ANALIZA LOGARYTMICZNEGO ANALOGOWO-CYFROWEGO PRZETWORNIKA Z SUKCESYWNĄ APROKSYMACJĄ Z UWZGLĘDNIENIEM PASOŻYTNICZYCH POJEMNOŚCI

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ANALIZA LOGARYTMICZNEGO ANALOGOWO-CYFROWEGO PRZETWORNIKA Z SUKCESYWNĄ APROKSYMACJĄ Z UWZGLĘDNIENIEM PASOŻYTNICZYCH POJEMNOŚCI"

Transkrypt

1 0 IAPGOŚ /017 p-issn e-issn DOI: 10.60/ ANALIZA LOGARYTMICZNEGO ANALOGOWO-CYFROWEGO PRZETWORNIKA Z SUKCESYWNĄ APROKSYMACJĄ Z UWZGLĘDNIENIEM PASOŻYTNICZYCH POJEMNOŚCI Adam Szześniak 1 Zynowij Myzuda 1 Politehnika Świętokrzyka Wydział Mehatroniki i Budowy Mazyn Narodowy Uniwerytet Politehnika Lwowka Intytut Tehnologii Komputerowyh Automatyki i Metrologii Strezzenie. W artykule przedtawiono analizę logarytmiznego analogowo-yfrowego przetwornika (LPAC) z ukeywną aprokymają z uwzględnieniem paożytnizyh pojemnośi przetwornika. Dla założonyh parametrów truktury przetwornika przeprowadzono analizę matematyzną przy wyranyh pojemnośiah kondenatorów akumulująyh. Określono kryterium jakie powinno ię toować przy doorze pojemnośi kondenatorów akumulująyh. Słowa kluzowe: analogowo-yfrowy przetwornik logarytm aprokymaja podział ładunek dokładność ANALYSIS OF LOGARITHMIC ANALOG-TO-DIGITAL CONVERTER WITH SUCCESSIVE APPROXIMATION TAKING INTO ACCOUNT PARASITIC CAPACITANCES Atrat. Thi artile i a preentation of analyi of logarithmi analog-to-digital onverter (LADC) with ueive approximation taking into aount paraiti apaitane of the onverter. For the aumed parameter of onverter truture mathematial analyi with hoen apaitane of aumulative apaitor ha een onduted. A riterion for hooing apaitane of aumulative apaitor ha een determined. Keyword: analog-to-digital onverter logarithm approximation diviion harge auray Wtęp Szyki rozwój komputerowyh ytemów monitorująyh i ytemów yfrowej oróki informaji przyjały pojawieniu ię znaznej lizy różnyh przetworników analogowo-yfrowyh (PAC) które ą ważnym ogniwem zapewniająym powiązanie yfrowyh ygnałów i ytemów z rzezywitymi oiektami. Należy podkreślić że informaja o tanie oiektów w zdeydowanej więkzośi (ponad 90%) jet w potai analogowej. Szzególną uwagę przywiązuje ię do PAC z logarytmizną harakterytyką przetwarzania. Wykorzytanie logarytmowania pozwala efektywnie rozwiązać zereg ważnyh zadań takih jak kompreja dynamiznego zakreu wejśiowyh ygnałów zapewnienie tałej wartośi względnego łędu przetwarzania linearyzaji harakterytyk przetwarzania oraz znazne podwyżzenie wydajnośi yfrowyh proeorów dzięki możliwośi wykonania operaji logarytmiznej arytmetyki. W logarytmiznej arytmetye operaje mnożenia dzielenia lu podnieienia do potęgi prowadza ię do operaji dodawania odejmowania mnożenia lu dzielenia przez tałe wpółzynniki odpowiednih danyh które ą określone w logarytmiznej potai. [1] Celem pray jet utalenie funkji przekazania LPAC z ukeywną aprokymają zadanie tailnośi określenie wpływu proeów przejśiowyh tego przetwornika. Na ry. 1 zotał przedtawiony logarytmizny przetwornik analogowo-yfrowy (LPAC) z ukeywną aprokymają [1]. Jego ykl pray można podzielić na trzy etapy: W pierwzym etapie po komendzie tart przetwornik Mono tailny PM wytwarza impul którym utawia ię liznik L w pozątkowy tan 0 i włąza ię kluz K0 przez który ładuje ię kondenator C1 ze źródła referenyjnego ŹNR napięiem V 0. Gdy kondenator C1 oiągnie wartość napięia V 0 natępuje przejśie do natępnej fazy pray przetwornika. W drugim etapie przełązniki K1 K ą włązone (tan przewodzenia) a przełązniki K K wyłązone (tan nieprzewodzenia). Wartość pozątkowego napięia V 0 znajdująa ię na kondenatorze C1 jet przekazywana poprzez przetwornik kalująy PS na kondenator C. Wyjśiowe napięie tego przetwornika (V PS ) porównuje ię z wejśiowym napięiem V in i utanawia nową wartość napięia na kondenatorze C zgodnie z wyranym wpółzynnikiem przekazania k i. Wpółzynniki przekazywania k i muzą yć różne od jednośi. W ymulowanym układzie przyjęto je jako mniejze od jednośi. W kolejnym takie zegara wartość napięia V PS porównywana jet z napięiem wejśiowym V in. W przypadku gdy wartość napięia V PS jet mniejza od napięia V in komparator jet w tanie 0 i wyierany jet natępny wpółzynnik przetwarzania k i+1 wówza kondenator C ładuje ię do nowej wartośi napięia zgodnie z utawionym wpółzynnikiem przetwarzania (w danym przypadku k i+1 ). Gdy napięie V PS ędzie więkze od napięia mierzonego V in wtedy komparator zmieni tan na 1 i natępuje przejśie do trzeiego etapu pray przetwornika. Ry. 1. Logarytmizny przetwornik analogowo-yfrowy (LPAC) z ukeywną aprokymają (PS przetwornik kalująy RS rejetr zeregowy L liznik Km komparator WN wtórnik napięia PM przerzutnik monotailny ŹNR źródło napięia referenyjnego JK przerzutnik JK K0 do K kluze analogowe C1 i C kondenatory akumulująe) W trzeim etapie przy natępnym takie zegarowym przełązniki K1 K zotają otwarte a przełązniki K K zamknięte. Jednoześnie wartość napięia znajdująa ię na kondenatorze C zotaje przekazana na kondenator C1. W tym momenie algorytm pray tej metody zazyna ię powtarzać. Gdy komparator jet w tanie 1 to kondenatory C1 i C podłązone ą do PS z zamianą miej. Gdy artykuł reenzowany/revied paper IAPGOS /017 0

