Raport z ankiety dotyczącej. Atopowego Zapalenia Skóry

Transkrypt

1 Raport z ankiety dotyczącej Atopowego Zapalenia Skóry

2 Atopowe zapalenie skóry to przewlekła choroba zapalna przebiegająca z okresami zaostrzeń i remisji. Podstawowym objawem jest uporczywy świąd i suchość skóry. W Polsce choruje około 800 tys. osób: 4,7% dzieci między 3. a 18. rokiem życia i 1,4% dorosłych. Mechanizm powstawania choroby nie jest w pełni znany. Istotną rolę odgrywa kondycja miejscowa bariery skórnej. Kolonizacja bakterią gronkowca złocistego dotyczy ponad 90% chorych i nasila stan zapalny. Ponadto AZS zwiększa podatność na występowanie infekcji skórnych wirusowych i grzybiczych. Objawy zmieniają się wraz z wiekiem dziecka. W okresie niemowlęcym AZS typowo obejmuje skórę twarzy i owłosioną skórę głowy. Dzieci starsze mają zajęte okolice zgięć łokciowych i podkolanowych, rąk, stóp, kostek, nadgarstków, szyi oraz okolice wokół ust i oczu. Warto zauważyć, że okolica pieluszkowa jest zazwyczaj wolna od zmian. We wczesnym dzieciństwie stwierdza się istotny związek z alergią pokarmową. Około roku życia zwykle dochodzi do rozwoju tolerancji pokarmowej, ale może pojawić się alergia na alergeny wziewne. Pojawia się coraz więcej publikacji mówiących, że nie powinno się stosować diety eliminacyjnej u wszystkich pacjentów z AZS restrykcje dietetyczne, zwłaszcza w wieku rozwojowym, ponieważ mogą wyrządzić więcej szkody niż pożytku i dlatego nie są zalecane wszystkim pacjentom, a jedynie tym, u których wykryto alergię pokarmową na poszczególne pokarmy. Za to wszyscy pacjenci powinni stosować odpowiednią pielęgnację skóry, mającą na celu odbudowę szczelności bariery naskórkowej. Odpowiednią, tzn regularną i z użyciem preparatów dostosowanych do wyjątkowych potrzeb skóry atopowej, np. emolientów.

3 Kiedy zaczęło się AZS? Zmiany występują przed: 6. miesiącem życia 49% 3. rokiem życia 75% 5. rokiem życia 83% PRZYCZYNY AZS Uważa się, że przyczyną AZS u genetycznie podatnych osób są czynniki środowiskowe, infekcyjne i psychiczne. Istotne znaczenie ma nieprawidłowo działająca bariera naskórkowa, przez którą przedostają się zwiększone ilości alergenów. Często współistnieje kolonizacja bakteryjna gronkowcem złocistym, która nasila proces zapalny. Dochodzi też do rozwoju infekcji grzybiczych i zwiększa się podatność na zakażenia wirusowe. Teoria higieniczna podkreśla rolę nadmiernego użycia środków czystości w uszkodzeniu warstwy naskórka. Potwierdza ją fakt, że choroba częściej dotyczy mieszkańców miast niż wsi.

4 objawy sygnalizujące początki AZS swędzenie skóry 76% przesuszona skóra oraz czerwone zmiany skórne 72% podrażnienie skóry 53% łuszczenie się skóry 37% Charakterystyczne objawy to suchość skóry z towarzyszącym nasilonym świądem. W okresie niemowlęcym grudki lokalizują się na policzkach i czole. W czasie ząbkowania i wprowadzenia do diety pokarmów stałych obserwuje się nasilenie zmian wokół ust. Występujące często suche łuszczenie skóry głowy nakładać się może na zmiany łojotokowe. Zmiany na twarzy mogą się rozszerzać na tułów i m.in. na zgięcia łokciowe, nadgarstki. Zmiany na tułowiu i kończynach często są symetryczne, mają wygląd rozsianych, zaczerwienionych plam. Najczęściej występują u niemowląt. Natomiast dzieci starsze mają suchą skórą z pogrubiałym naskórkiem, tzw. liszajcem, oraz strupy i nadżerki na skutek drapania, uwagę zwracają też błyszczące, jakby polakierowane, płytki paznokciowe.

