INFORMACJA O STANIE BEZPIECZEŃSTWA SANITARNEGO MIASTA MYSŁOWICE

Transkrypt

1 INFORMACJA O STANIE BEZPIECZEŃSTWA SANITARNEGO MIASTA MYSŁOWICE 2015 Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Katowicach

2 Spis treści: I. Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych 4 1. Sytuacja epidemiologiczna w zakresie wybranych chorób zakaźnych 4 2. Szczepienia ochronne 24 II. Stan sanitarny podmiotów wykonujących działalność leczniczą Ocena stanu sanitarnego podmiotów wykonujących działalność leczniczą Podmioty lecznicze jako zakłady pracy 47 III. Stan sanitarny zakładów branży spożywczej, jakość zdrowotna żywności Jakość zdrowotna środków spożywczych, przedmiotów do kontaktu z żywnością, kosmetyków oraz suplementów diety Powiadomienia typu RASFF Zakłady produkcyjne Obiekty obrotu żywnością Zakłady żywienia zbiorowego Środki transportu żywności 57 IV. Jakość wody Ocena jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi Ocena jakości wody ciepłej w zakresie obecności bakterii legionella Baseny kąpielowe Miejsca wykorzystywane do kąpieli 64 V. Stan sanitarny obiektów i miejsc użyteczności publicznej Obiekty użyteczności publicznej Gospodarka odpadami komunalnymi Akcje deratyzacyjne 74 VI. Stan sanitarny szkół i innych placówek oświatowo wychowawczych Żłobki i kluby dziecięce Placówki wychowania przedszkolnego Szkoły Placówki wypoczynku zimowego i letniego zorganizowanego w obiektach stałych w miejscu zamieszkania Szkoły wyższe 85 VII. Warunki sanitarno-higieniczne środowiska pracy Stan sanitarno - higieniczny zakładów pracy 86 2

3 2. Choroby zawodowe 92 VIII. Interwencje mieszkańców miasta 95 IX. Środki zastępcze 98 X. Zapobiegawczy nadzór sanitarny 102 XI. Działalność w zakresie oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia, programy edukacyjne i akcje prozdrowotne Interwencje programowe Interwencje nieprogramowe 117 3

4 I. Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych 1. Sytuacja epidemiologiczna w zakresie wybranych chorób zakaźnych Sytuację sanitarno-epidemiologiczną w zakresie zakażeń i chorób zakaźnych na nadzorowanym terenie w roku 2015 podobnie jak w roku ubiegłym należy uznać za stabilną, nie zanotowano niepokojącego wzrostu zachorowań na choroby zakaźne. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Katowicach prowadził monitoring sytuacji sanitarno - epidemiologicznej w oparciu o analizę prowadzonej rejestracji zgłoszonych zachorowań na choroby zakaźne, zakażenia i zatrucia wśród mieszkańców. W roku 2015 na terenie miasta Mysłowice zarejestrowano 1655 przypadków zachorowań na choroby zakaźne, hospitalizowano 171 osób, co stanowi 10,33% wszystkich zarejestrowanych przypadków. Odnotowano 2 zgony z powodu choroby zakaźnej i dotyczyły one osoby chorej na gruźlicę oraz osoby chorej na listeriozę. Podobnie jak w roku ubiegłym dominującą jednostką chorobową były choroby zakaźne wieku dziecięcego przypadków oraz grypa 274 przypadki, natomiast najczęstszą przyczyną hospitalizacji były wirusowe zakażenia jelitowe - 56 przypadków oraz inne bakteryjne zakażenia jelitowe - 29 przypadków. Dane epidemiologiczne dotyczące występowa zachorowań na wybrane jednostki chorobowe oraz porównanie z rokiem 2014 przedstawiono w formie poniższych wykresów. Do wyliczenia współczynników zapadalności przyjęto liczbę ludności na terenie Mysłowic, stan na r. według GUS wynoszącą

5 Wirusowe zapalenie wątroby Gruźlica Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych 5 2 Grypa ROK 2015 ROK 2014 Choroby przenoszone drogą płciową (w tym HIV i AIDS) 7 5 Choroby zakaźne wieku dziecięcego Biegunki i zatrucia pokarmowe Zgłoszone przypadki zachorowań na wybrane jednostki chorobowe w roku na terenie miasta W roku 2015 PPIS w Katowicach uczestniczył w wojewódzkim ćwiczeniu z zakresu zarządzania kryzysowego,,kwarantanna Było ono kontynuacją ćwiczenia,,wirus 2014, dotyczącego postępowania w sytuacji wystąpienia podejrzenia zachorowania na chorobę szczególnie niebezpieczną i wysoce zakaźną jaką jest Ebola. 5

6 Celem ćwiczeń było wypracowanie odpowiednich procedur, umożliwiających w razie wystąpienia choroby szczególnie niebezpiecznej i wysoce zakaźnej sprawne i skuteczne przeprowadzenie działań służących ochronie zdrowia publicznego. Terminowa zgłaszalność chorób zakaźnych ma istotny wpływ na prowadzenie skutecznego nadzoru epidemiologicznego. W roku 2015 podobnie jak w latach ubiegłych po przeprowadzanej analizie danych dotyczących zgłaszlaności chorób zakaźnych i zakażeń otrzymywanych kwartalnie z Narodowego Funduszu Zdrowia przeprowadzono kontrole w 12 podmiotach leczniczych, w stosunku do których stwierdzono niezgodności. Nieprawidłowości potwierdzono w 2 podmiotach leczniczych, co skutkowało wydaniem zaleceń mających na celu wzmożenie nadzoru nad przekazywaniem zgłoszeń podejrzeń i rozpoznań chorób zakaźnych. Zatrucia i zakażenia pokarmowe W roku 2015 w porównaniu z rokiem wcześniejszym liczba zarejestrowanych zatruć pokarmowych wywołanych przez pałeczki Salmonella utrzymywała się na podobnym poziomie - zarejestrowano 16 przypadków salmonelloz - wskaźnik zapadalności wyniósł 21,32/ ( rok ,67/ ). 6

7 ,67 21, ,49 10,61 10, Salmonella ogółem Mysłowice Zachorowania na salmonellozy ogółem w latach na terenie miasta Mysłowice (wskaźnik zapadalności na ludności). Jednocześnie odnotowano znaczny spadek liczby ogólnej zachorowań na zatrucia i zakażenia pokarmowe, w tym bakteryjnych zatruć pokarmowych - 24 przypadki (wskaźnik zapadalności 31,98/ ) w porównaniu do 77 przypadków ( wskaźnik 102,69/ ) w roku , ,64 103,41 102, , Zatrucia pokarmowe - ogółem Zachorowania na zatrucia pokarmowe ogółem w latach na terenie miasta Mysłowice, (wskaźnik zapadalności na ludności). 7

8 W roku 2015 w zakresie zachorowań na biegunki u dzieci do lat 2 nastąpił nieznaczny wzrost zapadalności. Liczba zachorowań wynosiła 63, wskaźnik 284,42/ natomiast w 2014 r. odnotowano 59 zachorowań, odpowiednio wskaźnik zapadalności wyniósł 266,13/ Zachorowania na biegunki u dzieci do lat 2 w latach na terenie miasta Mysłowice (liczba zachorowań). Obserwowana rosnąca liczba zgłoszeń zachorowań na wirusowe zakażenia jelitowe 183 przypadki (28 przypadków dotyczyło zachorowań u dzieci do lat 2) wskaźnik zapadalności 243,88/ , w porównaniu z rokiem przypadki zachorowań wskaźnik zapadalności 162,71/ , może świadczyć o poprawie zgłaszalności chorób w tym zakresie. W większości przypadków rozpoznania zachorowań przez lekarzy były kwalifikowane na podstawie objawów klinicznych jako wirusowe zakażenia jelitowe nieokreślone 127 przypadków. 8

9 Zachorowania na wirusowe zakażenia jelitowe w latach na terenie miasta Mysłowice (Liczba zachorowań). Porównując dane z lat dotyczące zapadalności na biegunki, zatrucia pokarmowe i zakażenia jelitowe ogółem, tendencję wzrostową można zauważyć w przypadku zachorowań na wirusowe oraz inne bakteryjne zakażenia jelitowe Biegunka dzieci do lat 2 Wirusowe zakażenia jelitowe Bakteryjne zakażenia jelitowe Bakteryjne zatrucia pokarmowe salmonelozy Zachorowania na biegunki, zatrucia pokarmowe i zakażenia jelitowe ogółem w latach na terenie miasta Mysłowice (liczba zachorowań). 9

10 Podobnie jak w latach poprzednich rejestracji podlegały ogniska epidemiczne, w których zachorowały co najmniej 2 osoby. W roku 2015 odnotowano 1 ognisko choroby przenoszonej drogą pokarmową w środowisku domowym. Ognisko wystąpiło w dzielnicy Janów i dotyczyło 2 dzieci, które były hospitalizowane. Stwierdzono czynnik bakteryjny - pałeczki Salmonella. Choroby zakaźne wieku dziecięcego Wśród chorób zakaźnych wieku dziecięcego wykazujących sezonowe wzrosty zachorowań, podobnie jak w latach poprzednich dominowała ospa wietrzna, która charakteryzuje się dużą zakaźnością. W roku 2015 choroba wystąpiła u 816 osób, co daje wskaźnik zapadalności 1087,46 na mieszkańców (2014r zachorowań, zapadalność 532,14/ ) Odra Świnka Różyczka Ospa wietrzna Krztusiec Płonica Zachorowania na choroby zakaźne wieku dziecięcego w latach na terenie miasta Mysłowice (liczba zachorowań ospa wietrzna, płonica). Od roku 2013 obserwowany jest systematyczny wzrost zapadalności na ospę wietrzną, Zachorowania w większości dotyczyły dzieci od 1 do 4 roku życia oraz od 5 do 9 lat. Analizując sezonowość zachorowań ustalono, że najwięcej zachorowań wystąpiło w II kwartale 2015 r. 10

11 Zapadalności na ospę wietrzną zarejestrowana w zakresie danych epidemiologicznych dla całego kraju w roku 2015 wynosiła 487,26/ mieszkańców Ospa wietrzna Zgłoszone przypadki zachorowań na ospę wietrzną w roku na terenie miasta W roku 2015 na terenie miasta Mysłowice nastąpił wzrost zachorowań na płonicę, co wynika z typowej dla tej jednostki chorobowej sezonowości wzrostu zachorowań. Zarejestrowano 87 zachorowań, współczynnik zapadalności wyniósł 115,94/ ; porównawczo w roku 2014 odnotowano 62 zachorowania co stanowiło 82,69 zachorowań na mieszkańców. Największą ilość zachorowań zanotowano w IV kwartale 2015r przypadki. Na terenie kraju w roku 2015 zachorowania na płonicę kształtowały się na poziomie wyższym do roku poprzedniego i odpowiednio w 2015 r. wskaźnik wynosił 69,51/ mieszkańców, a w 2014 r.- 59,47/ Płonica Zgłoszone przypadki zachorowań na płonicę w roku na terenie miasta Mysłowice. 11

12 W ostatnich latach, liczba zachorowań na świnkę utrzymuje się na względnie niskim poziomie. Tak korzystna sytuacja epidemiologiczna jest wynikiem stosowanych szczepień przeciw śwince, początkowo jako zalecanych, a od roku 2003 jako obowiązkowych. W roku 2015 zarejestrowano 3 przypadki zachorowań na świnkę. Zachorowania dotyczyły w 2 przypadkach osób płci męskiej, wszystkie osoby chore nie były szczepione. Uzyskany wskaźnik zapadalności wynosił 4,00/ mieszkańców i był niższy od wskaźnika uzyskanego na terenie Polski, który wynosił 5,73/ Świnka Zgłoszone przypadki zachorowań na świnkę w roku na terenie miasta Mysłowice. Różyczka jest to charakterystyczną chorobą zakaźna wieku dziecięcego, której można zapobiegać poprzez szczepienia. W roku 2015 zarejestrowano mniejszą ilość zachorowań na różyczkę niż w roku przednim - 7 przypadków. Uzyskano wskaźnik zapadalności 9,33/ , co stanowi poziom wyższy niż na terenie kraju (wskaźnik zapadalności: 5,26/ mieszkańców). Najwięcej zachorowań wystąpiło u osób pełnoletnich (71%), wszystkie zachorowania dotyczyły osób płci żeńskiej nie posiadających szczepień ochronnych. Nie zgłoszono żadnego przypadku różyczki wrodzonej. Najwięcej zachorowań zarejestrowano w okresie wiosenno-letnim. 12

13 Różyczka Zgłoszone przypadki zachorowań na różyczkę w roku na terenie miasta Mysłowice. W roku 2015 kontynuowano nadzór epidemiologiczny w ramach Programu WHO Eliminacja Odry/Różyczki. PPIS w Katowicach wystosował pismo do kierowników podmiotów leczniczych w sprawie m.in. możliwości wykonywania nieodpłatnych badań laboratoryjnych potwierdzających lub wykluczających zachorowania u osób z podejrzeniem odry i różyczki. W roku 2015 nie pobrano materiału do badania w kierunku wirusa odry lub różyczki. W przypadku zachorowań na krztusiec rejestruje się cyklicznie zwiększoną liczbę zachorowań. Na terenie miasta Mysłowice w 2015r. zaobserwowano wzrost w zakresie wskaźników epidemiologicznych krztuśca. Odnotowano 12 przypadków zachorowań - wskaźnik zapadalności 15,99/ mieszkańców, odpowiednio w 2014r. - 4 zachorowania, wskaźnik wynosił 5,33/ mieszkańców. Od kilku ostatnich lat obserwuje się przesunięcie zachorowań do starszych grup wiekowych, co może powodować zagrożenie dla dzieci nieposiadających pełnego cyklu szczepień ochronnych, a także dzieci nie szczepionych z powodu przeciwwskazań medycznych. Zachorowania występowały u dzieci w wieku 6-16 lat (50%) oraz u osób w wieku powyżej 28 lat (50%). Najwięcej zachorowań wystąpiło w IV kwartale 2015 roku. Podczas przeprowadzanych dochodzeń epidemiologicznych ustalono, że: 2 osoby były zaszczepione V dawkami, 4 chorych było zaszczepionych IV dawkami, 5 osób dorosłych nie pamiętało faktu uodpornienia, 1 osoba dorosła nie była szczepiona. 13

14 Krztusiec Zgłoszone przypadki zachorowań na krztusiec w latach na terenie miasta Mysłowice. Wirusowe zapalenia wątroby W przypadku wirusowego zapalenia wątroby powszechne obowiązkowe i zalecane szczepienia przeciw wzw B przyczyniły się do istotnego zmniejszenia zapadalności na tą jednostkę chorobową szczególnie w najmłodszych grypach wiekowych. W 2015 roku na terenie miasta zarejestrowano 15 przypadków zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu B HBV Grupy wiekowe Mysłowice Zakażenia wirusem HBV (zgłoszone po raz pierwszy) w roku 2015 na terenie miasta Mysłowice (liczba osób w poszczególnych grupach wiekowych). 14

15 Odnośnie wirusowego zapalenia wątroby typu C od kliku lat rejestruje się trend wzrostowy i w roku 2015 zarejestrowano 17 przypadków wirusowego zapalenia wątroby typu C HCV Grupy wiekowe Mysłowice Zakażenia wirusem HCV (zgłoszone po raz pierwszy) w 2015r. na terenie miasta Mysłowice (liczba osób w poszczególnych grupach wiekowych ). Powyższe jednostki chorobowe w większości dotyczą zakażeń nabytych w przeszłości, które są najczęściej rozpoznawane podczas wykonywanych badań laboratoryjnych przed zabiegami operacyjnymi, jak również ogólnych badań w celach diagnostycznych. Jednocześnie zwiększanie się liczby inwazyjnych zabiegów oraz zakresu usług medycznych i technik diagnostycznych mają wpływ na wzrost zakażeń wirusami zapalenia wątroby typu B i C. Podczas przeprowadzanych dochodzeń epidemiologicznych część zakażonych potrafiła określić domniemane źródło zakażenia 20 osób, wskazując jako dominujące źródło zakażenia wykonywane zabiegi chirurgiczne, w tym w 9 przypadkach była to transfuzja krwi. Należy dodać, że nadzór nad zakażeniami HBV i HCV w większości utrudnia bezobjawowy początek choroby, a rozpoznanie jest dokonywane w późnej fazie choroby. 15

16 W zakresie wirusowego zapalenia wątroby typu A w ciągu ostatnich lat rejestruje się dobrą sytuację sanitarno - epidemiologiczną. W 2015 roku nie potwierdzono żadnego przypadku zachorowania na tą jednostkę chorobową. Gruźlica Zakażenia prątkiem gruźlicy należą do najpowszechniejszych zakażeń występujących na świecie. Monitorowanie sytuacji epidemiologicznej gruźlicy w Polsce prowadzi Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie. W roku 2015 PPIS w Katowicach prowadził weryfikację danych otrzymanych z IGiCHP dotyczącą wyegzekwowania brakujących zgłoszeń zachorowań na gruźlicę. Zapadalność na gruźlicę w minionym roku utrzymywała się na wyższym poziomie (wskaźniki zapadalności 23,99/ mieszkańców), jak w roku 2014 (15 zachorowań, współczynnik 20,01/ ). Ogółem na 18 zgłoszonych przypadków podejrzenia gruźlicy, chorobę potwierdzono u 18 osób. Postacią dominująca była gruźlica płuc. Wśród chorych nie zarejestrowano przypadków osób niepełnoletnich. Najczęściej chorowali niepracujący dorośli (10 osób), renciści i emeryci (6 osób), pracujący (2 osoby). Analizując powyższe dane stwierdzono podobnie jak w latach ubiegłych, że zapadalność na gruźlicę wzrasta wraz z wiekiem, w większości dotyczy osób o niskim statucie socjalno-bytowym Gruźlica Zgłoszone przypadki zachorowań na gruźlicę w roku na terenie miasta Mysłowice. 16

17 W związku z zarejestrowanymi przypadkami zachorowania na gruźlicę w ciągu minionego roku nadzorem objęto 9 osób z kontaktu z chorym. W żadnym z powyższych przypadków nie wydano decyzji administracyjnej w sprawie obowiązku hospitalizacji. Inwazyjne choroby wywołane przez Neisseria meningitidis, Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae typu b W 2015r. na terenie miasta nie zarejestrowano żadnego przypadku inwazyjnej choroby meningokokowej oraz inwazyjnej choroby pneumokokowej. Grypa zgłaszalności i raportowania przypadków grypy. Każdego roku rejestrowana jest wysoka liczba zachorowań na grypę i infekcje grypopodobne, a największą liczbę zachorowań notuje się w okresie zimowo-wiosennym. Nadzór epidemiologiczny nad grypą prowadzony jest w ciągu całego roku. Warto zaznaczyć, ze wzrost zachorowań może wynikać z poprawy 17

18 Rok Lata 5-14 Lat Lata 65 i więcej Lat Grypa - zachorowania wg wieku Zgłoszone przypadki zachorowań na grypę wg wieku w roku 2015 na terenie miasta Mysłowice. W minionym roku liczba zachorowań na grypę i podejrzenia grypy, osiągnęła poziom 274 przypadków (365,15 na mieszkańców) i była wyższa niż w roku przypadków (206,72 na mieszkańców). W roku 2015 wskaźnik zapadalności dla Polski wyniósł 9987,01 na mieszkańców. Dominującą liczbę zachorowań zarejestrowano w grupie wiekowej lata (156 przypadków) Rok I Kwartał II Kwartał III Kwartał IV Kwartał Grypa - sezonowość Zgłoszone przypadki zachorowań na grypę wg sezonowości 2015 na terenie miasta Mysłowice 18

19 Należy zaznaczyć, iż w zapobieganiu tej chorobie dużą rolę odgrywają szczepienia ochronne. Jednak zmienność antygenowa wirusa grypy wpływa na fakt, iż znaczna część populacji może być pozbawiona odporności. Podobnie jak w latach poprzednich na terenie miasta prowadzony był nadzór epidemiologiczny i wirusologiczny nad grypą w systemie SENTINEL. Współpracowano z 4 lekarzami podstawowej opieki zdrowotnej, obejmującymi swoją opieką 6118 osób. W ramach prowadzonego nadzoru w roku 2015 zarejestrowano 15 przypadków podejrzenia zachorowania na grypę lub grypopodobne, materiału biologicznego do badań nie pobrano. Choroby odzwierzęce Wśród chorób odzwierzęcych w roku 2015 rejestrowano tak jak każdego roku zachorowania na boreliozę. Ponadto odnotowano 1 przypadek listeriozy. Rejestrowano również pokąsania ludzi przez zwierzęta Borelioza z Lyme Borelioza jest najczęściej rejestrowaną chorobą odkleszczową w Polsce, na którą do chwili obecnej nie ma skutecznej szczepionki. Ogółem w roku 2015 zarejestrowano 67 przypadków zachorowań i podejrzeń zachorowań na boreliozę Wśród potwierdzonych zachorowań dominowała postać wczesna rumień wędrujący, pozostałe zachorowania zgodnie z klasyfikacją przypadku potwierdzono na podstawie wykonanych badań laboratoryjnych i kryteriów klinicznych fazy późnej 19

20 w większości boreliozy układu kostno-stawowego. Ogółem w 2015 roku potwierdzono 50 zachorowań. Należy zaznaczyć, ze trudność w postawieniu diagnozy lekarskiej wynika z możliwości nietypowego przebiegu zachorowania tj. brak typowych objawów fazy wczesnej. Analizując zapadalność na terenie miasta i kraju można zauważyć, że wskaźnik zapadalności w przypadku Mysłowic (66,63/ mieszkańców) znacząco przekracza wskaźnik Polski (35,40/ mieszkańców). Według danych uzyskanych na podstawie przeprowadzanych dochodzeń epidemiologicznych stwierdzono, że wśród chorych były zarówno osoby niepełnoletnie (5 osób), osoby pełnoletnie pracujące (16 osób), pełnoletnie niepracujące (7osób), jak i renciści i emeryci (22 osoby). Nie stwierdzono przypadków zachorowania w wyniku występowania narażenia zawodowego Borelioza Zgłoszone przypadki zachorowań na boreliozę w roku na terenie miasta Mysłowice. Ponadto ustalono, że 10 osób zdecydowanie identyfikowały miejsce narażenia, jako miasto zamieszkania, 7 osób wiązało zakażenie krętkami z narażeniem poza granicami miasta. W większości miejscem ekspozycji na kleszcze na terenie miasta były parki, skwery, działki lub tereny rekreacyjne i lasy. W związku z powyższym podczas przeprowadzanych wywiadów epidemiologicznych zwracano uwagę na konieczność stosowania odpowiedniej odzieży ochronnej i repelentów przeciw kleszczom. 20