2 p-issn e-issn IAPGOŚ /017 1 komparator jet w tanie 0 podłązenie kondenatorów C1 i C do PS pozotaje ez zmian. Utawione napięie na kondenatorze C1 zotaje wzmaniane przez kolejne wpółzynniki k i aż do oiągnięia napięia na kondenatorze C1 więkzego od V in W artykule przedtawiono analizę pray przetwornika w którym napięie z kondenatora C1 jet przekazywane przez odpowiedni wpółzynnik kalująy na kondenator C. 1. Analiza matematyzna logarytmiznego analogowo-yfrowego przetwornika z ukeywną aprokymają W elu przeprowadzenia analizy matematyznej logarytmiznego analogowo-yfrowego przetwornika z ukeywną aprokymają porządzono hematy zatępze dla pozzególnyh loków funkyjnyh układu przetwornika z ry. gdzie: Wt wtórnik napięia PS przetwornik kalująy In inwerter napięia UP układ przełązająy C 1 i C pojemnośi akumulująe LPAC. Ry.. Układ przetwornika orazująy tor ygnałowy od kondenatora C 1 do kondenatora C Analizę matematyzną logarytmiznego analogowoyfrowego przetwornika z ukeywną aprokymają przeprowadzono wykorzytują metodę napięć węzłowyh [9]. Analizę tą przeprowadzono dla natępująyh parametrów: K = 10 6 Y wy = ms C p = pf C w = pf Y = 10 ns Y = 10 ms C = pf Y we = 1 µs C r = pf Y 1 = 01 ms Y = 1 ms Y = 01 ms Y B = 01 ms C 1 = 1 nf C = 1 nf C L = 10 pf. gdzie: K wpółzynnik wzmonienia napięia wzmaniaza operayjnego (WO) ez przężenia zwrotnego Y wy admitanja wyjśiowa WO C p paożytniza pojemność między wejśiem odwraająym a wyjśiem WO C w paożytniza pojemność każdego z wejść WO odwraająego i nieodwraająego WO Y admitanja wejśiowa WO y admitanja przełąznika analogowego w tanie zamkniętym C paożytniza pojemność przełąznika analogowego Y we admitanja wejśiowa C r paożytniza pojemność widziana między wejśiem odwraająym a wejśiem nieodwraająym Y 1 Y admitanje kalująego przetwornika Y admitanja inwertera Y B admitanja użyta w PS oraz inwerterze napięia w elu polaryzowania wejśia nieodwraająego C 1 C pojemnośi akumulująe LPAC C L pojemność wyjśiowa WO. Dla pozzególnyh loków przetwornika (ry. ) na podtawie hematów zatępzyh tyh loków przetwornika na ry. 6 zapiano maierze admitanji oraz wyznazono ih tranmitanje i rezytanje wyjśiowe: Przełąznik analogowy (K) W powyżzej maierzy admitanji przełąznika analogowego uwzględniono kondenator C 1 który jet podłązony na wejśie przełąznika analogowego K (ry. ). Wpółzynnik wzmonienia napięia który zarazem jet tranmitanją przełąznika analogowego wyznazono ze wzoru: K GK ) ( )/ ( ) () 1 ( 1 gdzie: 1 () i () odpowiednie dopełnienia maierzy admitanji przełąznika analogowego K. Powyżze dopełnienia maierzy K określono jako: 1 ( ) ( 1) ( y) ( ) ( 1) y ( C C1) () Na podtawie dopełnień 1 () oraz () olizono rzezywitą tranmitanję dla przełąznika analogowego K: Δ1 () y G K () () Δ () y ( C C ) Wpółzynnik wzmonienia napięia K U1 = G K (0) analogowego układu przełązająego wynoi 1. Rezytanję wyjśiową przełąznika analogowego R K w tanie zamkniętym olizono według poniżzego wzoru eliminują pojemnośi wytępująe w dopełnieniah: Δ (0) RK () Δ (0) Dopełnienie. () maierzy admitanji Y K określono jako dopełnienie powtająe po kreśleniu pierwzego wierza i pierwzej kolumny oraz drugiego wierza i drugiej kolumny z maierzy admitanji Y K pomnożone przez (-1) Olizone wyznazniki pozwalają wyznazyć rezytanję wyjśiową R K układu przełąznika analogowego K która wynoi 100. Wtórnik napięia (Wt) Ry.. Shemat zatępzy wtórnika napięia Maierz admitanji układu wynoi: a a1 Y Wt ( ) (6) a1 a gdzie: a Ywe Y ( Cw Cr ) a1 Ywe Cr a Y KY a 1 we wy Cr Y Ywy Ywe KYwy w r C ( C C L ) Wpółzynnik wzmonienia napięia który jet zarazem tranmitanją układu przełązająego wyznazono ze wzoru: K GWt ) ( ) / ( ) (7) ( 1 gdzie: 1 () i () odpowiednie dopełnienia maierzy admitanji wtórnika Y Wt. 1 Ry.. Shemat zatępzy przełąznika analogowego Maierz admitanji układu wynoi: y ( C C1) Y K ( ) y y y C (1) Na podtawie dopełnień 1 () oraz () olizono rzezywitą tranmitanję dla wtórnika napięiowego (ufora): 1 Δ1 () G() (8) Δ () Wpółzynnik wzmonienia wtórnika napięia K = G(0) wynoi 1.

3 IAPGOŚ /017 p-issn e-issn Rezytanję wyjśiową wtórnika napięia (ufora) R Wt w tanie zamkniętym olizono według poniżzego wzoru eliminują pojemnośi wytępująe w dopełnieniah: R Wt (9) wówza rezytanja wtórnika napięia R Wt wynoi 0 m. Przetwornik kalująy (PS) Maierz admitanji układu wynoi: Y PS ( ) 1 (10) 1 1 Inwerter napięia (In) Maierz admitanji układu wynoi: Y In ( ) (1) 1 1 gdzie: Y Y Y C ) 0 we ( w Cr 1 1 Ywe C Y Y 0 1 Ywe C Y Ywe Y Y ( Cw Cr ) Y Cp r 1 KY wy 0 Y Cp KYwy Y Ywy p C ( C L ) gdzie: Y Y Y C ) 0 0 we ( r Cw Ywe Cr Y1 Y Y1 Y Y1 Y C Y 1 Ywe Cr 0 Y 0 Y Y Ywe Y ( Cw Cr p ) Cp C 0 1 KY wy Y Cp KYwy Y Y ( C ). wy p C Ry. 6. Shemat zatępzy inwertera napięia Ry.. Shemat zatępzy przetwornika kalująego Wpółzynnik wzmonienia napięia który jet zarazem tranmitanją przetwornika kalująego wyznazono ze wzoru: K GPS ) Δ ( )/Δ ( ) () ( gdzie: () i () odpowiednie dopełnienia maierzy admitanji kalująego przetwornika Y PS () wynoząe: 6 61 ( ) ( ) Wpółzynnik wzmonienia napięia K U = G(0) analogowego przetwornika kalująego (PS) wynoi 01. Rezytanję wyjśiową przetwornika kalująego R PS w tanie zamkniętym olizono według poniżzego wzoru eliminują pojemnośi wytępująe w dopełnieniah: R PS (1) Olizone dopełnienia pozwalają określić rezytanję wyjśiową R PS przetwornika kalująego PS która wynoi 0 m. Wpółzynnik wzmonienia napięia który zarazem jet tranmitanją inwertera napięia wyznazono ze wzoru: K Gin ) ( )/ ( ) (1) U ( gdzie: () i ()- odpowiednie dopełnienia maierzy admitanji inwertera napięia Y In () wynoząe: 7 1 ( ) ( ) Wpółzynnik wzmonienia napięia K U = G(0) analogowego inwertera napięia In wynoi -1. Rezytanję wyjśiową inwertera napięia R In w tanie zamkniętym olizono według poniżzego wzoru eliminują wytępująe w dopełnieniah pojemnośi: R In (1) Olizone i podtawione dopełnienia pozwalają olizyć rezytanję wyjśiową R In : R In = 0 m Układ przełązająy (UP) W poniżzej maierzy admitanji zotał uwzględniony kondenator C który jet podłązony na wyjśie układu przełązająego UP przetwornika. d d1 d1 d1 d 1 d d d Y UK ( ) (16) d 1 d d d d 1 d d d gdzie: d Ywe Y C w Cr d1 Ywe Cr d 1 0 d 1 0 d1 Ywe Cr d Y Y Y (C. C C C ) we p w r

4 p-issn e-issn IAPGOŚ /017 d C 0. C d Y p C p C d KY 0. C d wy Ywy Y p. d1 KYwy C CL d Y d 1 0 d Y d Y d Y C C Dla wyznazonej tranmitanji LPAC można zadać tailność przetwornika oraz wyznazyć jego odpowiedź kokową. Badania przeprowadzono dla wześniej podanyh parametrów uwzględniają w nih wpływ zmian pojemnośi paożytnizej C p. Stailność LPAC prawdzono olizają pozzególne ieguny tranmitanji. Na ry. 8 przedtawiono ieguny w otozeniu zera dla pojemnośi C p równej 0 pf. (pominięto ieguny położone w lewej półpłazzyźnie Re-Im znaznie odległe od układu wpółrzędnyh) Ry. 8. Bieguny tranmitanji dla pojemnośi C p wynoząej 0. pf Ry. 7. Shemat zatępzy ulepzonego układu przełązająego Wpółzynnik wzmonienia napięia który zarazem jet tranmitanją układu przełązająego wyznazono ze wzoru: K GUP ) ( )/ ( ) (17) ( 1 gdzie: 1 () i ()- odpowiednie dopełnienia maierzy admitanji układu przełązająego UP wynoząe: 9 1 ( ) ( ) Wpółzynnik wzmonienia napięia K = G(0) analogowego układu przełązająego wynoi 1. Rezytanję wyjśiową układu przełązająego R UP w tanie zamkniętym olizono według poniżzego wzoru eliminują wytępująe w dopełnieniah pojemnośi: Δ RUP (18) Δ Olizone dopełnienia pozwalają olizyć rezytanję wyjśiową R UP układu przełązająego UP która wynoi 0 m. Mają olizone tranmitanje oraz rezytanje wyjśiowe pozzególnyh loków funkyjnyh LPAC możemy przejść do dalzyh olizeń i analizy ałej truktury przetwornika. Tranmitanja ałego układu LPAC jet ilozynem pozzególnyh loków połązonyh między oą zeregowo: G ) G ( ) G ( ) G ( ) G ( ) G ( ) (19) ( K Wt PS In UP W elu przejrzytośi zapiu zapizmy tranmitanje przetwornika jako: L( ) G( ) (0) M ( ) gdzie: L( ) M ( ) Należy podkreślić że pierwiatki mianownika tranmitanji układu leżą w lewej półpłazzyźnie a wię układ jet tailny dla powyżzyh pojemnośi paożytnizyh. Sprzężone pierwiatki układu wprowadzają oylaje odpowiedzi kokowej przy zym oylaje roną wraz ze wzrotem pojemnośi paożytnizej. Odpowiedzi kokowe dla układu LPAC praująego z kondenatorami komutayjnymi C 1 i C o pojemnośiah 1 nf przedtawiono na ry. 9 z pojemnośią paożytnizą C p = i 0 pf. Ry. 9. Odpowiedź kokowa LPAC w tryie przetwarzania ygnału analogowego na potać yfrową dla pojemnośi C p= i 0 pf. Podumowanie Na podtawie przeprowadzonej analizy logarytmiznego analogowo-yfrowego przetwornika o przedtawionyh parametrah użytyh elementów można twierdzić że: 1) Przy projektowaniu LPAC należy tak doierać pojemnośi kondenatorów akumulująyh ay yły znaznie więkze od pojemnośi paożytnizyh układu przetwornika.