5 Czy występowanie AZS zależy od pory roku? AZS nasila się w okresie jesienno-zimowym, kiedy skóra jest przykryta wieloma warstwami ubrań, bez dostępu powietrza, przegrzewa się i poci, co może wywoływać podrażnienia. Ubrania z drapiących tkanin, takich jak wełna, dodatkowo podrażniają skórę i powodują jej drapanie. 7% NIE Czy wizyta u specjalisty jest konieczna przy AZS? 12% NIe wiem TAK (82%) Mimo że większość pacjentów jest leczona w poradni lekarza rodzinnego, to w niektórych sytuacjach należy rozważyć skierowanie do specjalisty w celu poszerzenia diagnostyki i leczenia przypadków o przebiegu cięższym lub powikłanym. JAKI SPECJALISTA? 22% 14% pediatra alergolog dermatolog (63%) Dermatolog, ale może też być konieczna konsultacja alergologiczna, gdy występują inne choroby na tle alergicznym, a także aby zidentyfikować czynniki wyzwalające i alergizujące oraz wdrożyć odczulanie przy uzasadnionym podejrzeniu alergii pokarmowej czy wziewnej. Stres psychiczny i nasilone problemy ze snem mogą wymagać wizyty u psychologa.

6 Co wywołuje zaostrzenie objawów AZS? drapanie 77% detergenty i środki czystości kosmetyki niedopasowane do skóry nieodpowiednia dieta barwniki i środki zapachowe 58% 56% 71% 69% Potencjalne czynniki wyzwalające to alergeny pokarmowe, inhalacyjne: roztocza kurzu domowego, pyłki roślinne, sierść zwierząt, zakażenia, przegrzanie, stres, drażniące ubrania: wełna, sztuczne materiały, środki higieniczne, w tym dodatki zapachowe i barwniki. Czy z AZS się wyrasta? 28% NIE WIEM 18% TAK NIE (54%) AZS jest chorobą przewlekłą, z której niestety się nie wyrasta. Mogą wystąpić dłuższe (nawet kilkuletnie) okresy wyciszenia objawów, jednak zaostrzenia mogą się w końcu pojawić, np. pod wpływem silnego stresu.

7 Czy codziennie myjesz skórę atopową? Zalecane jest codzienne mycie, a nawet kąpiele, by zmywać ze skóry brud, drobnoustroje i złuszczone komórki naskórka, które zalegając, mogą doprowadzić do pogorszenia stanu skóry. Temperatura wody powinna być zbliżona do temperatury ciała, a kąpiel nie dłuższa niż 15 minut. W przypadku niemowląt i małych dzieci wystarczy kilka minut. Jeśli dodajemy płyny natłuszczające do kąpieli, np. oliwę z oliwek, nie należy ich łączyć z detergentami. Skórę należy osuszać bez pocierania, lekko dociskając ręcznik. Preparaty natłuszczające stosuje się od razu w ciągu 3 minut po kąpieli. NIE (24%) TAK (76%) Jakimi preparatami pielęgnujesz skórę z AZS? apteczne emolienty 62% kosmetykami z drogerii 11% dermokosmetyki maści robione w aptece 50% 50% Maści (np. cholesterolowa) są bardziej tłuste do stosowania na noc, a kremy i emulsje o lżejszej strukturze do stosowania w ciągu dnia.

8 Jakie leki stosujesz w fazie zaostrzeń? maści robione w aptece emolienty antyhistaminiki sterydy 49% 43% 26% 59% W fazie zaostrzeń warto stosować się do pisemnego schematu postępowania dostarczonego przez prowadzącego lekarza rodzinnego, pediatrę czy specjalistę. W leczeniu jako pierwsze są stosowane miejscowe sterydy i jednocześnie środki nawilżające oraz natłuszczające. Partnerem badania jest kompleksowo chroniąca skórę atopową na co dzień i w zaostrzeniach