21 Listerioza W roku sprawozdawczym zarejestrowano 1 przypadek zachorowania na listeriozę. Listerioza to bakteryjna choroba zakaźna ludzi i zwierząt powodowana przez Gramdodatnie pałeczki Listeria monocytogenes. Zachorowanie wystąpiło u 71 letniego mężczyzny i ze względu na ciężki przebieg choroby zakończyło się zgonem. Zachorowanie potwierdzono badaniem laboratoryjnym po wystąpieniu charakterystycznych objawów klinicznych. Pokąsania przez zwierzęta i profilaktyka zachorowań na wściekliznę W 2015r. zarejestrowano 67 pokąsań przez zwierzęta wskaźnik zapadalności na mieszkańców wyniósł 89,29 i był wyższy od wskaźnika na terenie Polski, który wyniósł 21,09/ mieszkańców. Pokąsania w 7 przypadkach dotyczyły osób niepełnoletnich Osoby pokąsane Mysłowice Narażenia na wściekliznę w latach na terenie miasta Mysłowice (liczba osób). Jednocześnie zarejestrowano 10 zgłoszeń pokąsań osób w wiekszości przez nieznane psy i koty, w przypadku których przeprowadzono szczepienia przeciwko wściekliźnie. 21

22 Osoby szczepione p/wściekliźnie Mysłowice Narażenia na wściekliznę/potrzeba szczepień w latach na terenie miasta Mysłowice (liczba osób). Choroby przenoszone drogą płciową Kiła krętek blady Wśród chorób przenoszonych drogą płciową w roku 2015 analogicznie do lat ubiegłych rejestrowano przypadki kiły i rzeżączki. W roku 2015 na terenie miasta zarejestrowano 1 przypadek zachorowania na kiłę (wskaźnik zapadalności 1,33/ ), dotyczący osoby płci żeńskiej. Nie podano drogi narażenia. Ponadto odnotowano 1 przypadek rzeżączki (wskaźnik zapadalności 1,33/ ) u osoby płci męskiej, gdzie podano jako drogę narażenia kontakt heteroseksualny. Jednocześnie warto zaznaczyć, że kiła jest chorobą zakaźną, o długotrwałym ogólnoustrojowym przebiegu z wieloletnim okresem utajenia. Nie odnotowano zachorowań na kiłę wrodzoną. 22

23 HIV I AIDS W roku 2015 zarejestrowano - 3 przypadki zakażenia wirusem HIV (wskaźnik zapadalności wyniósł 4,00/ ), w roku przypadki (wskaźnik zapadalności 2,67/ ). W analizowanym okresie czasu na terenie Polski wskaźnik nowo wykrytych przypadków HIV wynosił 3,68/ W 2015 roku wystąpiły 2 przypadki zachorowań na AIDS (wskaźnik zapadalności 2,66/ ). Uzyskany poziom zapadalności był wyższy od poziomu na terenie kraju (0,36/ ). HIV AIDS 3, , , , Zgłoszone przypadki zachorowań na HIV i AIDS w latach na terenie miasta Mysłowice Zatrucia środkami zastępczymi dopalaczami W roku 2015 prowadzono bieżący monitoring zatruć dopalaczami i substancjami psychoaktywnymi. Na ternie miasta odnotowywano większą niż w roku 2014 liczbę interwencji medycznych związanych z pojrzeniem zatruć środkami zastępczymi. Ogółem zarejestrowano 24 zatrucia, z czego 23 dotyczyło osób płci męskiej. Największą ilość zarejestrowano w miesiącu lipcu. Liczba zgłoszeń w poszczególnych grupach wiekowych kształtowała się następująco: lata (12 przypadków) lat (6 przypadków), lat (3 przypadki), lat (2 przypadki), lata (1 przypadek). 23

24 Mężczyźni Kobiety Zgłoszone przypadki zatruć dopalaczami w latach na terenie miasta Mysłowice 2. Szczepienia ochronne Szczepienie jest kontrolowanym działaniem, którego celem jest nauczenie układu odporności rozpoznawania bakterii i wirusów, aby mógł przed nimi chronić organizm dzięki wytworzeniu przeciwciał. Powszechne szczepienia mają ważne znaczenie nie tylko w powstaniu odporności konkretnej osoby, ale także odporności całego społeczeństwa, dzięki zahamowaniu szerzenia się zakażenia. W zakresie szczepień ochronnych wiodącym celem był nadzór nad prawidłową realizacją Programu Szczepień Ochronnych, nad dystrybucją szczepionek, zgłaszaniem niepożądanych odczynów poszczepiennych oraz działania informacyjno-edukacyjne podnoszące świadomość osób uchylających się od obowiązku szczepień dzieci. W 2015 roku w Mysłowicach obowiązkowym szczepieniom podlegało dzieci i młodzieży do 20 roku życia. Odsetek uodpornionych osób waha się od 96% do 99% dla poszczególnych chorób. Uzyskanie wysokiego odsetka osób uodpornionych zapewnia ochronę przed zakażeniami również osobom, z rożnych powodów nie szczepionym, w wyniku powstania tzw. odporności populacyjnej. 24

25 Nadal utrzymuje się problem nieprzestrzegania obowiązku szczepień przez rodziców, którzy pod wpływem ruchów antyszczepionkowych świadomie sprzeciwiają się szczepieniom swoich dzieci. W 2015 roku w Mysłowicach zanotowano 22 osoby uchylające się od obowiązkowych szczepień ochronnych swoich dzieci. Rodzice tzw. oporni najczęściej składają pisemne oświadczenia o odmowie szczepień na Oddziale noworodkowym w Szpitalu i w Poradniach Dziecięcych. Wysłano 25 wezwań do złożenia wyjaśnień, z czego 16 osób skontaktowało się z PPIS w Katowicach, a 5 nie podjęło korespondencji. Przeprowadzono rozmowy osobiste i telefoniczne na temat korzyści wynikających z realizacji szczepień ochronnych i zagrożeniach wynikających z rezygnacji ze szczepień. W 2015 r. na terenie Mysłowic w placówkach prowadzących szczepienia ochronne przeprowadzono 18 kontroli w zakresie realizacji założeń obowiązującego Programu Szczepień Ochronnych. Podczas kontroli zwracano szczególną uwagę na: stan zaszczepienia dzieci i młodzieży wg obowiązującego PSO w celu uzyskania jak najwyższego odsetka uodpornienia, wyposażenie punktów szczepień, sposób przechowywania i transportu preparatów do szczepień, sposób prowadzenia dokumentacji medycznej dotyczącej szczepień ochronnych, zgłaszalność występujących niepożądanych odczynów poszczepiennych. W związku z ogólnopolską akcją Państwowej Inspekcji Sanitarnej pod hasłem ZASZCZEP W SOBIE CHĘĆ SZCZEPIENIA w maju 2015r. w Domu Kultury w Mysłowicach ul. Grunwaldzka 7 zorganizowano punkt informacyjny i dystrybucję materiałów dot. szczepień ochronnych. 25

26 Promocja szczepień w Domu Kultury w Mysłowicach (Źródło: Zdjęcie własne ) W minionym roku Program Szczepień Ochronnych realizowany był na terenie Mysłowic przez 20 świadczeniodawców w 25 gabinetach zabiegowych. U świadczeniodawców znajdowało się kart uodpornienia (stan na dzień 31 grudnia 2015r.) w tym kart uodpornienia dzieci i młodzieży do 20 roku życia. Od kilku lat obserwuje się systematyczny spadek liczby dzieci i młodzieży podlegających szczepieniu. Liczba populacji 0-20 roku życia objętej Programem Szczepień Ochronnych w latach

27 Oceniając realizację szczepień ochronnych w 2015 roku należy stwierdzić, że są one wykonane w odsetku gwarantującym korzystną sytuację epidemiologiczną w odniesieniu do wielu chorób zwalczanych poprzez szczepienia ochronne. Szczepienia p/wirusowemu zapaleniu wątroby typu B Szczepienie p/wzw typu B jest najlepszym sposobem zapobiegania chorobie, od czasu wprowadzenia szczepienia p/wzw typu B do PSO, w 1989 roku oraz sukcesywnego rozszerzania grup objętych szczepieniami obowiązkowymi i zalecanymi zarejestrowano wielokrotny spadek zapadalności na WZW typu B. Po przeprowadzonych szczepieniach dzieci i młodzież posiadają bardzo dobrą odporność p/wzw typu B. Szczepienia podstawowe noworodków i niemowląt wykonywane były trzema dawkami szczepionki w cyklu zbliżonym do 0; 1; 6 miesięcy. U dzieci z masą urodzeniową mniejszą niż 2000g stosuje się czterodawkowy cykl szczepienia 0; 1; 2; 12 miesięcy. Również u dzieci szczepionych zalecaną szczepionką skojarzoną (6 w 1) schemat szczepienia pierwotnego składa się z trzech dawek i dawki uzupełniającej podanej przed ukończeniem 18 miesięcy. W roku 2012 szczepienia pierwotne p/wzw typu B w 1 roku życia zostały rozpoczęte u 50,08 % populacji (318 dzieci). Stan zaszczepienia dzieci w 2 roku życia dawką uzupełniającą kształtuje się na poziomie 91,17 % (630 dzieci). Procentowy udział dzieci w 1 i 2 roku życia zaszczepionych p/wzw B 27

28 Ogółem p/wzw typu B zaszczepiono 98,85 % dzieci w drugim roku życia. Dzieci, u których do tej pory nie rozpoczęto szczepień najczęściej posiadają p/wskazania lub rodzice nie wyrażają zgody na szczepienie. Szczepienie p/wzw typu B zalecane, finansowane przez pacjentów, jest najczęściej realizowanym szczepieniem przez osoby przygotowujące się do zabiegów operacyjnych i przewlekle chore nieszczepione w ramach szczepień obowiązkowych. Szczepienia p/błonicy, tężcowi i krztuścowi Podobnie jak w latach poprzednich w roku 2015 szczepienia realizowane były przy użyciu preparatów szczepionkowych finansowanych ze środków znajdujących się w budżecie Ministra Zdrowia, a także coraz częściej, z zastosowaniem szczepionek wysoce skojarzonych finansowanych przez rodziców. Szczepieniami pierwotnymi p/błonicy, tężcowi i krztuścowi w 2015 roku objęto 57,01% populacji (362 dzieci) w 1 roku życia. W 2 roku życia szczepienie IV dawką uzupełniającą otrzymało 235 dzieci (34,01%). Ogółem liczba zaszczepionych w drugim roku życia wyniosła 674 (97,54 %). Procentowy udział dzieci w 1 i 2 roku życia zaszczepionych p/błonicy, tężcowi i krztuścowi w latach Dawkami przypominającymi p/błonicy i tężcowi szczepiono w 6, 14 i 19 roku życia. Kontynuacja szczepień p/krztuścowi prowadzona jest obowiązkowo u dzieci w 6 roku życia. W ramach I szczepienia przypominającego p/błonicy, tężcowi i krztuścowi zaszczepiono 498 dzieci (66,40%) z rocznika 2010, II dawką przypominającą p/tężcowi i błonicy w roczniku 2002 zaszczepiono 478 osób (84,75%), III dawką przypominającą p/tężcowi i błonicy zaszczepiono 481 osób (77,21%) z rocznika

29 Procentowy udział dzieci w 6, 14 i 19 roku życia zaszczepionych p/błonicy i tężcowi dawkami przypominającymi w latach W związku z brakiem dostępności szczepionek przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi (DTPa) duża część populacji dzieci w 6 roku życia została zaszczepiona preparatami ze zmniejszoną zawartością antygenu acelularnego krztuścowego oraz błoniczego (Boostrix i Tdap szczepionka SSI). Problem nie dotyczył realizacji szczepień ochronnych dzieci z przeciwwskazaniami do szczepienia przeciw krztuścowi szczepionką pełnokomórkową, w tym dzieci urodzonych przed ukończeniem 37 tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową poniżej 2500 g, ponieważ dla tej grupy dzieci zapewniono szczepionki Pentaxim (5w 1). Szczepienia p/poliomyelitis W analizowanym roku szczepieniami p/poliomyelitis (szczepienia pierwotne) objęto 57,01% populacji (362 dzieci w 1 roku życia), szczepienie uzupełniające wykonano u 235 dzieci w drugim roku życia (34,01%). Ogółem w drugim roku życia zaszczepionych było 97,54% (674 dzieci). Szczepienie podstawowe prowadzono przy użyciu szczepionek pojedynczych inaktywowanych (IPV) lub preparatów skojarzonych. Szczepienie przypominające u dzieci w 6 roku życia wykonano u 502 dzieci (66,93%) preparatem doustnym zawierającym żywe szczepy poliowirusów (OPV) lub szczepionką inaktywowaną, także w preparacie skojarzonym (Quadracel i Tetraxim). 29

30 Procentowy udział dzieci w 1, 2 i 6 roku życia zaszczepionych p/poliomyelitis w latach Szczepienia p/odrze, śwince i różyczce Szczepienia obowiązkowe p/odrze, śwince i różyczce w 2015 roku obejmowały dzieci w miesiącu życia i w 10 roku życia. Systematycznie kontynuowane były szczepienia u dzieci urodzonych po 31 grudnia 1996 roku, które nie otrzymały dwóch dawek szczepionki skojarzonej. W rocznikach stan zaszczepienia wynosi powyżej 99%. Szczepienie podstawowe w 2 roku życia wykonano u 507 dzieci (73,37%) a szczepienie przypominające w 10 roku życia u 502 dzieci (76,68%). Dzieci, u których do tej pory nie rozpoczęto szczepień najczęściej posiadają p/wskazania do stosowania szczepionek żywych lub rodzice nie wyrażają zgody na szczepienie. Procentowy udział dzieci w 2 i 10 roku życia zaszczepionych p/odrze, śwince i różyczce w latach

31 Szczepienia p/gruźlicy W roku 2015 szczepienia p/gruźlicy wykonywano u noworodków w pierwszej dobie po urodzeniu preparatem BCG w ampułkach 10 dawkowych. Procentowy udział dzieci zaszczepionych w pierwszej dobie życia przeciwko gruźlicy w latach U dzieci z niską masą ciała poniżej 2000g oraz w ciężkim stanie po urodzeniu, odraczano wykonania szczepienia p/gruźlicy w pierwszej dobie życia, szczepionkę podawano w następnym możliwym terminie po ustąpieniu p/wskazań. Szczepienia po 14 dniu życia do 15 lat wykonywano najczęściej u dzieci przybywających do Polski z państw, w których nie prowadzi się szczepień przeciw gruźlicy. Dzieci, u których do tej pory nie zrealizowano szczepień najczęściej posiadają p/wskazania do wykonania szczepienia lub rodzice nie wyrażają zgody na szczepienie. Szczepienia p/haemophilus influenzae typu b W roku 2015 szczepienia przeciw inwazyjnemu zakażeniu haemophilus influenzae typu b realizowane były przy użyciu preparatów szczepionkowych finansowanych ze środków znajdujących się w budżecie Ministra Zdrowia lub z zastosowaniem szczepionek wysoce skojarzonych finansowanych przez rodziców. Szczepieniami pierwotnymi p/haemophilus influenzae typu b w 2015 roku objęto 57,01% populacji (362 dzieci) w 1 roku życia. W 2 roku życia szczepienie uzupełniające otrzymało 235 dzieci (34,01%). Ogółem liczba zaszczepionych w drugim roku życia wyniosła 674 (97,51 %). 31

32 Procentowy udział dzieci w 1 i 2 roku życia zaszczepionych przeciwko haemophilus influenzae typu b w latach Stan wykonania szczepień obowiązkowych w 3 roku życia W ramach Programu Szczepień Ochronnych zestawienie wszystkich obowiązkowych szczepień wykonanych w 3 roku życia, to tzw. zamknięcie szczepień podstawowych. Na poniższym wykresie można zaobserwować, iż z wyjątkiem szczepień p/odrze, śwince i różyczce, wszystkie obowiązkowe szczepienia ochronne wykonane są na poziomie ponad 99%. Szczepienia p/odrze, śwince i różyczce realizowane były przy użyciu szczepionek skojarzonych, zawierających atenuowane wirusy. Szczepienia podstawowe powinny być wykonane zgodnie z obowiązującym PSO u dziecka w 2 roku życia. Dzieci były najczęściej odraczane od tego szczepienia z powodów neurologicznych, zaburzeń odporności, p/wskazań do stosowania żywych szczepionek, uczuleń, stanów infekcyjnych i zaostrzonych stanów chorób przewlekłych. Jest to również szczepienie, któremu najczęściej przeciwni są rodzice z tzw. środowisk antyszczepionkowych. Stan zaszczepienia dzieci w 3 r.ż. dane skumulowane za 2015r. 32

33 Zalecane szczepienia ochronne W roku 2015 szczepienia zalecane niefinansowane ze środków znajdujących się w budżecie Ministra Właściwego do Spraw Zdrowia realizowano zgodnie z wytycznymi Programu Szczepień Ochronnych. W 2015 roku na terenie Mysłowic realizowano akcje szczepień zalecanych organizowane i finansowane przez Urząd Miasta Mysłowice: Lp. Rodzaj szczepienia/ PROGRAM 1. Program Grupa docelowa zgodnie z założeniami programu Organizator akcji Ilość osób uodpornionych w ramach akcji Wielkość populacji podlegającej szczepieniu zgodnie z założeniami programu/ zawartej umowy Profilaktyki Zakażeń Brodawczaka Ludzkiego Wirusem (HPV) na lata Dziewczynki z rocznika 2001 Miasto Mysłowice/ Realizator Fundacja Unia Bracka 189 (w tym I dawka 189, II dawki 188, III dawki 184) Szczepienia profilaktyczne przeciwko grypie osób po 65 roku życia Osoby po 65 roku życia Miasto Mysłowice/ Realizator Fundacja Unia Bracka 882 w tym kobiety: 457 mężczyźni: Szczepienia zalecane organizowane i finansowane przez Urząd Miasta Mysłowice Szczepienia p/grypie sezonowej Ogółem na terenie Mysłowic w roku 2015 zaszczepiono 1870 osób. Na liczbę składają się szczepienia wykonane w punktach szczepień na terenie miasta szczepionkami zakupionymi przez pacjentów, szczepienia finansowane przez Urząd Miasta oraz szczepienia tzw. wyjazdowe, realizowane na zasadzie umów zakładów pracy z podmiotami leczniczymi. 33

34 Liczba zaszczepionych p/grypie w latach r. Szczepienia p/wirusowemu zapaleniu wątroby typu A Szczepienia p/wzw typu A zalecane są zgodnie z PSO dla osób wyjeżdżających do krajów o wysokiej endemiczności, osobom zatrudnionym przy produkcji i dystrybucji żywności, usuwaniu odpadów komunalnych i płynnych nieczystości oraz dzieciom i młodzieży które nie chorowały na WZW typu A. Liczba osób zaszczepionych przeciwko WZW typu A jest niższa niż w latach ubiegłych i dotyczy głównie osób powyżej 20 roku życia ( 4,29% stanowią osoby młodsze). Osoby te najczęściej były szczepione z powodu wyjazdów w strefy zagrożenia tą chorobą. Szczepienia realizowano preparatami pojedynczymi i skojarzonymi (p / WZW A i B). Liczba zaszczepionych p/wzw A w latach r. 34

35 Szczepienia p/ Neisseria meningitidis Szczepionkę przeciw meningokokom poleca się m.in. osobom pozostającym w bliskim kontakcie z osobami chorymi na inwazyjną chorobę meningokokową. Celem stosowania szczepień przeciw meningokokom jest zapobieganie inwazyjnym postaciom chorób meningokokowych oraz innym zakażeniom wywołanym przez serotypy zawarte w szczepionkach. Dodatkowo szczepienia (zwłaszcza preparatami skoniugowanymi) mają wpływ na zmniejszenie częstości nosicielstwa i wywołania zjawiska odporności zbiorowiskowej. W 2015 roku zaszczepiono 46 osób w grupie wiekowej od 0-19 lat. Liczba zaszczepionych p/ Neisseria Meningitidis w latach r. Szczepienia p/tężcowi Tężec nie jest aktualnie częstą chorobą w Polsce, lecz zawsze jest realnym zagrożeniem dla nieszczepionych osób, bo bakteria stale jest obecna w glebie i szczepienia nawet wszystkich osób jej nie wyeliminują. W 2015 roku do obowiązkowych szczepień po narażeniu wykorzystywana była szczepionka pojedyncza, szczepienia zalecane profilaktyczne realizowano głównie przy użyciu szczepionek skojarzonych, ogółem zaszczepiono 1324 osoby. 35

36 Liczba zaszczepionych p/ tężcowi w latach r. Szczepienia p/durowi brzusznemu Szczepienia przeciw durowi brzusznemu na obszarach nie endemicznych, takich jak Polska mają na celu zapobieganie zachorowaniom wśród osób z grup wysokiego ryzyka m.in. na stanowiskach pracy przy usuwaniu odpadów komunalnych i nieczystości ciekłych. Szczepienie jest również zalecane osobom wyjeżdżającym do rejonów endemicznego występowania zachorowań na dur brzuszny. W 2015 roku realizowano szczepienia preparatami pojedynczymi (Ty i Typhim Vi) i szczepionką durowo-tężcową (TyT), zaszczepiono 25 osób. Liczba zaszczepionych p/ durowi brzusznemu w latach r. 36

