ROLA NOWEGO REGULATORA WZROSTU SANISAL W WYKORZYSTANIU POTENCJAŁU PLONOTWÓRCZEGO ROŚLIN UPRAWNYCH

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ROLA NOWEGO REGULATORA WZROSTU SANISAL W WYKORZYSTANIU POTENCJAŁU PLONOTWÓRCZEGO ROŚLIN UPRAWNYCH"

Mariusz Świątek
6 lat temu
Przeglądów:

1 Progress in Plant Protection / Postępy w Ochronie Roślin, 46 (2) 2006 ROLA NOWEGO REGULATORA WZROSTU SANISAL W WYKORZYSTANIU POTENCJAŁU PLONOTWÓRCZEGO ROŚLIN UPRAWNYCH KINGA MATYSIAK Instytut Ochrony Roślin Miczurina 20, Poznań K.Matysiak@ior.poznan.pl I. WSTĘP Sanisal jest preparatem składającymi się z kaolinu naturalnego surowca mineralnego, który został odpowiednio dobrany i wyselekcjonowany do bezpiecznego stosowania w roślinach uprawnych. Preparaty kaolinowe korzystnie wpływają na kondycję roślin. Redukują temperaturę wewnątrz tkanek liści i owoców oraz zmniejszają transpirację i zużycie wody przez rośliny. W rezultacie minimalizują niekorzystne działanie czynników stresowych płynących ze środowiska (wysoka temperatura, duże nasłonecznienie), a u drzew owocowych ograniczają opadanie owoców i korzystnie wpływają na intensywność ich zabarwienia. Znany jest bezpośredni wpływ kaolinu na ograniczenie występowania chorób oraz pośredni, poprzez eliminację szkodników będących wektorami wirusów roślinnych (Glenn i wsp. 2002; Jifon i Syvertsen 2003; Showler 2002). Badania nad preparatami kaolinowymi na dużą skalę prowadzone są w USA i Kanadzie. Także w tych krajach pojawiły się pierwsze produkty handlowe oparte na glince kaolinowej. Produkty Surround Crop Protectant (1999) oraz Surround WP (2002) zostały wprowadzone na rynek jako preparaty zwalczające między innymi szkodniki odporne na insektycydy. Niektórzy badacze twierdzą, że ze względu na prawdopodobnie duży potencjał biologiczny preparatów kaolinowych, w przyszłości zakres ich stosowania znacznie się poszerzy i będą one stosowane także jako na przykład herbicydy lub feromony (Anonymus 2002; Glenn i wsp. 2002). Celem doświadczeń była ocena wpływu preparatów kaolinowych Sanisal A i Sanisal B, stosowanych jako regulatory wzrostu, na plonowanie wybranych gatunków roślin uprawnych. II. MATERIAŁ I METODY Badania prowadzono w latach w Instytucie Ochrony Roślin. Regulatory stosowano w uprawie pszenicy ozimej odmiany Mewa, pszenżyta ozimego odmiany Fidelio, pszenicy jarej odmiany Banti, jęczmienia jarego odmiany Madonna, łubinu

