Realizacja eksperymentu wg instrukcji. W jaki sposób fale modelują brzeg morski?

Transkrypt

1 Autor: Ewa Dębioska Realizacja eksperymentu wg instrukcji. W jaki sposób fale modelują brzeg morski? 1. Realizowane treści podstawy programowej Przedmiot Matematyka Fizyka Chemia Geografia Realizowana treśd podstawy programowej 5. 1) przedstawia częśd pewnej wielkości jako procent lub promil tej wielkości i odwrotnie; 5.2) stosuje obliczenia procentowe do rozwiązywania problemów w kontekście praktycznym, np. oblicza ceny po podwyżce lub obniżce o dany procent, wykonuje obliczenia związane z VAT, oblicza odsetki dla lokaty rocznej. 6.2)posługuje się pojęciami amplitudy drgao, okresu, częstotliwości do opisu drgao, wskazuje położenie równowagi oraz odczytuje amplitudę i okres z wykresu x(t) dla drgającego ciała: 8.1)opisuje przebieg i wynik przeprowadzonego doświadczenia, wyjaśnia rolę użytych przyrządów, wykonuje schematyczny rysunek obrazujący układ doświadczalny: 8.2)wyodrębnia zjawisko z kontekstu, wskazuje czynniki istotne i nieistotne dla wyniku doświadczenia; 5.6)prowadzi obliczenia z wykorzystaniem pojęd: stężenie procentowe, masa substancji, masa rozpuszczalnika, masa roztworu, gęstośd; oblicza stężenie procentowe roztworu nasyconego w danej temperaturze (z wykorzystaniem wykresu rozpuszczalności); 1.2) odczytuje z map informacje przedstawione za pomocą różnych metod kartograficznych: 3.6) posługuje się ze zrozumieniem pojęciem wietrzenia i erozji; przedstawia rzeźbotwórczą rolę wód płynących, fal morskich, wiatru, lądolodu i lodowców górskich; 3.7) rozpoznaje i opisuje w terenie formy rzeźby powstałe w wyniku działania czynników rzeźbotwórczych: 2. Kształcone kompetencje kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne; umiejętnośd uczenia się; 3. Cele szczegółowe jednostki wykonanie modelu wysokiego brzegu morskiego zaprezentowanie powstawania fal na modelu

2 opisanie procesu abrazji wykonanie roztworu o podanym stężeniu 4. Umiejętności jakie uczeo nabędzie Po ukooczeniu lekcji uczeo : wyjaśni w jaki sposób powstają fale morskie wskaże elementy klifu opisze proces abrazji wskaże przykłady wybrzeża klifowego w Polsce na mapie wykona roztwór soli o podanym stężeniu procentowym 7 wyjaśni różnicę pomiędzy amplitudą fali w fizyce a amplitudą temperatury w geografii 5. Wykaz pomocy dydaktycznych Lp Pomoc dydaktyczna do przeprowadzenia eksperymentu Ilośd sztuk 1 Piasek, żwir ok. 1 kg 2 Glina, less, gleba bryła 1 szt. 3 Koraliki, muszelki Po 15 szt. 4 Woda 10 litrów 5 Wanienka lub duża miska prostokątna o długości min. 50 cm i 1 szt. wysokości min. 20 cm 6 Butelka 5-litrowa 1 szt. 7 łyżeczka 1 szt. 8 Listewka z drewna o grubości 5 mm, szerokości 5cm oraz długości 1 szt 12 cm 9 Listewka z drewna o grubości 5 mm, szerokości 10cm oraz długości 1 szt. 12 cm 10 Atlas w którym jest mapa Morza Bałtyckiego z zaznaczonymi 1 szt. na 4 osoby wybrzeżami 11 Sól 0,5 kg 12 Zlewki o poj. do 1 litra do odważenia wody 1 szt. na grupę Inne materiały przygotowane przez nauczyciela 1 Waga elektroniczna 1 szt. 2 Słownik fizyczny 2 szt. 3 Słownik geograficzny 2 szt.

