Nowe prawo wodne oraz jego wpływ na gospodarkę wodami opadowymi i roztopowymi Mariusz Gajda Podsekretarz Stanu Ministerstwo Środowiska

Transkrypt

1 Nowe prawo wodne oraz jego wpływ na gospodarkę wodami opadowymi i roztopowymi Mariusz Gajda Podsekretarz Stanu Ministerstwo Środowiska Gdańsk, 27 marca 2017 r.

2 Wody opadowe charakterystyka problemu Ustalenie ilości wód opadowych jest skomplikowane z uwagi na zmienność wielu czynników (natężenie deszczu, czas trwania opadu, prawdopodobieństwo pojawienia się deszczu o określonym natężeniu, charakterystyka zlewni, czas dopływu, itd.) Coraz częściej występującym zjawiskiem w Polsce jest tzw. powódź miejska (sposób zagospodarowania zlewni ma decydujący wpływ na obieg wody w jej obrębie, a co za tym idzie ograniczenie zjawisk, które mogą powodować szkody majątkowe i zdrowotne) Wprowadzenie instrumentu opłatowego ma umożliwić wykorzystanie środków UE (POIiŚ , działanie Systemy gospodarowania wodami opadowymi na terenach miejskich ok. 500 mln zł) 2

3 Wody opadowe a powódź miejska Powódź miejska jest przede wszystkim związana ze spływem powierzchniowym wód opadowych lub roztopowych z powierzchni szczelnych o małym współczynniku retencji. Występowanie powodzi miejskiej wynika także z niewłaściwych praktyk inwestycyjnych na terenach dużych miast, w tym na zaniechaniu wprowadzania rozwiązań mających na celu ograniczenie odpływu wód opadowych lub roztopowych ze szczelnych powierzchni. Proces jest pogłębiany poprzez ekspansję tzw. suburbanizacji. W związku z silnymi presjami inwestycyjnymi (poszukiwaniem terenów podmiejskich) ekspansja na nowe tereny, aktualnie niewłączone w obszar miasta powoduje terenochłonność. 3

4 Gdańsk problem wód opadowych Powódź w Gdańsku z 9 lipca 2001 r. Miasto to jest położone na skraju moreny czołowej. Zabudowa moreny bez uwzględnienia retencji, co spowodowało nagły spływ wód opadowych. Nagłe wystąpienie powodzi miejskiej na terenie Gdańska spowodowało straty sięgające ponad 200 mln zł. Powódź dotknęła bezpośrednio 300 rodzin, kartę powodzianina otrzymało 5 tys. osób Pomimo znaczących inwestycji infrastrukturalnych (pięciokrotne zwiększenie pojemności zbiorników retencyjnych) powódź błyskawiczna wystąpiła w Gdańsku ponownie w lipcu 2016 r. Pytanie: Czy zwiększenie pojemności zbiorników było proporcjonalne do zabudowy terenów zurbanizowanych 4

5 Wody opadowe Źródło: RZGW Gdańsk 5

6 Założenia nowego systemu opłat Cele systemowe opłat: Wprowadzenie (w pełni) zasady: użytkownik płaci, zgodnie z RDW; Osiągnięcie poziomu finansowania zapewniającego zrównoważone gospodarowanie zasobami wodnymi; Określenie sztywnych przedziałów opłat dla konkretnych odbiorców (rozróżnienie pomiędzy sektorem komunalnym oraz wodą użytkowaną dla celów prowadzenia działalności gospodarczej); Rozróżnienie pomiędzy użytkowaniem wód powierzchniowych i podziemnych; Określenie wysokości opłat, zapewniających racjonalne użytkowanie wód; Wprowadzenie opłaty od wody faktycznie użytkowanej (opomiarowanie zużycia wody). 6

7 Opłaty za usługi wodne Opłaty za usługi wodne uiszcza się za: odprowadzanie wód opadowych lub roztopowych ujętych w otwarte lub zamknięte systemy kanalizacji deszczowej albo systemy kanalizacji zbiorczej w granicach miast, odprowadzanie wód pochodzących z odwodnienia gruntów w granicach miast, zmniejszenie naturalnej retencji terenowej na nieruchomości o powierzchni powyżej 3500 m 2, gdy wskutek robót lub obiektów budowlanych trwale związanych z gruntem nastąpi zmniejszenie powierzchni biologicznie o więcej niż 70% powierzchni nieruchomości (dot. obszarów nieujętych w systemy kanalizacji, nie dot. jezdni dróg publicznych oraz dróg kolejowych, z których wody są odprowadzane przy pomocy urządzeń wodnych umożliwiających retencję lub infiltrację). 7

