Wymagania na poszczególne oceny w klasie IV historia

Transkrypt

1 Wymagania na poszczególne oceny w klasie IV historia Wymagania konieczne (ocena dopuszczająca) - wymienia źródła historyczne, podaje przykłady - przy pomocy nauczyciela przedstawia na osi czasu wybrane wydarzenia - wymienia symbole narodowe Polski - opisuje życie człowieka pierwotnego - wyjaśnia, dlaczego pierwsze miasta powstały w dolinach wielkich rzek - wskazuje na mapie Nil, Grecję, Rzym - opisuje zajęcia dzieci w Sparcie i w Atenach - opowiada legendę o założeniu Rzymu - wyjaśnia, co to jest antyk - wyjaśnia znaczenie armii rzymskiej dla państwa - wyjaśnia, co to jest średniowiecze - wyjaśnia, co to jest: gród, podgrodzie, drużyna - opisuje zajęcia mieszkańców miasta - wyjaśnia, kim byli rycerze i jakie mieli obowiązki - opisuje wygląd chłopskiej chaty - wyjaśnia znaczenie rzemiosła dla życia miasta średniowiecznego - wyjaśnia funkcje klasztoru - objaśnia, skąd wywodziła się szlachta - opowiada, jak wyglądała praca robotnika w XIX-wiecznej fabryce - opisuje, jak wyglądała zagroda chłopska w XIX wieku - wymienia miejsca, w których można korzystać z informacji historycznych Wymagania podstawowe (ocena dostateczna) - objaśnia, czym zajmuje się historia - omawia określenie: drzewo genealogiczne - wyjaśnia pojęcia: mała ojczyzna, region - omawia korzyści, jakie przyniosła człowiekowi umiejętność rozpalania ognia - wymienia zajęcia mieszkańców starożytnych miast - wyjaśnia, dlaczego nazywamy Egipt darem Nilu - omawia, kim był faraon - wymienia zabytki Aten oraz rzymskie budowle - wyjaśnia, kim byli gladiatorzy - opisuje legionistę i hoplitę - wg wzoru podanego przez nauczyciela wykonuje metryczkę wybranego przedmiotu - wyjaśnia, w jakich miejscach zakładano miasta - opowiada, jak wyglądało życie codzienne mnichów w średniowiecznym klasztorze - opisuje zajęcia szlachty i jej rolę w społeczeństwie - wyjaśnia, kim byli flisacy i czym się zajmowali - omawia określenie: miasto przemysłowe - wyjaśnia, na czym polegała wolność osobista chłopów w XIX wieku Wymagania rozszerzające (ocena dobra) - rysuje drzewo genealogiczne swojej rodziny - opisuje wybrany eksponat - opisuje polskie symbole narodowe - omawia postęp w rozwoju człowieka pierwotnego - wymienia poznane cywilizacje - opisuje, jak wyglądało życie codzienne w starożytnym Egipcie - omawia budowle rzymskie - przedstawia na osi czasu wybrane zagadnienia - wymienia i omawia obyczaje rycerskie - objaśnia, na czym polegało zakładanie wsi średniowiecznej - omawia przywileje i obowiązki szlachty - wyjaśnia, skąd brała się potęga Gdańska - wyjaśnia, jak powstały miasta przemysłowe Wymagania dopełniające (ocena bardzo dobra) - tworzy kronikę swojej rodziny - objaśnia, na czym polega praca archeologa - przedstawia cechy charakterystyczne swojego regionu - omawia wpływ środowiska naturalnego na rozwój człowieka - uzasadnia twierdzenie: Egipt darem Nilu - opisuje poznane zabytki Aten - wyjaśnia, co wydarzyło się w Pompejach - porównuje sposoby spędzania czasu wolnego w starożytności i obecnie - omawia szyk bojowy Greków - uzasadnia wyjątkowe znaczenie Krakowa dla średniowiecznej Polski - charakteryzuje mieszkańców średniowiecznej wsi - omawia, dlaczego tak wielu ludzi wstępowało do klasztoru - określa pozycję szlachty w społeczeństwie - uzasadnia, dlaczego Polskę w XVI wieku nazywano spichlerzem Europy - porównuje życie mieszkańców Łodzi z życiem mieszkańców Krakowa czy Gdańska - wyjaśnia, co zmieniło w życiu chłopów uzyskanie wolności osobistej i własności ziemi 1

