Raport Ambiens: Konflikty społeczne w energetyce wiatrowej. Patroni medialni

Transkrypt

1 Raport Ambiens: Konflikty społeczne w energetyce wiatrowej Patroni medialni

2 Spis treści: Spis treści: 2 Wprowadzenie 3 Wstęp 5 Cel 6 Metoda badania 6 Próba 7 Wyniki 8 1/16 - Reprezentanci przeprowadzonego badania: 8 2/16 - Czy Pani/Pana firma podczas inwestycji związanych z energetyką wiatrową spotkała się koniecznością rozwiązywania konfliktów społecznych? 9 5/16 - Powody wystąpienia konfliktów społecznych przy realizowanych projektach 12 6/16 - Etap projektu, podczas którego pojawiła się niechęć społeczna 13 8/16 - Stosunek lokalnych władz do projektu 15 10/16 - Kiedy została poinformowana lokalna społeczność? 17 11/16 - Kanały komunikacji wykorzystane przy informowaniu o projekcie 18 12/16 - Stopień zainteresowania spotkaniami informacyjnymi wśród lokalnej społeczności 19 13/16 - Wpływ niechęci społecznej na rozwój projektu 20 15/16 - Obawy o niechęć społeczną przy nowo rozwijanych projektach 22 16/16 - Uzasadnienie obaw o konflikty społeczne przy kolejnych projektach 23 Wnioski 24 S t r o n a 2 Warszawa, czerwiec 2014

3 Wprowadzenie Wnioski płynące z naszego ostatniego Raportu pt. Bariery rozwoju energetyki wiatrowej 2013 (Opracowanie dostępne na blogu jednoznacznie nakreśliły kierunek bieżącej edycji. Temat akceptacji społecznej jest obok kwestii politycznych jednym z największych problemów branży wiatrowej. O ustawie o OZE powiedziano już chyba wszystko, na tym etapie pozostaje trzymanie kciuków za mądrość decydentów i ich dynamiczne wspieranie zrównoważonego rozwoju sektora energetycznego. Naszą uwagę dzisiaj koncentrujemy na drugim ważnym dla każdego rozwijającego projekt wiatrowy temacie problematyce konfliktów społecznych. Wydaje się, że akceptacja społeczna energetyki wiatrowej nigdy nie była zagadnieniem tak żywym i gorącym. Dyskutowane obecnie regulacje dotyczące sztywnych odległości farm wiatrowych od zabudowań i terenów leśnych w głównej mierze sprowadzają się właśnie do tematyki lokalnych społeczności i ich obaw. Ze strony rynku również płyną sygnały potwierdzające tą tezę. Znane są przypadki projektów wiatrowych, których dalszy rozwój został porzucony po wybuchu niechęci lokalnych społeczności. Niejednokrotnie takie emocje rozniecane były przez polityków próbujących zwiększyć swoją popularność. Czy inwestorzy w codziennej praktyce faktycznie napotykają na konflikty? Czy lokalna społeczność jest jedynym oponentem? Jakie są główne obawy protestujących? Jakie mechanizmy minimalizujące ryzyka wystąpienia negatywnych nastrojów stosują zarządzający projektami? Które, S t r o n a 3 Warszawa, czerwiec 2014

4 z tych rozwiązań okazują się wartościowe? To część pytań, na które odpowiedzieli nasi zaprzyjaźnieni kontrahenci oraz zaproszeni do badania uczestnicy rynku wiatrowego. Oddajemy do Państwa dyspozycji ilościowe wyniki przeprowadzonych badań oraz wnioski bazujące również na wieloletnich doświadczeniach Ambiens Sp. z o.o. Rezultat, pomimo że w części zagadnień możliwy do przewidzenia przez praktyków, w kilku miejscach może zaskakiwać. Bardzo wartościowe jest zestawienie doświadczeń wielu branżowych ekspertów. Charakterystyczna w tej edycji jest mniejsza frekwencja oraz ponadprzeciętna ilość komentarzy przy ankiecie. Wiele osób w sposób emocjonalny i krytyczny wyrażało się o intencjach protestujących i ich oczekiwaniach finansowych. Ton komentarzy uwiarygodnia wnioski końcowe i pokazuje skalę problemu. Część osób zabierających głos w otwartej formule komentarzy wskazuje na bezradność w napotkanej sytuacji. Czy faktycznie konflikt społeczny zawsze musi oznaczać rezygnację z danej lokalizacji? Wierzę, że nie. Metody wskazane przez ankietowanych odpowiednio wcześnie wdrożone istotnie minimalizują ryzyka i dają szansę na realizację. Dziękując za zaangażowanie, zapraszam do lektury i wymiany poglądów w kolejnych edycjach. Michał Kaczerowski Prezes Zarządu Ambiens Sp. z o.o. S t r o n a 4 Warszawa, czerwiec 2014