3 6. Proponowany przebieg zajęd z rozliczeniem czasowym Lp Opis kolejnych działao Uwagi do realizacji dla nauczyciela (rysunki, schematy, fotografie, linki do WWW itp.) Czas trwania w minutach 1 Zapoznanie uczniów z tematem zajęd 3 min 2 Podział uczniów na czteroosobowe zespoły. Rozdanie uczniom kompletu materiałów. Rozdanie uczniom kart pracy wraz z instrukcją 2 min 3 Zapoznanie uczniów z poleceniami zawartymi w karcie pracy Nauczyciel sprawdza czy wszyscy uczniowie zrozumieli instrukcję 3 min 4 Wykonanie dwiczeo Karta pracy 12 min 5 Wykonanie modelu Według karty pracy 60 min 6 Zaprezentowanie zjawiska 10 min Całkowity czas trwania jednostki 90 min 7. Obudowa do lekcji : Karta pracy dla ucznia Podręcznik do geografii do kasy I gimnazjum Słownik geograficzny i fizyczny Atlas geograficzny -uwagi do zadania 4 Przygotowujemy roztwór w ilości 5 l o stężeniu 7 odważamy 4965 gramów wody (w zależności od posiadanej wagi będziemy ważyd jednokrotnie lub wielokrotnie) oraz 35 gramów soli. Wodę intensywnie mieszamy do rozpuszczenia się soli. Jeśli uczniowie nie znają pojęcia stężenie procentowe to proponuję zamianę zadania : Jeśli do przygotowania 1 litra 7 roztworu potrzebujesz 993 gramów wody i 7 gramów soli to ile wody i soli będziesz potrzebował do wykonania nadal 7 roztworu ale w ilości 5 litrów. -uwagi do zadania 5 Do wykonania dwiczenia udostępniamy uczniom słownik fizyczny oraz geograficzny. Ogólny wniosek który powinni uczniowie wyciągnąd obydwie wartości są dodatnie -uwagi do zadania 8 Uczeo powinien wyciągnąd następujące wnioski: a)niskie i słabe fale przetaczają materiał na niewielkie odległości b)wysokie i mocne fale przenoszą materiał na większą odległośd c)wysokie i mocne fale uderzając o podstawę brzegu wysokiego zabierają materiał skalny tworząc niszę abrazyjną -uwagi do zadania 9

4 a)wniosek do zadania: czym częściej i mocniej fale morskie uderzają o brzeg morski tym intensywniej zachodzi proces abrazji. Uczniowie mogą również zwrócid uwagę na materiał z którego jest zbudowany brzeg morski i wyciągnąd wniosek,że intensywnośd abrazji zależy również od materiału z którego jest zbudowany brzeg. 8. Karta pracy ucznia Nazwisko i imię.. 1.Na dzisiejszych zajęciach poznasz proces niszczenia klifu, proces abrazji morskiej oraz powstawania fal morskich. 2.Przed wykonaniem modelu wykonaj dwiczenia: Dwiczenie nr. 1 Abrazja to: a)działalnośd akumulacyjna fal morskich b)wyrzucanie na brzeg morski zardzewiałych przedmiotów c)działalnośd erozyjna fal morskich d)transport materiału przez fale morskie Dwiczenie nr.2 Podpisz na rysunku elementy brzegu morskiego: nisza abrazyjna, ściana klifu, plaża. Proszę o dopracowanie rysunku. Źródło: Dwiczenie nr.3 Na podstawie mapy Morza Bałtyckiego wypisz rejony występowania brzegu wysokiego na wybrzeżu Polski.