37 Szczepienia p/błonicy Od czasu wprowadzenia szczepionki przeciwbłoniczej, toksoid błoniczy jest jej podstawą czynnikiem immunogennym, który wyzwala swoistą ochronną odpowiedź humoralną u szczepionego człowieka. Dodatkowym celem stosowania szczepionki przeciwbłoniczej jest osiągnięcie poprzez masowe szczepienia odporności zbiorowiskowej w szczepionej populacji. W wyniku przeprowadzonych szczepień dzieci i młodzież posiadają bardzo dobrą odporność. U osób dorosłych odporność jest mniejsza z powodu braku stymulacji antygenowej przez naturalny kontakt z zarazkiem oraz sporadyczne podawanie dawek przypominających. W 2015 roku w ramach szczepień zalecanych zaszczepiono 7 osób p/błonicy preparatami skojarzonymi, liczbę stanowią wyłącznie osoby powyżej 30 roku życia. Liczba zaszczepionych p/ błonicy w latach r. Szczepienia p/streptococcus pneumoniae Wśród zakażeń wywołanych przez pneumokoki dominująca formą kliniczną są m.in. zakażenia układu oddechowego oraz zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. Zachorowania na inwazyjną chorobę pneumokokową charakteryzują się wysoką śmiertelnością, a także wystąpieniem poważnych powikłań, szczególnie wśród małych dzieci i osób w podeszłym wieku. W 2015 roku realizowano ze środków publicznych szczepienia p/pneumokokom u dzieci od 2 miesiąca życia do ukończenia 12 miesięcy urodzonych przed ukończeniem 37 tygodnia ciąży lub urodzonych z masą poniżej 2500g, a także u dzieci do ukończenia 5 roku życia z wybranych grup ryzyka zagrożonych szczególnie ciężkim przebiegiem tych zakażeń. 37

38 Do realizacji szczepień obowiązkowych zakupione były dwa rodzaje preparatów: szczepionka 10-walentna i 13-walentna. Szczepionki przeciw pneumokokom występują wyłącznie jako preparaty pojedyncze, poliwalentne i były najchętniej kupowanymi przez rodziców szczepionkami zalecanymi dla dzieci. W 2015 roku największą liczbę wśród zaszczepionych stanowiły dzieci w wieku 0-4 lat (398 dzieci co stanowi ponad 94,76% liczby zaszczepionych ogółem). Liczba zaszczepionych p/pneumokokom w latach r. Szczepienia p/ospie wietrznej Ospa wietrzna jest jedną z najbardziej zaraźliwych chorób zakaźnych, dlatego podobnie jak w latach ubiegłych była najczęściej rejestrowaną chorobą zakaźną wieku dziecięcego. W przebiegu zachorowania na ospę wietrzną może dochodzić do poważnych powikłań. Stosowanie szczepionki p/ospie wietrznej zapobiega rozprzestrzenianiu się tej choroby, a także m.in. chroni pacjentów z grup podwyższonego ryzyka. W 2015 roku szczepienia wykonywano obowiązkowo ze środków publicznych u dzieci do ukończenia 12 roku życia narażonych na zakażenie ze względów środowiskowych, zwłaszcza w domach dziecka, domach opieki długoterminowej, żłobkach i klubach dziecięcych, a także u dzieci do ukończenia 12 roku życia z wybranych grup ryzyka zagrożonych szczególnie ciężkim przebiegiem zakażenia. Grupę osób, u których wykonano szczepienie zalecane p/ospie wietrznej stanowią głównie dzieci, ogółem zaszczepiono 100 osób. 38

39 Liczba zaszczepionych p/ospie wietrznej w latach r. Szczepienia p/biegunce rotawirusowej Zachorowania na biegunki rotawirusowe w większości występują u niemowląt i małych dzieci. Niemowlęta są również najbardziej podatne na ciężkie postacie choroby i wymagają zwykle leczenia szpitalnego. W Polsce szczepienia te realizowane są jako szczepienia zalecane, dlatego ich rola ogranicza się do indywidualnej ochrony szczepionych dzieci. Szczepionki powodują uodpornienie przeciw wybranym typom rotawirusów (odpowiedzialnych za najgroźniejsze postacie choroby), dlatego można się spodziewać jedynie wpływu szczepień na obniżenie liczby hospitalizacji i ewentualnych powikłań z powodu ciężkich biegunek, natomiast szczepienia nie będą miały wpływu na zapadalność na biegunki rotawirusowe o łagodniejszym przebiegu. W 2015 roku zgodnie z PSO szczepienia zalecane były dzieciom do 24 tygodnia życia (wyłącznie rodzice pokrywali koszt szczepionki), preparatem doustnym podawanym jednocześnie ze szczepieniami obowiązkowymi. Zaszczepiono ogółem 177 niemowląt. Liczba zaszczepionych p/biegunce rotawirusowej w latach r. 39

40 Szczepienia p/kleszczowemu zapaleniu mózgu Szczepionka przeciw KZM jest dedykowana dla osób z grup ryzyka przebywających stale lub okresowo na terenach endemicznego występowania wirusa KZM. Zgodnie z PSO szczepienie jest zalecane osobom z grup najwyższego ryzyka tj. pracownikom leśnym, stacjonującemu wojsku, funkcjonariuszom straży pożarnej i granicznej, rolnikom, młodzieży odbywającej praktyki oraz turystom i uczestnikom obozów i kolonii. W roku 2015 zaszczepiono 39 osób (74,36% stanowią osoby poniżej 20 roku życia). Liczba zaszczepionych p/kleszczowemu zapaleniu mózgu w latach r. Szczepienia p/zakażeniom brodawczaka ludzkiego Szczepionka p/zakażeniom brodawczaka ludzkiego powoduje uodpornienie przeciwko najbardziej onkogennym typom wirusa. Celem stosowania szczepionki jest głównie zapobieganie dysplazji szyjki macicy wysokiego stopnia oraz rakowi szyjki macicy, a także brodawkom zewnętrznych narządów płciowych. W 2015 roku zaszczepiono 223 osoby, w tym 188 stanowią dziewczynki uodpornione w ramach Programu Profilaktyki Zakażeń HPV realizowanego przez miasto Mysłowice. 40

41 Liczba zaszczepionych p/zakażeniom brodawczaka ludzkiego w latach r. Szczepienia p/żółtej gorączce Na terenie Polski zarejestrowana jest jedna szczepionka przeciw żółtej gorączce posiadająca rekomendacje WHO. Szczepionka jest stosowana w celu zapobiegania zachorowaniom na żółtą gorączkę wśród osób podróżujących lub mieszkających na terenach endemicznych Afryki i Ameryki Południowej. W 2015 roku szczepienia wykonano u 15 osób (powyżej 19 roku życia) zgodnie z zaleceniami Międzynarodowych Przepisów Zdrowotnych. Szczepienia udokumentowano w Międzynarodowej Książeczce Szczepień. Liczba zaszczepionych p/żółtej gorączce w latach r. 41

42 Szczepienia p/krztuścowi Informacja o wykonanych szczepieniach p/krztuścowi we wszystkich przedziałach wiekowych (nie tylko dzieci objętych szczepieniami obowiązkowymi) zamieszczono w sprawozdaniu ze szczepień ochronnych za rok 2015 (MZ-54) dopiero po raz trzeci. Szczepienia zalecane p/krztuścowi realizowano preparatami skojarzonymi (dtpa i dtpa + polio) u 9 osób. Tylko 3 zaszczepionych stanowią osoby w 14 i 19 roku życia, które w miejsce obowiązkowej dawki przypominającej p/tężcowi i błonicy zakupili preparat zalecany z komponentą krztuścową, pozostałe osoby zaszczepione to głównie osoby wyjeżdżające do różnych krajów świata. Liczba osób zaszczepionych p/krztuścowi dawką przypominającą w latach r. Niepożądane Odczyny Poszczepienne W Polsce w ciągu ostatnich lat można zauważyć znaczny wzrost zainteresowania społeczeństwa niepożądanymi odczynami poszczepiennymi. Nadzór nad niepożądanymi odczynami poszczepiennymi (NOP) prowadzony jest w oparciu o rzetelną rejestrację przypadków i współpracę z lekarzami. Na podstawie prowadzonego nadzoru prowadzone są badania epidemiologiczne mające na celu ustalenie związków między szczepieniami, a przypisywanymi im odczynami. Reakcje organizmu na podanie szczepionki, najczęściej o łagodnym charakterze, mogą w rzadkich przypadkach przebiegać w postaciach poważnych lub ciężkich, a nawet zagrażających życiu. 42

43 W 2015 roku zgłoszono ogółem 10 przypadków NOP, które wystąpiły po podaniu jednej lub kilku szczepionek jednocześnie. 9 przypadków zakwalifikowano przez lekarzy jako odczyny łagodne, 1 przypadek poważny. Liczba zgłoszonych niepożądanych odczynów poszczepiennych w latach r. II. Stan sanitarny podmiotów wykonujących działalność leczniczą W ramach bieżącego nadzoru sanitarnego Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Katowicach w roku 2015 prowadził nadzór nad 195 podmiotami leczniczymi, w których przeprowadzono 78 kontroli. Podczas kontroli dokonywano oceny stanu sanitarnego, a w szczególności opracowania i stosowania procedur związanych z zapobieganiem szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych, w związku z udzielanymi świadczeniami medycznymi. Nieprawidłowości stwierdzono tylko w 4 obiektach, wydano 2 decyzje. Stan sanitarny podmiotów leczniczych podobnie jak w roku 2014 należy uznać jako dobry. 43

44 szpitale 2 przychodnie,poradnie, ambulatoria zakłady badań diagnostycznych i medyczne laboratoria zakłady rehabilitacji 67 7 inne podmioty lecznicze (pogotowia, pracownie protetyki, krwiodawstwo) indywidualne praktyki lekarskie ogółem indywidualne praktyki lekarzy dentystów indywidualne specjalistyczne praktyki lekarskie indywidualne specjalistyczne praktyki lekarzy dentystów grupowe praktyki lekarskie indywidualne praktyki pięlęgniarek i położnych Podmioty lecznicze zbiorczo na terenie miasta Mysłowice. Podobnie jak w latach ubiegłych kierownicy nowopowstałych podmiotów leczniczych oraz podmiotów funkcjonujących na terenie miasta Mysłowice, wymagających przeprowadzenia prac dostosowawczych w celu spełnienia wymogów rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej (Dz.U. Nr 112 poz. 739.) wnioskowali o sprawdzenie spełnienia wymogów w/w rozporządzenia. W roku 2015 w powyższym zakresie PPIS w Katowicach przeprowadził 19 kontroli i wydał : 9 decyzji dotyczących praktyk lekarskich celem ich rejestracji w Śląskiej Izbie Lekarskiej, 10 decyzji, w tym 1 dotyczącą szpitala i 9 dotyczących pozostałych podmiotów leczniczych, celem ich rejestracji w Urzędzie Wojewódzkim. 44

45 1. Ocena stanu sanitarnego podmiotów wykonujących działalność leczniczą Szpitale Na terenie miasta w roku 2015 działalność leczniczą prowadziły 2 szpitale, w których przeprowadzono 13 kontroli sanitarnych. W Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej Szpital nr 2 im. dr Tadeusza Boczonia przy ul. Bytomskiej 41, przeprowadzono 5 kontroli. Nieprawidłowy stan sanitarno - higieniczny pomieszczeń stwierdzono w Oddziale Okulistycznym. W związku z powyższym PPIS w Katowicach wydał decyzję administracyjną nakazując usunięcie stwierdzonych uchybień. Na wniosek strony termin wykonania zarządzeń został zmieniony na r. W roku 2015 w Szpitalu doprowadzono do prawidłowego stanu sanitarno higienicznego pomieszczenia Oddziału Wewnętrznego. W Mysłowickim Centrum Zdrowia Sp. z o.o. przy ul. Mikołowskiej 1, przeprowadzono ogółem 8 kontroli. W trakcie jednej z nich stwierdzono nie zgłaszanie wszystkich przypadków podejrzeń i rozpoznań chorób zakaźnych. W związku z powyższym PPIS w Katowicach wydał zalecenia. W roku 2015 strona poinformowała o wyłączeniu z użytkowania Oddziału Dermatologii. System kontroli zakażeń szpitalnych Zakażenia szpitalne stanowią jedno z ważniejszych wyzwań współczesnej medycyny, głównie z uwagi na istniejące ciągłe zagrożenie rozprzestrzeniania się w podmiotach leczniczych drobnoustrojów wielolekoopornych. W roku 2015 podobnie jak w latach ubiegłych podczas kontroli sanitarnych oceniano prace komitetów i zespołów kontroli zakażeń szpitalnych. Czynności kontrolne przeprowadzono w 2 szpitalach, nieprawidłowości nie stwierdzono. W obiektach zapewniono warunki izolacji pacjentów z podejrzeniem lub chorobą wywołaną czynnikami alarmowymi oraz możliwość wykonywania badań laboratoryjnych 45

46 mikrobiologicznych, w tym identyfikację biologicznych czynników chorobotwórczych wywołujących zakażenia i choroby zakaźne w ciągu całej doby. Dominującym czynnikiem alarmowym będącym przyczyną zakażeń w szpitalach minionym roku były bakterie z gatunku Clostridium difficile oraz z rodziny Enterobacteriaceae tj. Klebsiella pneumoniae i Escherichia coli. Pod względem postaci klinicznych najczęściej stwierdzaną postacią zakażenia szpitalnego było zakażenie układu pokarmowego i zakażenie miejsca operowanego. W roku 2015 podobnie jak w latach ubiegłych w szpitalach na terenie Mysłowic nie zarejestrowano ognisk epidemicznych. Podmioty lecznicze udzielające ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych Czynności kontrolne w roku 2015 przeprowadzono w 39 podmiotach leczniczych udzielających ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych, przeprowadzając w nich 61 kontroli. Podczas kontroli poddawano analizie oraz sprawdzano realizację obowiązujących procedur zapobiegających zakażeniom i chorobom zakaźnym, stosowanie środków ochrony indywidualnej, a także przeprowadzanie kontroli wewnętrznych. Nieprawidłowości stwierdzono tylko w 2 podmiotach leczniczych, a mianowicie w zakresie : nieprawidłowego stanu sanitarno - higienicznego powierzchni pomieszczeń, braku opracowanej i wdrożonej procedury chirurgicznego mycia i dezynfekcji rąk, niewłaściwej realizacji procedury dekontaminacji wyrobów medycznych, braku odpowiednich środków do dezynfekcji powierzchni pomieszczeń. W związku z powyższym PPIS w Katowicach wydał zalecenia pokontrolne. Kontrole sprawdzające wykazały usunięcie wszystkich stwierdzonych uchybień. Praktyki zawodowe W roku 2015 prowadzono nadzór nad 121 podmiotami leczniczymi, w tym prywatnymi gabinetami lekarskimi, praktykami pielęgniarek i położnych oraz innymi obiektami usługowo medycznymi. Skontrolowano 4 podmioty i stwierdzono właściwy stan sanitarny. Realizacja procedur zapobiegających szczerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych w podmiotach odbywała się prawidłowo. 46

47 2.Podmioty lecznicze jako zakłady pracy W roku przeprowadzono kontrole w 1 podmiocie leczniczym w zakresie przestrzegania przepisów dotyczących ogólnych wymogów bezpieczeństwa i higieny pracy, stosowania niebezpiecznych substancji, ich mieszanin, czynników rakotwórczych i szkodliwych czynników biologicznych w środowisku pracy. Nieprawidłowości nie stwierdzono. III. Stan sanitarny zakładów branży spożywczej, jakość zdrowotna żywności Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Katowicach w 2015r. prowadził nadzór w zakresie urzędowej kontroli żywności, sprawdzając spełnienie przez podmioty gospodarcze na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji żywności wymagań ujętych w prawie żywnościowym. Kontrole żywności, materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością przeprowadzane były zgodnie z przyjętym harmonogramem kontroli oraz w każdy przypadku podejrzenia lub uzyskania informacji o uchybieniach zagrażających zdrowiu lub życiu. Działania kontrolne prowadzono w zakładach produkcji żywności, obiektach obrotu żywnością, żywienia zbiorowego oraz w wytwórniach i miejscach obrotu materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością, a także w miejscach produkcji i obrotu kosmetykami. Obiekty objęte nadzorem PPIS w Katowicach 47

48 W minionym roku w Mysłowicach w 643 nadzorowanych obiektach przeprowadzono 715 kontroli sanitarnych. PPIS w Katowicach wydał 15 decyzji represyjnych. Zarządzenia 4 z nich wykonano, a pozostałe pozostają w trakcie realizacji. Nie wydano decyzji unieruchomienia obiektu. Kontrole Decyzje represyjne Mandaty Zakłady produkcyjne Obiekty obrotu żywnością Zakłady żywienia zbiorowego Wytwórnie kosmetyków, przedmiotów użytku oraz miejsca ich obrotu RAZEM Zestawienie działań kontrolnych w latach w poszczególnych grupach obiektów. W 2015 roku co 47 kontrola kończyła się wydaniem decyzji administracyjnej, w roku 2014 co 74, natomiast w roku co 55 kontrola. 48

49 Ilość decyzji represyjnych Zakłady produkcyjne 10 8 Obiekty obrotu żywnością ilość decyzji represyjnych 2013 ilość decyzji represyjnych 2014 ilość decyzji represyjnych Zakłady żywienia zbiorowego Wytwórnie kosmetyków, przedmiotów użytku oraz miejsca ich obrotu Porównanie ilości wydanych decyzji represyjnych w poszczególnych grupach obiektów w latach Wzrosła liczba stwierdzanych uchybień skutkujących nałożeniem mandatu. Za brak bieżącego porządku i czystości w 61 przypadkach właścicieli obiektów ukarano mandatem, na łączną kwotę 8 150,00 zł. Statystycznie w roku 2015 co 12 kontrola skutkowała nałożeniem mandatu karnego, w roku 2014 co - 23 kontrola była zakończona mandatem, podczas gdy w roku 2013 co - 19 kontrola. Porównanie ilości nałożonych mandatów karnych w poszczególnych grupach obiektów w latach

50 1. Jakość zdrowotna środków spożywczych, przedmiotów do kontaktu z żywnością, kosmetyków oraz suplementów diety Badania prób żywności W trakcie bieżącego nadzoru sanitarnego pobrano do badań laboratoryjnych 86 prób żywności oraz materiałów do kontaktu z żywnością. Wykonanie tych badań zlecono laboratoriom wchodzącym w skład Zintegrowanego Laboratorium Próby Kwestionowane próby Porównanie ilości próbek żywności i przedmiotów użytku pobranych i kwestionowanych w latach W roku 2015 zakwestionowano 2 próby wytrzepek z koszyczków za obecność szkodników zbożowo - mącznych i ich pozostałości. Procent prób kwestionowanych wynosił 2,3 % i zwiększył się w stosunku do roku 2014, gdzie nie zakwestionowano żadnej próby oraz zmniejszył się w porównaniu do roku 2013, gdzie kwestionowano 3 próby, co stanowi 3,4 %. Próby pobierano i przekazywano do badań w kierunku zawartości metali szkodliwych dla zdrowia, zanieczyszczeń mikotoksynami, substancji dodatkowych, skażeń promieniotwórczych, wybranych parametrów w suplementach diety, poziomu zawartości kofeiny, żywności wzbogaconej, zanieczyszczeń biologicznych i fizycznych, badań sensorycznych, prawidłowości oznakowania. Dodatkowo przebadano 2 próby wyrobów i materiałów do kontaktu z żywnością. 50

51 Ponadto zlecono przeprowadzenie badań 9 prób na obecność furanu w laboratorium w WSSE w Bydgoszczy oraz 3 próby w kierunku obecności wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych WWA w laboratorium WSSE w Lublinie. Uzyskano wyniki prawidłowe. W zakresie oznakowania oceniono 52 próbki środków spożywczych. Obowiązującym przepisom nie odpowiadało 14 próbek (tj. 27 %). Stwierdzone nieprawidłowości to: brak informacji o wartości energetycznej w przeliczeniu na 100 g produktu wyrażonej w kj lub kcal; źle wyrażona data przydatności do spożycia; użycie skład zamiast składniki jako wyrazu poprzedzającego wykaz składników; niepodanie zasadniczej funkcji technologicznej substancji dodatkowej. Nadzór nad przedmiotami użytku i kosmetykami W 2015 roku skontrolowano 2 miejsca obrotu kosmetykami. Stan sanitarno-higieniczny obiektów nie budził zastrzeżeń. Rodzaj obiektu Liczba obiektów prowadzących działalność Rok 2014 Rok 2015 Wytwórnie ogółem 1 1 w tym: - materiałów i wyrobów przeznaczonych do 0 0 kontaktu z żywnością - produkcji, konfekcjonowania kosmetyków 1 1 Miejsca obrotu ogółem 4 7 w tym: - materiałami i wyrobami przeznaczonymi do 0 2 kontaktu z żywnością - kosmetykami 4 5 Wytwórnie i miejsca obrotu przedmiotami użytku i kosmetykami w ewidencji PSSE w latach

52 Suplementy diety W rejestrze obiektów prowadzonym przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Katowicach znajdują się 2 hurtownie suplementów diety oraz 8 punktów sprzedaży w aptekach, sklepach zielarskich. W roku 2015 przeprowadzono w nich 5 kontroli sanitarnych i były one bezusterkowe. Pobrano do badań laboratoryjnych 1 suplement diety, który przebadano w kierunku substancji dodatkowych- słodzących. Próba nie była kwestionowana. 2. Powiadomienia typu RASFF System Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej Żywności i Paszach (RASFF) to system przekazywania informacji między urzędami ds. kontroli żywności. W przypadku zidentyfikowania jakiegokolwiek zagrożenia zdrowia konsumentów umożliwia on sprawne i szybkie przekazywanie informacji, które są oceniane i jeżeli istnieje zagrożenie zdrowia konsumentów podejmowane są działania określone procedurami. W roku 2015 otrzymano łącznie 32 powiadomienia alarmowe i informacyjne w ramach systemu RASFF. Przyczynami dla których dany produkt został zgłoszony do systemu RASFF było m.in.: przekroczenie poziomu glutenu w ryżu i kaszy gryczanej przekroczenie parametrów mikrobiologicznych w produktach tj. przyprawa, galaretka z piersi z kurczaka, wafle w czekoladzie, stek z kurczaka w marynacie, woda źródlana, zawartość nieautoryzowanych substancji w suplementach diety; migracja pierwszorzędowych amin z produktów z poliamidu oraz ołowiu i kadmu z naczyń szklanych przekroczenie dopuszczalnego poziomu pestycydów w herbacie oraz ; przekroczone poziomu substancji dodatkowych w produktach dietetycznych, napoju alkoholowym, owocach suszonych obecność niezdeklarowanych w składzie substancji w przetworach i przyprawach obecność zanieczyszczeń biologicznych w wodzie źródlanej, orzechach oraz wyrobach cukierniczych przekroczenie poziomu mikotoksyn w kaszy gryczanej 52

