Podstawy immunologii. Odporność. Odporność nabyta. nieswoista. swoista

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Podstawy immunologii. Odporność. Odporność nabyta. nieswoista. swoista"

Transkrypt

1 Podstawy immunologii dr n. med. Jolanta Meller Odporność nieswoista mechanizmy obronne skóry i błon śluzowych substancje biologicznie czynne: interferon, lizozym, dopełniacz leukocyty (fagocyty) swoista wrodzona nabyta Odporność nabyta Typ odporności nabytej zależy od rodzaju antygenu i limfocytów reagujących na ten antygen Odczyn wczesny (humoralny) tworzenie przeciwciał IgA, IgD, IgE, IgM przez komórki plazmatyczne powstałe z limfocytów B uczulone przez antygen limfocyty B zachowują pamięć immunologiczną bierze udział dopełniacz zespół białek osocza, który po uczynnieniu przez kompleks antygen przeciwciało, ułatwia przebieg reakcji immunologicznej powstaje najczęściej w trakcie zakażeń bakteryjnych

2 Odporność nabyta Odczyn późny- odporność komórkowa Antygen uczula limfocyty T a po ponownym z nim kontakcie powoduje syntezę i wyzwalanie przez limfocyty T mediatorów ( limfokin) Choroby immunologiczne Rozpoznanie choroby immunologicznej opiera się na stwierdzeniu obecności w tkankach i płynach ustrojowych produktów reakcji immunologicznej (przeciwciał, kompleksów antygen-przeciwciało) Szczególną formą patologii o podłożu immunologicznym są tzw. choroby z autoagresji, w których antygenem jest własne białko ustrojowe, zmienione pod wpływem czynników genetycznych lub zewnątrzpochodnych Do chorób immunologicznych należą m.in. choroby tkanki łącznej (kolagenozy), choroba reumatyczna, kłębkowe zapalenie nerek, niektóre postacie zapalenia tarczycy, jelta grubego, niedokrwistości i skazy małopłytkowej Zdolność do odpowiedzi immunologicznej jest różna w różnych okresach życia zależy od genetycznej predyspozycji do wytwarzania przeciwciał i mediatorów reakcji immunologicznej często zmniejszenie odporności ma charakter nabyty i zależy od niedożywienia białkowego, wyczerpania układu immunologicznego przez częste choroby lub stosowane leki Noworodek - przeciwciała IgG przechodzące od matki przez łożysko -zdolność do syntezy IgM w przypadku infekcji

3 niemowlę Zdolność do odpowiedzi immunologicznej matczyne IgG znikają stopniowo osiągając wartości najmniejsze w 2-3 m. życia syntetyzowanie własnych przeciwciał IgG zaczyna się już w 1 miesiącu życia lecz wartości jak u dorosłych stwierdzane są dopiero około 1 roku życia dziecko starsze do 7 roku życia wzrasta stężenie wszystkich klas immunoglobulin do wartości obserwowanych u dorosłych kontakt z coraz większą liczbą różnych antygenów środowiskowych powoduje, że dziecko dojrzewa pod względem immunologicznym Alergia zmieniona odczynowość organizmu cechująca się nadwrażliwością na określony antygen antygeny wyzwalające reakcje alergiczne noszą nazwę alergenów najbardziej pospolitymi alergenami są odchody roztoczy kurzu domowego pyłki traw i drzew zarodniki pleśni składniki sierści zwierząt domowych produkty mleczne, jaja, ryby, orzeszki ziemne leki jady os i pszczół Rodzaje reakcji alergicznych 1. Reakcja anafilaktyczna ( wczesna) w organizmie uczulonym przebiega w ciągu kilku minut / sekund polega na związaniu się krążących przeciwciał IgE z powierzchnią komórki (odpowiedź humoralna) Przykładem reakcji o odczynie wczesnym jest wstrząs anafilaktyczny oraz choroby atopowe

4 Rodzaje reakcji alergicznych cd. 2. Reakcja cytotoksyczna powoduje uszkodzenie komórek wskutek działania na ich powierzchni kompleksu antygen-przeciwciałodopełniacz, np. hemoliza krwinek czerwonych na tle immunologicznym Rodzaje reakcji alergicznych cd. 3. Reakcja kompleksów immunologicznych krążące we krwi kompleksy uszkadzają śródbłonki naczyń Przykładem jest choroba posurowicza i alergia np. na penicylinę Rodzaje reakcji alergicznych cd. 4. Reakcja typu późnego zależy od odpowiedzi komórkowej czynnikiem uszkadzającym są mediatory odpowiedzi komórkowej limfokiny Przykładem klinicznym są skórne odczyny alergiczne

5 Przyczyny alergii Podłoże genetyczne (gen kontrolujący wytwarzanie IgE) Aby doszło do ujawnienia się alergii, predysponowana dziedzicznie do niej osoba, musi bardzo wcześnie w wieku niemowlęcym zetknąć się z substancją uczulającą. duży (rosnący) udział czynników środowiskowych, gł. zanieczyszczenie atmosfery, zanieczyszczenia domowe, aerozole, kosmetyki, papierosy Atopia osobnicza i często dziedziczna skłonność do reakcji typu anafilaktycznego u osób z atopią dochodzi do objawów nadwrażliwości (atopowych) przy narażeniu na czynniki obojętne dla osób zdrowych pod wpływem styczności z alergenem wytwarzane są duże ilości swoistych przeciwciał IgE (reaginy), które wiążąc się z komórkami narządów i leukocytami wyzwalają uwalnianie histaminy do schorzeń atopowych należą niektóre postaci astmy, atopowe zapalenie skóry oraz alergiczny nieżyt nosa Choroby atopowe Reakcje atopowe mogą doprowadzić do zaburzeń czynności całego organizmu, np. wstrząs anafilaktyczny, lecz w ogromniej większości dotyczą jednego układu lub narządu nosa alergiczny nieżyt nosa oskrzeli astma oskrzelowa atopowa skóry atopowe zapalenie skóry oczu alergiczne zapalenie spojówek przewodu pokarmowego alergia pokarmowa

6 Objawy alergii Zależą od wieku dziecka marsz alergiczny w wieku niemowlęcym przeważają alergie pokarmowe i zapalenia skóry w wieku dziecięcym astma u nastolatków katar sienny u dorosłych pokrzywka, uczulenie na jady, wyprysk alergiczny Atopowe zapalenie skóry pojawia się w 2-3 miesiącu życia przyczyną są zwykle alergeny pokarmowe zmiany pojawiają się najczęściej na policzkach, skóra zaczerwieniona, napięta, łuszczy się; następnie na kończynach uporczywy świąd skóry doprowadza często do zakażenia bakteryjnego i zliszajcowacenia Alergia pokarmowa Zespól objawów klinicznych powstałych w następstwie spożycia pokarmów lub związków do nich dodanych, będących wynikiem nieprawidłowej odpowiedzi immunologicznej ustroju Nietolernacja pokarmowa niefizjologiczna odpowiedź organizmu pozostająca w zawiązku przyczynowym ze spożytym pokarmem. Wyzwolone reakcje kliniczne oparte są na nieimmunologicznych mechanizmach patogenetyznych, np. nietolerancja laktozy powstała w wyniku niedoboru enzymu laktazy

