ZAŁOŻENIA KIERUNKÓW POLITYKI SPOŁECZNEJ I GOSPODARCZEJ MIASTA OPOLA NA 2005 ROK. 2. Założenia społeczno gospodarcze miasta Opola na 2005 rok

Transkrypt

1 Załącznik do uchwały Nr XXXIII/294/04 Rady Miasta Opola z dnia 24 czerwca 2004 r. ZAŁOŻENIA KIERUNKÓW POLITYKI SPOŁECZNEJ I GOSPODARCZEJ MIASTA OPOLA NA 2005 ROK 1. Wstęp Opracowanie założeń kierunków polityki społecznej i gospodarczej jest pierwszym etapem prac planistycznych na 2005 rok, co wynika z wymogów zawartych w 1 uchwały Nr XVII/136/03 Rady Miasta Opola z dnia 21 sierpnia 2003 r. w sprawie procedury uchwalania budżetu oraz rodzajów i szczegółowości materiałów informacyjnych towarzyszących projektowi budżetu miasta Opola. Rok 2005 będzie drugim rokiem wdrażania reformy, obejmującej przekazywanie nowych zadań jako zadań własnych gmin i powiatów finansowanych ze środków własnych. Zakłada się, że miasto Opole przejmie finansowanie części zadań związanych z zapewnieniem, organizacją i prowadzeniem usług w domach pomocy społecznej o zasięgu ponadgminnym oraz prowadzenie placówek opiekuńczo - wychowawczych. Nastąpi również dalsze przejmowanie naliczeń i wypłat świadczeń społecznych. Źródłem finansowania zadań przejętych już częściowo w 2004 r. oraz planowanych do przejęcia i finansowania będzie zwiększona kwota udziałów w podatku dochodowym od osób fizycznych. 2. Założenia społeczno gospodarcze miasta Opola na 2005 rok Do realizacji w 2005 roku przyjęto następujące cele: I. Cele strategiczne: Realizacja zadań nakreślonych w Strategii rozwoju miasta Opola, Strategii integracji i polityki społecznej oraz Planie rozwoju miasta, poprzez: 1. Pozyskiwanie środków z funduszy unijnych na realizację zadań z zakresu infrastruktury technicznej, zadań remontowych, zadań z zakresu kultury i sportu, zadań oświatowych poprzez opracowywanie i zgłaszanie projektów do finansowania, 2. Realizacja zadania Poprawa jakości wody w Opolu przy współudziale środków strukturalnych oraz innych zadań wyszczególnionych w wieloletnim programie inwestycyjnym, wpływających na poprawę warunków socjalno-bytowych mieszkańców miasta Opola, 3. Przygotowanie terenów pod budownictwo mieszkaniowe. Budowa mieszkań, w tym socjalnych, 1

2 4. Wspieranie inicjatyw społecznych poprzez realizację inwestycji z udziałem ludności i finansowanie zadań wyłonionych w drodze konkursu, 5. Kontynuowanie programów w zakresie prowadzenia robót publicznych dla bezrobotnych oraz zwiększenie zakresu współpracy z organizacjami pozarządowymi, 6. Realizacja zadań z zakresu profilaktyki prozdrowotnej, 7. Zmniejszenie uciążliwości środowiskowych, 8. Zwiększenie bezpieczeństwa i utrzymanie właściwego stanu technicznego istniejącego układu drogowego, 9. Utrzymanie roli komunikacji zbiorowej, 10. Realizacja zadań z zakresu kultury i sportu, 11. Realizowanie zadań wynikających z ustawy o systemie oświaty, 12. Usprawnienie funkcjonowania Urzędu Miasta. Realizacja powyższych celów strategicznych wymagać będzie osiągnięcia następujących celów szczegółowych: Sfera inwestycyjna rozwój miasta A. TRANSPORT I ŁĄCZNOŚĆ Kontynuacja przebudowy układu komunikacyjnego miasta, w tym: I. zadań ujętych w uchwalonym Wieloletnim programie inwestycyjnym na lata z udziałem funduszy strukturalnych, a mianowicie: a) kontynuacja budowy obwodnicy północnej dla miasta Opola odcinka od ul. Częstochowskiej do ul. Strzeleckiej, b) przebudowa wiaduktu i układu komunikacyjnego oraz remont wiaduktu żelbetowego w ciągu ul. Reymonta w Opolu, c) budowa węzła komunikacyjnego ul. Niemodlińska Opole oraz dodatkowo w ramach możliwości finansowych gminy: II. budowa i modernizacja dróg gminnych oraz budowa ścieżek rowerowych, III. budowa wiaduktu w ciągu ul. Ozimskiej nad linią PKP, IV. przebudowa wiaduktu na ul. Wschodniej, V. dokończenie przebudowy mostu Piastowskiego, VI. budowa optycznej sieci teleinformatycznej Opola (OSTO), VII. modernizacja i przebudowa dróg. B. GOSPODARKA MIESZKANIOWA Realizacja zadań w zakresie zarządzania mieniem komunalnym: I. budowa mieszkań socjalnych i adaptacja istniejących zasobów mieszkaniowych na mieszkania socjalne, II. kontynuacja przez OTBS budownictwa mieszkaniowego. 2

