DuoFLEX Cocktail Anti-S100 Anti-Tyrosinase Anti-Melan-A Ready-to-Use (Link) Nr kat. IC001. Przeznaczenie

Transkrypt

1 Przeznaczenie DuoFLEX Cocktail Anti-S100 Anti-Tyrosinase Anti-Melan-A Ready-to-Use (Link) Nr kat. IC001 Do badań diagnostycznych in vitro. DuoFLEX, mieszanina poliklonalnych króliczych przeciwciał anty-s100, monoklonalnych mysich przeciwciał antyludzka melan-a, klon A103 oraz monoklonalnych mysich przeciwciał anty-ludzka tyrozynaza, klon T311 przeznaczona jest do stosowania w immunohistochemii w aparatach Dako Autostainer Link. Królicze przeciwciała poliklonalne anty-s100 znakują komórki wykazujące ekspresję S100 i są przydatne w identyfikacji nowotworów wykazujących dodatni odczyn na S100, takich jak czerniak złośliwy (1, 2), histocytoza komórek Langerhansa (3), chrzęstniak zarodkowy (4) i nerwiak (5). Panel obejmujący przeciwciała poliklonalne anty-s100, nr kat. Z0311, został zastosowany przez grupę International Lymphoma Study Group do klasyfikacji guzów podejrzanych typów komórek histiocytarnych/dendrytycznych (6). Mysie przeciwciała anty-ludzka tyrozynaza, klon T311 przydatne są w identyfikacji zmian barwnikowych i czerniaka. Monoklonalne mysie przeciwciała anty-ludzka melan-a, klon A103 są przydatne w identyfikacji czerniaków (7, 8) oraz moŝna je wykorzystać jako przydatny marker nowotworów typu angiomyolipoma (9). Interpretacja kliniczna wystąpienia lub braku barwienia musi być uzupełniona przez badania morfologiczne z wykorzystaniem odpowiednich prób kontrolnych i powinna być przeprowadzana przez doświadczonego patologa z uwzględnieniem historii choroby pacjenta i innych badań diagnostycznych. Synonimy antygenu Melan A: MART-1; Tyrozynaza: T311; EC Streszczenie i informacje ogólne Dostarczany odczynnik S100: rodzina wysoce złoŝonych wielogenowych białek wiąŝących wapń (Ca 2+ ), o niskich masach cząsteczkowych (MW między 9000 a ). Rodzina składa się z 19 elementów, które podlegają róŝnej ekspresji w wielu typach komórek. Dlatego S100B (wcześniej S100β) występuje najczęściej w komórkach glejowych ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego, w melanocytach, chondrocytach i adypocytach, podczas gdy S100A1 (wcześniej S100A/S100α) występuje najczęściej w kardiomiocytach, wolnokurczliwych komórkach mięśni szkieletowych, nabłonku komórek ślinowych i komórkach nerkowych. Ponadto S100B występuje w komórkach guza i populacji neuronów, natomiast S100A1 wykryto takŝe w neuronach hipokampa. S100A6 podlega ekspresji w fibroblastach i komórkach mięśni gładkich i serca (5). Element rodziny S100 brał udział w regulacji zaleŝnej od jonów Ca 2+ róŝnych wewnątrzkomórkowych procesów np. fosforylacji białka, proliferacji komórek (w tym zwyrodnienie nowotworowe) i róŝnicowaniu (10). Tyrozynaza: glikoproteinowy enzym miedziowy, biorący udział w produkcji barwników melaninowych, w tym zarówno eumelaniny, jak i feomelaniny(11, 12). W procesie tym tyrozynaza katalizuje hydroksylację L-tyrozyny do L-dopa, a następnie konwersję L-dopa do L-dopachinonu (11, 12). Jako marker pochodzenia melanosomowego, tyrozynaza zlokalizowana jest w melanocytach, które występują w połączeniu