5 IAPGOŚ /017 p-issn e-issn ) Dla pojemnośi kondenatorów akumulująyh C 1 = C = 1 nf z przeprowadzonej analizy matematyznej wynika że wraz ze zmniejzeniem pojemnośi paożytnizyh z C p = pf do C p = 0 pf zazynają pojawiać ię więkze oylaje które z zaem zanikają i LPAC nie trai tailnośi. ) Cza utalania odpowiedzi kokowej dla łędu względnego jet mniejzy ądź równy 001% i nie przekraza 1 μ. Literatura [1] Cantarano S. Pallotino G.: Logarithmi Analog-to-Digital Converter: A Survey. IEEE Tranation on Intrumentation and Meaurement ()/ [] Cedro L.: Filtry różnizkująe w układah zau rzezywitego. Przegląd Elektrotehnizny 7/ [] Gorie J. Cathelin F. A. Kaier A. Kerherve E.: Patent No. EP6088A1 Method for logarithmi analog-to-digital onverion of an analog input ignal and orreponding apparatu. [] Greanger D. C. Heald A. B. Marlow B. K. Moore M. B.: A withed-apaitor ignal proeing iruit for apaitive miroenor. Nat. Conf. Pul. Int. Eng. Autral. 91/ [] Guilherme J. Horta N. C. Frana J. E.: Symoli ynthei of non-linear data onverter. Eletroni Ciruit and Sytem 1998 IEEE International Conferene on / [6] Lefa C.C.: A erial harge reditriution logarithmi A/D onverter. Int. Journal of Ciruit Theory and Appliation 17/ [7] Lefa C.C.: Sueive approximation logarithmi A/D onverion uing harge reditriution tehnigue. Int. Journal of CiruitTheory and Appliation 1(1)/ [8] Moon J. H. Kim D. Y. Song M. K.: Patent No. KR00061A Logarithmi Single-Slope Analog Digital Convertor Image Senor Devie And Thermometer Uing The Same And Method For Logarithmi Single-Slope Analog Digital Converting. [9] Myzuda Z. Szześniak Z.: Analiza parametrów układów elektroniznyh Wydawnitwo PAK 0. [10] Szześniak A. Myzuda Z.: Analiza rozwiązań układowyh zmniejzająyh rezytanję przewodzenia w kluzah analogowyh PAK 7() [] Szześniak A. Antoniw U. Myzuda Ł. Myzuda Z.: Logarytmizne przetworniki analogowo-yfrowe z nagromadzeniem ładunku i impulowym przężeniem zwrotnym. Przegląd Elektrotehnizny 8/ [1] Szześniak A. Myzuda Z.: A method of harge aumulation in the logarithmi analog-to-digital onverter with a ueive approximation. Przegląd Elektrotehnizny 10/ [1] Szześniak A. Myzuda Z.: Analiza prądów upływu logarytmiznego przetwornika analogowo-yfrowego z ukeywną aprokymają Przegląd Elektrotehnizny a/ [1] Szześniak A. Szześniak J.: Zatoowanie pamięi tałej do przetwarzania ygnałów optoelektroniznego przetwornika położenia. Przegląd Elektrotehnizny 7/ [1] Szześniak A. Szześniak Z.: Method and analyi of proeing ignal of inremental optoeletroni tranduer. Review of Sientifi Intrument 80/ [16] Szześniak A. Szześniak Z.: Mikroproeorowe przetwarzanie ygnałów optoelektroniznego przetwornika położenia. Przegląd Elektrotehnizny / [17] Szześniak A. Szześniak Z.: Mikroproeorowy ymulator ygnałów optoelektroniznego przetwornika położenia. Przegląd Elektrotehnizny 8/ [18] Szześniak A. Szześniak Z.: Signal of optoeletroni tranduer proeed in flip-flop iruit. Przegląd Elektrotehnizny 9/ Dr inż. Adam Szześniak adam_zzeniak@o.pl Dr inż. Adam Szześniak jet adiunktem w katedrze Automatyki i Rootyki na Wydziale Mehatroniki i Budowy Mazyn Politehniki Świętokrzykiej. Jego zaintereowania naukowe konentrują ię głównie wokół układów elektroniznyh mikrokontrolerów przetworników analogowo-yfrowyh logarytmiznyh pomiarowyh oraz optoelektroniznyh. Jet wpółautorem jednej monografii rozdziału w monografii ponad 1 artykułów naukowyh oraz zgłozenia patentowego. Prof. dr ha. inż. Zynovij Myzuda z_myhuda@ukr.net Prof. dr ha. inż. Zynovij Myzuda jet profeorem Politehniki Świętokrzykiej w Kielah oraz Politehniki Lwowkiej. Jego zaintereowania naukowe oejmują metody analizy i modelowania urządzeń automatyki oraz przetworniki analogowoyfrowe logarytmizne i pomiarowe. Jet autorem ponad 10 pra naukowyh w tym 1 monografii i 0 patentów. otrzymano/reeived: przyjęto do druku/aepted:

ANALIZA SYMULACYJNA OBWODU PRĄDU PRZEMIENNEGO Z PROSTOWNIKIEM MOSTKOWYM

ANALIZA SYMULACYJNA OBWODU PRĄDU PRZEMIENNEGO Z PROSTOWNIKIEM MOSTKOWYM POZNAN UNIVE RSITY OF TE CHNOLOGY ACADE MIC JOURNALS No 88 Eletrial Engineering 6 Mirosław WCIŚLIK* Paweł STRZĄBAŁA* ANALIZA SYMULACYJNA OBWODU PRĄDU PRZEMIENNEGO Z PROSTOWNIKIEM MOSTKOWYM W pray zaprezentowano

Bardziej szczegółowo

PL B1. POLITECHNIKA WARSZAWSKA, Warszawa, PL BUP 10/14. KRZYSZTOF GOŁOFIT, Lublin, PL PIOTR ZBIGNIEW WIECZOREK, Warszawa, PL

PL B1. POLITECHNIKA WARSZAWSKA, Warszawa, PL BUP 10/14. KRZYSZTOF GOŁOFIT, Lublin, PL PIOTR ZBIGNIEW WIECZOREK, Warszawa, PL PL 225188 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 225188 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 401523 (51) Int.Cl. G06F 7/58 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia:

Bardziej szczegółowo

Dyskretna transformata falkowa z wykorzystaniem falek Haara. Alfréd Haar

Dyskretna transformata falkowa z wykorzystaniem falek Haara. Alfréd Haar Dyskretna transformata falkowa z wykorzystaniem falek Haara Alfréd Haar 88-9 Przypomnijmy, że istotą DWT jest podział pierwotnego sygnału za pomoą pary filtrów (górnoprzepustowego i dolnoprzepustowego)

Bardziej szczegółowo

INSTYTUT ENERGOELEKTRYKI POLITECHNIKI WROCŁAWSKIEJ Raport serii SPRAWOZDANIA Nr LABORATORIUM TEORII I TEHCNIKI STEROWANIA INSTRUKCJA LABORATORYJNA

INSTYTUT ENERGOELEKTRYKI POLITECHNIKI WROCŁAWSKIEJ Raport serii SPRAWOZDANIA Nr LABORATORIUM TEORII I TEHCNIKI STEROWANIA INSTRUKCJA LABORATORYJNA Na prawach rękopiu do użytku łużbowego INSTYTUT ENEROELEKTRYKI POLITECHNIKI WROCŁAWSKIEJ Raport erii SPRAWOZDANIA Nr LABORATORIUM TEORII I TEHCNIKI STEROWANIA INSTRUKCJA LABORATORYJNA ĆWICZENIE Nr SPOSOBY

Bardziej szczegółowo

SYNTEZA UKŁADÓW BELKOWYCH ZE WZGLĘDU NA śądane WIDMO CZĘSTOŚCI

SYNTEZA UKŁADÓW BELKOWYCH ZE WZGLĘDU NA śądane WIDMO CZĘSTOŚCI MODELOWANIE INśYNIERSKIE ISSN 896-77X 36,. 55-62, Gliwie 28 SYNTEZA KŁADÓW BELKOWYCH ZE WZGLĘD NA śądane WIDMO CZĘSTOŚCI ANDRZEJ DYMAREK, TOMASZ DZITKOWSKI, ADRIAN GWÓŹDś Int. Automatyzaji Proe. Tehnologiznyh

Bardziej szczegółowo

Pytanie 2 Belkę przedstawioną na rysunku, obciążono momentem skupionym M = 3 [knm] w punkcie C. Odległości wynoszą a=2 [m], b=1 [m].