2 110 Progress in Plant Protection / Postępy w Ochronie Roślin, 46 (2) 2006 wąskolistnego odmiany Zeus, gorczycy białej odmiany Nakielska, kukurydzy odmiany Wiarus oraz grochu siewnego odmiany Agra. Sanisal stosowano jako Sanisal A oraz Sanisal B każdy w dawkach 15 kg/ha (składnik stały) + 0,2 l/ha (składnik płynny) w dwóch terminach zabiegu: T1 początek strzelania w źdźbło (zboża jare i ozime) lub intensywny wzrost roślin (łubin, gorczyca, kukurydza, groch), T dni po T1. W doświadczeniach stosowano standardową ochronę fungicydami, herbicydami i insektycydami. Doświadczenia założono metodą bloków losowanych, w 4 powtórzeniach, na glebie płowej o ph 5,7 (gorczyca i łubin), ph 5,9 (kukurydza), ph 6,1 (pszenica jara i jęczmień jary), ph 6,0 (pszenica ozima i pszenżyto ozime). Powierzchnia poletek wynosiła 16,5 m 2 dla zbóż, gorczycy, grochu i łubinu oraz 33 m 2 dla kukurydzy i ziemniaka. Po zbiorze określono masę nasion oraz plon. III. WYNIKI I ICH OMÓWIENIE Sanisal A i Sanisal B nie uszkadzały badanych gatunków roślin uprawnych. Oznaki fitotoksycznego działania wystąpiły tylko w łubinie wąskolistnym, po zastosowaniu Sanisalu A. W tym obiekcie doświadczalnym rośliny charakteryzowały się wolniejszym wzrostem i rozwojem, a w konsekwencji zmniejszeniem masy nasion (o 15%) i plonu aż o 23%, w porównaniu z obiektem kontrolnym (rys. 1). Natomiast zastosowanie preparatu Sanisal B, w tej uprawie zwiększyło plonowanie o 8%. Zanotowano nie korzystne działanie Sanisalu (A i B) na rośliny grochu. Sanisal A obniżał plon nasion grochu o 3%, ale jednocześnie, w tym obiekcie wystąpiła tendencja do zwiększania masy nasion. Sanisal B obniżał plon nasion grochu o 6% (rys. 2). Plon Yield MTN WTS NIR (0,05) LSD (0.05) = 0,412 Rys. 1. Wpływ preparatu Sanisal na plon i MTN łubinu wąskolistnego Fig. 1. Influence of Sanisal on yield and weight of seeds of lupine

3 Rola nowego regulatora wzrostu Sanisal 111 Rys. 2. Wpływ preparatu Sanisal na plon i MTN grochu siewnego Fig. 2. Influence of Sanisal on yield and weight of seeds of pea Rys. 3. Wpływ preparatu Sanisal na plon i MTZ pszenicy jarej Fig. 3. Influence of Sanisal on yield and weight of grains of spring wheat Wszystkie pozostałe badane gatunki pozytywnie reagowały na stosowanie preparatów Sanisal A i B. Zaobserwowano znaczne różnice w plonowaniu zbóż, przy czym zboża jare silniej reagowały na zastosowanie badanych preparatów niż zboża ozime. W pszenicy jarej wzrost plonu wynosił około 16% po zastosowaniu Sanisalu A i 20%

4 112 Progress in Plant Protection / Postępy w Ochronie Roślin, 46 (2) 2006 po zastosowaniu Sanisalu B (rys. 3). W jęczmieniu jarym zanotowano przyrost plonu w wysokości 11% (Sanisal A) i 16% (Sanisal B) (rys. 4). Te same obiekty charakteryzowały się przyrostem plonu o 5 6% dla pszenicy ozimej i 4 5% dla pszenżyta ozimego (rys. 5, 6). Nie zanotowano istotnych różnic w masie 1000 ziaren zbóż jarych i ozimych. Rys. 4. Wpływ preparatu Sanisal na plon i MTZ jęczmienia jarego Fig. 4. Influence of Sanisal on yield and weight of grains of spring barley Rys. 5. Wpływ preparatu Sanisal na plon i MTZ pszenicy jarej Fig. 5. Influence of Sanisal on yield and weight of grains of winter wheat

5 Rola nowego regulatora wzrostu Sanisal 113 Rys. 6. Wpływ preparatu Sanisal na plon i MTZ pszenżyta ozimego Fig. 6. Influence of Sanisal on yield and weight of grains of winter tricale Rys. 7. Wpływ preparatu Sanisal na plon i MTN gorczycy białej Fig. 7. Influence of Sanisal on yield and weight of seeds of white mustard Dla gorczycy białej, po zastosowaniu preparatów Sanisal nie odnotowano istotnych różnic w plonowaniu, ale w obiekcie, gdzie stosowano Sanisal B wystąpiła tendencja do zwiększania plonowania o około 3% i masy nasion. Sanisal A nie wpływał istotnie na plonowanie gorczycy, ale zanotowano niższą masę nasion w tym obiekcie (rys. 7).