7 Alergia na białko mleka krowiego przyczyną są antygeny białkowe, głównie laktoglobulina i kazeina występuje u niemowląt, znika zazwyczaj samoistnie po 2 roku życia objawy: biegunka, wymioty, objawy skórne, krwawienia z przewodu pokarmowego rozpoznanie: wywiad, badanie przedmiotowe, próba eliminacji prowokacji II etap postępowania to: testy skórne, testy z krwi, dieta eliminacyjna leczenie: dieta eliminacyjna Alergiczny nieżyt nosa występuje u dzieci po 4-5 roku życia, w miarę dojrzewania częstość występowania wzrasta objawy: świąd, kichanie, wodnista wydzielina, uczucie zatkania nosa alergiczny sezonowy nieżyt nosa (katar sienny) wywołany jest zazwyczaj uczuleniem na pyłki roślin i zarodniki pleśni całoroczny nieżyt nosa spowodowany jest przez roztocza kurzu domowego, pierze, sierść, pleśnie Astma oskrzelowa Astma w wieku rozwojowym występuje w kilku formach klinicznego przebiegu napad duszności typu wydechowego, utrzymujący się od kilku min. do kilku godzin astma przewlekła napady duszności o różnym stopniu nasilenia obturacji oskrzeli utrzymujący się co najmniej przez 3 miesiące stan astmatyczny ciężki, przedłużający się napad duszności astmatycznej, nie reagujący na standardowe leczenie

8 Rozpoznanie astmy oskrzelowej wywiad badanie fizykalne badanie rtg klatki piersiowej alergiczne testy skórne oznaczanie przeciwciał IgE Postępowanie w napadzie astmy oskrzelowej Do czynników wyzwalających zalicza się: wysiłek fizyczny, zimne powietrze i silny stres emocjonalny Występowanie objawów klinicznych jest ściśle związane ze stężeniem alergenu Leczenie: krótko działające leki rozszerzające oskrzela np. Salbutamol 1-2 wdechy/dawkę lub Berodual 1-2 wdechy/dawkę, u starszych dzieci Berotec 1 dawka

pteronyssinus i Dermatophagoides farinae (dodatnie testy płatkowe stwierdzono odpowiednio u 59,8% i 57,8% pacjentów) oraz żółtko (52,2%) i białko

pteronyssinus i Dermatophagoides farinae (dodatnie testy płatkowe stwierdzono odpowiednio u 59,8% i 57,8% pacjentów) oraz żółtko (52,2%) i białko 8. Streszczenie Choroby alergiczne są na początku XXI wieku są globalnym problemem zdrowotnym. Atopowe zapalenie skóry (AZS) występuje u 20% dzieci i u ok. 1-3% dorosłych, alergiczny nieżyt nosa dotyczy

Bardziej szczegółowo

3 MAJA MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ ASTMY I ALERGII

3 MAJA MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ ASTMY I ALERGII 3 MAJA MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ ASTMY I ALERGII Astma jest przewlekłą chorobą zapalną dróg oddechowych, charakteryzującą się nawracającymi atakami duszności, kaszlu i świszczącego oddechu, których częstotliwość

Bardziej szczegółowo

Astma oskrzelowa. Zapalenie powoduje nadreaktywność oskrzeli ( cecha nabyta ) na różne bodźce.

Astma oskrzelowa. Zapalenie powoduje nadreaktywność oskrzeli ( cecha nabyta ) na różne bodźce. Astma oskrzelowa Astma jest przewlekłym procesem zapalnym dróg oddechowych, w którym biorą udział liczne komórki, a przede wszystkim : mastocyty ( komórki tuczne ), eozynofile i limfocyty T. U osób podatnych

Bardziej szczegółowo

NIETOLERANCJA A ALERGIA POKARMOWA

NIETOLERANCJA A ALERGIA POKARMOWA NIETOLERANCJA A ALERGIA POKARMOWA Nietolerancja i alergia pokarmowa to dwie mylone ze sobą reakcje organizmu na pokarmy, które dla zdrowych osób są nieszkodliwe. Nietolerancja pokarmowa w objawach przypomina

Bardziej szczegółowo

Rodzaje autoprzeciwciał, sposoby ich wykrywania, znaczenie w ustaleniu diagnozy i monitorowaniu. Objawy związane z mechanizmami uszkodzenia.

Rodzaje autoprzeciwciał, sposoby ich wykrywania, znaczenie w ustaleniu diagnozy i monitorowaniu. Objawy związane z mechanizmami uszkodzenia. Zakres zagadnień do poszczególnych tematów zajęć I Choroby układowe tkanki łącznej 1. Toczeń rumieniowaty układowy 2. Reumatoidalne zapalenie stawów 3. Twardzina układowa 4. Zapalenie wielomięśniowe/zapalenie

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Agencja Oceny Technologii Medycznych Rekomendacja nr 21/2012 Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych z dnia 11 czerwca 2011 r. w sprawie objęcia refundacją środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego Nutramigen 1 LGG, preparat

Bardziej szczegółowo

Jak żyć i pracować z chorobą alergiczną układu oddechowego? Jakie są najczęstsze przyczyny i objawy alergii?

Jak żyć i pracować z chorobą alergiczną układu oddechowego? Jakie są najczęstsze przyczyny i objawy alergii? Jak żyć i pracować z chorobą alergiczną układu oddechowego? Czy alergia układu oddechowego to często spotykany problem? Choroby alergiczne występują obecnie z bardzo dużą częstością. Szacuje się, że na

Bardziej szczegółowo

1. Układ odpornościowy. Odporność humoralna

1. Układ odpornościowy. Odporność humoralna Zakres zagadnień do poszczególnych tematów zajęć Seminaria 1. Układ odpornościowy. Odporność humoralna Ludzki układ odpornościowy Składowe i mechanizmy odporności wrodzonej Składowe i mechanizmy odpowiedzi

Bardziej szczegółowo

Nowe kierunki w diagnostyce alergii

Nowe kierunki w diagnostyce alergii Nowe kierunki w diagnostyce alergii Alergie IgG zależne i molekularna diagnostyka komponentowa mgr Paweł Krzemień 4 typy nadwrażliwość Coombs oraz Gell (1963) Typ I Typ II Typ III Typ IV Tekst Reakcja

Bardziej szczegółowo

Epidemiologia i diagnostyka chorób alergicznych

Epidemiologia i diagnostyka chorób alergicznych Epidemiologia i diagnostyka chorób alergicznych Plan prezentacji 1. Wstęp definicje ważnych pojęć 2. Epidemiologia i najczęstsze objawy 3. Diagnostyka alergologiczna Rodzaje metod diagnostycznych Wady

Bardziej szczegółowo

Alergia jest nadmierną reakcją układu immunologicznego organizmu na tzw. alergeny, czyli substancje, które w warunkach prawidłowych są nieszkodliwe.