5 Wstęp Wyniki ostatniego raportu pt. Bariery rozwoju rynku energetyki wiatrowej 2013 przedstawiły problem konfliktów społecznych jako jeden z częściej wymienianych czynników utrudniających realizację projektów wiatrowych. Istota tego problemu była przyczyną do pogłębienia tematu i realizacji kolejnego badania - na temat konfliktów społecznych. Projekt zrealizowany został przez Ambiens Sp. z o.o. Partnerami medialnymi projektu są: - miesięcznik Czysta Energia - reo.pl - gramwzielone.pl - cire.pl - biznespolska.pl WindEnergyPoland S t r o n a 5 Warszawa, czerwiec 2014

6 Cel Celem badania było poznanie opinii przedstawicieli firm inwestujących w rozwój energetyki wiatrowej w Polsce na temat problematyki konfliktów społecznych przy realizowanych inwestycjach. W naszym zamierzeniu badanie ma stać się elementem szeroko rozumianej konsultacji społecznej oraz cyklicznym wskaźnikiem nastrojów społecznych w ujęciu ogólnokrajowym. Ma na celu sprowokowanie szerszej dyskusji wokół problematyki konfliktów jak również przedstawić metody skuteczniejszego zarządzania tematem. Metoda badania Badanie zostało zrealizowane metodą wywiadów CAWI (ankiety online wypełniane przez respondentów) Termin realizacji badania: grudzień marzec 2014 S t r o n a 6 Warszawa, czerwiec 2014

7 Próba Zaproszenie do wypełnienia ankiety zostało skierowane do podmiotów reprezentujących sektor energetyki wiatrowej. Większość badanych stanowią Project Managerowie oraz Top Management inwestorów i deweloperów, będących Kontrahentami Ambiens Sp. z o.o. oraz szereg ekspertów, praktyków branżowych. Badania dotyczą szerokiego spektrum projektów wiatrowych różnej wielkości na terytorium całego kraju. Do badania przystąpiło 57 osób będących reprezentantami firm działających na rynku energetyki wiatrowej. S t r o n a 7 Warszawa, czerwiec 2014

8 Wyniki 1/16 - Reprezentanci przeprowadzonego badania: Wykres 1 39,29% 25,00% 35,71% Inwestor Deweloper Inne Pierwsze pytanie miało na celu weryfikację, kim są respondenci biorący udział w badaniu. Większość 39,29% - to osoby reprezentujące inwestorów, 25% - reprezentanci deweloperów, natomiast 35,71% badanych udzieliło odpowiedzi inne. W tej kategorii znaleźli się m.in.: podwykonawcy przy budowie farm wiatrowych, projektanci, producenci, urbaniści oraz radny. S t r o n a 8 Warszawa, czerwiec 2014

9 2/16 - Czy Pani/Pana firma podczas inwestycji związanych z energetyką wiatrową spotkała się koniecznością rozwiązywania konfliktów społecznych? Wykres 2 89,29% 10,71% Tak Nie Zdecydowana większość ankietowanych - prawie 90% - spotkała się z koniecznością rozwiązywania konfliktów społecznych. W dalszej części prezentujemy wyniki dzieląc respondentów na dwie grupy: Grupa 1 ankietowani, którzy rozwiązywali konflikty społeczne i Grupa 2 ankietowani, którzy nie rozwiązywali konfliktów społecznych przy realizowanych inwestycjach. S t r o n a 9 Warszawa, czerwiec 2014

