WSPÓŁCZESNE INSTALACJE MIESZKANIOWE

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "WSPÓŁCZESNE INSTALACJE MIESZKANIOWE"

Przybysław Kubiak
8 lat temu
Przeglądów:

1 WSPÓŁCZESNE INSTALACJE MIESZKANIOWE Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

2 Stan techniczny instalacji mieszkaniowych w Polsce Okres technicznej sprawności instalacji elektr. - około 30 lat. Jest on dłuższy, niż okres wprowadzania zmian norm i przepisów związanych z postępem techniki. Nie ma problemu, gdy instalacje można łatwo przystosować do nowych wymagań. Gorzej, gdy różnice dotyczą spraw zasadniczych, a ich usunięcie staje się trudne technicznie i bardzo kosztowne. Taką właśnie sytuację mamy obecnie w Polsce. Instalacje elektryczne wykonane do 1995 r. zgodnie z ówczesnymi przepisami nie odpowiadają współczesnym wymaganiom. KONIECZNOŚĆ MODERNIZACJI INSTALACJI MIESZKANIOWYCH 2

Nie ma problemu, gdy instalacje można łatwo przystosować do nowych wymagań.

3 Przyczyny, dla których instalacje sprzed 1995 r. nie odpowiadają współczesnym wymaganiom: 1. powszechnie stosowano przewody o żyłach aluminiowych (względy oszczędnościowe) i o przekrojach 1.5 mm 2, wyższe straty energii niż w przewodach miedzianych, mniejsza trwałość, mniejsza niezawodność (bezpieczeństwo!), 2. przewody miedziane stosowano rzadko, a ich przekrój nie przekraczał 6 mm 2, zużycie miedzi na 100 m 2 powierzchni mieszkalnej w 1995 r.: Polska - 12,5 kg Europa - 30 kg USA - 53 kg 3. stosowano sieci i instalacje typu TN-C (4-żyłowe w części trójfazowej i 2-żyłowe w części jednofazowej), 3

5 mm 2, wyższe straty energii niż w przewodach miedzianych, mniejsza trwałość, mniejsza niezawodność (bezpieczeństwo!), 2.

4 4. mostkowano przewód neutralny z zaciskiem (kołkiem) ochronnym w gniazdkach wtyczkowych, 5. zbyt mała moc obliczeniowa na mieszkanie (4 kw) i zbyt małe współczynniki jednoczesności niewystarczające przekroje i obciążalności prądowe przewodów do obecnych obciążeń, 6. zbyt mała liczba obwodów odbiorczych w mieszkaniu (zazwyczaj tylko dwa), 7. przestarzała aparatura łączeniowa i zabezpieczająca, 8. niestosowanie wyłączników różnicowo-prądowych jako urządzeń ochrony przeciwporażeniowej. 4

obciążalności prądowe przewodów do obecnych obciążeń, 6.

5 Instalacja elektryczna w przeciętnym mieszkaniu: niezgodnie z normami 5

6 Zagrożenia i ograniczenia związane z istniejącym stanem instalacji mieszkaniowych: upalenie lub ułamanie przewodu ochronno-neutralnego możliwe porażenie prądem przy całkowicie sprawnych urządzeniach elektrycznych, 230 V 230 V 6

przewodu ochronno-neutralnego możliwe porażenie prądem

7 Zagrożenia i ograniczenia związane z istniejącym stanem instalacji mieszkaniowych (kontynuacja): możliwość porażenia wskutek zamiany przewodów L i PEN w gniazdach wtyczkowych podczas napraw, ok.!! 7

możliwość porażenia wskutek zamiany przewodów L i

8 Zagrożenia i ograniczenia związane z istniejącym stanem instalacji mieszkaniowych (kontynuacja): duża awaryjność instalacji (upalenia i ułamania przewodów w zaciskach gniazd, puszek rozgałęźnych, łączników), niebezpieczeństwo pożaru wskutek przeciążeń przewodów, niemożliwość zainstalowania wyłączników różnicowo-prądowych (bo brak wydzielonego przewodu PE), niemożliwość przyłączenia nowych odbiorników energii zwłaszcza o większych mocach znamionowych, duże straty energii w przewodach zasilających (małe przekroje = duże rezystancje = straty energii), konieczność stosowania rozgałęziaczy i przedłużaczy (oprócz uciążliwości - zagrożenie przeciążeniem przewodów). 8

wydzielonego przewodu PE), niemożliwość przyłączenia nowych odbiorników energii zwłaszcza o większych mocach znamionowych, duże straty energii w przewodach

9 Niektóre wymagania dot. nowoczesnych instalacji elektrycznych zapewniających komfort i bezpieczeństwo użytkowania: stosowanie przewodów miedzianych, a nie aluminiowych, o dużej obciążalności prądowej (przewidywanej w perspektywie nawet 30 lat), np. przewody wlz nie mniejsze niż 10 mm 2 stosowanie układu z osobnym przewodem ochronnym PE (czyli układ TN-C-S) duża liczba obwodów odbiorczych (5 7 w dużych mieszkaniach) duża liczba obwodów wydzielonych (kuchenka, pralka, zmywarka, podgrzewacz wody itd.) duża liczba gniazd wtyczkowych (3 5 w pokojach, 7 9 w kuchni) i wypustów oświetleniowych (po 2 3 w każdym pomieszczeniu) wyłączniki różnicowo-prądowe jako zabezpieczenia przeciwporażeniowe 9

prądowej (przewidywanej w perspektywie nawet 30 lat), np.