Pytanie 2 Belkę przedstawioną na rysunku, obciążono momentem skupionym M = 3 [knm] w punkcie C. Odległości wynoszą a=2 [m], b=1 [m]. Pytanie 1 Belkę przedstawioną na rysunku, obiążono siłą P = 3 [kn]. Odległośi wynoszą a= [m], b=1 [m]. A a Reakje podpór dla belki wynoszą: A) R A = [kn], R B =1 [kn] B) R A =1 [kn], R B = [kn] C) RA=

Bardziej szczegółowo

Programy CAD w praktyce inŝynierskiej

Programy CAD w praktyce inŝynierskiej Katedra Mikroelektroniki i Technik Informatycznych Politechniki Łódzkiej Programy CAD w praktyce inŝynierkiej Wykład IV Filtry aktywne dr inż. Piotr Pietrzak pietrzak@dmc dmc.p..p.lodz.pl pok. 54, tel.

Bardziej szczegółowo

Pomiary bezpośrednie Błędy graniczne przyrządów pomiarowych pomiary napięcia i prądu przyrządami analogowymi i cyfrowymi

Pomiary bezpośrednie Błędy graniczne przyrządów pomiarowych pomiary napięcia i prądu przyrządami analogowymi i cyfrowymi Pomiary bezpośrednie Błędy granizne przyrządów pomiarowyh pomiary napięia i prądu przyrządami analogowymi i yfrowymi 1. Cel ćwizenia Poznanie źródeł informaji o warunkah uŝytkowania przyrządów pomiarowyh,

Bardziej szczegółowo

Podstawy Automatyki. Człowiek- najlepsza inwestycja. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Podstawy Automatyki. Człowiek- najlepsza inwestycja. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Podstaw Automatki Człowiek- najlepsza inwestja Projekt współfinansowan przez Unię Europejską w ramah Europejskiego Funduszu Społeznego Politehnika Warszawska Insttut Automatki i Robotki r inż. Wieńzsław

Bardziej szczegółowo

KO OF Szczecin:

KO OF Szczecin: 55OF D KO OF Szczecin: www.of.zc.pl L OLMPADA FZYZNA (005/006). Stopień, zadanie doświadczalne D Źródło: Komitet Główny Olimpiady Fizycznej A. Wymołek; Fizyka w Szkole nr 3, 006. Autor: Nazwa zadania:

Bardziej szczegółowo

Pomiar rezystancji. Rys.1. Schemat układu do pomiaru rezystancji metodą techniczną: a) poprawnie mierzonego napięcia; b) poprawnie mierzonego prądu.

Pomiar rezystancji. Rys.1. Schemat układu do pomiaru rezystancji metodą techniczną: a) poprawnie mierzonego napięcia; b) poprawnie mierzonego prądu. Pomiar rezytancji. 1. Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jet zapoznanie ię z najważniejzymi metodami pomiaru rezytancji, ich wadami i zaletami, wynikającymi z nich błędami pomiarowymi, oraz umiejętnością ich

Bardziej szczegółowo

Filtry aktywne czasu ciągłego i dyskretnego

Filtry aktywne czasu ciągłego i dyskretnego Politechnika Wrocławka czau ciągłego i dykretnego Wrocław 6 Politechnika Wrocławka Filtry toowanie filtrów w elektronice ma na celu eliminowanie czy też zmniejzenie wpływu ygnałów o niepożądanej czętotliwości

Bardziej szczegółowo

Logika rozmyta - wprowadzenie

Logika rozmyta - wprowadzenie Metody Sztuznej Inteligenji w Sterowaniu Ćwizenie 4 Logika rozmyta - wprowadzenie Przygotował: mgr inż. Marin Peli Instytut Tehnologii Mehaniznej Politehnika Poznańska Poznań, 2011 1 Logika rozmyta Logika

Bardziej szczegółowo

Filtry aktywne czasu ciągłego i dyskretnego

Filtry aktywne czasu ciągłego i dyskretnego Politechnika Wrocławka Wydział Elektroniki, atedra 4 czau ciągłego i dykretnego Wrocław 8 Politechnika Wrocławka Wydział Elektroniki, atedra 4 Filtry toowanie iltrów w elektronice ma na celu eliminowanie

Bardziej szczegółowo

Resonant power amplifier boundary regime

Resonant power amplifier boundary regime dr inż M adowski, UR ćwizenia /8 Resonant power amplifier oundary regime x Resonant power amplifier in the B lass, oundary regime Data i =4 (imum of the urrent pulse of the olletor) e e =5 (imum admissile

Bardziej szczegółowo

Filtry aktywne czasu ciągłego i dyskretnego

Filtry aktywne czasu ciągłego i dyskretnego Politechnika Wrocławka czau ciągłego i dykretnego Wrocław 5 Politechnika Wrocławka, w porównaniu z filtrami paywnymi L, różniają ię wieloma zaletami, np. dużą tabilnością pracy, dokładnością, łatwością

Bardziej szczegółowo

Układy akwizycji danych. Komparatory napięcia Przykłady układów

Układy akwizycji danych. Komparatory napięcia Przykłady układów Układy akwizycji danych Komparatory napięcia Przykłady układów Komparatory napięcia 2 Po co komparator napięcia? 3 Po co komparator napięcia? Układy pomiarowe, automatyki 3 Po co komparator napięcia? Układy

Bardziej szczegółowo

Filtry aktywne czasu ciągłego i dyskretnego

Filtry aktywne czasu ciągłego i dyskretnego Politechnika Wrocławka Intytut Telekomunikacji, Teleinformatyki i Akutyki czau ciągłego i dykretnego Wrocław 9 Politechnika Wrocławka Intytut Telekomunikacji, Teleinformatyki i Akutyki odzaje Ze względu

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA KRAKOWSKA Instytut Inżynierii Cieplnej i Ochrony Powietrza

POLITECHNIKA KRAKOWSKA Instytut Inżynierii Cieplnej i Ochrony Powietrza POLITECHNIK KRKOWSK Intytut Inżynierii Cieplnej i Ochrony Powietrza PODSTWY UTOMTYCZNEJ REULCJI DL STUDIÓW NIESTCJONRNYCH WYKŁD 2: Właściwości złożonych obiektów terowania DR INŻ. JN PORZUCZEK OIEKTY ZŁOŻONE

Bardziej szczegółowo

Filtry aktywne czasu ciągłego i dyskretnego

Filtry aktywne czasu ciągłego i dyskretnego Politechnika Wrocławka Intytut Telekomunikacji, Teleinformatyki i Akutyki czau ciągłego i dykretnego Wrocław 9 Politechnika Wrocławka Intytut Telekomunikacji, Teleinformatyki i Akutyki odzaje Ze względu

Bardziej szczegółowo

PL B1. Układ do pośredniego przetwarzania chwilowej wielkości napięcia elektrycznego na słowo cyfrowe

PL B1. Układ do pośredniego przetwarzania chwilowej wielkości napięcia elektrycznego na słowo cyfrowe PL 227456 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 227456 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 413967 (22) Data zgłoszenia: 14.09.2015 (51) Int.Cl.

Bardziej szczegółowo

Bramki logiczne o specjalnych cechach. τ ~ R*C. Przerzutniki. Układy logiczne sekwencyjne odpowiedź zależy od stanu układu przed pobudzeniem

Bramki logiczne o specjalnych cechach. τ ~ R*C. Przerzutniki. Układy logiczne sekwencyjne odpowiedź zależy od stanu układu przed pobudzeniem 22-5-9 Bramki logiczne o specjalnych cechach U WY Bramka chmitta (7432): niestandardowa bramka cyfrowa charakterystyka zawiera pętlę histerezy H Zastosowania: L.9 V.7 V U wprowadzanie do elektroniki cyfrowej

Bardziej szczegółowo

Rozdział III IZOTERMICZNE OSUSZANIE ZAWILGOCONYCH ZABYTKÓW. 1. Wstęp

Rozdział III IZOTERMICZNE OSUSZANIE ZAWILGOCONYCH ZABYTKÓW. 1. Wstęp 3 Rozdział III IZOTERMICZNE OSUSZANIE ZAWILGOCONYCH ZABYTKÓW 1. Wtęp Ouzanie mono zawilgoonyh zabytków nizym ię w itoie nie różni od ouzania budynków po powodzi. Metody potępowania ą podobne, a różnia

Bardziej szczegółowo

METODY OCENY NIEZAWODNOŚCI KONSTRUKCJI BUDOWLANYCH PRZY NIEPEŁNYCH PARAMETRACH**

METODY OCENY NIEZAWODNOŚCI KONSTRUKCJI BUDOWLANYCH PRZY NIEPEŁNYCH PARAMETRACH** Górnitwo i Geoinżynieria Rok 3 Zezyt 008 Roman Kinah* METODY OCENY NIEZAWODNOŚCI KONSTRUKCJI BUDOWLANYCH PRZY NIEPEŁNYCH PARAMETRACH** 1. Wprowadzenie Oblizenie niezawodnośi kontrukji jej geometryznyh

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ SAMOCHODÓW I MASZYN ROBOCZYCH Instytut Podstaw Budowy Maszyn Zakład Mechaniki

POLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ SAMOCHODÓW I MASZYN ROBOCZYCH Instytut Podstaw Budowy Maszyn Zakład Mechaniki POLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ SAMOCHODÓW I MASZYN ROBOCZYCH Intytut Podtaw Budowy Mazyn Zakład Mechaniki Laboratorium podtaw automatyki i teorii mazyn Intrukcja do ćwiczenia A-5 Badanie układu terowania

Bardziej szczegółowo

Maksymalny błąd oszacowania prędkości pojazdów uczestniczących w wypadkach drogowych wyznaczonej różnymi metodami

Maksymalny błąd oszacowania prędkości pojazdów uczestniczących w wypadkach drogowych wyznaczonej różnymi metodami BIULETYN WAT VOL LV, NR 3, 2006 Makymalny błąd ozacowania prędkości pojazdów uczetniczących w wypadkach drogowych wyznaczonej różnymi metodami BOLESŁAW PANKIEWICZ, STANISŁAW WAŚKO* Wojkowa Akademia Techniczna,

Bardziej szczegółowo

Generatory przebiegów niesinusoidalnych

Generatory przebiegów niesinusoidalnych Generatory przebiegów niesinusoidalnych Ryszard J. Barczyński, 2017 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego Przerzutniki Przerzutniki

Bardziej szczegółowo

APLIKACJA NISKOCZĘSTOTLIWOŚCIOWEJ METODY POMIARU I PRZETWARZANIA SYGNAŁÓW NA POTRZEBĘ MONITOROWANIA SILNIKÓW INDUKCYJNYCH KLATKOWYCH

APLIKACJA NISKOCZĘSTOTLIWOŚCIOWEJ METODY POMIARU I PRZETWARZANIA SYGNAŁÓW NA POTRZEBĘ MONITOROWANIA SILNIKÓW INDUKCYJNYCH KLATKOWYCH Mazyny Elektryczne - Zezyty Problemowe Nr /016 (110) 9 Marcin Jaraczewki, Ryzard Mielnik, Maciej Sułowicz Politechnika Krakowka, Kraków APLIKACJA NISKOCZĘSTOTLIWOŚCIOWEJ METODY POMIARU I PRZETWARZANIA

Bardziej szczegółowo

Bramki logiczne o specjalnych cechach. τ ~ R*C. Przerzutniki. Układy logiczne sekwencyjne odpowiedź zależy od stanu układu przed pobudzeniem

Bramki logiczne o specjalnych cechach. τ ~ R*C. Przerzutniki. Układy logiczne sekwencyjne odpowiedź zależy od stanu układu przed pobudzeniem 24-4-2 Bramki logiczne o specjalnych cechach U WY Bramka chmitta (7432): niestandardowa bramka cyfrowa charakterystyka zawiera pętlę histerezy H Zastosowania: L.9 V.7 V U wprowadzanie do elektroniki cyfrowej

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 1 CHARAKTERYSTYKI STATYCZNE DIOD P-N

ĆWICZENIE 1 CHARAKTERYSTYKI STATYCZNE DIOD P-N LBORTORM PRZYRZĄDÓW PÓŁPRZEWODNKOWYCH ĆWCZENE 1 CHRKTERYSTYK STTYCZNE DOD P-N K T E D R S Y S T E M Ó W M K R O E L E K T R O N C Z N Y C H 1 CEL ĆWCZEN Celem ćwiczenia jet zapoznanie ię z: przebiegami

Bardziej szczegółowo

Składowe odpowiedzi czasowej. Wyznaczanie macierzy podstawowej

Składowe odpowiedzi czasowej. Wyznaczanie macierzy podstawowej Składowe odpowiedzi zasowej. Wyznazanie maierzy podstawowej Analizowany układ przedstawia rys.. q (t A q 2, q 2 przepływy laminarne: h(t q 2 (t q 2 h, q 2 2 h 2 ( Przykładowe dane: A, 2, 2 2 (2 h2(t q

Bardziej szczegółowo

Model oceny systemu remontu techniki brygady zmechanizowanej w działaniach bojowych

Model oceny systemu remontu techniki brygady zmechanizowanej w działaniach bojowych Bi u l e t y n WAT Vo l. LX, Nr 2, 20 Model oceny ytemu remontu techniki brygady zmechanizowanej w działaniach bojowych Marian Brzezińki Wojkowa Akademia Techniczna, Wydział Mechaniczny, Katedra Logityki,

Bardziej szczegółowo

Podstawowe układy pracy tranzystora bipolarnego

Podstawowe układy pracy tranzystora bipolarnego L A B O A T O I U M U K Ł A D Ó W L I N I O W Y C H Podtawowe układy pracy tranzytora bipolarnego Ćwiczenie opracował Jacek Jakuz 4. Wtęp Ćwiczenie umożliwia pomiar i porównanie parametrów podtawowych

Bardziej szczegółowo

Struktury specjalizowane wykorzystywane w mikrokontrolerach

Struktury specjalizowane wykorzystywane w mikrokontrolerach Struktury specjalizowane wykorzystywane w mikrokontrolerach Przetworniki analogowo-cyfrowe i cyfrowoanalogowe Interfejsy komunikacyjne Zegary czasu rzeczywistego Układy nadzorujące Układy generacji sygnałów

Bardziej szczegółowo

Stabilność liniowych układów dyskretnych

Stabilność liniowych układów dyskretnych Akademia Morka w Gdyni atedra Automatyki Okrętowej Teoria terowania Miroław Tomera. WPROWADZENIE Definicja tabilności BIBO (Boundary Input Boundary Output) i tabilność zerowo-wejściowa może zotać łatwo

Bardziej szczegółowo

Wzmacniacze operacyjne.

Wzmacniacze operacyjne. Wzmacniacze operacyjne Jacek.Szczytko@fuw.edu.pl Polecam dla początkujących! Piotr Górecki Wzmacniacze operacyjne Jak to działa? Powtórzenie: dzielnik napięcia R 2 Jeśli pominiemy prąd płynący przez wyjście:

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE A2 INSTRUKCJA OBSŁUGI

ĆWICZENIE A2 INSTRUKCJA OBSŁUGI ĆWICZENIE A2 INSTRUKCJA OBSŁUGI 1. Oględziny zewnętrzne tanowika: dane ilnika (dla połączenia w gwiazdę): typ Sg90L6, nr fabr. CL805351, P n =1,1kW, n n =925obr/min, U n =230/400V, I n =5,1/2,9A, coϕ n

Bardziej szczegółowo

Zadanie 1. Podaj model matematyczny układu jak na rysunku: a) w postaci transmitancji, b) w postaci równań stanu (równań różniczkowych).

Zadanie 1. Podaj model matematyczny układu jak na rysunku: a) w postaci transmitancji, b) w postaci równań stanu (równań różniczkowych). Zadanie Podaj model matematyczny uładu ja na ryunu: a w potaci tranmitancji, b w potaci równań tanu równań różniczowych. a ranmitancja operatorowa LC C b ównania tanu uładu di dt i A B du c u c dt i u

Bardziej szczegółowo

PAiTM. materiały uzupełniające do ćwiczeń Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych studia inżynierskie prowadzący: mgr inż.

PAiTM. materiały uzupełniające do ćwiczeń Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych studia inżynierskie prowadzący: mgr inż. PAiTM materiały uzupełniające do ćwiczeń Wydział Samochodów i Mazyn Roboczych tudia inżynierkie prowadzący: mgr inż. Sebatian Korczak Poniżze materiały tylko dla tudentów uczęzczających na zajęcia. Zakaz

Bardziej szczegółowo

Charakterystyka statyczna diody półprzewodnikowej w przybliŝeniu pierwszego stopnia jest opisywana funkcją

Charakterystyka statyczna diody półprzewodnikowej w przybliŝeniu pierwszego stopnia jest opisywana funkcją 1 CEL ĆWCZEN Celem ćwiczenia jet zapoznanie ię z: przebiegami tatycznych charakterytyk prądowo-napięciowych diod półprzewodnikowych protowniczych, przełączających i elektroluminecencyjnych, metodami pomiaru

Bardziej szczegółowo

WPŁYW OSZCZĘDNOŚCI W STRATACH ENERGII NA DOBÓR TRANSFORMATORÓW ROZDZIELCZYCH SN/nn

WPŁYW OSZCZĘDNOŚCI W STRATACH ENERGII NA DOBÓR TRANSFORMATORÓW ROZDZIELCZYCH SN/nn Elżbieta Niewiedział, Ryzard Niewiedział Wyżza Szkoła Kadr Menedżerkich w Koninie WPŁYW OSZCZĘDNOŚCI W STRATACH ENERGII NA DOBÓR TRANSFORMATORÓW ROZDZIELCZYCH SN/nn Strezczenie: W referacie przedtawiono

Bardziej szczegółowo

Przerzutniki. Układy logiczne sekwencyjne odpowiedź zależy od stanu układu przed pobudzeniem

Przerzutniki. Układy logiczne sekwencyjne odpowiedź zależy od stanu układu przed pobudzeniem 2-3-29 Przerzutniki Układy logiczne sekwencyjne odpowiedź zależy od stanu układu przed pobudzeniem (dotychczas mówiliśmy o układach logicznych kombinatorycznych - stan wyjść określony jednoznacznie przez

Bardziej szczegółowo

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu. Józef Knapczyk ZARYS ROBOTYKI

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu. Józef Knapczyk ZARYS ROBOTYKI Pańtwowa Wyżza Szkoła Zawodowa w Nowym Sązu Józef Knapzyk ZARYS ROBOTYKI Nowy Sąz 5 Komitet Redakyjny do. dr Marek Reihel przewodniząy; prof. dr hab. inż. Jaroław Frązek; prof. dr hab. Lezek Rudniki; prof.