3 C. GOSPODARKA KOMUNALNA I OCHRONA ŚRODOWISKA Modernizacja i budowa infrastruktury technicznej miasta Realizacja zadań ujętych w uchwalonym Wieloletnim programie inwestycyjnym na lata , a mianowicie: I. realizacja budowy kanalizacji sanitarnej w ramach programu pn. Poprawa jakości wody w Opolu finansowanego z funduszu ISPA, II. rozbudowa składowiska odpadów komunalnych oraz dodatkowo w ramach możliwości finansowych gminy: III. budowa urządzeń do podczyszczania ścieków deszczowych na wylotach kanalizacji deszczowej, IV. budowa i modernizacja: dróg, sieci kanalizacyjnej, wodociągowej i gazowej w istniejących dzielnicach z udziałem ludności, celem poprawy warunków życia mieszkańców. D. KULTURA I OCHRONA DZIEDZICTWA NARODOWEGO Realizacja zadań ujętych w uchwalonym Wieloletnim programie inwestycyjnym na lata , a mianowicie: I. budowa zaplecza technicznego dla Teatru Lalki i Aktora im. A. Smolki, II. modernizacja amfiteatru 1000-lecia w Opolu. E. KULTURA FIZYCZNA I SPORT Realizacja zadania ujętego w uchwalonym Wieloletnim programie inwestycyjnym na lata : I. modernizacja basenu letniego przy Placu Róż, II. budowa miejskiego stadionu lekkoatletycznego na bazie stadionu Gwardii oraz dodatkowo w ramach możliwości finansowych gminy: III. udział finansowy w projekcie budowy nowej hali sportowej Arena przy ul. Wrocławskiej. F. OŚWIATA I. Kontynuacja zadań modernizacyjnych i remontowych realizowanych w obiektach placówek oświatowych, II. Podjęcie prac związanych z termomodernizacją obiektów szkolnych oraz dodatkowo w ramach możliwości finansowych gminy: III. budowa hali sportowej w rejonie kompleksu szkolnego SP nr 2 i III LO. 3

4 Powyższa lista wskazuje priorytety inwestycyjne i w trakcie prac nad budżetem 2005 roku, w miarę posiadanych środków, może ulec zwiększenie liczby zadań głównie związanych z budową infrastruktury technicznej. SFERA BIEŻĄCEGO FUNKCJONOWANIA MIASTA W poszczególnych obszarach działalności miasta zakłada się podjęcie następujących działań: a) polityki prorodzinnej i spraw społecznych o bieżące i realizowanie w pełnym zakresie świadczeń rodzinnych, o utrzymanie poziomu świadczonych usług społecznych, o poszerzenie współpracy z organizacjami pozarządowymi w zakresie realizacji zadań samorządowych, o realizowanie przyjętej strategii integracji i polityki społecznej miasta. b) oświaty o opracowanie programu rozwoju oświaty w Opolu wg procedury POST - określenie m.in. priorytetów działań w zakresie struktury oświaty, racjonalizacji sieci szkół, programu poprawy jakości kształcenia, o kontynuowanie prac remontowych obiektów placówek oświatowych, o realizacja przedsięwzięć termomodernizacyjnych w obiektach oświatowych. c) kultury, sportu i turystyki o kontynuacja współpracy z TVP w zakresie organizacji Festiwalu Polskiej Piosenki, o wspieranie wybranych form działań kulturalnych: koncertów, spektakli teatralnych, widowisk, wystaw i ważnych imprez, o prowadzenie niezbędnych remontów obiektów jednostek funkcjonujących jako instytucje kultury, o poszerzenie współpracy z organizacjami pozarządowymi przy realizacji zadań związanych z kulturą i sportem, o prowadzenie niezbędnych remontów obiektów sportowych i rekreacyjnych wg uzgodnionych priorytetów, a także - udostępnienie posiadanej bazy sportowej mieszkańcom miasta, - budowa ścieżek rowerowych. d) zdrowia o realizowanie programu badania przesiewowe w kierunku wykrywania nowotworów gruczołu piersiowego u kobiet, o realizowanie programu profilaktyki chorób układu krążenia, o poprawa wyposażenia służby zdrowia w sprzęt diagnostyczny, o podjęcie niezbędnych prac remontowych obiektów służby zdrowia i innych placówek, o opracowanie propozycji restrukturyzacji SP ZOZ. 4

