z zagadnieniami poznawanymi w czasie innych lekcji, - sprawnie i w kaŝdej sytuacji powiązać dzieje regionu z dziejami Polski i powszechnymi, - mieć samodzielny, krytyczny stosunek do określonych zagadnień z przeszłości, - umieć argumentować swoje poglądy. 1. KLASA PIĄTA OCENĘ NIEDOSTATECZNĄ otrzymuje uczeń, który nie spełnia WYMAGAŃ KONIECZNYCH z przedmiotu. Braki w wiedzy są na tyle duŝe, Ŝe nie rokują nadziei na ich usunięcie nawet przy pomocy nauczyciela. Uczeń nawet z pomocą nauczyciela nie potrafi wykonać prostych poleceń, wymagających zastosowania podstawowej wiedzy i umiejętności. WYMAGANIA KONIECZNE ( OCENA DOPUSZCZAJĄCA) Uczeń: - wyjaśnia, co to jest prahistoria, + opowiada, w co wierzyli Egipcjanie, - wyjaśnia, czym zajmowali się kapłani i jaka była ich pozycja w społeczeństwie, + rozpoznaje pismo obrazkowe i alfabetyczne, + wymienia najwaŝniejszych bogów greckich, opowiada o wierzeniach Greków, + wyjaśnia znaczenie, jakie miały igrzyska olimpijskie dla staroŝytnych Greków, + wymienia osiągnięcia staroŝytnych Rzymian (techniczne i inŝynieryjne), - opowiada o początkach teatru i jego roli w staroŝytności, + omawia określenie: religia monoteistyczna, podaje przykład takiej religii, + wymienia główne załoŝenia religii chrześcijańskiej, - wymienia, gdzie narodził się islam, - wymienia wzorce osobowe średniowiecza, - wyjaśnia cel sprowadzenia do Polski KrzyŜaków. - wymienia przedstawicieli polskiego odrodzenia, - wymienia cele wielkich wypraw geograficznych, + wymienia wielkich odkrywców, - wymienia uczonych epoki nowoŝytnej i ich wynalazki, - tłumaczy określenie,,rzeczpospolita Obojga Narodów", - wyjaśnia, dlaczego wiek XVIII nazywany jest wiekiem oświecenia, wymienia wielkich uczonych i ich wynalazki, - wymienia przedstawicieli polskiego oświecenia, + wymienia odkrycia i wynalazki XIX-wieczne, + wymienia zaborców Polski, - wskazuje dzieła tworzone,,ku pokrzepieniu serc", w XIX wieku, - omawia zmiany w Ŝyciu człowieka, jakie przyniósł wiek XX,

5 - wymienia wynalazki XX-wieczne. WYMAGANIA PODSTAWOWE ( OCENA DOSTATECZNA ) - wskazuje róŝnice miedzy historią a prahistorią, - omawia, co zmieniło się w Ŝyciu ludzi, gdy nauczyli się wytapiać metale, + opowiada o budowie piramidy, - omawia role, jaka w historii cywilizacji odegrał wynalazek druku, - wyjaśnia, dlaczego budowę dróg uwaŝano za waŝne zadanie państwa rzymskiego, - wymienia cechy religii Ŝydowskiej, - omawia główne prawdy wiary chrześcijańskiej, - wyjaśnia, jaki był cel budowania w średniowieczu katedr, - wyjaśnia, jaka role odgrywała wiara w Ŝyciu człowieka średniowiecznego, - podaje przykłady elementów architektury sztuki staroŝytnej, - objaśnia, na czym polegały krucjaty. - wyjaśnia, na czym polegał humanizm, - wymienia przedstawicieli włoskiego odrodzenia, - omawia zmiany, które przyniosły odkrycia geograficzne w ówczesnym świecie (wykorzystuje mapę), - wymienia państwa sąsiadujące w XVIII wieku z Rzeczpospolitą Obojga Narodów, - wyjaśnia, czym głównie zajmowano się w epoce oświecenia, kim byli encyklopedyści, - opowiada o obiadach czwartkowych, - wyjaśnia, co to jest: romantyzm, Wielka Emigracja, + wymienia kilku romantyków, - charakteryzuje epokę romantyzmu, - wyjaśnia znaczenie kultury dla zachowania polskości w XIX wieku, - wskazuje na mapie podział Rzeczpospolitej między zaborców, + opowiada o nowych sposobach przekazywania informacji. WYMAGANIA ROZSZERZAJĄCE ( OCENA DOBRA) - wymienia wielkie epoki prahistorii, tłumaczy, skąd pochodzą ich nazwy, - uzasadnia, dlaczego kapłanów darzono w staroŝytnym Egipcie szczególnym uznaniem i szacunkiem, - odróŝnia pismo egipskie, greckie i rzymskie, - ukazuje wpływ religii greckiej na kulturę obyczaje ludności, - wyjaśnia, czym zajmuje się filozofia, - wymienia cechy religii rzymskiej, - opisuje wzorce osobowe w średniowieczu, - objaśnia cel powołania zakonów rycerskich w średniowieczu. - wymienia zmiany w poglądach na świat, jakie przyniosło odrodzenie, - opowiada o osiągnięciach wybranych przedstawicieli renesansu, - wyjaśnia, dlaczego na przełomie XV i XVI wieku podejmowano wyprawy geograficzne, - wyjaśnia, ze Rzeczpospolita była w XVI wieku krajem tolerancji religijnej, - omawia, jaką rolę odgrywali w okresie romantyzmu polscy poeci, - wyjaśnia, na czym polegała,,praca u podstaw".