skórno-naskórkowym zdrowej skóry, ale nie wykrywa się go w innych komórkach prawidłowych (13). Melanocyty występują równieŝ w pigmentowanych częściach oczu, takich jak tęczówka i naczyniówka. Ekspresję tyrozynazy wykryto równieŝ w zmianach barwnikowych, w tym w łagodnych znamionach oraz większości pierwotnych i przerzutowych czerniaków złośliwych, ale nie w nowotworach niezawierających melanocytów (13,14,15). Ponadto tyrozynaza moŝe zostać rozpoznana przez autologiczne limfocyty cytotoksyczne T od pacjentów z czerniakiem, w związku z czym peptydy tyrozyny mają zastosowanie w szczepionkach czerniakowych (16,17). Melan-A: Izolowane jako antygen swoisty dla czerniaków, stanowi białko przezbłonowe złoŝone ze 118 aminokwasów, o nieznanej funkcji (7). Gen Melan-A został sklonowany z linii ludzkich komórek czerniaka, a jego ekspresja w czerniakach została rozpoznana przez autologiczne limfocyty cytotoksyczne T (19). Białko Melan-A występuje w skórze, siatkówce oraz w większości hodowanych melanocytów i czerniaków. Nie występuje w znaczącej większości innych zbadanych tkanek i raków (7,18,19). Jednak ekspresję Melan-A stwierdzono w guzach typu angiomyolipoma (9). Wraz z Melan-A zidentyfikowano siedem innych antygenów czerniaka: MAGE- 1, MAGE-3, tyrozynaza, gp100, gp75, BAGE-1 i GAGE-1 wszystkie są rozpoznawane przez autologiczne limfocyty cytotoksyczne T (7). Zobacz dokument Ogólne instrukcje wykonywania odczynów immunohistochemicznych firmy Dako lub następujące części instrukcji do systemu detekcji IHC: 1) Zasada przeprowadzenia odczynu, 2) Niezbędne materiały niedostarczone z zestawem, 3) Przechowywanie, 4) Przygotowanie preparatu, 5) Wykonanie barwienia, 6) Kontrola jakości, 7) Rozwiązywanie problemów, 8) Interpretacja wyniku barwienia, 9) Ograniczenia metody. Gotowa do uŝycia mieszanina króliczych przeciwciał poliklonalnych i mysich przeciwciał monoklonalnych jest dostarczana w postaci ciekłej w buforze zawierającym białko stabilizujące i azydek sodu w stęŝeniu 0,015 mol/l. Poliklonalne królicze anty-s100 Monoklonalne mysie anty-ludzka tyrozynaza, klon T311, izotyp: IgG2a, kappa Monoklonalne mysie anty-ludzka tyrozynaza, klon A103, izotyp: IgG1, kappa ( ) PL_001 str. 1/5

2 Immunogen S100: S100 wyizolowane z mózgu wołowego. Tyrozynaza: Oczyszczony rekombinant białka tyrozynazy bez grup glikozylowych, składający się z 452 aminokwasów z 511 dojrzałej tyrozynazy ludzkiej (11). Melan-A: Rekombinowane białko występujące u E. coli, które odpowiada Melan-A (7). Swoistość Przeciwciało S100 było poddawane absorpcji w fazie stałej z białkami osocza ludzkiego i białkami surowicy wołowej. W technice Western blot oczyszczonych ludzkich białek S100 przeciwciało wykazuje silny odczyn w przypadku S100B, słaby w przypadku S100A1 i bardzo słaby dla S100A6. Nie obserwowano odczynu w innych testowanych białkach S100, S100A2, S100A3 i S100A4 (20). W testach wykonywanych pośrednią metodą ELISA nie obserwuje się reakcji z ludzkim osoczem ani surowicą wołową. W badaniach immunohistochemicznych na tkankach utrwalanych w formalinie i zatapianych w parafinie przeciwciało wykazuje reaktywność krzyŝową z białkowym