Temat: Łączenie tablicy mieszkaniowej w układzie TN-S

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Temat: Łączenie tablicy mieszkaniowej w układzie TN-S"

Kajetan Łuczak
8 lat temu
Przeglądów:

1 Zajęcia nr Temat: Łączenie tablicy mieszkaniowej w układzie TN-S Sieć TN-S jest siecią z przewodami fazowymi L1, L2 i L3, przewodem neutralnym N i przewodem ochronnym PE oraz uziemionym punktem zerowym. Ze względu na przepisy przeciwporaŝeniowe układ TN-S jest stosowany we wszystkich nowo wykonywanych instalacjach. W starszych instalacjach moŝna jeszcze spotkać system TN-C, w którym mamy do czynienia z przewodem neutralno-ochronnym PEN. Rys. A.1. Sieć w układzie TN-C wlz2 Tablica obwodowa Rys. A.2. Sieć w układzie TN-S Instalacja w budynku Wewnętrzne linie zasilające (wlz) 0A wlz1 0A 20A 20A kwh Instalacje odbiorcze Tablica mieszkaniowa 6A 6A 10A Rozdzielnica główna budynku Sieć ZE 100A I > 4 4 Przyłącze Złącze Rys. A.3. Schemat instalacji wewnątrz budynku mieszkalnego

W starszych instalacjach moŝna jeszcze spotkać system TN-C, w którym mamy do czynienia z przewodem neutralno-ochronnym PEN. Rys. A.1. Sieć w układzie TN-C wlz2

2 Zasilanie elektryczne w mieszkaniach jest przeprowadzone poprzez licznik energii, zamontowany wewnątrz lub na zewnątrz mieszkania. Licznik ten jest połączony z głównym bezpiecznikiem obwodów i zaplombowany przez Zakład Energetyczny (ZE). Bezpiecznik ten i licznik są własnością ZE i nie wolno samowolnie podejmować przy nich prac. W celu ich demontaŝu albo wezwać pracowników ZE albo uzyskać zgodę ZE na samodzielne wykonanie prac. Po wykonaniu naprawy urządzenia te podlegają zaplombowaniu przez pracownika ZE. Tablice mieszkaniowe są konstruowane w zaleŝności od potrzeb mieszkania w oparciu o gotowe typowe konstrukcje. Obecnie odchodzi się od tablic starego typu z bezpiecznikami z wkładkami topikowymi na rzecz tablic z samoczynnymi wyłącznikami nadmiarowoprądowymi (nadprądowymi) mocowanymi do szyny typu omega. Tablica w układzie TN-S jest zasilana (zasilanie 3-fazowe - przewody L1, L2, L3, N, PE) lub 3 (zasilanie1-fazowe przewody L, N, PE) przewodami. Do łączenia instalacji elektrycznej naleŝy stosować przewody o kolorach izolacji odpowiadających normom, tzn.: Dla przewodów fazowych: czarny, brązowy i czerwony (L1, L2, L3) Dla przewodów neutralnych: niebieski (N) Dla przewodów ochronnych: Ŝółto-zielony (PE) JeŜeli zasilanie jest poprowadzone przez wyłącznik róŝnicowo-prądowy - co jest obecnie normą - przez wyłącznik przeprowadzamy przewody fazowe i neutralny, natomiast przewód ochronny omija wyłącznik. Tablice mieszkaniowe zasilają takie grupy odbiorów, jak oświetlenie, kontakty do podłączania sprzętu RTV i AGD, pralki, lodówki, ogrzewanie wody, kuchenki elektryczne czy grzejniki. Ilość i rodzaj grup odbiorów zaleŝy od indywidualnych potrzeba danego gospodarstwa domowego. Tradycyjnie instalację rozdzielano na oświetlenie, gniazda w łazience (osobny obwód ze względu na pralki stanowiące odbiory wysokoprądowe), gniazda w pozostałej części mieszkania. Coraz częściej - ze względu na coraz powszechniejsze urządzenia typu kuchenki elektryczne, mikrofalówki, czajniki elektryczne - wydziela się osobne obwody instalacyjne dla kuchni. Szacując moce pobierane z kaŝdego obwodu oblicza się maksymalny prąd pobierany przez dany obwód. Na podstawie wartości prądu dobiera się grubość przewodów w danym obwodzie. Grubość przewodów musi pozwolić na przepływ prądu o większej wartości niŝ wynika to z mocy zakładanych odbiorników. Przykładowe wartości prądów przedstawiono w tabeli: Tabela 1. OBWÓD PRZEKRÓJ PRZEWODU Cu [mm 2 ] WARTOŚĆ PRĄDU [A] oświetlenie 1, 14 gniazdka 16A, ogrzewanie wody, sprzęt RTV, zmywarka do naczyń 2, 20 pralka 4 20 kuchenka elektryczna 4 lub 6 32 Z kolei kaŝdy obwód musi być zabezpieczony bezpiecznikiem lub wyłącznikiem nadprądowym o znamionowej wartości prądu mniejszej niŝ wartość prądu dopuszczalna dla grubości przewodów zastosowanych w danym obwodzie.

W celu ich demontaŝu albo wezwać pracowników ZE albo uzyskać zgodę ZE na samodzielne wykonanie prac. Po wykonaniu naprawy urządzenia te podlegają zaplombowaniu przez pracownika ZE.