2 Wymagania na poszczególne oceny w klasie V historia Wymagania konieczne (ocena dopuszczająca) - wyjaśnia, co to jest prahistoria - opowiada, w co wierzyli Egipcjanie - wyjaśnia, czym zajmowali się kapłani i jaka była ich pozycja w społeczeństwie - rozpoznaje pismo obrazkowe i alfabetyczne - wymienia najważniejszych bogów greckich, opowiada o wierzeniach Greków - wyjaśnia znaczenie, jakie miały igrzyska olimpijskie dla starożytnych Greków - wymienia osiągnięcia starożytnych Rzymian (techniczne i inżynieryjne) - opowiada o początkach teatru i jego roli w starożytności - omawia określenie: religia monoteistyczna, podaje przykład takiej religii - wymienia główne założenia religii chrześcijańskiej - wymienia, gdzie narodził się islam - wymienia wzorce osobowe średniowiecza - wyjaśnia cel sprowadzenia do Polski Krzyżaków - wymienia przedstawicieli polskiego odrodzenia - wymienia cele wielkich wypraw geograficznych - wymienia wielkich odkrywców - wymienia uczonych epoki nowożytnej i ich wynalazki - tłumaczy określenie: Rzeczpospolita Obojga Narodów Wymagania podstawowe (ocena dostateczna) - wskazuje różnicę między historią a prahistorią - omawia, co zmieniło się w życiu ludzi, gdy nauczyli się wytapiać metale - opowiada o budowie piramidy - omawia rolę, jaką w historii cywilizacji odegrał wynalazek druku - wyjaśnia, dlaczego budowę dróg uważano za ważne zadanie państwa rzymskiego - wymienia cechy religii żydowskiej - omawia główne prawdy wiary chrześcijańskiej - wyjaśnia, jaki był cel budowania katedr - wyjaśnia, jaką rolę odgrywała wiara w życiu człowieka średniowiecznego - podaje przykłady elementów architektury i sztuki starożytnej - objaśnia, na czym polegały krucjaty - wyjaśnia, na czym polegał humanizm - wymienia przedstawicieli włoskiego odrodzenia - omawia zmiany, które przyniosły odkrycia geograficzne w ówczesnym świecie (wykorzystuje mapę) - wymienia państwa sąsiadujące w XVIII wieku z Rzeczpospolitą Obojga Narodów - wyjaśnia, czym głownie zajmowano się w epoce oświecenia, kim byli encyklopedyści - opowiada o obiadach czwartkowych - wyjaśnia, co to jest: romantyzm, Wielka Emigracja - wymienia kilku romantyków Wymagania rozszerzające (ocena dobra) - wymienia wielkie epoki prahistorii, tłumaczy, skąd pochodzą ich nazwy - uzasadnia, dlaczego kapłanów darzono w starożytnym Egipcie szczególnym uznaniem i szacunkiem - odróżnia pismo egipskie, greckie i rzymskie - ukazuje wpływ religii greckiej na kulturę i obyczaje ludności - wyjaśnia, czym zajmuje się filozofia - wymienia cechy religii rzymskiej - opisuje wzorce osobowe - objaśnia cel powołania zakonów rycerskich - wymienia zmiany w poglądach na świat, jakie przyniosło odrodzenie - opowiada o osiągnięciach wybranych przedstawicieli renesansu - wyjaśnia, dlaczego na przełomie XV i XVI wieku podejmowano wyprawy geograficzne - wyjaśnia, że Rzeczpospolita była w XVI wieku krajem tolerancji religijnej - omawia, jaką rolę odgrywali w okresie romantyzmu polscy poeci - wyjaśnia, na czym polegała praca u podstaw Wymagania dopełniające (ocena bardzo dobra) - wyjaśnia, dlaczego epoka żelaza była przełomem w rozwoju cywilizacji - opowiada w prosty sposób historię pisma - wskazuje podobieństwa i różnice w wyobrażeniach bogów przez Egipcjan i Greków - porównuje teatr starożytny i współczesny - omawia poglądy wybranego filozofa - porównuje religie starożytnych Greków i Rzymian z religią Żydów - wskazuje podobieństwa i różnice między chrześcijaństwem i judaizmem - wymienia główne obowiązki wyznawców islamu - omawia cel wypraw krzyżowych - porównuje średniowieczny i renesansowy model życia - wyjaśnia określenie człowiek renesansu - omawia problemy i korzyści wynikające z zawarcia unii lubelskiej - wymienia tradycje Wschodu i Zachodu przenikające się w kulturze sarmackiej - omawia rozwój kultury, nauki i szkolnictwa w okresie oświecenia w Polsce - omawia, na czym polegała cenzura prasy polskiej pod zaborami 2