odpowiednikiem S100 u ludzi, kotów, koni, myszy, szczurów i świń. Dla przeciwciał anty-tyrozynaza wykonano immunobloting z wykorzystaniem komórek fibroblastów mysich (L-cells) transfekowanych genami tyrozynazy i czterech linii komórkowych wykazujących ekspresję mrna: SK-MEL-13, SK-MEL-19, SK-MEL-30 i SK-MEL-37 (11). Zgodnie ze wcześniejszymi doniesieniami, w testach immunoblot klon T311 we wszystkich pięciu liniach rozpoznawał grupę pięciu białek o masie kda (11). Dodatkowy prąŝek 55 kda oznaczono w rozdziałach linii komórkowych o duŝej reaktywności (SK-MEL-19)(1). Co więcej, w badaniach transfekowanych fibroblastów, wszystkie trzy linie nie wykazujące ekspresji mrna tyrozynazy (MZ2- MEL3.1, SK-MEL-187 i MZ2-MEL2.2) dały wynik ujemny z klonem T311 (11). Komórki fibroblastów transfekowane oksydazą kwasu dihydroksyindolooctowego (Tyrosinase-related protein 1, TRP-1, gp75), równieŝ nie wykazywały reakcji z klonem T311 w badaniach techniką immunofluorescencji i immunoblot dowodząc, Ŝe przeciwciało nie wykazuje reakcji krzyŝowej z oksydazą kwasu dihydroksyindolooctowego (TRP-1, gp75) (11). W testach Western blot lizatów komórek z linii dodatnich pod względem mrna Melan-A przeciwciało anty-melan- A znakowało dublet o masie kda, natomiast w komórkach ujemnych pod względem mrna Melan-A przeciwciało nie znakowało Ŝadnych prąŝków (7). Analiza immunoprecypitatów linii komórek SK-MEL-13 i SK-MEL-19 dodatnich pod względem Melan-A wykazuje, Ŝe przeciwciało barwi dublet kda odpowiadający Melan-A, w przypadku komórek ujemnych pod względem mrna Melan-A przeciwciało nie barwi Ŝadnych prąŝków (7). Środki ostroŝności 1. Odczynniki przeznaczone dla przeszkolonych UŜytkowników. 2. Produkt zawiera silnie toksyczny związek azydek sodu (NaN 3), w czystej postaci. Azydek sodu zastosowany w produkcie w stęŝeniu, które nie jest sklasyfikowane jako niebezpieczne, moŝe reagować z elementami kanalizacji wykonanymi z ołowiu i miedzi, powodując nagromadzenie silnie wybuchowych azydków metali. Przy usuwaniu resztek odczynnika uŝywać duŝych ilości wody do przepłukiwania, aby uniknąć gromadzenia się azydków w instalacji kanalizacyjnej. 3. Podobnie jak w przypadku kaŝdego produktu otrzymywanego z materiału biologicznego, naleŝy stosować odpowiednie procedury postępowania. 4. NaleŜy stosować właściwe wyposaŝenie ochronne, zabezpieczające przed kontaktem odczynnika ze skórą bądź oczami. 5. Niewykorzystany odczynnik naleŝy usuwać zgodnie ze stosownymi przepisami lokalnymi i krajowymi. Przechowywanie Przygotowanie próbek oraz materiały wymagane, ale niedostarczane Przechowywać w temperaturze 2 8 C. Nie stosować po upływie terminu waŝności podanego na opakowaniu. JeŜeli odczynniki są przechowywane w warunkach innych niŝ podane na ulotce dołączanej do opakowania, UŜytkownik powinien je zweryfikować. Nie ma jednoznacznych oznak świadczących o niestabilności tego produktu. Z tego względu jednocześnie z badaniem próbek pochodzących od pacjentów, naleŝy wykonywać dodatnie i ujemne próby kontrolne. W wypadku nieoczekiwanego wyniku odczynu, którego nie moŝna wyjaśnić róŝnicami w procedurach laboratoryjnych, gdy podejrzewa się problem