6 WYMAGANIA DOPEŁNIAJĄCE ( OCENA BARDZO DOBRA) - wyjaśnia, dlaczego epoka Ŝelaza była przełomem w rozwoju cywilizacji, - opowiada w prosty sposób historię pisma, + wskazuje podobieństwa i róŝnice w wyobraŝeniach bogów przez Egipcjan i Grek6w, - porównuje teatr staroŝytny i współczesny, - omawia poglądy wybranego filozofa, - porównuje religie staroŝytnych Greków Rzymian z religia śydów, - wskazuje podobieństwa i róŝnice miedzy chrześcijaństwem a judaizmem, - wymienia główne obowiązki wyznawców islamu, - omawia cel wypraw krzyŝowych. - porównuje średniowieczny i renesansowy model Ŝycia, - wyjaśnia określenie,,człowiek renesansu", - omawia problemy i korzyści wynikajcie z zawarcia unii lubelskiej, - wymienia tradycje Wschodu i Zachodu przenikające się w kulturze sarmackiej, - omawia rozwój kultury, nauki i szkolnictwa w okresie oświecenia w Polsce, - omawia, na czym polegała cenzura prasy polskiej pod zaborami. WYMAGANIA WYKRACZAJĄCE ( OCENA CELUJĄCA) Uczeń powinien: - posiadać wiedzę wykraczającą poza zakres materiału programowego, - dodatkową wiedzę zdobywać poprzez samodzielne poszukiwania i przemyślenia, - znać dzieje własnego regionu w stopniu wykraczającym poza poznawane w czasie lekcji, - umieć korzystać z róŝnych źródeł informacji do zdobywania dodatkowej wiedzy, - systematycznie wzbogacać wiedzę przez czytanie ksiąŝek i artykułów o treści historycznej, - brać udział i osiągać sukcesy ( laureat) w konkursach historycznych szkolnych i pozaszkolnych, - wykonywać samodzielnie róŝnego rodzaju prace o duŝych wartościach poznawczych i dydaktycznych, - umieć powiązać problematykę historyczną z zagadnieniami poznawanymi w czasie innych lekcji, - sprawnie i w kaŝdej sytuacji powiązać dzieje regionu z dziejami Polski i powszechnymi, - mieć samodzielny, krytyczny stosunek do określonych zagadnień z przeszłości, - umieć argumentować swoje poglądy. KLASA SZÓSTA OCENĘ NIEDOSTATECZNĄ otrzymuje uczeń, który nie spełnia WYMAGAŃ KONIECZNYCH z przedmiotu. Braki w wiedzy są na tyle duŝe, Ŝe nie rokują nadziei na ich usunięcie nawet przy pomocy nauczyciela. Uczeń nawet z pomocą nauczyciela nie potrafi wykonać prostych poleceń, wymagających zastosowania podstawowej wiedzy i umiejętności.