8 Opłaty za usługi wodne Opłatę za usługi wodne za: odprowadzanie do wód - wód opadowych lub roztopowych ujętych w otwarte lub zamknięte systemy kanalizacji deszczowej służące do odprowadzania opadów atmosferycznych albo systemy kanalizacji zbiorczej w granicach administracyjnych miast składa się z opłaty stałej oraz opłaty zmiennej zależnej od istnienia urządzeń do retencjonowania wody z terenów uszczelnionych. Wysokość opłaty: ustalają Wody Polskie oraz przekazują podmiotom obowiązanym do ponoszenia opłaty w formie informacji rocznej, zawierającej także sposób obliczenia tej opłaty. 8

9 Opłaty za usługi wodne Wysokość opłaty stałej za wody opadowe lub roztopowe i za odwodnienia gruntów w granicach miast ustala się jako: jednostkowa stawka [zł] X czas [w dniach] X maksymalna ilość wody odprowadzanej zapisana w pozwoleniu [m3] Wysokość opłaty zmiennej za wody opadowe lub roztopowe i za odwodnienia gruntów w granicach miast ustala się jako: jednostkowa stawka [zł] X ilość wód odprowadzonych [m3] X czas [w latach] 9

10 Opłaty za usługi wodne Górne jednostkowe stawki za odprowadzanie wód opadowych i roztopowych: w formie opłaty stałej - 5 zł na dobę za 1 m 3 /s, w formie opłaty zmiennej: 1,50 zł za 1 m 3 na 1 rok (bez urządzeń do retencjonowania wody z terenów uszczelnionych), 1,25 zł za 1 m 3 na 1 rok (gdy urządzenia do retencjonowania wody o pojemności do 10% odpływu rocznego), 1,00 zł za 1 m 3 na 1 rok (gdy urządzenia do retencjonowania wody o pojemności powyżej 10% odpływu rocznego), 0,75 zł za 1 m 3 na 1 rok (gdy urządzenia do retencjonowania wody o pojemności powyżej 20% odpływu rocznego), 0,15 zł za 1 m 3 na 1 rok (gdy urządzenia do retencjonowania wody o pojemności powyżej 30% odpływu rocznego). 10

11 Regulacje prawne Prawo wodne Ustawa - Prawo wodne 2001 Nowelizacja ustawy - Prawo wodne 2005 Nowelizacja ustawy - Prawo wodne 2011 Nowelizacja ustawy - Prawo wodne 2014 Nowa ustawa - Prawo wodne 2015 Nowelizacja ustawy - Prawo wodne 2017* * Planowany termin wejścia w życie 1 lipca 2017 r.

12 Reforma gospodarki wodnej - GŁÓWNE CELE zapewnienie służebnej roli gospodarki wodnej wobec społeczeństwa i gospodarki; racjonalne wykorzystywanie zasobów wodnych zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju czyli umożliwienie szybkiego wzrostu gospodarczego przy zachowaniu wartości zasobowych i przyrodniczych; osiągnięcie pełnej zgodności z dyrektywami UE, a w szczególności z Ramową Dyrektywą Wodną, co jest m.in. warunkiem ex-ante wykorzystania środków europejskich; systematyczna poprawa bezpieczeństwa związanego z wodą (powódź, susza, zasoby i jakość wód); sprawne i racjonalne zarządzanie gospodarką wodną; systematyczne finansowanie gospodarki wodnej, zgodnie z zasadą zwrotu kosztu usług wodnych. 12

13 - SPOSOBY OSIĄGNIĘCIA CELÓW wprowadzenie zasady zwrotu kosztu usług wodnych z redystrybucją środków w skali kraju, wprowadzenie instrumentów finansowych stymulujących racjonalne, zgodne z zasadą zrównoważonego rozwoju, zachowanie się wszystkich użytkowników zasobów wodnych, wprowadzenie jednolitej struktury zarządzania gospodarką wodną w układzie zlewniowym, obejmujące wszystkie dziedziny związane z gospodarką wodną, uproszczenie systemu wydawania decyzji administracyjnych w gospodarce wodnej, wprowadzenie jednoznacznej odpowiedzialności za wszystkie sprawy związane z gospodarką wodną; 13

14 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ ul. Wawelska 52/ Warszawa