53 W obiektach monitorowano proces wycofywania tych produktów z obrotu handlowego. W większości przypadków producenci lub dystrybutorzy sami podejmowali takie działania. Kategorie produktów Powiadomienia alarmowe Powiadomienia informacyjne Mięso i przetwory mięsne 2 1 Przetwory zbożowo - mączne 4 0 Wyroby cukiernicze i ciastkarskie 2 1 Herbaty i kawa 1 0 Wyroby przeznaczone do kontaktu 5 0 z żywnością Zioła i przyprawy 2 0 Suplementy diety 1 4 Inne - dżem jagodowy, napój alkoholowy, pieczarki marynowane, rudze marynowane, woda źródlana, koktajl dietetyczny, owoce suszone, orzechy 8 1 Razem 25 7 W 2015r. PPIS w Katowicach zgłosił do systemu RASFF 1 produkt i była to polędwiczka z kurcząt świeża - z powodu zanieczyszczeń mikrobiologicznych. 3. Zakłady produkcyjne W ewidencji PPIS w Katowicach w minionym roku figurowało 29 obiektów produkcyjnych działających na terenie miasta tj.: 1 wytwórnia lodów, 18 piekarni, 2 ciastkarnie, 4 zakładów garmażeryjnych 4 inne wytwórnie żywności. Przeprowadzono w nich 50 kontroli sanitarnych, które skutkowały nałożeniem 2 mandatów karnych. Ponadto PPIS w Katowicach wydał 4 decyzje administracyjne zarządzając przywrócenie właściwego stanu sanitarnego w obiektach. 53

54 W zakładach produkcyjnych pobrano 11 prób do badań. W 2 próbach zmiotek oraz wytrzepek z koszyczków pobranych w piekarniach stwierdzono obecność szkodników zbożowo - mącznych oraz ich pozostałości. 4. Obiekty obrotu żywnością PPIS w Katowicach w 2015r. nadzorował 388 obiektów obrotu żywnością tj.: 257 sklepów spożywczych, w tym 4 super- i hipermarkety, 48 kiosków, 36 magazynów hurtowych, 9 środków transportu, 15 obiektów ruchomych i tymczasowych, 23 inne obiekty obrotu żywnością. W tej grupie obiektów przeprowadzono 420 kontroli sanitarnych i nałożono 39 mandatów karnych na łączną kwotę 4 650,00zł. Ponadto Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Katowicach wydał 9 decyzji administracyjnych celem wyegzekwowania poprawy stanu sanitarnego. Statystycznie w 2015r. co 11 kontrola zakończona została ukaraniem osób odpowiedzialnych grzywną w drodze mandatu karnego, w 2014r. co 19 kontrola, natomiast w 2013r. co - 20 kontrola wymagała nałożenia mandatu karnego. Nadal najczęściej stwierdzane uchybienia to: niewłaściwe eksponowanie i przechowywanie środków spożywczych nietrwałych mikrobiologicznie, oferowanie do sprzedaży środków spożywczych bez prawidłowych oznaczeń, sprzedaż środków spożywczych po upływie terminu przydatności do spożycia, niezachowane higieniczne warunki sprzedaży środków spożywczych sprzedawanych luzem, niesystematyczne prowadzenia dokumentacji GHP, zły stan sanitarno-techniczny pomieszczeń lub sprzętu. W obiektach tych pobrano do badań laboratoryjnych 75 prób żywności, które były niekwestionowane. 54

55 W III kwartale 2015r. w obiektach obrotu żywnością przeprowadzono akcję Etykieta informacyjna dla klienta. Akcja dotyczyła środków spożywczych tj. pieczywa, ciastek sprzedawanych w sklepach luzem. Przeprowadzono 15 kontroli sanitarnych i wszystkie były bezusterkowe. Super- i hipermarkety oraz sklepy należące do sieci: Żabka, Biedronka, Lidl. Na terenie Mysłowic funkcjonują 4 supermarkety, w których przeprowadzono 14 kontroli sanitarnych tj. średnio 3 kontrole w obiekcie. Z uwagi na fakt, że w obiektach tych zgromadzona jest duża ilość towarów przeznaczona dla masowego konsumenta, częstotliwość kontroli w tych obiektach jest większa niż wynika to z przyjętego planu kontroli. Stan sanitarno higieniczny obiektów oceniono jako dobry. W 12 sklepach należących do sieci Żabka przeprowadzono łącznie 23 kontrole sanitarne, nałożono 5 mandatów karnych na kwotę 550,00 zł. W 8 sklepach sieci Biedronka przeprowadził 17 kontroli sanitarnych. W ich wyniku wydana została 1 decyzja administracyjna oraz nałożono 8 mandatów karnych na ogólną kwotę 1 200,00zł. za stwierdzone brudne koszyki i wózki dla klientów. W 1 sklepie sieci LIDL przeprowadzono 2 kontrole sanitarne. Stan sanitarnohigieniczny sklepu nie budził zastrzeżeń. Targowiska i obiekty tymczasowe Na terenie Mysłowic działają 3 targowiska, na których prowadzona jest sprzedaż detaliczna i hurtowa środków spożywczych w 42 kioskach i hurtowniach. Na terenie targowisk zapewniony jest dostęp do bieżącej ciepłej i zimnej wody oraz wydzielonego WC dla zatrudnionych osób. Stan sanitarny obiektów na targowiskach oceniono w trakcie 16 kontroli. Najczęściej stwierdzanymi nieprawidłowościami było przechowywanie środków spożywczych w niewłaściwych warunkach temperaturowych oraz niezabezpieczonych przed zanieczyszczeniami zewnętrznymi. 55

56 5. Zakłady żywienia zbiorowego Na terenie miasta w 2015r. działało 218 zakładów żywienia zbiorowego, mianowicie: 48 barów i restauracji, 112 pubów i punktów małej gastronomii, 14 stołówek szkolnych, 30 stołówek przedszkolnych, 3 zakłady cateringowe 10 innych obiektów m. in. areszt, bufety, żłobki i stołówki pracownicze. Restauracja Szyb Bończyk w Mysłowicach (Źródło własne) W tej grupie obiektów przeprowadzono 241 kontroli, najwięcej w barach i restauracjach oraz punktach małej gastronomii. W ich wyniku Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Katowicach wydał 2 decyzje represyjne i nałożył 20 mandatów karnych. Statystycznie w 2015r. co 12 kontrola wymagała nałożenia grzywny w drodze mandatu karnego, w 2014r. - co 23 kontrola, natomiast w roku 2013 co 19 kontrola. Najczęściej stwierdzane uchybienia to: brak bieżącej czystości i porządku, zniszczony sprzęt lub wyposażenie, nieprzestrzeganie zasad GHP/GMP podczas produkcji posiłków, nieprawidłowo zabezpieczone naczynia jednorazowego użycia, nieprawidłowa gospodarka odpadami komunalnymi. 56

57 Żywienie w placówkach oświatowo-wychowawczych W ewidencji PPIS w Katowicach figuruje 30 przedszkoli działających na terenie Mysłowic. W 19 obiektach posiłki przygotowuje się na miejscu, a pozostałe 11 przedszkoli prowadzi żywienie dzieci w oparciu o dostawy posiłków z zakładów cateringowych. Ogółem w obiektach tej grupy przeprowadzono 30 kontroli sanitarnych i stwierdzono, że stan sanitarno - higieniczny pomieszczeń i sprzętu nie budził zastrzeżeń. W nadzorowanych 11 kuchniach szkolnych posiłki przygotowywane były na miejscu, natomiast w 3 placówkach żywienie dzieci w oparciu o dostawy posiłków z zakładów cateringowych. Przeprowadzono w nich 14 kontroli i nie stwierdzono uchybień sanitarno - higienicznych. Ponadto Decyzjami PPIS w Katowicach w roku 2015 zatwierdził do prowadzenia działalności: Punkt wydawania posiłków przy Szkole Podstawowej nr 5 ul. Długa 92, Punkt wydawania posiłków przy Szkole Podstawowej nr 16 ul. Kosztowska 46, Żywienie w podmiotach leczniczych W 3 nadzorowanych obiektach tj. 2 szpitalach i stacji dializ przeprowadzono 4 kontrole. Bieżący stan sanitarny kuchenek oddziałowych nie budził zastrzeżeń. 6. Środki transportu żywności Skontrolowano 4 samochody dostawcze przewożące artykuły spożywcze. Stan sanitarno-higieniczny samochodów spełniał wymagania sanitarne ujęte w rozdziale IV załącznika II rozporządzenia (WE) Nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych (Dz. Urz. UE L 139 z r. str.1). Najczęściej są to samochody, które należą do właścicieli obiektów żywieniowo-żywnościowych. Nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie transportu żywności. 57

58 IV. Jakość wody 1. Ocena jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi Woda dostarczana do odbiorców na terenie miasta Mysłowice pochodzi głównie z Zakładu Uzdatniania Wody Dziećkowice oraz w mniejszej części z sieciowych zbiorników wyrównawczych w Katowicach- Murckach, które zasilane są wodą pochodzącą z Zakładu Uzdatniania Wody Goczałkowice i Zakładu Uzdatniania Wody Dziećkowice. Badania jakości wody przeznaczonej do spożycia punkt wodny w kuchni szkolnej Producentem wody przeznaczonej do spożycia dostarczanej na teren miasta Mysłowice jest Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągów S.A. z siedzibą przy ul. Wojewódzkiej 19 w Katowicach. W/w zakłady uzdatniania wody oraz ujęcia, które je zaopatrują znajdują się poza terenem nadzorowanym przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Katowicach. Zbiorowe zaopatrzenie w wodę w rozumieniu ustawy z dnia 7 czerwca 2001r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków (Dz. U. z poz. 139) należy do zadań własnych gminy Mysłowice. Dystrybucją wody na terenie miasta zajmuje się Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o. o. w Mysłowicach z siedzibą przy ul. Fabrycznej 10. W roku 2015 Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Katowicach kontynuował prowadzenie monitoring jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. W ramach monitoringowych badań jakości wody pobrano ogółem: 49 próbek do badań fizykochemicznych, 50 próbek do badań bakteriologicznych. 58

59 Kwestionowano 2 próbki wody (4%) ze względu na ponadnormatywną mętność oraz 1 próbkę wody (2%) ze względu na przekroczone parametry bakteriologiczne (bakterie grupy coli). Pozostałe próbki wody w zakresie badanych parametrów fizykochemicznych i bakteriologicznych spełniały wymagania określone dla wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia r. (Dz. U. z 2007r. Nr 61 poz. 417 z późn. zm.), a od dnia 28 listopada wymagania określone w nowym rozporządzeniu Ministra Zdrowia (Dz. U. z 2015r. poz. 1989). Stwierdzone przekroczenia parametrów występowały krótkotrwale i miały zasięg lokalny (punktowy). Każdorazowo przedsiębiorstwa wodociągowe podjęły działania zmierzające do usunięcia nieprawidłowości, a poprawę jakości wody potwierdzono prawidłowymi wynikami badań. Nie stwierdzono występowania stałych, utrzymujących się długotrwale przekroczeń żadnego z badanych parametrów. W porównaniu w roku 2014 kwestionowano 1 próbkę wody (1,8%) ze względu na ponadnormatywną mętność, a w roku 2013 kwestionowano 1 próbkę wody (1,8%) ze względu na przekroczone parametry bakteriologiczne. Pobrane i kwestionowane próbki wody przeznaczonej do spożycia na terenie miasta Mysłowice w latach (badania wykonane przez PPIS w Katowicach) 59

60 Ponadto w roku 2015 Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Katowicach nadzorował prowadzenie przez Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Mysłowicach i Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągów S.A. wewnętrznej kontroli jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Liczba raportowanych próbek wody pobranych na terenie miasta Mysłowice przez w/w przedsiębiorstwa wodociągowe w ramach kontroli wewnętrznej wynosiła łącznie w 2015 roku: 84 próbki do badań fizykochemicznych, 84 próbki do badań bakteriologicznych. Wszystkie raportowane próbki wody z kontroli wewnętrznej w zakresie badanych parametrów fizykochemicznych i bakteriologicznych spełniały wymagania określone dla wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Po rozpatrzeniu wszystkich wyników badań wody wykonanych w 2015 roku stwierdzono, że woda na terenie miasta Mysłowice była przydatna do spożycia przez ludzi. W roku 2015 na terenie miasta Mysłowice objęta była nadzorem Stacja Uzdatniania Wody Dołowej (SUW) należąca do Katowickiego Holdingu Węglowego Kopalni Węgla Kamiennego Mysłowice- Wesoła przy ul. Kopalnianej 5 w Mysłowicach. W/w stacja uzdatniania produkowała wodę, wykorzystywaną wyłącznie na terenie kopalni. W 2015 roku w ramach monitoringu jakości wody prowadzonego przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Katowicach pobrano 6 próbek wody do badań fizykochemicznych i 5 próbek do badań bakteriologicznych. Ponadto Kopalnia Węgla Kamiennego Mysłowice- Wesoła prowadziła wewnętrzną kontrolę jakości wody. Po rozpatrzeniu wszystkich wyników badań wykonanych w 2015 roku stwierdzono, że produkowana woda ze względu na stale utrzymującą się przekroczoną zawartość siarczanów spełniała warunkowo wymagania określone dla wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi w przepisach prawnych. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Katowicach nakazał w drodze decyzji doprowadzenie wody do odpowiednich wymagań, a do czasu wykonania zarządzeń decyzji uznał, że woda produkowana przez SUW jest warunkowo przydatna do spożycia. Termin warunkowej przydatności wody prolongowano do września 2016r. 60

61 2. Ocena jakości wody ciepłej w zakresie obecności bakterii Legionella sp. Badania wody ciepłej w kierunku bakterii Legionella sp. natrysk Kontynuowano prowadzenie badań wody ciepłej w zakładach opieki zdrowotnej zamkniętej i budynkach zamieszkania zbiorowego. Bakterie Legionella sp. kolonizują wewnętrzną instalację wody ciepłej w budynkach, a ich namnażaniu sprzyja niska temperatura wody ciepłej, zastój wody w instalacji wewnętrznej oraz obecność w tej instalacji osadów i biofilmu. Zakażenia bakteriami z rodzaju Legionella mają charakter inhalacyjny tj. do zakażenia dochodzi poprzez wdychanie aerozolu wodno- powietrznego. W roku 2015 przeprowadzono badania wody ciepłej w kierunku bakterii Legionella sp. w 5 obiektach tj. w 2 obiektach świadczących usługi hotelarskie, 1 szpitalu, 1 specjalnym ośrodku wychowawczym i 1 domu opieki. Pobrano łącznie 18 próbek wody ciepłej. Kwestionowano 5 próbek wody ciepłej (28%) ze względu na obecność bakterii Legionella sp. w liczbie przekraczającej wartość dopuszczalną określoną w przepisach prawnych. W związku z przekroczeniami parametrów PPIS w Katowicach wydał: 1 decyzję administracyjną nakazującą administratorowi obiektu podjęcie działań zmierzających do poprawy jakości wody ciepłej - dot. Specjalnego Ośrodka Wychowawczego przy ul. Starokościelnej 8 w Mysłowicach zarządzenia wykonano. 2 decyzje zmieniające termin wykonania zarządzeń - dot. Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej Szpitala Nr 2 im. dr Tadeusza Boczonia przy ul. Bytomskiej 41. W roku 2014 pobrano łącznie 16 próbek wody ciepłej, kwestionowano 8 próbek wody ciepłej (50%) ze względu na obecność bakterii Legionella, w roku 2013 pobrano 10 próbek wody ciepłej, wszystkie badane próbki wody spełniały wymagania. 61

62 Pobrane i kwestionowane próbki wody ciepłej w obiektach opieki zdrowotnej zamkniętej i zamieszkania zbiorowego na terenie miasta Mysłowice w latach Pływalnie W roku 2015 na terenie miasta Mysłowice nadzorem Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Katowicach objęte były 3 baseny kąpielowe kryte : basen kąpielowy w Ośrodku Sportowo- Rekreacyjnym przy KWK Mysłowice- Wesoła ul. Świerczyny 1, basen kąpielowy przy KWK Mysłowice- Wesoła przy ul. Kopalniana 5, basen kąpielowy w AquaFitClub ul. Fików 5. Aqua fitclub ul. Fików 5 w Mysłowicach - Basen kąpielowy 62

63 W wyniku prowadzonego nadzoru w 2015r. PPIS w Katowicach wydał 1 decyzję administracyjną. Dotyczyło to Pływalni Krytej K.W.K. Mysłowice przy ul. Świerczyny 3, gdzie stwierdzono brudne, zawilgocone ściany, uszkodzoną glazurę niecki basenowej, skorodowaną armaturę przy stanowiskach prysznicowych, skorodowane grzejniki instalacji grzewczej. Basen rehabilitacyjny w PZOZ Ośrodku Rehabilitacyjno- Opiekuńczym przy ul. Laryskiej 7 pozostawał nadal nieczynny. W roku 2015 pobrano łącznie 28 próbek wody z niecek basenowych do badań laboratoryjnych. W zakresie badanych parametrów bakteriologicznych kwestionowano 1 próbkę wody (3,6%) ze względu na obecność bakterii Pseudomonas aeruginosa. Kwestionowany parametr stwierdzono w basenie kąpielowym w Ośrodku Sportowo- Rekreacyjnym przy KWK Mysłowice- Wesoła ul. Świerczyny 1. Właściciel obiektu podjął działania mające na celu usunięcie zanieczyszczeń bakteriologicznych. W roku 2014 pobrano łącznie 28 próbek wody z niecek basenowych, ze względu na nieodpowiednie parametry bakteriologiczne kwestionowano 1 próbkę wody (3,6%), natomiast w roku 2013 wszystkie badane próbki wody spełniały wymagania. Pobrane i kwestionowane próbki wody z basenów kąpielowych na terenie miasta w latach

64 W dniu 17 grudnia 2015r. weszło w życie nowe rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać woda na pływalniach (Dz. U. z 2015r. poz. 2016). W chwili obecnej zarządzający pływalniami mają 6 miesięcy na dostosowanie się do jego wymagań. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Katowicach przekazał wszystkich zarządcą/właścicielom pływalni pisemną informacje dotyczącą konieczności dostosowania się do wymagań określonych w w/w rozporządzeniu. 4. Miejsca wykorzystywane do kąpieli W sezonie letnim 2015r. na terenie miasta Mysłowice zostały uruchomione 2 miejsca wykorzystywane do kąpieli : na terenie Ośrodka Sportów Letnich Słupna przy ul. Stadionowej 11 na Stawie Hubertus przy ul. Szabelnia 20. Ich organizatorem był Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Mysłowicach, który wykonał po 2 badania jakości wody w tych zbiornikach tj. przed sezonem oraz w trakcie sezonu. Wyniki badań wody zostały przedłożone PPIS w Katowicach, który na ich podstawie wydał bieżące oceny jakości wody stwierdzając, że w zakresie badanych parametrów woda w w/w zbiornikach spełniała wymagania określone w zał. nr 1A do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia r. (Dz. U. Nr 86 poz. 478) i była przydatna do kąpieli. W sezonie letnim prowadzenie działalności na Stawie Hubertus zostało przekazane prywatnemu dzierżawcy. Miejsca wykorzystywane do kąpieli zakończyły działalność w dniu r. Miejsce wykorzystywane do kąpieli na Stawie Hubertus w Mysłowicach 64

65 V. Stan sanitarny obiektów i miejsc użyteczności publicznej Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Katowicach w 2015r. sprawował bieżący nadzór sanitarny nad 224 obiektami użyteczności publicznej w mieście, w których przeprowadzono 144 kontrole sanitarne. Kontrole objęły: obiekty hotelarskie skontrolowano 3 spośród 4 ujętych w ewidencji; tj. 75%; zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu, odnowy biologicznej przeprowadzono 29 wizytacji, skontrolowano 9 spośród 99 ujętych w ewidencji; tj. 38%; przystanki PKP skontrolowano 4 - wszystkie ujęte w ewidencji; jednostki organizacyjne pomocy społecznej skontrolowano 1 będący w ewidencji, ustępy publiczne ogółem skontrolowano 4 spośród 5 ujętych w ewidencji; tj. 80 %; obiekty sportowe skontrolowano 8 spośród 9 ujętych w ewidencji; tj. 89%; obiekty kulturalno widowiskowe - skontrolowano 9 spośród 10 ujętych w ewidencji.; tj. 90 %; tereny rekreacyjne skontrolowano 5 spośród 6 ujętych w ewidencji; tj. 83%; cmentarze skontrolowano 10; spośród 12 ujętych w ewidencji; tj. 83 %; inne obiekty użyteczności publicznej skontrolowano 17 spośród 74 ujętych w ewidencji; tj. 23 %. (tj. pływalnie kryte i odkryte, targowiska, apteki, zakłady pogrzebowe, zakład karny, stacje paliw, administracje, wspólnoty, posesje, sklepy z odzieżą używaną). W efekcie tych działań PPIS w Katowicach wydał 6 decyzji administracyjnych zarządzając przywrócenie właściwego stanu sanitarnego - higienicznego, a winnych zaniedbań ukarał nakładając 2 grzywny w drodze mandatu karnego. Stan sanitarno-porządkowy miasta nie uległ znacznej poprawie. Widoczne zmiany nastąpiły jedynie w sferze modernizacji dróg i ulic. W roku 2015 MOSiR Mysłowice przejął Wesołą Falę. W związku z tym odnowiono alejki i ławki oraz część placu zabaw. Na plaży rozsypany został nowy piasek oraz powstały ławeczki przy murze oporowym, odrestaurowano molo oraz latarnie. 65