7 WYMAGANIA KONIECZNE ( OCENA DOPUSZCZAJĄCA) Uczeń: + wyjaśnia, na czym polegała władza despotyczna, podaje przykład, + wyjaśnia, na czym polegała ateńska demokracja, przedstawia zalety demokracji, - wskazuje na mapie zasięg podbojów Aleksandra Wielkiego, - tłumaczy pochodzenie stów: cesarz, cesarstwo, + podaje kilka przyczyn upadku imperium rzymskiego, - opowiada, kim był Karol Wielki, wskazuje na mapie państwo Karola, + wymienia pierwszego historycznego polskiego władcę, + wymienia wydarzenie, dzięki któremu Mieszko wprowadził swoje państwo do chrześcijańskiej Europy, podaje jego datę - tłumaczy, na czym polegało rozbicie dzielnicowe, - wyjaśnia, co to jest: unia personalna, unia realna, podaje przykłady, + wyjaśnia znaczenie bitwy pod Grunwaldem, podaje datę - tłumaczy, na czym polegała demokracja szlachecka, - wyjaśnia, na czym polegała wolna elekcja, + wymienia, z kim Polska prowadziła wojny w XVII wieku, + wymienia przyczyny kryzysu państwa polskiego na przełomie XVII i XVIII wieku, - wyjaśnia, co to jest konstytucja, wymienia państwo, w kt6rym została uchwalona po raz pierwszy, + podaje datę uchwalenia Konstytucji 3 maja, - omawia rolę T.Kościuszki w powstaniu 1794 r. - omawia okoliczności powstania hymnu polskiego, - wymienia postanowienia kongresu wiedeńskiego w sprawie polskiej, podaje datę roczną, + wymienia przyczyny wybuchu powstania listopadowego, wyjaśnia pojęcia: branka, wojna partyzancka, wyjaśnia, dlaczego wojna została nazwana światową, + omawia znaczenie 11 listopada 1918 r., + wyjaśnia, kim byt J. Piłsudski, - wymienia części kraju, w których występowały problemy z ustaleniem granic, - wymienia dokument, w którym zapisano zasady ustrojowe odrodzonego państwa, - wyjaśnia, na czym polegał zamach majowy, wyjaśnia, na czym polega totalitaryzm, + wymienia poznane państwa totalitarne, + wymienia państwa,,osi,, i aliantów, - omawia, czym były obozy koncentracyjne, - opowiada, co wydarzyło się w Katyniu, podaje datę zbrodni katyńskiej, + wymienia znaczące wydarzenia w Polsce w czasie II wojny: powstanie w getcie, powstanie warszawskie, - tłumaczy, na czym polegał ustrój komunistyczny, - wyjaśnia, czym była opozycja demokratyczna w PRL, - omawia rolę L. Wałęsy w ruchu,,solidarność - wyjaśnia, na czym polegały obrady Okrągłego stołu, + wskazuje na mapce państwa naleŝące do Unii Europejskiej. WYMAGANIA PODSTAWOWE ( OCENA DOSTATECZNA ) + określa sposób władzy faraona,

8 + wymienia warstwy społeczne w Egipcie, - omawia postawę Greków wobec zagroŝenia, - wymienia miejsca bitew grecko-perskich, - omawia ustrój republikański; wykorzystuje słownictwo: konsul, senat, dyktator, - opowiada o dokonaniach Cezara, - wyjaśnia, co to jest lenno, kim był I wasal, senior, + opowiada o Mieszku I, wymienia plemiona zamieszkujące terytorium jego państwa, + wyjaśnia znaczenie zjazdu gnieźnieńskiego dla Polski, podaje jego datę, - wymienia uprawnienia papieŝa i cesarza w średniowieczu, - omawia załoŝenia testamentu Bolesława Krzywoustego, podaje datę, - objaśnia znaczenie zjednoczenia ziem dla przyszłości Polski, + wymienia osiągnięcia króla Kazimierza Wielkiego na polu dyplomacji, gospodarki, prawa, + wyjaśnia przyczyny zbliŝenia Polski i Litwy, doprowadzające do zawarcia unii, - opisuje przyczyny konfliktu z KrzyŜakami, + omawia znaczenie hołdu pruskiego, podaje rok, + przedstawia strukturę sejmu walnego, - wyjaśnia, na czym polegało pospolite ruszenie, - wymienia przyczyny prowadzenia wojen przez Polskę w XVII wieku, - omawia, czym była i w jakim celu została ogłoszona Deklaracja Niepodległości Stanów Zjednoczonych, - wymienia, jakie prawa gwarantowała społeczeństwu francuskiemu Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela, - opowiada o powstaniu kościuszkowskim, - wyjaśnia przyczyny rozbiorów. - omawia role Legion6w Polskich u