3 - wyjaśnia, dlaczego wiek XVIII nazywany jest wiekiem oświecenia, wymienia wielkich uczonych i ich wynalazki - wymienia przedstawicieli polskiego oświecenia - wymienia odkrycia i wynalazki XIXwieczne - wymienia zaborców Polski - wskazuje dzieła tworzone ku pokrzepieniu serc w XIX wieku - omawia zmiany w życiu człowieka, jakie przyniósł wiek XX - wymienia wynalazki XX-wieczne - charakteryzuje epokę romantyzmu - wyjaśnia znaczenie kultury dla zachowania polskości w XIX wieku - wskazuje na mapie podział Rzeczpospolitej między zaborców - opowiada o nowych sposobach przekazywania informacji 3

4 Wymagania na poszczególne oceny w klasie VI historia Wymagania konieczne (ocena dopuszczająca) - wyjaśnia, na czym polegała władza despotyczna, podaje przykład - wyjaśnia, na czym polegała ateńska demokracja, przedstawia zalety demokracji - wskazuje na mapie zasięg podbojów Aleksandra Wielkiego - tłumaczy pochodzenie słów: cesarz, cesarstwo - podaje kilka przyczyn upadku imperium rzymskiego - opowiada, kim był Karol Wielki, wskazuje na mapie państwo Karola - wymienia pierwszego historycznego polskiego władcę - wymienia wydarzenie, dzięki któremu Mieszko I wprowadził swoje państwo do chrześcijańskiej Europy, podaje jego datę - tłumaczy, na czym polegało rozbicie dzielnicowe - wyjaśnia, co to jest: unia personalna, unia realna, podaje przykłady - wyjaśnia znaczenie bitwy pod Grunwaldem, podaje datę - tłumaczy, na czym polegała demokracja szlachecka - wyjaśnia, na czym polegała wolna elekcja - wymienia, z kim Polska prowadziła wojny w XVII wieku - wymienia przyczyny kryzysu państwa polskiego na przełomie XVII i XVIII wieku - wyjaśnia, co to jest konstytucja, wymienia państwo, w którym została Wymagania podstawowe (ocena dostateczna) - określa sposób władzy faraona - wymienia warstwy społeczne w Egipcie - omawia postawę Greków wobec zagrożenia - wymienia miejsca bitew grecko perskich - omawia ustrój republikański, wykorzystuje słownictwo: konsul, senat, dyktator - opowiada o dokonaniach Cezara - wyjaśnia, co to jest lenno, kim byli wasal i senior - opowiada o Mieszku I, wymienia plemiona zamieszkujące terytorium jego państwa - wyjaśnia znaczenie zjazdu gnieźnieńskiego dla Polski, podaje jego datę - wymienia uprawnienia papieża i cesarza - omawia założenia testamentu Bolesława Krzywoustego, podaje datę - objaśnia znaczenie zjednoczenia ziem dla przyszłości Polski - wymienia osiągnięcia króla Kazimierza Wielkiego na polu dyplomacji, gospodarki, prawa - wyjaśnia przyczyny zbliżenia Polski i Litwy, doprowadzające do zawarcia unii - opisuje przyczyny konfliktu z Krzyżakami - omawia znaczenie hołdu pruskiego, podaje rok Wymagania rozszerzające (ocena dobra) - opisuje, w jaki sposób faraon sprawował władzę i jaka była jego rola w państwie - tłumaczy, na czym polegały zwyczaje polityczne w Sparcie - podaje przyczyny wojen grecko perskich - opowiada o dokonaniach Aleksandra Wielkiego (posługuje się mapą) - omawia zasady ustroju republikańskiego i sposób zarządzania państwem rzymskim - tłumaczy termin Pax Romana - opowiada o losach cesarstwa wschodniego - opisuje organizację państwa Karola Wielkiego - wyjaśnia, na czym polegał system feudalny - omawia przyczyny i znaczenie przyjęcia chrztu przez Mieszka I - opowiada o rządach Bolesława Chrobrego, wyjaśnia znaczenie jego koronacji i podaje jej datę - wyjaśnia, dlaczego doszło do rozbicia dzielnicowego - omawia rolę Władysława Łokietka w zjednoczeniu ziem polskich, podaje datę jego koronacji - wyjaśnia, co to jest lokacja - uzasadnia przydomek Wielki w odniesieniu do króla Kazimierza - wymienia postanowienia unii lubelskiej - wyjaśnia znaczenie konfederacji warszawskiej Wymagania dopełniające (ocena bardzo dobra) - przedstawia sposób funkcjonowania państwa egipskiego - opisuje podział społeczeństwa w państwie egipskim oraz rolę poszczególnych grup społecznych - porównuje zwyczaje polityczne w Atenach i Sparcie - wyjaśnia, dlaczego Maraton, Termopile, Salamina mają znaczenie symboliczne - tworzy charakterystykę Aleksandra Wielkiego - omawia podboje i rozwój imperium rzymskiego (posługuje się mapą) - objaśnia znaczenie prawa rzymskiego dla kształtowania się systemów prawnych Europy - ocenia panowanie Karola Wielkiego - omawia terytorium i sposób zarządzania państwem Mieszka I - dokonuje oceny sprawowania rządów przez Bolesława Chrobrego - omawia konsekwencje testamentu Bolesława Krzywoustego - formułuje wnioski oceniające panowanie Kazimierza Wielkiego - omawia okoliczności zawarcia unii lubelskiej - omawia funkcje senatu, izby poselskiej, kompetencje króla i jego pozycję w sejmie - przedstawia wady i zalety wolnej elekcji - charakteryzuje czasy saskie w Rzeczpospolitej - wyjaśnia, na czym polegał 4

5 uchwalona po raz pierwszy - podaje datę uchwalenia Konstytucji 3 maja - omawia rolę Tadeusza Kościuszki w powstaniu 1794r. - omawia okoliczności powstania hymnu polskiego - wymienia postanowienia kongresu wiedeńskiego w sprawie polskiej, podaje datę roczną - wymienia przyczyny wybuchu powstania listopadowego - wyjaśnia pojęcia: branka, wojna partyzancka - wyjaśnia, dlaczego wojna została nazwana światową - omawia znaczenie 11 listopada 1918r. - wyjaśnia, kim był Józef Piłsudski - wymienia części kraju, w których występowały problemy z ustaleniem granic - wymienia dokument, w którym zapisano zasady ustrojowe odrodzonego państwa - wyjaśnia, na czym polegał zamach majowy - wyjaśnia, na czym polega totalitaryzm, wymienia poznane państwa totalitarne - wymienia państwa osi i aliantów - omawia, czym były obozy koncentracyjne - opowiada, co wydarzyło się w Katyniu, podaje datę zbrodni katyńskiej - wymienia znaczące wydarzenia w Polsce w czasie II wojny: powstanie w getcie, powstanie warszawskie - tłumaczy, na czym polegał ustrój komunistyczny - wyjaśnia, czym była opozycja demokratyczna w PRL - przedstawia strukturę sejmu walnego - wyjaśnia, na czym polegało pospolite ruszenie - wymienia przyczyny prowadzenia wojen przez Polskę w XVII wieku - omawia, czym była i w jakim celu została ogłoszona Deklaracja Niepodległości Stanów Zjednoczonych - wymienia, jakie prawa gwarantowała społeczeństwu francuskiemu Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela - opowiada o powstaniu kościuszkowskim - wyjaśnia przyczyny rozbiorów - omawia rolę legionów polskich u boku Napoleona - opisuje zasady, na jakich utworzone zostało Królestwo Polskie, podaje datę jego utworzenia - wyjaśnia termin: Wiosna Ludów - wymienia przyczyny wybuchu rewolucji październikowej - wyjaśnia, co to był cud nad Wisłą - wskazuje obszar Polski po wytyczeniu granic - wymienia konstytucje II Rzeczpospolitej - wyjaśnia, na czym polegały rządy sanacji - wymienia przywódców państw totalitarnych - wymienia przyczyny wybuchu II wojny światowej, podaje czas trwania wojny - opowiada o losach Polski po 1 września 1939r. - wskazuje na mapie granice Polski po II wojnie światowej - omawia, o co walczyła opozycja demokratyczna - wymienia zasługi prymasa Stefana Wyszyńskiego dla narodu - wymienia przyczyny i skutki wojen prowadzonych przez Rzeczpospolitą w XVII wieku - podaje czas trwania potopu szwedzkiego i rok wybuchu powstania Chmielnickiego - opisuje rolę magnaterii w państwie - wymienia przyczyny słabości Rzeczpospolitej w XVII wieku - omawia