66 W Parku Słupna w grudniu 2015 roku otwarto lodowisko. Korzystanie z lodowiska było nieodpłatne i było sporą atrakcją dla amatorów aktywnej rozrywki na świeżym powietrzu. 1. Obiekty użyteczności publicznej Obiekty świadczące usługi hotelarskie W roku 2015 skontrolowano 3 obiekty hotelarskie wchodzące w skład infrastruktury turystycznej. Ze względu na wiele czynników m.in. standard usług, lokalizację czy wyposażenie, obiektom hotelarskim na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. o usługach turystycznych (Dz. U. z 2004r. Nr 223, poz z późn. zm.), przyznawane są kategorie. Jednym z kryteriów kategoryzacji obiektów noclegowych jest zakres usług. Na tej podstawie do omawianej grupy zaliczono pokoje gościnne i hostel. W trakcie czynności kontrolnych przeprowadzanych w przedmiotowych obiektach oceniano szczególnie stan higieniczno sanitarny i techniczny pokoi mieszkalnych, pomieszczeń higieniczno-sanitarnych i gospodarczych, ciągów komunikacyjnych wraz z wyposażeniem, zaopatrzenie w wodę do spożycia, zaopatrzenie i właściwe przechowywanie środków czystości i preparatów dezynfekcyjnych, postępowanie z bielizną, gospodarkę odpadami komunalnymi, odprowadzanie ścieków bytowo-gospodarczych oraz dbałość o czystość terenu wokół obiektu. W wyniku kontroli w obiekcie Pokoje Gościnne Maciej Horniak F.H.U. AKADEMICUS przy ul. Oświęcimskiej 26, stwierdzono zniszczone drzwi w pomieszczeniach higieniczno-sanitarnych na I i II piętrze, zniszczone meble w magazynie czystej bielizny oraz w niektórych pokojach gościnnych, duży zaciek na suficie korytarza komunikacyjnego na I piętrze, zniszczone sufity w niektórych kabinach prysznicowych na I piętrze. W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami PPIS w Katowicach wydał decyzję administracyjną. Zarządzenia zostały wykonane w określonym terminie. W 2015 roku w M Park Noclegi przy ul. Fabrycznej 7 wykonano remont kabiny prysznicowej na piętrze i łazienki na parterze. 66

67 Zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, fryzjersko-kosmetyczne, odnowy biologicznej i tatuażu W ewidencji PPIS w Katowicach w 2015r. znajdowało się 99 obiektów. Brak aktu prawnego w sprawie szczegółowych wymagań sanitarnych, jakim powinny odpowiadać zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu i odnowy biologicznej, utrudnia nadzór nad obiektami stanowiącymi największą grupę obiektów użyteczności publicznej nadzorowanych przez PPIS w Katowicach. Kosmetyka, sauna Mysłowice Stan sanitarny większości zakładów usługowych oceniono jako dobry. Obniżona ocena wiąże się z gorszą funkcjonalnością, małą powierzchnią oraz brakiem właściwego zaplecza. Dotyczy to głównie obiektów wieloletnich, zlokalizowanych w starej zabudowie. Można jednak zaobserwować, iż wzrost świadomości klientów wymusza podnoszenie standardu świadczonych usług. W czasie kontroli prowadzony był często instruktaż w zakresie dezynfekcji i sterylizacji sprzętu fryzjerskiego i kosmetycznego. W zakładach, w których wykonywane są zabiegi mogące powodować naruszenie ciągłości tkanki wdrożone były procedury zgodnie z art. 16 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2013 r., poz. 947 z póżn. zm.). Skontrolowane sale fryzjerskie, kosmetyczne, pomieszczenia z urządzeniami do opalania, zaplecza socjalne, toalety utrzymane były czysto. Właściciele zakładów coraz częściej stosują jednorazowe ręczniki, pelerynki, taśmy na szyję, podwłośniki. 67

68 W roku 2015 w tej grupie PPIS w Katowicach wydał 1 decyzję administracyjną. Dotyczyło to: Fitness Club Prestige przy ul. gen. J. Ziętka 20b, gdzie stwierdzono zawilgocenie fug w brodziku w szatni damskiej. Zarządzenia decyzji zostały wykonane określonym terminie. W listopadzie 2014 roku ruszyła kampania edukacyjna Mam świadomość jak być zdrowym skierowana do właścicieli i pracowników gabinetów pielęgnacji urody w województwie śląskim. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Katowicach włączył się do działań kampanijnych organizując szkolenia, które odbyły się w kwietniu, listopadzie i grudniu 2015 roku. W kampanii społecznej przeszkolono łącznie 36 właścicieli i pracowników zakładów fryzjerskich, kosmetycznych, tatuażu i odnowy biologicznej. Celem kampanii było min. podniesienie wiedzy na temat procesów dezynfekcji i sterylizacji narzędzi w przedmiotowych zakładach. W drugim etapie kampanii przeprowadzono 29 wizytacji w w/w zakładach, w czasie których dokonywano ocena jakości świadczonych usług. Przystanki PKP W roku 2015 skontrolowano 4 przystanki kolejowe na terenie miasta. Przystanki posiadają zadaszone wiaty. Perony mają utwardzoną nawierzchnię, na peronach ustawiono kosze na odpady komunalne wyłożone workami foliowymi. W związku z modernizacją struktur obiektów PKP planowany jest remont przystanku przy ul. Powstańców, gdzie stwierdzono niezadawalający stan techniczny obiektu. Przystanki komunikacji miejskiej Łącznie na terenie miasta Mysłowice dokonano oględzin 38 przystanków autobusowych i tramwajowych. Na 14 przystankach autobusowych i tramwajowych stwierdzono brudne kosze na odpadki, zły stan techniczny wiat dla podróżnych oraz zaśmiecony teren. O powyższym PPIS w Katowicach poinformował Wydział Komunalny Urzędu Miasta w Mysłowicach wnosząc o podjęcie działań mających na celu poprawę stanu sanitarnego przystanków. 68

69 Jednostki organizacyjne pomocy społecznej Na terenie miasta Mysłowice funkcjonuje 1 dzienny dom pomocy społecznej Stowarzyszenia Pomocy Niepełnosprawnym SKARBEK przy ul. Wielka Skotnica 39 i minionym roku został skontrolowany. Stowarzyszenie wspiera osoby niepełnosprawne. W obiekcie świadczone są usługi w zakresie potrzeb opiekuńczych (udzielanie pomocy w podstawowych czynnościach życiowych) oraz wspomagających (rehabilitacja, terapia zajęciowa, zajęcia kulturalnooświatowe). Przeprowadzona kontrola sanitarna nie wykazała nieprawidłowości w bieżącym stanie sanitarno-higienicznym. Budynek pozbawiony jest barier architektonicznych i przystosowany dla osób niepełnosprawnych. Ustępy publiczne Pod nadzorem PPIS w Katowicach figurowało 5 ustępów publicznych i ogólnodostępnych przeznaczonych dla klientów różnego rodzaju obiektów, z czego skontrolowano 4. Przeprowadzone czynności kontrolne wykazały prawidłowy stan higienicznosanitarny i techniczny skontrolowanych obiektów. Obiekty wyposażone były w dostateczną ilość środków czystościowych, dezynfekcyjnych i higienicznych. Dezynfekcja urządzeń sanitarnych odbywała się na bieżąco, z właściwą częstotliwością. Obiekty sportowe W ewidencji PPIS w Katowicach znajdowało się 9 obiektów sportowych; kontrole sanitarne przeprowadzono w 8 obiektach. Do omawianej grupy zaliczono hale sportowe, kluby, sale ćwiczeń, boiska, ośrodki rekreacyjno-sportowe. 69

70 Mysłowice - siłownia, sala Squash i fitness W trakcie czynności kontrolnych obiektów sportowych oceniano szczególnie: stan sanitarno-techniczny pomieszczeń bloku sportowego, prawidłowe przechowywanie sprzętu sportowego, stan sanitarno-higieniczny zaplecza sanitarnego, jego wyposażenie i zaopatrzenie w środki czystości i higieniczne, dostęp do ciepłej, bieżącej wody, gospodarkę odpadami, czystość otoczenia. W roku 2015 PPIS w Katowicach wydał 1 decyzję administracyjną dotyczącą Hali Sportowej przy ul. Piastów Śląskich 20, gdzie stwierdzono w pomieszczeniach higienicznosanitarnych zniszczone miski ustępowe, skorodowane ościeżnice drzwiowe, brudne, zakurzone sufity, zwilgocone ściany, niezmywalną powierzchnię podłogi. W roku 2015 zaobserwowano poprawę stanu sanitarno-technicznego w: Hali Sportowej MOSiR ul. Powstańców 23, gdzie odnowiono przez malowanie hol wejściowy, salę konferencyjną, halę sportową, w łazienkach zamontowano nowe umywalki, Hali Sportowej MOSiR przy ul. Jasińskiego 2, gdzie odnowiono ściany i sufity w sali z matami oraz w węzłach sanitarnych. 70

71 Obiekty kulturalno-widowiskowe Na terenie miasta Mysłowice w 2015 roku funkcjonowało 10 obiektów kulturalnowidowiskowych, z tego skontrolowano 9. Obiekty te prowadząc działalność społeczno-kulturalną w swoich budynkach mieszczą lokale kulturalno-rozrywkowe typu sale teatralne, sale wystawowe, koncertowe, baletowe, czytelnie, świetlice. Kontrolowane obiekty utrzymane były w prawidłowym stanie sanitarnoporządkowym. Sale widowiskowe, garderoby, szatnie, toalety z rozdziałem na damskie i męskie utrzymane były czysto. W czasie kontroli stwierdzono wystarczający zapas środków czystościowych i dezynfekcyjnych. W grupie obiektów PPIS w Katowicach wydał 1 decyzję administracyjną. Dotyczyło to Mysłowickiego Ośrodka Kultury przy ul. Grunwaldzkiej 7, gdzie stwierdzono niewłaściwy stan sanitarno - techniczny ścian w korytarzach, garderobie przy sali baletowej oraz toalecie damskiej. W ramach bieżącego nadzoru sanitarnego zaobserwowano poprawę stanu sanitarnotechnicznego w Mysłowickim Ośrodku Kultury Filia Wesoła przy ul. 3-go Maja 28, gdzie odnowiono pomieszczenia poprzez malowanie. Tereny rekreacyjne Na terenie miasta tereny rekreacyjne to tereny zielone w formie zorganizowanych kompleksów (place zabaw, piaskownice, ścieżki i trasy rowerowe, miejsca zwyczajowo wykorzystywane do kąpieli) lub zespoły zieleni (parki, zieleńce, skwery) mające publiczne przeznaczenie. W wyniku prowadzonego nadzoru stwierdzono, że tereny rekreacyjne utrzymane były w prawidłowym stanie sanitarno-porządkowym i wyposażone w dostateczną ilość koszy na odpady. Wraz ze wzrostem świadomości mieszkańców, pojawia się coraz więcej oznakowanych pojemników na psie odchody. Przed sezonem wiosenno - letnim szczególną uwagę zwracano na wymianę piasku w piaskownicach, której zwykle właściciele dokonują przed i w trakcie sezonu. W Parku Słupna w Mysłowicach MOSiR uruchomił sezonowe lodowisko. 71

72 Zarządzany wcześniej przez Lasy Państwowe teren kąpieliska Wesoła Fala przejął mysłowicki Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji. Na terenie ośrodka odnowiono alejki, ławki oraz część placu zabaw, na plaży rozsypany został nowy piasek. Zakład karny Na terenie miasta Mysłowice znajduje się jeden Areszt Śledczy przy ul. K. Szymanowskiego 6. W roku 2015 kontrola sanitarna obiektu wykazała skorodowane regały w magazynach czystej i brudnej bielizny, zwilgocone ściany i sufit oraz skorodowane siedzisko dla niepełnosprawnych w łaźni dla osadzonych. W związku z tym PPIS w Katowicach wydał decyzję administracyjną. Zarządzenia decyzji zostały wykonane w określonym terminie. Cmentarze W ewidencji PPIS w Katowicach znajduje się 12 cmentarzy. Skontrolowano 10 i nie stwierdzono niewłaściwego stanu porządkowego. Kontrole cmentarzy dotyczyły utrzymania porządku, właściwego postępowania w zakresie gromadzenia i odbioru odpadów komunalnych, a także odpowiedniego stanu punktów poboru wody i ogrodzenia. Zważywszy na nowe uregulowania prawne w zakresie gospodarki odpadami segregacja odpadów ma już miejsce m.in. na Cmentarzu Rzymsko-Katolickiej Parafii p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa przy ul. Mikołowskiej, gdzie oddzielnie zbierane są szkło i plastik. Nadal nie na wszystkich cmentarzach odwiedzający mają możliwość skorzystania z toalety. Na części obiektów odwiedzającym udostępniono toalety w budynkach administracyjnych lub ustawione są toalety typu TOI TOI np. na cmentarzu przy ul. Mikołowskiej. W roku 2015 wydano 3 decyzje zezwalające na przeprowadzenie ekshumacji, z czego 2 wykonano pod nadzorem PPIS w Katowicach. Kontrole polegające na nadzorze nad prawidłowym wykonaniem ekshumacji szczątków ludzkich wykazały, iż ekshumacje przeprowadzane były zgodnie z wydawanymi decyzjami i zgodnie z ustawą z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych (Dz. U. 2015r. poz. 2126), przy zachowaniu warunków sanitarnych, zgodnych z wymogami 72

73 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2001 r. w sprawie postępowania ze zwłokami i szczątkami ludzkimi (Dz. U. Nr 153 poz z późn. zm.) oraz rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 23 marca 2011 r. w sprawie sposobu przechowywania zwłok i szczątków (Dz. U. Nr 75 poz.405). Pracownicy firm pogrzebowych przeprowadzający czynności ekshumacyjne zaopatrzeni byli w odzież ochronną jednorazowego użytku (kombinezony, rękawiczki), która po zakończonej ekshumacji traktowana była jako odpad niebezpieczny i oddawana do utylizacji. Ziemię wydobywaną z grobu umieszczano na powierzchni zabezpieczonej nieprzepuszczalną matą. Po wydobyciu szczątków grób dezynfekowano i zasypano ziemią wydobytą z grobu. Do dezynfekcji ziemi stosowano wapno chlorowane. Transport szczątków odbywał się środkami transportu przeznaczonymi do przewozu zwłok. Ponadto na wnioski urzędu miasta wydano 9 postanowień w sprawie sprowadzenia do kraju zwłok z zagranicy. Imprezy masowe PPIS w Katowicach na podstawie ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych wydawał 6 opinii sanitarnych dotyczących organizowania imprez masowych na terenie miasta Mysłowice. Imprezy organizowano w Hali Widowiskowej Sportowej MOSiR przy ul. Ks. Norberta Bończyka 32z i na terenie Ośrodka Słupna przy ul. Stadionowej Gospodarka odpadami komunalnymi W minionym roku nie odnotowano nieprawidłowości związanych z gospodarką odpadami. Wszystkie skontrolowane obiekty użyteczności publicznej będące pod nadzorem posiadają uregulowaną gospodarkę odpadową. Odpady komunalne gromadzone są w kontenerach lub pojemnikach i odbierane przez wyspecjalizowane firmy. Na stałe w krajobraz miasta wpisały się kontenery do segregacji odpadów. Mieszkańcy jedynie w dwóch przypadkach zgłaszali problem dotyczący złego stanu sanitarno-porządkowego wokół pojemników na odpady komunalne. Odpady komunalne z terenu miasta odbierane były w sposób zorganizowany przez jednego usługodawcę tj. Zakład Oczyszczania Miasta Mysłowice Sp. z o. o. ul. Stadionowa 11, Mysłowice, zgodnie z ustalonym harmonogramem. 73

74 Odpady wielkogabarytowe oraz inne kłopotliwe odpady (chemikalia, zużyty sprzęt elektroniczny), nadal obierane są przez Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK) przy ul. Miarki 38. Działając na podstawie art. 4 ust 1 pkt 2 ustawy z dnia 14 marca 1985 roku o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2015r. poz. 1412), zgodnie z którym do zadań organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej w dziedzinie bieżącego nadzoru sanitarnego należy kontrola przestrzegania przepisów określających wymagania higieniczne i zdrowotne dot. między innymi utrzymania należytego stanu higienicznego obiektów i urządzeń użyteczności publicznej dróg, ulic w miesiącu kwietniu 2015r. dokonano wizji objazdowej terenu miasta Mysłowice, w której wzięli udział: Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Katowicach i jego przedstawiciele oraz przedstawiciel Wydziału Ochrony Środowiska Urzędu Miasta Mysłowice. W dniu wizji stwierdzono, że na obszarze miasta występują zaśmiecone tereny. Na tych terenach zalegają odpady tj. worki ze śmieciami, opakowania po artykułach spożywczych, butelki, puszki, opony, gruz i odpady poremontowe. Niewłaściwy stan sanitarno-porządkowy stwierdzono w miejscach uczęszczanych przez mieszkańców, na terenach za garażami, przy ogródkach działkowych, wzdłuż torów kolejowych, jak również w miejscach w centrum miasta i poza. Dzikie wysypiska niekorzystnie wpływają na estetykę i wygląd miasta i stanowią naruszenie warunków sanitarnych. W związku z tym o wynikach wizji objazdowej miasta został poinformowany pismem z dnia r. Urząd Miasta Mysłowice wnosząc o podjęcie działań zmierzających do przywrócenia właściwego stanu sanitarnoporządkowego miasta. 3.Akcje deratyzacyjne W 2015 roku na terenie miasta Mysłowice zostały przeprowadzone dwie obowiązkowe akcje deratyzacyjne tj. od do r. oraz od do r. Systematyczne akcje deratyzacyjne skutecznie ograniczają populację gryzoni. W ramach akcji skontrolowano posesje, zakłady pracy, zakłady żywienia obrotu żywnością, zakłady żywienia zbiorowego otwartego oraz zbiorowego, zakłady żywienia zbiorowego zamkniętego, zakłady produkcyjne, placówki nauczania i wychowania, podmioty lecznicze. W okresie wiosennym kontrole przeprowadzono w 190 obiektach, natomiast 74

75 w trakcie akcji jesiennej skontrolowano 156 obiektów. Nieprawidłowości stwierdzono w 1 obiekcie i dotyczyły one zalegających odpadów komunalnych przy wejściu do budynku, w gankach piwnicznych oraz braku wyłożonej trucizny. W związku z powyższym PPIS w Katowicach wydał zalecenia, a osobę odpowiedzialną ukarał grzywną w drodze mandatu karnego. Przeprowadzona kontrola sprawdzająca wykazała usunięcie uchybień. VI. Stan sanitarny szkół i innych placówek oświatowo wychowawczych Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Katowicach w 2015r. kontynuował zadania z zakresu zdrowia publicznego realizując nadzór odnośnie przestrzegania przepisów określających wymagania higieniczne i zdrowotne w 92 stałych obiektach nauczania i wychowania w mieście i były to: żłobki i kluby dziecięce 5, przedszkola 27, szkoły podstawowe 12, gimnazja 7, zespoły szkół 3, szkoły policealne 2, placówki opiekuńczo-wychowawcze wsparcia dziennego 7, placówki z pobytem całodobowym 1, placówki wychowania pozaszkolnego 27, szkoły wyższe 1. Ponadto nadzorem objęto 3 turnusy placówek sezonowego wypoczynku dzieci i młodzieży. W 2015r. przeprowadzono łącznie 64 kontrole sanitarne w 48 obiektach nauczania i wychowania. W 2014r. nadzorowano 90 obiektów stałych i 3 turnusy placówek sezonowego wypoczynku dzieci i młodzieży, w których przeprowadzono 66 kontroli sanitarnych, w tym 2 kontrole w placówkach wypoczynku. 75

76 Placówki oświatowo-wychowawcze w Mysłowicach objęte nadzorem Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Katowicach w 2015 r. Przeprowadzone kontrole potwierdziły utrzymujący się dobry stan techniczny i sanitarny większości placówek oświatowo wychowawczych. W wyniku stwierdzenia naruszeń przepisów prawa w 2015r. PPIS w Katowicach wydał 2 decyzje zarządzające. Ponadto wyegzekwował wykonanie zarządzeń 2 decyzji wydanych w latach Po rozpatrzeniu uzasadnionych wniosków stron terminy wykonania zarządzeń wynikających z 8 decyzji wydanych w latach ustalono głównie na 2016 rok. Łącznie do realizacji pozostały zarządzenia 10 decyzji dotyczących przedszkoli, szkół podstawowych oraz gimnazjów. Obiekt Liczba decyzji Wydanych w latach: do realizacji Przedszkola Szkoły Podstawowe Gimnazja Razem: Decyzje pozostałe do realizacji z lat stan na dzień r. 76

77 W 2015 roku w wyniku podjętych działań kontrolnych PPIS w Katowicach zarządził przywrócenie właściwego stanu sanitarno higienicznego w 2 placówkach. Powyższe dotyczyło: sal zajęć dla dzieci oraz sal dydaktycznych dla uczniów w: Przedszkolu Nr 8 ul. Gwarków 22, Gimnazjum Nr 2 ul. Górnicza 4, warunków do prowadzenia zajęć z wychowania fizycznego w: Gimnazjum Nr 2 ul. Górnicza Żłobki i kluby dziecięce Pod nadzorem PPIS w Katowicach w 2015 roku były 4 żłobki oraz 1 klub dziecięcy i wszystkie zostały skontrolowane. W żłobkach miejskich zapisanych było 92 dzieci, w żłobkach niepublicznych - 85 dzieci, a w klubie dziecięcym 15 podopiecznych. Bawialnia w mysłowickim miejskim żłobku (Źródło: Zdjęcie własne) W minionym roku Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Katowicach wydał 2 opinie sanitarne odnośnie funkcjonowania nowych, niepublicznych żłobków, a mianowicie: Żłobka Akademia Przed-Szkolna Skrzat w Mysłowicach przy ul. Korfantego 11, Żłobka Niepublicznego Motylek w Mysłowicach przy ul. Towarowej 1. 77