3 Rys. A.4. Tablica mieszkaniowa z gniazdami na bezpieczniki topikowe Rys. A.. Licznik energii elektrycznej Rys. A.6. Tablica mieszkaniowa z miejscem na licznik energii elektrycznej Rys. A.7. Tablica mieszkaniowa z wyłącznikiem róŝnicowo-prądowym i wyłącznikami typu S

4 Rys. A.8. Układ zasilania mieszkania. 1-obwody oświetlenia, 2-gniazda (kontakty), 3-zasilanie pralek, 4-zasilanie kuchenki elektrycznej, -wyłączniki nadprądowe, 6-listwa łączeniowa przewodów ochronnych, 7-zabezpieczenie główne. Rys Schemat instalacji elektrycznej duŝego mieszkania. Pominięto wyłącznik róŝnicowo-prądowy. Poszczególne obwody zbiegają się w tablicy mieszkaniowej. Tam teŝ są umieszczone zabezpieczenia poszczególnych obwodów. Tablica moŝe dodatkowo zawierać bezpiecznik róŝnicowo-prądowy i licznik energii elektrycznej. Tablica mieszkaniowa jest zasilana z przyłącza lub tablic obwodowych za pośrednictwem zabezpieczenia głównego. Wartość prądowa tego zabezpieczenia powinna być większa od największego zabezpieczenia zastosowanego w obwodach zasilanych z tablicy mieszkaniowej. PoniewaŜ jednoczesne włączenie wszystkich odbiorów w mieszkaniu jest mało prawdopodobne, wartość zabezpieczenia głównego moŝe być mniejsza od sumy zabezpieczeń poszczególnych obwodów. I tak np. w bloku mieszkalnym z lat 70-tych XX w. 3 obwody: 10A, 10A i 16A są zabezpieczone zabezpieczeniem głównym 32A. Przewody zasilające tablicę mieszkaniową są dobrane co do grubości na prądy zgodne z prądem zabezpieczenia głównego. Dobierając zabezpieczenia musimy pamiętać, Ŝe kaŝde z nich ma określoną zwłokę w zadziałaniu. Im dalej od odbioru, tym zwłoka moŝe być dłuŝsza. Dlatego zabezpieczenie główne powinno mieć zwłokę większą od zabezpieczeń stosowanych w tablicy mieszkaniowej. (Wyłącznik typu C jako główny, wyłączniki typu B na tablicy).

Schemat instalacji elektrycznej duŝego mieszkania. Pominięto wyłącznik róŝnicowo-prądowy. Poszczególne obwody zbiegają się w tablicy mieszkaniowej.

5 Rys. A.9.Grzebień rozdzielczy Rys. A.10. Szyna łączeniowa Rys. A.11. MontaŜ wyłączników nadprądowych typu S na listwie typu omega Przed przystąpieniem do montaŝu tablicy mieszkaniowej naleŝy odłączyć zasilanie i sprawdzić próbnikiem, czy zostało ono odłączone. Tablicę montujemy w odpowiednim miejscu. Jej rozmiar dobieramy do potrzeb mieszkania. Na szynie typu omega mocujemy wyłącznik róŝnicowo-prądowy i wyłączniki nadprądowe typu S. Na wejścia wyłączników nadprądowych włączamy grzebień pozwalający połączyć wszystkie wejścia równolegle. Do grzebienia podłączamy fazowy przewód zasilający. Przewód ten wcześniej wyprowadzamy z wyjścia licznika energii i prowadzimy przez wyłącznik róŝnicowo-prądowy. Z wyjść poszczególnych zabezpieczeń wyprowadzamy przewody zasilające poszczególne obwody. Na tablicy montujemy szyny łączeniowe przewodu neutralnego i przewodu ochronnego. Do szyny łączeniowej przewodu neutralnego doprowadzamy z licznika energii przewód neutralny. Przechodzi on po drodze przez wyłącznik róŝnicowo-prądowy. Z szyny tej wyprowadzamy przewody neutralne idące do poszczególnych obwodów. Do szyny łączeniowej przewodu ochronnego doprowadzamy przewód ochronny idący z przyłącza lub tablicy obwodowej. Przewód ten omija licznik i wyłącznik róŝnicowo-prądowy. Z szyny tej wyprowadzamy przewody ochronne idące do poszczególnych obwodów. Zamykamy tablicę. Większość tablic zapewnia maskownice pozwalające zakryć niewykorzystane miejsce na tablicy. Opisujemy poszczególne pola tablicy. Załączamy zasilanie i sprawdzamy poprawność wykonanych połączeń. Rys. A.12. Podłączenie ogranicznika przepięć, wyłącznika róŝnicowo-prądowego i wyłączników nadprądowych. Na zdjęciu nie pokazano szyn łączeniowych

Tablicę montujemy w odpowiednim miejscu. Jej rozmiar dobieramy do potrzeb mieszkania. Na szynie typu omega mocujemy wyłącznik róŝnicowo-prądowy i wyłączniki nadprądowe typu S.

6 Materiały dydaktyczne wyłącznie do uŝytku uczniów klas elektrycznych i elektronicznych Śląskich Technicznych Zakładów Naukowych w Katowicach. Niniejsze materiały stanowią ilustrację do wprowadzeń teoretycznych przeprowadzonych na warsztatach szkolnych według podręcznika podanego w literaturze. Zamieszczone ilustracje są chronione prawami autorskimi autorów podręcznika. Literatura: E.Musiał Instalacje i urządzenia elektroenergetyczne WSiP Warszawa 1998 G.Bartodziej, E.KałuŜa Aparaty i urządzenia elektryczne WSiP Warszawa 1997 MontaŜ elektrycznej tablicy rozdzielczej Porady Castoramy 2001

literaturze. Zamieszczone ilustracje są chronione prawami autorskimi autorów podręcznika. Literatura: E.

Podobne dokumenty

Temat: Przyłączanie urządzeń elektrycznych

Zajęcia nr 2 Temat: Przyłączanie urządzeń elektrycznych Urządzenia elektryczne moŝemy podzielić na 1 i 3-fazowe. Sposób ich przyłączenia zaleŝy od wielu czynników, między innymi od liczby faz, gabarytów,