10 3/16 - Wielkość branego pod uwagę projektu wiatrowego Wykres 3 Grupa 1: konflikty społeczne Wykres 4 Grupa 2: brak konfliktów społecznych 24,00% 20,00% 34,00% 22,00% 50,00% 33,33% 16,67% 1-3 maszyny 3-10 maszyn maszyn więcej niż 20 maszyn 1-3 maszyny 3-10 maszyn maszyn więcej niż 20 maszyn Wśród ankietowanych, którzy zetknęli się z problemem konfliktów społecznych podczas inwestycji związanych z energetyką wiatrową, przeważają tacy, którzy realizowali projekty składające się z maszyn 34% ankietowanych udzieliło takiej odpowiedzi. 24% respondentów realizowało małe projekty, które liczyły od 1 do 3 maszyn, 22% - projekty składające się z ponad 20 maszyn i 20% ankietowanych udzieliło odpowiedzi, odnośnie wielkości projektu, że składał się z 3 do 10 maszyn. Jeśli chodzi o odpowiedzi grupy drugiej, w tym przypadku zdecydowanie przeważają małe projekty aż 50% respondentów zaznaczyło odpowiedź odnośnie wielkości projektu, że składał się z 1 do 3 maszyn. 33,33% ankietowanych realizowało projekty składające się z maszyn, a pozostałe 16,67% - projekty zdecydowanie większe, powyżej 20 turbin wiatrowych. Co ciekawe, w tej grupie nie znalazła się osoba, która realizowała projekt liczący od 3 do 10 maszyn. S t r o n a 10 Warszawa, czerwiec 2014

11 4/16 - Sposób uniknięcia konfliktów społecznych Grupa 1: konflikty społeczne Wykres 5 Grupa 2: brak konfliktów społecznych Nie dotyczy, ankietowani Grupy 1 nie odpowiadali na to pytanie. Przychylność lokalnych władz 66,67% Skuteczna kampania informacyjna 33,33% Wczesne poinformowanie lokalnej społeczności o projekcie 33,33% Skuteczny dialog z lokalną społecznością 16,67% Przychylność środowisk politycznych Na pierwszym miejscu ankietowani wskazali przychylność władz lokalnych, aż 66,67% odpowiedzi. Inne argumenty, które pozwoliły uniknąć konfliktów to wskazywane przez respondentów: skuteczna kampania informacyjna oraz wczesne poinformowanie o projekcie lokalnej społeczności takich odpowiedzi udzieliło po 33,33% ankietowanych. Skuteczny dialog z lokalną społecznością również przyczynił się do uniknięcia konfliktów, gdyż na to wskazało 16,67% ankietowanych. Natomiast nikt z respondentów nie zaznaczył odpowiedzi przychylność środowisk politycznych. S t r o n a 11 Warszawa, czerwiec 2014

12 5/16 - Powody wystąpienia konfliktów społecznych przy realizowanych projektach Wykres 6 Grupa 1: konflikty społeczne Grupa 2: brak konfliktów społecznych Pogorszenie komfortu życia (hałas, efekt migotania etc.) Obawy o spadek wartości nieruchomości 76% 94% Nie dotyczy, ankietowani Grupy 2 nie odpowiadali na to pytanie. Obawy o zdrowie 72% Dewastacja krajobrazu 56% Negatywny wpływ na przyrodę 44% Inne (jakie?) 14% Najważniejszy powód, który wskazało aż 94% respondentów Grupy 1 to strach przed pogorszeniem komfortu życia. Na drugim miejscu wymieniony został czynnik dotyczący obaw o spadek wartości nieruchomości 76% ankietowanych udzieliło takiej odpowiedzi. Równie ważnym czynnikiem, wymienianym często były obawy o zdrowie taką odpowiedź zaznaczyło 72% respondentów. Powody konfliktów budziły również kwestie środowiskowe dewastacja krajobrazu (56% odpowiedzi) oraz negatywny wpływ na przyrodę (44% odpowiedzi). Ankietowani wskazali również inne czynniki, które przyczyniały się do powstania konfliktów społecznych, wśród nich wymieniali: koszty prądu w OZE, za małą odległość od domów czy kwestie finansowe. S t r o n a 12 Warszawa, czerwiec 2014