78 Żłobki oraz klub dziecięcy funkcjonowały w budynkach przystosowanych do tego celu. Przeprowadzone kontrole sanitarne wykazały, że zostały zapewnione zarówno higieniczne jak i bezpieczne warunki pobytu dzieci we wszystkich placówkach. 2. Placówki wychowania przedszkolnego W 2015 roku miasto Mysłowice dysponowało bazą 27 przedszkoli. Do 21 skontrolowanych przedszkoli zapisanych było 1711 dzieci. Sala zajęć dla dzieci w mysłowickim miejskim przedszkolu (Źródło: Zdjęcie własne) Przedszkola funkcjonowały w budynkach przystosowanych do tego celu. W 2015 roku nieprawidłowości stwierdzono w 1 niżej wymienionym obiekcie. Był to niewłaściwy stan sanitarno higieniczny podłogi w 1 sali zajęć dla dzieci 3 letnich i szafek w szatni dla dzieci w Przedszkolu Nr 8 przy ul. Gwarków 22. Nadal do realizacji pozostają obowiązki 4 decyzji PPIS w Katowicach z lat dotyczące doprowadzenia do prawidłowego stanu sanitarno technicznego: podłóg w 3 salach zajęć dla dzieci i osłon na grzejnikach centralnego ogrzewania w jednej sali zajęć w Przedszkolu Nr 7 z Oddziałami Integracyjnymi przy ul. Portowej 11a, stolarki okiennej w salach zajęć dla dzieci w Przedszkolu Nr 8 ul. Gwarków 22, stolarki okiennej w salach zajęć dla dzieci, sanitariatach dziecięcych i ciągu komunikacyjnym w Przedszkolu Nr 10 przy ul. Niepodległości 44, podłóg w 4 salach zajęć dla dzieci oraz wyposażenia w osłony punktów świetlnych w salach zajęć dla dzieci, szatniach i traktach komunikacyjnych w Przedszkolu Nr 12 przy ul. Prusa 5. 78

79 Piaskownice i place zabaw Podobnie jak w ubiegłych latach podczas kontroli przedszkoli zwracano uwagę na stan techniczny i sanitarny zarówno piaskownic, jak i placów zabaw oraz terenów rekreacji zewnętrznej. Stwierdzono, że w placówkach zwiększyła się baza sprzętu jak i urządzeń do rekreacji zewnętrznej, a mianowicie są to domki, zjeżdżalnie itp. Tereny wokół placówek przedszkolnych utrzymane były czysto oraz chronione przed dostępem osób postronnych. Piasek w piaskownicach był czysty, a piaskownice w odpowiednich czasookresach były zabezpieczane przed zanieczyszczeniami materiałami ochronnymi. Ocena dostosowania mebli edukacyjnych do zasad ergonomii W ramach sprawowanego nadzoru dokonano oceny dostosowania mebli edukacyjnych do wzrostu dzieci w 5 oddziałach 2 placówek, gdzie oceniono 115 stanowisk, tj. w: Przedszkolu Nr 5 ul. Armii krajowej 28 Przedszkolu Nr 19 ul. Łukasiewicza 34 Stwierdzono, że meble edukacyjne w skontrolowanych przedszkolach były dostosowane do wymagań ergonomii. Przedszkolaki korzystały z mebli dostosowanych do ich wzrostu. Ocena warunków sanitarno-higienicznych dla dzieci przedszkolnych pod kątem higieny jamy ustnej W minionym roku w 24 przedszkolach,w tym w 21 samodzielnych przedszkolach oraz w 3 przedszkolach funkcjonujących w zespołach przeprowadzono kontrole dotyczące zorganizowania codziennego szczotkowania zębów przez dzieci. Stwierdzono, że łącznie w 20 placówkach publicznych i niepublicznych zapewniono czyszczenie zębów przynajmniej po jednym posiłku oraz prowadzono edukację grupową i indywidualną dzieci i ich rodziców. 79

80 3. Szkoły Pod nadzorem PPIS w Katowicach w 2015 r. były 24 szkoły wszystkich typów na terenie miasta. Budynki przystosowane są do potrzeb użytkowników. W nadzorowanych szkołach podstawowych, gimnazjach oraz zespołach szkół stan sanitarny ocenia się jako dobry. Skontrolowano 19 szkół przeprowadzając w nich 30 kontroli sanitarnych, w wyniku których PPIS w Katowicach wydał 1 decyzję administracyjną. Zarządzenia decyzji dotyczyły przywrócenia właściwego stanu sanitarno-higienicznego w Gimnazjum Nr 2 w Mysłowicach przy ul. Górniczej 4: podłóg w sali gimnastycznej, szatniach dla uczniów przy sali gimnastycznej, stolarki okiennej na klatce schodowej, w pracowni chemicznej i jej zapleczu, pracowni do edukacji bezpieczeństwa, 3 salach lekcyjnych oraz jadalni dla uczniów, świetlicy szkolnej i sali do zajęć ruchowych, ścian i sufitu w pracowni chemicznej i jej zapleczu, braku dopływu bieżącej ciepłej wody przy umywalce do mycia rąk w zapleczu pracowni chemicznej. W wyniku realizacji zarządzeń decyzji PPIS w Katowicach poprawie uległ stan sanitarno-techniczny w 2 obiektach, a mianowicie w: Szkole Podstawowej Nr 2 ul. Piastowska 7 w Mysłowicach - zapewniono stały dopływ bieżącej ciepłej wody przy umywalkach do mycia rąk w pomieszczeniach sanitarnych dla dziewcząt i chłopców, Szkole Podstawowej Nr 15 ul. Piastów Śl.8 w Mysłowicach - wymieniono okna we wszystkich pomieszczeniach szkoły, odnowiono elewację zewnętrzną budynku oraz położono nową wykładzinę podłogową w pomieszczeniu zastępczym do ćwiczeń. Do realizacji pozostały obowiązki nałożone decyzjami Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Katowicach z lat dotyczące: pomieszczeń szkoły w: Szkole Podstawowej Nr 2 Mysłowice ul. Piastowska 7, Gimnazjum Nr 2 Mysłowice ul. Górnicza 4, Gimnazjum Nr 4 Mysłowice ul. Mikołaja Reja 28, Gimnazjum Nr 5 Mysłowice ul. Dzierżonia 26; toalet, w tym sprawności technicznej armatury oraz wyposażenia w: 80

81 Gimnazjum Nr 4 Mysłowice ul. Mikołaja Reja 28; warunków do prowadzenia zajęć z wychowania fizycznego w: Gimnazjum Nr 2 Mysłowice ul. Górnicza 4, Gimnazjum Nr 6 Mysłowice ul. Chromika 3. Infrastruktura do prowadzenia zajęć z wychowania fizycznego Spośród 19 skontrolowanych szkół, 17 (tj. 89,47 %) posiadało wystarczające warunki do prowadzenia zajęć z wychowania fizycznego. Obiekty dysponowały między innymi w 7 placówkach szkolnym zespołem sportowym z boiskiem szkolnym, a w 4 placówkach szkolnym zespołem sportowym bez boiska. Ponadto 1 placówka dysponowała tylko boiskiem sportowym, w 3 placówkach znajdowały się sale gimnastyczne wraz z boiskami, 1 posiadała salę zastępczą wraz z boiskiem, a 2 sale gimnastyczne, sale zastępcze wraz z boiskami. Natomiast 1 placówka nie posiadała własnej bazy do prowadzenia zajęć z wychowania fizycznego. Szkoła ta korzystała z obiektów sportowych znajdujących się poza placówką. Boiska sportowe mysłowickiego gimnazjum (Źródło: Zdjęcie własne) 81

82 Opieka medyczna w szkołach Zgodnie z ustawą o systemie oświaty szkoła powinna zapewnić uczniom możliwość korzystania z gabinetu profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej. W 15 szkołach spośród 19 skontrolowanych na terenie miasta funkcjonowały samodzielne gabinety profilaktycznej opieki zdrowotnej. Z gabinetu profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej wspólnie z inną placówką, lecz w tym samym obiekcie korzystali uczniowie 4 placówek. Ocena dostosowania mebli edukacyjnych do zasad ergonomii W minionym roku dokonano oceny dostosowania mebli edukacyjnych do wymagań ergonomii w 2 szkołach podstawowych tj. w: Szkole Podstawowej Nr 1 ul. Wielka Skotnica 2, Szkole Podstawowej Nr 3 ul lecia Państwa Polskiego 6. W 7 oddziałach dokonano pomiaru wzrostu 136 uczniów. Przeprowadzone badania wykazały, że z mebli niedostosowanych do wzrostu korzystało 92 uczniów z 2 placówek, co stanowiło 67,65 % badanych uczniów. W stosunku do ubiegłego roku stan uległ pogorszeniu, ponieważ w 2014 roku 100% badanych uczniów korzystało z mebli dostosowanych do ich wzrostu. Przyczyną niewłaściwego dostosowania mebli szkolnych do wzrostu uczniów najczęściej był brak zróżnicowania mebli szkolnych tj. tylko jedna lub dwie wielkości mebli w salach lekcyjnych, nieodpowiednie zestawienie stołów i krzeseł, zmiana stanowisk pracy, brak odpowiednich nawyków i samokontroli uczniów oraz nieprzestrzeganie prawidłowego doboru mebli w klasie przez nauczycieli. 82

83 Do 1 mysłowickiej szkoły podstawowej PPIS w Katowicach skierował wystąpienie. W odpowiedzi dyrektor szkoły poinformował o podjętych działaniach w celu dostosowania mebli edukacyjnych do zasad ergonomii. W drugiej ze szkół meble mają regulowaną wysokość. Nadzór nad substancjami i preparatami chemicznymi w szkołach W 2 szkołach sprawdzono prowadzenie nadzoru nad substancjami i preparatami chemicznymi. Stwierdzono, że w pracowniach chemicznych znajdowały się aktualne karty charakterystyki w formie papierowej bądź elektronicznej posiadanych substancji chemicznych i ich mieszanin, aktualna ewidencja posiadanych chemikaliów oraz regulamin określający zasady bezpieczeństwa i higieny pracy wraz ze środkami do udzielania I-ej pomocy. Nie odnotowano nieprawidłowości w zakresie stosowania i przechowywania odczynników chemicznych w pracowniach szkolnych. Nie stwierdzono będących w użyciu substancji chemicznych przeterminowanych. Dożywianie dzieci i młodzieży w szkołach Dożywianie uczniów w 2015 roku prowadziło 17 (89,47%) spośród 19 skontrolowanych w tym temacie szkół. Łącznie 1586 uczniów otrzymywało posiłki ciepłe w formie obiadów pełnych, z II śniadań korzystało 294 uczniów. Posiłki dofinansowano w 17 placówkach dla 293 uczniów. W programie Owoce i warzywa w szkole w minionym roku wzięło udział 577 uczniów klas młodszych w 4 szkołach podstawowych funkcjonujących samodzielnie. Kontynuowano również program rządowy związany z możliwością wypicia mleka w trakcie pobytu w szkole w 10 placówkach dla 1898 uczniów. 83

84 Skalę prowadzonego dożywiania w szkołach w latach zobrazowano w tabeli. Liczba szkół Rok wszystkich typów w ewidencji skontrolowanych Placówki skontrolowane, w których stwierdzono: Podawanie Organizowanie Wydawanie ciepłych posiłków napoju śniadań szkolnych Liczba korzystających z posiłków liczba placówek łącznie pełnych Idaniowych liczba placówek liczba korzystających liczba placówek liczba korzystających Owoce w szkole liczba placówek liczba korzystających liczba korzystających z posiłków dofinansowanych Prowadzenie dożywiania w mysłowickich szkołach z lat Zapewnienie uczniom miejsca na pozostawienie w szkole części podręczników i przyborów szkolnych Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych placówkach - uczniom powinna być zapewniona możliwość pozostawienia części podręczników i przyborów szkolnych na terenie placówki. Powyższy warunek został spełniony w 17 spośród 19 skontrolowanych pod tym kątem szkół. 84

85 4. Placówki wypoczynku zimowego i letniego zorganizowanego w obiektach stałych w miejscu zamieszkania Wypoczynek letni, jak i zimowy w 2015 roku w miejscu zamieszkania zorganizowany był na bazie obiektów objętych całorocznym nadzorem oraz w obiekcie sezonowym. Przeprowadzono 2 kontrole form wypoczynku letniego w miejscu zamieszkania, z których skorzystało 54 dzieci i młodzieży. W ubiegłym roku ocenie poddano również 2 placówki, w których w wypoczynku brało udział 56 uczestników. Plakat BEZPIECZNE Ferie Zimowe (Źródło: Przeprowadzone kontrole wykazały, że uczestnicy wypoczynku korzystali z zajęć organizowanych na terenie placówek oraz poza obiektami. Były to wyjazdy zorganizowane do kin, muzeów oraz na basen. 5. Szkoły wyższe Na terenie miasta Mysłowice nadzorowano 1 niepubliczną szkołę wyższą tj. Górnośląską Wyższą Szkołę Pedagogiczną przy ul. Powstańców 19; obiekt jest w dobrym stanie sanitarnym. Od 1 września 2015 roku w wydzielonej części budynku szkoły funkcjonuje nowoutworzone Publiczne Gimnazjum Jezuitów. 85

86 VII. Warunki sanitarno higieniczne środowiska pracy 1. Stan sanitarno-higieniczny zakładów pracy Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Katowicach prowadził nadzór sanitarny nad warunkami zdrowotnymi środowiska pracy, celem wzmocnienia ochrony zdrowia pracowników przed negatywnym oddziaływaniem szkodliwych i uciążliwych czynników występujących w miejscu pracy. Prowadził postępowania administracyjne w sprawach chorób zawodowych. W 2015 r. pod nadzorem Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Katowicach było 365 zakładów pracy, zatrudniających pracowników. Skontrolowano 65 spośród nich, przeprowadzając 96 kontroli sanitarnych. W czasie kontroli szczególną uwagę zwracano na narażenie zawodowe pracowników zatrudnionych w zakładach przemysłu spożywczego. Bieżący nadzór sanitarny obejmował kontrole przestrzegania przez pracodawców przepisów dotyczących m.in.: warunków sanitarnohigienicznych w miejscu pracy, wykonywania badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia na stanowiskach pracy, występowania substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym, występowania szkodliwych czynników biologicznych w środowisku pracy, przeprowadzania profilaktycznych badań lekarskich u zatrudnionych pracowników, oceny i dokumentowania ryzyka zawodowego, bezpiecznego stosowania, a także wprowadzania do obrotu substancji chemicznych i ich mieszanin. Warunki pracy Za stan bezpieczeństwa i higieny pracy ponosi odpowiedzialność pracodawca. Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników, poprzez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. 86

87 W ramach prowadzonego nadzoru nad warunkami środowiska pracy oraz stanem sanitarnym w zakładach, zostało wydanych 17 decyzji administracyjnych oraz po rozpatrzeniu zasadnych wniosków stron wydano 10 decyzji zmieniających terminy wykonania zarządzeń na późniejsze. W 2014 roku wydano 17 decyzji, dotyczących nadzoru nad warunkami pracy. Nieprawidłowości stwierdzone w czasie kontroli w 2015 roku obrazuje poniższy wykres. Wykaz nieprawidłowości stwierdzonych w czasie kontroli w 2015 roku w Mysłowicach. W 3 zakładach stwierdzono przekroczenia najwyższego dopuszczalnego natężenia hałasu. W odniesieniu do zakładów pracy, w których stwierdzono przekroczenia normatywów higienicznych Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Katowicach wydał decyzje. W 2015 roku przeprowadzono kontrole sprawdzające w 6 zakładach pracy, w tym w 3 zakładach, w których ze względu na stosowane urządzenia oraz procesy technologiczne nie było możliwe poprzez działania techniczne zlikwidowanie przekroczeń hałasu, w 1 zakładzie pyłów organicznych pochodzenia zwierzęcego i roślinnego zawierających poniżej 10% wolnej krzemionki na stanowiskach pracy. 87

88 Polecono pracodawcom systematyczne poddawanie pracowników profilaktycznym badaniom lekarskim oraz przeprowadzanie odpowiednich szkoleń BHP wraz z informowaniem pracowników o ryzyku utraty zdrowia związanym z pracą na stanowiskach o złym klimacie akustycznym. Na skutek działań podjętych przez pracodawcę w związku z decyzjami Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Katowicach, dotyczącymi przekroczenia normatywu higienicznego, poprawiono warunki pracy 31 pracownikom w 2 zakładach. Ponadto przeprowadzono kontrole warunków pracy oraz narażenia zawodowego pracowników zatrudnionych w zakładach produkujących artykuły spożywcze. W tym zakresie przeprowadzono 6 kontroli w 3 zakładach, stwierdzając nieprawidłowości w 2 z nich. W zakładach tych stwierdzono m.in.: brak opracowania ryzyka zawodowego, brak poinformowania pracowników o ryzyku zawodowym związanym z wykonywana pracą oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami, brak zgody Śląskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego na stosowanie oświetlenia wyłącznie elektrycznego w pomieszczeniach stałej pracy. W odniesieniu do zakładów, w których stwierdzono nieprawidłowości zostały wydane stosowne decyzje administracyjne. Czynniki o działaniu rakotwórczym lub mutagennym Prowadzony w 2015 r. nadzór dotyczył również przestrzegania obowiązków, wynikających z rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia r. w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy (Dz. U. z 2012 r. poz. 890 z późn. zm. ). Główną przyczyną stosowania substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w przemyśle był brak możliwości wyeliminowania ich z produkcji oraz brak możliwości zastąpienia ich innymi czynnikami mniej szkodliwymi. Z analizy danych wynika, że czynników rakotwórczych, mutagennych często niestosowano bezpośrednio w procesie technologicznym, ale były jego produktem ubocznym. W trakcie prowadzenia czynności kontrolnych w zakładach zatrudniających pracowników w warunkach narażenia na działanie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym oceniano realizację wymogów obowiązujących przepisów w zakresie prowadzenia rejestru 88

89 prac oraz pracowników wykonujących pracę w narażeniu na działanie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym, szkolenia pracowników jakie wynika z oceny narażenia na w/w czynniki; przeprowadzania badań i pomiarów czynników szkodliwych, profilaktycznych badań lekarskich pracowników, jak również przekazywania właściwemu państwowemu wojewódzkiemu inspektorowi sanitarnemu informacji o substancjach chemicznych, ich mieszaninach, czynnikach lub procesach technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym. Na 26 zakładów pracy, w których w środowisku pracy, występowały substancje chemiczne, ich mieszaniny, czynniki lub procesy technologiczne o działaniu rakotwórczym lub mutagennym, skontrolowano 7 zakładów przeprowadzając 7 kontroli w zakresie spełnienia przez pracodawców wymogów obowiązujących przepisów, stwierdzając nieprawidłowości w 2 z nich. Analogicznie w 2014 roku skontrolowano 2 zakłady, nie stwierdzając nieprawidłowości. Na terenie Mysłowic nadzorowano również prace związane z usuwaniem wyrobów zawierających azbest, ze względu na jego szkodliwe działanie na organizm człowieka. W 2015 roku przeprowadzono 5 kontroli na placu budowy w zakresie przestrzegania przepisów, zasad bezpieczeństwa i higieny pracy podczas usuwania i transportu wyrobów zawierających azbest. Nieprawidłowości nie stwierdzono. W 2014 roku przeprowadzono 1 kontrolę na placu budowy. W 2015 roku, podobnie jak w 2014 r. nie stwierdzono żadnego przypadku choroby zawodowej wywołanej pyłami zawierającymi włókna azbestu. Substancje chemiczne i ich mieszaniny W 2015 roku przeprowadzono 45 kontroli sanitarnych w 35 zakładach pracy w zakresie przestrzegania przepisów, dotyczących wprowadzania do obrotu oraz stosowania substancji chemicznych i ich mieszanin. W toku czynności kontrolnych poddawano ocenie: spis stosowanych substancji chemicznych, ich mieszanin, karty charakterystyki posiadanej/stosowanej substancji/mieszaniny niebezpiecznej oraz mieszanin chemicznych niezaklasyfikowanych jako niebezpieczne dla których istnieje obowiązek dostarczenia karty charakterystyki, oznakowania stosowanych substancji i/lub mieszanin chemicznych, dostęp pracowników do treści karty charakterystyki, wdrożenie zalecanych środków kontroli ryzykiem, dostępność 89

90 instrukcji bezpieczeństwa i higieny pracy (uwzględniających informacje zawarte w kartach charakterystyki), zapoznanie pracowników z ich treścią, środki ochrony indywidualnej (zapewnienie i stosowanie), sposób przechowywania substancji. W 10 zakładach stwierdzono nieprawidłowości. Odnotowano brak spisu, nieprawidłowo sporządzone karty charakterystyki wprowadzanych do obrotu substancji chemicznych, ich mieszanin, brak zapewnienia pracownikom dostępu do informacji zawartych w kartach charakterystyki w odniesieniu do substancji chemicznych lub ich mieszanin, które stosują lub na które mogą być narażeni w trakcie swojej pracy, nieprawidłowo sporządzoną ocenę ryzyka zawodowego, w której nie uwzględniono narażenia zawodowego na działanie czynników chemicznych, wobec czego pracownicy nie zostali poinformowani o ryzyku zawodowym związanym z wykonywaną pracą, nieprawidłowo opracowane instrukcje bezpieczeństwa i higieny pracy, w których nie uwzględniono informacji zawartych w kartach charakterystyki. W 2014 roku skontrolowano 37 zakładów pracy, w 8 stwierdzono nieprawidłowości. Produkty biobójcze Produkty biobójcze to produkty do zwalczania organizmów szkodliwych dla zdrowia ludzi lub zwierząt. Jednocześnie produkty te mogą stanowić ryzyko dla ludzi, zwierząt i środowiska, związane z ich szczególnymi właściwościami. W 2015 r. kontynuowano nadzór nad przestrzeganiem obowiązków dotyczących wprowadzania do obrotu produktów biobójczych. W ramach realizacji tematu przeprowadzono 3 kontrole w 3 zakładach. W 1 zakładzie stwierdzono wprowadzanie do obrotu za pośrednictwem portalu Allegro oraz sklepu internetowego produktu biobójczego bez wymaganego prawem pozwolenia na obrót produktem biobójczym. PPIS w Katowicach wydał stosowną decyzję administracyjną. W 2014 roku skontrolowano 1 zakład, w którym nie stwierdzono nieprawidłowości. 90