Alergia jest nadmierną reakcją układu immunologicznego organizmu na tzw. alergeny, czyli substancje, które w warunkach prawidłowych są nieszkodliwe. Alergie Alergia jest nadmierną reakcją układu immunologicznego organizmu na tzw. alergeny, czyli substancje, które w warunkach prawidłowych są nieszkodliwe. Prawie wszystko może wywołać alergie: kurz domowy,

Bardziej szczegółowo

Jesteśmy tym czym oddychamy?

Jesteśmy tym czym oddychamy? Jesteśmy tym czym oddychamy? Jak działają płuca Najczęstsze choroby płuc Dr med. Piotr Dąbrowiecki Wojskowy Instytut Medyczny Polska Federacja Stowarzyszeń Chorych na Astmę Alergię i POCHP ANATOMIA UKŁADU

Bardziej szczegółowo

Co piąte dziecko w Polsce ma AZS. Atopowe Zapalenie Skóry to przewlekła choroba skóry o podłożu alergicznym.

Co piąte dziecko w Polsce ma AZS. Atopowe Zapalenie Skóry to przewlekła choroba skóry o podłożu alergicznym. Co piąte dziecko w Polsce ma AZS. Atopowe Zapalenie Skóry to przewlekła choroba skóry o podłożu alergicznym. Jest objawem atopii, czyli wyrazem patologicznej reakcji immunologicznej. Pojawia się najczęściej

Bardziej szczegółowo

ISBN 978-83-7277-438-5

ISBN 978-83-7277-438-5 Copyright by Wydawnictwo ASTRUM Sp. z o.o. Wrocław 2004 Wszelkie prawa zastrzeżone Redakcja Zespół Wydawnictwa Korekta Stanisława Trela Redakcja techniczna Elżbieta Bursztynowicz Projekt okładki Andrzej

Bardziej szczegółowo

Pewnego razu w gabinecie. Dr hab. med. Andrea Horvath Klinika Pediatrii, WUM

Pewnego razu w gabinecie. Dr hab. med. Andrea Horvath Klinika Pediatrii, WUM Pewnego razu w gabinecie. Dr hab. med. Andrea Horvath Klinika Pediatrii, WUM Pewnego razu w gabinecie Niemowlę 10.miesięczne CII PII SN; masa ur. 3600 Wywiad rodzinny bez obciążeń Pewnego razu w gabinecie

Bardziej szczegółowo

Wiem wszystko o astmie oskrzelowej Opracował: mgr Tomasz Wasela Podstawową rolą szkoły jest edukacja, w niej mieści się zarówno nauczanie, jak i wychowanie dzieci i młodzieży. Na nauczycielach wychowania

Bardziej szczegółowo

Czym jest alergia? VADEMECUM ALERGIKA

Czym jest alergia? VADEMECUM ALERGIKA Czym jest alergia?...uczulenie to nic innego jak dziwna lub omyłkowa odpowiedź układu odpornościowego. Tak, jakby organizm źle rozpoznał bodziec i zareagował na nieszkodliwą substancję w sposób wręcz...

Bardziej szczegółowo

Dlaczego płuca chorują?

Dlaczego płuca chorują? Dlaczego płuca chorują? Dr med. Piotr Dąbrowiecki Wojskowy Instytut Medyczny Polska Federacja Stowarzyszeń Chorych na Astmę Alergię i POCHP Budowa płuc Płuca to parzysty narząd o budowie pęcherzykowatej

Bardziej szczegółowo

Przegląd pojęć. Podział reakcji z nietolerancji:

Przegląd pojęć. Podział reakcji z nietolerancji: Halina Kańtoch Plan wykładu I. Przegląd pojęć II. Najczęstsze choroby u podłoża, których leży mechanizm z nadwrażliwości III. Epidemiologia schorzeń alergologicznych u dzieci i młodzieży IV. Przyczyny

Bardziej szczegółowo

Gluten. Jeść, albo nie jeść. Oto jest pytanie! Choroby związane z glutenem. dr Maciej Starachowski www.swiatzdrowia.pl

Gluten. Jeść, albo nie jeść. Oto jest pytanie! Choroby związane z glutenem. dr Maciej Starachowski www.swiatzdrowia.pl Gluten Jeść, albo nie jeść. Oto jest pytanie! Choroby związane z glutenem dr Maciej Starachowski www.swiatzdrowia.pl Spis treści 1. Wstęp 2. Podział chorób związanych z glutenem 3. Jaka jest różnica pomiędzy

Bardziej szczegółowo

Okresy rozwojowe. Najczęściej występujące objawy chorób u dzieci. płód i noworodek okres niemowlęcy małe dziecko okres dojrzewania

Okresy rozwojowe. Najczęściej występujące objawy chorób u dzieci. płód i noworodek okres niemowlęcy małe dziecko okres dojrzewania Ogólne zasady postępowania z chorym dzieckiem. Interpretacja podstawowych badań dodatkowych. Najczęściej występujące schorzenia w poszczególnych okresach rozwojowych. dr n. med. Jolanta Meller Okresy rozwojowe

Bardziej szczegółowo

Dr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II

Dr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II Dr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II Przewodnicząca Komisji Ekologii i Ochrony Powietrza Rady Miasta Krakowa Schorzenia dolnych dróg oddechowych

Bardziej szczegółowo

ALERGIE, NIETOLERANCJE POKARMOWE W ŻYWIENIU ZBIOROWYM

ALERGIE, NIETOLERANCJE POKARMOWE W ŻYWIENIU ZBIOROWYM Bożena Kropka- dietetyk, promotor zdrowia Autor poradnika Pokonaj Alergię www.wydawnictworodzina.pl ALERGIE, NIETOLERANCJE POKARMOWE W ŻYWIENIU ZBIOROWYM Alergia-zdezorientowany układ odpornościowy. Choroby

Bardziej szczegółowo

Sylabus z modułu. [27A] Alergologia. Poznanie znaczenia znajomości zagadnień związanych z chorobami alergicznymi w pracy kosmetologa.