13 6/16 - Etap projektu, podczas którego pojawiła się niechęć społeczna Wykres 7 Grupa 1: konflikty społeczne Grupa 2: brak konfliktów społecznych Nie dotyczy, ankietowani Grupy 2 nie odpowiadali na to pytanie. 24% 4% 48% 18% 2% 4% Etap wstępnych rozmów prowadzonych przez Inwestora z Gminą Etap uzyskiwania decyzji środowiskowej Budowa Etap monitoringów ornitologicznego/chiropterologicznego Etap uzyskiwania pozwolenia na budowę Etap eksploatacji Aż 48% ankietowanych tej grupy udzieliło odpowiedzi, iż niechęć społeczna pojawiła się na etapie uzyskiwania decyzji środowiskowej. Na drugim miejscu wskazany został etap wstępnych rozmów prowadzonych przez Inwestora z Gminą 24% respondentów udzieliło takiej odpowiedzi, a na trzecim etap uzyskiwania pozwolenia na budowę (18% odpowiedzi). W dalszej kolejności ankietowani odpowiadali, że konflikty pojawiły się na etapie monitoringów czy eksploatacji - 4% ankietowanych. Były również odpowiedzi, że niechęć społeczna pojawiła się na etapie budowy tak odpowiedziało zaledwie 2% ankietowanych. S t r o n a 13 Warszawa, czerwiec 2014

14 7/16 - Uczestnicy protestu przeciwko realizowanej inwestycji Wykres 8 Grupa 1: konflikty społeczne Grupa 2: brak konfliktów społecznych Lokalna społeczność 94% Nie dotyczy, ankietowani Grupy 2 nie odpowiadali na to pytanie. Organizacje ekologiczne 42% Środowiska polityczne 36% Organ prowadzący procedurę OOŚ (Wójt/Prezydent/Burmistrz) 12% Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska 6% Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny 4% Kolejne pytanie polegało na wskazaniu instytucji i osób, które głównie zaangażowane były w protest przeciw projektowi. Aż 94% badanych z Grupy 1 wskazało na lokalną społeczność, 42% wymieniło również organizacje ekologiczne, a 36% ankietowanych - środowiska polityczne. W proteście uczestniczył również organ prowadzący procedurę OOŚ tak odpowiedziało 12% badanych, Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska 6% ankietowanych a także Państwowy Powiatowy Inspektorat Sanitarny tylko 4% respondentów udzieliło takiej odpowiedzi. S t r o n a 14 Warszawa, czerwiec 2014

15 8/16 - Stosunek lokalnych władz do projektu Wykres 9 Grupa 1: konflikty społeczne Grupa 2: brak konfliktów społecznych Nie dotyczy, ankietowani Grupy 2 nie odpowiadali na to pytanie. 42% 40% 12% 4% 2% Dobry Raczej dobry Neutralny Raczej negatywny Negatywny Ponad 80% ankietowanych z Grupy 1 uznało, że stosunek lokalnych władz do planowanego przedsięwzięcia był dobry lub raczej dobry, negatywny zaledwie 6% badanych wskazało taką odpowiedź, a neutralny 12%. S t r o n a 15 Warszawa, czerwiec 2014

16 9/16 - Podmiot odpowiedzialny za komunikację realizowanego projektu Wykres 10 Grupa 1: konflikty społeczne Wykres 11 Grupa 2: brak konfliktów społecznych 76% 4% 8% 12% 50,00% 16,67% 33,33% Project Manager Główny specjalista ds. ochrony środowiska Agencja PR Firma doradcza odpowiadająca za procedurę OOŚ Project Manager Główny specjalista ds. ochrony środowiska Agencja PR Firma doradcza odpowiadająca za procedurę OOŚ Pytanie miało na celu wskazać osobę / organizację odpowiedzialną za działania komunikacyjne przy realizowanej inwestycji. W Grupie 1 większość ankietowanych (76%) udzieliła odpowiedzi, że komunikacją projektu zajmował się Project Manager. 12% badanych wskazało na firmę doradczą zajmującą się procedurą OOŚ, 8% wskazało głównego specjalistę ds. ochrony środowiska i co ciekawe, tylko 4% ankietowanych odpowiedziało, iż komunikacją projektu zajmowała się Agencja PR. W Grupie 2 połowa ankietowanych odpowiedziała, że komunikacją projektu zajmował się Project Manager. 33,33% wskazało na firmę doradczą zajmująca się procedurą OOŚ, a najmniej osób odpowiedziało, że główny specjalista ds. ochrony środowiska był odpowiedzialny za działania komunikacyjne 16,67% respondentów. W tej grupie nikt nie wskazał na Agencję PR. S t r o n a 16 Warszawa, czerwiec 2014