Bardziej szczegółowo

EL_w06: Wzmacniacze operacyjne zastosowania (1)

EL_w06: Wzmacniacze operacyjne zastosowania (1) EL_w06: Wzmacniacze operacyjne zastosowania (1) Przypomnienie układów podstawowych Najprostsze filtry dolnoprzepustowe Sumator Wzmacniacze: różnicowy, pomiarowy, izolacyjny Przetworniki I->U, U->I (źródła

Bardziej szczegółowo

Analiza progu rentowności

Analiza progu rentowności Analiza rogu rentownośi Analiza rogu rentownośi (ang. break-even oint BEP) obejmuje badania tzw. unktu równowagi (wyrównania, krytyznego), informująego na o tym, jakie rozmiary rzedaży rzy danyh enah i

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ GÓRNICTWA I GEOLOGII

POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ GÓRNICTWA I GEOLOGII POLTECHNA ŚLĄSA WYDZAŁ GÓNCTWA GEOLOG oman aula WYBANE METODY DOBOU NASTAW PAAMETÓW EGULATOA PD PLAN WYŁADU Wprowazenie ryterium Zieglera-Nichola Metoa linii pierwiatkowych ryterium minimalizacji kwaratowego

Bardziej szczegółowo

Zeszyty Problemowe Maszyny Elektryczne Nr 75/ NOWY, NIELINIOWY REGULATOR PRĄDU A DYNAMIKA KSZTAŁTOWANIA MOMENTU SILNIKA INDUKCYJNEGO

Zeszyty Problemowe Maszyny Elektryczne Nr 75/ NOWY, NIELINIOWY REGULATOR PRĄDU A DYNAMIKA KSZTAŁTOWANIA MOMENTU SILNIKA INDUKCYJNEGO Zezyty Problemowe Mazyny Elektryczne Nr 75/2006 31 Adam Ruzczyk, Andrzej Sikorki Politechnika Białotocka, Białytok NOWY, NIELINIOWY REGULATOR PRĄDU A DYNAMIKA KSZTAŁTOWANIA MOMENTU SILNIKA INDUKCYJNEGO

Bardziej szczegółowo

Mostkowy prostownik rezonansowy klasy E zasilany z falownika napięcia

Mostkowy prostownik rezonansowy klasy E zasilany z falownika napięcia Paweł BUŁKOWSK, Tadeusz TKO Politehnika Białostoka, Katedra Energoelektroniki i Napędów Elektryznyh Mostkowy prostownik rezonansowy klasy E zasilany z falownika napięia Streszzenie. W artykule przedstawiono

Bardziej szczegółowo

Klasyfikacja metod przetwarzania analogowo cyfrowego (A/C, A/D)

Klasyfikacja metod przetwarzania analogowo cyfrowego (A/C, A/D) Klasyfikacja metod przetwarzania analogowo cyfrowego (A/C, A/D) Metody pośrednie Metody bezpośrednie czasowa częstotliwościowa kompensacyjna bezpośredniego porównania prosta z podwójnym całkowaniem z potrójnym

Bardziej szczegółowo

Dla powstania pola magnetycznego konieczny jest ruch ładunków elektrycznych, a więc przepływ prądu elektrycznego, natomiast pole elektryczne powstaje

Dla powstania pola magnetycznego konieczny jest ruch ładunków elektrycznych, a więc przepływ prądu elektrycznego, natomiast pole elektryczne powstaje Pole elektryzne Dla powstania pola magnetyznego koniezny jest ruh ładunków elektryznyh, a wię przepływ prądu elektryznego, natomiast pole elektryzne powstaje zawsze w przestrzeni otazająej ładunki elektryzne,

Bardziej szczegółowo

sterownik programowalny z kolorowym wyświetlaczem

sterownik programowalny z kolorowym wyświetlaczem 1/6 aaaaaaaaaaaaaaaa sterownik programowalny z kolorowym wyświetlaczem 2/6 SB-01 PANEL ZOŁOWY OGÓLNA HARAKTERYSTYKA SB-01 jest swobodnie programowalnym cyfrowym sterownikiem przeznaczonym do kontrolowania

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkuz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2016 Nazwa kwalifikacji: Organizacja i prowadzenie ekploatacji złóż metodą odkrywkową Oznaczenie kwalifikacji:

Bardziej szczegółowo

PL B1. Układ do przetwarzania interwału czasu na słowo cyfrowe metodą kompensacji wagowej

PL B1. Układ do przetwarzania interwału czasu na słowo cyfrowe metodą kompensacji wagowej PL 227455 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 227455 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 413964 (22) Data zgłoszenia: 14.09.2015 (51) Int.Cl.

Bardziej szczegółowo

Laboratorium. Sterowanie napędami elektrycznymi zagadnienia wybrane

Laboratorium. Sterowanie napędami elektrycznymi zagadnienia wybrane POLITECHNIKA WROCŁAWSKA INSTYTUT MASZYN, NAPĘDÓW I POMIARÓW ELEKTRYCZNYCH ZAKŁAD NAPĘDU ELEKTRYCZNEGO, MECHATRONIKI I AUTOMATYKI PRZEMYSŁOWEJ Laboratorium Sterowanie napędami elektrycznymi zagadnienia

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych. Sterowanie dławieniowe-szeregowe prędkością ruchu odbiornika hydraulicznego

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych. Sterowanie dławieniowe-szeregowe prędkością ruchu odbiornika hydraulicznego Intrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Sterowanie dławieniowe-zeregowe prędkością ruchu odbiornika hydraulicznego Wtęp teoretyczny Prędkość ilnika hydrotatycznego lub iłownika zależy od kierowanego do niego

Bardziej szczegółowo

STEROWANIE MOMENTEM ELEKTROMAGNETYCZNYM SILNIKA INDUKCYJNEGO Z WYKORZYSTANIEM REGULATORA PREDYKCYJNEGO ZE SKOŃCZONYM ZBIOREM ROZWIĄZAŃ

STEROWANIE MOMENTEM ELEKTROMAGNETYCZNYM SILNIKA INDUKCYJNEGO Z WYKORZYSTANIEM REGULATORA PREDYKCYJNEGO ZE SKOŃCZONYM ZBIOREM ROZWIĄZAŃ Prace aukowe Intytutu Mazyn, apędów i Pomiarów Elektrycznych r 7 Politechniki Wrocławkiej r 7 Studia i Materiały r Karol WRÓBEL* ilnik indukcyjny, terowanie predykcyjne, kończony zbiór rozwiązań STEROWAIE

Bardziej szczegółowo

Politechnika Śląska w Gliwicach Instytut Maszyn i Urządzeń Energetycznych Zakład Podstaw Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn Energetycznych

Politechnika Śląska w Gliwicach Instytut Maszyn i Urządzeń Energetycznych Zakład Podstaw Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn Energetycznych Politechnika Śląka w Gliwicach Intytut Mazyn i Urządzeń Energetycznych Zakład Podtaw Kontrukcji i Ekploatacji Mazyn Energetycznych Ćwiczenie laboratoryjne z wytrzymałości materiałów Temat ćwiczenia: Wyboczenie

Bardziej szczegółowo

BADANIE PRZERZUTNIKÓW ASTABILNEGO, MONOSTABILNEGO I BISTABILNEGO

BADANIE PRZERZUTNIKÓW ASTABILNEGO, MONOSTABILNEGO I BISTABILNEGO Ćwiczenie 11 BADANIE PRZERZUTNIKÓW ASTABILNEGO, MONOSTABILNEGO I BISTABILNEGO 11.1 Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie rodzajów, budowy i właściwości przerzutników astabilnych, monostabilnych oraz

Bardziej szczegółowo

SPRAWOZDANIE. a) Podaj rodzaj i oznaczenie zastosowanej głowicy.. Zakres obserwacji

SPRAWOZDANIE. a) Podaj rodzaj i oznaczenie zastosowanej głowicy.. Zakres obserwacji Akademia Górniczo-Hutnicza Kraków Katedra Wytrzymałości, Zmęczenia Materiałów i Kontrukcji KWZMiK Ćwiczenia laboratoryjne Badanie jednorodności truktury i właności mechanicznych materiałów kontrukcyjnych