Sylabus z modułu. [27A] Alergologia. Poznanie znaczenia znajomości zagadnień związanych z chorobami alergicznymi w pracy kosmetologa. 1. Ogólne informacje o module Sylabus z modułu [27A] Alergologia Nazwa modułu ALERGOLOGIA Kod modułu Nazwa jednostki prowadzącej moduł Nazwa kierunku studiów Forma studiów Profil kształcenia Semestr Status

Bardziej szczegółowo

Alergiczne choroby oczu

Alergiczne choroby oczu Alergiczne choroby oczu Podział alergicznych chorób oczu wg obrazu klinicznego Do alergicznych chorób oczu zaliczamy obecnie następujące jednostki chorobowe (podział zaproponowany przez polskich autorów)*:

Bardziej szczegółowo

Wyklady IIIL 2016/ :00-16:30 środa Wprowadzenie do immunologii Prof. dr hab. med. ML Kowalski

Wyklady IIIL 2016/ :00-16:30 środa Wprowadzenie do immunologii Prof. dr hab. med. ML Kowalski III rok Wydział Lekarski Immunologia ogólna z podstawami immunologii klinicznej i alergologii rok akademicki 2016/17 PROGRAM WYKŁADÓW Nr data godzina dzień tygodnia Wyklady IIIL 2016/2017 tytuł Wykladowca

Bardziej szczegółowo

KOMPLEKSOWA AMBULATORYJNA OPIEKA SPECJALISTYCZNA NAD PACJENTEM Z ALERGIĄ LECZONYM IMMUNOTERAPIĄ

KOMPLEKSOWA AMBULATORYJNA OPIEKA SPECJALISTYCZNA NAD PACJENTEM Z ALERGIĄ LECZONYM IMMUNOTERAPIĄ KOMPLEKSOWA AMBULATORYJNA OPIEKA SPECJALISTYCZNA NAD PACJENTEM Z ALERGIĄ LECZONYM IMMUNOTERAPIĄ Charakterystyka problemu zdrowotnego Alergia uznawana jest za chorobę cywilizacyjną XX wieku. W wielu obserwacjach

Bardziej szczegółowo

Kod przedmiotu/modułu MK_39 Punkty ETCS: 6. Jednostka: Zakład Immunologii Katedry Immunologii Klinicznej, ul. Rokietnicka 5d, 60-806 Poznań

Kod przedmiotu/modułu MK_39 Punkty ETCS: 6. Jednostka: Zakład Immunologii Katedry Immunologii Klinicznej, ul. Rokietnicka 5d, 60-806 Poznań Kod przedmiotu/modułu MK_39 Punkty ETCS: 6 Nazwa przedmiotu: Immunopatologia Jednostka: Zakład Immunologii Katedry Immunologii Klinicznej, ul. Rokietnicka 5d, 60-806 Poznań Osoba odpowiedzialna za przedmiot:

Bardziej szczegółowo

Częstotliwość występowania tej choroby to 1: żywych urodzeń w Polsce ok. 5-6 przypadków rocznie.

Częstotliwość występowania tej choroby to 1: żywych urodzeń w Polsce ok. 5-6 przypadków rocznie. GALAKTOZEMIA Częstotliwość występowania tej choroby to 1:60 000 żywych urodzeń w Polsce ok. 5-6 przypadków rocznie. galaktoza - cukier prosty (razem z glukozą i fruktozą wchłaniany w przewodzie pokarmowym),

Bardziej szczegółowo

ZESPÓŁ SUCHEGO OKA. Zadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata

ZESPÓŁ SUCHEGO OKA. Zadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata ZESPÓŁ SUCHEGO OKA Zespól suchego oka (ZSO) jest nieprawidłowością filmu łzowego wynikającą z niedoboru łez lub nadmiernego parowania, powodującą uszkodzenie powierzchni między- powiekowej oka, skutkującą

Bardziej szczegółowo

Rada Przejrzystości. Agencja Oceny Technologii Medycznych

Rada Przejrzystości. Agencja Oceny Technologii Medycznych Agencja Oceny Technologii Medycznych Rada Przejrzystości Stanowisko Rady Przejrzystości nr 29/2012 z dnia 11 czerwca 2012 r. w sprawie zasadności finansowania środka spożywczego specjalnego przeznaczenia

Bardziej szczegółowo

Czy to nawracające zakażenia układu oddechowego, czy może nierozpoznana astma oskrzelowa? Zbigniew Doniec

Czy to nawracające zakażenia układu oddechowego, czy może nierozpoznana astma oskrzelowa? Zbigniew Doniec Czy to nawracające zakażenia układu oddechowego, czy może nierozpoznana astma oskrzelowa? Zbigniew Doniec Klinika Pneumonologii, Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc OT w Rabce-Zdroju Epidemiologia Zakażenia

Bardziej szczegółowo

Odporność, stres, alergia

Odporność, stres, alergia Odporność, stres, alergia Odporność komórkowa Układ mikrofagocytarny Układ makrofagocytarny 1 Układ mikrofagocytarny Granulocyty obojętnochłonne Granulocyty kwasochłonne Granulocyty zasadochłonne Układ

Bardziej szczegółowo

Atopia, alergia, atopowe zapalanie skóry czy to to samo?

Atopia, alergia, atopowe zapalanie skóry czy to to samo? Atopia, alergia, atopowe zapalanie skóry czy to to samo? Czy jak mam AZS, to zawsze mam alergię? Czy każdy z atopią ma AZS? Wiele osób stara sie zrozumieć, co im właściwie dolega. Razem z Fundacją Pokonać

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Agencja Oceny Technologii Medycznych Rekomendacja nr 77/2012 Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych z dnia 8 października 2012 r. w sprawie objęcia refundacją środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego Neocate Advance,

Bardziej szczegółowo

Choroby układu oddechowego wśród mieszkańców powiatu ostrołęckiego

Choroby układu oddechowego wśród mieszkańców powiatu ostrołęckiego Choroby układu oddechowego wśród mieszkańców powiatu ostrołęckiego Podczas akcji przebadano 4400 osób. Na badania rozszerzone skierowano ok. 950 osób. Do tej pory przebadano prawie 600 osób. W wyniku pogłębionych

Bardziej szczegółowo

LAKTOZA I BIAŁKA MLEKA Z CZYM MAM PROBLEM?

LAKTOZA I BIAŁKA MLEKA Z CZYM MAM PROBLEM? LAKTOZA I BIAŁKA MLEKA Z CZYM MAM PROBLEM? Pacjenci często mylą reakcje organizmu związane z alergią i nadwrażliwością niealergiczną na białka mleka a nietolerancją laktozy. Mimo wielu publikacji w Internecie,

Bardziej szczegółowo

ANKIETA DLA RODZICÓW dotycząca ALERGII oraz NIETOLERANCJI ŻYWIENIOWYCH dla uczestników obozów organizowanych przez SportFun

ANKIETA DLA RODZICÓW dotycząca ALERGII oraz NIETOLERANCJI ŻYWIENIOWYCH dla uczestników obozów organizowanych przez SportFun NAZWISKO i IMIĘ DZIECKA Data urodzenia dziecka MIEJSCE i TERMIN turnusu TELEFON do rodzica/opiekuna ANKIETA DLA RODZICÓW dotycząca ALERGII oraz NIETOLERANCJI ŻYWIENIOWYCH dla uczestników obozów organizowanych

Bardziej szczegółowo

EDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT.

EDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT. EDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT. Prowadząca edukację: piel. Anna Otremba CELE: -Kształtowanie

Bardziej szczegółowo

Alergia. Ciesz się pełnią życia z Systemem oczyszczania powietrza Atmosphere Sky!

Alergia. Ciesz się pełnią życia z Systemem oczyszczania powietrza Atmosphere Sky! Alergia Ciesz się pełnią życia z Systemem oczyszczania powietrza Atmosphere Sky! 01 Wprowadzenie Alergie są często występującym schorzeniem, a liczba dotkniętych nimi osób rośnie z każdym rokiem. Ponad

Bardziej szczegółowo

Poradnia Immunologiczna

Poradnia Immunologiczna Poradnia Immunologiczna Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli Lublin, 2011 Szanowni Państwo, Uprzejmie informujemy, że w Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli funkcjonuje

Bardziej szczegółowo

Alergologia. Rozdział 8. Alergeny. Alergeny powietrznopochodne (inhalacyjne, wziewne) Alergeny pokarmowe. Alergeny zwierząt. Anna Zawadzka-Krajewska

Alergologia. Rozdział 8. Alergeny. Alergeny powietrznopochodne (inhalacyjne, wziewne) Alergeny pokarmowe. Alergeny zwierząt. Anna Zawadzka-Krajewska Rozdział 8 175 Alergologia Anna Zawadzka-Krajewska Alergeny Są to antygeny wywołujące reakcję alergiczną IgE-zależną lub IgE-niezależną ( alergia). Antygeny są zwykle substancjami białkowymi pochodzenia

Bardziej szczegółowo

Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI

Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI Załącznik nr 12 do zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 roku Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI ICD 10 D80 w tym D80.0, D80.1, D80.3, D80.4,

Bardziej szczegółowo

Wygrać z atopią. Zasady rozpoznawania i leczenia atopowego zapalenia skóry u psów, kotów i koni

Wygrać z atopią. Zasady rozpoznawania i leczenia atopowego zapalenia skóry u psów, kotów i koni Wygrać z atopią Zasady rozpoznawania i leczenia atopowego zapalenia skóry u psów, kotów i koni Koordynator projektu Ilona Rybak-Korzec Redakcja i korekta Małgorzata Chuchla Redaktor techniczny Zbigniew

Bardziej szczegółowo

ANEKS III ODPOWIEDNIE CZĘŚCI CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO I ULOTKI DLA PACJENTA

ANEKS III ODPOWIEDNIE CZĘŚCI CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO I ULOTKI DLA PACJENTA ANEKS III ODPOWIEDNIE CZĘŚCI CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO I ULOTKI DLA PACJENTA Uwaga: Niniejsze zmiany do streszczenia charakterystyki produktu leczniczego i ulotki dla pacjenta są wersją obowiązującą

Bardziej szczegółowo

Dobierając optymalny program szczepień, jesteśmy w stanie zapobiec chorobom, które mogą być zagrożeniem dla zdrowia Państwa pupila.

Dobierając optymalny program szczepień, jesteśmy w stanie zapobiec chorobom, które mogą być zagrożeniem dla zdrowia Państwa pupila. SZCZEPIENIA KOTÓW Działamy według zasady: Lepiej zapobiegać niż leczyć Wychodząc naprzeciw Państwa oczekiwaniom oraz dbając o dobro Waszych pupili opisaliśmy program profilaktyczny chorób zakaźnych psów,

Bardziej szczegółowo

Wirus zapalenia wątroby typu B

Wirus zapalenia wątroby typu B Wirus zapalenia wątroby typu B Kliniczne następstwa zakażenia odsetek procentowy wyzdrowienie przewlekłe zakażenie Noworodki: 10% 90% Dzieci 1 5 lat: 70% 30% Dzieci starsze oraz 90% 5% - 10% Dorośli Choroby

Bardziej szczegółowo

Epidemiologia chorób alergicznych u pacjentów starszych wyzwaniem medycyny XXI wieku

Epidemiologia chorób alergicznych u pacjentów starszych wyzwaniem medycyny XXI wieku Epidemiologia chorób alergicznych u pacjentów starszych wyzwaniem medycyny XXI wieku dr hab. n. med. Andrzej Bożek 1,2 lek. Krzysztof Kołodziejczyk 2 1 Katedra i Kliniczny Oddział Chorób Wewnętrznych,

Bardziej szczegółowo

Lp. tydzień wykłady seminaria ćwiczenia

Lp. tydzień wykłady seminaria ćwiczenia Lp. tydzień wykłady seminaria ćwiczenia 21.02. Wprowadzeniedozag adnieńzwiązanychzi mmunologią, krótka historiaimmunologii, rozwójukładuimmun ologicznego. 19.02. 20.02. Wprowadzenie do zagadnień z immunologii.

Bardziej szczegółowo

Draft programu Sympozjum Alergii na Pokarmy 2015

Draft programu Sympozjum Alergii na Pokarmy 2015 20.03.2015 Piątek GODZ. 12.50 13.00 GODZ. 13.00 14.30 Ceremonia Inauguracyjna Sesja Inauguracyjna Alergia pokarmowa w 2015 roku co dalej? 1. Czy rzeczywiście nastąpił wzrost alergii pokarmowych, 13.00-13.30

Bardziej szczegółowo

Nadwrażliwość pokarmowa alergia i nietolerancja pokarmowa

Nadwrażliwość pokarmowa alergia i nietolerancja pokarmowa Nadwrażliwość pokarmowa alergia i nietolerancja pokarmowa 7 Isabel Skypala CELE DYDAKTYCZNE Po zapoznaniu się z treścią tego rozdziału czytelnik powinien: rozpoznać nadwrażliwość pokarmową ( food hypersensitivity

Bardziej szczegółowo

Czynniki ryzyka powstania i rozwoju astmy oraz możliwości jej zapobiegania. mgr Marek Gerlic

Czynniki ryzyka powstania i rozwoju astmy oraz możliwości jej zapobiegania. mgr Marek Gerlic Czynniki ryzyka powstania i rozwoju astmy oraz możliwości jej zapobiegania mgr Marek Gerlic U osób zdrowych płuca i drogi oddechowe pracują w następujący sposób: oskrzela, czyli tzw. drogi oddechowe, są

Bardziej szczegółowo

podręcznik chorób alergicznych

podręcznik chorób alergicznych podręcznik chorób alergicznych Gerhard Grevers Martin Rócken ilustracje Jurgen Wirth Redaktor wydania drugiego polskiego Bernard Panaszek I. Podstawy alergologii... 1 II. Diagnostyka chorób alergicznych...