17 10/16 Kiedy została poinformowana lokalna społeczność? Wykres 12 Grupa 1: konflikty społeczne Wykres 13 Grupa 2: brak konfliktów społecznych 42% 18% 18% 12% 10% 33,33% 16,67% 16,67% 33,33% Już na etapie wstępnego rozwoju projektu Na wstępnym etapie przez władze gminne Już na etapie wstępnego rozwoju projektu Na wstępnym etapie przez władze gminne Na etapie uzyskiwania decyzji środowiskowej (BIP) Podczas rozprawy administracyjnej Na etapie eskalacji niechęci Trudno powiedzieć Na etapie uzyskiwania decyzji środowiskowej (BIP) Podczas rozprawy administracyjnej Na etapie eskalacji niechęci Trudno powiedzieć Zdecydowana większość 42% ankietowanych Grupy 1- odpowiedziała, że lokalna społeczność została poinformowana na etapie wstępnego rozwoju projektu. Po 18% respondentów udzieliło odpowiedzi, że lokalna społeczność została poinformowana na wstępnym etapie przez władze gminne oraz w BIP na etapie uzyskiwania decyzji środowiskowej. 12% poinformowało społeczność na etapie eskalacji niechęci, a 10% nie jest w stanie doprecyzować czasu. W Grupie 2 natomiast równo po 33,33% ankietowanych odpowiedziało, iż lokalna społeczność została poinformowana już na etapie wstępnego rozwoju projektu oraz wskazała odpowiedź trudno powiedzieć. Po 16,67% ankietowanych stwierdziło, że lokalna społeczność została poinformowana na wstępnym etapie przez władze gminne oraz w BIP na etapie uzyskiwania decyzji środowiskowej. Nikt nie udzielił odpowiedzi, że lokalna społeczność została poinformowana podczas rozprawy administracyjnej ani na etapie eskalacji niechęci. S t r o n a 17 Warszawa, czerwiec 2014

18 11/16 - Kanały komunikacji wykorzystane przy informowaniu o projekcie Wykres 14 Grupa 1: konflikty społeczne Wykres 15 Grupa 2: brak konfliktów społecznych Lokalna prasa 54% Inne (jakie?) 50,00% Inne (jakie?) 34% Punkt informacyjny 50,00% Ulotki, broszury 32% Ulotki, broszury 16,67% Punkt informacyjny 24% Strona internetowa projektu 16,67% Strona internetowa projektu 24% Lokalna prasa 16,67% Lokalna rozgłośnia radiowa Infolinia projektu Forum internetowe dotyczące projektu Regionalna telewizja 8% 6% 6% 6% Infolinia projektu Forum internetowe dotyczące projektu Lokalna rozgłośnia radiowa Regionalna telewizja 0% 20% 40% 60% 54% respondentów Grupy 1 wskazało jako najczęściej używane medium do komunikacji lokalną prasę. Na kolejnych miejscach znalazły się ulotki, broszury, punkt informacyjny i strona internetowa projektu. Tylko 8-6% badanych wskazało do komunikowania lokalną rozgłośnię radiową, infolinię projektu, forum internetowe czy regionalną TV. Natomiast aż 50% badanych wskazało na inne kanały komunikacji projektu najczęściej wymieniane były spotkania informacyjne z mieszkańcami, ale również plakaty, obwieszczenia w gminie. Co ciekawe, udzielona została również odpowiedź że żadne kanały nie były użyte w komunikacji projektu. 0% 20% 40% 60% Ankietowanym z Grupy 2 do komunikacji projektu służył głównie punkt informacyjny odpowiedziało tak 50% respondentów. Po 16,67% uczestników badania wskazało na: ulotki, broszury, stronę internetową projektu oraz lokalną prasę. Aż 50% ankietowanych zaznaczyło również inne kanały komunikacji i wśród nich wymienili: spotkania z mieszkańcami oraz ogłoszenia na tablicy informacyjnej w gminie. S t r o n a 18 Warszawa, czerwiec 2014