boku Napoleona, - opisuje zasady (Kongresowe), na jakich utworzono Królestwo Polskie, podaje datę jego utworzenia, - wyjaśnia termin Wiosna Ludów, - wymienia przyczyny wybuchu rewolucji październikowej, - wyjaśnia, co to byt,,cud nad Wisłą", + wskazuje obszar Polski po wytyczeniu granic, - wymienia konstytucje II Rzeczpospolitej, - wyjaśnia, na czym polegały rządy sanacji, + wymienia przywódców państw totalitarnych, + wymienia przyczyny wybuchu II wojny światowej, podaje czas trwania wojny, opowiada o losach Polski po 1 września 1939 r., + wskazuje na mapie granice Polski po II wojnie światowej, + omawia, o co walczyła opozycja demokratyczna, + wymienia zasługi prymasa S. Wyszyńskiego dla narodu, - wymienia przyczyny protestów robotniczych w Gdańsku, - tłumaczy, na czym polegała,,jesień narodów", + wymienia 3 najwaŝniejsze organy władzy w naszym kraju, - wyjaśnia, dlaczego państwa europejskie postanowiły się zjednoczyć', podaje datę utworzenia Unii Europejskiej. WYMAGANIA ROZSZERZAJĄCE ( OCENA DOBRA) - opisuje, w jaki sposób faraon sprawował władze i jaka była jego rola w państwie,

9 - tłumaczy, na czym polegały zwyczaje polityczne w Sparcie, - podaje przyczyny wojen grecko-perskich, - opowiada o dokonaniach Aleksandra Wielkiego (posługuje się mapą), - omawia zasady ustroju republikańskiego i sposób zarządzania państwem rzymskim, - tłumaczy termin Pax Romana, - opowiada o losach cesarstwa wschodniego, - opisuje organizacje państwa Karola Wielkiego, + wyjaśnia, na czym polegał system feudalny, + omawia przyczyny I znaczenie przyjęcia chrztu przez Mieszka I, - opowiada o rządach Bolesława Chrobrego, wyjaśnia znaczenie jego koronacji I podaje jej datę, - wyjaśnia, dlaczego doszło do rozbicia dzielnicowego, - omawia role Władysława Łokietka w zjednoczeniu ziem polskich, podaje datę jego koronacji, - wyjaśnia, co to jest lokacja, + uzasadnia przydomek Wielki w odniesieniu do króla Kazimierza, - wymienia postanowienia unii lubelskiej, - wyjaśnia znaczenie konfederacji warszawskiej, - wymienia przyczyny i skutki wojen prowadzonych przez Rzeczpospolitą w XVII wieku, - podaje czas trwania potopu szwedzkiego i rok wybuchu powstania Chmielnickiego, - opisuje role magnaterii w państwie, + wymienia przyczyny słabości Rzeczpospolitej w XVII wieku, omawia konsekwencje zasady Liberum veto dla sejmowych obrad, - przedstawia, jakie zmiany w Ŝyciu społeczeństwa i w nauce przyniosło oświecenie, + wymienia Polaków walczących o niepodległość Stanów Zjednoczonych, - podaje przyczyny zawarcia konfederacji barskiej, - wyjaśnia, dlaczego targowica stała się symbolem zdrady narodowej - przedstawia dąŝenia Napoleona, + wyjaśnia, jakie znaczenie miały dla Polaków wydarzenia okresu napoleońskiego, + omawia skutki powstań narodowych, - przedstawia podstawowe wydarzenia I wojny, wymienia skutki rewolucji październikowej dla Polaków, - omawia rolę J. Piłsudskiego w odzyskaniu niepodległości, - wymienia etapy walki o granice odrodzonej Polski, - wymienia przeprowadzone reformy w odrodzonym państwie polskim, - wymienia główne załoŝenia ustrojowe konstytucji marcowej, - wymienia główne załoŝenia ustrojowe konstytucji kwietniowej, - wyjaśnia, dlaczego J. Piłsudski dokonał zamachu majowego, podaje datę - podaje źródła totalitaryzmu, + przedstawia przyczyny wybuchu II wojny światowej, + wyjaśnia, czym był holocaust, + opowiada o,,polskim wrześniu", - tłumaczy, kiedy i w jakich okolicznościach komuniści zdobyli władzę w Polsce, podaje rok utworzenia PRL, wyjaśnia, czym był Układ Warszawski i RWPG, - objaśnia, na czym polegał stan wojenny i dlaczego został ogłoszony, podaje datę, - wyjaśnia, jaką rolę odegrała,,solidarność w zmaganiach z komunizmem, podaje datę zwycięstwa,,solidarności" w wyborach, - wyjaśnia, czym róŝni się ustrój obecnej Polski od ustroju z czasów PRL.

