METODOLOGIA BADAŃ POLITOLOGICZNYCH Program i literatura przedmiotu Magisterskie Zaoczne Studium Nauk Politycznych III rok Rok akademicki 2006/2007

Transkrypt

1 Zakład Scjlgii i Psychlgii Plityki Instytut Nauk Plitycznych Wydział Dziennikarstwa i Nauk Plitycznych Uniwersytet Warszawski METODOLOGIA BADAŃ POLITOLOGICZNYCH Prgram i literatura przedmitu Magisterskie Zaczne Studium Nauk Plitycznych III rk Rk akademicki 2006/2007 Zajęcia prwadzi: dr Rbert Staniszewski PROGRAM WYKŁADU I. Wpływ terii naukwej na kształtwanie metdlgii badań plitlgicznych. C t jest teria? Czym teria naukwa róŝni się d interpretacji ex pst factum i generalizacji empirycznych? Warunki knieczne prawa nauki. Specyfika ddziaływania terii naukwej na kształt przyjmwanych rzwiązań metdlgicznych. II. Plitlgia jak nauka empiryczna. Wybrane rdzaje analizy plitlgicznej. Pjęcie plitlgia. Przedmit badań plitlgicznych. Funkcje plitlgii. Status metdlgiczny plitlgii. Teria wiedzy źródłwej i pzaźródłwej. Źródła w badaniach plitlgicznych. Pjęcie metda badawcza. Typlgia metd badawczych. Analizy: systemwa, instytucjnaln-prawna, prównawcza. Metdy: histryczna, behawiralna, symulacyjna, decyzyjna.

2 III. Weryfikacja hiptez naukwych. Ugólnienie wyników badań spłecznych i prblem reprezentatywnści badań. Indukcjnizm vs. dedukcjnizm w sprze uzasadnialnść praw nauki. Indukcja enumeracyjna niezupełna. Indukcja eliminacyjna. Kanny indukcji eliminacyjnej J. S. Milla. Dedukcjnizm (hiptetyzm). Cykle metdy naukwej. Histrigraficzna rewlucja w badaniach nad rzwjem nauki. Zdania eliptyczne, tautlgie, tezy wartściujące a twierdzenia empiryczne, ugólnianie, wniskwanie statystyczne. RóŜne rzumienie pjęcia reprezentatywnści. IV. Rla definicji w metdlgii badań plitlgicznych. Język badacza i język badania. Nauka bez definicji? Funkcje języka nauki. Sens empiryczny pjęć. Objaśnienia terminów: nazwa, pjęcie, desygnat, dentacja, zakres, kntacja, treść pełna, charakterystyczna, knstytutywna. Definicje realne i nminalne. Błędy w rzumwaniu. Perspektywa bserwacyjna a perspektywa rzumiejąca. Dwuznacznść terminu rzumieć. Zmienna. Typy zmiennych. Klasyfikacje i typlgie. Prblemy definiwania pjęć i dbór wskaźników w badaniach. Typy wskaźników. Hermeneutyka swista teria interpretacji. Metdlgia badań plitlgicznych prgram zajęć 2

3 PROGRAM ĆWICZEŃ I. Metdy badań empirycznych. Badania pierwtne i wtórne. Badania jakściwe i ilściwe. Ankiety i wywiady kwestinariuszwe. Etapy pstępwania badawczeg. Twrzenie narzędzia badawczeg. Reguły pprawneg frmułwania pytań kwestinariuszwych. J. Garlicki, Badania przedprmcyjne i skutecznści prmcji, Warszawa 1996, s G. Babiński, Etapy prcesu badawczeg, w: Badania empiryczne w scjlgii. Wybór tekstów, pr. M. Malikwski, M. Niezgda, WSSG Tyczyn, Tyczyn 1997, T. 1, s K. Lutyńska, Wywiad kwestinariuszwy, Wrcław 1984, r. Przygtwanie i sprawdzanie narzędzia badawczeg, s J. Kniarek, Reguły pprawneg frmułwania pytań kwestinariuszwych, w: Wywiad kwestinariuszwy. Analizy teretyczne i badania empiryczne, (red.) K. Lutyńska, A. P. Wejland, Osslineum, Wrcław 1983, s II. Pmiar w nauce i typy skal. Wskaźnikwanie. Pstawy, skale d badania pstaw /Guttmana, Likerta, Thurstne a, szacunkwe, rangwe, dyferencjał semantyczny, drabinka Cantrila, skala dystansu Bgardusa/. R. Mayntz, K. Hlm, P. Hübner, Wprwadzenie d metd scjlgii empirycznej, PWN 1985, rzdz. II Pmiar, s lub A. N. Oppenheim, Kwestinariusze, wywiady, pmiary pstaw, Wyd. Zysk i S-ka, Pznań 2004, s S. Mika, Psychlgia spłeczna, PWN 1981, r. III Pstawy. G. Babiński, Pmiar w naukach spłecznych. Prblemy gólne i zasady budwy skal, w: Badania empiryczne w scjlgii. Wybór tekstów, pr. M. Malikwski, M. Niezgda, WSSG Tyczyn, Tyczyn 1997, T. 1, s III. Metdy dbru prób w badaniach empirycznych. Zbirwść generalna /ppulacja/ a zbirwść badana /próba/. Dbór prób: prbabilistyczny i nieprbabilistyczny. Metdy lswania: prste, systematyczne, warstwwe, grupwe. Dbór warstwwy prprcjnalny, równliczny i ptymalny. Inne metdy dbru: celwe, kwtwe. Metdlgia badań plitlgicznych prgram zajęć 3