91 Detergenty W 2015 r. prowadzono także nadzór nad przestrzeganiem obowiązków dotyczących wprowadzania do obrotu detergentów i środków powierzchniowo-czynnych przez producentów zgodnie z obowiązującymi przepisami. W toku czynności kontrolnych oceniano karty charakterystyki, oznakowanie opakowań, arkusze danych składników wprowadzanych do obrotu detergentów. Przeprowadzono 2 kontrole w 2 zakładach, w wyniku których nie stwierdzono nieprawidłowości. W 2014 roku przeprowadzono kontrolę w 1 zakładzie, która nie wykazała nieprawidłowości. Czynniki biologiczne Prowadzono nadzór w zakresie występowania w środowisku pracy szkodliwych czynników biologicznych oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki w zakresie przestrzegania przez pracodawców wymogów rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki ( Dz. U. Nr 81 poz. 716 z późn. zm.). W trakcie prowadzenia czynności kontrolnych w zakładach zatrudniających pracowników w warunkach narażenia na działanie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy poddawano ocenie: ryzyko zawodowe uwzględniające klasyfikację i wykaz szkodliwych czynników biologicznych, rejestr pracowników i prac narażających pracowników na działanie szkodliwych czynników biologicznych, szkolenia pracowników mających kontakt ze szkodliwymi czynnikami biologicznymi, środki ochrony zbiorowej i indywidualnej, warunki spożywania posiłków, procedury bezpiecznego postępowania ze szkodliwymi czynnikami biologicznymi. W roku 2015 przeprowadzono 17 kontroli sanitarnych w 17 zakładach. W 2 zakładach stwierdzono nieprawidłowości:: brak szkoleń pracowników mających kontakt ze szkodliwymi czynnikami biologicznymi w środowisku pracy oraz nieprawidłowo sporządzoną ocenę ryzyka zawodowego. W roku 2014 przeprowadzono kontrole w 27 zakładach, stwierdzając nieprawidłowości w 6 z nich. 91

92 2. Choroby zawodowe Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Katowicach realizując zadania, dotyczące nadzoru nad warunkami pracy prowadził postępowania administracyjne w sprawie chorób zawodowych i wydał imienne decyzje o stwierdzeniu choroby zawodowej, bądź o braku podstaw do jej stwierdzenia. W każdym zakładzie w zależności od charakteru pracy, produkcji czy technologii mogą występować zagrożenia związane z czynnikami szkodliwymi dla zdrowia, będące przyczynami chorób zawodowych wśród pracowników. W 2015 roku w Mysłowicach stwierdzono 20 przypadków chorób zawodowych tj. o 10 przypadków mniej niż w roku W 16 przypadkach wydano decyzje o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej. Lp. Choroba Ilość stwierdzonych przypadków 1. Pylice płuc Przewlekłe choroby obwodowego 1 układu nerwowego wywołane sposobem wykonywania pracy 3. Przewlekłe zapalenie oskrzeli 1 4. Uszkodzenie słuchu 1 5. Choroby skóry 1 R A Z E M: 20 Liczba i rodzaj stwierdzonych chorób zawodowych w 2015 roku w zakładach pracy na terenie Mysłowic W roku 2015 najwięcej stwierdzono pylic płuc 80 %. Pylice płuc w większości przypadków stwierdzane były u pracowników kopalń węgla kamiennego. 92

93 Liczba i rodzaj stwierdzonych chorób zawodowych w 2015 roku w zakładach pracy na terenie Mysłowic L.p. Choroba zawodowa Pylica płuc Narządu głosu Uszkodzenie słuchu Zespół wibracyjny Choroba skóry Nowotwory złośliwe Przewlekle choroby obwodowego układu nerwowego wywołane sposobem wykonywania pracy Przewlekła choroba układu ruchu Choroby skóry Razem Liczba i rodzaj stwierdzonych chorób zawodowych w latach w zakładach pracy na terenie Mysłowic 93

94 W okresie w zakładach pracy na terenie Mysłowic stwierdzono łącznie 92 przypadki chorób zawodowych. Roczna liczba przypadków wykazywała nieznaczne wahania, a średnio wynosiła 23 przypadki. Najwięcej stwierdzonych chorób zawodowych odnotowano w roku 2012 i 2014, natomiast najmniej w 2013 r. Analiza zapadalności na choroby zawodowe w latach W omawianym okresie najliczniej stwierdzaną chorobą zawodową była pylica płuc. W większości przypadków choroba ta dotyczyła pracowników górnictwa, gdzie jako czynnik przyczynowy wskazano pył węgla kamiennego zawierający wolną krystaliczną krzemionkę. Pylica płuc jest chorobą, która ujawnia się po okresie narażenia zawodowego liczonym w latach. Powodem jest również długi, około 10- letni okres ujawniania się choroby. Liczba stwierdzonych przypadków pylicy płuc w poszczególnych latach była zróżnicowana. Najwięcej przypadków stwierdzono w 2014 r. 26. Na drugim miejscu wśród patologii zawodowych stwierdzonych w latach była choroba narządu słuchu, rozpoznawana u pracowników, wykonujących prace w przekroczeniach natężenia hałasu. Należy zaznaczyć, że stwierdzane choroby zawodowe są często skutkiem braku odpowiednich warunków pracy w latach wcześniejszych. 94

95 VIII. Interwencje mieszkańców miasta W 2015r. mieszkańcy miasta wnieśli 53 wnioski z prośbą o interwencję. W 2014r. liczba interwencji była na niższym poziomie i wynosiła 49, a w 2013r PPIS w Katowicach reagował na każdą informację kwestionującą stan sanitarny w nadzorowanych obiektach, również wniesioną anonimowo. W sytuacji potencjalnego zagrożenie zdrowia i życia mieszkańców działania podejmowano natychmiast, a w pozostałych po zawiadomieniu stron zgodnie z obowiązującym w tym zakresie przepisem prawa. Nie wszystkie zgłoszenia były uzasadnione. W sytuacji potwierdzenia zaniedbań sanitarnych wszczynano postępowanie administracyjne, w toku którego PPIS w Katowicach wydawał zalecenia lub decyzje zarządzające mające na celu przywrócenie właściwego stanu sanitarnego. Wobec osób odpowiedzialnych za uchybienia stosowano sankcje w postaci grzywny w drodze mandatu karnego. Sprawy pozostające poza kompetencjami PPIS w Katowicach przekazywano do rozpatrzenia przez odpowiednie organy zgodnie z właściwością miejscową i/lub rzeczową. W 2015r. w zakresie niewłaściwego stanu sanitarno porządkowego obiektów użyteczności publicznej mieszkańcy Mysłowic wnieśli 25 interwencji, w tym 12 zasadnych. W 2014r. w omawianej sprawie rozpatrzono 17 wniosków i 15 z nich uznano za uzasadnione. Najczęściej zgłaszane problemy to: wyciek nieczystości płynnych, zły stan sanitarny posesji tj. brudne klatki schodowe, uciążliwy lokator, antysanitarny stan wokół pojemników na odpady komunalne, uciążliwości związane z hałasem pochodzącym z różnych źródeł, obecności szczurów, insektów i gołębi na terenie posesji mieszkalnych, niewłaściwy stan sanitarno-higieniczny basenu kąpielowego, zakładu pogrzebowego. W 2015r. wyniku przeprowadzonych postępowań nałożono 2 grzywny w drodze mandatu karnego za nieprawidłowy w stan sanitarno porządkowy zastany na terenie dwóch posesji. 95

96 Sprawy pozostające poza kompetencjami Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Katowicach przekazywano odpowiednio Wojewódzkiemu Inspektorowi Ochrony Środowiska i Urzędu Miasta Mysłowice. W 2015r. podobnie jak w 3 minionych latach mieszkańcy miasta nie wnieśli zastrzeżeń dotyczących jakości wody przeznaczonej do spożycia. Rozpatrzono natomiast 25 interwencji w sprawie nieprawidłowości zaobserwowanych w obiektach produkcji i obrotu żywnością. Zasadnych było 5. W 2014 roku powyższe było przedmiotem 18 interwencji, w tym potwierdzono również 5. Najczęściej zgłaszano nieprawidłowości sanitarno - higieniczne zauważone w sklepach spożywczych. Mniej skarg dotyczyło zakładów gastronomicznych typu otwartego tj. barów, restauracji i punktów małej gastronomii. Kwestionowano: sprzedaż środków po upływie terminu przydatności do spożycia, nieprawidłowe przechowywanie środków spożywczych, sprzedaż produktów o niewłaściwych cechach organoleptycznych, brak czystości i porządku w zakładzie, brak dopływu ciepłej wody, brak dostępu do toalet dla klientów, brudne koszyki i wózki na zakupy, nieprawidłową gospodarkę odpadami komunalnymi. Podczas kontroli hurtowni warzyw i owoców w Mysłowicach stwierdzono, że właściciel prowadzi działalność bez złożenia wniosku o zatwierdzenie zakładu i o wpis do rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej. PPIS w Katowicach skierował wniosek do Śląskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego wnosząc o nałożenie kary pieniężnej. Ponadto za nieprawidłowy stan sanitarno higieniczny w obiekcie właściciela ukarano grzywną w drodze mandatu karnego. W 6 sklepach sieci Biedronka, stwierdzono brudne koszyki i wózki dla klientów. Osoby odpowiedzialne za zaniedbania ukarano mandatami karnymi. W 1 sklepie sieci Żabka potwierdzono nieprawidłową gospodarką odpadami komunalnymi i brudne otoczenie sklepu, co również skutkowało nałożeniem mandatu karnego. 96

97 W 2015 roku do PPIS w Katowicach nie wpłynęły interwencje z obszaru wychowania i nauczania. W 2014r. rodzice dzieci wnieśli 2 wnioski w tym zakresie i 1 z nich uznano za uzasadniony. Problemy o uchybieniach sanitarnych w środowisku pracy były treścią 2 wniosków. W 2014 r. rozpatrzono 4 interwencje i 2 z nich potwierdzono. Interwencje dotyczyły braku oznakowania w języku polskim produktów biobójczych i detergentów wprowadzanych do obrotu za pośrednictwem portalu aukcyjnego oraz uciążliwości związanych ze zbiórką makulatury przez pracowników biblioteki. W wyniku kontroli stwierdzono, że etykiety wprowadzanych do obrotu produktów biobojczych i detergentów nie spełniają obowiązujących w tym zakresie przepisów. W związku z powyższym PPIS w Katowicach wystąpił do inspektorów sanitarnych właściwych miejscowo do siedziby dystrybutorów detergentów i produktów biobójczych, celem podjęcia odpowiednich działań zmierzających do usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości. W Miejskiej Bibliotece Publicznej potwierdzono przyjmowanie makulatury od osób prywatnych. W wyniku przeprowadzonej kontroli dyrektor biblioteki polecił prowadzenie zbiórki makulatury wyłącznie w filiach, które posiadają odrębne zamykane pomieszczenia do jej składowania. Pracownicy zostali wyposażeni w środki czystości oraz środki ochrony osobistej i odzież ochronną. W roku 2015 do PPIS w Katowicach wpłynął 1 wniosek treścią, którego były nieprawidłowości zaobserwowane w podmiocie prowadzącym działalność leczniczą. Pacjent podmiotu lecznictwa ambulatoryjnego zwrócił uwagę na nie stosowanie środków ochrony indywidualnej przez personel. W efekcie podjętej kontroli wykluczono opisany zarzut. W 2014r. zgłoszono również 1 interwencję. Dotyczyła ona szpitala i była uzasadniona. 97

98 IX. Środki zastępcze Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Katowicach w 2015 roku kontynuował działania w zakresie zapobiegania i przeciwdziałania występowania problemu tzw. dopalaczy. Dopalacze stanowią różnego rodzaju produkty zawierające substancje psychoaktywne, które nie znajdują się na liście środków kontrolowanych przez ustawę o przeciwdziałaniu narkomanii. Spożycie ich ma na celu wywołanie w organizmie jak najwierniejszego efektu narkotycznego substancji zdelegalizowanych. W ramach działań określonych w art. 44c. ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, zgodnie z którym w przypadku stwierdzenia wprowadzania do obrotu środka zastępczego lub produktu, co do którego zachodzi podejrzenie, że jest środkiem zastępczym, inspektor sanitarny nakazuje w drodze decyzji wstrzymanie wytwarzania tego produktu lub wycofanie go z obrotu. Produkt zawierający środki zastępcze zabezpieczony w sklepie w Mysłowicach (Źródło: Zdjęcie własne). W zakresie zakazu wytwarzania i wprowadzania do obrotu środków zastępczych. skontrolowano 3 firmy mające siedzibę w Poznaniu, Warszawie, prowadzące zamiennie działalność w sklepie w Mysłowicach przy ul. Grunwaldzkiej. W wyniku przeprowadzonych 28 kontroli stwierdzono, że wszystkie firmy wprowadzały do obrotu produkty, co do których zachodzi podejrzenie, że stwarzają zagrożenie życia lub zdrowia ludzi. Wydano 11 decyzji zarządzających wycofać z obrotu produkty, uzasadniające podejrzenie, że są środkami zastępczymi lub nową substancją psychoaktywną. W badanych próbach produktów zidentyfikowano substancje, będące środkami zastępczymi w rozumieniu ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Wydano 12 decyzji zarządzających zakazać wprowadzania do obrotu produktów będących środkami zastępczymi. 98

99 W każdym przypadku o wynikach badań i oceny zabezpieczonych produktów informowano Komendę Miejską Policji w Mysłowicach. Na podmioty gospodarcze nałożone zostały kary administracyjne w łącznej kwocie złotych. W przypadku nieprawidłowości stwierdzanych podczas kontroli, a pozostających poza kompetencjami Państwowej Inspekcji Sanitarnej, informowano Państwową Inspekcję Pracy, Inspekcję Handlową, Urząd Skarbowy. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Katowicach w minionym roku kontynuował działania w ramach akcji Dopalacze-wypalacze środki zastępcze. Jej celem była profilaktyka uzależnień i przeciwdziałanie rozprzestrzenianiu psychoaktywnych środków zastępczych w środowisku młodzieży, a także zwrócenie uwagi na problemy zdrowotne wynikające z korzystania z dopalaczy. Wychodząc naprzeciw narastającemu problemowi jakimi są nowe narkotyki tzw. dopalacze Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Katowicach podjął współpracę przede wszystkim z Urzędem Miasta w Mysłowicach oraz Polskim Towarzystwem Oświaty Zdrowotnej Oddziałem Terenowym w Katowicach. W ramach współpracy realizowano we wszystkich klasach I i II sześciu mysłowickich szkół gimnazjalnych program profilaktyczny, którego celem było dostarczenie młodzieży informacji o alkoholu i dopalaczach w aspekcie zwiększenia ostrożności i zmniejszenia otwartości uczniów na kontakty z tymi produktami. W zajęciach warsztatowych uczestniczyło 1086 uczniów. W szkołach ponadgimnazjalnych realizowano program edukacyjny ARS, jak dbać o miłość, którego celem było ograniczenie używania substancji psychoaktywnych przez młodzież np. alkoholu, tytoniu, narkotyków i dopalaczy, także w kontekście przyszłych ról rodzicielskich. W zajęciach uczestniczyło 115 uczniów klas I z sześciu mysłowickich szkół ponadgimnazjalnych. 99

100 liczba uczniów klas I szkół ponadgimnazjalnych objęta programem ogólna liczba uczniów klas I szkół ponadgimnazjalnych liczba gimnazjalistów objęta programem ogólna liczba uczniów klas I i II szkół gimnazjalnych Realizacja programów profilaktycznych w mysłowickich szkołach gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Młodzieży przedstawiono także formy wsparcia w zakresie problemów związanych z alkoholem, narkotykami i dopalaczami dostępne na terenie miasta Mysłowice. Ponadto pracownicy Sekcji Oświaty Zdrowotnej podczas wielu organizowanych akcji udzielali informacji i prowadzili poradnictwo zakresie dopalaczy oraz profilaktyki uzależnień. Chętni mogli zobaczyć świat oczami osoby pod wypływem alkoholu i narkotyków przez alko i narkogole. w Dzień spirometrii r. Przychodnia Bracka Wesoła w Mysłowicach ul. Osmańczyka 4, Przychodnia Bracka Na Chopina w Mysłowicach ul. Chopina 54, Przychodnia Bracka Mysłowice ul. Świerczyny 5 ( Źródło: Zdjęcie własne). 100

101 W 2015r. PPIS w Katowicach uczestniczył w Debacie społecznej zorganizowanej w Mysłowickim Ośrodku Kultury przy ul. Grunwaldzkiej 7. Narkotyki, dopalacze problem faktyczny, czy wyimaginowany? Jak zapobiegać zjawisku? Spotkanie miało na celu nie tylko przedstawienie skali i rodzaju zagrożeń ale także wypracowanie wspólnych działań profilaktycznych ukierunkowanych na walkę z dopalaczami. Debata społeczna: Narkotyki, dopalacze problem faktyczny, czy wyimaginowany? Jak zapobiegać zjawisku? ( Źródło: Zdjęcie własne). W ramach obchodów Światowego Dnia AIDS w Centralnym Muzeum Pożarnictwa w Mysłowicach zorganizowano społeczną akcję edukacyjną pod hasłem W życiu jak w tańcu każdy krok ma znaczenie, której adresatami była młodzież z mysłowickich szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Uczestnicy akcji wysłuchali m.in. wykładów nt. profilaktyki uzależnień, a także zagrożeń zwianych z HIV/AIDS. Wystawa prac nt.: W życiu jak w tańcu każdy krok ma znaczenie ( Źródło: Zdjęcie własne). W okresie wakacyjnym prowadzono dystrybucję materiałów edukacyjnych do ośrodków kultury, a także Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Mysłowicach i jego obiektów. 101

102 X. Zapobiegawczy nadzór sanitarny Rolą zapobiegawczego nadzoru sanitarny w strukturze Państwowej Inspekcji Sanitarnej jest prowadzenie działań o charakterze profilaktycznym zmierzającym do zapobiegania możliwości powstania zagrożeń dla bezpieczeństwa sanitarnego i zdrowia ludzi na różnych etapach procesu inwestycyjnego. Do zadań zapobiegawczego nadzoru sanitarnego należy: opiniowanie projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, wydawanie opinii w sprawie potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko dla przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, wydawanie uzgodnień do decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, uzgadnianie dokumentacji projektowej pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych, przeprowadzanie kontroli obiektów w trakcie budowy, przebudowy lub rozbudowy pod względem zgodności ich realizacji z zatwierdzoną dokumentacją projektową, wydawanie zaświadczeń dla potrzeb uzyskania koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym. 1. W 2015 roku wydano 23 opinie odnośnie dopuszczenia do użytkowania obiektów nowowybudowanych lub adaptowanych. Czynności odbiorowe mają na celu zapewnienie, aby nowowybudowany obiekt został przekazany do użytkowania w stanie umożliwiającym utrzymywanie w nim właściwego stanu sanitarno-higienicznego, tj. prawidłowego układu funkcjonalnego, właściwej wymiany powietrza i temperatury, właściwego oświetlenia, poziomów hałasu zgodnych z obowiązującymi przepisami, wody o parametrach odpowiadających jakości wody do spożycia, prawidłowej gospodarki ściekami i odpadami. W czasie czynności kontrolnych sprawdzano wykonanie obiektów budowlanych z zatwierdzonym w decyzji o pozwoleniu na budowę (zmianę sposobu użytkowania) projektem budowlanym oraz zapoznawano się z przedstawianymi dokumentami 102

103 i sprawozdaniami z pomiarów, badań, sprawdzeń, które wykonano w celu potwierdzenia założeń projektowych oraz spełnienia wymagań higienicznych i zdrowotnych odpowiednio do zakresu tych dokumentów. W 2015 roku obiekty budowlane zgłoszone do użytkowania w zdecydowanej większości wykonane zostały zgodnie z zatwierdzonymi projektami budowlanymi. Nieliczne obiekty zostały zrealizowane z nieistotnymi odstępstwami od zatwierdzonego projektu, które nie powodowały zagrożeń dla zdrowia i życia ludzi, a dodatkowo każdorazowo uwzględnione były w oświadczeniu kierownika budowy i poświadczone przez inspektora nadzoru i projektanta. Biorąc pod uwagę powyższe w roku ubiegłym nie wniesiono sprzeciwu co do dopuszczenia obiektu budowlanego do użytkowania. Dopuszczenie do użytkowania obiektów budowlanych r r r. Dopuszczenie do użytkowania obiektów budowlanych w latach Dokonywano odbiorów sklepów, gabinetów lekarskich, aptek oraz hal magazynowych. Wśród najciekawszych wymienić należy: halę magazynową z częścią socjalno-biurową przy ul. Katowickiej; gabinety lekarskie i rehabilitacyjne przy ul. Laryskiej bocznej; aptekę przy ul. Chopina 1; gabinet stomatologiczny przy ul. Słoneczne Wzgórze 131/130a. 103

104 Podczas czynności kontrolnych obiektów w celu dopuszczenia ich do użytkowania zwracano uwagę na zastosowanie materiałów dopuszczonych do stosowania w budownictwie i posiadających aktualne atesty higieniczne. Gabinet stomatologiczny ul. Słoneczne Wzgórze (Źródło: Nie zdarzyły się przypadki wykonania obiektów niezgodnie z dokumentacją projektową, jednak częściej niż w latach ubiegłych inwestorzy nie byli w stanie przedłożyć podczas kontroli niezbędnych dokumentów tj. opinii z przeglądu urządzeń kominowych bądź pomiarów skuteczności wentylacji jak również sprawozdania z badania wody. 2. Obiekty ustawowo nadzorowane przez Państwową Inspekcję Sanitarną były w miarę możliwości odbierane przy udziale nadzoru zapobiegawczego. W 2015r. uczestniczono w kontrolach związanych z zatwierdzeniem zakładów prowadzących produkcję lub obrót środkami spożywczymi, a także punktów przedszkolnych, klubów malucha i podobnych związanych z opieką nad dziećmi. 3. W ubiegłym roku wydano 7 opinii odnośnie konieczności sporządzenia raportu i określenia jego zakresu dla przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko dla żadnego z przedsięwzięć nie stwierdzono obowiązku przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko. 104