z przeciwciałem, naleŝy się skontaktować z działem wsparcia technicznego firmy Dako. Mieszaniny przeciwciał moŝna uŝyć do znakowania utrwalonych formaliną skrawków zatapianych w parafinie. Preparaty tkankowe naleŝy pociąć na skrawki o wymiarach około 4 µm. Wymagane jest poddanie preparatów cieplnemu odmaskowaniu antygenu (HIER). Optymalne wyniki uzyskuje się w wyniku wstępnej obróbki tkanek przy uŝyciu roztworu EnVision FLEX Target Retrieval Solution, High ph (50x) (nr kat. K8004). Odparafinowane skrawki: Do obróbki wstępnej utrwalonych w formalinie i zatopionych w parafinie skrawków tkankowych, które zostały odparafinowane, zalecany jest odczynnik Dako PT Link (nr kat. PT100/PT101). Szczegółowe instrukcje zawiera Instrukcja uŝytkownika aparatu PT Link. Postępować według procedury wstępnej obróbki tkanek, zamieszczonej w ulotce roztworu EnVision FLEX Target Retrieval Solution, High ph (50x) (nr kat. K8004). Dla aparatów PT Link naleŝy stosować następujące parametry: Temperatura wstępnego ogrzewania: 65 C; temperatura i czas odmaskow ania antygenu: 97 C przez 20 (±1) minut, ochłodzić do 65 C. Usunąć statywy na szkiełka aparatu Autostainer wraz ze szkiełkami ze zbiornika aparatu PT Link i natychmiast zanurzyć szkiełka w słoju/zbiorniku (np. PT Link Rinse Station, nr kat. PT109) wypełnionym rozcieńczonym (20x) buforem EnVision FLEX Wash Buffer (nr kat. K8007) o temperaturze pokojowej. Zostawić szkiełka w buforze Wash Buffer na 1 5 minut. ( ) PL_001 str. 2/5

3 Skrawki zatapiane w parafinie: Preferowaną metodą przykrywania jest zastosowanie zatapiania wodnego (Dako Faramount, nr kat. S3025). W celu odmiennego przygotowania próbek zarówno odparafinowanie, jak i odmaskowanie moŝna wykonać w aparacie PT Link z zastosowaniem zmienionej procedury. Informacje moŝna znaleźć w Instrukcji uŝytkownika aparatu PT Link. Po zakończeniu wykonywania odczynu skrawki tkankowe naleŝy wysuszyć na powietrzu przez pozostawienie na 1 godzinę w temperaturze 60 C, następnie zanurzyć w ksylenie i nakryć za pomocą środka do trwałego zatapiania. Przy trwałym zatapianiu naleŝy unikać alkoholu, poniewaŝ moŝe zredukować reaktywność czerwonego chromogenu. Przed zatopieniem, w trakcie przygotowywania oraz podczas procedury znakowania immunohistochemicznego skrawki nie powinny wyschnąć. W celu uzyskania lepszego przylegania skrawków do szkiełek podstawowych zaleca się stosowanie szkiełek FLEX IHC Microscope Slides firmy Dako (nr kat. K8020). Wykonanie odczynu oraz materiały wymagane, ale niedostarczane Interpretacja odczynu Charakterystyka wydajnościowa Zalecanym systemem wizualizacji jest EnVision DuoFLEX Doublestain System (Link) (nr kat. SK110). W systemie Autostainer Link wstępnie zaprogramowano etapy odczynu i czasy inkubacji. Szczegółowe informacje dotyczące wkładania szkiełek mikroskopowych i odczynników przedstawiono w Instrukcji uŝytkownika aparatu Autostainer Link. Jeśli protokoły nie są dostępne w uŝywanym systemie Autostainer, naleŝy skontaktować się z działem wsparcia technicznego firmy Dako. Wszystkie procedury inkubacji naleŝy równieŝ przeprowadzać w temperaturze pokojowej. Optymalne warunki mogą się