4 R. Mayntz, K. Hlm, P. Hübner, Wprwadzenie d metd scjlgii empirycznej, PWN 1985, r. III, s H. Blalck, Statystyka dla scjlgów, Warszawa 1971, rzdz. 22, s J. Garlicki, Badania przedprmcyjne i skutecznści prmcji, Warszawa 1996, s IV. Zakłócenia prcesu pznawczeg. Etyka i plityka w badaniach. Błędy i strnniczść w badaniach empirycznych. Kwestia świadmści metdlgicznej badacza. Kmunikacja badacza z badanymi i zniekształcenia przekazu. Wartściwanie a biektywnść. Strnniczy wpływ: badaczy, zlecenidawców, kwestinariusza, ankieterów. Knfrmizujący wpływ wartści i pinii dminujących. A. Sułek, Scjlgia ankietwa wbec nwych dświadczeń w: Materiały knferencji Pza granicami scjlgii ankietwej, Warszawa E. Babbie, Badania spłeczne w praktyce, PWN, Warszawa 2005, s (d: Plityczne aspekty badań...) A. Sułek, O rzetelnści i nierzetelnści badań sndaŝwych w Plsce. Próba analizy empirycznej w: Kultura i spłeczeństw, nr 1, Metdlgia badań plitlgicznych prgram zajęć 4

5 Literatura: A. J. Chdubski, Wstęp d badań plitlgicznych, Wydawnictw Uniwersytetu Gdańskieg, Gdańsk A. N. Oppenheim, Kwestinariusze, wywiady, pmiary pstaw, Wyd. Zysk i S-ka, Pznań A. Sułek, O rzetelnści i nierzetelnści badań sndaŝwych w Plsce. Próba analizy empirycznej w: Kultura i spłeczeństw, nr 1, A. Sułek, Scjlgia ankietwa wbec nwych dświadczeń w: Materiały knferencji Pza granicami scjlgii ankietwej, Warszawa B. Krauz-Mzer, Terie plityki, Wydawnictw Naukwe PWN, Warszawa Dyspzycja etyczna w badaniach scjlgicznych, w: Flia Scilgica 26: Namysł nad metdą, AUL, Łódź E. Babbie, Badania spłeczne w praktyce, PWN, Warszawa G. Babiński, Etapy prcesu badawczeg, w: Badania empiryczne w scjlgii. Wybór tekstów, pr. M. Malikwski, M. Niezgda, WSSG Tyczyn, Tyczyn G. Babiński, Pmiar w naukach spłecznych. Prblemy gólne i zasady budwy skal, w: Badania empiryczne w scjlgii. Wybór tekstów, pr. M. Malikwski, M. Niezgda, WSSG Tyczyn, Tyczyn H. Blalck, Statystyka dla scjlgów, Warszawa H. Buczyńska Garewicz, Kł wiedeńskie, Cmer, Truń H. Przybylski, Plitlgia, Wydawnictw Naukwe Śląsk, Katwice J. G. Kemeny, Nauka w czach filzfa, PWN, Warszawa J. Garlicki, Badania przedprmcyjne i skutecznści prmcji, Warszawa J. Kniarek, Reguły pprawneg frmułwania pytań kwestinariuszwych, w: Wywiad kwestinariuszwy. Analizy teretyczne i badania empiryczne, (red.) K. Lutyńska, A. P. Wejland, Osslineum, Wrcław K. Ajdukiewicz, Lgika pragmatyczna, PWN K. Lutyńska, Wywiad kwestinariuszwy, Wrcław P. Riceur, Język, tekst, interpretacja, PIW, Warszawa R. K. Mertn, O znaczeniu terii scjlgicznej dla badań empirycznych, w: Metdy analizy scjlgicznej. Wybór tekstów pd red. A. Sułka, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskieg R. K. Mertn, Teria scjlgiczna i struktura spłeczna, PWN, Warszawa R. Mayntz, K. Hlm, P. Hübner, Wprwadzenie d metd scjlgii empirycznej, PWN R. Taylr, Wstęp d analizy błędu pmiarweg, PWN, Warszawa S. Mika, Psychlgia spłeczna, PWN S. Nwak, Metdlgia badań spłecznych, PWN, Warszawa S. Osswski, Dzieła tm IV, PWN T. S. Kuhn, Struktura rewlucji naukwych, PWN, Warszawa Metdlgia badań plitlgicznych prgram zajęć 5