Bardziej szczegółowo

Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI

Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI Załącznik nr 11 do Zarządzenia Nr 41/2009 Prezesa NFZ z dnia 15 września 2009 roku Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI ICD 10 D80 w tym D80.0, D80.1, D80.3, D80.4, D80.5,

Bardziej szczegółowo

Olopatadyna 1 mg/ml krople do oczu, roztwór. Abdi Farma, Unipessoal Lda

Olopatadyna 1 mg/ml krople do oczu, roztwór. Abdi Farma, Unipessoal Lda Plan zarządzania ryzykiem Olopatadyna 1 mg/ml krople do oczu, roztwór Abdi Farma, Unipessoal Lda Data: 23 maja 2013 r. NINIEJSZY DOKUMENT ZAWIERA INFORMACJE POUFNE. KOPIOWANIE I ROZPOWSZECHNIANIE BEZ PISEMNEGO

Bardziej szczegółowo

01 Co warto wiedzieć o leczeniu alergii?

01 Co warto wiedzieć o leczeniu alergii? 01 Co warto wiedzieć o leczeniu alergii? Spis treści Czym właściwie jest alergia?... 1 Dlaczego leczenie w ogóle jest konieczne?... 1 Jakie formy leczenia są możliwe?... 2 Co oznacza pojęcie "immunoterapia

Bardziej szczegółowo

Zapalenie ucha środkowego

Zapalenie ucha środkowego Zapalenie ucha środkowego Poradnik dla pacjenta Dr Maciej Starachowski Ostre zapalenie ucha środkowego. Co to jest? Ostre zapalenie ucha środkowego jest rozpoznawane w przypadku zmian zapalnych w uchu

Bardziej szczegółowo

Aneks II Zmiany w drukach informacyjnych produktów leczniczych zarejestrowanych w procedurze narodowej

Aneks II Zmiany w drukach informacyjnych produktów leczniczych zarejestrowanych w procedurze narodowej Aktualizacja ChPL i ulotki dla produktów leczniczych zawierających jako substancję czynną immunoglobulinę anty-t limfocytarną pochodzenia króliczego stosowaną u ludzi [rabbit anti-human thymocyte] (proszek

Bardziej szczegółowo

Testy prowokacji pokarmowej w diagnostyce alergii i nietolerancji białek mleka krowiego u niemowląt

Testy prowokacji pokarmowej w diagnostyce alergii i nietolerancji białek mleka krowiego u niemowląt 1 z 7 2013-06-24 00:18 Medycyna Praktyczna - portal dla lekarzy Testy prowokacji pokarmowej w diagnostyce alergii i nietolerancji białek mleka krowiego u niemowląt ABC zabiegów diagnostycznych i leczniczych

Bardziej szczegółowo

(+) ponad normę - odwodnienie organizmu lub nadmierne zagęszczenie krwi

(+) ponad normę - odwodnienie organizmu lub nadmierne zagęszczenie krwi Gdy robimy badania laboratoryjne krwi w wyniku otrzymujemy wydruk z niezliczoną liczbą skrótów, cyferek i znaków. Zazwyczaj odstępstwa od norm zaznaczone są na kartce z wynikami gwiazdkami. Zapraszamy

Bardziej szczegółowo

Dziecko przebyło zapalenie oskrzeli, kaszle przewlekle

Dziecko przebyło zapalenie oskrzeli, kaszle przewlekle Dziecko przebyło zapalenie oskrzeli, kaszle przewlekle Dr hab. n. med. Piotr Albrecht Kierownik Kliniki Gastroenterologii i Żywienia Dzieci WUM Podział kaszlu w oparciu o kryterium czasowe Kaszel ostry

Bardziej szczegółowo

Aneks III. Zmiany, które należy wprowadzić w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotkach dla pacjenta

Aneks III. Zmiany, które należy wprowadzić w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotkach dla pacjenta Aneks III Zmiany, które należy wprowadzić w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotkach dla pacjenta Uwaga: Ta Charakterystyka Produktu Leczniczego, oznakowanie opakowań i ulotka

Bardziej szczegółowo

Echinacea-ratiopharm MAX, tabletki, 100 mg. Echinacea purpurea herbae succus siccum

Echinacea-ratiopharm MAX, tabletki, 100 mg. Echinacea purpurea herbae succus siccum Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika Echinacea-ratiopharm MAX, tabletki, 100 mg Echinacea purpurea herbae succus siccum Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem

Bardziej szczegółowo

Przedzabiegowa ankieta anestezjologiczna

Przedzabiegowa ankieta anestezjologiczna SPECJALISTYCZNY NIEPUBLICZNY ZAKŁAD OPIEKI ZDROWOTNEJ MOTO MED Kazimiera Sikora 25 731 KIELCE, ul. Słoneczna 1 Biuro tel (041) 346-08-50; fax (041) 346-21-00 Przychodnie- ul Słoneczna 1 (041)345-11-47;

Bardziej szczegółowo

Spis tre 1. Podstawy immunologii 11 2. Mechanizmy immunopatologiczne 61

Spis tre 1. Podstawy immunologii 11 2. Mechanizmy immunopatologiczne 61 Spis treści Przedmowa do wydania polskiego 6 Przedmowa do wydania pierwszego oryginalnego 6 Przedmowa do wydania drugiego oryginalnego 7 Przedmowa do wydania drugiego oryginalnego zmienionego i uaktualnionego

Bardziej szczegółowo

GRYPA CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ NA TEN TEMAT? CZY WYKORZYSTAŁŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI BY USTRZEC SIĘ PRZED GRYPĄ?

GRYPA CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ NA TEN TEMAT? CZY WYKORZYSTAŁŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI BY USTRZEC SIĘ PRZED GRYPĄ? GRYPA CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ NA TEN TEMAT? CZY WYKORZYSTAŁŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI BY USTRZEC SIĘ PRZED GRYPĄ? ZDOBĄDŹ INFORMACJE! ZASZCZEP SIĘ! ZDOBĄDŹ OCHRONĘ! SZCZEPIONKA PRZECIW GRYPIE CZYM JEST

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz. III): Aktywacja i funkcje efektorowe limfocytów B

PODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz. III): Aktywacja i funkcje efektorowe limfocytów B PODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz. III): Aktywacja i funkcje efektorowe limfocytów B Nadzieja Drela ndrela@biol.uw.edu.pl Konspekt wykładu Rozpoznanie antygenu

Bardziej szczegółowo

Podsumowanie danych o bezpieczeństwie stosowania produktu Pronasal

Podsumowanie danych o bezpieczeństwie stosowania produktu Pronasal VI.2 VI.2.1 Podsumowanie danych o bezpieczeństwie stosowania produktu Pronasal Omówienie rozpowszechnienia choroby Alergiczny nieżyt nosa (ANN) jest najczęściej występującym zaburzeniem zapalnym w obrębie

Bardziej szczegółowo

1.1. Słowo wstępne Patofizjologia w aspekcie historycznym Diagnostyka Leczenie... 3

1.1. Słowo wstępne Patofizjologia w aspekcie historycznym Diagnostyka Leczenie... 3 Spis treści 1. Kamienie milowe postępu wiedzy o patofizjologii i leczeniu astmy w XX wieku 1 1.1. Słowo wstępne......................... 1 1.2. Patofizjologia w aspekcie historycznym............ 1 1.3.