zmieniać w zaleŝności od rodzaju materiału i sposobów jego przygotowania i powinny być określone indywidualnie w kaŝdym laboratorium. Aby moŝliwe było wykonanie oceny przez patologów z róŝnym nasileniem odczynu preparatów, naleŝy skontaktować się z działem obsługi/obsługą techniczną firmy Dako, w celu uzyskania informacji dotyczącej zmiany programowania protokołu. NaleŜy upewnić się, Ŝe działanie zmodyfikowanego protokołu jest prawidłowe w tym celu naleŝy ocenić, czy odczyn jest taki jak opisany w części Charakterystyka wydajnościowa. Zalecane jest barwienie kontrastowe hematoksyliną przy uŝyciu EnVision FLEX Hematoxylin, (Link) (nr kat. K8008). Zaleca się stosowanie niewodnego, trwałego środka do zatapiania. W celu trwałego zatopienia preparaty naleŝy wysuszyć przez 1 godzinę w temperaturze 60 C, a następnie zanurzyć w ksylenie na 5 minut. Przy trwałym zatapianiu naleŝy unikać alkoholu, poniewaŝ moŝe zredukować reaktywność czerwonego chromogenu. Równolegle z odczynami na materiale pochodzącym od pacjentów, naleŝy wykonywać dodatnie i ujemne próby kontrolne z uŝyciem identycznego protokołu. Dodatnia kontrola tkankowa powinna obejmować wyrostek, okręŝnicę i skórę, natomiast we wszystkich dodatnich preparatach komórki/struktury powinny wskazywać odczyn reakcji taki jak opisany dla tej tkanki w części Charakterystyka wydajnościowa. Komórki znakowane przez przeciwciała anty-s100 wykazują czerwony wzór odczynu cytoplazmatycznego i jądrowego. Komórki znakowane przeciwciałem anty-tyrozynaza wykazują brązowy odczyn błonowy i/lub okołojądrowy. Komórki znakowane przeciwciałem anty-melan-a wykazują brązowy odczyn cytoplazmatyczny. Tkanki prawidłowe: Stwierdzono odczyn z przeciwciałem anty-s100 w komórkach Langerhansa i melanocytach skóry, komórkach międzypalczastych retikulum węzłów chłonnych, komórkach retikularnych nabłonka rdzenia w grasicy, chondrocytach w tkance chrzęstnej, w adipocytach z niektórych biopsji, komórkach mięśniowonabłonkowych w gruczołach ślinowych i sutka, komórkach gwiaździstych grudek przysadki i komórkach Schwanna oraz komórkach glejowych tkanki nerwowej. Słaby odczyn wykazano w komórkach nabłonka gruczołów sutkowych i potowych. Nie stwierdzono barwienia w przypadku prawidłowych hepatocytów, nabłonka przewodów Ŝółciowych, nabłonka pęcherzyka Ŝółciowego, przełyku, Ŝołądka, nabłonka jelita cienkiego i grubego, nabłonka nerkowego oraz komórkach dróg moczowych i śródbłonka (21). W okręŝnicy komórki satelitarne obwodowego układu nerwowego w splocie Auerbacha wykazują umiarkowany lub silny odczyn cytoplazmatyczny, a takŝe odczyn jądrowy. Adypocyty i komórki zwojowe w splocie Auerbacha wykazują słaby lub umiarkowany odczyn cytoplazmatyczny lub jądrowy. Przeciwciało anty-tyrozynaza, klon T311 uŝywając technik immunohistochemicznych przetestowano panel 33 zdrowych tkanek i tylko skóra wykazała dodatnią reakcję (13). W prawidłowej skórze immunoreaktywne były melanocyty, natomiast podstawowe keratynocyty skóry nie wykazały reakcji (11,13). Przeciwciało anty-melan-a, klon A103 barwi skórę, nie barwi natomiast tkanek Ŝołądka, płuc, wątroby, śledziony, nerek, jąder, pęcherza