5 Dwiczenie nr.4 Biuro Projektu INTERBLOK: ul. Stradomska 10, Kraków, Tel: Fax: Zasolenie Bałtyku wynosi średnio 7. Ile soli potrzeba do wykonania 5 litrów roztworu o stężeniu 7. Dwiczenie nr.5 Wyszukaj w słowniku fizycznym i geograficznym pojęcie amplitudy. Wyjaśnij co rozumiemy pod pojęciem amplitudy w fizyce (np. amplituda fali) a amplitudy w geografii (np. amplituda temperatury powietrza). 3. Z jednej strony przygotowanego naczynia prostokątnego umieśd bryłę gliny, lessu lub gleby tak aby był imitował brzeg wysoki. Możesz wykorzystad rysunek z dwiczenia 2. Braki w brzegu wysokim możesz uzupełnid żwirem lub piaskiem. U podnóża brzegu wykonaj plażę z piasku, drobnego żwirku schodzącą do dna zbiornika o nachyleniu max do 15. Na plaży umieśd drobne koraliki i muszelki w dowolny sposób. 4.W 5 litrowej butelce wykonaj roztwór soli o stężeniu 7. Wykorzystaj wyniki z dwiczenia 4. 5.Po zakooczeniu prac nad brzegiem wysokim i plażą nalej do naczynia delikatnie słonej wody do takiej wysokości by częściowo zalała odcinek plażowy. 6.Lekko uderzając drewnianą linijką o szerokości 5 cm o taflę wody inicjuj powstawanie fal. 7.Powtórz doświadczenie używając linijki o szerokości 10 cm. Wytwórz falę o takiej wysokości by uderzała o brzeg wysoki. Powtórz doświadczenie kilka razy. 8.Obserwuj działalnośd wytworzonych przez Ciebie fal morskich. Swoje wnioski zapisz poniżej: 9.Sformuuj prawidłowośd dotyczącą zależności pomiędzy wielkością fali a natężeniem abrazji. Lp Pomoc dydaktyczna do przeprowadzenia eksperymentu Ilośd sztuk na 4 osoby Cena jednostkowa Cena łączna 1 Piasek, żwir Ok. 2kg 0,40 0,80 2 Koraliki ( opakowanie ok. 20 szt.) 1 szt. 2,50 2,50

6 3 Muszelki (opakowanie ok.2o szt.) 1 szt. 4,00 4,00 4 Listewka drewniana o szer. 5 cm 1 szt. 0,20 0,20 5 Listewka drewniana o szer. 10 cm 1 szt. 0,40 0,40 6 sól 0,5 kg 1,40 0,70 7 Ksero karty pracy 4 0,10 0,40 8 Ksero ankiety ewaluacyjnej 4 0,10 0,40 9 Ksero samooceny ucznia 4 0,10 0,40 Suma kosztów 9,80 Oszacowanie kosztów pracy lp zadanie Czas wykonania (h) 1 Wykonanie dwiczeo w karcie Liczba osób Łącznie osobogodzin pracy Cena osobogodziny pracy (zł) 0,20 4 0, koszt pracy 2 Wykonanie modelu Zaprezentowanie zjawiska 0,17 4 0, ,20 Suma: 81,20 Zaproponuj w jaki sposób można zmniejszyd koszty eksperymentu: 9. Ankieta ewaluacyjna zajęd dla nauczyciela Lp. Pytanie do ucznia Tak Raczej tak 1 Czy na dzisiejszych zajęciach zaobserwowałeś jak fale morskie przenoszą materiał który leży na plaży? 2 Czy na dzisiejszych zajęciach zaobserwowałeś co dzieje się z brzegiem morskim gdy fale uderzają o niego? 3 Czy po dzisiejszych zajęciach potrafisz policzyd stężenie procentowe? 4 Czy po dzisiejszych zajęciach potrafisz wskazad na mapie gdzie w Polsce występuje wybrzeże wysokie? 5 Czy zadania przewidziane do wykonania były dla Ciebie trudne? 6 Czy czas potrzebny do wykonania zadao był wystarczający Trudno powiedzied Nie Zdecydowanie nie 10. Karta samooceny ucznia Określ w procentach wkład pracy każdego uczestnika waszej grupy w poszczególnych dwiczeniach tak aby całośd stanowiła 100

7 Rodzaj czynności Ja X Y Z Wykonanie zadania 2 Wykonanie zadania 3 Wykonanie zadania 4 Wykonanie zadania 5 Wykonanie modelu brzegu wysokiego 11. Kryteria oceniania pracy uczniów Wkład pracy ucznia Stopieo wykonania zadania Prawidłowy zapis w karcie pracy Literatura uzupełniająca, zalecana podręczniki i artykuły: Podręczniki do geografii zawierające działy z geografii fizycznej o erozji np. Wydawnictwa Nowa Era do kasy I gimnazjum Słowniki: geograficzny i fizyczny Atlas geograficzny