105 Stwierdzenie obowiązku przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko R R R. Stwierdzenie obowiązku przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko w latach Opinie te dotyczyły m.in. obiektów handlowych, hal produkcyjno-magazynowych, garaży, inwestycji infrastrukturalnych, punktów skupu odpadów. Do ciekawszych zaliczyć można: budowę 9 prefabrykowanych garaży przy ul. Kryształowej; budowę Centrum Handlowo-Usługowego przy ul. Katowickiej i Obrzeżnej Północnej; przebudowę ul. 3 Maja od ul. Krętej do granicy miasta Mysłowice. Wydając opinie brano pod uwagę: zawartość karty informacyjnej przedsięwzięcia, zakres i szczegółowość danych w niej ujętych; charakter przedsięwzięcia i jego skalę, wielkość i rodzaj zajmowanego terenu, planowaną technologię, wielkość produkcji oraz przewidywane rozwiązania techniczne i organizacyjne mające na celu eliminowanie lub ograniczanie skutków jego realizacji; usytuowanie przedsięwzięcia względem terenów chronionych, istniejący i planowany charakter zagospodarowania, występowanie głównych zbiorników wód podziemnych, ukształtowanie terenu, a także przeznaczenie terenu w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego - jeżeli został uchwalony. 105

106 4. W 2015 roku nie wydano opinii dotyczących warunków realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Uzgodnienia środowiskowych uwarunkowań R R R. Uzgodnienia środowiskowych uwarunkowań w latach W roku 2015 wydano 1 opinię dotyczącą projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Uzgodnienie dotyczyło obszaru Brzezinka Północna. Przedłożony projekt miał na celu uporządkowanie i uzupełnienie zagospodarowania terenu osiedla Brzezinka. Przedmiotowy projekt zachowywał istniejącą zabudowę mieszkaniową wraz z towarzyszącą jej funkcją usługową, dopuszczał zagospodarowanie terenów nieużytkowych, utrzymywał tereny leśne i inne tereny zieleni urządzonej, przewidywał niewielkie korekty układu komunikacyjnego i likwidację terenów rolnych. Projekt, co potwierdzała załączona do niego Prognoza oddziaływania..., zawierał zapisy i rozwiązania minimalizujące szkodliwe oddziaływanie - na środowisko, przyrodę i krajobraz kulturowy oraz zdrowie ludzi - planowanych do wprowadzenia zagospodarowań: nakazy i zakazy dotyczące gospodarki wodno-ściekowej, gospodarki odpadami; nakaz stosowania proekologicznych systemów grzewczych; określenie minimalnego procentu powierzchni biologicznie czynnych; nakaz ochrony przed nadmiernym hałasem. 106

107 Uzgodnienia projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego r r r. Uzgodnienia projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w latach Jeden z projektów planów nie został uzgodniony zwrócono się do Prezydenta Miasta Mysłowice o uzupełnienie dokumentacji w związku z planowanym poszerzeniem terenu cmentarza. Dodatkowo dla miasta Mysłowice uzgodniono dwa odstąpienia od przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko tj. dla obszarów Stare Miasto i Piasek Południowy z uwagi na wprowadzenie w zapisach planów obszarów szczególnego zagrożenia powodzią oraz zmiany tekstu uchwały. Wydano również 4 opinie dotyczące zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko do projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Zapisy dotyczące przeznaczenia terenów należy uznać za prawidłowe i nie budzące problemów przy uzgadnianiu uwarunkowań środowiskowych dla planowanych przedsięwzięć. 6. W ubiegłym roku nie wydano opinii dotyczącej uzgodnienia dokumentacji projektowej. 107

108 Uzgodnienia dokumentacji projektowej w latach Współpraca z organami administracji samorządowej oraz Powiatowym Inspektorem Nadzoru Budowlanego ograniczała się do kontaktów telefonicznych w pilnych sprawach i układała się poprawnie. Zestawienie wszystkich opinii wydanych w latach przedstawia poniższy wykres r r r. Legenda: 1 - opinie dotyczące dopuszczenia do użytkowania obiektów budowlanych, 2 opinie w sprawie stwierdzenia obowiązku przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko, 3 uzgodnienia środowiskowych uwarunkowań, 4 uzgodnienia projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, 5 uzgodnienia dokumentacji projektowej. 108

109 Analizując powyższe dane stwierdzić można, iż: ilość wydawanych opinii wykazuje tendencję spadkową; liczba projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego utrzymuje się na stałym, bardzo niskim poziomie; po wzroście w roku 2014 ilość opinii dotyczących potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko spadła. Opinie dotyczyły przedsięwzięć, których prognozowany wpływ na środowisko jest niewielki. W związku z powyższym we wszystkich przypadkach opowiedziano się za brakiem konieczności sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko, co z kolei spowodowało brak opinii w sprawie uzgodnienia środowiskowych uwarunkowań; liczba uzgodnień dokumentacji projektowej jest śladowa. XI. Działalność w zakresie oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia, programy edukacyjne i akcje prozdrowotne Państwowa Inspekcja Sanitarna inicjuje i wytycza kierunki przedsięwzięć prozdrowotnych, zmierzających do zaznajamiania społeczeństwa z czynnikami szkodliwymi dla zdrowia oraz metodami zapobiegania chorobom. Prowadzi także działalność oświatowo - zdrowotną poprzez popularyzowanie zasad higieny i racjonalnego żywienia, metod zapobiegania chorobom, udzielania porad i informacji w zakresie eliminowania negatywnych czynników i zjawisk fizycznych, chemicznych, biologicznych mających wpływ na zdrowie ludzi. Nadzoruje i ocenia działalność oświatowo zdrowotną, prowadzoną przez placówki nauczania i wychowania oraz udziela pomocy w prowadzeniu tej działalności. Głównym celem działalności Państwowej Inspekcji Sanitarnej, w zakresie promocji zdrowia jest dążenie do osiągnięcia pożądanych norm zdrowotnych, poprzez działania umożliwiające zachowanie lub przywracanie bezpieczeństwa zdrowotnego ludzi, poprawę i utrzymanie zdrowia społeczeństwa i kształtowanie w tym zakresie prawidłowych postaw i zachowań. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Katowicach w 2015 roku przyjął do realizacji, następujące interwencje programowe (programy) i interwencje nieprogramowe (eventy). 109

110 1. INTERWENCJE PROGRAMOWE: Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce (POZNPT) W ramach tego programu realizowane były między innymi następujące programy i kampanie: 1. Czyste powietrze wokół nas program edukacji przedszkolnej. 2. Nie pal przy mnie proszę program edukacji wczesnoszkolnej (klasy I - III szkoły podstawowej). 3. Znajdź właściwe rozwiązanie program edukacyjny dla uczniów ostatnich klas szkoły podstawowej i uczniów szkół gimnazjalnych. 4. Światowy Dzień Bez Tytoniu (31 maj) ogólnopolska kampania społeczna. 5. Rzuć palenie razem z nami (trzeci czwartek listopada) ogólnopolska kampania społeczna. Celem programu było ograniczenie ekspozycji na dym tytoniowy (w odniesieniu do czynnego i biernego palenia tytoniu) w społeczeństwie polskim. Adresatem programu był ogół społeczeństwa. 110

111 Realizacja programów dot. edukacji antytytoniowej w placówkach nauczania i wychowania na przestrzeni lat Relacja z realizacji programów antytytoniowych w roku Przedszkolaki w ramach realizacji programu edukacji przedszkolnej Czyste powietrze wokół nas brały udział w imprezach środowiskowych, podczas których przedstawiały inscenizacje powiązane tematycznie z programem, uczestniczyły w zajęciach warsztatowych podczas których wykonywały między innymi prace plastyczne przedstawiające bohatera programu Dinka. W ramach programu edukacji wczesnoszkolnej Nie pal przy mnie proszę uczniowie szkół podstawowych uczestniczyli w zajęciach edukacyjnych przeprowadzanych przez szkolnych koordynatorów programu, a także w happeningach. Organizowali również eventy, przygotowywali tematyczne gazetki szkolne. 111

112 W ramach realizacji programu edukacyjnego Znajdź właściwe rozwiązanie uczniowie uczestniczyli m.in. w pogadankach na temat profilaktyki antytytoniowej, które przeprowadzali pracownicy Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Katowicach Kontrole przestrzegania zakazu palenia Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Katowicach w 2015 roku prowadził kontrole mające na celu ocenę przestrzegania zakazu palenia tytoniu w miejscach użyteczności publicznej zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996r., Nr 10, poz. 55 z późn. zm.) Sytuacja w zakresie realizacji ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych w roku 2015r. na terenie miasta Mysłowice

113 Krajowy Program Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV. W ramach tego programu realizowane były między innymi następujące programy i kampanie: 1. Światowy Dzień AIDS 2. Mój Walenty jest the Best, idzie ze mną zrobić test 3. Jeden test. Dwa życia. Zrób test na HIV. Dla siebie i swojego dziecka. Celem programu było ograniczanie rozprzestrzeniania się zakażeń HIV w Polsce, zapewnienie odpowiedniego dostępu do informacji, edukacji w zakresie HIV/AIDS, poprawa jakości życia w sferze psychospołecznej osób żyjących z HIV/AIDS, ich rodzin i bliskich, poprawa jakości i dostępu do diagnostyki i opieki medycznej nad ludźmi żyjącymi z HIV/AIDS oraz osobami narażonymi na zakażenie HIV. Adresatem programu był ogół społeczeństwa ze szczególnym uwzględnieniem młodzieży ponad gimnazjalnej. W ramach realizacji programu podjęto następujące działania edukacyjno - informacyjne: - Akcja profilaktyczna pod hasłem Mój Walenty jest the Best, idzie ze mną zrobić test. Akcja ta miała na celu zachęcenie przede wszystkim młodych ludzi do wykonywania testu w kierunku HIV, celem poznnia swojego statusu serologicznego. - Ogólnopolska kampania społeczna Jeden test. Dwa życia. Zrób test na HIV. Dla siebie i swojego dziecka. Celem tej kampanii była popularyzacja wiedzy na temat HIV i AIDS oraz zwiększenie świadomości dotyczącej testowania w kierunku HIV wśród kobiet, a dzięki temu zmniejszenie liczby zakażeń HIV wśród nowo narodzonych dzieci. 113

114 - Akcja edukacyjna pod hasłem W życiu jak w tańcu każdy krok ma znaczenie 3 grudnia. w ramach obchodów Światowego Dnia AIDS w Centralnym Muzeum Pożarnictwa w Mysłowicach zorganizowano społeczną akcję edukacyjną pod hasłem W życiu jak w tańcu każdy krok ma znaczenie, której adresatami była młodzież z mysłowickich szkół gimnazjalnych i ponad gimnazjalnych. Po otwarcia obchodów Światowego Dnia AIDS Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Katowicach wraz z Naczelnikiem Wydziału Zdrowia i Spraw Społecznych Urzędu Miasta w Mysłowicach wręczyli dyplomy i nagrody laureatom konkursu plastycznego W życiu jak w tańcu każdy krok ma znaczenie. Po uroczystości wręczenia nagród uczestnicy wysłuchali wykładów nt. profilaktyki uzależnień, a także zagrożeń zwianych z HIV/AIDS, które wygłosił terapeuta z Polskiego Towarzystwa Zapobiegania Narkomanii Oddziału Terenowego w Katowicach oraz przedstawiciele Sekcji Oświaty Zdrowotnej Powiatowej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w Katowicach i Polskiego Towarzystwa Oświaty Zdrowotnej Oddziału Terenowego w Katowicach. Ponadto zorganizowano wystawę nagrodzonych prac. W akcji uczestniczyło 116 uczniów. Poprawa sposobu odżywiania, zapobieganie nadwadze i otyłości. W ramach tego tematu realizowane były między innymi następujące programy i kampanie: 1. Trzymaj Formę! - Ogólnopolski program edukacyjny promujący zasady zbilansowanej diety i aktywności fizycznej wśród uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych, a także za pośrednictwem dzieci zaangażowania ich rodziców i opiekunów. IX edycja przebiegała pod hasłem: Rodzino, Trzymaj Formę!. 114

115 2. Żywienie na wagę zdrowia Program mający na celu poprawę jakości żywienia dzieci i młodzieży w placówkach nauczania i wychowania woj. śląskiego poprzez edukację osób odpowiedzialnych za żywienie w w/w placówkach. Celem działań w ramach realizacji ww. programów było motywowanie do zmiany nawyków żywieniowych poprzez racjonalizację żywienia i ograniczenie spożycia produktów powodujących przyrost masy ciała, przy jednoczesnym zwiększeniu aktywności fizycznej Adresatami programu byli przede wszystkim uczniowie szkół podstawowych, uczniowie szkół gimnazjalnych ich rodzice i opiekunowie. Realizacja programów dot. poprawy sposobu odżywiania, zapobieganie nadwadze i otyłości na terenie mysłowickich szkół podstawowych w latach

116 Realizacja programów dot. poprawy sposobu odżywiania, zapobieganie nadwadze i otyłości na terenie mysłowickich szkół gimnazjalnych w latach Relacja z realizacji programów dot. poprawy sposobu odżywiania, zapobiegania nadwadze i otyłości. Realizacja Programu edukacyjnego Trzymaj Formę! oparta była na metodzie projektu. Uczniowie wspólnie z nauczycielami, rodzicami i we współpracy ze środowiskiem lokalnym uczestniczyli w opracowaniu najlepszych i najciekawszych sposobów propagowania zasad zdrowego stylu życia. Zaletą projektów było ich bardzo dobre dopasowanie do zainteresowań i możliwości uczniów. W mysłowickich szkołach uczniowie w ramach realizacji programu Trzymaj Formę, przygotowywali zdrowe kanapki oraz piekli zdrowe ciasteczka. Do przygotowania posiłku wykorzystywali rośliny ze szkolnych hodowli na przykład rzeżuchę i zieloną cebulkę. Przygotowywali prezentacje multimedialne zawierające konkretne rady - co jeść, a czego unikać. 116

117 W ramach programu Żywienie na wagę zdrowia przygotowano m.in. zdrowe śniadania, na które zapraszano koleżanki i kolegów, sporządzano prawidłowe jadłospisy. Poprzez udział w programie dzieci uczyły się dbać o własne zdrowie i żyć zdrowo zgodnie ze wskazówkami rodziców, nauczycieli i specjalistów. 2. INTERWENCJE NIEPROGRAMOWE Mysłowicka Liga Crossowa Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Katowicach po raz czwarty objął honorowanym patronatem Mysłowicką Ligię Crossową. Łącznie od marca do listopada 2015 r. odbyło się 6 biegów, w których uczestniczyło łącznie 1050 osób. W ramach wielkiego finału w listopadzie odbyły się trzy biegi w kategoriach: dzieci, kobiety i mężczyźni. Podczas Gali,która odbyła się na terenie Centralnego Muzeum Pożarnictwa w Mysłowicach Prezydent Miasta Mysłowice, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Katowicach oraz Prezes Mysłowickiego Klubu Biegacza NO. 1 dokonali uroczystego wręczenia statuetek, medali i nagród. Na zakończenie dla każdego uczestnika biegów przygotowano poczęstunek. W ramach Mysłowickiej Ligi Crossowej Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Katowicach objął patronatem także II Śląski Czterobieg Zimowy czyli Maratonu na raty, który zorganizowano na terenie Huty Rozalia w Mysłowicach. Bieg czwarty 31 stycznia kończył cykl biegów, które odbyły się: 3, 10 i 24 stycznia 2015 r. Łącznie w biegach wzięło udział około 310 miłośników biegania, którzy pokonali dystans 43 km. 117

118 Maraton na raty pokazał, jak można bawić się bieganiem. Na mecie biegacze otrzymali medale, nagrody słodycze oraz ciepły poczęstunek. Ponadto Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Katowicach został zaproszony przez Mysłowicki Klub Biegacza No.I. do współorganizacji I. Walentynkowego Biegu o Serce z Piernika., Bieg odbył się w Parku Zamkowym. Walentynkowy poranek przywitał biegaczy mrozem. Przed biegiem głównym wystartowali najmłodsi i oni jak zawsze mieli największy doping. Na mecie każdy dostał medal, słodycze i brał udział w losowaniu nagród. Do biegu o serce z piernika zgłosiło się 39 par. Skład par był bardzo rożny, co świadczy o tym, że rodzinne formuły biegów się sprawdzają. Dla mniej zaprawionych w bieganiu do pokonania było jedno okrążenie, dla pozostałych dwa. Trasa wiodła alejkami parkowymi i według relacji startujących nie była trudna. Jak wiele radości sprawiło biegaczom wspólne pokonanie trasy można było zobaczyć na mecie. Za ręce, na rękach, całując się a nawet otwierając szampana - tak pary wbiegały na metę. Nagrodą były wielkie brawa dzieci, rodzin i kibiców. Każdy otrzymał medal i gorącą herbatę. Na zakończenie nagrodzono trzy pierwsze pary sercami z piernika. W tym dniu wszyscy byli zwycięzcami, bo najważniejsza była dobra zabawa. Biegaczom podczas I. Walentynkowego Biegu o Serce z Piernika kibicowali Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Katowicach i Pierwszy Zastępca Prezydenta Miasta Mysłowice. Wśród uczestników biegu przeprowadzono dystrybucję materiałów edukacyjnych dot. profilaktyki uzależnień. VI GRAND PRIX Mysłowic o Puchar Truchtacza Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Katowicach po raz kolejny objął honorowanym patronatem, a także włączył się w organizację VI Grand Prix Mysłowic. Łącznie od lutego do grudnia odbyło się 7 biegów, w których uczestniczyło 930 osób. Podczas biegów pracownicy Sekcji Oświaty Zdrowotnej w punkcie informacyjno- 118

119 edukacyjnym prowadzili poradnictwo oraz dystrybucję materiałów edukacyjnych w zakresie zdrowego stylu życia i profilaktyki uzależnień. Wspólnie z Mysłowickim Stowarzyszeniem Truchtacz po raz kolejny przystąpiono do akcji Polska Biega. Na terenie Parku Bolina 16 maja odbył się bieg w ramach ogólnopolskiej akcji. Celem tego przedsięwzięcia było zachęcenie Ślązaków do aktywnego spędzania wolnego czasu na świeżym powietrzu. W biegu mogli startować wszyscy miłośnicy biegania i NORDIC WALKING bez względu na wiek. Uczestniczyło ponad 250 osób. Zwycięzcy otrzymali statuetki oraz medale. Na wszystkich uczestników na mecie czekały upominki i poczęstunek. Międzyszkolny Turniej Pierwszej Pomocy Przedmedycznej Młody Ratownik II Międzyszkolny Turniej Pierwszej Pomocy Przedmedycznej Młody Ratownik o Puchar Komendanta Państwowej Straży Pożarnej w Mysłowicach odbył się 21 maja w Hali Widowiskowo- Sportowej MOSiR w Mysłowicach. Imprezę patronatem objęli Prezydent Miasta Mysłowice oraz Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Katowicach. W turnieju wzięły udział 22 szkoły, w tym: 10 szkół podstawowych, 8 gimnazjów i 4 szkoły ponadgimnazjalne. Każdą szkołę reprezentował 3 osobowy zespół. Turniej składał się z części teoretycznej oraz praktycznej, w której uczniowie zmierzyli się z dwoma zadaniami wymagającymi nie tylko znajomości zasad udzielania pierwszej pomocy, ale również umiejętności działania zespołowego. Część praktyczna była nie lada wyzwaniem dzięki świetnie przygotowanym pozorantom uczniom Gimnazjum nr 6 i II Liceum Ogólnokształcącego, którzy w sposób przekonywujący odgrywali powierzone im role, niejednokrotnie utrudniając wykonywanie zadań młodym ratownikom. Nad prawidłowością wykonywania zadań praktycznych czuwał zespół sędziowski, w skład którego weszli przedstawiciele m.in. Państwowej Straży Pożarnej Mysłowice i Automobilu Mysłowickiego. Laureatami II Międzyszkolnego Turnieju Pierwszej Pomocy Przedmedycznej Młody Ratownik zostali w odpowiednich kategoriach: 119

120 - szkoły podstawowe : I miejsce Szkoła Podstawowa 13, II miejsce Szkoła Podstawowa 1, III miejsce Szkoła Podstawowa 7, - szkoły gimnazjalne: I miejsce Gimnazjum nr 1, II miejsce Gimnazjum nr 3, III miejsce Gimnazjum Sportowe, - szkoły ponadgimnazjalne: I miejsce II Liceum Ogólnokształcące, II miejsce - I Liceum Ogólnokształcące, III miejsce - Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2. Nagrody laureatom Turnieju zapewnili: Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Katowicach, Komendant Miejski Państwowej Straży Pożarnej w Mysłowicach, Automobil Klub Mysłowicki, Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego w Katowicach, I Oddział Banku PKO BP w Mysłowicach, II Liceum Ogólnokształcące, Braks Mysłowice. Kowadło Zdrowia Kowadło Zdrowia to nagroda przyznana po raz drugi przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Katowicach, placówkom oświatowym w kategorii: przedszkole, szkoła podstawowa, gimnazjum, szkoła ponadgimnazjalna za szczególne osiągnięcia w dziedzinie promocji zdrowia i komunikacji społecznej w środowisku lokalnym. Konkurs jest cyklicznym wydarzeniem promującym najlepsze praktyki i działania w obszarze profilaktyki i promocji zdrowia w ramach realizowanych akcji prozdrowotnych i programów. Nagroda jest wyrazem docenienia zaangażowania, innowacyjności i celowości działań realizowanych nie tylko przez grono pedagogiczne, ale całą społeczność szkolną. Gala Kowadło Zdrowia - odbyła się 11 czerwca w Miejskim Domu Kultury Szopienice - Giszowiec w Katowicach. Nagrodę Kowadło Zdrowia honorowym patronatem objęli Prezydent Miasta Katowice, Prezydent Miasta Mysłowice, Prezydent Miasta Siemianowice Śląskie. Podczas Gali wręczono statuetki i nagrody placówkom oświatowym angażującym się w promowanie zdrowia w roku szkolnym 2013/2014 oraz 2014/2015 w kategoriach: przedszkole, szkoła podstawowa, gimnazjum, szkoła ponadgimnazjalna. 120