114 Progress in Plant Protection / Postępy w Ochronie Roślin, 46 (2) 2006 Rys. 8.

Plon kukurydzy zwiększył się o 17% (w porównaniu z kontrolą) po aplikacji Sanisalu A i o 13% po aplikacji Sanisalu B (rys. 8). IV. WNIOSKI 1.

Gatunkami roślin uprawnych najsilniej reagującymi na badane preparaty były zboża ozime i kukurydza. W roślinach tych wystąpił przyrost plonu o 11 20%. 3.

6 114 Progress in Plant Protection / Postępy w Ochronie Roślin, 46 (2) 2006 Rys. 8. Wpływ preparatu Sanisal na plon kukurydzy Fig. 8. Influence of Sanisal on yield of maize Bardzo duże przyrosty plonów, będące wynikiem stosowania badanych preparatów wystąpiły w kukurydzy. Plon kukurydzy zwiększył się o 17% (w porównaniu z kontrolą) po aplikacji Sanisalu A i o 13% po aplikacji Sanisalu B (rys. 8). IV. WNIOSKI 1. Sanisal A jak i Sanisal B korzystnie wpływały na plonowanie większości badanych roślin uprawnych, aczkolwiek nieco lepsze działanie plonotwórcze wykazywał Sanisal B. 2. Gatunkami roślin uprawnych najsilniej reagującymi na badane preparaty były zboża ozime i kukurydza. W roślinach tych wystąpił przyrost plonu o 11 20%. 3. Dla niektórych roślin uprawnych nie odnotowano przyrostów plonu (gorczyca) lub zaobserwowano istotne ich zmniejszenie (groch). 4. Tylko w łubinie wąskolistnym zaobserwowano fitotoksyczne działanie jednego z badanych preparatów Sanisalu A. V. LITERATURA Anonymus Pesticide Outlook. Royal Society of Chemistry 4: Glenn D.M., Prado A., Erez A., McFerson J., Puterka G.J A reflective, process-kaolin particle film affects fruit temperature, radiation reflection, and solar injury in apple. J. Amer. Soc. Hort. Sci. 127: Jifon J.L., Syvertsen J.P Kaolin particle film applications can increase photosynthesis and water use efficiency of Ruby Red grapefruit leaves. J. Amer. Soc. Hort. Sci. 128:

7 Rola nowego regulatora wzrostu Sanisal 115 Showler A Effects of kaolin-based particle film application on boll weevil (Coleoptera: Curculionidae) injury to cotton. J. Econ. Entomol. 95: KINGA MATYSIAK ROLE OF NEW PLANT GROWHT REGULATOR SANISLAL IN ADVANTAGE OF CROP YIELD POTENTIAL SUMMARY The new plant growth regulator Sanisal is made of kaolin clay. The kaolin clay is especially selected to safe use in agricultural crops. Field trials were carried out in the Experimental Station at Winna Góra belonged to the Institute of Plant Protection in Poznań. In the research two subsorts of Sanisal was tested Sanisal A and Sanisal B each of them in the same rate 15 kg/ha. Additionally in each treatment there was use liquid Sanisal (0.2 l/ha). Trials were conducted in winter cereals (wheat and triticale), spring cereals (wheat and barley), white mustard, lupine, pea and maize. There was recorded an increase of the yield of cereals after Sanisal application and spring cereals better responded to growth regulator treatment. The smallest yield increase or even yield decrease after Sanisal treatment was observed in pod plants. Key words: kaolin clay, plant growth regulator, yield, cereals, maize, pea, lupine, mustard

Podobne dokumenty

WPŁYW BIOREGULATORA KELPAK NA PLONOWANIE ROŚLIN UPRAWNYCH

Progress in Plant Protection / Postępy w Ochronie Roślin, 46 (2) 2006 WPŁYW BIOREGULATORA KELPAK NA PLONOWANIE ROŚLIN UPRAWNYCH KINGA MATYSIAK, KAZIMIERZ ADAMCZEWSKI Instytut Ochrony Roślin Miczurina 20,