Bardziej szczegółowo

4. Wyniki streszczenie Komunikat

4. Wyniki streszczenie Komunikat 4. Wyniki streszczenie Komunikat Aby przygotować powyższe zestawienia objęliśmy programem ponad 22.700 osób w 9 regionach kraju, z czego prawie ¼ przeszła szczegółowe badania lekarskie. Program ten jest

Bardziej szczegółowo

Alergeny wziewne. DO ZAPAMIĘTANIA Podstawowym alergenem wziewnym u psa jest roztocze z gatunku Dermatophagoides

Alergeny wziewne. DO ZAPAMIĘTANIA Podstawowym alergenem wziewnym u psa jest roztocze z gatunku Dermatophagoides 4 Alergie na alergeny wziewne Alergie na alergeny wziewne 69 DO ZAPAMIĘTANIA Podstawowym alergenem wziewnym u psa jest roztocze z gatunku Dermatophagoides W alergologii weterynaryjnej najczęstszą przyczyną

Bardziej szczegółowo

Część praktyczna: Metody pozyskiwania komórek do badań laboratoryjnych cz. I

Część praktyczna: Metody pozyskiwania komórek do badań laboratoryjnych cz. I Ćwiczenie 1 Część teoretyczna: Budowa i funkcje układu odpornościowego 1. Układ odpornościowy - główne funkcje, typy odpowiedzi immunologicznej, etapy odpowiedzi odpornościowej. 2. Komórki układu immunologicznego.

Bardziej szczegółowo

STANDARDOWY SYLABUS PRZEDMIOTU na rok akademicki 2012/2013

STANDARDOWY SYLABUS PRZEDMIOTU na rok akademicki 2012/2013 TANDARDOWY YLABU PRZEDMIOTU na rok akademicki 2012/2013 Nazwa przedmiotu: Reumatologia dziecięca Kierownik jednostki realizującej zajęcia z przedmiotu: Wydział: Kierunek studiów: Poziom studiów Opis przedmiotu

Bardziej szczegółowo

ANKIETA dla dzieci (w szczególności w wieku 6-7 lat)

ANKIETA dla dzieci (w szczególności w wieku 6-7 lat) pieczęć jednostki realizującej Program profilaktyki chorób alergicznych realizowany w ramach środków będących w dyspozycji Dzielnicy II Miasta Krakowa ANKIETA dla dzieci (w szczególności w wieku 6-7 lat)

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka zakażeń EBV

Diagnostyka zakażeń EBV Diagnostyka zakażeń EBV Jakie wyróżniamy główne konsekwencje kliniczne zakażenia EBV: 1) Mononukleoza zakaźna 2) Chłoniak Burkitta 3) Potransplantacyjny zespół limfoproliferacyjny Jakie są charakterystyczne

Bardziej szczegółowo

PLAN PRACY RADY PRZEJRZYSTOŚCI AGENCJI OCENY TECHNOLOGII MEDYCZNYCH z dnia r., na okres od r. do r.

PLAN PRACY RADY PRZEJRZYSTOŚCI AGENCJI OCENY TECHNOLOGII MEDYCZNYCH z dnia r., na okres od r. do r. PLAN PRACY RADY PRZEJRZYSTOŚCI AGENCJI OCENY TECHNOLOGII MEDYCZNYCH z dnia 05.06.2012r., na okres od 01.06.2012r. do 30.06.2012r. POSIEDZENIE RADY PRZEJRZYSTOŚCI NR 14/2012 11 CZERWCA 2012 ROKU 1. Mechaniczne

Bardziej szczegółowo

PROGRAMOWANIE REH.KARDIOLOGICZNEJ I PULMONOLOGICZNEJ

PROGRAMOWANIE REH.KARDIOLOGICZNEJ I PULMONOLOGICZNEJ PROGRAMOWANIE REH.KARDIOLOGICZNEJ I PULMONOLOGICZNEJ Choroby uk.oddechowego + fizjoterapia mgr Ewa Żak Physiotherapy & Medicine www.pandm.org ASTMA Inna nazwa to dychawica oskrzelowa. Astma jest : - przewlekłą,

Bardziej szczegółowo

Poradnik Alergia Astma

Poradnik Alergia Astma Poradnik Alergia Astma Apteka MEDIQ to recepta na zdrowie 1 www.apteka-mediq.pl WITAMINY ZDROWIE TRADYCJA SIŁA AQUA Alergia Czym jest alergia? Alergia to nieprawidłowa reakcja układu odpornościowego (immunologicznego)

Bardziej szczegółowo

ISBN 978-83-7277-441-5

ISBN 978-83-7277-441-5 Copyright by Wydawnictwo ASTRUM Sp. z o.o. Wrocław 2005 Wszelkie prawa zastrzeżone Redakcja Iwona Huchla Redakcja techniczna Elżbieta Bursztynowicz Projekt okładki Andrzej Szot Wydanie II Żadna część tej

Bardziej szczegółowo

Zadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata

Zadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata CHOROBY UKŁADU ODDECHOWEGO ZALECENIA DLA PRACOWNIKÓW I PRACODAWCÓW Choroby alergiczne Choroby alergiczne występują obecnie z bardzo dużą częstością. Szacuje się, że na astmę oskrzelową choruje ok. 6% populacji

Bardziej szczegółowo

Zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego u niemowląt - algorytmy postępowania

Zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego u niemowląt - algorytmy postępowania Zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego u niemowląt - algorytmy postępowania Functional gastrointestinal symptoms in infants - managing algorithms Opracowanie: Diana Kamińska Na podstawie: Vandenplas

Bardziej szczegółowo

Dieta eliminacyjna czy prowokacja. dr. Agnieszka Krauze Stadion Narodowy Warszawa

Dieta eliminacyjna czy prowokacja. dr. Agnieszka Krauze Stadion Narodowy Warszawa Dieta eliminacyjna czy prowokacja dr. Agnieszka Krauze Stadion Narodowy Warszawa 14.03.2015 Alergeny pokarmowe w grupie dzieci mleko krowie jaja soja gluten ryby owoce morza orzeszki Naturalny przebieg

Bardziej szczegółowo

Przedmowa. Zawartość. 1. Wprowadzenie Kompleksowe podejście do żywienia Koncepcja równowagi (bilansu)

Przedmowa. Zawartość. 1. Wprowadzenie Kompleksowe podejście do żywienia Koncepcja równowagi (bilansu) 140964 Zawartość Przedmowa 1. Wprowadzenie 1.1. Kompleksowe podejście do żywienia 1.2. Koncepcja równowagi (bilansu) 1.2.1. Model podaży i zapotrzebowania 1.2.2. Przekarmienie 1.2.3. Niedożywienie 1.2.4.