10 WYMAGANIA DOPEŁNIAJĄCE ( OCENA BARDZO DOBRA) - przedstawia sposób funkcjonowania państwa egipskiego, - opisuje podział społeczeństwa w państwie egipskim oraz role poszczególnych grup społecznych, - porównuje zwyczaje polityczne w Atenach i Sparcie, - wyjaśnia, dlaczego Maraton, Termopile, Salamina mają znaczenie symboliczne, - tworzy charakterystykę Aleksandra Wielkiego, - objaśnia znaczenie prawa rzymskiego dla kształtowania się systemów prawnych Europy, - ocenia panowanie Karola Wielkiego, - omawia terytorium i sposób zarządzania państwem Mieszka I, - dokonuje oceny sprawowania rządów przez Bolesława Chrobrego, - omawia konsekwencje testamentu Bolesława Krzywoustego, - formułuje wnioski oceniające panowanie Kazimierza Wielkiego, - omawia okoliczności zawarcia unii lubelskiej, - omawia funkcje senatu, izby poselskiej, kompetencje króla i jego pozycję w sejmie, - przedstawia wady i zalety wolnej elekcji, - charakteryzuje czasy saskie w Rzeczpospolitej, - wyjaśnia, na czym polegał absolutyzm oświecony, wymienia państwa, w których panował, - wyjaśnia określenia: umowa społeczna, trójpodział władz, - opisuje zasady organizacji władzy w Stanach Zjednoczonych na podstawie konstytucji, - przedstawia zmiany w ustroju Francji, jakie zaszły po wybuchu rewolucji, - przedstawia okoliczności uchwalenia Konstytucji 3 maja, - omawia przebieg i skutki insurekcji kościuszkowskiej (wykorzystuje mapę). - przedstawia dokonania Napoleona, które przetrwały jego upadek, - ocenia znaczenie epoki napoleońskiej dla sprawy polskiej, wypowiada się na temat przyczyn upadku powstań, - wyjaśnia, Ŝe w XIX wieku ukształtowały się zasady nowoczesnego państwa demokratycznego, - przedstawia wpływ idei narodowych na hasła Wiosny Ludów, + wyjaśnia, dlaczego I wojna światowa dawała Polakom szanse na niepodległość, - omawia, na czym polegały problemy z ustaleniem granic i jak je rozwiązano, - omawia zadania, jakie miały władze odrodzonego państwa polskiego, - omawia róŝnice miedzy konstytucją marcową a kwietniową, - porównuje faszyzm ze stalinizmem, - omawia krótko przebieg II wojny światowej, + opowiada o głównych wydarzeniach II wojny w Polsce (podaje rok wybuchu i czas trwania powstania warszawskiego), - omawia zmiany społeczne, jakie przeprowadzili komuniści po zdobyciu władzy, - wyjaśnia, dlaczego powstanie opozycji demokratycznej stanowiło przełom w historii PRL, + przedstawia rolę,,solidarności" w historii Polski, - wyjaśnia, w jaki sposób obrady Okrągłego stołu i wyborcze zwycięstwo doprowadziły do odzyskania niepodległości.

11 WYMAGANIA WYKRACZAJĄCE ( OCENA CELUJĄCA) Uczeń powinien: - posiadać wiedzę wykraczającą poza zakres materiału programowego, - dodatkową wiedzę zdobywać poprzez samodzielne poszukiwania i przemyślenia, - znać dzieje własnego regionu w stopniu wykraczającym poza poznawane w czasie lekcji, - umieć korzystać z róŝnych źródeł informacji do zdobywania dodatkowej wiedzy, - systematycznie wzbogacać wiedzę przez czytanie ksiąŝek i artykułów o treści historycznej, - brać udział i osiągać sukcesy ( laureat) w konkursach historycznych szkolnych i pozaszkolnych, - wykonywać samodzielnie róŝnego rodzaju prace o duŝych wartościach poznawczych i dydaktycznych, - umieć powiązać problematykę historyczną z zagadnieniami poznawanymi w czasie innych lekcji, - sprawnie i w kaŝdej sytuacji powiązać dzieje regionu z dziejami Polski i powszechnymi, - mieć samodzielny, krytyczny stosunek do określonych zagadnień z przeszłości, - umieć argumentować swoje poglądy. Opracowała mgr ElŜbieta GRZEŚKOWIAK r.

12