5 e) bezpieczeństwo o zwiększenie bezpieczeństwa publicznego poprzez wzmożenie częstotliwości i zakresu kontroli przez Straż Miejską w przestrzeganiu prawa, ładu i porządku, o zwiększenie obsady prowadzącej monitoring. f) komunikacji miejskiej o przeznaczenie dalszych środków na zakup nowoczesnych autobusów MZK w ramach dalszej modernizacji taboru oraz poprawy warunków przewozów pasażerów w mieście. g) administracja samorządowa o poprawa warunków pracy urzędu i obsługi obywateli, m.in. poprzez wprowadzenie czytelnych procedur postępowania, systematyczne szkolenia pracowników, modernizację i rozbudowę infrastruktury technicznej, poszerzanie zakresu działania, wykorzystanie technik i urządzeń oraz programów teleinformatycznych, o realizowanie zadań w celu uzyskania certyfikatu Systemu Zarządzania Jakością wg normy ISO , o podjęcie prac związanych z wdrożeniem zintegrowanego systemu zarządzania miastem. h) gospodarki i promocji miasta o prowadzenia lokalnej i krajowej promocji gospodarczej miasta, o wzmocnienie promocji turystycznej, w tym w ramach Euroregionu Pradziad, o podjęcie działań zmierzających do pozyskania nowych gruntów poprzez wykupy oraz ich uzbrojenie w celu rozszerzenia oferty dla firm przyszłych inwestorów. II. Ocena możliwości finansowych miasta w zakresie pozyskania dochodów i przychodów Prognoza wielkości dochodów do pozyskania w 2005 r. opiera się na wielkościach dochodów budżetowych w 2004 r. przyjętych w Wieloletnim Programie Inwestycyjnym na lata , stanowiący jako załącznik do uzasadnienia pod nazwą Wieloletni Program Finansowy. Prognozę na 2005 r. przyjęto w dwóch wariantach, kierując się bieżącymi wskaźnikami inflacji w 2004 r. (które wykazują dużą tendencję wzrostową za miesiąc marzec wyniosła ona 1,7% jako marzec 2004 r./marzec 2003 r.), a także prognozami dokonanymi na jej bazie na 2005 r. Wstępne prognozy ogłoszone przez NBP wskazują, że w 2005 r. roczna inflacja może ustabilizować się na poziomie 2,5% plus/minus 1 pkt procentowy. 5