19 12/16 - Stopień zainteresowania spotkaniami informacyjnymi wśród lokalnej społeczności Wykres 16 Grupa 1: konflikty społeczne Wykres 17 Grupa 2: brak konfliktów społecznych 4% 32% 28% 18% 18% 16,67% 33,33% 50,00% Bardzo duże Duże Średnie Małe Bardzo małe Bardzo duże Duże Średnie Małe Bardzo małe Ankietowani z Grupy 1 na pytanie odnośnie zainteresowania spotkaniami informacyjnymi z mieszkańcami w 32% odpowiedzieli, że było duże, w 28% - średnie, po 18% ankietowanych udzieliło odpowiedzi, że zainteresowanie było małe i bardzo małe. Tylko 4% respondetnów udzieliło odpowiedzi, że zainteresowanie spotkaniami było bardzo duże. Drugi wykres przedstawia odpowiedzi ankietowanych, których problem konfliktów społecznych nie spotkał na etapie realizacji projetku. Aż 50% respondentów udzieliło odpowiedzi, że spotkania informacyjne nie cieszyły się dużą popularnością bardzo małe zainteresowanie, 33,33% odpowiedziało średnie, a tylko 16,67% wskazało na duże zainteresowanie spotkaniami informacyjnymi lokalnej społeczności. S t r o n a 19 Warszawa, czerwiec 2014

20 13/16 - Wpływ niechęci społecznej na rozwój projektu Wykres 18 Grupa 1: konflikty społeczne Grupa 2: brak konfliktów społecznych Nie dotyczy, ankietowani Grupy 2 nie odpowiadali na to pytanie 14% 20% 52% 14% Nie utrudniła realizacji projektu Utrudniła w dużym stopniu realizację projektu Utrudniła w niewielkim stopniu realizację projektu Uniemożliwiła realizacje projektu Kolejne pytanie miało na celu ukazanie wpływu niechęci społecznej na rozwój projektu. Pytanie skierowane było tylko do Grupy 1. Aż 52% badanych stwierdziło, że niechęć społeczna w dużym stopniu utrudniła realizację projektu, a 14% odpowiedziało, że wręcz uniemożliwiła prace. 20% respondentom niechęć społeczna utrudniła w niewielkim stopniu realizację projektu, a 14% w ogóle nie utrudniła. S t r o n a 20 Warszawa, czerwiec 2014

21 14/16 - Etap projektu, podczas którego zrezygnowano z jego realizacji Wykres 19 Grupa 1: konflikty społeczne Grupa 2: brak konfliktów społecznych Nie dotyczy, ankietowani Grupy 2 nie odpowiadali na to pytanie. 28,57% 28,57% 28,57% 14,29% Etap wstępnych rozmów prowadzonych przez Inwestora z Gminą Etap uzyskiwania decyzji środowiskowej Budowa Etap monitoringów ornitologicznego/chiropterologicznego Etap uzyskiwania pozwolenia na budowę Etap eksploatacji Ankietowani, którzy poprzez niechęć społeczną zmuszeni byli do zaprzestania realizacji inwestycji poproszeni zostali o odpowiedź, na jakim etapie projektu zrezygnowano z jego realizacji. Odpowiedzi ukształtowały się mniej więcej w równych częściach ponad 28% respondentów zrezygnowało z realizacji projektu na etapie wstępnych rozmów prowadzonych przez Inwestora z Gminą, tyle samo na etapie uzyskiwania decyzji środowiskowej. Również ponad 28% zaprzestało inwestycji na etapie uzyskiwania pozwolenia na budowę, a 14,29% dopiero na etapie budowy zrezygnowało z realizacji projektu. S t r o n a 21 Warszawa, czerwiec 2014

22 15/16 - Obawy o niechęć społeczną przy nowo rozwijanych projektach Wykres 20 Grupa 1: konflikty społeczne Wykres 21 Grupa 2: brak konfliktów społecznych 56% 40% 2%2% 50,00% 33,33% 16,67% Tak Raczej tak Raczej nie Nie Tak Raczej tak Raczej nie Nie Ankietowani zostali poproszeni o odpowiedź odnośnie obaw o niechęć społeczną przy kolejnych inwestycjach. Aż 96% (suma odpowiedzi tak i raczej tak ) ankietowanych z Grupy 1 obawia się niechęci przy nowo rozwijanych projektach, a tylko po 2% respondentów udzieliło odpowiedzi nie i raczej nie. Wykres 22 prezentuje odpowiedzi ankietowanych Grupy 2. Aż 50% respondentów obawia się niechęci społecznej przy kolejnych projektach udzielona została odpowiedź tak, natomiast ponad 33% udzieliło odpowiedzi raczej tak, a 16,67% - raczej nie. Nikt z ankietowanych nie zaznaczył odpowiedzi, że się nie obawia konfliktów społecznych przy kolejnych projektach S t r o n a 22 Warszawa, czerwiec 2014