konsekwencje zasady liberum veto dla sejmowych obrad - przedstawia, jakie zmiany w życiu społeczeństwa i w nauce przyniosło oświecenie - wymienia Polaków walczących o niepodległość Stanów Zjednoczonych - podaje przyczyny zawarcia konfederacji barskiej - wyjaśnia, dlaczego Targowica stała się symbolem zdrady narodowej - przedstawia dążenia Napoleona - wyjaśnia, jakie znaczenie miały dla Polaków wydarzenia okresu napoleońskiego - omawia skutki powstań narodowych - przedstawia podstawowe wydarzenia I wojny - wymienia skutki rewolucji październikowej dla Polaków - omawia rolę Józefa Piłsudskiego w odzyskaniu niepodległości - wymienia etapy walki o granice odrodzonej Polski - wymienia przeprowadzone reformy w odrodzonym państwie polskim - wymienia główne założenia ustrojowe konstytucji marcowej - wymienia główne założenia ustrojowe konstytucji kwietniowej - wyjaśnia, dlaczego Józef Piłsudski dokonał zamachu majowego, podaje datę - podaje źródła totalitaryzmu absolutyzm oświecony, wymienia państwa, w których panował - wyjaśnia określenia: umowa społeczna, trójpodział władz - opisuje zasady organizacji władzy w Stanach Zjednoczonych na podstawie konstytucji - przedstawia zmiany w ustroju Francji, jakie zaszły po wybuchu rewolucji - przedstawia okoliczności uchwalenia Konstytucji 3 maja - omawia przebieg i skutki insurekcji kościuszkowskiej (wykorzystuje mapę) - przedstawia dokonania Napoleona, które przetrwały jego upadek - ocenia znaczenie epoki napoleońskiej dla sprawy polskiej - wypowiada się na temat przyczyn upadku powstań - wyjaśnia, że w XIX wieku ukształtowały się zasady nowoczesnego państwa demokratycznego - przedstawia wpływ idei narodowych na hasła Wiosny Ludów - wyjaśnia, dlaczego I wojna światowa dawała Polakom szansę na niepodległość - omawia, na czym polegały problemy z ustaleniem granic i jak je rozwiązano - omawia zadania, jakie miały władze odrodzonego państwa polskiego - omawia różnice między konstytucją marcową a kwietniową - porównuje faszyzm ze stalinizmem - omawia krótko przebieg II wojny światowej - opowiada o głównych wydarzeniach II wojny w Polsce (podaje rok wybuchu i czas trwania powstania warszawskiego) 5

6 - omawia rolę Lecha Wałęsy w ruchu Solidarność - wyjaśnia, na czym polegały obrady Okrągłego Stołu - wskazuje na mapie państwa należące do Unii Europejskiej - wymienia przyczyny protestów robotniczych w Gdańsku - tłumaczy, na czym polegała jesień narodów - wymienia trzy najważniejsze organy władzy w naszym kraju - wyjaśnia, dlaczego państwa europejskie postanowiły zjednoczyć się, podaje datę utworzenia Unii Europejskiej - przedstawia przyczyny wybuchu II wojny światowej - wyjaśnia, czym był holocaust - opowiada o polskim wrześniu - tłumaczy, kiedy i w jakich okolicznościach komuniści zdobyli władzę w Polsce, podaje rok utworzenia PRL - wyjaśnia, czym był Układ Warszawski i RWPG - objaśnia, na czym polegał stan wojenny i dlaczego został ogłoszony, podaje datę - wyjaśnia, jaką rolę odegrała Solidarność w zmaganiach z komunizmem, podaje datę zwycięstwa Solidarności w wyborach - wyjaśnia, czym różni się ustrój obecnej Polski od ustroju z czasów PRL - omawia zmiany społeczne, jakie przeprowadzili komuniści po zdobyciu władzy - wyjaśnia, dlaczego powstanie opozycji demokratycznej stanowiło przełom w historii PRL - przedstawia rolę Solidarności w historii Polski - wyjaśnia, w jaki sposób obrady Okrągłego Stołu i wyborcze zwycięstwo doprowadziły do odzyskania niepodległości Poziom wykraczający wymagania z zakresu poziomu dopełniającego poszerzone o dodatkowe umiejętności i wiedzę ucznia (wiadomości wykraczające poza program, dojrzałe sądy, trafna i dojrzała ocena faktów historycznych). 6