Bardziej szczegółowo

5/11/2011. Układy CMOS. Bramki logiczne o specjalnych cechach. τ ~ R*C

5/11/2011. Układy CMOS. Bramki logiczne o specjalnych cechach. τ ~ R*C 5//2 yfrowe układy scalone 2 PA 2 Bramki logiczne o specjalnych cechach U WY Bramka chmitta (7432): niestandardowa bramka cyfrowa charakterystyka zawiera pętlę histerezy H Zastosowania: L.9 V.7 V U wprowadzanie

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA WROCŁAWSKA

POLITECHNIKA WROCŁAWSKA POLIECHNIKA WROCŁAWSKA WYDZIAŁ ELEKRYCZNY INSYU MASZYN, NAPĘDÓW I POMIARÓW ELEKRYCZNYCH Strezzenie Rozprawy Doktorkiej Pt. Zatoowanie logiki rozmytej w etymatora zmienny tanu układu napędowego z połązeniem

Bardziej szczegółowo

Wzmacniacze operacyjne

Wzmacniacze operacyjne Temat i plan wykładu Wzmacniacze operacyjne. Wprowadzenie 2. Podstawowe parametry i układy pracy 3. Wzmacniacz odwracający i nieodwracający 4. kład całkujący, różniczkujący, różnicowy 5. Konwerter prąd-napięcie

Bardziej szczegółowo

Porównanie zasad projektowania żelbetowych kominów przemysłowych

Porównanie zasad projektowania żelbetowych kominów przemysłowych Budownictwo i Architektura 16(2) (2017) 119-129 DO: 10.24358/Bud-Arch_17_162_09 Porównanie zaad projektowania żelbetowych kominów przemyłowych arta Słowik 1, Amanda Akram 2 1 Katedra Kontrukcji Budowlanych,

Bardziej szczegółowo

λ = 92 cm 4. C. Z bilansu cieplnego wynika, że ciepło pobrane musi być równe oddanemu

λ = 92 cm 4. C. Z bilansu cieplnego wynika, że ciepło pobrane musi być równe oddanemu Odpowiedzi i rozwiązania:. C. D (po włączeniu baterii w uzwojeniu pierwotny płynie prąd tały, nie zienia ię truień pola agnetycznego, nie płynie prąd indukcyjny) 3. A (w pozotałych przypadkach na trunie

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie Laboratorium elektroniki Ćwiczenie nr 1 Temat: PRZYRZĄDY POMIAROWE Rok studiów Grupa Imię i nazwisko Data Podpis Ocena 1. Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

MATEMATYCZNY OPIS NIEGŁADKICH CHARAKTERYSTYK KONSTYTUTYWNYCH CIAŁ ODKSZTAŁCALNYCH

MATEMATYCZNY OPIS NIEGŁADKICH CHARAKTERYSTYK KONSTYTUTYWNYCH CIAŁ ODKSZTAŁCALNYCH XLIII Sympozjon Modelowanie w mechanice 004 Wieław GRZESIKIEWICZ, Intytut Pojazdów, Politechnika Warzawka Artur ZBICIAK, Intytut Mechaniki Kontrukcji Inżynierkich, Politechnika Warzawka MATEMATYCZNY OPIS

Bardziej szczegółowo

Metody systemowe i decyzyjne w informatyce

Metody systemowe i decyzyjne w informatyce Metody ytemowe i decyzyjne w informatyce Ćwiczenia lita zadań nr 1 Prote zatoowania równań różniczkowych Zad. 1 Liczba potencjalnych użytkowników portalu połecznościowego wynoi 4 miliony oób. Tempo, w

Bardziej szczegółowo

Model kwarkowo-partonowy oddziaływań cząstek Diagramy kwarkowe (quark line diagrams) Kąt Cabibbo, mechanizm GIM, macierz Kobayashi-Maskawy (CKM)

Model kwarkowo-partonowy oddziaływań cząstek Diagramy kwarkowe (quark line diagrams) Kąt Cabibbo, mechanizm GIM, macierz Kobayashi-Maskawy (CKM) Rozział 3 Moel kwarkowo-partonowy oziaływań zątek Diagramy kwarkowe (qark line iagram) Kąt Cabibbo, mehanizm GIM, maierz Kobayahi-Makawy (CKM) QED QCD elektron łanek elektryzny foton pozytonim N f tripletów

Bardziej szczegółowo

Demonstracja: konwerter prąd napięcie

Demonstracja: konwerter prąd napięcie Demonstracja: konwerter prąd napięcie i WE =i i WE i v = i WE R R=1 M Ω i WE = [V ] 10 6 [Ω] v + Zasilanie: +12, 12 V wy( ) 1) Oświetlanie o stałym natężeniu: =? (tryb DC) 2) Oświetlanie przez lampę wstrząsoodporną:

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkuz zawiera informacje prawnie cronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2017 Nazwa kwalifikacji: Organizacja i prowadzenie ekploatacji złóż metodą odkrywkową Oznaczenie kwalifikacji:

Bardziej szczegółowo

Ćw. 1: Wprowadzenie do obsługi przyrządów pomiarowych

Ćw. 1: Wprowadzenie do obsługi przyrządów pomiarowych Wydział: EAIiE Kierunek: Imię i nazwisko (e mail): Rok: 2018/2019 Grupa: Zespół: Data wykonania: Zaliczenie: Podpis prowadzącego: Uwagi: LABORATORIUM METROLOGII Ćw. 1: Wprowadzenie do obsługi przyrządów

Bardziej szczegółowo

Liniowe układy scalone. Elementy miernictwa cyfrowego

Liniowe układy scalone. Elementy miernictwa cyfrowego Liniowe układy scalone Elementy miernictwa cyfrowego Wielkości mierzone Czas Częstotliwość Napięcie Prąd Rezystancja, pojemność Przesunięcie fazowe Czasomierz cyfrowy f w f GW g N D L start stop SB GW

Bardziej szczegółowo

Analiza osiadania pojedynczego pala

Analiza osiadania pojedynczego pala Poradnik Inżyniera Nr 14 Aktualizacja: 09/2016 Analiza oiadania pojedynczego pala Program: Pal Plik powiązany: Demo_manual_14.gpi Celem niniejzego przewodnika jet przedtawienie wykorzytania programu GO5

Bardziej szczegółowo

BALANSOWANIE OBCIĄŻEŃ JEDNOSTEK SEKCYJNYCH

BALANSOWANIE OBCIĄŻEŃ JEDNOSTEK SEKCYJNYCH BALANSWANIE BCIĄŻEŃ JEDNSTEK SEKCYJNYCH Tomaz PRIMKE Strezczenie: Złożony problem konfiguracji wariantów gotowości może zotać rozwiązany poprzez dekompozycję na protze podproblemy. Jednym z takich podproblemów

Bardziej szczegółowo

Instrukcja montażu. Moduł sterowania 1

Instrukcja montażu. Moduł sterowania 1 Instrukja montażu Moduł sterowania 1 Danfoss A/S nie ponosi odpowiedzialnośi z tytułu gwaranji w przypadku postępowania niezgodnego z instrukją w zasie instalaji lub obsługi urządzenia. Oryginalna instrukja

Bardziej szczegółowo

Napędy robotów. Rodzaje napędów:

Napędy robotów. Rodzaje napędów: Napędy robotów W łańuhu kinematyznym robotów tajonarnyh każda para kinematyzna jet parą aktywną. Oznaza to, że z parą kinematyzną związany jet napęd łużąy do realizaji ruhu. odzaje napędów:. pneumatyzny

Bardziej szczegółowo

Implementacja filtru o zmiennych w czasie parametrach w strukturach FPAA

Implementacja filtru o zmiennych w czasie parametrach w strukturach FPAA Jerzy Sawicki Katedra Inżynierii Sytemów, Sygnałów i Elektroniki Zachodniopomorki Uniwerytet Technologiczny w Szczecinie Implementacja filtru o zmiennych w czaie parametrach w trukturach FPAA STRESZCZENIE

Bardziej szczegółowo

Wzmacniacze, wzmacniacze operacyjne

Wzmacniacze, wzmacniacze operacyjne Wzmacniacze, wzmacniacze operacyjne Schemat ideowy wzmacniacza Współczynniki wzmocnienia: - napięciowy - k u =U wy /U we - prądowy - k i = I wy /I we - mocy - k p = P wy /P we >1 Wzmacniacz w układzie

Bardziej szczegółowo

Zespół Szkół Technicznych im. J. i J. Śniadeckich w Grudziądzu

Zespół Szkół Technicznych im. J. i J. Śniadeckich w Grudziądzu Zespół Szkół Tehniznyh im. J. i J. Śniadekih w Grudziądzu raownia elektryzna MontaŜ Maszyn nstrukja laboratoryjna omiar moy prądu stałego Opraował: mgr inŝ. Marin Jabłoński Cel ćwizenia: oznanie róŝnyh

Bardziej szczegółowo

Sterowanie przepływem towarów w magazynie z wykorzystaniem predyktora Smitha

Sterowanie przepływem towarów w magazynie z wykorzystaniem predyktora Smitha Pomiary Automatyka Robotyka, R. 19, Nr 3/2015, 55 60, DOI: 10.14313/PAR_217/55 Sterowanie przepływem towarów w magazynie z wykorzytaniem predyktora Smitha Ewelina Chołodowicz, Przemyław Orłowki Zachodniopomorki