23 16/16 - Uzasadnienie obaw o konflikty społeczne przy kolejnych projektach Wykres 22 - Grupa 1: konflikty społeczne Wykres 23 Grupa 2: brak konfliktów społecznych 36,00% 44,00% 10,00% 10,00% 16,67% 83,33% Niechęcią społeczną przy dotychczasowych projektach Ogólną wiedzą o niechęci społecznej Niechęcią społeczną przy dotychczasowych projektach Ogólną wiedzą o niechęci społecznej Opinią na temat społeczności lokalnej regionu, w którym planowana jest inwestycja Opinią na temat władz i środowisk politycznych regionu w którym planowana jest inwestycja Opinią na temat społeczności lokalnej regionu, w którym planowana jest inwestycja Opinią na temat władz i środowisk politycznych regionu w którym planowana jest inwestycja Grupa 1 ankietowanych, która rozwiązywała już konflikty społeczne przy swoich projektach swoje obawy przy dalszych inwestycjach kieruje ogólną wiedzą o niechęci społecznej 44% ankietowanych udzieliło takiej odpowiedzi. Na kolejnym miejscu wskazana została niechęć społeczna przy dotychczasowych projektach takiej odpowiedzi udzieliło 36% ankietowanych. 10 % wskazało na odpowiedź - opinii na temat społeczności lokalnej regionu, w którym planowana jest inwestycja, a pozostałe 10% - udzieliło odpowiedzi, iż obawa spowodowana jest opinią na temat władz i środowisk politycznych regionu, w którym planowana jest inwestycja. Wykres 24 przedstawia odpowiedzi Grupy 2. Zdecydowanie przeważa odpowiedź wśród ankietowanych, że obawy uzasnadnione są ogólną wiedzą o niechęci społecznej aż 83% respondentów tak odpowiedziało. Pozostali ankietowani 16,67% - swoje obawy kieruje niechęcią społeczną przy dotychczasowych projektach. S t r o n a 23 Warszawa, czerwiec 2014

24 Wnioski Podczas przeprowadzonego badania udało się zaangażować grono praktyków obecnych na rynku energetyki wiatrowej, reprezentujących zarówno inwestorów jak i deweloperów. Zdecydowana większość prawie 90% ankietowanych spotkała się z problemem konfliktów społecznych podczas realizowanych inwestycji, co świadczy o celowości przeprowadzonego badania. Jak wykazało przeprowadzone badanie ankietowe, problem konfliktów społecznych pojawia się najczęściej podczas etapu uzyskiwania decyzji środowiskowej. Zauważalna jest korelacja pomiędzy wielkością projektu a wystąpieniem konfliktów społecznych. Im większy projekt tym ryzyko wystąpienia konfliktów może być większe. Główne powody występowania konfliktów społecznych to wskazywane przez ankietowanych: obawy o pogorszenie komfortu życia, obawy o spadek wartości nieruchomości i obawy o zdrowie. Niechęć społeczna ma istotny wpływ na rozwój projektu. Najczęściej zdecydowanie utrudnia lub wręcz uniemożliwia realizację projektu często mimo przychylności do planowanej inwestycji lokalnych władz. S t r o n a 24 Warszawa, czerwiec 2014

25 Ankietowani zarówno ci, którzy rozwiązywali konflikty społeczne jak i ci, którzy nie napotkali na opór społeczny - wykazują duże obawy odnośnie niechęci społecznej przy kolejnych realizacjach wiatrowych. Związane jest to z wcześniejszymi doświadczeniami, a także wynika z ogólnej wiedzy o niechęci społecznej. Niewielka grupa, której udało się uniknąć konfliktów podczas realizowanych projektów zawdzięcza taką sytuację skutecznej kampanii informacyjnej czy też dialogowi z lokalną społecznością. Niska frekwencja badania może świadczyć o tym, że ludzie są zniechęceni, zdegustowani, a nawet czują się bezradni wobec problematyki konfliktów społecznych przy projektach wiatrowych. Wydaje się, że celowe jest przemyślane planowanie i realizowanie kampanii informacyjnych przy realizacji projektów wiatrowych. Korzystanie z różnych kanałów komunikacyjnych zapewni szerokie dotarcie do odbiorców w tym lokalnej społeczności. Odpowiednio wczesne rozpoczęcie dialogu z lokalną społecznością, już na etapie wstępnego rozwoju projektu, może zmniejszyć ryzyko wystąpienia konfliktów. S t r o n a 25 Warszawa, czerwiec 2014