Bardziej szczegółowo

Alergia czy nietolerancja pokarmowa?

Alergia czy nietolerancja pokarmowa? www.karolinagizynska.pl Alergia czy nietolerancja pokarmowa? Giżyńska Karolina Wprowadzenie: W codziennej praktyce mam do czynienia z osobami zgłaszającymi objawy dyspeptyczne z górnego lub dolnego odcinka

Bardziej szczegółowo

Aneks I. Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu

Aneks I. Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu Aneks I Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu 1 Wnioski naukowe Uwzględniając raport oceniający komitetu PRAC w sprawie okresowych raportów o bezpieczeństwie

Bardziej szczegółowo

Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta. Tolperis VP, 50 mg, tabletki powlekane Tolperisoni hydrochloridum

Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta. Tolperis VP, 50 mg, tabletki powlekane Tolperisoni hydrochloridum Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta Tolperis VP, 50 mg, tabletki powlekane Tolperisoni hydrochloridum Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera

Bardziej szczegółowo

Aneks I. Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu

Aneks I. Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu Aneks I Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu Wnioski naukowe Uwzględniając raport oceniający komitetu PRAC w sprawie okresowych raportów o bezpieczeństwie

Bardziej szczegółowo

WELLMUNE. (składnik IMMUNOSTART) BADANIA KLINICZNE

WELLMUNE. (składnik IMMUNOSTART) BADANIA KLINICZNE WELLMUNE (składnik IMMUNOSTART) BADANIA KLINICZNE KLINICZNE #1 Grupa otrzymująca 250mg Beta-Glukanów w formie płynnej Wellmune w stosunku do grupy placebo odznaczała się: 45% mniejszymi objawami zapalenia

Bardziej szczegółowo

MIKROFLORA JELITOWA I NIETOLERANCJE POKARMOWE _

MIKROFLORA JELITOWA I NIETOLERANCJE POKARMOWE _ MIKROFLORA JELITOWA I NIETOLERANCJE POKARMOWE _ PROWADZĄCY: DR PAULINA SZACHTA, MAŁGORZATA DROBCZYŃSKA, ŁUKASZ SIEŃCZEWSKI Poziom I Jelito w pytaniach i odpowiedziach, czyli fakty i mity. Budowa i funkcjonowanie

Bardziej szczegółowo

Przeciwwskazania zdrowotne ograniczające możliwości wyboru kierunku kształcenia

Przeciwwskazania zdrowotne ograniczające możliwości wyboru kierunku kształcenia Wybór zawodu a warunki zdrowotne Wkrótce podejmiecie decyzję edukacyjno-zawodową (dotyczącą wyboru szkół ponadgimnazjalnych i zawodu). Ważnym czynnikiem decydującym o tym czy zostaniecie przyjęci do danego

Bardziej szczegółowo

Porady dotyczące jakości powietrza i alergii od Fundacji Allergy UK

Porady dotyczące jakości powietrza i alergii od Fundacji Allergy UK Porady dotyczące jakości powietrza i alergii od Fundacji Allergy UK Czyste powietrze w pomieszczeniu ma kluczowe znaczenie dla naszego zdrowia, a rozwiązania firmy LG Electronics pomagają w stworzeniu

Bardziej szczegółowo

Raport z ankiety dotyczącej. Atopowego Zapalenia Skóry

Raport z ankiety dotyczącej. Atopowego Zapalenia Skóry Raport z ankiety dotyczącej Atopowego Zapalenia Skóry Atopowe zapalenie skóry to przewlekła choroba zapalna przebiegająca z okresami zaostrzeń i remisji. Podstawowym objawem jest uporczywy świąd i suchość

Bardziej szczegółowo

PROFIALKTYKA GRYPY W GMINIE CZAPLINEK W LATACH

PROFIALKTYKA GRYPY W GMINIE CZAPLINEK W LATACH PROFIALKTYKA GRYPY W GMINIE CZAPLINEK W LATACH 2010-2016 CO WARTO WIEDZIEĆ O GRYPIE Każdego roku na całym świecie zaraża się 5-10% populacji osób dorosłych i 20-30%dzieci Wirusy grypy ludzkiej łatwiej

Bardziej szczegółowo

Defekty immunologiczne u noworodków

Defekty immunologiczne u noworodków 1 Defekty immunologiczne u noworodków Najpierw by móc się zastanowić nad tym problemem, należałoby wyjaśnić, co definiujemy jako odporność: Odporność jest ogólną niepodatnością ustroju na działanie drobnoustrojów

Bardziej szczegółowo

CENNIK ZEWNĘTRZNY BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCH I KONSULTACJI SPECJALISTYCZNYCH NA ROK 2018

CENNIK ZEWNĘTRZNY BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCH I KONSULTACJI SPECJALISTYCZNYCH NA ROK 2018 PORADA ALERGOLOGICZNA Załącznik nr 1 Cennik nr 1 SZPITAL UNIWERSYTECKI NR 2 IM. DR JANA BIZIELA W BYDGOSZCZY KLINIKA ALERGOLOGII, IMMUNOLOGII KLINICZNEJ I CHORÓB WEWNĘTRZNYCH CENNIK ZEWNĘTRZNY BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCH

Bardziej szczegółowo

KURS PATOFIZJOLOGII WYDZIAŁ LEKARSKI

KURS PATOFIZJOLOGII WYDZIAŁ LEKARSKI KURS PATOFIZJOLOGII WYDZIAŁ LEKARSKI CELE KSZTAŁCENIA Patologia ogólna łączy wiedzę z zakresu podstawowych nauk lekarskich. Stanowi pomost pomiędzy kształceniem przed klinicznym i klinicznym. Ułatwia zrozumienie

Bardziej szczegółowo

Nieprawidłowe odżywianie jest szczególnie groźne w wieku podeszłym, gdyż może prowadzić do niedożywienia

Nieprawidłowe odżywianie jest szczególnie groźne w wieku podeszłym, gdyż może prowadzić do niedożywienia Nieprawidłowe odżywianie jest szczególnie groźne w wieku podeszłym, gdyż może prowadzić do niedożywienia Niedożywienie może występować u osób z nadwagą (powyżej 120% masy należnej) niedowagą (poniżej 80%

Bardziej szczegółowo

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Immunologia

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Immunologia S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa modułu Immunologia Obowiązkowy Wydział

Bardziej szczegółowo

ALERGIA NA JAD OWADÓW BŁONKOSKRZYDŁYCH

ALERGIA NA JAD OWADÓW BŁONKOSKRZYDŁYCH ALERGIA NA JAD OWADÓW BŁONKOSKRZYDŁYCH Dr n.med. Maria M. Tomasiak-Łozowska Klinika Alergologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersytet Medyczny w Białymstoku Największe znaczenie pod względem reakcji alergicznych

Bardziej szczegółowo