6 W związku z tym przyjęto: - w wersji A, że średni wskaźnik wzrostu cen detalicznych i usług konsumpcyjnych w 2004 r. wyniesie 102,2%, a górne stawki podatkowe określone przez Ministra Finansów za trzy kwartały wyniosą 101,7%, - w wersji B, że średni wskaźnik wzrostu cen detalicznych i usług konsumpcyjnych w 2004 r. wyniesie 103,0%, a górne stawki podatkowe określone przez Ministra Finansów za trzy kwartały wyniosą 102,3%. Podstawowe dochody budżetowe na 2005 r. wg ważniejszych grup w porównaniu do aktualnego planu na 2004 r. oraz przy założeniu rocznej inflacji mieszczącej się w przedziale 102,2% 103,0% przedstawiają się następująco: mln zł Lp. Wyszczególnienie Wykonanie za 2003r. Plan na 2004r./* Wersja A Prognoza dochodów na 2005r. wg inflacji 101,7% Wersja B Prognoza dochodów na 2005r. wg inflacji 102,3% 1 Dochody ogółem 288,7 309,7 315,0 316,8 w tym: A Dochody własne 257,7 288,1 293,0 294,7 z tego: Podatki i opłaty 116,0 148,9 151,4 152,2 Dochody z majątku gminy 19,3 24,5 24,9 25,1 Pozostałe dochody 29,0 33,4 34,0 34,2 Subwencje 93,4 81,3 82,7 83,2 B Dotacje z tego: 31,0 21,6 22,0 22,1 Na zadania własne 10,2 4,3 4,4 4,4 Zlecone i na podst. poroz. 20,8 17,3 17,6 17,7 /* - dane z uchwalonego budżetu na 2004 r. po zmianach wg stanu na r. Z powyższej tabeli wynika, że w przyjętym wariancie A prognoza podstawowych dochodów budżetu miasta wyniesie łącznie 315 milionów złotych, co przy planie budżetu na 2004 r. (po zmianach wg stanu na r.) stanowi wzrost dochodów o około 5 mln zł, a w przypadku wariantu B wzrost o około 7 mln zł. Tak minimalny wzrost dochodów nie daje dużych możliwości manewru, czy to przy planowaniu wydatków bieżących, czy też wydatków majątkowych. 6

7 III. Wnioski z wieloletnich symulacji wydatków majątkowych miasta Na podstawie realizacji budżetu ostatnich lat począwszy od 1999 r., kiedy nastąpiła reforma ustrojowa państwa i zwiększony został zakres wykonywanych podstawowych zadań w mieście, obserwuje się malejącą tendencję w środkach przeznaczanych na wydatki majątkowe w budżecie miasta Opola. Przedstawiono to w poniższej tabeli: Lp. Wyszczególnienie 1999r. 2000r. 2001r. 2002r. 2003r. mln zł Plan na 2004r./* 1 Wykonanie wydatków ogółem 287,4 309,5 332,0 308,4 278,6 340,4 w tym: wydatki bieżące 214,4 256,8 290,4 275,7 262,0 298,8 wydatki majątkowe 73,0 52,7 41,6 32,7 16,6 41,6 2 Udział wydatków majątkowych w wydatkach ogółem 25,4% 17,0% 12,5% 10,6% 6,0% 12,2% /* - dane z uchwalonego budżetu na 2004 r. po zmianach wg stanu na r. W 1999 r. udział wydatków majątkowych w wydatkach ogółem wyniósł 25,4%, co wynikało przede wszystkim z kontynuacji zadań związanych z usuwaniem zniszczeń popowodziowych w mieście, po powodzi z 1997 r. W następnych latach udział ten ulegał zmniejszeniu do 17,0% w 2000 r., do 12,5% w 2001 r., do 10,6% w 2002 r. i do 6,0% w 2003 r. Wg aktualnego budżetu miasta Opola na 2004 r. po zmianach wg stanu na koniec kwietnia 2004 r. udział ten kształtuje się na poziomie 12,2%. Przy uwzględnieniu zadań ujętych w Wieloletnim Programie Inwestycyjnym na lata proporcje te ulegają w radykalny sposób zwiększeniu, co ma związek z ilością planowanych zadań i wielkościami środków niezbędnych do ich sfinansowania. Stąd też na 2005 r. proporcje udziału wydatków majątkowych do wydatków ogółem, ukształtują się na następującym poziomie: 7

8 - wydatki ogółem 507,7 mln zł w tym: o wydatki bieżące 302,2 mln zł o wydatki majątkowe 205,4 mln zł, co stanowi 40,5% wydatków ogółem z tego: - z programu wieloletniego 198,4 mln zł - pozostałe 7,0 mln zł Z powyższego wynika, że na tematy inwestycyjne o krótkim okresie realizacji pozostanie w 2005 r. do dyspozycji kwota 7 mln zł, z tym, że może ona ulec zwiększeniu przy założeniu wzrostu wielkości pozyskanych dochodów miasta, uzyskania oszczędności z przetargów oraz pozyskania środków unijnych. Zwiększenie dochodów własnych uzależnione będzie również od zintensyfikowania działań związanych z pozyskiwaniem własnych dochodów budżetowych, szczególnie w pozycjach podatków i opłat oraz w pozycji dotyczącej sprzedaży majątku miasta. 8