moczowego, sutków, jajników, mięśni gładkich i tkanki tłuszczowej (7,9). Zgłaszano barwienie komórek jajników, jąder i kory nadnerczy (8). Tkanki nieprawidłowe: Przeciwciało anty-s100 znakowało 31/31 przypadków (100%) czerniaka złośliwego skóry, 23/24 (96%) przypadków czerniaka przerzutowego, w tym 10 bezbarwnikowych, 6/6 desmoplastycznych i 1/1 przypadek śluzowatego czerniaka złośliwych. W 30 przypadkach zmian łagodnych i 15 znamion dysplastycznych zaobserwowano uniwersalne homogeniczne barwienie we wszystkich przypadkach (1). W innym badaniu pierwotnych czerniaków złośliwych (2) stwierdzono 67/67 przypadków barwienia z uŝyciem przeciwciała, w tym 5/5 przypadków guzów wrzecionowatokomórkowych i desmoplastycznych. W 27 przypadkach histocytozy komórek Langerhansa przeciwciało znakowało 88,5% przypadków, uwzględniając zlokalizowane oraz rozsiane choroby (3). Z 30 zbadanych chrzęstaniaków zarodkowych wszystkie wykazały silne barwienie chondroblastów z przeciwciałem (4). W przypadku typowych nerwiaków osłonkowych ze zmianami łagodnymi odczyn wykazało 12/12 przypadków oraz 2/4 przypadki złośliwych nerwiaków osłonkowych. Z włókniakonerwiaków 6/6 przypadków wykazało słabą ekspresję S100, z wyjątkiem niektórych wyizolowanych komórek i kilku procesów komórkowych, które wykazały odczyn wyraźnie dodatni (5). NaleŜy zwrócić uwagę, Ŝe ekspresję S100 wykazano w 15 z 133 przypadkach pierwotnych nowotworów skóry innych niŝ barwnikowe tj. w 7/16 przypadkach nowotworów wydzielających na zewnątrz, w 2/8 przypadkach przerzutowych raków narządów trzewnych, w 2/2 przypadki złośliwych nerwiaków osłonkowych i w 4/5 przypadkach mięśniakomięsaków (2). Przeciwciało znakowało 24/25 (84%) przypadków gruczolakoraków jajników, 12/15 (80%) ślinianek, 28/36 (78%) endometrium, ( ) PL_001 str. 3/5

4 15/23 (65%) nerek, 12/20 (60%) sutka, 7/28 (25%) okręŝnicy/odbytu, 2/10 (20%) Ŝołądka i 2/27 (7%) płuc. Nie odnotowano barwienia w badaniach gruczolakoraków przełyku, pęcherzyka Ŝółciowego, trzustki i stercza. Większość pierwotnych nowotworów, które wykazują ekspresję S100 wykazywały takŝe dodatni odczyn w ognisku przerzutowym (22). Przeciwciało znakowało 7/60 (12%) przypadków mięśniakomięsaki prąŝkowanokomórkowe. Nowotwory wykazywały takŝe dodatni odczyn S100 w przypadku wimentyny i desminy (23). Anty-tyrozynaza, klon T311 przetestowano na łagodnych i złośliwych zmianach barwnikowych i zaobserwowano powstawanie odczynu w większości zbadanych łagodnych znamion i czerniaków. Niską immunoreaktywność tyrozynazy stwierdzono w czerniakach komórek desmoplastycznych i wrzecionowatokomórkowych (11,13,14,15). Swoistość przeciwciał przeciw tyrozynazie w zmianach barwnikowych została udokumentowana przez odczyny immunologiczne ponad 70 nie-czerniakowych odmian nowotworów, w których nie zaobserwowano immunoreaktywności co wskazuje, Ŝe ekspresja tyrozynazy ograniczona jest do komórek linii melanocytarnych (13). W przypadku przerzutów czerniaka przeciwciało anty-melan-a, klon A103 barwi 16/21 (przypadków) uzyskano homogeniczny, cytoplazmatyczny odczyn w >80-90% komórek czerniaka (z wyjątkiem jednej komórki, która wykazywała odczyn ogniskowy (7). W