Bardziej szczegółowo

MODELOWANIE ZMIANY PROGRAMU SYGNALIZACJI ZA POMOCĄ HIERARCHICZNYCH GRAFÓW PRZEJŚĆ AUTOMATÓW SKOŃCZONYCH

MODELOWANIE ZMIANY PROGRAMU SYGNALIZACJI ZA POMOCĄ HIERARCHICZNYCH GRAFÓW PRZEJŚĆ AUTOMATÓW SKOŃCZONYCH KAWALEC Piotr 1 KRUKOWICZ Tomaz 2 Sterownik ygnalizacji, program tartowy, program końcowy, zmiana programów, język opiu przętu, VHDL, FSM MODELOWANIE ZMIANY PROGRAMU SYGNALIZACJI ZA POMOCĄ HIERARCHICZNYCH

Bardziej szczegółowo

Imię i nazwisko (e mail) Grupa:

Imię i nazwisko (e mail) Grupa: Wydział: EAIiE Kierunek: Imię i nazwisko (e mail) Rok: Grupa: Zespół: Data wykonania: LABORATORIUM METROLOGII Ćw. 12: Przetworniki analogowo cyfrowe i cyfrowo analogowe budowa i zastosowanie. Ocena: Podpis

Bardziej szczegółowo

Scalony analogowy sterownik przekształtników impulsowych MCP1630

Scalony analogowy sterownik przekształtników impulsowych MCP1630 Scalony analogowy sterownik przekształtników impulsowych MCP1630 DRV CFB VFB 1. Impuls zegara S=1 R=0 Q=0, DRV=0 (przez bramkę OR) 2. Koniec impulsu S=0 R=0 Q=Q 1=0 DRV=1 3. CFB > COMP = f(vfb VREF) S=0

Bardziej szczegółowo

WIBROIZOLACJA DWUSTOPNIOWA NA PRZYKŁADZIE WSTRZĄSARKI

WIBROIZOLACJA DWUSTOPNIOWA NA PRZYKŁADZIE WSTRZĄSARKI WIBROIZOLACJA DWUSTOPNIOWA NA PRZYKŁADZIE WSTRZĄSARKI Wiesław Fieig Instytut Konstrukji i Eksploataji Maszyn Politehnika Wroławska, ul. Łukasiewiza 7/9, 5-377 Wroław wieslaw.fieig@pwr.wro.pl SUMMARY In

Bardziej szczegółowo

Decyzyjny rachunek kosztów w zarządzaniu jakością. Ocena ekonomicznej efektywności systemów operacyjnego sterowania jakością

Decyzyjny rachunek kosztów w zarządzaniu jakością. Ocena ekonomicznej efektywności systemów operacyjnego sterowania jakością Deyzyjny rahnek koztów w zarządzani jakośią Oena ekonomiznej efektywnośi ytemów oerayjnego terowania jakośią za d rowe energia informaja odbiorza kontrola jakośi rowe energia informaja AGREGAT PRODUYJNY

Bardziej szczegółowo

WYMIAROWANIE PRZEKROJÓW POZIOMYCH KOMINÓW ŻELBETOWYCH W STANIE GRANICZNYM NOŚNOŚCI WG PN-EN - ALGORYTM OBLICZENIOWY

WYMIAROWANIE PRZEKROJÓW POZIOMYCH KOMINÓW ŻELBETOWYCH W STANIE GRANICZNYM NOŚNOŚCI WG PN-EN - ALGORYTM OBLICZENIOWY Budownictwo DOI: 0.75/znb.06..7 Mariuz Pońki WYMIAROWANIE PRZEKROJÓW POZIOMYCH KOMINÓW ŻELBETOWYCH W STANIE GRANICZNYM NOŚNOŚCI WG PN-EN - ALGORYTM OBLICZENIOWY Wprowadzenie Wprowadzenie norm europejkich

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM Z AUTOMATYKI NAPĘDU ELEKTRYCZNEGO

LABORATORIUM Z AUTOMATYKI NAPĘDU ELEKTRYCZNEGO Intytut Mazyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Politechniki Wrocławkiej ZAKŁAD NAPĘDÓW ELEKTRYCZNYCH LABORATORIUM Z AUTOMATYKI NAPĘDU ELEKTRYCZNEGO Bezpośrednie terowanie momentem ilnika indukcyjnego

Bardziej szczegółowo

Komputerowe systemy pomiarowe. Dr Zbigniew Kozioł - wykład Mgr Mariusz Woźny - laboratorium

Komputerowe systemy pomiarowe. Dr Zbigniew Kozioł - wykład Mgr Mariusz Woźny - laboratorium Komputerowe systemy pomiarowe Dr Zbigniew Kozioł - wykład Mgr Mariusz Woźny - laboratorium 1 - Cel zajęć - Orientacyjny plan wykładu - Zasady zaliczania przedmiotu - Literatura Klasyfikacja systemów pomiarowych

Bardziej szczegółowo

UPROSZCZONA METODA WZORCOWANIA TERMICZNYCH PRZETWORNIKÓW WARTOŚCI SKUTECZNEJ NAPIĘCIA W ZAKRESIE CZĘSTOTLIWOŚCI Hz

UPROSZCZONA METODA WZORCOWANIA TERMICZNYCH PRZETWORNIKÓW WARTOŚCI SKUTECZNEJ NAPIĘCIA W ZAKRESIE CZĘSTOTLIWOŚCI Hz Materiały Konferencji Grantowej Politechnika Śląka 3 T10C 005 6 Intytut Metrologii i Automatyki Elektrotechnicznej Projekt badawczy KB nr: UPROSZCZOA METODA WZORCOWAIA TERMICZYCH PRZETWORIKÓW WARTOŚCI

Bardziej szczegółowo

MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA ARKUSZA II. Zdający może rozwiązać zadania każdą poprawną metodą. Otrzymuje wtedy maksymalną liczbę punktów.

MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA ARKUSZA II. Zdający może rozwiązać zadania każdą poprawną metodą. Otrzymuje wtedy maksymalną liczbę punktów. MODEL ODOWEDZ SCHEMAT OCENANA AKUSZA Zdający może rozwiązać zadania każdą poprawną metodą. Otrzymuje wtedy makymalną liczbę punktów.. Amperomierz należy podłączyć zeregowo. Zadanie. Żaróweczki... Obliczenie

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE nr 3. Badanie podstawowych parametrów metrologicznych przetworników analogowo-cyfrowych

ĆWICZENIE nr 3. Badanie podstawowych parametrów metrologicznych przetworników analogowo-cyfrowych Politechnika Łódzka Katedra Przyrządów Półprzewodnikowych i Optoelektronicznych WWW.DSOD.PL LABORATORIUM METROLOGII ELEKTRONICZNEJ ĆWICZENIE nr 3 Badanie podstawowych parametrów metrologicznych przetworników

Bardziej szczegółowo

Temat: Wzmacniacze operacyjne wprowadzenie

Temat: Wzmacniacze operacyjne wprowadzenie Temat: Wzmacniacze operacyjne wprowadzenie.wzmacniacz operacyjny schemat. Charakterystyka wzmacniacza operacyjnego 3. Podstawowe właściwości wzmacniacza operacyjnego bardzo dużym wzmocnieniem napięciowym

Bardziej szczegółowo

Analiza efektów wzbogacania węgla w osadzarkach przy zmianach składu ziarnowego nadawy

Analiza efektów wzbogacania węgla w osadzarkach przy zmianach składu ziarnowego nadawy JOACHIM PIELOT WOJCIECH PIELUCHA Analiza efektów wzbogacania węgla w oadzarkach przy zmianach kładu nadawy Jednym z podtawowych proceów przeróbki węgla jet wzbogacanie w oadzarkach wodnych. Efekty tego

Bardziej szczegółowo

a) b) Rys. 6.1. Schemat ideowo-konstrukcyjny układu do przykładu 6.1 a) i jego schemat blokowy

a) b) Rys. 6.1. Schemat ideowo-konstrukcyjny układu do przykładu 6.1 a) i jego schemat blokowy 04 6. Ztoownie metod hemtów lokowh do nliz włśiwośi ukłdów utomtki Shemt lokow ukłdu utomtki jet formą zpiu mtemtznego modelu dnego ukłdu, n podtwie której, wkorztują zd przedtwione rozdzile 3.7, możn

Bardziej szczegółowo

Przekształcenie Laplace a. Definicja i własności, transformaty podstawowych sygnałów

Przekształcenie Laplace a. Definicja i własności, transformaty podstawowych sygnałów Przekzałcenie Laplace a Deinicja i właności, ranormay podawowych ygnałów Tranormaą Laplace a unkcji je unkcja S zmiennej zepolonej, kórą oznacza ię naępująco: L[ ] unkcja S nazywana bywa również unkcją

Bardziej szczegółowo