10 Zasada działania wyłącznika różnicowo-prądowego Parametry wyłączników: prąd znamionowy ciągły I N (od 6 do 125 A) prąd różnicowy I N (10, 30, 100, 300, 500 ma) 10

11 11

12 Niektóre przypadki zagrożeń i zasada działania ochrony przeciwporażeniowej z zastosowaniem wyłączników różnicowo-prądowych 12

13 Instalacja spełniająca współczesne wymagania norm i przepisów: 13

14 Inne zabezpieczenia instalacji elektrycznej wyłącznik nadprądowy (potocznie - bezpiecznik automatyczny) stosowany dawniej bezpiecznik topikowy dawniej obecnie 14

15 Zasada działania wyłącznika automatycznego Wyzwalacz elektromagnetyczny: 1 - rdzeń elektromagnesu 2 - cewka elektromagnesu 3 - sprężyna 4 - zamek wyłącznika 5 - styki główne 15

16 Charakterystyki pasmowe wyłączników instalacyjnych nadprądowych typu B, C i D - Granica zadziałania termicznego: od 1,13 do 1,45 krotności prądu znamionowego wyłącznika. - Obszar zadziałania wyzwalaczy elektromagnetycznych: rysunek. Przeznaczenie: B - do zabezpieczenia obwodów oświetleniowych, gniazd wtykowych, C - do zabezpieczenia przed skutkami zwarć i przeciążeń urządzeń elektroenergetycznych o dużych prądach rozruchowych (silniki, transformatory), D - zabezpieczenie urządzeń o bardzo dużych prądach rozruchowych (silniki o ciężkim rozruchu, transformatory, grupy lamp oświetleniowych). 16

Przeznaczenie: B - do zabezpieczenia obwodów oświetleniowych, gniazd wtykowych, C - do zabezpieczenia przed skutkami zwarć i przeciążeń urządzeń

17 Izolowane przewody elektryczne Budowa: - żyła przewodu umożliwia przepływ prądu przy możliwie jak najmniejszych stratach. Obecnie w instalacjach o przekroju żyły do 6 mm 2 stosuje się wyłącznie miedź. - izolacja żył niedopuszczanie do kontaktu otoczenia z żyłą (tworzywa sztuczne, guma, przędza, lakier) - powłoki ochronne ochrona żyły i izolacji przed uszkodzeniem mechanicznym oraz korozyjnym oddziaływaniem środowiska W systemie sieciowym TN-S instalacja powinna być wykonana z przewodów: w instalacji 1-fazowej : w instalacji 3-fazowej : 3 żyłowych (przewód ochronny, neutralny, fazowy) 5 żyłowych (w tym trzy przewody fazowe). 17

- izolacja żył niedopuszczanie do kontaktu otoczenia z żyłą (tworzywa sztuczne, guma, przędza, lakier) - powłoki ochronne ochrona żyły i izolacji przed

18 W celu wyróżnienia poszczególnych żył w przewodach wielożyłowych stosuje się różne barwy izolacji. Ściśle określone kolory zostały przypisane tylko następującym żyłom: PE - przewód ochronny, kolor żółtozielony N - przewód neutralny, kolor niebieski (jasnoniebieski), podłącza się go zwykle do prawego styku gniazdka elektrycznego L1, L2, L3 - przewody fazowe, dowolne różne kolory, z wyjątkiem wyżej wymienionych. Przekroje przewodów, jakie należy stosować, uzależnione są od różnych czynników: rodzaju zasilanego obwodu (mocy odbiorników), sposobu prowadzenia instalacji (w tynku, na tynku, w rurkach, w korytkach, w listwach instalacyjnych), długości instalacji, rodzaju pomieszczenia, w którym instalacja jest układana (wilgoć, temperatura, zagrożenie wystąpienia pożaru czy wybuchu). 18

prawego styku gniazdka elektrycznego L1, L2, L3 - przewody fazowe, dowolne różne kolory, z wyjątkiem wyżej wymienionych.

19 Mieszkaniowe przewody instalacyjne 19

20 Oznaczenie przewodu - składa się z liter i cyfr. Litera określa: przeznaczenie przewodu materiał żyły i sposób jej wykonania (drut, linka) materiał izolacji żyły rodzaj i materiał powłoki Cyfra: pierwsza cyfra = dopuszczalne napięcie pracy przewodu druga cyfra = liczba i przekrój żył znormalizowane przekroje w mm 2 :

materiał izolacji żyły rodzaj i materiał powłoki Cyfra: pierwsza cyfra = dopuszczalne

21 Niektóre oznaczenia przewodów A - żyła aluminiowa D - drut Duże litery F - linka stalowa, uzbrojenie stalowe G - izolacja gumowa K - kabel elektroenergetyczny L - linka M - przewód mieszkaniowy W - przewód warsztatowy Y - polwinit YKY - kabel z miedzianymi żyłami, z izolacją i powłoką polwinitową X - polietylen Małe litery a - oplot odporny na wpływy atmosferyczne i chemiczne c - izolacja ciepłoodporna d - przewód odporny na wpływy atmosf. g - przewód giętki o - przewód okrągły p - przewód płaski t - przewód wtynkowy w - przewód na wysokie napięcie Np. DY-250 3x1,5 LYgd 1x6 ALY-750 3x16 21

Podobne dokumenty

Temat: Dobór przekroju przewodów ze względu na wytrzymałość mechaniczną, obciążalność prądową i dopuszczalny spadek napięcia.

Temat: Dobór przekroju przewodów ze względu na wytrzymałość mechaniczną, obciążalność prądową i dopuszczalny spadek napięcia. Dobór przekroju przewodów ze względu na obciążalność prądową długotrwałą wykonuje