innym badaniu 10 łagodnych znamion melanocytarnych, 10 czerniaków pierwotnych i 75 czerniaków przerzutowych przeciwciało dało odczyn z łagodnymi zmianami melanocytarnymi (10/10), czerniakami pierwotnymi ( 7/10) i przerzutami czerniaka 61/75 (8). Przeciwciało nie dało odczynu z Ŝadnym ze 111 raków głównie raków gruczołowych i raków płaskokomórkowych, 40 guzów zarodkowych i 33 róŝnych raków nabłonkowych niezawierających komórek barwnikowych. Przeciwciało dało odczyn z rakami kory nadnerczy (5/5), pierwotnymi (16/16) i przerzutowymi (13/13) rakami kory nadnerczy, guzami komórek Sertoliego-Leydiga jąder (4/4), a takŝe z guzami komórek Sertoli-Leydig jajników (3/4). W innym badaniu, które obejmowało 316 przypadków, do których naleŝało: 21 nowotworów kory nadnerczy, 16 raków przerzutowych do nadnerczy, 10 guzów chromochłonnych i 269 raków pozanadnerczowych, przeciwciało dało odczyn z rakami kory nadnerczy (14/14), rakami kory nadnerczy (7/7), rakami przerzutowymi do kory nadnerczy (0/16) i guzami chromochłonnymi (0/10). Spośród 269 raków pozanadnerczowych przeciwciało dało odczyn z jednym rakiem surowiczym jajnika. W badaniu 18 guzów typu angiomyolipomas przeciwciało dało odczyn z wszystkimi 18 przypadkami (9). W innym badaniu przeciwciało dało odczyn z wszystkimi trzema przypadkami guzów typu angiomyolipoma (8). Piśmiennictwo 1. Orchard GE. Comparison of immunohistochemical labeling of melanocyte differentiation antibodies melan- A, tyrosinase and HMB 45 with NKIC3 and S100 protein in the evaluation of benign naevi and malignant melanoma. Histochem J 2000; 32: Wick MR, Swanson PE, Rocamora A. Recognition of malignant melanoma by monoclonal antibody HMB- 45. An immunohistochemical study of 200 paraffin-embedded cutaneous tumors. J Cutan Pathol 1988; 15: Ye F, Huang S-W, Dong H-J. Histiocytosis X. S-100 protein, peanut agglutinin, and transmission electron microscopy study. Am J Clin Pathol 1990; 94: Edel G, Ueda Y, Nakanishi J, Brinker KH, Roessner A, Blasius S, et al. Chondroblastoma in bone. A clinical, radiological, light and immunohistochemical study. Virchows Arch A Pathol Anat 1992; 421: Gould VE, Moll R, Moll I, Lee I, Schwechheimer K, Franke WW. The intermediate filament complement of the spectrum of nerve sheath neoplasms. Lab Invest 1986; 55: Pileri SA, Grogan TM, Harris NL, Banks P, Campo E, Chan JKC, et al. (review). Tumours of histiocytes and accessory dendritic cells: an immunohistochemical approach to classification from the International Lymphoma Study Group based on 61 cases. Histopathology 2002; 41: Chen Y-T, Stockert E, Jungbluth A, Tsang S, Coplan KA, Scanlan MJ, et al. Serological analysis of Melan-A (MART-1), a melanocyte-specific protein homogeneously expressed in human melanomas. Proc Natl Acad Sci 1996;93: Jungbluth AA, Busam KJ, Gerald WL, Stockert E, Coplan KA, Iversen K, et al. An anti-melan-a monoclonal antibody for the detection of malignant melanoma in paraffin-embedded tissues. Am J Surg Pathol 1998;22: Jungbluth AA, Iversen K, Coplan K, Williamson B, Chen Y-T, Stockert T, et al. Expression of melanocyteassociated markers gp-100 and Melan-A/MART-1 in angiomyolipomas. Virchows Arch 1999;434: Donato R. Functional roles of S100 proteins, calcium-binding proteins of the EF-hand type (review). Biochim Biophys Acta 1999; 1450: Chen YT, Stockert E, Tsang S, Coplan KA, Old LJ. Immunophenotyping of melanomas for tyrosinase: implications for vaccine development. Proc Natl Acad Sci USA 1995; 92(18): Garcia-Borron JC, Solano F. Molecular anatomy of tyrosinase and its related proteins: beyond the histidinebound metal catalytic center. Pigment Cell Res 2002; 15(3): Jungbluth AA, Iversen K, Coplan K, Kolb D, Stockert E, Chen YT, Old LJ, Busam K. T311-an antityrosinase monoclonal antibody for the detection of melanocytic lesions in paraffin embedded tissues. Pathol Res Pract 2000; 196(4): Clarkson KS, Sturdgess IC, Molyneux AJ. The usefulness of tyrosinase in the immunohistochemical assessment of melanocytic lesions: a comparison of the novel T311 antibody (anti-tyrosinase) with S-100, HMB45, and A103 (anti-melan-a). J Clin Pathol 2001; 54(3): Hofbauer GF, Kamarashev J, Geertsen R, Boni R, Dummer R. Tyrosinase immunoreactivity in formalinfixed, paraffin-embedded primary and metastatic melanoma: frequency and distribution. J Cutan Pathol 1998; 25(4): ( ) PL_001 str. 4/5

5 16. Slingluff CL Jr, Petroni GR, Yamshchikov GV, Barnd DL, Eastham S, Galavotti H, Patterson JW, Deacon DH, Hibbitts S, Teates D, Neese PY, Grosh WW, Chianese-Bullock KA, Woodson EM, Wiernasz CJ, Merrill P, Gibson J, Ross M, Engelhard VH. Clinical and immunologic results of a randomized phase II trial of vaccination using four melanoma peptides either administered in granulocyte-macrophage colonystimulating factor in adjuvant or pulsed on dendritic cells. J Clin Oncol 2003; 21(21): Zajac P, Oertli D, Marti W, Adamina M, Bolli M, Guller U, Noppen C, Padovan E, Schultz-Thater E, Heberer M, Spagnoli G. Phase I/II clinical trial of a nonreplicative vaccinia virus expressing multiple HLA-A0201-restricted tumor-associated epitopes and costimulatory molecules in metastatic melanoma patients. Hum Gene Ther 2003; 14(16): Coulie PG, Brichard V, Van Pel A, Wölfel T, Schneider J, Traversari C, et al. A new gene coding for a differentiation antigen recognized by autologous cytolytic T lymphocytes on HLA-A2 melanomas. J Exp Med 1994;180: Kawakami Y, Eliyahu S, Delgado CH, Robbins PF, Rivoltini L, Topalian SL, et al. Cloning of the gene coding for a shared human melanoma antigen recognized by autologous T cells infiltrating into tumor. Proc Natl Acad Sci 1994;91: Ilg EC, Schäfer BW, Heizmann CW. Expression pattern of S100 calcium-binding proteins in human tumors. Int J Cancer 1996; 68: Vanstapel M-J, Gatter KC, de Wolf-Peeters C, Mason DY, Desmet VD. New sites of human S-100 immunoreactivity detected with monoclonal antibodies. Am J Clin Pathol 1986; 85: Herrera GA, Turbat-Herrera EA, Lott RL. S-100 protein expression by primary and metastatic adenocarcinomas. Am J Clin Pathol 1988; 89: Coindre J-M, de Mascarel A, Trojani M, de Mascarel I, Pages A. Immunohistochemical study of rhabdomyosarcoma. Unexpected staining with S100 protein and cytokeratin. J Pathol 1988; 155: Wydanie 03/09 ( ) PL_001 str. 5/5